WIOSNA LUDÓW NA ZIEMIACH

POLSKICH

1. Wiosna Ludów w zaborze pruskim

2. Wiosna Ludów w Galicji
3. Udział Polaków w rewolucjach europejskich
4. Konsekwencje Wiosny Ludów dla sprawy polskiej
PRZYCZYNY WYBUCHU POWSTANIA

 Dążenia niepodległościowe,
najmocniejsze w najmniej
zniszczonym zaborze pruskim
 Wpływ Wiosny Ludów w
Europie Zachodniej, hasła
liberalizmu, walka z
postanowieniami Kongresu
Wiedeńskiego
 Poparcie liberałów niemieckich,
by powstanie skierować
przeciwko Rosji, sprzeciwiającej
się zjednoczeniu Niemiec
PRZEBIEG WIOSNY LUDÓW W WIELKIM KSIĘSTWIE POZNAŃSKIM (1848)
 Utworzenie Komitetu Narodowego
Poznańskiego ( 20 III – na wieść o
rewolucji w Berlinie, który:
- uzyskał spolszczenie administracji i
nadanie uprawnień językowych
- Stworzył korpus wojska polskiego( 6-7
tys. żołnierzy – na czele Ludwik
Mierosławski)
 Król pruski postanowił uspokoić Polaków
siłą, generał Colomb ogłosił stan oblężenia
na terenie zaboru pruskiego
 Liberałowie niemieccy, chcąc uniknąć
starcia, doprowadzili do umowy w
Jarosławiu ( 11 IV – pruski gen Wilhelm
Willisen)
- administracja miała pozostać w rękach
polskich
- zmniejszenie liczby polskiego wojska do 4
tys ( w czterech obozach)
 Rząd nie realizował umowy ( np..
Podzielił Księstwo Poznańskie na polską i
niemiecką) i starał się zlikwidować akcję
Polaków
PRZEBIEG WIOSNY LUDÓW W WIELKIM KSIĘSTWIE POZNAŃSKIM (1848)

 Wojsko pruskie zaatakowało i rozbiło

obóz wojsk polskich w Książu ( 29
IV )
 Ludwik Mierosławski z pozostałym
wojskiem wygrał bitwy pod
Mirosławiem ( 30 IV) i Sokołowem
(2V)
 Próbowano rozwinąć walkę
partyzancką ( Jakub Krauthofer -
Krotowski)
 Porażki partyzantów, niechęć
ziemiaństwa do wojny, zwątpienie w
sztabie Mierosławskiego
doprowadziły do wygaśnięcia
powstania
 Ludwik Mierosławski ( 6 V ) zrzekł
się dowództwa, a następnie podpisano
kapitulację ( 9 V – wieś Bardo)
PRZEBIEG WIOSNY LUDÓW W GALICJI (1849)

●
Na wieść o dymisji kanclerza
Metternicha w Krakowie i Lwowie
powstały Komitety Narodowe i
oddziały gwardii narodowej.
Ukazywały się pisma i ulotki
pobudzające ducha walki
●
Działacze lwowscy 9 18 V)
wystosowali petycję do cesarza,
domagając się wolności słowa,
zwołania sejmu, uwłaszczenia,
spolszczenia szkół i urzędów
●
Działacze Towarzystwa
Demokratycznego ( W. Heltman)
prowadzili działalność agitacyjną
wśród szlachty, by ta uwłaszczyła
chłopów
PRZEBIEG WIOSNY LUDÓW W GALICJI (1849)

 By temu przeciwdziałać, gubernator

Galicji Franciszek Stadion bez
porozumienia z Wiedniem ogłosił ( 22 IV )
patent uwłaszczeniowy – co odciągnęło
chłopów od działań przeciwko Austrii
 Austriacy zaatakowali Kraków (26 IV ),
gen Catiglioni zbombardował miasto, zaś
Komitet Narodowy został rozwiązany
 By osłabić ruch polski, Austriacy zaczęli
wspierać ukraiński ruch narodowy w
Galicji Wschodniej i utworzyli ukraińską
Radę Ruską
 Zbombardowano Lwów ( 1 XI ), w całek
Galicji ogłoszono stan oblężenia,
rozwiązano gwardię narodową,
organizacje polityczne i aresztowano
działaczy, zlikwidowano także polska
prasę
SKUTKI WIOSNY LUDÓW NA ZIEMIACH POLSKICH

 Dokonano zniesienia poddaństwa i

uwłaszczenia chłopów
 W sejmach austriackim i pruskim
zasiadali polscy posłowie
 Gubernatorem Galicji został Polak –
Aleksander Gołuchowski
 Nastąpiło ożywienie ruchu kulturalno
– narodowego ( również na Pomorzu,
Śląsku i Mazurach)
- powstała polska prasa ( Dziennik
Górnośląski, Tygodnik Cieszyński)
- Utworzono organizacje polityczne
( Liga Polska w zaborze pruskim)
POLACY W EUROPEJSKIEJ WIOŚNIE LUDÓW

Legion Mickiewicza - był to legion

sformowany dzięki aktywności
Adama Mickiewicza, który wziął
udział w wojnie w północnych
Włoszech między wojskami
austriackimi, a wojskami walczącego
o niezależność Piemontu. Następnie
walczył on wiosną 1849 roku w
obronie republiki rzymskiej,
przeciwko wojskom francuskiego
korpusu ekspedycyjnego. Kiedy
właśnie w tym samym roku król
Piemontu Karol Albert, wznosił
działania wojenne przeciwko
Austriakom, dowództwo armii objął
generał Wojciech Chrzanowski.
POLACY W EUROPEJSKIEJ WIOŚNIE LUDÓW
W walce w Wiedniu i w powstaniu na Węgrzech - Polacy
walczyli także w rewolucji wiedeńskiej. Należeli do
nich między innymi Julian Goslar oraz generał Jozef
Bem, który został zastępca dowódcy obrony miasta.
Udało mu się opuścić Wiedeń i przedostać się na
pochłonięte także rewolucją Węgry. J. Bem został tu
mianowany dowódcą frontu w Siedmiogrodzie
(przygotowywano się do wojny z Austrią). Wygrał
nawet kampanię zimową. W powstaniu węgierskim
zasłynął jeszcze inny Polak - generał Henryk
Dembiński, który przez jakiś czas dowodził
wojskami węgierskimi oraz generał Józef Wysocki,
który dowodził prawie 3-tysięcznym legionem
polskim, który także wziął udział w tych walkach.
Jednak kiedy w marcu 1849 roku na pomoc Austrii
pospieszyła Rosja i kiedy na teren Węgier wkroczył
feldmarszałek rosyjski Iwan Paskiewicz, armia
węgierska znalazła się w odwrocie. Naczelnym
wodzem mianowano wówczas gen. Jozefa Bema,
który przegrał wielką bitwę pod Temesvarem i
schronił się wraz z innymi polskimi oficerami w
Turcji. Wiosna Ludów została zakończona
kapitulacją Węgier i Wenecji w sierpniu 1849 roku.
 POLACY W EUROPEJSKIEJ WIOŚNIE LUDÓW

Polacy w walkach w Niemczech - Polacy wzięli także

udział w powstaniach organizowanych wiosną 1849
roku w Saksonii, Badenii i Palatynacie, gdzie
uformował się polski legion. Walczył w nim między
innymi Ludwik Mierosławski, który był naczelnym
wodzem armii badeńskiej. Została nawet mianowany
(po Poznańskim i Sycylii) naczelnym wodzem. W
Palatynacie naczelnym wodzem został inny Polak -
generał Franciszek Sznajder.
KONIEC

Borys Zawadzki 7D