Professional Documents
Culture Documents
25 de Thi Hk1 Ngu Van 7 Co Dap An
25 de Thi Hk1 Ngu Van 7 Co Dap An
25 de Thi Hk1 Ngu Van 7 Co Dap An
com
ĐỀ 1 ĐỀ KIỂM TRA HỌC KỲ I
Môn NGỮ VĂN LỚP 7
Thời gian: 90 phút
I - PHẦN TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN: (3,0 đ) - Thời gian làm bài 10 phút
Thí sinh chọn chữ cái chỉ kết quả mà em chọn là đúng và ghi vào tờ giấy làm bài.
Câu 1: “Văn bản thể hiện tấm lòng, tình cảm của người mẹ đối với con, đồng thời nêu lên vai trò to
lớn của nhà trường đối với cuộc sống của mỗi con người.” là ý nghĩa của văn bản nào sau đây?
A. Cổng trường mở ra – Lí lan C. Cuộc chia tay của những con búp bê –Khánh Hoài
B. Mẹ tôi – Ét-môn- đô đơ A-mi-xi D. Mùa xuân của tôi – Vũ Bằng
Câu 2: Thân em như trái bần trôi,
Gió dập sóng dồi biết tấp vào đâu.
là bài ca dao thuộc chủ đề nào trong số các chủ đề sau đây?
A. Những câu hát về tình cảm gia đình
B. Những câu hát về tình yêu quê hương, đất nước, con người
C. Những câu hát than thân
D. Những câu hát châm biếm
Câu 3: Bài thơ nào sau đây được viết bằng thể ngũ ngôn tứ tuyệt Đường luật?
A. Sông núi nước Nam C. Bánh trôi nước
B. Phò giá về kinh D. Qua Đèo Ngang
Câu 4: Trong bài thơ Bánh trôi nước của Hồ Xuân Hương, dòng thơ nào có sử dụng thành ngữ?
A. Thân em vừa trắng lại vừa tròn C. Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
B. Bảy nổi ba chìm với nước non D. Mà em vẫn giữ tấm lòng son
Câu 5: Câu thơ nào trong bài Qua Đèo Ngang của Bà Huyện Thanh Quan có sử dụng phép chơi chữ?
A. Lom khom dưới núi, tiều vài chú C. Nhớ nước đau lòng, con quốc quốc
B. Lác đác bên sông, chợ mấy nhà D. Dừng chân đứng lại, trời, non, nước
Câu 6: Tác giả nào sau đây có tên là Tam Nguyên Yên Đổ?
A. Bà Huyện Thanh Quan C. Hồ Xuân Hương
B. Trần Quang Khải D. Nguyễn Khuyến
Câu 7: Bài thơ nào sau đây được sáng tác trong thời Đường (Trung Quốc)?
A. Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh C. Bạn đến chơi nhà
B. Sông núi nước Nam D. Rằm tháng giêng
Câu 8: Dòng nào là đặc sắc nghệ thuật của bài thơ Tiếng gà trưa - Xuân Quỳnh?
A. Có nhiều hình ảnh lung linh, kì ảo C.Sử dụng hiệu quả phép điệp ngữ
B. Sử dụng biện pháp so sánh, phóng đại D.Có giọng điệu sảng khoái, hân hoan, tự hào
Câu 9: Dòng nào sau đây có chứa từ ghép?
A. xinh xinh, đo đỏ, lung linh C. thăm thẳm, lác đác, bập bềnh
B. nhấp nhô, phập phồng, máu mủ D. xấu xí, nhẹ nhàng, tan tành
Câu 10: Từ “họ” thuộc loại đại từ nào sau đây?
A. đại từ trỏ người ngôi thứ nhất số ít C. đại từ trỏ người ngôi thứ hai số nhiều
B. đại từ trỏ người ngôi thứ nhất số nhiều D. đại từ trỏ người ngôi thứ ba số nhiều
Câu 11: Dòng nào sau đây dùng quan hệ từ không thích hợp về nghĩa ?
A. Đừng nên nhìn hình thức mà đánh giá kẻ khác.
B. Nhà em ở xa trường và bao giờ em cũng đến trường đúng giờ.
C. Nó rất thân ái với bạn bè.
D. Mẹ thương yêu nhưng không nuông chiều con.
Câu 12: Biểu cảm không phải là phương thức biểu đạt chủ yếu trong thể loại nào sau đây?
A. truyện C. thơ
B. ca dao D. tuỳ bút
www.thuvienhoclieu.com Trang 1
www.thuvienhoclieu.com
II - PHẦN TỰ LUẬN: (7,0 đ)
Câu 1: ( 3,0 đ)
Cho câu thơ trích trong bài Cảnh khuya của Hồ Chí Minh:
Tiếng suối trong như tiếng hát xa
a. Chép tiếp 3 câu thơ còn lại để hoàn chỉnh bài thơ.
b. Nêu ngắn gọn đặc điểm của thể thơ được dùng để sáng tác bài thơ trên.
c. Chỉ ra và nêu tác dụng của các biện pháp tu từ được sử dụng trong hai dòng cuối bài thơ trên.
d. Hãy khái quát nội dung bài thơ trên bằng một câu hoàn chỉnh.
Câu 2: ( 4,0 đ)
Hãy viết bài văn kể chuyện về một người thân mà em yêu quý nhất trong gia đình.
ĐÁP ÁN
www.thuvienhoclieu.com Trang 2
www.thuvienhoclieu.com
ĐỀ 2 ĐỀ KIỂM TRA HỌC KỲ I
Môn NGỮ VĂN LỚP 7
Thời gian: 90 phút
I - PHẦN TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN: (2,0 đ) - Thời gian làm bài 10 phút
*Đọc bản dịch bài thơ Phò giá về kinh của Trần Quang Khải và trả lời các câu hỏi từ
1 đến 5
Chương Dương cướp giáo giặc
Hàm Tử bắt quân thù
Thái bình nên gắng sức
Non nước ấy ngàn thu.
Câu 1: Dòng nào sau đây là thể thơ của bản dịch trên?
A. thất ngôn tứ tuyệt Đường luật C. ngũ ngôn tứ tuyệt Đường luật
B. thất ngôn bát cú Đường luật D. song thất lục bát
Câu 2: Trần Quang Khải viết bài Phò giá về kinh vào năm nào?
A. 1284 C. 1287
B. 1285 D. 1288
Câu 3: Trong bản dịch thơ trên, “Hàm Tử” là địa danh thuộc tỉnh nào của nước ta?
A. Hà Nội C. Hưng Yên
B. Hà Tây D. Bắc Ninh
Câu 4: Từ “giặc” trong bản dịch thơ được Trần Quang Khải dùng để chỉ kẻ thù xâm lược
nào?
A. Tống C. Mông -Nguyên
B. Minh D. Thanh
Câu 5: Dòng nào sau đây là ý nghĩa của bài thơ Phò giá về kinh?
A. thể hiện niềm tin vào sức mạnh chính nghĩa của dân tộc ta
B. là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước ta
C. thể hiện hào khí chiến thắng, khát vọng thái bình thịnh trị của dân tộc ta ở thời đại nhà Trần.
D. thể hiện sự sáng suốt của vị tướng cầm quân lo việc lớn.
Câu 8: Thể loại văn học nào say đây không phải là tác phẩm trữ tình?
A. truyện dân gian C. thơ luật Đường
B. ca dao D. tùy bút
www.thuvienhoclieu.com Trang 3
www.thuvienhoclieu.com
a. Trình bày khái niệm ca dao.
b. Chép lại theo trí nhớ và phân tích nghệ thuật, nội dung của một bài ca dao về tình
cảm gia đình mà em đã học trong chương trình Ngữ văn lớp 7, học kì I.
Câu 2: (2,0 đ)
a. Thế nào là phép điệp ngữ?
b. Viết đoạn văn ngắn (từ 3-5 câu), nội dung tự chọn có sử dụng phép điệp ngữ. Xác
định loại điệp ngữ đã được sử dụng trong đoạn văn.
Câu 3: (4,0 đ)
Cảnh khuya là một bài thơ được Chủ tịch Hồ Chí Minh viết năm 1947. Hãy viết bài văn
phát biểu cảm nghĩ về bài thơ trên.
ĐÁP ÁN
I - PHẦN TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN : (0,25đ/ câu đúng, tổng 2,0 đ)
Câu 1 2 3 4 5 6 7 8
Kết quả C B C C C C D A
Câu 2: (2,0 đ)
a.Phép điệp ngữ là biện pháp lặp lại từ ngữ (hoặc câu) nhằm làm nổi bật ý, gây cảm xúc mạnh
(0,5 đ)
b.-Viết đúng đoạn văn theo yêu cầu (1,0 đ)
-Xác định loại điệp ngữ (0,5 đ)
Câu 3: (4,0 đ)
* Hình thức: Học sinh viết được văn bản biểu cảm; bố cục rõ ràng; lời văn trong sáng, không
mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu...
* Nội dung: Cảm nghĩ về bài thơ Cảnh khuya của Hồ Chí Minh.
* Tiêu chuẩn cho điểm:
a. Mở bài: Giới thiệu bài thơ Cảnh khuya và hoàn cảnh em tiếp xúc bài thơ . (0,5 đ)
b. Thân bài: Trình bày những cảm xúc, suy nghĩ do bài thơ gợi nên. (3,0 đ)
Sau đây là một gợi ý:
- Bài thơ viết theo thể thất ngôn tứ tuyệt Đường luật thật cô đọng nhưng hàm súc, sử dụng kết
hợp thành công nhiều biện pháp tu từ... khiến người đọc thán phục tài thơ của thi sĩ Hồ Chí
Minh; (1,0 đ)
www.thuvienhoclieu.com Trang 4
www.thuvienhoclieu.com
-Học bài thơ, em thêm yêu quí Bác Hồ bởi nhận ra ở Bác một tình yêu thiên nhiên, yêu đất
nước tha thiết; (1,0 đ)
-Học tập Bác Hồ phong cách ung dung tự tại vượt lên hoàn cảnh. (1,0 đ)
c. Kết bài: Ấn tượng về bài thơ Cảnh khuya. (0,5 đ)
* Lưu ý: Do đặc trưng bộ môn Ngữ văn, giáo viên cần vận dụng linh hoạt hướng dẫn chấm;
nên khuyến khích những bài làm sáng tạo.
I - PHẦN TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN: (3,0 đ) - Thời gian làm bài 10 phút
Thí sinh chọn chữ cái chỉ kết quả mà em chọn là đúng và ghi vào tờ giấy làm bài.
Câu 1: Văn bản nào sau đây được sáng tác bằng thể loại truyện ngắn?
C. Cổng trường mở ra – Lí lan C. Cuộc chia tay của những con búp bê –Khánh Hoài
D. Mẹ tôi – Ét-môn-đô đơ A-mi-xi D. Mùa xuân của tôi – Vũ Bằng
Câu 2: Bài ca dao Cái cò lặn lội bờ ao thuộc chủ đề nào trong số các chủ đề sau đây?
E. Những câu hát về tình cảm gia đình
F. Những câu hát về tình yêu quê hương, đất nước, con người
G. Những câu hát than thân
H. Những câu hát châm biếm
Câu 3: Bài thơ nào sau đây được viết bằng thể thất ngôn bát cú Đường luật?
C. Sông núi nước Nam C. Bánh trôi nước
D. Phò giá về kinh D. Qua Đèo Ngang
Câu 4: Trong bài thơ Bánh trôi nước của Hồ Xuân Hương, dòng thơ nào có hàm ý nói về sự phụ thuộc
của người phụ nữ trong xã hội xưa?
C. Thân em vừa trắng lại vừa tròn C. Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
D. Bảy nổi ba chìm với nước non D. Mà em vẫn giữ tấm lòng son
Câu 5: Câu thơ nào sau đây trích trong bài Qua Đèo Ngang của Bà Huyện Thanh Quan biểu đạt tâm
trạng cô đơn của tác giả?
C. Bước tới Đèo Ngang, bóng xế tà C. Dừng chân đứng lại, trời, non, nước
D. Lác đác bên sông, chợ mấy nhà D. Một mảnh tình riêng, ta với ta.
Câu 6: Tác giả nào sau đây được coi là Bà Chúa Thơ Nôm?
C. Bà Huyện Thanh Quan C. Hồ Xuân Hương
D. Trần Quang Khải D. Nguyễn Khuyến
Câu 7: Bài thơ nào sau đây được sáng tác trong thời kì đầu cuộc kháng chiến chống Pháp?
C. Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh C. Bạn đến chơi nhà
D. Sông núi nước Nam D. Rằm tháng giêng
Câu 8: Dòng nào là đặc sắc nghệ thuật của bài thơ Cảnh khuya- Hồ Chí Minh?
C. Sử dụng các phép tu từ so sánh, điệp ngữ C.Sử dụng hiệu quả phép điệp ngữ
D. Sử dụng biện pháp so sánh, phóng đại D.Có giọng điệu sảng khoái, hân hoan, tự hào
Câu 9: Dòng nào sau đây có chứa từ ghép đẳng lập?
C. xinh xinh, bút bi, lung linh C. nhà xe, lác đác, bập bềnh
D. xấu xí, nhẹ nhàng, xe đạp D. nhấp nhô, phập phồng, cỏ cây
Câu 10: Từ “nó” thuộc loại đại từ nào sau đây?
C. đại từ trỏ người ngôi thứ nhất số ít C. đại từ trỏ người ngôi thứ hai số nhiều
D. đại từ trỏ người ngôi thứ ba số ít D. đại từ trỏ người ngôi thứ ba số nhiều
Câu 11: Dòng nào sau đây thiếu quan hệ từ ?
E. Đừng nên nhìn hình thức mà đánh giá kẻ khác.
www.thuvienhoclieu.com Trang 5
www.thuvienhoclieu.com
F. Nhà em ở xa trường và bao giờ em cũng đến trường đúng giờ.
G. Nó rất thân ái với bạn bè.
H. Mẹ thương yêu không nuông chiều con.
Câu 12: Tự sự là phương thức biểu đạt chủ yếu trong thể loại nào sau đây?
C. thơ C. truyện
D. ca dao D. tuỳ bút
Câu 2: ( 4,0 đ)
Hãy viết bài văn kể chuyện về một người bạn mà em quý mến nhất.
HƯỚNG DẪN CHẤM
Ðề kiểm tra HỌC KÌ I,
I - PHẦN TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN: (3,0 đ)
Câu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Kết quả C D D C D C D A D B D C
www.thuvienhoclieu.com Trang 6
www.thuvienhoclieu.com
* Lưu ý: Do đặc trưng bộ môn Ngữ văn, giáo viên cần vận dụng linh hoạt hướng dẫn chấm; nên
khuyến khích những bài làm sáng tạo.
I - PHẦN TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN : ( 2 ,0 đ ) - Thời gian làm bài 10 phút
Thí sinh chọn chữ cái chỉ kết quả mà em chọn là đúng và ghi vào tờ giấy làm bài.
Câu 1: Câu thơ nào ( trong bài Cảnh khuya của Hồ Chí Minh) viết chưa chính xác ?
A. Tiếng suối trong như tiếng hát xa,
B. Trăng lòng cổ thụ bóng lòng hoa.
C. Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ,
D. Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.
Câu 2: Văn bản nào dưới đây được viết theo thể tùy bút ?
A.Cuộc chia tay của những con búp bê( Khánh Hoài )
B.Cổng trường mở ra (Lí Lan )
C.Mẹ tôi (A-mi-xi)
D. Một thứ quà của lúa non: Cốm (Thạch Lam)
Câu 3: Văn bản nào dưới đây có nội dung thể hiện sự gắn bó máu thịt giữa con người
với quê hương xứ sở ?
A. Cảnh khuya ( Hồ Chí Minh )
B. Rằm tháng giêng ( Hồ Chí Minh )
C. Tiếng gà trưa ( Xuân Quỳnh )
D. Mùa xuân của tôi ( Vũ Bằng )
Câu 4: Trong các từ sau đây, từ nào là từ ghép?
A. nghiêng ngã B. mếu máo
C. liêu xiêu D. bần bật
Câu 5: Tiếng thiên trong từ Hán Việt nào dưới đây có nghĩa là trời ?
A. thiên lí mã B. thiên tai
C. thiên niên kỉ D. thiên đô
Câu 6: Hai câu thơ sau sử dụng các biện pháp nghệ thuật gì ?
" Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ,
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà ".
( Cảnh khuya - Hồ Chí Minh )
A. so sánh, nhân hóa
B. điệp ngữ, nhân hóa
C. so sánh, điệp ngữ
D. chơi chữ, điệp ngữ
Câu 7: Dòng nào dưới đây có sử dụng quan hệ từ ?
A. Lá lành đùm lá rách.
B. Nhai kỹ no lâu, cày sâu tốt lúa.
C. Ăn quả nhớ kẻ trồng cây.
D. Thân em vừa trắng lại vừa tròn.
Câu 8. Dòng nào sau đây nêu đúng nhất về văn bản biểu cảm ?
A. Những văn bản viết bằng thơ .
B. Những tác phẩm kể lại một câu chuyện cảm động .
www.thuvienhoclieu.com Trang 7
www.thuvienhoclieu.com
C. Các tác phẩm thuộc thể thơ và tùy bút .
D. Những văn bản thể hiện tình cảm, cảm xúc của tác giả .
I - PHẦN TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN : ( 2,0 đ) Mỗi câu đúng đạt 0,25 đ
Câu 1 2 3 4 5 6 7 8
Kết quả B D D A B C D D
* Chú ý: Do đặc trưng bộ môn Ngữ văn, giáo viên cần linh hoạt khi vận dung hướng dẫn
chấm, khuyến khích những bài làm sáng tạo.
Hết
www.thuvienhoclieu.com Trang 8
www.thuvienhoclieu.com
ĐỀ 5 ĐỀ KIỂM TRA HỌC KỲ I
Môn NGỮ VĂN LỚP 7
Thời gian: 90 phút
“…. Có thể nói, cả đời ông chưa có tình yêu nào lại gắn bó thuỷ chung và bền chặt như tình
yêu đối với Côn Sơn….Lúc ấy ông tuy mới độ năm mốt năm hai tuổi nhưng những cuộc tranh
quyền đoạt lợi thời hậu chiến của các phe cánh trong triều đình nhà Lê lại vô cùng khốc liệt và
phức tạp. Một con người ngay thẳng trung trực như ông không thể nào hoà nhập được. Tuy rất
đau lòng nhưng ông cũng không còn cách nào khác là phải tự tách mình ra để tìm đến những
thú riêng. Và cái thú riêng của ông chính là trở về sống ẩn dật ở Côn Sơn.”
A. Nguyễn Trãi.
B. Nguyễn Khuyến.
D. Hồ Chí Minh.
Câu 2: Câu văn “Một con người ngay thẳng trung trực như ông không thể nào hoà nhập
được.” có mấy từ Hán Việt?
A. Một từ B. Hai từ C. Ba từ D. Bốn từ
Câu 3: Từ “ông” trong đoạn văn trên thuộc loại từ nào?
A. Danh từ B. Động từ C. Tính từ D. Đại từ
Câu 4: Trong các thông tin về sau, thông tin nào giúp em hiểu thêm về nội dung của văn
bản “Bài ca Côn Sơn”?
A/ Nguyễn Trãi là con của Nguyễn Phi Khanh.ss
B/ Ông tham gia khởi nghĩa Lam Sơn với vai trò rất lớn cạnh Lê Lợi.
C/ Chốn quan trường đầy kẻ dèm pha, ông cáo quan về ở ẩn tại Côn Sơn.
D/ Ông bị giết hại một cách oan khốc và thảm thương vào năm 1442.
Câu 5. (3 điểm) Cho đoạn văn sau:
Đêm nay mẹ không ngủ được. Ngày mai là ngày khai trường lớp Một của con. Mẹ sẽ đưa con
đến trường, cầm tay con dắt qua cánh cổng, rồi buông tay mà nói: “Đi đi con, hãy can đảm lên, thế
giới này là của con, bước qua cánh cổng trường là một thế giới kì diệu sẽ mở ra”.
www.thuvienhoclieu.com Trang 9
www.thuvienhoclieu.com
a. Em hiểu thế giới kì diệu sẽ mở ra ở đây là gì?
b. Từ văn bản Cổng trường mở ra, em hãy viết một đoạn văn biểu cảm ngắn 8-10 câu bày tỏ
suy nghĩ của em về vai trò của nhà trường đối với cuộc đời mỗi con người và niềm vui của em khi
được cắp sách tới trường
II. Phần tạo lập văn bản (6 điểm)
Thân em vừa trắng lại vừa tròn
Bẩy nổi ba chìm với nước non
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
Mà em vần giữ tấm lòng son
(Bánh trôi nước – Hồ Xuân Hương)
Viết bài văn biểu cảm về hình ảnh người phụ nữ qua bài thơ trên. Từ đó em có suy nghĩ gì về
người phụ nữ trong xã hội ngày hôm nay.
--------Hết--------
ĐÁP ÁN
I/ Phần đọc - hiểu (5 điểm)
Trắc nghiệm (1 điểm)
Câu 1 2 3 4
ĐA A B D C
Điểm 0.25 đ 0.25 đ 0.25 đ 0.25 đ
Câu 5: ( 3 điểm )
a. Thế giới kì diệu ở đằng sau cánh cổng trường có thể là: Thế giới của tri thức, thế giới của
tình thầy trò, tình cảm bạn bè….(1đ)
b.
- Nội dung: bày tỏ niền vui, hạnh phúc khi được cắp sách tới trường một cách hợp lí. (1,0đ)
- Đúng hình thức đoạn văn, đủ số câu (0,5đ)
- Gạch chân đúng cặp từ trái nghĩa và từ láy. (0,5đ)
II. Phần tạo lập văn bản (6 điểm)
Tiêu chí Các yêu cầu cần đạt Điểm
- HS bám sát vào yêu cầu của đề cần làm rõ được các ý sau:
* Yêu cầu thấp:
+ Thương cảm xót xa cho số phận người phụ nữ trong thơ HXH: 1,5 đ
Hình ảnh người phụ nữ trong thơ HXH cuộc đời của họ long đong vất
vả “bẩy nổi ba chìm” như chiếc bánh trôi. Số phận của họ cũng đắng
www.thuvienhoclieu.com Trang 10
www.thuvienhoclieu.com
cay bất hạnh, rắn hay nát, hạnh phúc hay bất hạnh bị phụ thuộc vào
a/Nội dung “tay kẻ nặn, là người chồng, người cha, là XH phong kiến đầy rẫy
(3.5 điểm) những bất công tàn bạo…
1,5 đ
+ Tự hào và yêu quý về phẩm chất người phụ nữ trong xã hội xưa. Đó
là vẻ đẹp của người phụ nữ về hình thể qua tính từ “trắng”, “tròn”.
Đó còn là vẻ đẹp của người con gái trẻ trung đầy sức sống . Đặc biệt
cuộc đời họ gặp nhiều đau khổ bất hạnh, nhưng người phụ nữ vẫn giữ
được những phẩm chất cao đẹp của mình” mà em vẫn giữ tấm lòng
son… 0.5 đ
* Yêu cầu cao:
- HS có những liên hệ với người phụ nữ trong những bài ca dao khác
và trung văn thơ trung đại (Kiều, Vũ Nương…) để thấy được họ đều
là những người phụ nữ đẹp người đẹp nết nhưng lại có số phận đau
khổ bất hạnh mà nguyên nhân sâu xa đó không phải ai khác chính là 1đ
www.thuvienhoclieu.com Trang 11
www.thuvienhoclieu.com
www.thuvienhoclieu.com Trang 12
www.thuvienhoclieu.com
Nhớ nước đau lòng, con quốc quốc,
Thương nhà mỏi miệng, cái gia gia.
A. Dùng lối nói trại âm C. Dùng từ trái nghĩa
B. Dùng lối nói lái D. Dùng từ đồng âm
Câu 6: Có những kiểu bài văn biểu cảm cơ bản nào?
A. Biểu cảm về sự vật và biểu cảm về con người
B. Biểu cảm về đồ vật và biểu cảm về con người
C. Biểu cảm về đối tượng trong đời sống và biểu cảm về tác phẩm văn học
D. Biểu cảm về tác phẩm thơ và biểu cảm về tác phẩm văn xuôi.
Phần II. Tự luận (7 điểm)
Câu 1 (3 điểm):
Cho câu thơ sau: “Cháu chiến đấu hôm nay”
a. Hãy chép 5 câu thơ tiếp theo để hoàn thành đoạn cuối bài thơ “Tiếng gà trưa” của
Xuân Quỳnh.
b. Bài thơ được sáng tác trong hoàn cảnh nào? Nêu xuất xứ của văn bản?
c. Chỉ ra điệp ngữ được tác giả sử dụng trong đoạn thơ trên và cho biết đó là dạng
điệp ngữ nào? Viết đoạn văn khoảng 6-8 câu nêu tác dụng của việc sử dụng biện pháp
điệp ngữ trên.
Câu 2 (4 điểm)
Học sinh chọn một trong hai đề sau:
Đề 1: Phát biểu cảm nghĩ của con về bài thơ “Cảnh khuya” của Hồ Chí Minh.
Đề 2: Biểu cảm về một món ăn ngon của Hà Nội mà con đã từng được thưởng thức.
−−−−− Hết –−−−−
(Giáo viên coi thi không giải thích gì thêm và thu lại đề sau khi kiểm tra)
Họ tên học sinh: .................................................................. Lớp: .................................
HƯỚNG DẪN CHẤM
I. Hướng dẫn chung
Dưới đây chỉ là những định hướng, trong quá trình chấm bài, giáo viên cần linh hoạt
vận dụng hướng dẫn chấm để định điểm bài của học sinh chính xác, hợp lí. Cần khuyến
khích đối với những bài làm sáng tạo, giàu chất văn.
II. Đáp án và thang điểm:
Câu Nội dung Điểm
Phần I Mỗi câu trả lời đúng được 0.5 điểm
(Trắc Câu 1 2 3 4 5 6 3đ
nghiệm) Đáp án D A B C D C
Phần II Bài 1:
(Tự luận) a. Chép lại chính xác đoạn thơ (sai từ 3- 4 lỗi trừ 0,25 điểm; sai 0.5 đ
trên 4 lỗi không cho điểm)
b. Hoàn cảnh sáng tác: thời kỳ đầu cuộc KC chống Mỹ 0.25đ
Xuất xứ: In trong tập “Hoa dọc chiến hào” (1968) 0.25đ
c.
- Điệp ngữ: “vì” lặp lại 4 lần 0.25đ
- Điệp ngữ cách quãng 0.25đ
Đoạn văn đảm bảo yêu cầu về:
- Hình thức: 0.5đ
+ Lùi đầu dòng, đánh số câu
+ Đủ số câu yêu cầu
www.thuvienhoclieu.com Trang 13
www.thuvienhoclieu.com
+ Không mắc lỗi chính tả, diễn đạt trôi chảy
- Nội dung: 1.5đ
+ Tạo nhịp thơ nhanh, mạnh, dồn dập như bước chân hành
quân trên con đường ra trận vững vàng hơn, tự tin hơn với mục
đích, lí tưởng cao đẹp. (0.5 đ)
+ Nhấn mạnh và mở ra mục đích, nguyên nhân động lực của
hành động chiến đấu của người chiến sĩ hôm nay: chiến đấu vì
những gì thiêng liêng cao cả (lòng yêu Tổ quốc, yêu quê
hương) và cũng vì những gì bình dị thân thuộc nhất (vì bà, vì
tiếng gà, vì ổ trứng hồng). (0.75 đ)
→Bài thơ tuy viết về đề tài bình dị những vẫn hướng tới chủ đề
bao trùm của văn học thời đại đó là sự cổ vũ tinh thần chiến
đấu và lòng yêu đất nước quê hương.
=>BPTT góp phần thể hiện chân lí cuối cùng: lòng yêu nước
bắt nguồn từ lòng yêu những vật bình thường nhất (0.25 đ)
Bài 2.
Đề 1: Phát biểu cảm nghĩ về bài “Cảnh khuya”
1. MỞ BÀI
- Giới thiệu tác giả, tác phẩm, hoàn cảnh ra đời 0.5đ
- Cảm xúc, ấn tượng chung về bài thơ.
2. THÂN BÀI: Kết hợp biểu cảm nội dung và biểu cảm về nghệ
thuật, nêu suy nghĩ, cảm xúc cụ thể về: 1đ
a. Cảnh thiên nhiên núi rừng Việt Bắc trong đêm trăng (Cảm
nghĩ về hai câu thơ đầu)
- Người đọc như cũng lặng mình ngắm nhìn cảnh đẹp đêm
trăng Việt Bắc được gợi mở trong hai câu thơ đầu:
+ Âm thanh tiếng suối trong bài thơ được gợi ra thật mới mẻ
bằng nghệ thuật so sánh độc đáo.
+ Ta ấn tượng với cách sử dụng điệp từ “lồng” được nhắc lại 2
lần. Hình ảnh trăng, hoa, cổ thụ quấn quýt, sinh động, tươi tắn 1đ
gần gũi, hòa quyện như đưa người đọc vào thế giới lung linh
huyền ảo...
→ Cảnh yên tĩnh, thơ mộng, sống động, ấm áp gợi cảm giác
gần gũi, thanh thản…
b. Vẻ đẹp tâm hồn Bác (Cảm nghĩ về hai câu cuối):
- Điệp ngữ “chưa ngủ” gợi lên những ý tứ thật bất ngờ và sâu
sắc: vừa khẳng định lại vẻ đẹp của đêm trăng (tình yêu thiên
nhiên của Bác), vừa nói được nỗi lo lắng cho vận mệnh dân tộc
của Bác (tình yêu đất nước )
- Liên hệ cuộc đời nhà thơ, hoàn cảnh cuộc kháng chiến chống
Pháp thời kì đầu còn nhiều khó khăn, gian khổ ta càng thấy rõ
tâm hồn nhạy cảm, lòng yêu nước sâu nặng và phong thái ung 0.5đ
dung, lạc quan của Bác.
→ Cảm nhận được vẻ đẹp đặc biệt của tâm hồn Bác: có sự
thống nhất hài hòa giữa phẩm chất thi sĩ và chiến sĩ.
→ Yêu quí, biết ơn, tự hào... về vị lãnh tụ vĩ đại
c. Khâm phục tài năng thơ của Bác: 0.5đ
www.thuvienhoclieu.com Trang 14
www.thuvienhoclieu.com
- Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt hàm súc, cổ điển
- Bút pháp miêu tả thiên về gợi, chú ý sự hài hòa của sự vật
trong cảnh
- Từ ngữ giản dị mà giàu sức gợi
- Biện pháp tu từ so sánh, điệp ngữ giàu ý nghĩa
→ Vừa cổ điển vừa hiện đại
d. Liên hệ bản thân, rút ra bài học:
- Biết trân trọng những vẻ đẹp thiên nhiên… 0.5đ
- Biết vượt lên hoàn cảnh, giữ vững tinh thần lạc quan…
3. KẾT BÀI: - Khẳng định tình cảm với bài thơ, với nhà thơ
hoặc khái quát giá trị, sức sống của bài thơ...
Đề 2: Biểu cảm về một món ăn ngon của Hà Nội mà em đã
từng được thưởng thức.
1. MỞ BÀI:Giới thiệu món ăn cụ thể, ấn tượng của em đối với
món ăn ấy
2. THÂN BÀI: 0.5đ
- Cảm nghĩ trước khi thưởng thức món ăn: cảm xúc, nhận xét
về hương vị, màu sắc, hình dáng món ăn... 0.75 đ
- Cảm nghĩ khi thưởng thức món ăn: mùi vị trong miệng, cảm
giác lúc được ăn ... 0.75 đ
- Suy nghĩ về ý nghĩa, giá trị (văn hóa, tinh thần – nếu có) của
món ăn: món ăn ấy có ý nghĩa đặc biệt nào trong đời sống của 0.75 đ
con; món ăn ấy nói lên nét đẹp văn hóa nào trong đời sống
người Hà Nội, dân tộc...
- Suy nghĩ, mong muốn về cách thưởng thức món ăn, giữ gìn 0.75 đ
và lưu truyền món ăn ấy...
3. KẾT BÀI: Khẳng định lại tình cảm của mình 0.5đ
Đề bài:
Câu 1: (1đ) Cho biết bài thơ “Phò giá về kinh” là của ai và bài thơ được ra đời trong hoàn cảnh nào?
Câu 2: (2đ) Em hãy trình bày ngắn gọn giá trị nội dung và nghệ thuật của bài ca dao than thân sau:
“ Thân em như trái bần trôi
Gió dập sóng dồi biết tấp vào đâu”
Câu 3: (2đ)Em hãy viết một đoạn văn phân tích hiệu quả của phép tu từ trong khổ thơ sau:
“Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ”
( Tiếng gà trưa - Xuân Quỳnh)
Câu 5: (5đ) Viết bài văn phát biểu cảm nghĩ của em về bài thơ “Cảnh khuya” của Hồ Chí Minh.
www.thuvienhoclieu.com Trang 15
www.thuvienhoclieu.com
-Hết-
www.thuvienhoclieu.com Trang 17
www.thuvienhoclieu.com
Câu 13 (2 điểm). Học sinh nêu được cảm nhận của mình về nhân vật “ta” trong bài thơ “Bài ca Côn
Sơn” dựa trên các ý sau:
- Hình ảnh một con người giao hoà - hoà hợp trọn vẹn với thiên nhiên, tìm thấy trong thiên
nhiên sự thanh thản cho tâm hồn mình….
- Từ đó, ta nhận ra nhân cách thanh cao và tâm hồn thi sĩ của Nguyễn Trãi.
Câu 14 (5 điểm)
Yêu cầu:
+ Xác định đúng thể loại: Biểu cảm về tác phẩm văn học
+ Cảm xúc phải chân thật, sâu sắc
+ Bố cục rõ ràng, diễn đạt mạch lạc, không mắc lỗi chính tả
Dàn bài:
a) Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm và hoàn cảnh tiếp xúc với tác phẩm
b) Thân bài: Những cảm xúc, suy nghĩ do tác phẩm gợi lên
1. Cảm xúc 1: Yêu thích thiên nhiên -> Suy nghĩ 1: Cảnh đêm trăng được diễn tả sinh động qua các từ
ngữ gợi tả …
2. Cảm xúc 2: Cảm phục sự hi sinh cao cả của Bác -> Suy nghĩ 2: Hiểu được Bác luôn lo nghĩ cho đất
nước, cho nhân dân …
c) Kết bài: ấn tượng chung về tác phẩm “Rằm tháng giêng”
Biểu điểm:
Điểm 5: - Đảm bảo các yêu cầu trên
- Bài viết có sáng tạo
Điểm 3, 4: - Cơ bản đạt các yêu cầu trên
- Tuy nhiên, còn mắc một vài lỗi diễn đạt hoặc lỗi chính tả
Điểm 1, 2: - Không bám sát vào yêu cầu của đề hoặc lạc đề
- Trình bày cẩu thả, mắc nhiều lỗi chính tả hoặc diễn đạt lủng củng…
(Tuỳ thuộc vào từng bài viết mà giáo viên cho điểm phù hợp)
www.thuvienhoclieu.com Trang 18
www.thuvienhoclieu.com
Câu 2: Cho biết đoạn thơ trên trích từ tác phẩm nào? Tác giả là ai? (1,0 điểm)
Câu 3: Nêu nội dung của đoạn thơ trên? (1,0 điểm)
Câu 4: Tìm điệp ngữ trong đoạn thơ và cho biết tác dụng của điệp ngữ đó? (1,0 điểm)
HƯỚNG DẪN CHẤM KIỂM TRA HỌC KỲ I NĂM HỌC 2018- 2019
Môn: Ngữ văn Lớp 7
Câu/ Bài Nội dung Thang
điểm
a) Mở bài: 1 điểm.
Giới thiệu người thân mà em yêu quý và tình cảm của em đối
với người ấy.
b)Thân bài 4 điểm.
- Miêu tả những nét nổi bật, đáng chú ý: làn da, mái tóc, hành
động,… của người thân và tình cảm, cảm xúc của em.
- Biểu cảm vai trò của người thân và mối quan hệ của người
thân đối với người xung quanh và thái độ của họ…
- Kỉ niệm đáng nhớ nhất giữa em và người thân, biểu cảm về kỉ
niệm đó.
- Tình cảm của em đối với người thân: Sự mong muốn biết ơn,
sự đền đáp công ơn đối với người thân, sự nỗ lực để xứng đáng với
người thân của mình.
c) Kết bài 1 điểm
- Khẳng định vai trò của người thân trong cuộc sống.
- Thể hiện cảm xúc của em đối với người thân.
www.thuvienhoclieu.com Trang 19
www.thuvienhoclieu.com
* Biểu điểm:
- Điểm 5- 6: Đảm bảo các yêu cầu trên. Diễn đạt lưu loát, dùng từ chính
xác, không sai lỗi chính tả, trình bày sạch đẹp, bài viết có cảm xúc, có
sáng tạo .
- Điểm 3- 4: Đảm bảo ½ yêu cầu điểm 5- 6, đôi chỗ sai chính tả, dùng
từ, đặt câu.
- Điểm 1- 2: Bài viết sơ sài, nhiều lỗi chính tả, diễn đạt, dùng từ, đặt
câu.
- Điểm dưới 1: Chưa biết viết bài văn biểu cảm, mắc quá nhiều lỗi diễn
đạt, dùng từ, đặt câu, chữ viết cẩu thả, xấu.
- Điểm 0: Lạc đề
----- Hết------
www.thuvienhoclieu.com Trang 21
www.thuvienhoclieu.com
- Biểu cảm về đặc điểm nổi bật, kỉ niệm sâu sắc đáng nhớ nhất ( tưởng tượng
tình huống, hứa hẹn, mong ước
c. Kết bài: Cảm xúc sâu sắc về người thân; nêu mong ước
+ Hình thức:
- Có bố cục đủ 3 phần, hợp lí
- Tách đoạn hợp lí: 1,0
- Diễn đạt trôi chảy, rành mạch, lời văn gợi cảm
- Chữ viết, dùng từ chính xác, câu đúng ngữ pháp, đúng chính tả
+ Sáng tạo cá nhân
Đọc đoạn trích dưới đây và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
Đêm nay mẹ không ngủ được. Ngày mai là ngày khai trường lớp Một của con. Mẹ
sẽ đưa con đến trường, cầm tay con dắt qua cánh cổng, rồi buông tay mà nói: “Đi đi
con, hãy can đảm lên, thế giới này là của con, bước qua cánh cổng trường là một thế
giới kì diệu sẽ mở ra”.
(Ngữ văn 7- tập 1)
Câu 1(1.0 điểm): Đoạn văn trên trích trong văn bản nào ? Của ai ? Đoạn văn đã sử dụng
phương thức biểu đạt chính nào?
Câu 2(1.0 điểm): Tìm cặp từ trái nghĩa trong đoạn văn trên?
Câu 3(2.0 điểm):Từ nội dung đoạn văn trên, em hãy kể về một kỉ niệm đáng nhớ nhất
trong ngày khai trường đầu tiên của mình.
Câu 4(1.0 điểm): Theo em thế giới kì diệu đó là gì? (1điểm).
ĐÁP ÁN ĐIỂM
Câu 1:
www.thuvienhoclieu.com Trang 22
www.thuvienhoclieu.com
- Trích từ văn bản: Mẹ tôi 0.25
- Tác giả: Ét- môn-đô đơ A-mi-xi 0.25
-Phương tức biểu đạt chính : Tự sự 0.5
Câu 2: Cặp từ trái nghĩa:
A.ĐỌC- đêm- ngày 0.5
HIỂU cầm tay- buông tay 0.5
(5 điểm)
Câu 3. HS viết đoạn văn: Trên cơ sở nội dung của đoạn
trích, bày tỏ tình yêu của mình đối với mẹ. Về hình thức phải 2
có mở đoạn, phát triển đoạn và kết đoạn. Các câu phải liên
kết với nhau chặt chẽ về nội dung và hình thức
- Những kỉ niệm ngày đến trường đầu tiên khi vào học lớp 1
em vẫn nhớ như in.
- Sáng sớm hôm đó mẹ gọi em dậy để chuẩn bị vệ sinh cá
nhân và ăn sáng.
- Xong xuôi, mẹ cho em được mặc bộ quần áo trắng tinh
tươm và khoác chiếc cặp mới mẹ đã mua tặng em nhân ngày
khai giảng.
- Mẹ đã dặn dò em phải lễ phép chào hỏi khi gặp thầy cô.
- Khi đến trường, em cũng nh bao bạn nhỏ khác đều háo hức
đón chờ để nhận lớp với những người bạn mới.
- Ngày đầu tiên đi học trong sáng mùa thu tháng 9, bầu trời
trong xanh và gió mát trong lành đã để lại trong em bao kỉ
niệm đẹp về quãng đường học sinh.
Câu 4: Thế giới kì diệu" đó là:
- Là thế giới của những điều hay lẽ phải, thế giới của tình 0.25
thương
-Là thế giới của tri thức, của những hiểu biết lí thú 0.25
- Là thế giới của tình bạn, tình thầy trò cao đẹp 0.25
- Là thế giới của những ước mơ, khát vọng,… 0.25
www.thuvienhoclieu.com Trang 23
www.thuvienhoclieu.com
b. . Xác định đúng đối tượng cần biểu cảm: ngoại hình, 0,5
giọng nói, tính tình, sự quan tâm, chăm sóc gia đình và em,
mối quan hệ với mọi người, tâm trạng của em khi người đó
không có bên cạnh, khi em mắc lỗi, tình cảm của em dành
c .Triển khai hợp lí trình tự các ý của đối tượng được biểu 3
cảm trong bài văn .
d. Sáng tạo: 0,5
Có nhiều cách diễn đạt độc đáo và sáng tạo
e. Chính tả, dùng từ, đặt câu: Bảo đảm chuẩn chính tả, ngữ 0,5
pháp, ngữ nghĩa tiếng Việt và dùng dấu câu phù hợp.
Câu 1: (2điểm) Chép lại bài thơ "Rằm tháng giêng" (phần dịch thơ) của Hồ Chí Minh và nêu ý
nghĩa của bài thơ đó.
Câu 2: (1điểm) Nối cột A và cột B cho thích hợp.
Cột A (Tác phẩm) Cột B (Thể thơ) Cột A+B
1. Bánh trôi nước A. Thất ngôn tứ tuyệt 1+ .....
2. Tiếng gà trưa B. Lục bát 2+ .....
3. Bạn đến chơi nhà C. Ngũ ngôn (thơ 5 chữ) 3+ .....
4. Sông núi nước Nam D. Thất ngôn bát cú Đường luật 4+ .....
Câu 3: (1điểm) Vận dụng những kiến thức đã học về quan hệ từ để tìm và chữa các quan hệ từ
dùng sai trong các câu sau.
a. Do có chí thì sẽ thành công.
b. Nó cũng ham đọc sách với tôi.
c. Trời mưa to và tôi vẫn tới trường.
d. Nhờ cố gắng học tập thì nó đạt thành tích cao.
Câu 4: (1điểm) Viết đoạn văn ngắn (từ 3 đến 5 câu) có sử dụng từ trái nghĩa.
Câu 5: (5 điểm) Cảm nghĩ của em về một người mà em yêu quí nhất.
www.thuvienhoclieu.com Trang 24
www.thuvienhoclieu.com
nhiều gian khổ.)
Câu 4: Học sinh viết đoạn từ 3 đến 5 câu trong đó có từ trái nghĩa. 1
Câu 5:
* Nội dung: Học sinh có thể chọn người em yêu quí là ông, bà, bố, mẹ, anh, chị,
em, thầy cô giáo.... Học sinh có nhiều cách viết khác nhau nhưng cần đảm bảo yêu cầu
sau:
a. Mở bài: 0.5
Giới thiệu được người mà em yêu thích đó là ai, hình dáng, cảm nghĩ khái quát về
người đó.
b. Thân bài: 1,0
- Nhớ lại những kỉ niệm được gắn bó với người đó ........ cảm nghĩ.
- Nêu đặc điểm của người đó: hình dáng, hoạt động, tính cách.....cảm nghĩ của 1.0
em.
- Suy nghĩ, tình cảm của em với người đó ở hiện tại và trong tương lai .... 1,0
- Ý nghĩa, sự gắn bó của người đó đối với cuộc sống của em luôn dạy bảo cho
em những điều hay lẽ phải giúp em khôn lớn trưởng thành..... 1.0
c. Kết bài:
- Thái độ, tình cảm của em với người đó, lời tự hứa với người đó.
* Hình thức: Trình bày hoàn chỉnh bài văn theo bố cục ba phần: mở bài, thân
bài, kết bài. Đúng kiểu bài văn biểu cảm; sai không quá 4 lỗi chính tả, chữ viết dễ coi; 0.5
dùng từ đặt câu phù hợp, có tính khoa học, chính xác.
------------------------------HẾT-------------------------------
www.thuvienhoclieu.com Trang 25
www.thuvienhoclieu.com
làm cho tinh thần yêu nước của tất cả mọi người đều được thực hành vào công cuộc yêu
nước, công việc kháng chiến.”
1. Đoạn văn trên được trích từ văn bản nào? Của ai? Nêu xuất xứ.
2. Xác định các câu rút gọn có trong đoạn trích và cho biết rút gọn thành phần nào?
3. Tìm cụm chủ - vị dùng để mở rộng câu trong câu sau?
“Bổn phận của chúng ta là làm cho những của quý kín đáo ấy đều được đưa ra
trưng bày.”
4. Từ văn bản có đoạn trích trên, hãy viết một đoạn văn (5 đến 7 dòng) nêu suy nghĩ
của em về lòng yêu nước của thế hệ trẻ ngày nay.
Phần II: Tập làm văn: (6 điểm)
Chứng minh rằng nhân dân ta từ xưa đến nay luôn luôn sống theo đạo lí: Lá lành
đùm lá rách
www.thuvienhoclieu.com Trang 26
www.thuvienhoclieu.com
HƯỚNG DẪN CHẤM
Phần I: Đọc – hiểu: ( 4 điểm)
1. - Xác định được đúng văn bản : Tinh thần yêu nước của nhân dân ta. (0.25 điểm)
- Nêu đúng tác giả: Hồ Chí Minh (0.25 điểm)
- Nêu được xuất xứ: (0.5 điểm)
2. - Xác định đúng ba câu rút gọn. Mỗi câu đúng được :0.25 điểm
+ Có khi được trưng bày trong tủ kính, trong bình pha lê, rõ ràng dễ thấy.
+ Nhưng cũng có khi cất giấu kín đáo trong rương, trong hòm.
+ Nghĩa là phải ra sức giải thích, tuyên truyền, tổ chức, lãnh đạo, làm cho tinh thần
yêu nước của tất cả mọi người đều được thực hành vào công cuộc yêu nước, công việc
kháng chiến.
- Xác định đúng thành phần được rút gọn trong 3 câu là: Chủ ngữ (0.25 điểm)
3. Xác định được cụm C- V dùng để mở rộng câu 0.5 điểm
Bổn phận của chúng ta // là làm cho những của quý kín đáo ấy / đều được đưa ra trưng
bày.
ĐT C V
4. Hình thức: HS viết được đoạn văn đảm bảo dung lượng (5 đến 7 dòng). Diễn đạt trôi
chảy, mạch lạc, đúng chính tả, ngữ pháp, có sáng tạo. (0,5 điểm).
Nội dung: HS trình bày suy nghĩ của mình về lòng yêu nước của thế hệ trẻ. Đảm bảo
các ý sau: (1,0 điểm)
- Yêu nước là ra sức học tập tốt, rèn luyện tốt đem hết tinh thần và nghị lực, sức mạnh
và tài năng để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
- Giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc.
…..
Phần II: Tập làm văn: (6 điểm)
A. Yêu cầu chung:
- Phương pháp lập luận: Chứng minh
- Nội dung chứng minh: Làm sáng tỏ vấn đề câu tục ngữ đưa ra: Thương yêu, đùm
bọc giúp đỡ nhau trong khó khăn hoạn nạn.
- Phạm vi dẫn chứng: Vận dụng thực tế cuộc sống để làm sáng tỏ vấn đề.
B. Yêu cầu cụ thể:
1. Hình thức: (1,0 điểm)
- Viết đúng bài nghị luận chứng minh.
- Luận điểm rõ ràng, lí lẽ thuyết phục, lập luận chặt chẽ.
- Dùng từ, đặt câu chuẩn mực, chữ viết cẩn thận, không sai chính tả, trình bày sạch.
2. Nội dung: (5.0 điểm)
a.Mở bài: (0.5 điểm)
- Giới thiệu câu tục ngữ với ý nghĩa thể hiện tình yêu thương yêu, đùm bọc giúp đỡ
nhau trong khó khăn hoạn nạn.
- Trích dẫn câu tục ngữ.
b.Thân bài: (4.0 điểm) giải thích cần đảm bảo những ý cơ bản sau:
*Giải thích ý nghĩa câu tục ngữ:
- Nghĩa đen: Câu tục ngữ cho thấy một hiện tượng bình thường, quen thuộc trong
cuộc sống: Khi gói bánh, gói hàng, người ta thường đặt những lớp lá lành lặn ở ngoài để
bao bọc lớp lá rách bên trong.
www.thuvienhoclieu.com Trang 27
www.thuvienhoclieu.com
- Nghĩa bóng: Lá lành - lá rách là hình ảnh tượng trưng cho những con người
trong những hoàn cảnh khác nhau: yên ổn, thuận lợi - khó khăn, hoạn nạn. Bằng lối nói
hình ảnh, ông bà xưa muốn khuyên chúng ta phải biết giúp đỡ, đùm bọc những người
không may lâm vào cảnh khó khăn, cơ nhỡ.
* Chứng minh
+ Trong thời đại lịch sử xa xưa:
- Trong các cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm ...và gần đây nhất là cuộc
kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mĩ xâm lược, nhân dân ta đã nhờ vào tinh
thần đoàn kết và yêu thương giúp đỡ cho nhau từng hạt gạo, miếng xôi để vượt qua cơn
khốn khó.
+ Trong thời đại hiện nay:
- Nhân dân ta giúp đỡ nhau trong khó khăn, hoạn nạn: giúp đỡ đồng bào vùng
lũ..; các chương trình truyền hình giúp đỡ người nghèo ngày càng nhiều như: “Cặp lá
yêu thương”, “Lục lạc vàng”, “Vượt lên chính mình”...Đó là những việc làm rất có ý
nghĩa nhằm giúp cho những người còn nghèo khó...
+ Trong thơ văn:
- Thương người như thể thương thân
- Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng.
- Bầu ơi thương lấy bí cùng
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn
...
+ Mở rộng
Đáng buồn là trong cuộc sống vẫn còn nhiều kẻ thờ ơ, ghẻ lạnh với những người
xung quanh mình. Đó là những con người cần phải phê phán, rất đáng chê trách.
c. Kết bài: (0, 5 điểm)
- Khẳng định lại ý nghĩa của câu tục ngữ: Nhấn mạnh tình yêu thương, đùm bọc,
che chở lẫn nhau là một truyền thống quý báu của dân tộc Việt Nam, chúng ta cần phải
trân trọng và giữ gìn.
- Bài học cho bản thân: luôn mở rộng tấm lòng để có thể yêu thương người khác,
giúp đỡ mọi người xung quanh nhiều hơn nữa.
HẾT
www.thuvienhoclieu.com Trang 28
www.thuvienhoclieu.com
Tình cảm yêu thương giúp đỡ lẫn nhau là một đặc điểm nôi bật, là truyền thống trong quan niệm sống của
ông cha ta. Tình cảm ấy ngày càng được phát huy và thâm đậm vào máu thịt của mỗi người dân. Cúng với
những câu tục ngữ, ca dao như "Nhiễu điều phủ lấy giả gương. Người trong một nuớc phải thương nhau
cùng", "Lá lành đùm lá rách"… ông bà ta cũng có dạy thật cụ thể qua câu "Thươg người như thê thương
thân". Đây lá một lời khuyên chí tình chí nghĩa nhằm nhắc nhở con cháu phải biết yêu thương giúp đỡ
người khác như yêu thương chính bản thân minh.
Như một lời nối tự nhiên chân thành ngắn gọn, mà lại chứa chan bao điều giáo huấn, câu tục ngữ được tách
thành hai vế, một bên là người đồng loại, một bên là bản thân bởi cách so sánh "như thể". Như vậy, lời dạy
trên muốn nhân mạnh : Nếu ta thương thân ta như thế nào thì ta phải yêu thương bản thân mình ; bởi lẽ bản
thân là quan trọng, là cái quý giá nhất, cải mà luôn luôn được mọi người lo lắng, chăm sóc và vun vén. Chi
một vết trầy nhỏ, một chứng đau nhẹ cũng khiến cho ta phải quan tâm, lo sợ… do là ta thương thân ta, và
khi nêu như người khác không may gặp khó khăn, hoạn nạn thì ta nên giúp đỡ họ như thường yêu chính
bản thân mình.
Thật vậy, là người sống trong xã hội không ai sông lẻ loi, đơn độc mà tập hợp thành đoàn thể, cộng đồng.
Trong gia đình ta có mối quan hệ anh em, những người cùng huyết thống, cùng có những kỉ niệm vui buồn
bên nhau. Họ chẳng lúc nào như chân với tay trong cùng một cơ thế. Do đó, khi họ gặp hoạn nạn khó khăn
ta làm sao có thể quay lưng làm ngơ cho dù trể, bởi "máu chảy ruột mềm".
Rộng hơn là bè bạn, bà con hàng xóm,những người đã cùng ta "tối lửa tắt đèn" với nhau. Tuy không cùng
máu mủ nhưng họ lại là người có tình có nghĩa sâu nặng với ta. Những lúc "trái gió trở trời , những khi
"cùng đường bí lối", họ đến với ta bằng những tấm lòng chân thành để "chia bùi sẻ ngọt". Tình nghĩa ấy
thật sâu đậm nào khác gì anh em một nhà. Vi vậy khi họ không may rơi vào hoàn cảnh khó khăn lẽ nào ta
ngoảnh mặt thờ ơ cho đành lúc này thái độ" nhường cơm sẻ áo" ," chị ngã em nâng" là một việc làm mà ta
phải thực hiện tốt.
Ngay đến cộng đồng xã hội mà ta đang sống , những người dù ở miền ngược hay miền xuôi, dù nơi rừng
núi hay đồng bằng cũng đều là anh em, bởi lẽ họ với ta cùng một dân tộc có chung một mẹ Áu Cơ… Chinh
mối quan hệ gắn bó này tạo nên tình cảm tương thân tương ái giữa con người với con người trong xã hội.
Tình cảm ấy đã bao đời nay trở thành truyền thống tốt dẹp của dận tộc ta. Trải qua những năm tháng kháng
chiến gian khổ, gay go cả nước đều chung lòng đoàn kết giúp dỡ lẫn nhau để đi đến thắng lợi vẻ vang. Và
www.thuvienhoclieu.com Trang 29
www.thuvienhoclieu.com
cũng đã biết bao lần toàn dân ta đã hưởng ứng tích cực lời kêu gợi "Miếng khi đói bằng gói khi no" của
Đảng và Nhà nước ta để chung góp từ tiến bạc đến thuốc men vật dụng cùng chia sẻ nỗi đau với các nạn
nhân của thiên tai lũ lụt. Những việc làm ấy đã thê hiện rất rõ tấm lòng "Thương người như thê thương
thân" mà ông cha ta đã truyền dạy. Tình cảm cao đẹp ấy là một đạo lý, là một nét đẹp của con người; là nền
tảng để xây dựng một xã hội văn minh, hạnh phúc, Thê nhưng, trong xã hội hiện nay vẫn còn không ít
người chỉ quan tâm đến bản thân không nghĩ đến người khác. Họ thờ ơ không quan tâm truớc nỗi đau của
đổng bào, đổng loại. Hạng người này thật đáng phê phán.
Ta cũng nên hiểu rằng yêu thương người khác như yêu thương chính bán thân mình là một việc làm tốt
đáng đê cho mọi người thực hiện noi theo. Ngày nay, câu tục ngữ không còn mang ý nghĩa hẹp của cá nhân
mà nó mang nội dung rộng lớn hơn, nó trở thành tình cảm chung, nếp sống chung cùng toàn xã hội. Và tình
cảm nhân đạo ấy được phát triển lan rộng qua mối quan hệ với cả cộng đổng nhân loại.
Câu tục ngữ "Thương người như thể thương thân" là một bài học sâu sắc vé đạo lý làm người. Yêu thương
người khác như yêu thuơng chính bản thân mình mãi mãi nhắc nhở ta về lòng nhân ái, về tình người mà
mỗi người chúng ta cần phái thực hiện tốt. Phát huy truyền thống tốt đẹp ấy của cha ông là ta vừa thể hiện
nhân cách làm người vừa góp phần xây dựng một đất nước văn minh tiến bộ.
I. TRẮC NGHIỆM: (2 Điểm): Em hãy xác định và chọn đáp án đúng theo những yêu cầu
sau:
Câu 1: Tình cảm, cảm xúc nào được thể hiện trong bài thơ Tiếng gà trưa?
A. Tình bà cháu C. Tình yêu quê hương, đất nước
B. Hoài niệm tuổi thơ D. Cả 3 đáp án A, B, C đều đúng.
Câu 2: Em hãy điền vào chỗ trống để hoàn thành hai câu thơ sau:
“ Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì……………………… ”
Câu 3: Lối chơi chữ nào được sử dụng trong câu ca dao:
Trăng bao nhiêu tuổi trăng già
Núi bao nhiêu tuổi gọi là núi non?
A. Dùng từ đồng âm. C. Dùng từ trái nghĩa.
B. Dùng lối nói lái. D. Dùng lối điệp âm.
Câu 4: Thành ngữ nào dưới đây có thể thay thế cho cụm từ in đậm trong câu “Làng
xóm của ta đã đổi mới từng ngày”?
A. Thay lòng đổi dạ. C. Thay tên đổi họ.
B. Thay da đổi thịt. D. Thay ngựa giữa đường.
Câu 5: Vẻ đẹp của cô gái trong câu ca dao sau là vẻ đẹp gì?
Thân em như chẽn lúa đòng đòng
Phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai
www.thuvienhoclieu.com Trang 30
www.thuvienhoclieu.com
A. Rực rỡ và quyến rũ. C. Trong sáng và hồn nhiên.
B. Trẻ trung và đầy sức sống. D. Mạnh mẽ và đầy bản lĩnh.
Câu 6: Hình ảnh nào cùng xuất hiện trong hai bài thơ Cảnh khuya và Rằm tháng giêng
của Hồ Chí Minh?
A. Dòng suối B. Tiếng hát C. Ánh trăng D. Con thuyền
Câu 7: Hồ Xuân Hương được mệnh danh là gì?
A. Bà chúa thơ Nôm. C. Nữ sĩ thơ Nôm.
B. Bạch Vân cư sĩ. D. Tam Nguyên Yên Đỗ.
Câu 8: Văn bản “Cổng trường mở ra” của tác giả nào?
A. Khánh Hoài B. Lí Lan C. Tố Hữu D. Tạ Duy Anh
www.thuvienhoclieu.com Trang 32
www.thuvienhoclieu.com
Câu 2:
* Mức đầy đủ:
- Hình thức: bố cục rõ ràng, viết đúng thể loại văn biểu cảm, diễn đạt mạch lạc; bài viết giàu
cảm xúc, biết kết hợp các yếu tố miêu tả, tự sự để bộc lộ cảm xúc; sai không quá 3 lỗi các
loại. 0.5 điểm
- Nội dung: có nhiều cách diễn đạt khác nhau, song cần đảm bảo các nội dung sau:
1. MB: Giới thiệu tác giả, tác phẩm và khái quát về tình bạn của nhà thơ. (0.5 điểm)
2. TB: Nêu cảm nhận về tình bạn của nhà thơ qua bài thơ (4.0 điểm)
(có thể theo bố cục và nội dung sau)
+ Hoàn cảnh người bạn đến với nhà thơ (câu thơ thứ nhất)
đến vì tấm lòng chân thành chứ không phải vì lợi danh.
+ Nhà thơ đón bạn không có đầy đủ vật chất (phân tích 6 câu tiếp theo )
cách nói hóm hỉnh của tác giả về gia cảnh của mình
+ Tình bạn tri âm, tri kỉ vượt lên trên những lề thói thông thường (câu thơ cuối cùng)
Một tình bạn cao quý, cảm động.
3. KB: Rút ra bài học cho bản thân (xây dựng tình bạn chân thành, xuất phát từ sự quan
tâm yêu mến nhau...) (1.0 điểm)
* Mức chưa đầy đủ:
- Điểm 3,5 – 4,5: Viết đúng thể loại, bố cục rõ ràng, biết cách làm nhưng thiếu một vài ý,
thiếu cảm xúc, sai không quá 5 lỗi các loại.
- Điểm 2,5 – 3,5: Viết đúng thể loại, bố cục rõ ràng, biết cách làm nhưng còn thiếu ý, có cảm
xúc, sai không quá 8 lỗi các loại.
- Điểm 1,0 – 2,0: Tỏ ra biết cách làm nhưng cảm nghĩ sơ sài, thiếu nhiều ý, bài viết lủng củng,
mắc nhiều lỗi.
* Mức không tính điểm: lạc đề, bỏ giấy trắng hoặc viết vài câu vô nghĩa.
www.thuvienhoclieu.com Trang 33
www.thuvienhoclieu.com
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ”.
Trích bài thơ Tiếng gà trưa - Xuân Quỳnh
Sách Ngữ văn 7, tập một - Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam
Em hãy đọc kỹ văn bản trên rồi trả lời các câu hỏi sau:
1) Bài thơ Tiếng gà trưa được sáng tác trong hoàn cảnh nào ? Theo thể thơ nào ?
2) Cảm hứng của tác giả trong bài thơ được khơi gợi từ sự việc gì ?
3) Xác định điệp ngữ trong khổ thơ thứ nhất “Trên đường hành quân xa...Nghe gọi về tuổi
thơ” ?
4) Nêu ý nghĩa của bài thơ ?
5) Kể tên các bài thơ và tác giả thuộc chủ đề Thơ hiện đại Việt Nam đã học trong sách
Ngữ văn 7, tập một - Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam.
ĐÁP ÁN
Ý nghĩa của bài thơ: Tiếng gà trưa đã gọi về những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ
4 và tình bà cháu. Tình cảm gia đình đã làm sâu sắc thêm tình yêu quê hương đất 0,5
nước.
Kể tên các bài thơ và tác giả thuộc chủ đề Thơ hiện đại Việt Nam đã học trong
5 sách Ngữ văn 7, tập một - Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam: Cảnh khuya, 0,5
Rằng tháng giêng (Hồ Chí Minh) và Tiếng gà trưa (Xuân Quỳnh).
www.thuvienhoclieu.com Trang 34
www.thuvienhoclieu.com
Nội dung Điểm
Trình bày cảm nghĩ của em về cánh đồng (hoặc dòng sông, con đường) quê
7,5
hương.
Yêu cầu chung:
- HS biết vận dụng văn biểu cảm để biểu đạt tình cảm, cảm xúc về cánh đồng
(hoặc dòng sông, con đường) quê hương, qua đó nói lên tình cảm, trách nhiệm
của bản thân với cánh đồng (hoặc dòng sông, con đường) quê hương nói riêng,
với quê hương nói chung.
- Học sinh lựa chọn 1 trong 3 đối tượng để phát biểu cảm nghĩ (đề mở).
- Biết cách biểu đạt tình cảm, biết cách viết bài văn biểu cảm có bố cục 3 phần
theo yêu cầu.
1. Mở bài: 1,0
- Giới thiệu về cánh đồng (hoặc dòng sông, con đường) quê em: đó là 0,5
biểu tượng của quê hương đã gắn bó với bao thế hệ người dân quê em.
0,5
- Nêu khái quát những tình cảm em dành cho cánh đồng (hoặc dòng
sông, con đường) quê em: gắn bó với tuổi thơ, yêu mến, trân trọng...
(Khuyến khích sự sáng tạo trong phần mở bài của hs)
2. Thân bài: 5,5
+ Miêu tả cánh đồng (hoặc dòng sông, con đường) quê em kết hợp phát 1,5
biểu cảm nghĩ:
- Hình ảnh của cánh đồng (hoặc dòng sông, con đường) quê em
- Cánh đồng (hoặc dòng sông, con đường) quê hương đối với cuộc
sống của con người, đối với bản thân em...
- Vẻ đẹp của cánh đồng (hoặc dòng sông, con đường) quê em vào
những thời gian khác nhau... 2,0
+ Những kỉ niệm của em với cánh đồng (hoặc dòng sông, con đường)
quê em; những ấn tượng không thể phai mờ, qua đó thể hiện sự gắn bó,
thân thiết với cánh đồng (hoặc dòng sông, con đường) quê hương... 2,0
+ Tình cảm của em, sự gắn bó của em với cánh đồng (hoặc dòng sông, con
đường) quê hương...
www.thuvienhoclieu.com Trang 35
www.thuvienhoclieu.com
3 - 4,5 điểm: Hiểu tương đối rõ yêu cầu của đề bài, đáp ứng được các yêu cầu cơ bản về nội
dung và phương pháp, biết vận dụng văn biểu cảm để phát biểu cảm nghĩ về cánh đồng (hoặc dòng
sông, con đường) quê hương, nhưng có đoạn còn kể lể lan man, còn mắc lỗi về diễn đạt.
1 - 2,5 điểm: Chưa hiểu rõ yêu cầu của đề bài, chưa đáp ứng được các yêu cơ bản về nội dung
và phương pháp, có đoạn còn lạc sang kể lể hoặc miêu tả, còn mắc nhiều lỗi về diễn đạt.
0 điểm: bỏ giấy trắng .
Lưu ý:
- Trong quá trình chấm bài, cần hết sức quan tâm đến kĩ năng diễn đạt và trình bày của học sinh.
Coi diễn đạt và trình bày (cả nội dung & hình thức, chữ viết, chính tả . . .) là một yêu cầu rất quan
trọng trong bài làm. Khi cho điểm toàn bài, cần chú ý các yêu cầu này.
- Trân trọng những cảm xúc, suy nghĩ có tính sáng tạo của học sinh, nhất là những bài viết có liên
hệ với thực tế sinh động...
* Điểm toàn bài: làm tròn tới 0,5 (4,0 ; 4,5 ; 5,0 ; 5,5 . . . 7,5).
www.thuvienhoclieu.com Trang 36
www.thuvienhoclieu.com
Nhấn mạnh điều suy nghĩ đau đớn của người anh với một điều sắp xảy ra : 1đ
3
sự chia lìa của hai anh em; đồng thời thể hiện sự mong muốn sống bên
nhau mãi mãi của hai anh em Thành và Thủy
a. Đảm bảo cấu trúc của một bài văn biểu cảm: có đầy đủ Mở bài, Thân bài, Kết bài. 0.5
Mở bài: giới thiệu người thân mà em yêu thích; lý do em yêu thích ; Thân bài: cảm
nghĩ của em
2 về người thân đó; Kết bài: Tình cảm của em đối với người thân đó.
b. Xác định đúng đối tượng cần biểu cảm: ngoại hình, giọng nói, tính tình, sự quan 0,5
tâm, chăm sóc gia đình và em, mối quan hệ với mọi người, tâm trạng của em khi người
đó không có bên cạnh, khi em mắc lỗi, tình cảm của em dành cho người đó.
c.Triển khai hợp lí trình tự các ý của đối tượng được biểu cảm trong bài văn . 3,0
Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách nhưng về cơ bản, cần đảm bảo những ý sau:
- Ngoại hình tiêu biểu của người thân
www.thuvienhoclieu.com Trang 37
www.thuvienhoclieu.com
- Sự quan tâm, chăm sóc gia đình và em, mối quan hệ với mọi người.
- Kỷ niệm mà em nhớ nhất đối với người thân đó .
- Tâm trạng của em khi người đó không có bên cạnh.
- Tình cảm của em đối với người thân; lời hứa, mong ước.
d. Chính tả: Đảm bảo những quy tắc về chính tả, dùng từ, đặt câu 0,5
e. Sáng tạo: Sử dụng hiệu quả yếu tố miêu tả và kể trong bài văn biểu cảm. Lời văn 0.5
mạch lạc, trong sáng, giàu hình ảnh.
Tổng điểm : 10 điểm 10
Câu 1. Từ nội dung đoạn văn trên, em hãy viết một đoạn văn ngắn (5 - 7 câu) về một kỉ
niệm đáng nhớ nhất trong ngày khai trường đầu tiên của mình. (2 điểm)
Câu 2. Loài cây em yêu (cây chuối, dừa, mít, ổi,…). (4 điểm)
PHẦN I. 1 Cặp từ trái nghĩa: đêm - ngày, cầm tay – buông tay 0,5
ĐỌC –
HIỂU Phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích là 0,5
2 Tự sự
(3 điểm)
3 "Thế giới kì diệu" đó là:
0,25
(mỗi ý - Là thế giới của những điều hay lẽ phải, thế giới của tình
www.thuvienhoclieu.com Trang 38
www.thuvienhoclieu.com
0,25 thương
điểm)
- Là thế giới của tri thức, của những hiểu biết lí thú 0,25
- Là thế giới của tình bạn, tình thầy trò cao đẹp 0,25
- Là thế giới của những ước mơ, khát vọng,… 0,25
HS viết và đưa ra được các việc làm phù hợp với HS, phù hợp
với quan điểm chung, không vi phạm đạo đức, pháp luật (học
4 1,0
tập và rèn luyện là vấn đền cần thiết ở mỗi trẻ em...). GV chấm
cần linh hoạt.
PHẦN II. 1 HS viết đoạn văn: Trên cơ sở nội dung của đoạn trích, bày tỏ
LÀM (2 điểm) tình yêu của mình đối với mẹ. Về hình thức phải có mở đoạn,
VĂN phát triển đoạn và kết đoạn. Các câu phải liên kết với nhau
(7 điểm) chặt chẽ về nội dung và hình thức
a. Đảm bảo thể thức của một đoạn văn và đảm bảo số câu 0,25
b. Xác định đúng vấn đề : bày tỏ tình yêu của em đối với mẹ. 0,25
c. Triển khai hợp lí nội dung đoạn văn: Vận dụng tốt các
phương thức biểu đạt. Có thể viết đoạn văn theo ý sau:
- Những kỉ niệm ngày đến trường đầu tiên khi vào học lớp 1 em vẫn
nhớ như in.
- Sáng sớm hôm đó mẹ gọi em dậy để chuẩn bị vệ sinh cá nhân và
ăn sáng.
- Xong xuôi, mẹ cho em được mặc bộ quần áo trắng tinh tươm và
khoác chiếc cặp mới mẹ đã mua tặng em nhân ngày khai giảng. 1,0
- Mẹ đã dặn dò em phải lễ phép chào hỏi khi gặp thầy cô.
- Khi đến trường, em cũng nh bao bạn nhỏ khác đều háo hức đón
chờ để nhận lớp với những người bạn mới.
- Ngày đầu tiên đi học trong sáng mùa thu tháng 9, bầu trời trong
xanh và gió mát trong lành đã để lại trong em bao kỉ niệm đẹp về
quãng đường học sinh.
d. Sáng tạo: Cách diễn đạt độc đáo, có suy nghĩ riêng về vấn
0,25
đề.
e. Chính tả, dùng từ, đặt câu: đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ
0,25
pháp, ngữ nghĩa tiếng Việt.
2 Viết bài văn biểu cảm
(5 điểm) Đề: Loài cây em yêu (cây chuối, dừa, mít, ổi,…)
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận.
Trình bày đầy đủ các phần Mở bài, Thân bài, Kết bài. Các 0,25
phần, câu, đoạn phải liên kết chặt chẽ với nhau về nội dung và
hình thức.
b. Xác định đúng đối tượng biểu cảm. 0,25
www.thuvienhoclieu.com Trang 39
www.thuvienhoclieu.com
c. Học sinh có thể trình bày bài viết theo nhiều cách nhưng về
cơ bản cần đảm bảo các ý sau:
* Mở bài.
Giới thiệu về loài cây em yêu. 0,25
* Thân bài
1. Biểu cảm về các đặc điểm của cây:
- Em thích màu của lá cây,…
- Cây đơm hoa vào tháng… và hoa đẹp như…
- Những trái cây lúc nhỏ… lúc lớn… và khi chín … gợi niềm
say xưa hứng thú ra sao? 3,5
- Miêu tả lại niềm thích thú khi được hái những trái cây và
thưởng thức nó.
- Mỗi khi mùa quả qua đi, trong em lại nhóm lên một cảm giác
đợi mong mùa quả mới như thế nào?
- Với riêng em, em thích nhất đặc điểm gì ở loài cây đó?
2. Có thể kể một kỉ niệm sâu sắc của bản thân với loài cây trên
* Kết bài.
0,25
Khẳng định lại tình cảm yêu quý của em với loài cây.
d. Sáng tạo: cách diễn đạt độc đáo, sáng tạo, có cảm xúc 0,25
e. Chính tả, dùng từ, đặt câu: đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ 0,25
pháp, ngữ nghĩa tiếng Việt.
Tổng điểm 10,0
A. Bánh trôi nước. B. Phò giá về kinh. C. Sau phút chia ly. D. Tĩnh dạ tứ.
Câu 3. Trong các cụm từ dưới đây, cụm từ nào không phải là thành ngữ?
A. Há miệng mắc quai. B. Chị ngã em nâng. C. Một nắng hai sương. D. Ăn ốc nói mò.
Câu 4. Mục đích của việc lập ý cho bài văn biểu cảm là gì?
www.thuvienhoclieu.com Trang 40
www.thuvienhoclieu.com
A. Kể các sự việc theo trình tự hợp lý. B. Tái hiện lại cảnh.
C. Tạo ý cho bài, khơi nguồn cho mạch cảm xúc. D. Người đọc dễ theo dõi.
ĐÁP ÁN
Phần I. Trắc nghiệm: ( 2,0 điểm). Trả lời đúng mỗi câu được 0,5 điểm.
Câu hỏi 1 2 3 4
Đáp án B A B C
- Tác dụng: Âm thanh của tiếng gà trưa đã tác động mạnh mẽ đến tâm hồn người
chiến sĩ trên bước đường hành quân xa, tiếng gà đã gợi ra bao xúc cảm: nắng trưa
xao động, khiến bàn chân đỡ mỏi sau chuyến đi dài đầy gian nguy và tiếng gà còn 0,5đ
gợi nhớ về những kỉ niệm đep đẽ của tuổi thơ bên bà cùng đàn gà. Qua đó đã khắc
họa tình cảm nồng nàn của tác giả đối với bà, với quê hương.
Nội dung: Tiếng gà trưa đã gọi về những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ và tình bà
cháu. Tình cảm gia đình đã làm sâu sắc thêm tình quê hương đất nước. 0,5đ
Nghệ thuật: Bài thơ theo thể 5 tiếng có cách diễn đạt tình cảm tự nhiên và nhiều
hình ảnh bình dị, chân thực.
0,5đ
6 I. Yêu cầu về kĩ năng: 5đ
www.thuvienhoclieu.com Trang 41
www.thuvienhoclieu.com
- Học sinh làm đúng phương pháp của bài văn phát biểu cảm nghĩ.
- Bố cục rõ ràng, mạch lạc, lời văn trong sáng, giàu cảm xúc. Bài văn không mắc lỗi
cú pháp, dùng từ, chính tả, trình bày sạch, đẹp.
Học sinh có thể trình bày bằng nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo được
các nội dung cơ bản sau:
A. Mở bài:
C. Kết bài:
* Lưu ý: Trên đây là một số gợi ý chung mang tính định hướng. Các giám khảo chấm cần linh hoạt.
Cần chú ý khuyến khích những bài viết hiểu đề, có chất văn, diễn đạt tốt.
www.thuvienhoclieu.com Trang 42
www.thuvienhoclieu.com
A. Những câu hát về tình cảm gia đình. C. Những câu hát
than thân
B. Những câu hát về tình yêu quê hương đất nước D. Những câu
hát châm biếm
Câu 2: Nhận xét nào sau đây đúng cho cả hai bài thơ Phò giá về kinh và Sông núi nước
Nam?
A. Thể hiện khát vọng hòa bình
B. Khẳng định chủ quyền bất khả xâm phạm của đất nước
C. Thể hiện niềm tự hào trước những chiến công oai hùng của dân tộc
D. Thể hiện bản lĩnh, khí phách của dân tộc trong cuộc đấu tranh chống ngoại
xâm
Câu 3: Nhà thơ Nguyễn Khuyến có tên gọi là:
A. Thần thơ thánh chữ B. Tam Nguyên Yên Đổ C. Thi tiên D.
Thi thánh
Câu 4: Qua hình ảnh chiếc bánh trôi nước, Hồ Xuân Hương muốn nói điều gì về người
phụ nữ?
A. Vẻ đẹp hình thể C. Số phận bất hạnh
B. Vẻ đẹp tâm hồn D. Vẻ đẹp và số phận long đong
Câu 5: Hình ảnh nào cùng xuất hiện trong hai bài thơ Cảnh khuya và Rằm tháng giêng
của Hồ Chí Minh?
A. Dòng suối B. Tiếng hát C. Ánh trăng D. Bầu trời
Câu 6. Hai câu thơ sau sử dụng dạng điệp ngữ nào?
“ Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.”
A. Điệp ngữ cách quãng B. Điệp ngữ nối tiếp C. Điệp ngữ chuyển tiếp
Câu 7: Chọn cách hiểu đúng trong những cách hiểu sau :
A. Đồng nghĩa là hiện tượng chỉ có trong một số ngôn ngữ trên thế giới
B. Đồng nghĩa bao giờ cũng là quan hệ nghĩa giữa hai từ, không có quan hệ nghĩa
hơn hai từ
C .Các từ đồng nghĩa với nhau bao giờ cũng có nghĩa hoàn toàn giống nhau
D. Các từ đồng nghĩa với nhau có thể không thay thế nhau được trong nhiều
trường hợp.
Câu 8: Gạch chân dưới những đại từ trong câu thơ sau:
“ Mưa phùn ướt áo tứ thân
Mưa bao nhiêu hạt thương bầm bấy nhiêu.”
www.thuvienhoclieu.com Trang 43
www.thuvienhoclieu.com
HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN NGỮ VĂN 7
ĐÁP ÁN
I. PHẦN ĐỌC HIỂU 3 điểm
Câu Nội dung Điểm
Bài thơ được sáng tác theo thể thơ nào ?
1 - Bài thơ được sáng tác theo thể thơ Thất ngôn bát cú Đường luật 0,5
Tìm các từ láy trong bài thơ
2 - Chỉ ra được các từ láy trong bài thơ: lom khom, lác đác, quốc quốc, 0,5
gia gia (Tìm đúng 2 từ trở lên có thể cho điểm tối đa)
Qua cảnh Đèo Ngang, tác giả muốn bộc lộ tâm trạng gì ? 1.5
Học sinh cần trả lời được 2 ý sau:
- Cảnh Đèo Ngang thoáng đãng, heo hút, thấp thoáng sự sống con 0,5
3 người nhưng còn hoang sơ
- Thể hiện nỗi nhớ nước, thương nhà, nỗi buồn thầm lặng, cô đơn của 1,0
tác giả.
Kể tên các văn bản thuộc chủ đề Thơ trung đại Việt Nam chữ Nôm đã 0,5
được học và đọc thêm trong chương trình Ngữ Văn 7, tập một:
- Văn bản Bánh trôi nước;
4 - Văn bản Sau phút chia ly;
- Văn bản Qua đèo Ngang;
- Văn bản Bạn đến chơi nhà.
(Kể tên được 3 trong 4 văn bản trên có thể cho điểm tối đa)
www.thuvienhoclieu.com Trang 46
www.thuvienhoclieu.com
II. PHẦN LÀM VĂN 7 điểm
www.thuvienhoclieu.com Trang 48
www.thuvienhoclieu.com
mạnh mẽ, to lớn, nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn, nó nhấn chìm tất cả lũ bán nước và lũ
cướp nước.
(Trích Tinh thần yêu nước của nhân dân ta, Hồ Chí Minh,
Ngữ văn 7, tập hai NXN Giáo dục Việt Nam, 2013)
Câu 1 (0,5 điểm). Chỉ ra phương thức biểu đạt chính của đoạn trích?
Câu 2 (0,5 điểm). Từ xưa đến nay thuộc trạng ngữ gì?
Câu 3 (1,0 điểm). Nêu nội dung đoạn trích.
Câu 4 (1,0 điểm). Là học sinh em sẽ làm gì để gắn kết tình cảm giữa các thành viên trong lớp?
Phần II. Làm văn (7,0 điểm).
Câu 1 (2,0 điểm). Từ đoạn trích phần đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn từ 6 đến 7 câu để nói về vai trò,
trách nhiệm của em đối với tập thể lớp .
Câu 2 (5,0 điểm). Hãy chứng minh tính đúng đắn của câu tục ngữ "Có công mài sắt có
ngày nên kim".
Hết
b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: vai trò, trách nhiệm của em đối với 0,25
tập thể lớp .
c. Triển khai hợp lí nội dung đoạn văn: vận dụng tốt các thao tác lập 1,0
luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng. Có thể viết đoạn theo
những ý sau:
Câu 1 + Tích cực học tập rèn luyện tu dưỡng đạo đức nhân cách.
+ Sẵn sàng tham gia mọi phong trào, … của tập thể.
(2,0 + Đoàn kết giúp đỡ nhau trong học tập và các hoạt động của lớp.
điểm) + Tự rút ra bài học cho bản thân.
d. Sáng tạo: cách diễn đạt độc đáo, có suy nghĩ riêng về vấn đề nghị 0,25
luận.
e. Chính tả, dùng từ, đặt câu: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp, ngữ 0,25
nghĩa tiếng Việt.
Câu 2 (5,0 điểm). Hãy chứng minh tính đúng đắn của câu tục ngữ "Có công mài sắt có
ngày nên kim".
c. Học sinh có thể sắp xếp các luận điểm theo nhiều cách nhưng về cơ 3,0
bản cần đảm bảo những yêu cầu sau:
Câu 2 *Mở bài:
(5,0 - Con người cần có lòng kiên trì, nhẫn nại và quyết tâm 0,5
điểm) - Ông bà ta đã khuyên nhủ qua câu tục ngữ "Có công mài sắt có ngày
nên kim
*Thân bài: Trình bày, đánh giá chứng minh tính đúng đắn của câu tục 2,0
ngữ:
– Giải thích nghĩa đen và nghĩa bóng :
Nghĩa đen: Một thanh sắt to nhưng nếu con người kiên trì, nhẫn nại và
quyết tâm thì sẽ rèn thành một cây kim bé nhỏ hữu ích.
Nghĩa bóng: Con người có lòng kiên trì, nhẫn nại, quyết tâm và chăm
chỉ chịu khó thì sẽ thành công trong cuộc sống.
– Con người có lòng kiên trì và có nghị lực thì sẽ thành công.
+ Dùng dẫn chứng để chứng minh:
www.thuvienhoclieu.com Trang 50
www.thuvienhoclieu.com
Trong cuộc sống và lao động như anh Nguyễn Ngọc Kí, Cao Bá Quát,
Nguyễn Hiền ...
Trong học tập: Bản thân của học sinh.
Trong kháng chiến: Dân tộc Việt Nam của ta.
– Nếu con người không có lòng kiên trì và không có nghị lực thì sẽ
không thành công.
+ Dùng dẫn chứng để chứng minh: Trong cuộc sống và lao động, trong
học tập và trong kháng chiến...
– Khuyên nhủ mọi người cần phải có lòng kiên trì và có nghị lực.
* Kết bài:
Khẳng định lòng kiên trì và nghị lực là đức tính quan trọng của con
người.
0,5
d. Sáng tạo: Có cách diễn đạt độc đáo, suy nghĩ, kiến giải mới mẻ về 0,5
vấn đề nghị luận.
e. Chính tả, dùng từ, đặt câu: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp, ngữ 0,5
nghĩa tiếng Việt.
Bài làm văn ra theo hướng mở, bài viết thể hiện tính sáng tạo của học sinh, khi chấm giáo viên
cân đối chấm phù hợp với đối tượng học sinh.
www.thuvienhoclieu.com Trang 51
www.thuvienhoclieu.com
Câu 2 (1,5 điểm): Hãy tìm điệp ngữ trong đoạn thơ trên và nói rõ đó là dạng điệp
ngữ gì? Nêu tác dụng của phép điệp ngữ vừa tìm được.
Câu 3 (1,0 điểm): Nêu nội dung của đoạn trích trên.
Câu 4 (2,0 điểm): Qua đoạn trích trên, em hãy nêu cảm nghĩ của mình về người
cháu bằng một đoạn văn ngắn từ 5 - 7 câu, trong đó có sử dụng ít nhất một cặp quan hệ
từ. Gạch chân dưới cặp quan hệ từ mà em đã sử dụng trong đoạn văn.
PHẦN II. LÀM VĂN (5,0 điểm)
Phát biểu cảm nghĩ của em về bài thơ “Cảnh khuya” của Hồ Chí Minh
----------------------------------------------------------
www.thuvienhoclieu.com Trang 52
www.thuvienhoclieu.com
- Ở người cháu có tình cảm lớn lao (tình yêu quê hương, đất nước) hòa quyện với
tình cảm gia đình (tình bà cháu) (0,5 điểm)
- Đoạn văn có sử dụng hợp lí và xác định bằng hình thức gạch chân cặp quan hệ
từ. (0,5 điểm)
b/ Thân bài:
Triển khai cụ thể cảm xúc, suy nghĩ được gợi lên từ nội dung và nghệ thuật của
tác phẩm: học sinh có nhiều cách cảm nhận và bộc lộ cảm xúc khác nhau nhưng vẫn
phải đảm bảo các nội dung cơ bản theo gợi ý định hướng sau:
www.thuvienhoclieu.com Trang 53
www.thuvienhoclieu.com
Gợi ý:
* Nêu được cảm nhận chung: Bằng thể thơ thất ngôn tứ tuyệt với ngòi bút trữ
tình chứa chan tình cảm và nhiều hình ảnh đẹp, nhà thơ đã gây xúc động cho người đọc,
người nghe bằng những câu thơ miêu tả cảnh đẹp đêm trăng ở chiến khu Việt Bắc, đồng
thời thể hiện tình yêu thiên nhiên gắn liền với tình yêu nước sâu nặng của tác giả.
* Cảm xúc 1: Bài thơ cho ta được say mê chìm đắm với cảnh vật thiên nhiên
thơ mộng đêm trăng nơi núi rừng Việt Bắc:
“Tiếng suối trong như tiếng hát xa,
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa.”
- Cảnh thiên nhiên nơi núi rừng Việt Bắc thật đẹp. Qua ngòi bút điêu luyện của
Bác, trời vào đêm ở đây khác hẳn với ban đêm ở nơi phồn hoa đô thị. Khung cảnh nơi
đây thật nhẹ nhàng, êm đềm: xa xa vẳng lại tiếng suối trong như một tiếng hát.
- Tiếng suối được diễn tả sinh động qua lối so sánh đặc sắc. Xưa trong thơ
Nguyễn Trãi, tiếng suối được ví như “Tiếng đàn cầm bên tai” gợi cung bậc cảm xúc, âm
điệu trầm lắng man mác buồn. Nay, trong thơ Hồ Chí Minh tiếng suối vẫn là điệu nhạc
khiến cho vần thơ vừa mang màu sắc cổ điển vừa có nét hiện đại bởi nó vút cao như
tiếng hát xa, gợi sự trẻ trung đầy sức sống của một tâm hồn thơ lạc quan phơi phới.
Tiếng suối như gần gũi với con người hơn, xua tan cái hoang vắng, lạnh lẽo của núi
rừng Việt Bắc.
- Hình ảnh “Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa” làm cho thiên nhiên càng đáng yêu
hơn khi em được thưởng thức vẻ đẹp của một bức tranh nhiều tầng lớp, đường nét đa
dạng: có dáng hình vươn toả rộng của vòm cổ thụ, phía trên cao lấp loáng ánh trăng.
Bức tranh thật lung linh, huyền ảo. Bức tranh được tạo bởi hai mảng màu sáng tối
nhưng vẫn ấm áp, hoà quyện thành những hình khối đa dạng nhiều tầng lớp, lại ấm áp,
hoà hợp, quấn quýt bởi cách dùng điệp từ “lồng” tài tình của tác giả.
- Em thấy trước mắt mình cảnh trăng cảnh rừng ... → Cảm ơn tác giả Hồ Chí
Minh. Ngòi bút tài hoa và tâm hồn yêu thiên nhiên say đắm của Người đã giúp em cảm
nhận sự ngọt ngào của âm thanh tiếng suối chảy, vẻ đẹp nên thơ của rừng Việt Bắc. Thơ
Hồ Chí Minh đã khơi gợi trong em bao ước muốn được có mặt ở rừng Việt Bắc để
thưởng thức vẻ đẹp thiên nhiên nơi ấy…
Cảm xúc 2: Em xúc động, cảm phục biết bao trước tâm hồn và tấm lòng của
Bác
www.thuvienhoclieu.com Trang 54
www.thuvienhoclieu.com
“Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ,
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.”
- Cảnh khuya thật đẹp, làm say lòng thi sĩ, khiến Người không ngủ được, thả hồn
vào cảnh đẹp thiên nhiên. Điệp ngữ “chưa ngủ” là bản lề mở ra hai phía tâm trạng thống
nhất trong con người Hồ Chí Minh: nhà thơ say mê vẻ đẹp thiên nhiên, người chiến sĩ lo
lắng cho vận mệnh nước nhà. Người chưa ngủ vì luôn canh cánh bên lòng nỗi lo cho
vận mệnh dân tộc. Dù mê cảnh đẹp, Người vẫn không xao lãng việc nước. Ở Hồ Chí
Minh, tâm hồn thi sĩ và chiến sĩ hoà làm một. Em thật khâm phục phong thái ung dung,
lạc quan của Bác khi biết bài thơ ra đời vào những ngày đầu gian khổ của kháng chiến
chống Pháp.
→ Trân trọng và cảm phục biết bao trước lòng yêu nước, đức hi sinh cao cả
của Bác. Tâm hồn và cuộc đời Bác là bài học lớn cho tuổi trẻ Việt Nam
(Có thể liên hệ thêm các bài thơ “Đi thuyền trên sông Đáy” và bài “Đêm nay Bác không
ngủ” )
c/ Kết bài: Khẳng định lại ấn tượng chung về tác phẩm.
- Bài thơ đọng lại trong em những cảm xúc dạt dào,...
- Hồ Chí Minh đã để lại cho đời một bài thơ hay và ý nghĩa. Vần thơ khơi gợi
tình yêu thiên nhiên, yêu những miền đất xa xôi của đất nước và niềm kính trọng vô hạn
vị cha già dân tộc,…
Lưu ý: Khi nêu cảm xúc, suy nghĩ học sinh phải bám sát các chi tiết, hình ảnh có
dẫn chứng cụ thể tránh tình trạng nêu cảm nghĩ chung chung. Cảm nghĩ trong bài phải
sâu sắc chân thành.
2. Cho điểm:
* Điểm 5:
Bài viết đúng thể loại, kiểu bài, bố cục rõ ràng, lời văn sáng tạo, câu văn biến
hoá, cảm xúc rõ nét, chân thành, tự nhiên, diễn đạt lưu loát, trình bày sạch đẹp.
* Điểm 3 - 4:
Bài viết đúng thể loại, bố cục 3 phần rõ ràng tuy nhiên cảm nghĩ chưa sâu cả về
nội dung và nghệ thuật; bài viết còn mắc một số lỗi diễn đạt.
* Điểm 1 - 2:
Bài viết cảm xúc hời hợt, tỏ ra không hiểu văn bản; bố cục chưa rõ ràng, chữ viết
cẩu thả, diễn đạt yếu, mắc nhiều lỗi chính tả.
www.thuvienhoclieu.com Trang 55
www.thuvienhoclieu.com
* Điểm 0:
Bài bỏ giấy trắng hoặc kể lể mà thiếu suy nghĩ, cảm xúc. Bài viết vụng về, chữ
xấu, diễn đạt quá yếu.
* Lưu ý:
- Giáo viên khi chấm cần vận dụng linh hoạt biểu điểm, chú ý khuyến khích
những bài làm có sự sáng tạo, nắm chắc kiến thức văn bản, kĩ năng làm văn phát biểu
cảm nghĩ về tác phẩm văn học, văn viết giàu hình ảnh, cảm xúc.
- Làm tròn điểm đến một chữ số thập phân (VD: 6,25 làm tròn thành 6,3).
Câu 1 (4 điểm): Đọc kỹ phần trích và trả lời các câu hỏi:
(...) Mùa xuân của tôi - mùa xuân Bắc Việt, mùa xuân của Hà Nội - là mùa xuân có mưa
riêu riêu, gió lành lạnh, có tiếng nhạn kêu trong đêm xanh, có tiếng trống chèo vọng lại từ
những thôn xóm xa xa, có câu hát huê tình của cô gái đẹp như thơ mộng...
(...) Đẹp quá đi, mùa xuân ơi - mùa xuân của Hà Nội thân yêu, của Bắc Việt thương
mến. Nhưng tôi yêu mùa xuân nhất là vào khoảng sau ngày rằm tháng giêng, Tết hết mà chưa
hết hẳn, đào hơi phai nhưng nhụy vẫn còn phong, cỏ không mướt xanh như cuối đông, đầu
giêng, nhưng trái lại, lại nức một mùi hương man mác. (...)
(Ngữ văn 7, tập một)
a) Phần trích trên thuộc văn bản nào đã học? Tác giả là ai?
b) Phần trích được viết theo phương thức biểu đạt chính nào? Câu nào thể hiện rõ nhất
tình cảm yêu mến của tác giả đối với mùa xuân Hà Nội?
c) Xác định biện pháp tu từ được tác giả sử dụng nổi bật ở trong phần trích (chỉ rõ các
từ, ngữ)? Cách sử dụng biện pháp tu từ đó có tác dụng gì?
Câu 2 (6 điểm): Cảm nghĩ của em về một người thân.
.................................................................................
Câu 1 (4 điểm): Đọc kỹ phần trích và trả lời các câu hỏi:
(...) Mùa xuân của tôi - mùa xuân Bắc Việt, mùa xuân của Hà Nội - là mùa xuân có mưa
riêu riêu, gió lành lạnh, có tiếng nhạn kêu trong đêm xanh, có tiếng trống chèo vọng lại từ những
thôn xóm xa xa, có câu hát huê tình của cô gái đẹp như thơ mộng...
(...) Đẹp quá đi, mùa xuân ơi - mùa xuân của Hà Nội thân yêu, của Bắc Việt thương mến.
Nhưng tôi yêu mùa xuân nhất là vào khoảng sau ngày rằm tháng giêng, Tết hết mà chưa hết hẳn,
đào hơi phai nhưng nhụy vẫn còn phong, cỏ không mướt xanh như cuối đông, đầu giêng, nhưng
www.thuvienhoclieu.com Trang 56
www.thuvienhoclieu.com
trái lại, lại nức một mùi hương man mác. (...)
(Ngữ văn 7, tập một)
a) Phần trích trên thuộc văn bản nào đã học? Tác giả là ai?
b) Phần trích được viết theo phương thức biểu đạt chính nào? Câu nào thể hiện rõ nhất tình
cảm yêu mến của tác giả đối với mùa xuân Hà Nội?
c) Xác định biện pháp tu từ được tác giả sử dụng nổi bật ở trong phần trích (chỉ rõ các từ,
ngữ)? Cách sử dụng biện pháp tu từ đó có tác dụng gì?
a. (1 điểm)
- Học sinh trả lời đúng phần trích thuộc văn bản Mùa xuân của tôi (0.5đ)
- Tác giả Vũ Bằng (0.5đ)
b. (1 điểm)
- Phần trích được viết theo phương thức biểu cảm (0.5đ)
- Câu thể hiện rõ nhất tình cảm của tác giả: Đẹp quá đi, mùa xuân ơi - mùa xuân của Hà Nội thân yêu,
của Bắc Việt thương mến. (0.5đ)
c. (2 điểm)
- Biện pháp tu từ được sử dụng nổi bật: điệp ngữ; các từ, ngữ: mùa xuân, có, mùa xuân của Hà Nội,
Bắc Việt (1 đ)
- Tác dụng: điệp ngữ vừa để nhấn mạnh ý, vừa tạo cho câu văn, đoạn văn giàu âm điệu, giọng văn trở
nên tha thiết, gợi cảm, thể hiện rõ tình cảm yêu mến mùa xuân Hà Nội của tác giả.
(1 đ)
..............................................................................
www.thuvienhoclieu.com Trang 57
www.thuvienhoclieu.com
..............................................................................
Câu 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 1.9 2 3 4
A- a-4,
A-Sai
c; b -3,
Đ.A B C A,B,C B C D B D C B-
B- c-2,
Đúng
b. d-1
B.Tự luận: (7Đ)
Câu 1: (1đ) HS viết một hoặc hai câu văn đúng ngữ pháp, đúng ý nghĩa, có sử dụng
được từ lỏy để miêu tả cánh đồng lúa.
Câu 2: (6đ)
www.thuvienhoclieu.com Trang 59
www.thuvienhoclieu.com
- Ý nghĩa của cây đó trong cuộc sống con người.
- Cây đem lại những gì cho em trong đời sống vật chất tinh thần.
3. Kết bài: Khẳng định tình yêu của em đối với loài cây đó.
III. Biểu điểm.
- Điểm 5,6: Bố cục bài viết rõ ràng, lời văn ngắn gọn, xúc tích, có sự hiểu biết về loài
cây, tình cảm chân thật, các chi tiết thực sự gợi cảm.
+ Sử dụng nghệ thuật hợp lý, kể chuyện so sánh liên tưởng linh hoạt.
+ Trình bày sạch đẹp không sai lỗi chính tả
- Điểm 3,4: Bài viét có đủ 3 phần, diễn đạt lưu loát, lời văn ngắn gọn, có sự liên tưởng
phong phú. Lỗi câu, lỗi chính tả sai từ 2-3 lỗi.
- Điểm 2: Viết bài có đủ 3 phần, trình bày sạch sẽ.
+ Các chi tiết trong bài đôi chỗ chưa gợi cảm, diễn đạt chưa lưu loát.
+ Sai lỗi câu, lỗi dùng từ từ 4-6 lỗi.
- Điểm 1: Bố cục bài viết chưa rõ ràng, diễn đạt lủng củng chưa lưu loát, sai lỗi câu, lỗi
chính tả từ 7-10 lỗi.
- Điểm 0,5: Bài viết quá yếu, nội dung sơ sài, lỗi câu, lỗi chính tả sai nhiều
I/ Trắc nghiệm: (2,0 điểm) Trả lời các câu hỏi bằng cách khoanh tròn chữ cái in hoa đứng trước
câu đúng nhất.
Câu 1: Trong những sự việc sau, sự việc nào không được kể lại trong văn bản “Cuộc chia tay của
những con búp bê”?
A. Cuộc chia tay của hai anh em
B. Cuộc chia tay của hai con búp bê
C. Cuộc chia tay của người cha và người mẹ
D. Cuộc chia tay của bé Thủy với bạn bè và cô giáo.
Câu 2: Hình ảnh nổi bật xuyên suốt bài thơ “Tiếng gà trưa” của Xuân Quỳnh là gì?
A. Tiếng gà trưa B. Quả trứng hồng C. Người bà D. Người chiến sĩ
Câu 3: Nghĩa của thành ngữ có thể bắt nguồn trực tiếp từ nghĩa đen của các từ tạo nên nó nhưng
thường thông qua một số phép chuyển nghĩa như ẩn dụ, so sánh..... đúng hay sai?
A. Đúng B. Sai
Câu 4: Cặp từ trái nghĩa nào phù hợp để điền vào chỗ trống trong câu sau:
Non cao tuổi vẫn chưa già
Non sao….nước, nước mà…non
A. xa- gần B. đi – về C. nhớ - quên D. cao – thấp.
Câu 5: Từ Hán Việt nào sau đây không phải là từ ghép chính phụ?
A. sơn hà B. Nam đế cư C. Nam quốc D. thiên thư
Câu 6: Điền cặp quan hệ từ vào chỗ trống cho phù hợp với đoạn văn sau:
" Thế rồi Dế Choắt tắt thở. Tôi thương lắm. Vừa thương vừa ăn năn tội mình. …tôi không trêu chị Cốc
…đâu đến nỗi Choắt việc gì. (Tô Hoài)
A. giá .....thì B. Nếu.....thì
C. Vì ......nên D. Đáng lẽ.....thì
Câu 7: Trong các nhóm từ sau, nhóm từ nào là những từ láy ?
A. Mặt mũi; xanh xao; tốt tươi. B. Tóc tai, râu ria, đo đỏ
C. Xám xịt; thăm thẳm, núi non D. Xám xịt; đo đỏ; tốt tươi.
www.thuvienhoclieu.com Trang 60
www.thuvienhoclieu.com
Câu 8: Từ nào sau đây đồng nghĩa với từ “ Thi nhân” ?
A. Nhà văn B. Nhà thơ C. Nhà báo D.Nghệ sĩ.
II/ Tự luận ( 8 điểm):
Câu 9 ( 1 điểm) : Chỉ ra điệp ngữ trong câu thơ sau và cho biết đó là dạng điệp ngữ nào? Tác dụng
của điệp ngữ ?
Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết
Thành công, thành công, đại thành công.
( Hồ Chí Minh)
Câu 10 (2 điểm ) :
a. Chép thuộc lòng và chính xác phần dịch thơ bài “Rằm tháng giêng ” của Hồ Chí Minh?
b. Trình bày nội dung bài thơ “Rằm tháng giêng ” .
Câu 11 (5 điểm ): Phát biểu cảm nghĩ về bài thơ "Cảnh khuya"của Hồ Chí Minh.
Hết.
ĐÁP ÁN
I/Trắc nghiệm: ( 2,0 điểm) Mỗi câu đúng : 0,25 điểm
CÂU 1 2 3 4 5 6 7 8
ĐÁP ÁN C A A C A A D B
II/ Tự luận ( 8 điểm ):
- Tác dụng : Nhấn mạnh sức mạnh của tinh thần đoàn kết. Cá nhân, tập thể
hay một dân tộc biết hợp sức lại sẽ thành công trong mọi lĩnh vực như trong 0,5
cuộc sống, trong công cuộc đấu tranh xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
a. Chép chính xác bài thơ “Rằm tháng giêng” 1
“Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân;
10 Giữa dòng bàn bạc việc quân.
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.”
b. Nêu được nét chính về nội dung bài thơ :
+ Là bài thơ được sáng tác vào thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống 0,25
Pháp, những năm tháng kháng chiến gian khổ ác liệt và trường kì.
+ Bài thơ thể hiện bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp nơi núi rừng Việt Bắc.... 0,25
+ Phong thái ung dung tự tại của Chủ tịch Hồ Chí Minh....
0,25
+ Tâm hồn nhạy cảm, tình yêu thiên nhiên tha thiết hòa quện với lòng 0,25
yêu nước sâu nặng.
1. Mở bài:
11
– Giới thiệu tác giả, tác phẩm, hoàn cảnh ra đời.
0,5
– Cảm xúc, ấn tượng chung về bài thơ.
Cảm nghĩ về cảnh thiên nhiên núi rừng Việt Bắc trong đêm trăng:
0,5
+ Âm thanh tiếng suối trong bài thơ được gợi ra thật mới mẻ bằng nghệ
www.thuvienhoclieu.com Trang 61
www.thuvienhoclieu.com
thuật so sánh độc đáo.
1
+ Điệp từ “ lồng” được nhắc lại 2 lần. Hình ảnh trăng, hoa, cổ thụ quấn
quýt, sinh động, tươi tắn gần gũi, hòa quyện như đưa người đọc vào thế giới
lung linh huyền ảo…
Cảm nghĩ về mối tương quan giữa cảnh và tình trong bài thơ:
– Cảm xúc về thiên nhiên đã chắp cánh cho tình yêu Tổ quốc được bộc lộ,
đó là sự đan xen của hai tâm hồn chiến sĩ – thi sĩ trong thơ Bác. Em hiểu 0,5
Bác có tâm hồn nhạy cảm, phong thái ung dung, lạc quan.
– Cảm xúc về hình ảnh Hồ Chí Minh: Khâm phục yêu quí, biết ơn, tự hào… 0,5
về vị lãnh tụ Cách mạng Việt Nam.
3. Kết bài:
– Khẳng định tình cảm với bài thơ, với nhà thơ hoặc khái quát giá trị, sức
sống của bài thơ… 0,5
www.thuvienhoclieu.com Trang 62