Układy Elektroniczne 2

Teodor Gotszalk, dr hab. inż., pok. 213C2, tel.:3202

• Przetworniki C/A
• Przetworniki A/C
• Generatory (RC, przebiegów liniowych, VCO)
• Pętla synchronizacji fazowej PLL
• Nieliniowe układy operacyjne (log, delog)
• Układy mnożące
• Modulatory i demodulatory
• Kolokwium 2

Podręczniki
• S. Kuta Układy Elektroniczne
• Z. Kulka, M. Nadachowski, Zastosowania wzmacniaczy
operacyjnych, WNT 1986
• SLOD006A, Op amps for everyone, www.TI.com
• W. Horowitz, Sztuka Elektroniki
 Wykład 1
Przetworniki C/A

Zadaniem przetworników analogowo cyfrowych (A/C) jest

przetwarzanie sygnału analogowego na równoważny mu
sygnał cyfrowy, a przetworniki cyfrowo-analogowe (C/A)
pełnią funkcję odwrotną na podstawie informacji cyfrowej
odtwarzają sygnał analogowy.
 Wykład 1
Przetworniki C/A
Istnieje kilka możliwości klasyfikacji przetworników C/A, które wynikają:
•z rodzaju zastosowanej sieci rezystorów precyzyjnych; w tym
przypadku wyróżnia się przetworniki z rezystorami wagowymi lub
sieciami rezystorów R-2R;
•z rodzaju źródła sygnału odniesienia; w ten sposób można wskazać
przetworniki z wewnętrznym i zewnętrznym źródłem sygnału
odniesienia;
•ze znaku wielkości wyjściowej; wyróżnić można w tym przypadku
przetworniki unipolarne i bipolarne;
•z rodzaju wielkości wyjściowej, którą może być napięcie lub prąd.
Uwzględniając charakterystykę użytkową przetworników oraz ich
charakterystyki konstrukcyjne wyróżnić można:
przetworniki C/A z napięciowymi źródłami sygnału odniesienia;
przetworniki C/A z przełączaniem prądów;
mnożące przetworniki C/A.
 Kwantowanie i próbkowanie

Sygnał analogowy (ciągły) a) i zamiana na sygnał cyfrowy b)

x(t ) = X m sin(ω t ) Sygnał analogowy (ciągły)

x ( n) = X n Sygnał cyfrowy
Pasmo sygnału przed i po próbkowaniu

Widmo sygnału przed i po próbkowaniu

Pasmo sygnału po próbkowaniu-zjawisko aliasingu

 Kwantowanie i próbkowanie/wg
podręczników Kulki/Nadachowskiego

FS
q= N
2

Charakterystyki przetwarzania i błąd kwantowania w 3-bitowym

Kwantowanie
 Wykład 1
Idealna charakterystyka przetwarzania A/C

Δ (q)

(LSB)

Pojęcie ziarna Δ (q)-elementarny przedział kwantyzacji-zakres wartości

sygnału wejścia odpowiadający jednej wartości L;
Pojęcie najmniej znaczącego bitu (LSB)-ziarno odzwierciedla sens
fizyczny najmniej znaczącego bitu (LSB)
Typowe błędy przetwarzania C/A i C/A
Błąd offsetu/przesunięcia
Według R. Manciniego/Offset Error
Typowe błędy przetwarzania C/A i C/A
Błąd skalowania
Według R. Manciniego/Gain Error
Typowe błędy przetwarzania C/A i C/A
Błąd nieliniowości
Według R. Manciniego/Differential
Nonlinearity Error
Typowe błędy przetwarzania C/A i C/A
Kodowanie bez znaku i ze znakiem
 Potencjometry cyfrowe

15/16UREF

1/16UREF
Potencjometry cyfrowe/przykłady
 Potencjometry cyfrowe/przykłady zastosowań
Wzmacniacz odwracający RWB
V0 = − V1
RWB
D
V0 = − ( N )V1
2 − D

Wzmacniacz nieodwracający bipolarny z

liniową regulacją wzmocnienia
Przetworniki C/A z sumowaniem prądów ważonych
wersja podstawowa

RF b0 b1 bn − 1
u0 = − ( n − 1 + n − 2 + .. )U REF
R 2 2 1
RF
u0 = − (b0 + 2b1 + ..2 n − 1 bn − 1 )U REF
2n− 1 R
RF = R / 2

U REF
u0 = − n (b0 + 2b1 + ..2 n − 1 bn − 1 )
2
 Przetworniki C/A z sumowaniem prądów
ważonych-wersja zmodyfikowana

Układ do wytwarzania prądów ważonych

Stałe gęstości prądów emitera-

Skalowanie wymiarów tranzystora- skalowanie wymiarów
kompensacja tranzystora!!
Przetworniki C/A z drabinkami R-2R
Przetworniki C/A z drabinkami R-2R
Przetworniki C/A z drabinkami R-2R
wersja podstawowa
Przetworniki C/A z drabinkami R-2R
wersja pełna
Przetworniki C/A z układami zwiększającymi
wydajność prądową
 Przetworniki C/A z ukladami zwiększającymi
zakres napięć wyjściowych
Rozwiązanie niepoprawne

Rozwiązanie poprawne
Badania przetworników C/A-
LUE WEMIF
Pojemnościowy dzielnik napięciowy

Schemat zastępczy
 Przetwornik C/A z pojemnościami wagowymi

C C
C1 = bn − 1C + bn − 2 + ... + b0 n − 1
2 2
C
C1 = n − 1 (b0 + 2b1 + ... + 2 n − 1 bn − 1 )
2
C2 = 2C − C1
C n− 1
(b + 2 b + ... + 2 bn − 1 ) n− 1
C1 n− 1 0 1 (b + 2b + ... + 2 bn − 1 )
u0 = U REF = 2 U REF = 0 1
U REF
C1 + C2 C1 + 2C − C1 2 n
Drabinka C-2C
Przetwornik z drabinką C-2C