Część Druga

Marek Grzegorz Nowak
TECHNIKUM KOLEJOWE
W POZNANIU
Szkice o szkole
Poznań 2005
Korekta:
Katarzyna Lancmańska
Projekt okładki:
Michał Stachowiak
Maciej Stebach
© Copyright by Marek G. Nowak

Poznań 2005
ISBN 83-922767-0-1
Wydanie 2 poprawione
Zespół Szkół Komunikacji im. Hipolita Cegielskiego

61-701 Poznań, ul. Fredry13,
tel. (0-61) 852 06 42, fax (0-61) 851 01 19
www.zsk.poznan.pl., email: zsk@tk.poz
1813 – 1868
„...Chcemy wspólnemi siłami wychowywać młodzież wzorową
i jakoby modelową na pożytek kraju, a chcemy ją mieć
wzorową w moralności, w cnotach publicznych i prywatnych,
w naukach i umiejętnościach, urzędach i zawodach
prywatnych, w rolnictwie zarówno jak w przemyśle,
chcemy więc z niej mieć obywateli prawych, światłych,
pracowitych i krajowi pod każdym względem pożytecznych...”
SPIS TREŚCI
Od autora.................................................................................................................................................7
Część pierwsza: Z dziejów szkoły..................................................................................................9

1. Narodziny szkoły.................................................................................................................9
2. Pierwsze lata w Poznaniu...............................................................................................12
3. Okres gomułkowski..........................................................................................................19
4. Okres gierkowski...............................................................................................................31
5. W trakcie i po stanie wojennym...................................................................................34
6. Po PRL...................................................................................................................................38
7. Technikum Kolejowe w strukturze ZSK..................................................................47
8. Technikum Kolejowe w ostatnim roku istnienia………………...……..……..…52
9. To już koniec…………………………………………………...………………..….…….55
Część druga: Władze szkoły, nauczyciele i inni pracownicy, uczniowie
i rodzice.......................................................................................................................63
1. Dyrektorzy i wicedyrektorzy szkoły oraz kierownicy internatu……..............63
2. Nauczyciele przedmiotów ogólnokształcących ....................................................66
3. Nauczyciele przedmiotów zawodowych……………………………...….....……..72
4. Pracownicy administracji i obsługi…………………………..………………...……76
5. Uczniowie i absolwenci Technikum Kolejowego…………...………...…...……79
6. Prymusi i medale szkoły……………………………………………...……….....…….86
7. Absolwenci Technikum Kolejowego w latach 1997-2005…………..…….….87
8. Rada Rodziców…………………………………………………………..……......……..89
Część trzecia: Formy aktywności uczniowskiej...................................................................92
1. Koła zainteresowań..........................................................................................................92
2. Sesje popularno-naukowe..............................................................................................97
3. Klub Patrona......................................................................................................................100
4. Złoty Semafor...................................................................................................................101
5. Uroczystości szkolne..........................................................................................................106
6. Wystawy i wernisaże – z koleją związane.............................................................111
7. Rada Uczniowska……………………………………………………………...…..…...113
8. Prasa szkolna…………………………………………………………………...……..…116
9. Działalność sportowa…………………………………………...……………...…..….118
Część czwarta: Kształcenie zawodowe, internat i świetlica .........................................121
1. Warsztaty szkolne...........................................................................................................121
2. Praktyki zawodowe.........................................................................................................123
3. Egzaminy z przygotowania zawodowego..............................................................124
4. Życie internatu…………………………………………………………………........…..125
5. Zajęcia świetlicowe………………………………………………………...…….....…127
5
Technikum Kolejowe w Poznaniu – władze szkoły, nauczyciele i inni pracownicy...
Część druga
WŁADZE SZKOŁY, NAUCZYCIELE I INNI PRACOWNICY,
UCZNIOWIE I RODZICE
1. Dyrektorzy i wicedyrektorzy szkoły oraz kierownicy internatu
Już wielokrotnie podkreślałem, że Technikum Kolejowe pozytywnie zapisywało
się na kartach historii Poznania i Wielkopolski. To zasługa między innymi
dyrektorów szkoły. To na nich spoczywał obowiązek dbania o poziom dydaktyczny
i wychowawczy szkoły. To oni niejednokrotnie byli inicjatorami wielu
przedsięwzięć, to oni znajdowali pieniądze na remonty itp.
Dyrektorami Technikum Kolejowego w 51 letniej historii byli: mgr inż. Henryk
Rytka w latach 1954-1960 (Na zdjęciu
obok), mgr Zygmunt Pazda w latach
1965-1972, mgr Roman Lewandowski
w latach 1972-1981, dr inż. Marian
Kopeć w latach 1981-1982, mgr Stefan
Jaskulski w latach 1982-1983, mgr inż.
Jerzy Krzymiński w latach 1983-1989
oraz mgr inż. Ryszard Pyssa w latach
1989-2000/2005 – nadal w ZSK.
Każdy z nich był inny, każdy inaczej
był oceniany przez nauczycieli,
pozostałych pracowników, uczniów
i ich rodziców. Nawet wtedy, gdy pełnili
swoje funkcje i byli źle oceniani, to gdy
ich zabrakło oceny niejednokrotnie
zmieniały się w myśl powiedzenia
„szanuj szefa swego możesz mieć
gorszego”. Jedni byli bardziej otwarci na
petentów inni mniej. Jedni każdego dnia
odwiedzali pokój nauczycielski, a innych nie było widać całymi tygodniami. Jedni
kierowali szkołą w okresach nieciekawych politycznie inni nie musieli tłumaczyć
się przed egzekutywą. Należy bowiem pamiętać, że w okresie istnienia PRL funkcje
dyrektorskie były funkcjami politycznymi i społeczność szkolna w zasadzie nie
miała wpływu na obsadę tych stanowisk. Nastąpiło to dopiero w 1981 i 1989 roku,
gdy dyrektorami zostawali M. Kopeć i R. Pyssa.
Zresztą największy kontakt z pracownikami i uczniami zawsze mieli zastępcy
dyrektorów. Funkcje wicedyrektorów pełnili: mgr Zygmunt Pazda w latach 1954-
1965, mgr Aleksander Glaza w latach 1965-1972, mgr Hanna Sadowska w latach
1971-1982, mgr Maria Krzepkowska w latach 1982 -2000/2005, inż. Antoni
Jakubowski w latach 1986-1989, mgr inż. Jerzy Janicki w latach 2003 – 2005
i nadal.
63
Technikum Kolejowe w Poznaniu – władze szkoły, nauczyciele i inni pracownicy…
Na zdjęciu poniżej fragmenty albumu dla dyr. Rytki.
Na zdjęciu poniżej w gabinecie dyrektora za chwilę medal odbierze prof. Buczkowski i prof. Trzop
64
Technikum Kolejowe, w swojej historii miało przez krótki czas po

2 wicedyrektorów – w latach 1986-1989 i 2003-2005.
Kierownikami internatu Technikum Kolejowego byli: mgr Franciszek Czajka
w latach 1955 – 1986 oraz mgr Marek Kurek w latach 1986 – 2000/2004.
Pierwszy z nich można powiedzieć tworzył internat od podstaw. Wiedział, że
młodzież, która zamieszkuje internat pochodzi z rodzin biednych i, gdyby nie
internat, pozbawiona byłaby możliwości nauki w Technikum Kolejowym. Sam
rozumiał, co to znaczy bieda, ponieważ został wywieziony jako 12 latek na Syberię.
Miał wykształcenie filologiczne w zakresie filologii rosyjskiej.
Drugi po wielu latach przerwy umieścił w internacie dziewczęta i przeniósł go do
nowego budynku przy ulicy Czajczej oraz stworzył przy nim część hotelową. Był to
nieformalny zastępca dyrektora do spraw sportu, ponieważ jego wykształceniem
kierunkowym było wychowanie fizyczne (Na zdjęciu wręczenie nominacji dyrektorskiej
R. Pyssie na kolejną 5-letnią kadencję – grudzień 2000 r.). ↓
Z dużą rezerwą i niepewnością pracownicy szkoły przyjmowali zmiany przełomu

wieków, jakie następowały w szkolnictwie, zwłaszcza te, które dotyczyły zmiany
organu prowadzącego szkołę. Przestała nim być Dyrekcja Generalna PKP, a stało
się nim miasto Poznań, a konkretnie Wydział Oświaty. To wtedy zapadły też
decyzje o utworzeniu Zespołu Szkół Komunikacji im. Hipolita Cegielskiego,
a w nim XXXII Liceum Ogólnokształcącego o profilu informatycznym ze względu
na istniejącą bazę1.
1
Liceum dla informatyków, „Głos Wielkopolski” z 15.03.2000 r.
65
Ale tu znakomicie poradził sobie dyrektor Ryszard Pyssa, nauczyciele i pozostali

pracownicy. Szkoła jest nadal postrzegana jako potrzebna, w którą warto
inwestować. Pozostały bowiem tradycje techniczne, które przejmuje po Technikum
Kolejowym - Technikum Komunikacji.
2. Nauczyciele przedmiotów ogólnokształcących
Bardzo trudno jest pisać o nauczycielach, gdy piszący sam jest nauczycielem
i byłym uczniem wielu z nich. Uważam, że jak szkoła szkołą nauczyciele zawsze
wśród uczniów wzbudzali i wzbudzają kontrowersje. Najczęściej jest tak, że jeżeli
uczeń nie ma problemów z nauką w zasadzie każdego nauczyciela oceniać będzie
pozytywnie, natomiast jak ma problemy, to negatywnie. Oceny zaczynamy
zmieniać dopiero po wielu latach od momentu opuszczenia murów szkoły. Robimy
to najczęściej przy okazji zjazdów klasowych, a i niestety wtedy, gdy spotykamy się
na cmentarzu, oddając ostatni hołd zmarłemu nauczycielowi.
Z rozmów, jakie przeprowadziłem z byłymi uczniami jasno wynika, że
nauczyciele pracujący w Technikum Kolejowym to wspaniali fachowcy w swoich
dziedzinach, to zróżnicowane osobowości. Każdy z nich czymś jednak
specyficznym się wyróżniał. Jedni byli bardzo wymagający, inni mniej i chyba tak
musi być w szkole.
W tym rozdziale pragnę krótko przypomnieć sylwetki tylko niektórych
nauczycieli, przyjmując za kryterium ponad 10 letni staż pracy w naszej szkole
i to, że odeszli już na emeryturę lub których nie ma już wśród nas2. Szerzej
potraktowałem informacje biograficzne o tych nauczycielach, których miałem
przyjemność być uczniem. Ponadto pragnę podkreślić, że wyrażane opinie są
wyłącznie opiniami piszącego.
Natomiast kryterium umieszczania nauczycieli jest wyłącznie chronologiczne
i uwzględnia rok rozpoczęcia pracy w szkole.
Władysława Rytka 1954 – 2002, nauczycielka geografii oraz wiedzy o Polsce
i świecie współczesnym, a w porywach języka niemieckiego i bibliotekarka.
Nauczycielka bardzo wymagająca, ale też sprawiedliwa, chyba bardzo wierzyła
w to, co mówiła, bo mówiła z pełnym przekonaniem. Zawsze przygotowana do
lekcji. Nie lubiła zarozumialstwa i chamstwa. Gdy trzeba było, podała pomocną
dłoń. Do ucznia bardzo często zwracała się „serdeńko”.
Alojzy Wierachowski 1954-1975 nauczyciel wychowania fizycznego. Sport to
jego żywioł. Inicjator wielu zawodów sportowych, dbający o to, aby o szkole pisała
poznańska prasa. Zaszczepił w wielu uczniach pasję fotografowania.
Danuta Szymanowska 1954-1972 nauczycielka języka polskiego. Wielki
2
Przyjęte założenie spowodowane jest tym, że ostatnie pięć lat istnienia Technikum Kolejowego
funkcjonujące w ramach Zespołu Szkół Komunikacji zostało przeze mnie dobrze udokumentowane
w wielu opracowaniach i tam też dokładnie wymieniam obecnie uczących nauczycieli i ich osiągnięcia.
Por. „Wybrane Wydarzenia Szkolne” – Tom I-IV, Poznań 2003; „Szkolne Zeszyty Naukowe”, Poznań
2003; „Mała Kronika Szkoły”, Poznań 2004; „Kalendarium Szkolne” – Vol.. 1-4, Poznań 2004 oraz
„Przegląd Szkolny” - Tom I-VII, Poznań 2004/2005.
66
przyjaciel młodzieży, zwłaszcza mieszkańcy internatu wypłakiwali się na jej

obfitych kształtów… .
Stanisław Wójcik 1954-1971 nauczyciel przysposobienia najpierw wojskowego
a później obronnego. Przeszedł szlak bojowy.
Stefan Kowalski 1954 – 1997 nazywany „Rochem” lub „kowalem” był
kierownikiem świetlicy i nauczycielem przysposobienia do życia w rodzinie. Jego
basowy głos słyszalny był z daleka. Gdy ryknął będąc zdenerwowanym na parterze,
to na V piętrze internatu było to słychać. Dbał bardzo o kulturę zachowania się
uczniów, zwłaszcza wtedy, gdy pełnili dyżur w szkole. Na lekcjach przysposobienia
odważny w prezentowaniu poglądów na sprawy seksu i środków
antykoncepcyjnych. Konsekwentny wychowawca klasy. Mistrz ceremonii
szkolnych.
Na zdjęciu pierwszy z lewej jeszcze w mundurze wojskowym. ↓
Stefania Bąkowska 1954-1966 nauczycielka języka polskiego. Angażowała się

w pracę społeczną także na zewnątrz szkoły. Według stanu na dzień 31.12. 1956 r.
była członkiem Miejskiej Rady Narodowej3.
Franciszek Czajka 1955-1986 kierownik internatu i nauczyciel języka
rosyjskiego, zwany „sinu” ze względu na wschodni akcent. Znany
z organizowania cotygodniowych apeli wieczornych w internacie i nagłego
wpadania do internatu w godzinach porannych, aby sprawdzić przebieg porannej
gimnastyki. Organizator licznych spotkań z dziennikarzami, prawnikami i innymi
ciekawymi ludźmi. Dla uczniów kontrowersyjny, bo zabraniał wielu rzeczy, które
wydawały się im nielogiczne. Określany jako służbista, ale ten uczeń, który zdobył
jego zaufanie, mógł w imieniu innych wiele załatwić.
3
Kronika Miasta Poznania Rocznik XXIV (za lata 1951-1956, Poznań 1956, s. 284.
67
Aniela Materna 1955-1975 nauczycielka matematyki, bardzo cierpliwa, jej

powiedzenie to „ moi dziubdziusie, dlaczego się nie uczycie?”. Wykształciła kilku
dobrych matematyków. Na lekcji można było nawet dzięki jej tłumaczeniom wiele
zawiłości matematycznych zrozumieć.
Łucja Rybarczyk 1955 – 2005 nauczycielka fizyki zwana „Rybą”. Utworzyła w
szkole spółdzielnię uczniowską „Sygnał”. Był to sklepik szkolny na własnym
rozrachunku. Usytuowany był najpierw na III piętrze, a później na pierwszym.
Najdłużej pracujący w Technikum Kolejowym wspaniały nauczyciel, człowiek
i wychowawca wielu pokoleń absolwentów. Zawsze mająca czas dla swoich
uczniów w szkole i poza jej terenem. Nie stawiała ocen niedostatecznych tylko
uczyła tak, aby nauczyć, bo taki jest cel i powołanie nauczyciela. Uważała, że
należy zawsze dawać uczniowi szansę na poprawę, ale też ucznia czasami należy
„tresować”. Bardzo systematycznie organizowała spotkania z absolwentami swoich
klas. Na zdjęciu Ł. Rybarczyk ze swoimi absolwentami Grażyna Nowakowska i Bogdan Bogacki z lat
siedemdziesiątych ↓
Franciszek Banasiewicz 1955-1972 nauczyciel śpiewu wręcz jego pasjonat.

Twórca chóru szkolnego, który obowiązkowo występował na wszystkich
uroczystościach. Przykładał wagę do perfekcji tego, co robił.
Maria Genowefa Kachlicka 1956-1981 nauczycielka historii, bardzo ciekawie
opowiadała na lekcjach, również o swoich podróżach, które popierała slajdami.
Umiała zachęcić do udziału w wykładach organizowanych przede wszystkim przez
Towarzystwo Przyjaciół Miasta Poznania. Wyrozumiała dla uczniów, rzadko
stawiała oceny niedostateczne, doceniała samodzielność uczniów.
68
Leon Klonowski 1958-1977 nauczyciel języka rosyjskiego o basowym głosie.

Zawsze w połowie lekcji robił krótką przerwę na gimnastykę dla uczniów. Na
szpulowym magnetofonie nagrywał czytanki, w czasie lekcji je odtwarzał. Można
było podczas jednej lekcji otrzymać kilka ocen niedostatecznych np. za brak
zadanie domowego, za złą odpowiedź, brak zeszytu i za całokształt.
(Na zdjęciu dwa pokolenia nauczycielek Technikum Kolejowego). ↓
Krystyna Grabska 1959-1982 nauczycielka chemii i fizyki. Nieodzownym

atrybutem była herbatka. Skora do dyskusji na różne tematy. Przeciwniczka katedry
a zwolenniczka uczniowskiej ławki. Często mieszkańcy internatu szli na przystanek
taxi, gdzie dokonywali jej rezerwacji podjeżdżając pod szkołę.
Aleksander Glaza 1959-1971 nauczyciel matematyki i wicedyrektor a po
odejściu ze szkoły do 1976 nauczyciel niepełnozatrudniony. Naczelnik Okręgowego
Ośrodka Szkolenia Zawodowego DOKP w Poznaniu. Dzięki niemu przez kilka lat
techniką offsetową drukowana była gazeta szkolna „Kolejarka”.
Joanna Fibak 1961-1978 nauczycielka chemii, matka sławnego polskiego
tenisisty Wojtka Fibaka. Często uczniowie pisali na tablicy wyniki jej syna i w ten
sposób dowiadywała się o nich. Wymagająca, ale sprawiedliwa. Wszystko czasami
zależało od humoru i wyników tenisowych syna.
Stanisław Trzop 1962-1984 nauczyciel matematyki i etatowy układacz planu
lekcyjnego przy pomocy tzw. kołków. Potrafił w prosty sposób wytłumaczyć to, co
wydawało się trudne, choć dla wielu i tak trudnym pozostawało.
Maria Pawlik 1962-1974 nauczycielka języka niemieckiego. Sumienny
nauczyciel. Potrafiła tak dobrze nauczyć, że uczniowie jadący do NRD swobodnie
porozumiewali się z Niemcami.
69
Tadeusz Pietkiewicz 1963-1971, kierownik biblioteki szkolnej, przenosił ją

z zaplecza przy świetlicy do sali, w której obecnie znajduje się gabinet
pielęgniarski. Każdemu uczniowi wciskał wręcz książeczkę, jak należy się uczyć.
Jadwiga Tomaszewska 1963-1974 nauczycielka języka polskiego. Wielka
humanistka. Człowiek otwartego serca.
Urszula Wachowska 1966-1985 nauczycielka języka polskiego i bibliotekarka.
Założycielka NSZZ „Solidarność” w szkole. Przeciwniczka przywożenia
dyrektorów szkoły w teczkach. Walczyła o powieszenie krzyży w szkole. Robiła
odważne wystawy polityczne w bibliotece. Po przejściu na emeryturę radna m.
Poznania pierwszej kadencji i posłanka (Na zdjęciu od lewej G. Kachlicka, B. Bilewicz,
W. Rytka, Ł. Rybarczyk i S. Kowalski).
Aleksander Talarkiewicz 1971-2004 nauczyciel języka polskiego. Twórca

sukcesów szkoły na niwie recytatorskiej, krasomówczej i teatralnej. Zdobywca
laurów w ogólnopolskich konkursach recytatorskich szkół Ministerstwa Transportu
i Gospodarki Morskiej w Szczecinie i Krakowie oraz innych konkursach, do
których należały: „Spotkania Wildeckie”, „Wierzbowy Liść”, „Sławni
Wielkopolanie” i „Złoty Semafor” oraz „Najciekawszy eksponat”. Autor adaptacji i
reżyser wielu spektakli i montaży słowno-muzycznych. Bardzo wymagający
nauczyciel, ale też efektywny w swych działaniach.
Ewaryst Stachowski 1971-1992 nauczyciel przysposobienia obronnego
i ekonomiki przedsiębiorstw nazywany był „spluwą”. Zajmował się kupnem
i sprzedażą podręczników, co we wrześniu powodowało pewien luz na lekcjach.
70
Czasami opowiadał o wojnie, gdzie tylko on słyszał nadlatujące niemieckie uboty.

Systematycznie organizował strzelania, aktywnie uczestniczył z uczniami
w zawodach z zakresu PO. Obowiązywała u niego dyscyplina wojskowa i to nie
tylko na lekcjach. Za włożenie rąk do kieszeni spodni należało te kieszenie zaszyć.
Hanna Sadowska 1972-1983 nauczycielka języka polskiego i wicedyrektor.
Propagowała edukację muzyczną i teatralną. Nauczyła uczniów nie marnować
czasu, dlatego jej lekcje nigdy nie były nudne. Wskazywała literaturę, którą warto
było przeczytać. Czasami ponosiły ją nerwy, ale szybko zapominała złe chwile.
Życzliwa i pomocna uczniom także w sprawach pozaszkolnych. Uważała, że w szkole
technicznej niemniej ważna jest humanistyka. Pomysłodawczyni i organizatorka
wielu kulturalnych imprez szkolnych.
Irena Kępińska 1973-1989 nauczycielka języka polskiego poświęcająca dużo
czasu na analizę Biblii. Walczyła o krzyże w szkole. Nie lubiła „dziwnych”
komentarzy uczniowskich. Odważna w swych poglądach politycznych.
Urszula Sydow (Najder) 1975-2005 nauczycielka matematyki, i jako jeszcze
młoda wiekiem i stażem, szybko się denerwowała, gdy uczeń nie rozumiał tego, co
przecież dla niej było takie proste. Twarda w swych postanowieniach – gdy trzeba
było dać poprawkę, to nawet święty Boże nie pomoże. Dla niej lekcja to lekcja,
a nie pogawędki. Surowa, ale sprawiedliwa, zawsze dająca szansę uczniowi na
poprawę.
Marek Kurek 1975-2004 nauczyciel wychowania fizycznego i kierownik
internatu. Był służbista, w zakresie umundurowania uczniowskiego. Na zajęcia
fizyczne odbywające się na sali KS. „Posnania”, który istnieje na Winogradach,
należało przyjechać zimą nie tylko w mundurze, ale także w ciężkim sukiennym
płaszczu. Potrafił dać taki wycisk, że na drugi dzień nie można było chodzić.
Umiejętnie wyławiał talenty sportowe, efektywny trener.
Grażyna Kortus 1976-1991 nauczycielka języka niemieckiego przezywana
„Łylmą”, teoretycznie tylko ucząca, przebywająca dużo na zwolnieniach lekarskich,
często też zamykała drzwi sali lekcyjnej od wewnątrz, aby czasami
ktoś przypadkowy nie mógł wejść.
Anna Krywiel 1977-2005 nauczycielka historii i przez krótki czas
wychowawczyni internatu, w którym pracowała jako niepełnozatrudniona. Każdy
uczeń wie, że jej konikiem jest postać J. Piłsudskiego. Ogromna wiedza historyczna
i dar jej przekazywania – to cechy zapamiętane przez uczniów. Otwarta na
dyskusje. Wielu jej absolwentów pokończyło Wydział Historii. Odważna w swoich
poglądach niezależnie od sytuacji
Piotr Mojzykiewicz 1979-1990 nauczyciel geografii i przysposobienia
obronnego, grotołaz. Działacz polityczny i społeczny.
Maria Krzepkowska 1982-2005 nauczycielka historii i wicedyrektorka.
Kresowianka z urodzenia. Potrafiła wyłowić talenty historyczne i przekonać ich do
udziału w konkursach z pozytywnym skutkiem. Wykształciła swojego następcę.
Życzliwa dla swych podwładnych.
71
Na zdjęciu M. Krzepkowska, A. Krywiel i U. Najder w roku 1990 w Domu Kultury Kolejarza ↓
Elżbieta Waszkiewicz 1983-2005 nauczycielka języka rosyjskiego i pedagog

szkolna, a w porywach bibliotekarka. Dla niej uczniowie byli najważniejsi
i dlatego potrafiła zdobyć ich zaufanie. Uważała, że nie ma spraw, których nie
można rozwiązać polubownie. Posiadała duży takt pedagogiczny.
Adela Mroczkowska 1984-1992 choć na tzw. godzinach pracowała już na
przełomie lat 50 i 60-tych, nauczycielka geografii i kierownik świetlicy. Turystka,
która zwiedziła niemalże cały świat. Krzewiła edukację muzyczną.
Barbara Zalewska 1986-1999 nauczycielka chemii i religii. Radna m. Poznania
pierwszej kadencji. Organizatorka spotkań z dziećmi z Domu Dziecka
w Wolsztynie. W okresie PRL organizowała spotkania z uczniami w swoim domu,
aby przekazywać prawdę historyczną. Odważna w poglądach politycznych.
Potrafiła wytykać błędy nawet bliskim sobie osobom, co nie zawsze się podobało.
Krystyna Ochocka 1992-2001 nauczycielka języka polskiego. To wielkiego
serca nauczyciel ukierunkowany na młodzież, a szczególnie swoich uczniów.
Potrafiła największego „głęba” przygotować do matury, bo uważała, że jej zdobycie
jest bardzo ważne. Potrafiła uczniom poświęcić przeogromną ilość czasu. Dobro
drugiego człowieka było ważniejsze dla niej, niż dobro własne. Potrafiła powiedzieć
w oczy to, co myślała, ale robiła to w sposób łagodny.
72
Na zdjęciu K. Ochocka podczas próbnego egzaminu dojrzałości
3. Nauczyciele przedmiotów zawodowych

Marian Kopeć 1954-1990 nauczyciel przedmiotów ekonomicznych
i ruchowych. W latach 1981-1982 dyrektor szkoły. Ceniony za wiedzę nie tylko teoretyczną,
ale także praktyczną, ponieważ pracował na kolei m.in. jako dyżurny ruchu. Będąc już na
emeryturze obronił na Akademii Ekonomicznej w Poznaniu doktorat, który był jego
marzeniem.
Bolesław Bilewicz 1954-1981 nauczyciel przedmiotów kolejowych i pracowni
technicznej, której był twórcą. Współorganizator szkoły w Poznaniu. Zawsze
chodzący w białym „kitlu”. Inżynier, ale pasjonat humanistyki, znawca lektur
szkolnych. Wróg ściągania na sprawdzianach. Zwolennik ciszy na lekcjach. W ręku
zawsze pęk kluczy, które czasami wprawiał w ruch. Jego koronne pytanie,
„Dlaczego resor jest taki, jaki jest, a jeżeli jest taki to, jaki i dlatego dlaczego?”.
Lubił, gdy uczniowie zadawali pytania, a sprawozdania były kolorowe.
Wymagający wychowawca klasy. Liczyła się u niego terminowość. Wywoływał
wokół siebie uczniowski strach.
Ryszard Sykulski 1954-1984 nauczyciel teoretycznych przedmiotów
mechanicznych. Nosił czarny garnitur, płaszcz i melonik, dlatego nazywany był
gangsterem. Preferował system referatów prowadzonych przez uczniów. Za brak
systematyczności w nauce można było wykupić się prospektami samochodowymi,
które zbierał albo żywymi kwiatami. Dlatego w jego sali lekcyjnej było mnóstwo
kwiatów. Za przewinienia należało społecznie popracować przy szkolnym
samochodzie, który był jego pasją. Opiekował się kursem prawa jazdy.
73
Na zdjęciach egzaminy dyplomowe na kierunku Ruch i Przewozy Kolejowe i w zawodzie technik

ekonomista w 1992 r.
Aleksander Kruszelnicki 1955-1982 nauczyciel przedmiotów elektrycznych

i prowadził pracownię elektryczną. Specjalista w swojej dziedzinie. Przeszedł szlak
bojowy I Armii Wojska Polskiego. Był ciężko ranny.
Roman Lewandowski 1955-1981 nauczyciel przedmiotów ekonomicznych
i dyrektor szkoły.
Wanda Pazda 1958-1971 nauczycielka rysunku odręcznego. Prowadziła
wspaniały zespół plastyczny.
Zenon Buczkowski 1959-1987 nauczyciel przedmiotów budowlanych. Wpajał
wartości moralne. Współtwórca pracowni drogowej w szkole. Po przejściu na
emeryturę nadzorował szkolne prace remontowo-budowalane. Wspaniały
gawędziarz o bardzo dużej wiedzy ogólnej.
Edmund Mela 1959-1990 nauczyciel dochodzący, uczył zawodowych
przedmiotów ruchowych.
Antoni Runowski 1960-1992 nauczyciel przedmiotów drogowo-mostowych. To
starej daty inżynier, bardzo sumienny i dokładny. W zasadzie nie stawiał ocen
niedostatecznych. Jego absolwenci zostali tak przygotowani, że będąc na studiach
kierunkowych nie mieli żadnych problemów z przedmiotami zawodowymi.
Serwacy Ciesielski 1963-1980 nauczyciel przedmiotów elektrycznych. Gdy się
zdenerwował, to nie przebierał w słowach. Był wyrozumiały.
Janusz Gośliński 1963-1987 nauczyciel dochodzący, uczył przedmiotów
mechanicznych. Określany jako służbista, tzn. lekcja to
lekcja.
Stefan Węclewski 1965-1981 nauczyciel dochodzący, uczył przedmiotów

kolejowych – konstruowanie rozkładów jazdy. Nie można było nic naciągnąć,
wystarczyło tylko jedno jego spojrzenie na wykres i już było wiadomo, że
obliczenia są źle wykonane. Znawca historii miast.
74
Władysław Jakobsze 1969-1992 nauczyciel dochodzący, uczył przedmiotów

kolejowych mechanicznych. Fachowiec w swojej dziedzinie.
Witold Kubiś 1969-1982 nauczyciel rysunku technicznego nazywany „chłopiec”,
ze względu na kontaktowanie się z uczniem – „niech chłopiec podejdzie”. Bardzo
luzacki stosunek do zastanej rzeczywistości. Posiadał rentgena w oczach, jeżeli
chodzi o ściągi.
Zdzisław Jaranowski 1974-1994 nauczyciel dochodzący, uczył przedmiotów
kolejowych elektrycznych.
Bogdan Bresch 1976-1994 nauczyciel dochodzący, uczył przedmiotów
kolejowych drogowych.
Gabriela Jóźwicka 1977-2005 nauczycielka kolejowych przedmiotów

mostowych i mierniczych. Uczyła „zakuwania łbów” nie tylko przez uczniów.
Matczyne podejście do uczniów. Ceniona za swoją fachowość.
Zdzisław Kustoń 1982-2005 nauczyciel kolejowych przedmiotów
mechanicznych. Potrafił teorię poprzeć zawsze praktyką. Do ucznia podchodził jak
ojciec, gdzie należało zganić to zganił nie przebierając w słowach, a gdzie
pochwalić to pochwalił. Turysta, zawsze skory do wyjazdu z uczniami na
wycieczkę.
Jerzy Krzymiński 1983-1989 dyrektor szkoły i nauczyciel przedmiotów
mechanicznych. Wprowadził do szkoły komputery i kierunek ekonomiczny.
Zorganizował 30-lecie istnienia Technikum Kolejowego w Poznaniu i walczył o to,
aby szkoła miała Patrona w osobie Hipolita Cegielskiego. Dyrektor, który sam
niejednokrotnie dokonywał drobnych napraw. Dyrektor indywidualista.
Antoni Jakubowski 1986-2004 wiecedyrektor i nauczyciel przedmiotów
kolejowych ruchowych. Kierował kursem prawa jazdy. Bardzo wymagający, ale
sprawiedliwy. Uczniowie po dzwonku na lekcję przed klasą, stali wręcz na
baczność.
4. Pracownicy administracji i obsługi

Szkoła to nie tylko sala lekcyjna i nauczyciel. Szkoła to także grono pracowników
dbających o to, aby zawsze było czysto, aby w terminie zostało wypłacone
stypendium lub zapomoga. Aby nie brakowało środków czystości, pomocy
dydaktycznych itp. itd., aby nic nie ginęło, a wszyscy czuli się dobrze.
Pierwsze kroki, jakie robi potencjalny kandydat do szkoły kierowane są do
sekretariatu, ponieważ najbardziej kompetentną osobą jest sekretarka. Przez
kilkadziesiąt lat tę funkcje pełniła pani Janina Zieleń, a później Honorata
Nabagło. Na tym stanowisku rotacja była dosyć duża. Przewinęło się kilka
sekretarek.
Serce szkoły można powiedzieć to księgowość. To tu i tylko tu wiadomo iloma
pieniędzmi dysponuje szkoła i na co można liczyć w przypadku chociażby zakupu
pomocy dydaktycznych. Liczba pracowników księgowości też oczywiście była
zmienna. Najdłużej głównymi księgowymi były panie: Sabina Mencel i Regina
Kostrzewska. Funkcję zaś zastępcy księgowego pełnił pan Józef Ciarkowski.
Warto w tym miejscu zaznaczyć, że od samego początku administracja szkoły
mieściła się na pierwszym piętrze, w tych samych pomieszczeniach, co dzisiaj,
jednak z pewnymi modernizacjami i przesunięciami, które nastąpiły w latach
dziewięćdziesiątych. W miejscu dzisiejszego gabinetu dyrektora znajdowały się
pomieszczenia dla sekretarza szkoły, referenta administracyjnego i kierownika
gospodarczego. Gabinet zaś dyrektora mieścił się w obecnym pomieszczeniu nr
12a. Natomiast pomieszczenie nr 13 było przedzielone, ponieważ oprócz
księgowości mieścił się także gabinet kierownika internatu (Na zdjęciu panie
z administracji szkoły – początek lat siedemdziesiątych). ↓
Kasjerkami szkoły w jej historii były panie: Maria Leśniewicz i Aleksandra

Turtoń. Musimy pamiętać, że do lat dziewięćdziesiątych na terenie szkoły istniał
internat, no i każdy uczeń kilka razy otrzymywał umundurowanie, co powodowało,
że byli potrzebni dodatkowi pracownicy. Dlatego długoletnimi referentami były:

Monika Bajon, Julia Graczyk i Danuta Mencel zaś zaopatrzeniowcem był Piotr
Maniszewski. Nadzór nad pracownikami administracji i obsługi mieli kierownicy
gospodarczy. Najdłużej tę funkcje pełniły: Danuta Pilarczyk i Barbara Rabęda.
Od kilku lat funkcję kadrowca pełni pani Maria Żukowska. ↓
(Na zdjęciu na pierwszym ←planie pani Turtoń, w głębi pani Bajon – 1976 r.).
O czystość
w Technikum
Kolejowym dbały
sprzątaczki. To
stanowisko było
niestety bardzo
rotacyjne, co też
powodowało, że
sprzątaczek przewinęło się ponad 30. Najdłużej w TK pracowały jednak panie:
Zofia Wichłacz i Helena Drożdż oraz nieco młodsze stażem Jadwiga
Pilaczyńska, Małgorzata Hoffmann i Maria Kulas.
Był okres, gdzie praca tych pań zaczynała się już o godzinie 4 nad ranem,
zwłaszcza wtedy, gdy szkoła była dwuzmianowa. Od kilku lat pracują od godz. 5.30
a popołudniami pełnią tylko dyżury.
Na koniec wspomnieć należy o palaczach, bo przecież ogrzewanie gazowe
istnieje dopiero od połowy lat dziewięćdziesiątych. Wcześniej było ogrzewanie
węglowe i część piwnic przeznaczona była na zapas węgla i ziemniaków dla
internatu. Długoletnimi palaczami byli panowie: Nemezjusz Kasztelan i Wawrzyn
Wiśniewski.
Dopiero od 2004 roku szkoła w nocy nie jest chroniona przez portierów, tylko przez
zewnętrzny monitoring systemem alarmowym przez firmę ochraniarską. Wcześniej
dyżury całodobowe pełnili portierzy. Większość z nich to już starsze osoby zarówno
kobiety jak i mężczyźni, wielu to emerytowani pracownicy PKP. To też
powodowało, że rotacja tej kadry szkoły była dosyć duża. Po kilka lat na tym
stanowisku przepracowały następujące osoby: Kazimiera Sas, Anna Kubiak,

Franciszek Godlewski, Henryk Lisiecki, Lucjan Maślankiewicz i Wacław
Ratajczak. Obecnie portierzy są etatowi: Małgorzata Chruścińska i Henryk
Krajewski. Do 1996 roku na terenie szkoły zawsze przebywali dozorcy, którzy
mieli tu mieszkanie. Znajdowało się ono na pierwszym piętrze w miejscu, gdzie
obecnie znajduje się gabinet psychologa szkolnego (pokój nr 10) oraz gabinet
pielęgniarski4.
Do 1980 roku szkolnymi dozorcami byli: Irena i Oskar Smolni, a później Jan
i Elżbieta Cielma. Funkcje woźnej i rzemieślnika pełnili Bronisława i Józef
Staniak, a kierowcy do dnia dzisiejszego Aleksander Michalak. Obecnie starszym
rzemieślnikiem jest Krzysztof Żarnowiecki.
Jedno jest pewne, że od samego początku istnienia Technikum Kolejowego
pracownicy administracji i obsługi oraz nauczyciele traktowani byli tak samo. (Na
zdjęciu pracownicy i nauczyciele podczas uroczystości związanych z Dniem Nauczyciela – początek lat
siedemdziesiątych). ↓
Grono to można powiedzieć, stanowi jedną dużą rodzinę, co nie oznacza, że nie
ma sporów i dyskusji na różne tematy. (Na zdjęciach jedna ze współczesnych imprez
pracowników administracji i obsługi zorganizowana przez panie bibliotekarki). ↓
4
Jeszcze w latach pięćdziesiątych w miejscu gabinetu lekarskiego było mieszkanie dyrektora szkoły,
a wejście do niego było od strony bramy.
78
5. Uczniowie i absolwenci Technikum Kolejowego

Nigdy w dotychczasowej historii Technikum Kolejowego nie przeprowadzono
kompleksowych badań dotyczących pochodzenia społecznego uczniów. Jedno
można jednak powiedzieć, że w zasadzie do końca XX wieku ponad 80% uczniów
miało pochodzenie robotnicze, a wielu z nich wywodziło się z rodzin kolejarskich.
W Technikum Kolejowym uczyli się ich dziadkowie, rodzice, rodzeństwo i inni
członkowie rodzin. To tylko może świadczyć o wielkości szkoły, bo „do złej szkoły
się nie wraca”.
Ponadto wielu absolwentów TK zostało jej nauczycielami i to zarówno etatowymi
jak i dochodzącymi. Należy tu wymienić: Agnieszkę Brych (Kandulska),
Antoniego Jakubowskiego, Jerzego Janickiego, Zdzisława Kustonia, Marka
Nowaka, Ryszarda Pyssę, Bogdana Brescha, Andrzeja Szymaniaka.
Pracownikami administracyjnymi zostały: Aleksandra Turtoń (Smelka)
i Honorata Nabagło (Dąbrowska), Grażyna Thart.
Uczniowie TK zawsze bardzo aktywnie uczestniczyli w imprezach ogólno
poznańskich, a nawet ogólnopolskich. Można powiedzieć, że było ich pełno
wszędzie. Tam, gdzie obowiązywał jakiś strój, zawsze byli widoczni ze względu na
umundurowanie w kolorze granatu5. (Na zdjęciu jeden z ostatnich modeli mundurowego stroju
szkolnego-Izba Tradycji). ↓
5
Były to zarówno bluzy jak i marynarki, spodnie obowiązkowo z „kantem”, krawaty, niebieskie lub białe
koszule, trzewiki i czapka, a zimą sukienne długie płaszcze. Zob. I. Dachtera, Klasa bez fartuszka,
„Magazyn Dziewczyny i Chłopaka” nr 36 (192) z 24.09.1998 r., s. 6-7.
79
Obecnie jest to strój szkolny składający się z niebieskiej lub białej koszuli,
czarnych lub granatowych spodni z kantem (spódnic) oraz krawata z logo szkoły.
Tak jak w każdej innej szkole również w Technikum Kolejowym byli uczniowie
bardzo dobrzy, przeciętni i słabi, ale jedno jest pewne, każdy z nich jakoś radzi
sobie zarówno w życiu osobistym jak i zawodowym. Wielu zajmowało i zajmuje
ważne kierownicze stanowiska i to nie tylko w jednostkach organizacyjnych PKP,
ale także w organach rządowych i samorządowych. Trudno jest dzisiaj wymienić
nazwiska wszystkich uczniów, którzy zapisali się bardzo pozytywnie na kartach
historii szkoły, a zwłaszcza tych, którzy szkołę kończyli kilkadziesiąt lat wstecz.
Prawda jest również taka, że wielu absolwentów, którzy w szkole niczym tak
naprawdę się nie wyróżniali, to dopiero później zrobili kariery zawodowe i co
ważne nie zapominają, z jakiej szkoły się wywodzą, a wręcz przeciwnie głośno
o tym mówią.
Byli wśród nich tacy, którzy zdobywali laury w konkursach, olimpiadach
i zawodach sportowych, ale byli i tacy, którzy pozostawili po sobie trwałe ślady
poprzez działalność społeczną na rzecz szkoły i swoich kolegów.
Do absolwentów Technikum Kolejowego, którzy przynieśli i przynoszą chlubę
szkole, z których szkoła jest dumna, należy zaliczyć: Henryka Szumskiego, który
był szefem Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Lidię Dudziak i Stefana
Antkowiaka radnych m. Poznania kadencji 2002/20066, Adama Ziajskiego - już w
szkole przejawiał talent poetycki7, a obecnie jest założycielem i kieruje teatrem
„Strefa Ciszy”, Tadeusza Pawlaczyka byłego Komendanta Wojewódzkiego Policji
w Lesznie i Poznaniu. Jacka Wieczorka poznańskiego rapera znanego jako Owal,
Leszka Wojtaszaka aktora teatralnego i filmowego, Macieja Siudę adwokata,
Jana Kaczmarskiego operatora filmowego.
Joanna Budzińska, Jadwiga Serafin, Izabela Strojna to sportsmenki
reprezentujące szkołę w pływaniu, szachach, tenisie stołowym i kręglach.
Marcin Waraczewski zajął I miejsce w pierwszym Ogólnopolskim Konkursie
Ortograficznym szkół podlegających Ministerstwu Transportu i Gospodarki
Morskiej „Dyktando na medal”, który odbył się 19 kwietnia 1996 r. w Zespole
Szkół Kolejowych w Warszawie. Na tym samym konkursie Marek Bobrowski,
otrzymał wyróżnienie, a w następnych latach to on zostawał laureatem tego
konkursu.
30 kwietnia 1995 roku Andrzej Boguta został finalistą Ogólnopolskiej II
Olimpiady Wiedzy o Prawach Człowieka. Nagrody w dziedzinie krótkofalarskiej
zdobywali Krzysztof Każmierczak, Kamil Kaszubowicz i Krzysztof Schuster.
Reprezentowali klub SP3 YTK8.
6
Zob. „Kronika Miasta Poznania-W kręgu katedry”, Nr 1/2003, s. 450-451.
7
Jego wiersze publikowane były w szkolnej gazecie. Zob. „Kolejarka-październik 88”, s. 3; „Kolejarka-
listopad 88”, s. 10; „Kolejarka-styczeń 89”, s.14.
8
A. Szymczak Pierwsi na krótkich falach „Gazeta Poznańska” z 25.02.1997 r.
80
W okresie istnienia techników kolejowych w Polsce bardzo aktywna była

współpraca między młodzieżą, zwłaszcza na niwie sportowej i organizacji
konkursów, w których nasi uczniowie brali udział. W roku 1998 na IX
Ogólnopolskim Turnieju Wiedzy o Kolei w Krakowie, gdzie wiodącym tematem
była postać Ernesta Malinowskiego, drużyna w składzie Mikołaj Gmurowski,
Hubert Kabaciński i Andrzej Klauza zajęła II miejsce tuż za gospodarzami.
W Turnieju startowały aż 22 reprezentacje9.
W tym samym roku Artur Olejniczak i Michał Jadwiszczok stali się laureatami
wyróżnienia w konkursie historycznym zorganizowanym przez Ośrodek Karta za
film o wydarzeniach czerwcowych 1956 r10.
Maciej Stebach w roku 2002 otrzymał I nagrodę w konkursie „Wielkopolska
wczoraj i dziś” za pracę pt. „Powstanie Wielkopolskie”.
Tomasz Nowak, Marcin Pflanz i Michał Jesionowski zostali finalistami
Olimpiady Naukowej Wyższej Szkoły Komunikacji i Zarządzania w Poznaniu
„Cyberindeks 2002”, a dodatkowo M. Pflanz otrzymał indeks i stypendium tej
szkoły11. Sytuacja powtórzyła się w roku 2004, kiedy to Olimpiadę wygrał
Bartłomiej Manszewski.
Uczniowie bardzo aktywnie zaangażowali się w tworzenie Szkolnego Klubu
Europejskiego i zorganizowali seminarium popularno-naukowe o UE12, a ponadto
pierwsi uczniowie: Kinga Francuzik, Kamil Jackiewicz i Błażej Nowacki, byli
uczestnikami projektu pt. „Symulacja obrad Rady Unii Europejskiej”, która
pozwoliła zapoznać się z pracą i zadaniami takiej Rady. Organizatorem był Ośrodek
Badań i Edukacji Europejskiej UAM13.
Wspominałem już wyżej, że uczniowie zajęli II miejsce w ogólnopolskim
konkursie wiedzy, o E. Malinowskim14. Ta informacja jest o tyle istotna, ponieważ
9 lipca 1999 roku w 100 rocznicę śmierci Ernesta Malinowskiego odsłonięty został
w Peru, na przełęczy Ticlio15 jego pomnik. Jest to najwyżej położony pomnik na
świecie, bo na wysokości 4818 m n.p.m., a na nim widnieje napis ESCUELA
MEDIA TECNICA DE FERROCARRIEL POZNAŃ, co znaczy Technikum
Kolejowe w Poznaniu. Jak to się stało? Otóż uczniowie szkoły włączyli się
w zbieranie funduszy na pomnik i promowanie dzieła E. Malinowskiego, a w
dowód uznania Komitet Honorowy budowy postanowił umieścić na cokole nazwę
szkoły16.
9
J. Grudzień, Wielka gra Krakowa, „Nowe Sygnały” Nr 26 z 28.06.1998 r., s. 27.
10
Zob. Dwadzieścia pięć minut historii, „Gazeta Poznańska” Nr 138 z 15.06.1998 r.
11
Zob. K. Sklepik, Cyberindeksy rozdane, „Gazeta Poznańska” Nr 94 z 22. 04. 2002 r.
12
Zob. J. Malicka, O seminarium popularno-naukowym. Unia Europejska, [w:] M.G. Nowak (red.)
„Wybrane Wydarzenia Szkolne” Tom II, Poznań 2003, s. 15-16.
13
K. Labrenz, Klub Europejski w Zespole Szkół Komunikacji w Poznaniu, tamże s. 34-35.
14
Wielkiemu budowniczemu poświęcono piękna monografię. Zob. D. Bartkowiak Ernest Malinowski
konstruktor kolei transandyjskiej, Poznań 1996, ss. 306.
15
M. Nowak, Kolej naprawdę podniebna, „Gazeta Poznańska” Nr 144 z 22.06.1998 r.
16
R. Pyssa Pamięci wielkiego inżyniera, „Otwarta Szkoła” nr 12 (75) – XII – 1999, s. 7.
81
Bardzo aktywni nasi uczniowie byli podczas Ogólnopolskich Warsztatów

Dziennikarskich zorganizowanych w 1998 roku przez redakcję szkolnej gazety
„Odjazd”, które zorganizowane zostały dla redaktorów szkolnych gazet
wychodzących w technikach kolejowych w całej Polsce.
Wspominałem już w rozdziale pt. „Okres gierkowski” o prężnej działalności
PTTK Teraz pragnę tylko dodać, że od 1984 roku organizowane są cykliczne
ogólnoszkolne rajdy „Lokomotywą w las”, które odbywały się najpierw
w pierwszym Dniu Wiosny, a obecnie w Międzynarodowym Dniu Dziecka. Zawsze
jest na mecie wojskowa grochówka i zawody sportowe. X jubileuszowy rajd szkoły
„Lokomotywą w las” odbył się 21 marca 1994 roku, a jego meta była
w Kobylnicy.
Obecnie od kilku już lat opiekę sprawuje mgr Iwona Agacińska, która przez ten
cały okres wraz z uczniami uczestniczy w Ogólnopolskim Rajdzie Zimowym
Kolejarzy do Kobylnicy. O prestiżu tego rajdu może świadczyć chociażby to, że
jego organizatorami jest Urząd Marszałkowski w Poznaniu i Dyrekcja Generalna
PKP. Wielu z nich jest przodownikami turystyki pieszej17. Zawsze w Konkursie
Turystycznym organizowanym na mecie tego rajdu zajmujemy czołowe miejsca.
Małe wprawdzie grono uczniów aktywnie brało udział w działalności Pro
Sinfoniki, ale za to bardzo aktywnie. Należy tu wymienić uczniów pełniących
najdłużej funkcje prezesów, a jednocześnie za ich prezesury szkoła otrzymywała
liczne nagrody. Byli to: Marita Dobrogowska, Katarzyna Kłopocka i Paweł
Książkiewicz18. Częstym gościem dzięki nim był też prezes prezesów Alojzy
Andrzej Łuczak19.
Pisałem już o tym, że na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych
w Technikum wystawiano najwięcej spektakli teatralnych i montaży słowno-
muzycznych. Do największych szkolnych aktorów należeli: Małgorzata Buerger,
Grażyna Miężał, Monika Napieralska, Mirosław Boiński, Tomasz Borowski,
Romuald Byliński, Andrzej Chojnacki, Witold Jakubowski, Robert
Kordzielewski, Tomasz Leymann, Jakub Mazurek, Piotr Nowak, Grzegorz
Pertek, Robert Perz, Marek Pięta, Maciej Siuda, Andrzej Staniszewski
i Leszek Wojtaszak. To oni zdobywali laury w ogólnopolskich konkursach
recytatorskich szkół MTiGM w Szczecinie i Krakowie oraz innych konkursach
recytatorskich i krasomówczych, do których należały m.in.: „Spotkania Wildeckie”,
„Wierzbowy Liść”, Sławni Wielkopolanie” i „Złoty Semafor”, Gerard Blaszka zaś
zwyciężał w konkursie „Najciekawszy eksponat”. Izabella Tomczak - szkolna
poetka zostaje laureatką konkursu „Złote pióro”. To przecież w szkole technicznej duży
sukces.
17
Por. Kobylnica ′ 99, „Nowe Sygnały” nr 18 z 2.05.1999 r.
18
Szerzej A. Potulski (red.), „Ze skarbnicy Pro Sinfoniki”, Ars Nowa, Poznań 1997, s. 149, 238, 365,
290.
19
Bardzo aktywnie nasi uczniowie wypowiadali się na łamach Zeszytów Muzycznych dokumentujących
działalność poszczególnych klubów.
82
Na zdjęciach gen. Henryk Szumski na spotkaniu z młodzieżą w świetlicy oraz w otoczeniu uczniów klas
maturalnych Technikum Kolejowego. ↓
83
(Na zdjęciu mgr A. Wierachowski ze swoimi uczniami na pochodzie pierwszomajowym) ↓
Od ponad 30 lat istnieje współpraca

z Domem Dziecka w Wolsztynie, który
do lat dziewięćdziesiątych podległy był
PKP. Każdego roku w okresie
poprzedzającym święta Bożego
Narodzenia, uczniowie poszczególnych
klas organizują zbiórkę pieniędzy na
prezenty dla tych dzieci, które wręczane są w naszej szkole, a ponadto zaproszeni
goście uczestniczą w programie artystycznym
84
przygotowanym przez naszych uczniów i we wspólnym śpiewaniu kolęd.

Uczniowie zawsze bardzo aktywnie angażowali się w promocję szkoły poprzez
udział w „otwartych drzwiach”, targach edukacyjnych, przygotowywanie projektów
folderów i prezentacji multimedialnych. Szkoła promowała się także poprzez
kuratoryjne informatory, prasę, radio i telewizję.
Na koniec warto powiedzieć o kilku ciekawostkach. Otóż przez wiele lat uczniowie TK
pomagali w organizacji i sprawnej obsłudze uroczystości i imprez związanych z obchodami
Święta Kolejarzy. Od czerwca 1995 roku Dzień Sportu Szkolnego, który przypada zawsze na
przedostatni dzień pobytu w szkole odbywa się w Poznańskim Ośrodku Sportu i Rekreacji,
a przedtem na stadionie Klubu Sportowego „Energetyk”. Od lat siedemdziesiątych prawie do
końca dziewięćdziesiątych uczniowie uczestniczyli w letnich obozach przysposobienia
obronnego organizowanych przez Technikum Kolejowe w Skarżysku Kamiennej. Aby
mobilizować uczniów do tego, żeby nosili przepisowo mundury w szkole, odbywały się
przeglądy mundurowe20.
Zawsze byli chłonni wiedzy, dlatego w ramach realizowanego od kilku lat
projektu „Sami dla Siebie” uczestniczyli w różnych wykładach organizowanych na
terenie szkoły, czy też przez poznańskie wyższe uczelnie lub inne instytucje.
Gościliśmy tez młodzież z innych szkół polskich i zagranicznych. ↓
20
Musimy pamiętać, że do połowy lat 90-tych uczeń musiał przyjść do szkoły już w pełnym
umundurowaniu, dopiero później można było przebierać się w szatni. Jednak zawsze na lekcji
obowiązywało umundurowanie, a dzisiaj strój szkolny.
85
6. Prymusi i medale szkoły

Wielu naszych uczniów otrzymywało liczne nagrody i stypendia przyznawane
przez kuratorów i premierów. Warto tu wymienić chociażby Agnieszkę
Kandulską, Jacka Majcherczaka, Witolda Jurgę, Krzysztofa Walkowiaka,
Łukasza Starostę, Pawła Skotarczyka, Szymona Piotrkowskiego.
Kilkudziesięciu
uczniów za
szczególne zasługi na
niwie naukowej,
artystycznej,
sportowej
i społecznej
otrzymało najwyższe
szkolne odznaczenie
szkolne „Medal
Technikum
Kolejowego”.
Wręczany jest
zawsze podczas
uroczystości
pożegnania uczniów
klas maturalnych. To
oni jako pierwsi są
wywoływani
i z rąk dyrektora
odbierają to
odznaczenie. Trudno
wymienić
wszystkich, dlatego
wymieniam nazwiska
tych absolwentów
Technikum
Kolejowego, którzy
ten medal otrzymali
w dwóch ostatnich
latach Byli to: Piotr Zaworski, Dawid Majchrzak, Bartłomiej Manszewski,
Tomasz Wiśniewski, Damian Stasiak, Maciej Stebach21. Oczywiście oprócz
medalu otrzymywali także w nagrody książkowe i dyplomy. Opiekunowie kół
i klubów zawsze pamiętali o swoich najaktywniejszych uczniach i w ten sposób im
dziękowali.
21
Medal ten otrzymywali także uczniowie liceum ogólnokształcącego i liceum profilowanego. Po
wygaśnięciu Technikum Kolejowego należy więc ustanowić nowy medal.
86
7. Absolwenci Technikum Kolejowego w latach 1997-2005

Kompleksowy spis absolwentów dokonany został w roku 1996. Obejmował także
absolwentów jeszcze z Kutna, którzy nie są brani pod uwagę w niniejszych obliczeniach.
Wynika z niego, że od 1955 do 1996 roku Technikum Kolejowe ukończyło 4809
absolwentów, w tym absolwenci systemu eksternistycznego i wieczorowego. Natomiast lata
1997 – 2005 przedstawione zostały w tabeli poniżej.
Rok Specjalność Ilość absolw.
Ruch przewozy kolejowe (R i PK) 24
1997 Trakcja elektryczna (TE) 9
Automatyka sterowania ruchem kolejowym (ASRK) 18
Drogi i mosty kolejowe (D i MK) 16
TE 27
1998 D i MK 25
Radiokomunikacja (RK) 26
R i PK 21
TE 26
1999 D i MK 26
RK 26
Systemy komputerowe (SK) 29
R i PK 24
TE 23
2000 D i MK 17
RK 27
SK 23
R i PK 25
2001 TE 24
RK 26
SK 28
R i PK 23
TE 21
2002 D i MK 25
RK 26
SK 27
R i PK 24
2003 TE 23
D i MK 19
SK 27
R i PK 22
2004 TE 25
D i MK 25
SK 52
TE 16
2005 D i MK 27
SK 84
Należy w tym miejscu zaznaczyć, że w roku 1997 Technikum Kolejowe ukończył ostatni
rocznik kierunku automatyka sterowania ruchem kolejowym, w roku 1998 tytuły technika
otrzymali pierwsi absolwenci radiokomunikacji, a w roku 1999 mury szkoły opuścili pierwsi
absolwenci systemów komputerowych. Natomiast rok 2004 był rokiem, w którym mury
szkoły opuścili ostatni absolwenci kierunku ruch i przewozy kolejowe. Tak więc w ostatnich
latach abiturienci upuszczali Technikum Kolejowe z tytułem technika: transportu
kolejowego, elektryka, budownictwa, automatyka, elektronika i informatyka.
W 1997 r. na placu A. Mickiewicza przy Poznańskich Krzyżach Mirosław

Michalak uczeń klasy czwartej Technikum Kolejowego wręczył Papieżowi dary.
88
8. Rada Rodziców
Nieodzownym warunkiem dobrego funkcjonowania szkoły jest aktywny udział
w niej rodziców. Rozumiem przez to stały kontakt rodziców z wychowawcami klas,
udział w spotkania śródsemestralnych i semestralnych oraz aktywny udział
w pracach szkoły. Oczywiście na przestrzeni ostatnich 51 lat ta współpraca była
różna, choć należy stwierdzić, że frekwencja na spotkaniach z wychowawcami
wynosiła z reguły ponad 90%.
Trudno, aby na co dzień rodzice uczestniczyli w procesie dydaktyczno-
wychowawczym, organizacyjnym i pozalekcyjnym, dlatego te zadania przejmuje
samorząd rodziców nazywany najpierw Komitetem Rodzicielskim, a później Radą
Rodziców. Jest to organ składający się z Prezydium rady i członków, którzy
reprezentują poszczególne klasy.
Spotkania odbywają się raz w miesiącu i uczestniczą w nich nie tylko rodzice, ale
też dyrekcja szkoły, nauczyciele i uczniowie.
Kompetencje są dosyć znaczne łącznie z wystawianiem opinii nauczycielom
w ich awansie zawodowym. Rada organizuje wpłaty na fundusz Rady Rodziców,
z którego następnie finansuje pracę kół i klubów zainteresowań oraz imprezy
szkolne, takie jak: rajd szkolny, dzień sportu, zajęcia fakultatywne. Udziela także
jednorazowych zapomóg najbiedniejszym uczniom.
Bardzo aktywnie rodzice brali udział w studniówkach zwłaszcza, gdy odbywały
się w szkole oraz podczas egzaminów dojrzałości, w przygotowywaniu posiłków.
Rodziców tez nigdy nie zabrakło podczas uroczystości związanych z Dniem
Nauczyciela i pożegnaniem maturzystów.
Przez ostatnie trzy lata przewodniczącą RR była pierwsza w historii Technikum
Kolejowego kobieta pełniąca tę funkcję aż przez trzy kadencje Pani Teresa
Wiaderna.
Przewodniczącymi RR w latach 1976-2002 byli: Władysław Dziwisz, Wiesława
Seged, Feliks Woźniak, Tadeusz Rełkowski, Józef Adamek, Achilles
Bielawowski, Seweryn Matecki, Jerzy Korbik, Henryk Sieczka, Ryszard
Narożny, Włodzimierz Graczyk, Paweł Napieralski. W ostatnich latach istnienia
Technikum Kolejowego przez kilka kadencji funkcję wiceprzewodniczącego pełnił
Pan Wiesław Matysek zaś wieloletnim skarbnikiem była Pani Grażyna
Kucharska.
Bardzo często rodzice aktywnie pracowali przez cały okres pobytu dziecka
w szkole, czyli nawet przez pięć lat. Wielu z nich wykonywało różne prace
malarskie i naprawcze, a także dodatkowo wspierało szkołę finansowo.
W ostatnich latach roczna składka na rzecz Rady Rodziców, która jest w pełni
dobrowolna, wynosi 150 złotych rocznie. 40% wpłaconej kwoty przez każdego
ucznia, wraca z powrotem do niego, poprzez dofinansowanie imprez klasowych,
w których bierze udział.
89
Na zdjęciu ostatni Dzień Nauczyciela w ZSK -Technikum Kolejowym w 2004 r., życzenia składa i
przemawia Teresa Wiaderna. ↓
90
Technikum Kolejowe w Poznaniu – Wybrane formy aktywności uczniowskiej
Lekcja „Części maszyn”- od lewej J. Hurej, M. Nowak i M. Tomaszyk z klasy 3B
Uczestnicy zlotu młodzieży w nowych stalowych mundurach w 1974 roku
91

Część Druga

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Część Druga

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Marek Grzegorz Nowak

© Copyright by Marek G. Nowak

Zespół Szkół Komunikacji im. Hipolita Cegielskiego

Część pierwsza: Z dziejów szkoły..................................................................................................9

Na zdjęciu poniżej fragmenty albumu dla dyr. Rytki.

Technikum Kolejowe, w swojej historii miało przez krótki czas po

Z dużą rezerwą i niepewnością pracownicy szkoły przyjmowali zmiany przełomu

Ale tu znakomicie poradził sobie dyrektor Ryszard Pyssa, nauczyciele i pozostali

przyjaciel młodzieży, zwłaszcza mieszkańcy internatu wypłakiwali się na jej

Stefania Bąkowska 1954-1966 nauczycielka języka polskiego. Angażowała się

Aniela Materna 1955-1975 nauczycielka matematyki, bardzo cierpliwa, jej

Franciszek Banasiewicz 1955-1972 nauczyciel śpiewu wręcz jego pasjonat.

Leon Klonowski 1958-1977 nauczyciel języka rosyjskiego o basowym głosie.

Krystyna Grabska 1959-1982 nauczycielka chemii i fizyki. Nieodzownym

Tadeusz Pietkiewicz 1963-1971, kierownik biblioteki szkolnej, przenosił ją

Aleksander Talarkiewicz 1971-2004 nauczyciel języka polskiego. Twórca

Czasami opowiadał o wojnie, gdzie tylko on słyszał nadlatujące niemieckie uboty.

Na zdjęciu M. Krzepkowska, A. Krywiel i U. Najder w roku 1990 w Domu Kultury Kolejarza ↓

Elżbieta Waszkiewicz 1983-2005 nauczycielka języka rosyjskiego i pedagog

Na zdjęciu K. Ochocka podczas próbnego egzaminu dojrzałości

3. Nauczyciele przedmiotów zawodowych

Na zdjęciach egzaminy dyplomowe na kierunku Ruch i Przewozy Kolejowe i w zawodzie technik

Aleksander Kruszelnicki 1955-1982 nauczyciel przedmiotów elektrycznych

Stefan Węclewski 1965-1981 nauczyciel dochodzący, uczył przedmiotów

Władysław Jakobsze 1969-1992 nauczyciel dochodzący, uczył przedmiotów

Gabriela Jóźwicka 1977-2005 nauczycielka kolejowych przedmiotów

4. Pracownicy administracji i obsługi

Kasjerkami szkoły w jej historii były panie: Maria Leśniewicz i Aleksandra

że byli potrzebni dodatkowi pracownicy. Dlatego długoletnimi referentami były:

stanowisku przepracowały następujące osoby: Kazimiera Sas, Anna Kubiak,

5. Uczniowie i absolwenci Technikum Kolejowego

W okresie istnienia techników kolejowych w Polsce bardzo aktywna była

Bardzo aktywni nasi uczniowie byli podczas Ogólnopolskich Warsztatów

(Na zdjęciu mgr A. Wierachowski ze swoimi uczniami na pochodzie pierwszomajowym) ↓

Od ponad 30 lat istnieje współpraca

przygotowanym przez naszych uczniów i we wspólnym śpiewaniu kolęd.

6. Prymusi i medale szkoły

7. Absolwenci Technikum Kolejowego w latach 1997-2005

W 1997 r. na placu A. Mickiewicza przy Poznańskich Krzyżach Mirosław

Lekcja „Części maszyn”- od lewej J. Hurej, M. Nowak i M. Tomaszyk z klasy 3B

Uczestnicy zlotu młodzieży w nowych stalowych mundurach w 1974 roku

You might also like