Professional Documents
Culture Documents
05 May 2011
05 May 2011
05 May 2011
(lVI joVn leI dyKo, ApYRl AMk, pMnw-28) srIr rogI ho jweygw[ so ies qrHW dy nwl SkqI
Kqm ho jWdI hY, rog aupjdy ny ijvyN AwqSbwzI cldI
gurU dI ikRpw nwl AYho ijhI mq AweI qW ieh
hY, AYs qrHW dy nwl srIr dI ijhVI AYnrjI hY Kqm
kwmix jIv ijhVw sI vwihgurU dy mn 'qy BwieAw - ho jWdI hY qy Pyr Bog dy sMskwr mn nUM mYlw kr idMdy
khqu nwnku BY Bwv kw kry sIgwru ] ny[ mn nwm iv`c nhIN itkdw[ Bog dw jdoN AiBAws
sd hI syjY rvY Bqwru ] AMg - 357 vD jWdw hY Pyr BogW dI rucI aunIN izAwdw vDdI qurI
jy iSMgwr krnw hY BY qy Bwv dw, Pyr ivCoVw nhIN jWdI hY[ Bog nUM kdy r`j nhIN AwieAw[ iksy nUM r`j
huMdw ausdw[ mhwrwj kihMdy, dyK pRymIAW! vwihgurU nUM nhIN AwauNdw AYsw Purmwn hY -
hwzr nwzr jwnxw hY[ kdy nhIN kihxw ik auh hY Dwrnw - bhu rMg qmwSy A`KIAW dyK nw r`jIAW[
nhIN qy jdoN hwzr nwzr jwxyNgw, auh kroVW bRihmMfW
AKI vyiK n rjIAw, bhu rMg qmwsy]
dw mwlk qUM auhdI hzUrI 'c cilAw jweyNgw[ Pyr auQy
ausqiq inMdw kMin suix, rovix qY hwsy]
BY dw iSMgwr krIN[ inrml Bau huMdw hY, AYho ijhw BY
swdI jIB n rjIAw kir Bog iblwsy]
nhIN hY ijvyN s`p qoN fr huMdw hY[ ipAwr vwlI BY dw
nk n rjw vwsu lY durgMD suvwsy]
hY, ikqy glq g`l nw myry qoN ho jwvy[ so BY dw qy
ipAwr dw iSMgwr krIN[ auhdy nwl qyrI 'nwm' dI rij n koeI jIivAw kUVy Brvwsy]
pIr murIdw iprhVI scI rhrwsy]
ibrqI aucI huMdI jweygI[ so ies qrHW dy nwl 'nwm'
dI dwq dy id`qI[ KIvw ho igAw ausy vyly, nwm dw rs BweI gurdws jI, vwr 27/9
Aw igAw, qWqirk mwrg qoN ht igAw[ gurmiq idRVH A`j q`k sMswr dy AMdr Bog Bogdw hoieAw koeI
ho geI[ nwm iv`c itk igAw, mn Dwvx qoN ruk igAw[ bMdw nhIN r`ijAw[ nw A`KW dyK-dyK r`jdIAW ny, nw
pihlW ijhVI rucI sI, iekwgrqw qW Aw geI sI, kMn sux-sux r`jdy ny nw jIB suAwd lY lY r`jdI hY,
qRwtk dy iv`c pr rs nhIN sI AwauNdw[ qRwtk 'c rs nw n`k vwSnw lY-lY r`jdw hY qy jIaux dI ijhVI vwSnw
hY nhIN[ frustration hY kRoD AwauNdw hY[ ijhVw nwm hY, auh vI koeI r`j ky nhIN jIauNdw[ do sO swl dI
hY, ipAwr hY ieh rs nwl BirAw ipAw hY[ so auhdy aumr ho geI kihMdw QoVHI hI hoeI hY[ pMj sO swl
ivcoN Bog pYdw huMdy ny, BogW dIAW rucIAW jwgdIAW ny dI ho geI kihMdw CyqI hI c`ilAw[ so swry ijMny vI
qy BogW dI ijhVI rucI hY ieh AwdmI dy mn nUM kmzor igAwn ieMdry ny koeI vI nhIN r`jdw, ijhVw ipAwr
kr idMdI hY qy jdoN mn qy qn dI SkqI Krc AwauNdI hY pIrW qy murIdW dw auhI s`cw rsqw hY[ so ies qrHW
hY, jdoN SkqI Krc ho geI qW mhwrwj kihMdy- BogW dI rucI Kqm ho geI[ ikauNik Bog dI rucI AwdmI
Ksmu ivswir kIey rs Bog ] hr vkq mMgdw hY, koeI dunIAW dw bMdw nhIN AYsw
qW qin auiT Kloey rog ] 1256
AMg - 12 56 ijhVw pRmySr qoN ipAwr mMgdw hovy jW auhdw drSn
jdoN vwihgurU nUM AsIN Bul
` ky BogW dy iv`c pRivrq mMgdw hovy, koeI ivrly-ivrly ny, swry nhIN hYgy[ loVW
ho gey, Bog A`j q`k iksy ny nhIN BoigAw[ Bog ny vwsqy, Awpxy BogW vwsqy idn rwq auhdy kol ArdwsW
AwdmI nUM Bog ilAw[ Srwb nhIN mu`kdI hY, Srwb huMdIAW ny[ ieh mu`ikAw nhIN krdy, QoVHw ijhw pYsw
AwdmI nUM Bog jWdI hY, PyPVy kmzor, idl kmzor, pihlW kihMdw hY ik myry kol vIh ku hzwr ho jwey[
idmwg dy ivcoN socx SkqI Kqm, iehny Srwb qW nw ho igAw, kihMdw, vIh l`K ho jwey, ho igAw kihMdw
BogI[ koeI vI ivSw lY lE sMswr dw auh AwdmI nUM hux vIh kroV ho jwey[ Pyr AgwhW hI vDdw quirAw
Bog jWdw hY[ jWdw hY[
BrQrI hrI kihMdy ny ik hYrwnI dI g`l hY ik iqRsnw ibrly hI kI buJI hy ] 1 ] rhwau ]
swnUM ieh lgdw hY AsIN Bog Bog rhy hW, sohxy Kwxy koit jory lwK k®ory mnu n hory ]
Kw rhy hW pr Kwxy swnUM Kw rhy ny[ mhwrwj kihMdy prY prY hI kau luJI hy ] AMg - 213
ijMny suAwdU Kwxy KweyNgw auh qYnUM Bog jwxgy qy qyrw so vwSnw dy AMdr, BogW dy AMdr rucI kdy Kqm
(lVI joVn leI dyKo, ApRYl AMk - 46 ) iek jigAwsU ienHW swirAW qoN auqy lMG jWdy ny
qy nwm dIAW AvsQwvW ivc huMdy ny[ aunHW vwsqy ieh
aus vyly aunHW dy pws phuMicAw[ jd jw irhw sI
aupdyS huMdy ny ik qyry AMdr Anhd nwd v`j rhy ny,
qW mn dy AMdr SrDw sI lyikn jLOA nwl lY igAw,
pRkwS ho rhy ny, qUM pCwx ky dyK; bjr kpwt l`gy
bhuq swry murId nwl lY igAw, TwT bxw ilAw[ icq
hoey ny, auh KulH jwxgy; gurU dy Sbd dI kmweI kr[
dy AMdr AwauNdw hY ik drSn krWgw qy crnW dy auqy
lyikn eyQy jo bwq ho rhI hY, auh iek pIr nwl ho
Fih pvWgw qy sB kuC gurU nUM dy dyvWgw[ aus vyly auh
rhI hY ijhVw kihMdw khwauNdw sI; mwVw motw nhIN sI[
myry qy ikRpw krngy qy mYnUM Kudw nwl imlw dyxgy[ auQy
auhdy hzwrW dI igxqI ivc murId sn qy hr murId
nyVy phuMc ky gurU mhwrwj jI dy drSn kry[ ijhVy
sRS
y t buD
` I vwly hud
M y ny, rUhwnIAq dy pMDwaU hud
M y ny, auh ieh cwhuMdw sI ik myrw pIr mYnUM injwq idvw dyvy qy
mn dy AMdr Dwrnw Dwrdy ny ik kI puiCAw jwvy? auhdy mYN jMmx mrn ivc nw dubwrw AwvW[ lyikn pIr ijhVw
mn dy AMdr hY ik mYN suixAw hY ik ies srIr dy sI, auh iemwndwrI nwl ieh socdw sI ik mYnUM kuC
AMdr do AwqmwvW rihMdIAW ny[ iek Awqmw qW AYsI l`iBAw nhIN Ajy, qy mYN koeI pUrw dyKW - sMswr ivc[
hY ijhVI duK suK BogdI hY qy bwhr dOVI iPrdI hY pUrw nzr nhIN sI Aw irhw[ pUry qoN bgYr ieh Byd
- ieMdRIAW dy rwhIN, A`KW dy rwhIN dOVdI hY, kMnW dy nhIN sI Ku`lHdw[
rwhIN dOVdI hY, sprS dy rwhIN dOVdI hY; iek Awqmw so guris`K jdoN gurU dy drSn krn jwieAw krdy
AMdr hY ijhVI AMdr v`l hI rihMdI hY[ auh ikqy sI, aus vyly bhuq au~cIAW ibrqIAW dy guris`K hoieAw
jWdI nhIN qy dohW dw ijhVw sWJw hY, auh mn hY qy krdy sI; gurU dy bcn suxdy sI, ihrdy ivc Dwrn
mYnUM ieh nhIN pqw lgdw ik mYN ikhVw hW[ krdy sI qy au~cI AvsQw aunHW nUM pRwpq sI[ aunHW dy
gurU mhwrwj dw bwxI dy AMdr AYsw hI iek slok pws ieh bynqI kirAw krdw sI[ aunWH dy mùK qoN keI
hY, swfI ivcwr vwsqy mhwrwj jI ny Purmwn kIqw hY vwrI suixAw ik 'nwnk qrvru eyku Plu doie pMKyrU
ik ies srIr dy AMdr do rihMdy ny[ aunWH dohW dy ivcoN Awih]' ieh QoVHw ijhw AOKw hY[ hY qW is`Dw ijhw hI;
qUM ikhVw hYN, ieh gurU nUM iml ky pCwx skdw hYN[ auh ieh hY ik iek drKq dy auqy do Pl l`gy hoey
AYsw Purmwn hY gurbwxI AMdr - ny, do pMKyrU ny[ iek qW rs Bogdw hY; iek ijhVw
Dwrnw - nwnk qrvru eyk Plu duie pMKyrU Awih] hY, auh nw ikqy AwauNdw hY, nw ikqy jWdw hY[ do pMKI
AMg - 550 iehdy auqy bYTy ny - iek nUM qW swKI kihMdy ny - 'swKI
nwnk qrvru eyk Plu duie pMKyrU Awih] AMg - 550
cyqn', ijhVw dyKdw hI rihMdw hY; ieh auh hY ijhnUM
'jIv cyqn' kihMdy ny jo bu`DI rUp ivc duK suK dy Pl
g`l bVI suKwlI hY lyikn smJx ivc auqnI hI
KWdw hY[ hwx ho igAw, lwB ho igAw, duK ho igAw,
AOKI hY[ ieh jo bwq ho rhI hY, swD sMgq jI! ieh
su`K ho igAw, aupmw ho geI, inMidAw ho geI; Awh
iksy Awm p`Dr dy jigAwsU nwl nhIN ho rhI ijhnUM
Pl KWdw hY qy iehdy nwl aufdw hY, duKI huMdw hY,
ieh kihx dI loV hY ik qUM cVHweI kr jwxI hY, qYnUM
sogvwn huMdw hY, sog ivc AwauNdw hY[ dUjw ijhVw hY,
jmdUqW ny A`gy jw ky mwrnw hY, lyKy dyxy ny[ ieh qW
auh prm AwnMd ivc rihMdw hY; qy ijhVw pihlw pMKI
pihlI dUjI klws dy ividAwrQI hoieAw krdy ny -
hY, auh ivSy BogW dy ivc pYNdw hY, aufdy-aufdy dUr q`k
rUhwnIAq dy[ iek ies qoN auqy hoieAw krdy ny ijhVy
jWdw hY[ so ieh (pIr bu`DU Swh) socdw hY ik dohW
rOck ibrqI r`Kdy ny ik nwm jpx dy nwl qyrIAW
dy ivcoN mYN ikhVw hW, ies g`l dw nhIN pqw lgdw[
AwsW pUrIAW ho jwxgIAW, duKW dw nwS ho jweygw, qYnUM
sB kuC iml jweygw - iehdw swnUM vI nhIN pqw, iksy nUM vI nhIN pqw
cwir pdwrQ jy ko mwgY] ik mYN ikhVw hW? ikauNik jy qW ivcwr krn AsIN
swD jnw kI syvw lwgY] AMg - 266 is`Ky hoeIey, Pyr qW pqw l`gy ik ies srIr 'c do
jMgl ivc cly gey[ auQy jw ky swmHxy swirAW sMq bYTy dyKdy ny[ jdoN ieh pRgt ho geI, kihMdI
dyK lE sMq jI! mYN Aijhy kMm krdI hW[ ieh qW
dy dyKdy-dyKdy iek QYlI bx ky mohrW dI BrI hoeI,
mYN krdI hW jVH rUp ho ky[ myrw rUp cyqn vI hY; mYN
auQy pY geI[ cwr muswPrW ny dyiKAw ik ieh koeI QYlI
su`t igAw hY eyQy[ qy kihx l`gy ik jo kuJ vI iehdy sMqW dy mn ivc irDI-isDI ho ky vV jWdI hW, mwx
ho ky vVdI hW[ myrI bVI dUr qWeI phMuc hY[ Pyr
ivc hoieAw, ieh AwpW cwry jxy ieko ijhI vMfWgy[
mYN 'haumY' ho ky AMdr rihMdI hW, sB nUM lu`t lYNdI hW;
koeI cMgI cIz lgdI hY; QYlI bhuq vDIAw hY, rySm
dI QYlI hY[ kol cly gey qW dyiKAw ik ieh qW mohrW koeI nhIN mYQoN Cu`t skdw[ iek pUrw gurU hY ijsdy mYN
nyVy nhIN jw skdI jW pUrn mhwqmw hY ijhVw myry
dI BrI hoeI hY[ iek pwsy ho gey qy kihx l`gy ik
qoN bicAw hoieAw hY; nhIN qW mYN swrw sMswr Kw ilAw
jy ikqy eyQy koeI Aw igAw - iesdw mwlk, qW AwpW
qoN lY laU; AwpW ieQoN iksy invykly QW qy c`lIey[ QoVHI hY[ mYQoN koeI Cu`t nhIN skdw[
dUr jw ky bYT gey[ cwry kihx l`gy ik dyKo, AwpW nUM so ies qrHW dy nwl ieh swrw jwl pswirAw
l`gI hoeI hY Bu`K[ pihlW kuC KwvWgy, Pyr vMfWgy[ hoieAw hY -
ikauNik jy AwpxI jyb ivc Aw geI, Pyr Krcx nUM mwieAw jwlu pswirAw BIqir cog bxwie ]
jIA nhIN krnw[ sWJy Kwqy ivcoN KrcIey ijhVw kuJ iqRsnw pMKI PwisAw inksu n pwey mwie ] AMg - 50
krnw hY[ do nUM Byj idqw ik qusIN jwau, vDIAw vDIAw so ies mwieAw ivc AsIN Psy hoey hW[ swnUM pqw
cIzW bxvw ky ilAwau - Srwb vgYrw ilAwE, hor
nhIN lgdw ik bu`DI qy bYTw ijhVw jIv hY, AsIN auh
cIzW ilAwE[ do cly gey[ mwieAw ny pihlW qW Asr hW ik srIr hW ik sUKm srIr hW jW AsIN pRwx hW
ieh kirAw[ hux dUsrw Asr ieh kIqw ik ieh donoN jW mn hW jW bu`iD hW ikauNik pqw krn dw AsIN
cu`p kry jWdy ny[ iek kihMdw ik qUM koeI g`l nhIN
jqn hI nhIN krdy, swnUM loV hI nhIN hY ienHW g`lW
krdw[ dUsrw kihMdw ik mYN g`l krnI qW cwhuMdw hW,
dy ivc pYx dI; AsIN qW suKwlw ijhw cwhuMdy hW, v`fI
jy qUM burw nw mMny[ g`l nhIN cwhuMdy ijQy AsIN pRmySr nUM iml leIey[
'd`s[' mhwrwj kihMdy, jd qWeI mwieAw ivcoN nhIN inkldy,
''g`l nw krIN jy mwVI vI hoeI['' EnIN dyr qk g`l nhIN bxnI[
''nw, mYN nhIN krdw['' aus vyly iesy qrHW dy nwl iehI mslw ijhVw hY,
ieh bu`DU Swh pIr dy mn ivc PYilAw hoieAw sI ik
''jy AwpW doie r`K leIey swrI mwieAw?'' Asl 'mYN' ikhVw hY? mYN auh cyqn hW ijhVw swKI
''mYN qW Awp iehI socdw jwnw hW['' hY, jo ies srIr dy AMdr s`qw idMdw hY jW mYN ijhVw
quirAw iPrdw hW, mYN-mYN krdw hW, ieh mYN hW? AKIr
''Pyr qW AwpxI bwq bx geI nw[ Pyr AwpW nUM auhdw mn mMn igAw ik dsmyN pwqSwh gurU goibMd isMG
koeI AOKw nhIN['' jI mhwrwj, BwvyN aumr CotI hY - 20-22 swl dI, pr
''Pyr auhdw qrIkw kI hY?'' pUrn ny[ g`lW sux cuikAw sI ik AMqrjwmqw pUrI hY
qy hr g`l dy ivc pUry ny[ ik`fw sO swl dw irSI sI
''jd rotI ilAw ky r`Kxgy; qlvwr k`F ky r`K
lE, audoN hI nw k`FxI pvy; iek dm grdnW v`F ijhVw Aw ky crnIN l`g igAw ik mnW! AYvyN smW
dyvWgy - iek dI qUM v`F deIN, iek dI mYN v`F daUN; lMGdw jWdw hY; qUM vI gurU goibMd isMG jI mhwrwj dy
crnIN l`g jw ky[ ieh ies qrHW dy ivcwr krdw
EDrly pwsy qUM ho jw, AYDrly pwsy mYN ho jwnw[ kih
idAWgy ik eyQy r`K dau rotI['' hoieAw gurU swihb v`l cl ipAw[ nwl bhuq swry
murId ny[ mn ivc pUrI SrDw hY ik mYN jw ky gurU
auh doie Awey qW AwauNdy hI ienHW ny grdnW v`F jI dy crn PV lYxy ny[ qy auQy nyVy jw ky jd drbwr
id`qIAW; kol ndI vgdI sI, iK`c ky ndI ivc su`t dyiKAw - bhuq sijAw-DijAw drbwr, qy mn ivc
idqy[ kihMdy, lE sbUq vI Kqm ho igAw[ hux pihlW SrDw AweI[ gurU dy drSn dyK ky iK`c peI qy jIA
(lVI joVn leI dyKo, ApYRl AMk, pMnw - 59) Awp dI BYx jIauNdI hY Ar auh Awp dy ivCoVy dy
bVy-bVy idl cIrvyN ibrhy gwauNdI hY[ BwvyN Awp dI
kWf vIhvW
au~G muhr aunHW swry is`K sUMhIAW nUM nhIN imlI, jo
Swhzwdw qYmUr kwbl phuMc cu`kw hoieAw sI[ pMQ vloN nwnw Bys vtw ky APgwinsqwn ivc Awpxy
AbdwlI mrh`itAW dw pMjwb ivc Awauxw sux ky lohw kYdIAW nUM l`Bx AwauNdy rhy hn, pr Ajy qk Awp dy
lwKw ho irhw sI hux nvyN hmly krn dIAW iqAwrIAW leI qy Awp dI mwqw leI j`iQAW ivc Ardwsw huMdw
dy pRbMD soc irhw sI[ qYmUr ip`Cy sUMhIey C`f AwieAw hY[ is`KW ivc Awpxy dw ipAwr ieqnw fUMGw hY ik
sI, jo pMjwb dI Kbr Byjdy rihx[ jdoN kwPlw auh Ajy q`k Awp nUM mr gey nhIN smJdy Ar hr
jlwlwbwd qoN turky cor glI phuMcw, qd Awgw KW nUM is`K sUMhIAW, jo kdy iksy kMm eyDr Awvy, Awp dI
kuJ APrIdI AwdmI imly, jo pMjwb qoN qwzIAW KbrW mwqw qy Awp dI tol krdw hY[ jsvMq isMG ny mYnUM
AbdwlI pws lY jw rhy sn[ ienHW qoN Awgw KW nUM d`isAw hY ik iek gurmuK, ho hux Awey sn, ijnHW ny
pqw l`gw ik Atk qk mrh`ty psr rhy hn, Ar ipCly Psy is`K kYdI swry tol ley qy AnykW qrIikAW
ies srh`d auqy morcw bMnHI bYTy hn, prMqU swry dyS nwl vwps moV id`qy sn auh bI Aws kOr, aus dI
ivc is`KW dw is`kw cl irhw hY Ar aunhW dIAW POjW shylI qy BujMgI dI tol krdy rhy sn[ aunHW ny jsvMq
dIAW POjW iPr rhIAW hn[ mrh`ty aunHW nUM dl is`tx isMG nUM d`isAw sI ik swfw Awqmw augwhI idMdw hY
dy nwkwbl hn[ ieh g`lW sux ky Awgw KW dw idl ik aus pirvwr dw kuJ ih`sw ikqy nw ikqy zrUr
KuSI nwl auCl ipAw ik mYN aus vyly Awpxy dyS ie`Qy hY Ar auh AwpxI FUMf ivc Ajy inrws nhIN
phuMcdw hW ik ijs vyly syvw dw bhuq cMgw vkq sn[ jsvMq nUM aunHW ny Qhu pqy dy ky qwkId kIqI sI
imlygw, ikauNik ausnUM pqw sI ik AbdwlI nvyN h`ly ik qUM bI tyh r`KIN jdoN qusW jsvMq isMG qoN pRSn
dIAW iqAwrIAW kr irhw hY, hux mUMh swmHxy joV pu`Cy sn Ar Awpxy pirvwr dy nwm d`sy sn, qdoN
hoxgy Aqy dyS r`iKAw ivc srIr lwaux dw Avsr aus nUM bhuq swrw S`k pY igAw sI Ar myry Awaux
imlygw[ qoN bwAd qW ausny p`kIAW tohW lw r`KIAW sn, kyvl
hsn KW dy sUhM Iey jo hux q`k nwl rhy sn, ieh sMsw hox krky qs`lI dI loV r`Kdw sI, so jd qoN
APrIdIAW nwl ip`Cy muV gey ieh p`kI qs`lI lY ky p`kw pqw l`g igAw hY su auh Aiq inhwl hY[ jd
ik Awgw KW dI dweI kwPly ivc nhIN hY[ aunHW ny pMQ ivc Awp dw aus dy nwl vwps phuMcxw mwlUm
AwpxI qlwS ivc r`qI ksr nhIN sI C`fI[ jsvMq hovygw qd Ascrj KuSI hovygI, aus dy ipqw jI ausnUM
dw fyrw bI keI vyr aunHW dI iqRKI nzr hyToN lMiGAw, ies syvw dw QwpVw dyxgy[
pr Bys v`ty ivc k`K pqw nw l`gw[ so hux aunHW dy Awgw - AMmW mYnUM smJ nhIN pYdI ik ijs
muV jwx nwl Awgw KW dy isr qoN ieh klyS bI tilAw kOm dw myrw jnm hY auh iks im`tI dI GVI hoeI
qy Awpo ivc myl gyl dI krVI rok dUr ho geI[ jdoN hY[ Awpo ivc AYqnw ipAwr r`Kdy hn ik sqwrW ATwrW
B`tI kot Aw fyrw ipAw qW iek rwq nUM sWeI ny Awgw brs bIq cu`kx pr bI AwpxI iek qRImq Ar iek
KW nUM d`isAw ik jsvMq dy qy myry swry hwlwq KulH inAwxy b`cy qy ausdI shylI leI ArdwsW krdy hn
gey hn[ auh bI pMjwb qoN kYd ho ky AwieAw hoieAw qy qlwS leI AwdmI Byjdy hn Ar koeI au~G mohr
hY[ Ajy mYN aus dy duK Bry hwlW dw vyrvw nhIN suixAW, nw imlx qy bI inrwS nhIN huMdy[ kwS! mYN kYd nw
pr ausny bI iksy fwFI bhwdrI nwl kYd qoN KlwsI pYNdw[ kwS! mYN Awpxy Gr ivc pldw, kwS! mYN is`K-
pweI hY[ pr ibrD purK dy pirvwr nwl vwps jw AMn Kw ky pldw! hW, mYN ies vyly Awpxy ibrD ipqw
irhw hY[ Awp dI ikRpwlqw dw aus dy idl pr fwFw dI buFypy dI fMgorI huMdw Ar pMQ dI syvw ivc qlvwr
hI fUMGw Asr hY, pr jd ausnUM pqw l`gw hY ik Awp DUh ky sIs qlI qy Dr ky Kyldw iPrdw[ Sok! myrw
is`K ho Ar SqrUjIq isMG dy spu`qr ho, qd ausnUM juAwnI dw pihlw vYrIAW nUM Awpxw smJ ky AwpixAW
bhuq pRsMnqw hoeI hY[ mYnUM aus qoN pqw l`gw hY ik nUM vYrI jwnx dI Bu`l ivc AwieAw, pr h`Cw, jo ho
Awgw - bdlw lYxw qy AMg pwlxw do g`lW qW KYr, nwdr qW cilAw igAw sI qy Kwn bhwdr
mYN ie`QoN bhuq cMgIAW is`KIAW hn[ nUM A`gy pqw sI ik auh is`KW nUM zulm nwl sMBwldw
Awp glqI kr cu`kw sI[ Kwn bhwdr ny id`lI-pq
jsvMq (h`s ky) AMg pwlxw qW bhuq cMgw hY, qoN AwigAw lY ky nvwbI dw iKqwb G`ilAw sI ik ieh
ienHW lokW ivc ieh gux kOmI ipAwr krky hY, ihMdIAW itk ky r`Xq bx jwx[ ieh iKlAq, iKqwb qy jwgI
ivc KudgrzI bhuq hY, ies krky aunWH ivc ieh gux dw ptw lY ky jo vkIl Kwn bhwdr vloN is`KW v`l
nhIN irhw qy ies krky sdw s`tW KWdy hn[ is`KW igAw sI, auh is`K sI pMQ ny gurmqw kIqw, sB ny
ivc AMg pwlxw kihr dw hY, ikauNik auh ipAwr ies nvwbI nUM lYxoN nWh kIqI qy AwiKAw ik rwj swnUM
krdy hn, vYr aunWH ivc hY hI nhIN[ ies krky kmInw vwihgurU ny bKSxw hY, kbzw AsW Awpxy fOilAW nwl
idl krky nIvyN kIinAW ivc Gt hyTW auqrdy hn[ krnw hY [ ies nWh pr is` K vkIl ny bhu q
Awgw - sqwrW vrHy bIq gey qy myrI toh kOm smJwieAw qd jQydwr ny ikhw ik Kwlsw jI! iksy
ny nhIN C`fI, ieh ipAwr hY ik ieSk qoN bI pry hY[ tihlIey nUM dy idE, Es vyly p`Kw krn vwly - kpUr
hW, pr kIh is`K mYnUM Awpxy ivc lY lYxgy[ isMG-dy pYrW ivc iKlAq s`t ky ikhw - mYnUM nvwbI
dI loV nhIN, pr jQydwr dw hukm mMn ky ies ny
jsvMq - bVI KuSI nwl?
lYNdw hW, pr p`Kw krn dI syvw myrI bxI rhy[
Awgw - myry nwl vrq lYxgy?
Awgw KW - swbwS kpUr isMG! SwbwS!! ieh is`KI
jsvMq - ikauN nhIN, jo KuSI pMQ nUM quhwfy ieMny bhuq A`CI hY[
lMmy ivCoVy bwAd imlsI auh dyKogy hI, qW hI pqw
jsvMq - ies qoN mgroN is`K Amwn Amwn ho
l`gygw[ ijs vyly aunHW suixAW ik Awpxw jnm suxdy
gey pr jd Amn Amwn kuC smW lMG igAw qW jwgI
swr qusW iek pl soicAW nhIN qy rwj Bwg dy lwlc
zbq ho geI[ Kwn bhwdr mr igAw, ies qoN mgroN
ny quhwnUM dboicAw nhIN, POrn plt Kloqy swE, qW
dI g`l hy ik jlMDr duAwby dy mwlk ny qjvIz ByjI
swirAW ny DMn klgIAW vwly dy jYkwry gjwauxy hn[
ik Kwlsw jI! Awp huiSAwrpur dy izly Awbwd ho
hW, ies g`l ny swry pMQ nUM aupdyS dyxw hY ik is`KW
swE, irXwsq bMnH lE, nvwbI lY lE qy itk jwE[
dw lhU bVw piv`qr Ar Awpxy Asly qoN iksy Asr
Kwlsy ny gurmqw krky PYslw kIqw ik AsW ies dwau
nwl pltw Kwx vwlw nhIN hY[
nUM A`gy prqw ilAw hY, hux nhIN pRvwn krdy[ AsIN
Awgw - is`K ikMny ku hn? Awpxy suK mOjW bhwrW leI is`K nhIN bxy, jo v`FI
jsvMq - bhuq QoVHy hn, pr QoVHy iek mu`T hn, lY ky dyS dy zulm nUM jwrI rihx dyvIey, AsW qW dyS
ies krky blI bhuq hn[ ie`k-ie`k is`K keI vyr dw du`K dUr krnw hY, jy du`K dUr kro qW AsIN g`l
AnykW qy BwrU ho jWdw hY[ dyS dI hwlq bVI hI bwq krn nUM iqAwr hW[ so ieho jvwb hwkm nUM is`KW
Krwb hY, ieDroN koeI nw koeI jrvwxw jw pYNdw hY Ar dy vkIl ny jw suxwieAw ik auh dyS dI KulH, KuSI
Awhwr sbMDI smIiKAw ieho inXm Kwxy dI mwqrw qy lwgU huMdw hY ieh
TIk shI mwqrw ivc Kwxw vI EnW hI zrUrI hY[ ies
BwvyN aunq Xogw AiBAws AMqr dI Koj qy vDyry qoN ieh Bwv nhIN ik qusIN rozwnw dy Kwxy dI mwqrw
igAwn idMdw hY pr ies swry kwrj dI sPlqw leI Gtw idE[ bhuq vwrI dyiKAw igAw hY ik Kwx dI
bwhr dw vwqwvrx vI EnW AvSk hY ijMnW srIr nUM mwqrw G`t krn nwl aultw Asr hI huMdw hY[ bhuq
TIk r`Kxw[ ASWq vwqwvrx BwvyN auh bwhr dw hovy, Gt igzw, bhuq G`t Kurwk AMdr kmzor kr idMdw
cwhy srIr dy AMdr dw hovy, ieh donoN hI aunqI ivc hY ijs krky qusIN Pyr koeI zor vwlw kMm nhIN kr
bwDw ho skdy hn, AMdr dI cVHweI AOKI ho skdI hY[ skdy ieQoN qk ik au~nq Xogw AiBAws vI nhIN kr
vwqwvrx dI ASWqI, srIr dI byArwmI mnu`K dw skdy[ eysy qrHW dUsry pwsy dI g`l hY, bhuq Kwx nwl
iDAwn Awpxy ivc hI iK`c ky rKdI hY, swrw iDAwn vI sm`isAw pYdw huMdI hY[ bhuq Kwx nwl jo Bwrwpx
Awpxy ivc hI iK`c ky rKdI hY, swrw iDAwn srIr huMdw hY ijhVI susqI AwauNdI hY aus nwl koeI vI kMm
dy aus Bwg vl hI rihMdw hY ijQy koeI qklIP hovgy I, ivSyS krky Xogw AiBAws dy bhuq swry Awsn hor
ies dy huMidAW Xog dI aucyrI AvsQw dI pRwpqI AOKI AiBAws krnw AOKw ho jwvygw[ Awhwr bhuq suc`jI
ho jWdI hY[ qrH W nwl imixAw ho x w cwhIdw hY , lo V Anu s wr
Awhwr sB qoN v`D zrUrI cIz hY, sB qoN pihlW prIvrqnSIl hoxw cwhIdw hY[
rukwvt dw kwrx bx skdI hY, ijhVy Xog dy mwrg sB qoN pihlI g`l smyN dI hY, sB qoN cMgw
qy clxw cwhudM y hn, ivSyS krky au~nq AiBAwsI bxn poSitk Awhwr dupihr smyN lYxw cwhIdw hY, aus smyN
dI ie`Cw rKdy hn aunHW leI srIr qy nwVI qMqU TIk imhdw pUrw kMm kr irhw huMdw hY, pRwxW dI gqI vI
r`Kx leI cyqnqw nUM aucyrI iljwx leI Awhwr dw bhuq sqrk nhIN huMdI, iesy krky ieh smW Bojn nUM
iDAwn r`Kxw aus pRqI inXmb`D hoxw Aiq AvSk hY[ hzm krn leI bhuq hI TIk hY[ dUsrw inXm ijhVy
lwpRvwhI nwl kdI v`D Kw lYxw, keI vwr bhuq QoVHw Bojn Kwx qy pRBwv pwauNdw hY auh hY nwiskw[ Awm
Kwxw jW glq cIzW Kw lYxIAW, ies qrHW krn nwl qOr qy ikhw jWdw hY Bojn Ckx smyN s`jI nwiskw kMm
srIr p`KoN, mwnisk p`Ko donoN pwsoN hwnIkwrk ho skdw kr rhI hovy qW vDyry TIk hY, jdoN kuJ pIqw jwvy
hY[ ivSyS krky pihly pihl Xogw AiBAws leI aus smyN K`bI nwiskw kMm kr rhI hovy qW vDyry TIk
cyqnqw dy gux, cyqnqw dI siQqI, nwVI qMqU dI hY[
AvsQw qy siQqI qy inrBr hY[ nwVI qMqU dI smrQw,
kuSlqw, Awhwr nwl sbMD rKdI hY, Ahwr qoN hI ie`k hor kwrk ijhVw mh`qvpUrx hY auh hY
pRBwivq huMdI hY[ iks smyN Bojn KwDw jWdw hY, ikMnW KwDw jWdw hY, iks
siQqI ivc KwDw jWdw hY[ jdoN AiBAws SurU krdy
ijhVw Kwxw bwhroN TIk lgdw hovy, TIk mihsUs ho audoN ijMnW Bojn lYNdy ho, zrUrI nhIN ik bwAd ivc
huMdw hovy srvauqm hovy ieh zrUrI nhIN ik auh Kwx ausy qrHW kr sko[ hOlI-hOlI Bojn dI mwqrw GtwauxI
leI vI TIk hI hovygw, AMdr dy srIr leI TIk pYNdI hY, iks qrHW dy qrl pdwrQ hor SurU krny pYNdy
hovgy w, Xogw AiBAws leI TIk hovg y w jW nhIN[ ijhVw hn[ jy pihlW hI ieh SurU kr idE qW bhuq vwrI
Awhwr cMgI ishq leI mn leI TIk hovg y w, aunWH leI kmzorI ho jWdI hY, quhwfy AiBAws ivc bwDw bx
ijhVy srIrk kMm krdy hn ieho ijhw jIvn jIauNdy jWdI hY[
hn ijhVw ipCly simAW AMdr sI, A`j dy jIvn leI
auh TIk nhIN ho skdw, ivSyS krky Xogw AiBAws iesy qrHW dI durvrqoN kwrx bhuq vwrI vrq
leI nhIN TIk hovg y w, ies krky ieh g`l iDAwn Xog r`Kxy hwnIkwrk huMdy hn TIk nhIN huMdy[ ijhVy
hY ijhVI Kurwk, ijhVw Awhwr Xogw dIAW pusqkW ivc jigAwsU Ajy iqAwr nhIN hud M ,y vrq aunWH leI kmzorI
disAw huMdw hY auh Xogw AiBAws leI hI huMdw hY, dw kwrx bx skdw hY qy haumY dw kwrx ho skdw
Awm AwdmI leI auh lwgU nhIN huMdw, ivSyS krky hY[ dUsry pwsy dyKIey qW kih skdy hW ik vrq ie`k
ijhVy lok sMswrk kMmW ivc l`gy hoey hn, roz dy Kws AvsQw qy phuMc ky Aiq AvSk vI hY, qW jo
jIvn ivc ivAsQ hn[ AiBAws dw TIk pRBwv pY sky[
(English Translation of “Amar Gaatha” in with the tongue and lips (silently) is equal
series.) to ten times with the mouth (loudly). So
much more fruitful is the former method of
(Continued from P. 73, issue March., 2011) reciting God’s Name. Then comes the stage
So, in this way, Guru Sahib explained when the lips don’t move, only the tongue
this subject to Raja Shivnabh. He said, “O moves. Thereafter, the Name goes into the
king! this path of the Name Divine, of throat. Its fruitfulness increases
Divine Word contemplation is chiefly the hundredfold. Then the Name Divine goes
path of remembering God or meditating into the heart or mind and the fruit that
upon His Name. Divine Name meditation accrues from such meditation is thousand-
or recitation is first done with a rosary. Just fold. When the seeker starts repeating the
as a child of first primary class plays with Name in the navel in ‘para’ speech, the fruit
‘reethas’ (seeds of soap nuts), similarly a becomes ten thousand times. Recitation of
devotee meditating on the Name Divine the Name in the ‘Agya chakra’ (between the
with a rosary becomes so steady and perfect eyebrows) becomes even much more
that he no longer needs the rosary. When fruitful. It is at the root of the nose and the
the rosary is abandoned, then Waheguru two eyes that the Name-melody is heard,
(God’s Name) starts automatically or when man achieves absolute concentration
spontaneously sounding within the self. The of mind. Its sign is that one spontaneously
letters of God’s Name become God Himself. starts hearing the Name in his inner self.
There is a difference in meditating on the Many devotees tell me that they are not
Name. If ‘Waheguru’ word (God’s Name) is able to know from where this Name-sound
recited ten times in ‘baikhri’ (uttered loudly continues coming. I tell them, “Dear
with the mouth) speech, it is equal to brothers! the truth is that the Name has
reciting the Name only once in ‘madhma’ become firmly fixed in your mind. That is
(uttered silently with the tongue speech). why this Name-sound continues coming
‘Two letters of the Lord’s Name alone on the spontaneously. Further ahead, this sound
rosary I repeat.’ P. 388 becomes louder –
‘« ‘« ¡÷ Áπ « ¬ «¬‘ Ó≈Ò≈® ‘Thou Persian wheel! uttering “Thou! Thou”,
Then is the Lord’s Name meditated Pleasing is thy utterance.’ P. 1420
upon and recited with the tongue. So sing ‘‘‡ Ì∆ ± ø ± ø ’«‘ ÏØ Ò «‘ ÌÒ∆ Ï≈«‰®
‘Waheguru’ (God) word – ten times in In earlier times Persian wheels used to
‘baikhri’ (utterance with the mouth) speech produce a whirring sound. Guru Sahib says
and once silently with the tongue and lips. that even the Persian wheel utters “Thou!
Meditation or recitation of ‘Waheguru’ word Thou!”
(Continued from P. 83, issue April, 2011) beings and things. He created the visible
world. That is not the second, or another.
All the visible world is a manifestation That is One and the same. The growth of
of the Name Divine. What is Name? Guru the tree from its seed is never a second; that
Sahib says, “Don’t you understand even seed is never put aside separate. The sum
now? We have already told you. With formed from the numeral ‘one’ is never
‘One’ we have written the might of ‘Onkar’ ‘two’. That is a collection of ‘ones’. Take
(Formless One), the image of the Formless ‘nine’. In fact, that is a collection of nine
One. This ‘Ik Onkar’ (The Sole Supreme ‘ones’. They have only been named ‘nine’.
Being) is the Name. It is this Supreme To make it easy and simple, they (nine
Power where you have to reach, you have ones) have been given a form or shape – ‘9’.
to experience and see pervading in every Counting started. Having Himself fashioned
being. It is this that is – and created nature, He started beholding it,
‘The nine treasures and the Nectar are the but He did not get involved in Maya,
Lord’s Name. because He created three Modes or
Within the human body itself is its seat.
There is deep meditation and melody of
Attributes and made the creation in three
celestial music there. Modes and then Himself got aside. Even
The wonder and marvel of it cannot be then they did not become two, on both
narrated.’ P. 293 sides is God Himself. Then He is the
È¿∞ «È«Ë ¡≥ « Óà  ∞ ÍÃ Ì ’≈ È≈Óπ ® Bestower; He gives; at the same time He is
Á∂ ‘ ∆ Ó«‘ «¬√ ’≈ «Ï√à ≈ Óπ ®
the Doer. First He is the Bestower; so the
√π ø È √Ó≈«Ë ¡È‘ ‘ È≈ÁÕÕ
’‘È∞ È ‹≈¬∆ ¡⁄‹ «Ï√Ó≈Á® gifts or boons were created first. Creator
It is this which is called the ‘Shabad’ did He become afterwards; Creator’s role
(Holy Word). The place where abides the came afterwards; first He is the Giver –
Name is called the abode of joy. The same ‘Thou hast first apportioned to each creature
its wherewithal,
is also called ‘So ghar’ (that Home) and ‘Nijj
Then brought it into being.’ P. 130
ghar’ (God’s own home). Guru Sahib says,
Í«‘ÒØ Á∂ ÂÀ ∫ «‹’∞ √Ó≈‘≈®
“By Himself manifesting the Name from «Í¤Ø Á∂ ÂÀ ∫ ‹ø  ∞ ¿∞ Í ≈‘≈®
His own self, and by creating the nature In one go did He give everything –
with that power, He created another, but ‘Whatever He has put into the universe,
that is one and the same.” The holyman He has put in once for all.’ P. 7
(Pir) was listening to Guru Sahib very ‹Ø «’¤∞ Í≈«¬¡≈ √π ¬∂ ’ ≈ Ú≈®
attentively. He said, “Sir! nature?” Guru Then He is happy and knows all. He
Sahib said, “Nature means ‘power’ or ‘force’. Himself gives life, and Himself does He
From His ‘power’, He created countless take life. And He watches the universe