Professional Documents
Culture Documents
Tulang Damdamin o Tulang Liriko
Tulang Damdamin o Tulang Liriko
Mula sa pangalan ng uri, ito ay sumasalamin lamang sa damdamin ng makata o sumusulat ng tula. Walang
anumang konsiderasyon sa pagsulat nito ngunit ang damdamin o emosyon lamang ng sumusulat.
Hindi nito kinakailangan na mayroong tauhan o karakter sa isusulat na tula. Tumatalakay lamang ang tulang
ito sa perspektibo, pagpapahalaga, emosyon, o iniisip ng makata.
Mayroong iba’t ibang uri ang tulang liriko: Awit, soneto, oda, dalit, elehiya.
Awit
Ito ay isang tula na may tig-aapat na taludtod bawat saknong. Ang bawat taludtod naman ay binubuo ng
labindalawang (12) pantig. Iisa rin ang tugma ng bawat taludtod. Katumbas nito sa kasalukuyan ang awit o
mga kantang mayroong liriko.
Soneto
Ito ay isang mahabang tula na binubuo ng 14 na linya. Karaniwang tumatalakay naman ito sa kaisipan, diwa
ng makata.
Oda
Nakatuon naman sa pagbibigay ng papuri o dedikasyon sa isang tao, bagay, o anumang elemento ang oda.
Elehiya
Isang uri naman ng malungkot at pagdadalamhating babasahin ang elehiya. Ito ay tulang damdamin na
may temang kamatayan o pagluluksa.
Dalit
Tumutukoy naman ito sa isang uri ng tulang damdamin na nagpapakita ng luwalhati, kaligayahan, o
pagpapasalamat. Karaniwang para ito sa mga diyos o pinaniniwalaang panginoon upang magpakita ng
pagsamba. Karaniwan din itong isang saknong lamang.
Tulang Pasalaysay
Ito naman ay nakatuon sa pagkukuwento o pagpapakita ng balangkas ng isang pangyayari. Walang bilang
ng taludtod, saknong, o pantig ang tulang pasalaysay.
Maaari itong mga akdang mahaba o maikli na nagbibigay ng simple o komplikadong mga pangyayari tulad
ng daloy ng buhay pag-ibig o pakikipagsapalaran ng isang tao o bayani.
Mayroong dalawang uri ng tulang pasalaysay: ito an gang mga epiko at awit o korido.
Epiko
Ito ay isang napakahabang tula, isang uri ng kuwento tulad ng mga nobela, na nakasulat nang patula.
Karaniwang ang bida o pangunahing tauhan sa epiko ay isang bayani o mahalagang tao sa isang lipunan.
Mahalagang bahagi ng isang bansa, pangkat etniko, o lipunan ang epiko. Binibigyang halaga rin ng mga
tao sa isang lipunan o pangkat ang pangunahing tauhan sa isang epiko.
Awit o korido
Ito naman ay karaniwang may walong sukat o kung minsan ay hindi sinusunod. Ito ay karaniwang ginagawa
sa ibang bansa tulad ng Europa, Espanya, Gresya, at Pransya.
Mayroong apat na uri ng tulang patnigan ang kinikilala: ang Balagtasan, Karagatan, Duplo, at ang
kontemporaryong FlipTop Battle o Battle Rap.
Balagtasan
Ito ay ipinangalan kay Franciso ‘Balagtas’ Baltazar. Ito ay isang uri ng pagtatalo ng dalawa o tatlong
manunula sa iisang paksa. Magsasalitan ng pagsagot ang bawat panig na pinagigitnaan ng isang lakandula
o lakambini.
Karagatan
Ito ay isang uri naman ng paligsahan sa pagtutula. Kilala rin ito sa tawag na libangang tanghalan.
Nagmumula sa isang alamat ang paksa ng tula.
Duplo
Ito ay isa namang paligsahan sa pangangatwiran sa anyong patula. Hango ito sa Bibliya na binubuo ng mga
mahahalagang salita at kasabihan.
Isang modernong uri ng Balagtasan ang FlipTop kung saan nagsasagutan din ang dalawang panig
patungkol sa isang paksa. Kailangan din itong may tugma na binibigkas lamang nang mas mabilis.