1.

Şekilde gösterilen bir piston-silindir mekanizmasında piston, silindir içerisinde 20 m/s

hızla hareket ettirilmektedir. Silindir ile piston arasında ince bir yağ film tabakası
bulunmaktadır. Bu yağın viskozitesi 0.02 kg/m.s olduğuna göre, bu şartlar altında pistonu
itmek için gerekli kuvveti bulunuz.

φ4.99cm
V=20m/s
φ5cm

3cm

Çözüm: Piston ile silindir arasındaki açıklığın çok küçük olmasından dolayı, birbirine çok
yakın bu iki komşu sınır arasında akışkan hızının aşağıda gösterildiği gibi doğrusal
değiştiği kabul edilir.

silindir

y u 5 − 4.99
∆y = = 5 ∗ 10 −3 cm = 5 ∗ 10 −5 m
20 m/s 2
piston

du ∆u 20
τ=µ =µ = 0.02 = 8000 N / m 2
dy ∆y 5 ∗ 10 −5

F = τA = τπDL = 8000 ∗ π ∗ 4.99 ∗ 10 −2 ∗ 0.03 = 37.6 N

2. Şekilde gösterildiği gibi 2 m uzunluğunda 60 cm genişliğinde bir kayış, iki hareketli

makara arasında sabit 2.5 m/s hızla hareket ederken 0.85 bağıl yoğunluklu ve 3.4x10-4
m2/s kinematik viskoziteli bir yağın serbest yüzeyini yalamaktadır. Tank içindeki yağ
seviyesi 3 cm olup yağ içinde doğrusal hız dağılımı kabul ederek kayışı çevirmek için
gerekli gücü bulunuz. Makaralardaki kayıpları ihmal ediniz.

L=2m

yag h=3cm

Çözüm: Bantı hareket ettirmek için gereken gücü bulmak için ilk olarak temas halinde
olduğu akışkan tarafından bant yüzeyine etki eden sürtünme kuvvetini bulmamız gerekir.
O halde önce temas yüzeyinde meydana gelen kayma gerilmesini bulalım.
 bant yüzeyi V=2.5m/s du ∆u V 2.5
τ=µ =µ = µ = 0.29 = 24.2Pa
dy ∆y h 0.03
u(y) y h=3cm

F=τA=24.2*2*0.6=29N
tankin tabani
P=FV=29*2.5=72.5W
3
sg = 0.85 → ρ = 850 kg/m

µ = ρν → µ = 850*3.4*10-4

µ = 0.29 kg/m.s

3. 20x20 cm boyutlarında ince düz bir plaka, araları 3.6 mm kalınlığındaki viskozitesi 0.027
kg/m.s olan bir yağ ile dolu sabit iki plaka arasında 1 m/s sabit hızla yatay olarak
çekilmektedir. Yağ tabakasındaki hızın doğrusal değiştiği kabul edilerek bu hareketi
sağlayabilmek için uygulanması gereken kuvveti bulunuz.

sabit plaka

1 mm
yag V=1 m/s F
2.6 mm µ=0.027 kg/m.s F1
F

sabit plaka F2

Çözüm:

du ∆u 1
F1 = τA = µ A=µ A = 0.027 0.2 * 0.2 = 1.08

dy ∆y 1 * 10 −3
∆u 1
F2 = µ A = 0.027 0.2 * 0.2 = 0.415

∆y 2.6 * 10 −3
F = F 1 + F 2 = 1.5
→

4. Bir sıvının viskozitesi 75 cm boyunda iç içe geçirilmiş eş merkezli iki silindirden oluşan
şekilde gösterilen bir viskozimetre ile ölçülmektedir. Đçteki silindirin dış çapı 15 cm ve
iki silindir arasındaki boşluk 12 mm’dir. Đçteki silindir 200 devir/dak. Hızla
döndürüldüğünde ölçülen tork 0.8 N.m olduğuna göre ara boşluktaki sıvının viskozitesini
belirleyiniz.

Çözüm:
hareketli T=0.8 N.m
silindir N=200 d/d
s I vI

sabit
silindirik V=ωR
L kap
R ∆y
 2π
2π * 200
ω= = = 20.96rad / s
60 60
V = ωR = 20.96 * 0.075 = 1.57 m / s
du
F =τ * A = µ (πDL )
dy
∆u
T = F*R = µ (πDL )R → 0.8 == µ 1.57 (π 0.15 * 0.75)0.075 → µ = 0.23kg / m.s
∆y 0.012

5. U-tüp bir manometre ile sülfürik asitin yoğunluğu ölçülmek isteniyor. Şekilde gösterilen
şartlarda bu sıvının yoğunluğunu bulunuz? Suyun yoğunluğunu ρs=1000kg/m3 alınız.
L=14cm

su
h=30cm

sülfirik asit

x x

Çözüm: Manometrenin her iki kolundaki basınçları x-x yatay düzleminde eşitlersek:

Px = ρsugh = ρsag(h-L)

1000*9.81*0.3 = ρsa*9.81*(0.3-0.14)

ρsa= 1875kg/m3

6. Bir hava kanalının içerisindeki basıncı ölçmek için kanala civalı bir manometre
bağlanmıştır. Manometre seviyeleri arasındaki fark 15 mm olarak ölçülmüştür.
a) Kanaldaki etkin basıncı
b) Kanaldaki mutlak basıncı hesaplayınız.
 Patm=100kPa

Pm utlak=?

h=15mm
hava

civa
ρ=13600kg/m3

Çözüm:

A ) P = ρcgh = 13600*9.81*15*10-3 =2001 Pa ≈ 2 kPa

b) Pmutlak = P + Patm = 102 kPa

4. Şekilde gösterildiği gibi yatayla 45o açıda eğimli bir boru içinde aşağıya doğru akan suyun
1 ve 2 nolu kesitleri arasındaki basınç farkını ölçmek için civalı U-tüp manometre
kullanılmıştır. Manometrede okunan civa yükseltisi h=15 cm ise basınç farkını (P2-P1)
bulunuz.

1 .5 m

z 45o su
2

H
15 cm

h Hg (sg=13.6)

Çözüm: Şekil üzerinde gösterilen x hattında manometrenin her iki kolundaki basınçları
eşitlersek:

P1 + ρs g(z+H+h) = P2 + ρs gH + ρHg gh
P2 - P1 = ρs g(z +h) - ρHg gh = 1000*9.81*(1.5*Sin45+0.15) – 13600*9.81*0.15
P2 - P1 = -8136 Pa
5. Şekilde gösterildiği gibi A borusu 1.6 bağıl yoğunluklu karbontetraklorür ve kapalı B
tankı 1.2 bağıl yoğunluklu salamura (tuzlu su) içermektedir. A borusundaki basınç 172
kPa ise B tankındaki havanın basıncı nedir?
 B

hava

salamura
90cm
A (sg=1.2) 120cm

x x

90cm
karbontetraklorür
(sg=1.6)

Çözüm: U-tüp manometre olarak ele aldığımızda her iki koldaki basınçları x seviyesinde
eşitlersek.

PA + (ρk g*0.9) = Ph + (ρs g*1.2) + (ρs g*0.9)

172000 + (1600*9.81*0.9) = Ph + (1200*9.81*2.1)

Ph = 161405.2 Pa ≈ 161.4 kPa

6. Çok akışkanlı bir kap şekilde gösterildiği gibi bir U-tüplü manometreye bağlı
bulunmaktadır. Verilen bağıl yoğunluklar ve akışkan sütunu yükseklikleri için A
noktasındaki basıncı bulunuz. Ayrıca A noktasında aynı basıncı meydana getirecek cıva
sütunu yüksekliğini hesaplayınız. Civanın yoğunluğunu 13600 kg/m3 alınız.

70 cm yag
ρb=0.9

30 cm su 90 cm

gliserin
20 cm
ρb=1.26

15 cm

Çözüm:

PA + (ρ g g * 0.9 ) = (ρ y g * 0.7 ) + (ρ s g * 0.3) + (ρ g g * 0.2 )

 PA = 9.81[(900 * 0.7 ) + (1000 * 0.3) + (1260 * 0.2) − (1260 * 0.9)] = 470.88Pa = 0.47kPa

PA 470.88
hc = = = 3.53 *10 −3 m = 3.53mm
ρ c g 13600 * 9.81

7. Alt ve üst kısımları yarım küre şeklindeki silindirik bir tank içinde şekilde gösterildiği
gibi 800 kg/m3 yoğunluğunda damıtılmış bir yağ ve buharı bulunmaktadır. Buharın
mutlak basıncı 120 kPa ve atmosferik basınç 101 kPa ise basınçölçerin gösterdiği etkin
basınç ve manometredeki civa yükseltisini h bulunuz. Civanın yoğunluğunu 13600 kg/m3
alınız.

buhar 1m

basinc 1m damitilmis h
ölcer sivi

1m

1m
civa

Çözüm:

Pbuhar = 120 − 101 = 19kPa

etkin

Pba sin c = Pbuhar + ρ s g *1 = 19000 + (800* 9.81*1) = 26848Pa ≅ 26.85kPa

ölçer etkin

Pbuhar + ρ s g *1 = ρ civa gh → 26848 = 13600 * 9.81h → h = 0.2m = 20cm

etkin

8. Basınçlandırılmış bir tank, bağıl yoğunluğu 0.9 olan bir yağ içermektedir. Tank yan
yüzeylerinden birine şekilde gösterildiği gibi, kenar uzunlukları 0.6 m olan kare bir düz
plaka (şekildeki taralı parça) monte edilmiştir. Tankın üstündeki basınç ölçerin okuduğu
değer 50 kPa ise plakaya etki eden hidrostatik kuvvet ve etki noktasını bulunuz.
(plakanın alan atalet momenti, Ix=wL3/12)
 P=50kPa

5.66m

hava
yp
yag
2m
2m

L 0.6m F 0.6x0.6m
x
w

2.5m

Çözüm: Taralı bölgeye etki eden hidrostatik kuvvet yağın ve havanın etki eden statik
kuvvetlerinin toplamıdır.

F = (Pa A) + (ρy ghc A) = (50000*0.6*0.6) + (900*9.81*2.3*0.6*0.6)

F = 25310.4 N

Hidrostatik kuvvetin etki noktasını bulmak için, ilk olarak hava tankının üst kısmındaki
hava basıncının yağ sütunu olarak karşılığını bulmak gerekir:

P/ρy g = 50000/900*9.81 = 5.66 m

yc = 2+0.3+5.66 = 7.93 m
I 0.6 4 12
y p = y c + x = 7.96 +
ycA 7.96 * 0.6 * 0.6
yp = 7.97 m
Etki noktasının tabandan yüksekliği ise: x = 5.66+2+0.6-7.97 = 0.29 m

veya, basınç diyagramı çizerek de bulunabilir. Basınç diyagramının alanı etki yüzeyinin
birim genişliğine etki eden hidrostatik kuvveti verir. Buradan yola çıkarak, işlem
kolaylığı açısından basınç diyagramını basit geometrik bölgeler oluşturacak şekilde yani
üçgen ve/veya dikdörtgensel üç bölgeye, dolayısıyla hidrostatik kuvveti de üç bileşene
ayıralım. Aşağıdaki şekilde taralı kısma etki eden kuvvetler ve meydana gelen basınç
diyagramı görülüyor. F1 kuvveti: tankın üstünde mevcut hava basıncının sebep olduğu, F2
kuvveti: taralı bölgenin üst kısmına kadar olan yağın etki ettiği basınç kuvveti ve F3 taralı
bölgenin üst kısmından alt kısmına kadar olan yağın etki ettiği, dolayısıyla derinlikle
doğru orantılı değişen basınç kuvvetini simgelemektedir.
 hava
yag

0.6x0.6 m
F2 F1
F

x
L/3 F3

ρygL ρygh Ph

F1 = P1 A = Ph A = 50000*0.6*0.6 = 18000 N
F2 = P2 A = ρy gh Lw = 900*9.81*2*0.6*0.6 = 6356.88 N
F3 = P3 A = ρy gL Lw/2 = 900*9.81*0.6*0.6*0.6/2 = 953.53 N

Toplam hidrostatik kuvvet bu üç kuvvetin toplamıdır:

F= F1 + F2 + F3 = 18000+6356.88+953.53 = 25310.4 N

Toplam hidrostatik kuvvetin etki noktası, x, ise bileşke yani toplam kuvvet ile
bileşenlerinin momentleri arasında kurulan denge yardımıyla bulunur.

F*x = F1*0.6/2 + F2*0.6/2 + F3 *0.6/3 → x = 0.29 m

9. Atmosfere açık bir tank şekilde gösterildiği gibi A noktasından mafsallanmış 4 m

yüksekliğinde ve 2 m genişliğinde dikdörtgen bir kapak ile ikiye ayrılmıştır. Sağdaki
bölmede 4 m derinliğinde yoğunluğu 700 kg/m3 olan bir yağ bulunmaktadır. Tankın diğer
bölmesine ise yavaşca su doldurulmaktadır, kapağın açılmaya başladığı andaki su
seviyesini h, hesaplayınız.

sabit kapak
yag
yag
su
F2
su 4m F1
h
h/3 4/3

Çözüm:

h h2
F1 = ρ s g hw = 9810 2 = 9810h 2
2 2
4
F2 == ρ y g 4 * 2 = 700 * 9.81 * 16 = 109872

2

h 4 h 4
∑M A = 0 → F1
3
= F2 → 9810h 2 = 109872 → h = 3.55m
3 3 3
10. Şekilde gösterilen L şeklinde 2 m genişliğindeki ABC kapağı B noktasından
mafsallanmıştır. Tankın sağ tarafındaki su seviyesi gereğinden fazla olduğu takdirde kapı
A noktasından açılarak tanktan su boşalacaktır. Kapağın açılmaya başladığı andaki su
seviyesini h, hesaplayınız. Kapağın ağırlığını ihmal ediniz.

su

A B
h F2
20 cm
B
1m 0.1 (h-1)/3

F1

Çözüm:

F1 = ρg (h − 1)A = 9810(h − 1) * 0.2 * 2 = 3924(h − 1)

(h − 1)
F2 == ρg (h − 1) * 2 = 9810(h − 1)
2

(h − 1) 2 ( h − 1)
∑M B = 0 → F1 * 0.1 = F2 → 3924(h − 1) * 0.1 = 9810(h − 1) → h = 1.35m
3 3

11. Bir akım alanının bileşke (toplam) hızı vektörel olarak: V=(6+2xy+t2)i – (xy2+10t)j +
25k m/s, x, y, z metre ve t saniye birimlerinde, verilmiştir. t=1 s anında ve (3,0,2)
noktasında yani x=3m, y=0m ve z=2m noktasındaki bileşke hızı (V) ve x yönündeki
ivmesini (ax) bulunuz.

Çözüm: Hız alanı vektörel olarak aşağıdaki gibi ifade edilir. V bileşke hız, u, v ve w
sırasıyla eksenel, teğetsel ve radyal hız bileşenlerini simgeler.

V=ui + vj + wk

V=(6+2xy+t2)i – (xy2+10t)j + 25k

u = 6+2xy+t2 m/s t=1s u = 7 m/s V u 2 + v2 + w 2

v = xy2+10t m/s → x = 3 m → v = -10 m/s → V = 7 2 + (− 10 ) + 25 2

2

w = 25 m/s y=0 w = 25 m/s V = 27.82 m/s

z=2m
 Bir akım alanının ivmesi ise matematiksel olarak aşağıda gösterildiği gibi hızının toplam
türevi, divergence, olarak ifade edilir. Eksenel ivme bileşeni de eksenel hızının toplam
türevi olarak ifade edilir.

DV Du ∂u ∂u ∂u ∂u
a= → ax = = +u +v +w
Dt Dt ∂t ∂x ∂y ∂z

[( ) ] [( ) ]
a x = (2 t ) + 6 + 2xy + t 2 2 y − xy 2 + 10 t 2x + (25 ∗ 0 ) = 2 + 0 − 60 + 0

ax=-58 m/s2

12. Bir hidrometre (yoğunluk ölçer), yoğunluğu bilinmeyen bir sıvı içinde şekilde
gösterildiği gibi yüzüyor. Hidrometrenin kütlesi 0.045 kg’dır. Hidrometrenin sapı 0-8 cm
ölçüm aralığına sahip olup, skalası h= 3 cm gösteriyor ise sıvının yoğunluğu nedir?
Ayrıca, bu hidrometrenin ölçebileceği yoğunluk aralığını bulunuz.

φ 1cm

8cm

sivi
h=3cm

6cm

φ 3cm

Çözüm: Kısmen batmış hareketsiz bir cisim üzerine Newton’un 2. kanunu gereği etki
eden kuvvetler dengesi kurulursa cisme etki eden kaldırma kuvvetinin cismin ağırlığına
eşit olduğu görülür.

Fk = W
ρs g ∀ b = mg
π π 
ρs  0.03 2 * 0.06 + 0.012 * 0.03  = 0.045
4 4 
3
ρs = 1005 kg/m

Viskozite ölçerin ölçüm aralığını bulmak için ise skalasının en düşük ve en yüksek
seviyeleri gösterdiği değerler ele alınarak bulunur.
 h= 0 → ρs)max = 1061 kg/m3

h= 8 cm → ρs)min = 924 kg/m3

Ölçüm aralığı: 924 ρs ≤ 1061 kg/m3

13. Archimedes’in, kaldırma yasalarını Syracuse kralı Heiro’nun yeni tacının saf altın
(ρb=19.3) olup olmadığını belirlemesini kendisinden istemesi sonucunda keşfettiği
söylenmektedir. Arşimet tacın havadaki ağırlığını 11.8 N ve sudaki ağırlığını 10.9 N
olarak ölçmüştür. Taç saf altın mıdır? Gerekli hesaplamaları yaparak belirleyiniz.

Çözüm:

Fk = W – T = 11.8 – 10.9 = 0.9 N

Fk = ρs g ∀ b → 0.9 = 9810 ∀ b → ∀ b =9.17*10-5m3

W = mg = ρtac g ∀ → 11.8 = ρtac*9.81*9.174*10-5 → ρtac =13111 kg/m3

ρtac < ρaltın : tac saf altın değildir.

14. Düz bir zemin üzerinde bulunan 50 ton’luk 6 m çapındaki yarım küre şekilli kubbe,
tepesine bağlı bir boru ile su doldurularak kaldırılmak isteniyor. Kubbeyi kaldırmak için
borudaki su yüksekliğinin ne olması gerektiğini hesaplayınız. Borunun ağırlığını ihmal
4
ediniz. Kürenin hacmi πR 3 ’tür.
3

Çözüm:

Fk = W = mg
h
ρs g ∀ b = mg
kubbe
 4 R3  50 ton
ρ s g  πR 2 (h + R ) − π  = mg
 3 2 
su
 4 
1000 π 3 2 (h + 3) − π 33  = 50000
 6  φ6 m

h = 0.77 m
15. Bir sıvının yoğunluğu, üzerindeki taksimat çizgileri tamamen silinmiş 1 cm çapındaki
eski bir silindirik hidrometre kullanılarak ölçülmek isteniyor. Hidrometre önce suya
bırakılıp su seviyesi işaretleniyor. Ardından yoğunluğu ölçülmek istenen sıvıya
bırakıldığında, su için yapılan işaretin, sıvı-hava ara yüzeyinin 0.5 cm yukarısına kadar
yükseldiği gözlenmiştir. Su işaretinin yüksekliği 10 cm olduğuna göre sıvının
yoğunluğunu hesaplayınız.

Çözüm:

Su: W = ρ su g∀ su ,b su isareti

Sıvı: W = ρ x g∀ x ,b 0.5 cm

………………………
bilinmeyen
ρ su g∀ su ,b = ρ x g∀ x ,b s lvl
9.5 cm

ρ su ∀ su ,b = ρ x ∀ x ,b

1000(A*0.1) = ρx(A*0.095)

ρx = 1052.6 kg/m3

16. Şekilde gösterildiği gibi bir duvar ve kapının sağ tarafında 1260 kg/m3 yoğunluğunda
gliserin bulunmaktadır. A noktasından duvara mesnetlenmiş AB kapısı 1m uzunluğunda
ve 1.2 m genişliğinde olup, B noktasında yatayla 60o açı ile tabana serbest olarak oturmuş
konumdadır. Gliserin yüksekliği 3 m olduğu bir durumda kapının açılmaması için
kütlesinin en az ne olması gerekir? (dikdörtgen AB kapısının alan atalet momenti,
Ix=wL3/12)

gliserin

A h=3m

1m

B 60o

yp yc
hc

A Çözüm:

F = ρghcA
c
F = 1260*9.81*(3-0.5*Sin60)*1*1.2
p
F = 38.075kN
B F y
W

x
 xL3 1.2 * 13
Ix = = = 0.1m 3
12 12
yc = 3/Sin60-0.5 = 2.96m
I 0.1
y p = y c + x = 2.96 +
ycA 2.96 *1 *1.2
yp = 2.99m

∑M A = 0 → F* y = W *x

38075*0.526 = m*9.81*0.25
m = 8166 kg

17. Yoğunluğu 1020 kg/m3 olan süt, düz yatay bir yol üzerinde 7 m boyunda ve 3 m çapında
silindirik bir tanker ile taşınmaktadır. Tanker tamamen süt ile dolu ve 2.5 m/s2 ivme ile
hareket etmektedir. Tankerde meydana gelen maksimum basıncı ve yerini belirleyiniz.

Çözüm: z
θ
a 2.5
tan θ = = → θ = 14.3o x
g 9.81

z Pmax
tan θ = → z = 7 * tan 14.3 o = 1.78m
x

Pmax = ρ süt g (h + z ) = 1020 * 9.81(3 + 1.78) = 47829.6 Pa ≅ 47.8kPa

18. Şekilde gösterilen boyutlarda ve üstü atmosfere açık dikdörtgen tank tamamen su ile
dolduruluyor ve düz yatay bir doğrultuda uzunluğu boyunca sağa doğru 1.5 m/s2 ivme ile
hareket ettirildiğinde tanktan dökülen su miktarını hacimsel ve kütlesel olarak bulunuz.
 a=1.5 m/s 2

1.8 m

2.1 m

6m

Çözüm:

a z 1.5 z
tan θ = = → = → z = 0.917m
g x 9.81 6 x
θ
z
zx 0.917 * 6
∀ = * 2 .1 = * 2.1 = 5.78m 3

1.8m
2 2

1m
2.
m = ρ∀ = 5780kg 6m

19. Bir tanktaki su seviyesi zeminden 20 m yüksektedir. Tankın tabanına bir hortum bağlı
olup hortumun ucunda takılı bulunan fıskiyenin yönü yukarı doğrudur. Tankın kapağı
hava sızdırmamaktadır ve su yüzeyinin üzerindeki hava basıncı 2 atm (200kPa)’dır (etkin
basınç olarak). Fıskiyeden çıkan su akımının ulaşabileceği maksimum yüksekliği
bulunuz. Sistemdeki kayıpları ihmal ediniz.

P=2atm

20m

Çözüm:

P1 V12 P V2
+ + z1 = 2 + 2 + z 2
ρg 2g ρg 2g

P1 200 *10 3
+ z1 = z 2 → + 20 = h → h = 40.4m
ρg 9810
20. Silindirik bir tank içinde şekilde gösterildiği gibi bağıl yoğunluğu 0.6 olan bir yağ ve su
bulunmaktadır, ayrıca tankın içerisinde yağın üst kısmında kalan hacim içinde 38 kPa
basınçta hava mevcuttur. Kayıpları ihmal ederek, tankın çıkış borusundan akan debiyi
bulunuz. Tanktaki yağ ve su seviyelerinin değişimlerini ihmal ediniz.

P=38kPa

hava

0.5m
yag

su
1.5m

φ 25mm

2
Q=?

φ 2.5m

Çözüm: 1 ve 2 noktaları arasında kayıpları ihmal ederek Bernoulli denklemini

uygulayalım fakat daha önce 1 noktasındaki basıncı bulmamız gerekir.

P1 = Ph + ρy g*0.5 = 38000 + 600*9.81*0.5 = 40943 Pa

P1 V12 P V2
+ + z1 = 2 + 2 + z 2
ρg 2g ρg 2g

V22 P1 V22 40943

= + ∆z → = + 1.5
2g ρg 2 * 9.81 600 * 9.81

V2 = 12.88 m/s

π
Q = A2 V2 = (25 * 10 −3 ) 2 * 12.88 = 6.32 * 10 −3 m 3 / s
4

21. Şekilde gösterildiği gibi daralan ve tekrar genişleyen bir kesite sahip boru parçası
venturi-metre olarak adlandırılır ve debi ölçmeye yarar. Giriş kesitinin (1 nolu kesit) çapı
66 mm, boğaz kesitinin (2 nolu kesit) çapı 46 mm olan bir venturi-metre içerisinden hava
geçmektedir. Giriş ve boğaz kesitleri arasındaki basınç farkı, sulu U-tüp manometre
kullanılarak, manometre kollarındaki su seviyeleri arasındaki fark h=28 cm olarak
ölçülüyor. Sürtünme ve yerel kayıpları ihmal ederek havanın hacimsel debisini bulunuz.
 1
2
hava φ 66mm φ 46mm

h=28 cm su

Çözüm: Bernoulli denklemini uygulamadan önce gerekli olacak 1 ve 2 nolu kesitlerdeki

akım hızı arasındaki ilişkiyi ve bağlı manometreden yararlanarak basınç farkını
bulmalıyız.

π π
Q=A1V1=A2V2 → 0.066 2 V1 = 0.046 2 V2 → V1 = 0.486V2
4 4

P1 = P2 + ρgh → P1 –P2 = ρgh = 9810*0.28 → P1 – P2 = 2746.8 Pa = 2.75 kPa

P1 V12 P V2 P − P2 V22 − V12

+ + z1 = 2 + 2 + z 2 → 1 =
ρg 2 g ρg 2 g ρg 2g

2746.8 V22 − (0.486V2 ) 2

= → V2 = 77.4 m/s
1.2 2
π
Q = A2V2 = 0.046 2 * 77.4 = 0.128m 3 / s
4

22. Yatayla 20o’lik açı yapan 10 cm çapında bir boru içinde su akmaktadır. Basınç tüpleri
kullanılarak, aralarında 6 m mesafe bulunan iki noktada (A ve B noktaları) basınçlar
ölçülmüştür.
a) Akımın yönünü belirleyiniz.
b) A ve B noktaları arasındaki basınç farkını bulunuz.

φ 10cm
0.5m
3m
A
20o

B
6m

Çözüm: a)

PA V A2 P V2
+ + z A = B + B + zB + H k
ρg 2 g ρg 2 g
 PA P
+ z A = B + z B + H k → 0 .5 + 2 = 3 + H k → H k = − 0 .5 m
ρg ρg

Bernoulli denklemini, akım yönü bilinmediği için kendi seçtiğimiz A’dan B’ye, yani
aşağı doğru uyguladık. Fakat, kayıplar (-) yani negatif sonuç verdi. Kayıplar (-)
olamayacağı için akım yönü B’den A’ya, yani yukarı doğrudur.

b) ∆P = PB − PA = ρg (hB − h A ) = 9810(3 − 0.5) = 24525Pa ≅ 24.5kPa

23. 5.7 mm çapında ve 1.5 m uzunluğunda yatay pürüzsüz bir kapiler cam borudan 8x10-6
m3/s hacimsel debi ile yoğunluğu 1360 kg/m3, viskozitesi µ=3.4x10-3 kg/m.s olan elma
suyu akmaktadır. Sürtünmeden dolayı meydana gelen basınç düşüşünü bulunuz.
Not: Elma suyu Newton akışkanı gibi davranır.

Çözüm: Basınç düşüşünü hesaplamadan önce akım rejimi belirlememiz gerekir.

Q 8 * 10 −6
V= = = 0.3135m / s
A π
4
(
5.7 * 10 )
−3 2

ρVd 1360 * 0.3135 * 5.7 *10 −3

Re = = = 715
µ 3.4 *10 −3

Re = 715 < 2300 → laminer akım

Laminer boru akımı için basınç düşüşü ile debi arasındaki ilişkiden yararlanarak

πd 4 ∆P 128µLQ 128 * 3.4 *10 −3 *1.5 * 8 * 10 −6

Q= → ∆P = = = 1575Pa
128µL πd 4 (
π 5.7 * 10 −3
4
)
veya basınç düşüşü sadece sürtünmeden kaynaklanacağı için basınç kaybı ile sürtünme
katsayısı arasındaki ilişkiden yararlanarak da bulunabilir. Đlk olarak laminer boru akımı
için sürtünme katsayısını aşağıdaki bağıntıdan hesaplayabiliriz.

64 64
f= = = 0.09
Re 715

∆P L V2 ∆P 1.5 0.3135 2
=f → = 0.09 → ∆P = 1583Pa
ρg d 2g 1360 * 9.81 5.7 *10 −3 2 * 9.81
24. Yoğunluğu 900kg/m3 olan bir yağın viskozitesi kapiler tip bir viskozite ölçer ile
ölçülmek isteniyor. Bu ölçüm şekilde gösterildiği gibi 10mL lik bir beher 1mm çapında
ve 10cm uzunluğundaki pürüzsüz kapiler tüp içinden akan yağ ile dolana kadar geçen
zaman tutularak ölçülüyor. Ölçülen süre 254s ise yağın viskozitesi nedir? Kapiler tüp
içinde meydana gelen akımı laminer akım olarak kabul ediniz ve kapiler tüp içindeki
sürtünmeden kaynaklanan kayıplar haricindekileri ihmal ediniz.

h=5cm
L=10cm
kapiler tüp

d=1mm

10mL

beher

Çözüm: Bernoulli denklemini uygulamadan önce debi ve kapiler tüp içindeki akım hızını
bulalım.

Q = ∀ t = 10 * 10 −6 / 254 = 3.94 *10 −8 m 3 / s

3.94 *10 −8
V=Q/A= = 0.05m / s
π −3 2
(1 *10 )
4
Akışkan serbest yüzeyi ile kapiler tüp çıkışı arasında Bernoulli denklemi uygularsak:

P1 V12 P V2
+ + z1 = 2 + 2 + z 2 + H k
ρg 2g ρg 2g

V2 V2  L
h+L= + Hk = 1 + f 
2g 2g  d

0.05 2  0.1 
0.05 + 0.1 = 1 + f 
2 * 9.81  0.001 

f = 7.84

Laminer akım için sürtünme katsayısı bağıntısı f = 64/Re olduğundan

Re = 64 / 7.84 = 8.163

ρVd 900 * 0.05 * 0.001

Re = = = 8.163
µ µ
 µ = 5.5*10-3kg/m.s

veya laminer boru akımı için aşağıdaki debi ile basınç kaybı arasındaki ilişkiyi kullanarak
da bulabiliriz. Yalnız burada dikkat edilecek noktalardan biri sistem düşey düzlemde
olduğu için statik basınç kaybı yanında yerçekimi kuvvetinin sebep olduğu basınç da
dikkate alınmalıdır.

Q=
(∆P + ρgh )πd 4 →µ=
ρghπd 4 900 * 9.81 * 0.15 * π * 0.0014
= = 5.5 * 10 −3 kg / m.s
128µL 128QL 128 * 3.94 *10 −8 * 0.15

25. Yüksekte tutulan kısmen su dolu bir damacanadan şekilde görüldüğü gibi üzerinde bir
vana bulunan plastik pürüzsüz bir boru kullanılarak su aktarılmaktadır. 9 mm çapında ve
1.85 m uzunluğundaki plastik borunun bir ucu yüksek bir yere konulan damacananın
içine daldırılmıştır. 0.25 L’lik bir bardağı 2.5 s’de doldurmak için hortumun ucunda vana
bulunan çıkış ağzını damacana içindeki su seviyesinden ne kadar aşağıda tutmak
gerektiğini bulunuz. Tam açık haldeki açma/kapama vanası dahil olmak üzere toplam
yerel kayıp katsayısını 2.8, suyun viskozitesini ise 1x10-3 kg/m.s alınız.

φ9 mm

plastik hortum
pürüzsüz

L=1.85 m
damacana

su

vana

bardak
∀=0.25 L
Çözüm:

∀ 0.25 *10 −3
Q= = = 1 * 10 − 4 m 3 / s
t 2.5

Q 1 * 10 −4
V= = = 1.57m / s
A π 2
0.009
4

ρAV 1000 *1.57 * 0.009

Re = = = 14147
µ 1 * 10 −3
Re ≥ 2300 : türbülanslı akım
 0.316
Türbülanslı ve pürüzsüz boru akımı için sürtünme faktörü: f = = 0.029
Re1 4

P1 V12 P V2 V2
+ + z 1 = 2 + 2 + z 2 + H k → z1 = 2 + H k
ρg 2g ρg 2g 2g

V22 V2  L V
2
V2  L 
h= + Hk = + f +∑K = 1 + f + ∑ K 
2g 2g  d  2g 2g  d 
1.57 . 
2
1.85 
h= 1 + 0.029 + 2.8  = 1.226m
2 * 9.81  0.009 

26. Đki su deposu (A ve B) birbirlerine 40 m uzunluğunda 2 cm çapında dökme demirden

borularla ve keskin kenarlı giriş ve çıkışlarla bağlanmıştır. Boru hattında ayrıca bir çek
valf ve tam açık sürgülü vana vardır. Her iki depoda da su seviyesi aynıdır, fakat A
deposu sıkıştırılmış hava ile basınçlandırılmış, B deposu ise 88 kPa’daki atmosfere
açıktır. Eğer borudaki ilk debi 1.2 L/s ise A deposunun üzerindeki mutlak hava basıncını
hesaplayınız. Suyun dinamik viskozitesini 1.3x10-3 kg/m.s alınız.

Patm=88kPa
hava boru:
dökme demir
L=40m
d=2cm
su ε=0.26mm

K=0.5 K=1
sürgülü vana
A çekvalf B
tam açik
K=2
K=0.2

Çözüm: Bernoulli denklemini uygulamadan önce sırasıyla akım hızını, Reynolds sayısını
ve sürtünme katsayısını bulmalıyız.

Q 1.2 * 10 −3
V= = = 3.8m / s
A π 2
0.02
4

ρVd 1000 * 3.8 * 0.02

Re = = = 58461.5 ≅ 5.85 *10 4 > 2300 : türbülanslı akım
µ 1.3 *10 −3

Türbülanslı ve pürüzlü boru akımı için sürtünme faktörünü Moody diyagramından

yararlanarak bulmalıyız.

ε 0.26 
= = 0.013 
d 20  f ≈ 0.042
Re ≅ 5.85 * 10 4 

 P1 V12 P V2
+ + z1 + H p = 2 + 2 + z 2 + H k
ρg 2g ρg 2g

 L V
2
P1
= H k → P1 = ρgH k = ρg  f + ∑ K 
ρg  d  2g

  3.8
2
40
P1 = 9810 0.042 + (0.5 + 2 + 0.2 + 1) = 633194 Pa ≅ 633.2kPa
 0.02  2 * 9.81

Pmutlak = P1 + Patm = 633.2 + 88 = 721.2kPa

27. Şekildeki gibi hekzan, atmosfere açık depolama tankından, kapalı hacim ekstraksiyon
ünitesine transfer edilmektedir. Hekzanın yoğunluğu 600 kg/m3, viskozitesi ise 3.5x10-4
kg/m.s dir. Sistemdeki debi 1055 L/h iken, borulardaki kayıplar birim boru uzunluğu için
281.6 Pa/m ve vananın sebep olduğu kayıp ise akım hızına bağlı 10V2/2g olarak
verilmiştir. Sistemdeki borular ¾ in (21.66 mm) nominal çaptadır. Verilen şartlar altında
ektraksiyon ünitesinde hapsolan havanın basıncını bulunuz. Depolama tankı ve
ekstraksiyon ünitesindeki hekzan seviyelerinin değişmediğini varsayınız. Ayrıca,
depolama tankından ektraksiyon ünitesine olan hekzan transferi vana açık pozisyonda
ektraksiyon ünitesindeki hava basıncının hangi değerinde durur.

1.5m

5m

depolama tanki P=?

2 hava
2m

1m

10m 20m

vana ekstraksiyon ünitesi

Çözüm: 1 ve 2 noktaları arasında akım yönünde Bernoulli Denklemini yazarsak:

P1 V12 P V2
+ + z1 = 2 + 2 + z 2 + H k
ρg 2g ρg 2g

Bernoulli denklemini uygulamadan önce akım hızına ihtiyacımız olacağından ilk olarak
akım hızını bulmamız gerekir.

Q 1055 /(1000 * 3600)

V= = = 0.795m / s
π
A
4
(
21.66 ∗ 10 −3 2
)
Şimdi Bernoulli denklemini uyguladığımızda,
P  281.6 0.795 2 
1.5 = 2 + 1 +  * 37 + 10 * 
ρg  600 * 9.81 2 * 9.81 
 P2
= 0.4m → P2 = 600*9.81*0.4
ρg

P2 = 2400 Pa

Hekzan transferi durduğunda ise, akışkan hızı sıfır, dolayısıyla kayıplar da sıfır olur,
V = 0, Hk = 0. Bu durumda,

P2
= 2.5m → P2 = 600*9.81*2.5 = 14715 Pa
ρg

28. Bir yağ pompası, 860 kg/m3 yoğunluğundaki bir yağı, 0.1 m3/s’lik debi ile basmaktadır.
Pompanın giriş ve çıkış borularının çapları sırasıyla, 8 cm ve 12 cm’dir. Pompada
meydana gelen basınç artışı 400 kPa ve pompa verimi %75 olduğuna göre, pompanın
çektiği elektrik gücünü hesaplayınız.

pompa
motor

yag

Çözüm:

Q 0.1
V1 = = = 19.9m / s
A1 π 2
0.08
4
Q 0.1
V2 = = = 8.8m / s
A2 π 2
0.12
4

P1 V12 P V2
+ + z1 + H p = 2 + 2 + z 2 + H k
ρg 2g ρg 2g

P1 V12 P V2 P − P1 V22 − V12 400 *10 3 8.8 2 − 19.9 2

+ + Hp = 2 + 2 → Hp = 2 + = +
ρg 2 g ρg 2 g ρg 2g 860 * 9.81 2 * 9.81

Hp = 31.2 m

Phid = ρgQHp = 860*9.81*0.1*31.2 = 26296.88 W ≈ 26.3 kW

Phid 26.3
η= → Pelk = = 35kW
Pelk ,mek 0.75
29. (1) nolu kaynak tankından (2) nolu depolama tankına bağıl yoğunluğu 0.8 ve viskozitesi
5.86x10-4 kg/m.s olan metil alkol 45 L/s debiyle 150 mm çapında ve 18 m uzunluğunda
galvanizli çekme demir boru (ε=0.15mm) hattı içinde pompalanıyor. Şekilde görüldüğü
gibi depolama tankındaki sıvı seviyesi kaynak tankındaki sıvı seviyesinden 6 m
yukarıdadır. Metil alkolü bu şartlar altında pompalamak için gerekli gücü bulunuz.
Sürtünmeden kaynaklanan kayıplar haricindekileri ihmal ediniz.

6m

(2) depolama tanki

galvanizli çekme demir boru

d=150mm
metil alkol
L=18m
µ=5.86x10-4kg/m.s ε=0.15mm
sg=0.8

(1) kaynak tanki pompa

Çözüm: Bernoulli denklemini uygulamadan önce sırasıyla akım hızını, Reynolds sayısını
ve sürtünme katsayısını bulmalıyız.

Q 45 * 10 −3
V= = = 2.55m / s
A π 2
0.15
4

ρVd 800 * 2.55 * 0.15

Re = = −4
= 522184.3 ≅ 5.2 * 10 5 > 2300 : türbülanslı akım
µ 5.86 * 10

Türbülanslı pürüzlü boru akımı için sürtünme faktörünü Moody diyagramından

yararlanarak bulmalıyız.

ε/d = 0.15 / 150 = 0.001

Re = 5.22*105 f ≈ 0.02

P1 V12 P V2
+ + z1 + H p = 2 + 2 + z 2 + H k
ρg 2g ρg 2g

L V22 18 2.55 2
H p = ∆z + H k = ∆z + f = 6 + 0.02 = 6.8m
d 2g 0.15 2 * 9.81

P = ρgQHp = 800*9.81*45*10-3*6.8 = 2401.5W ≈ 2.4kW

30. Şekilde gösterildiği gibi tank içindeki su, birer filtre ve vana bulunan boru hattı ile bir
pompa yardımıyla devir dayım yapmaktadır. Sistem de kullanılan boru pürüzsüz pvc
malzemeden, çapı 3 cm ve toplam uzunluğu 12 m’dir. Suyun hacimsel debisi 0.005 m3/s
ise %60 verimle pompayı çalıştırmak için gerekli olan mekanik gücü bulunuz. Sistemle
ilgili diğer veriler şekil üzerinde verilmiştir.
Not: Sürtünme katsayısı: Laminer pürüzsüz boru akımı için f=64/Re
Türbülanslı pürüzsüz boru akımı için f=0.316/Re1/4

küresel vana
tamamen açik
2

Kvana=6 0.5 m
Kdirsek=1.5 1
su
filtre Kfiltre=12 ρ=1000 kg/m3
v=1x10-6 m2/s

Kdirsek=1.5
Kgiris=1

pompa Kdirsek=1.5

Çözüm: Bernoulli denklemini uygulamadan önce sırasıyla akım hızını, Reynolds sayısını
ve sürtünme katsayısını bulmalıyız.

Q 0.005
V= = = 7.07 m / s
A π 2
0.03
4

Vd 7.07 * 0.03
Re = = −6
= 2.121 * 10 5 > 2300 : türbülanslı akım
ν 1 * 10

Pürüzsüz ve türbülanslı boru akımı için sürtünme katsayısını bulmak için Moody
diyagramından veya Blasius denkleminden yararlanabiliriz.

0.316 0.316
f= 1/ 4
= 0.0147
Re 2121001 / 4

P1 V12 P V2
+ + z1 + H p = 2 + 2 + z 2 + H k
ρg 2g ρg 2g
2
V2 V22 L V22 V22
H p = ∆z + + H k = ∆z + +f + ∑K
2g 2g d 2g 2g

V22  L  7.07 2  12 
H p = ∆z + 1 + f + ∑ K  = 0.5 + 1 + 0.0147 + 1 + 1.5 + 1.5 + 12 + 1.5 + 6 
2g  d  2 * 9.81  0.03 
Hp = 78 m

Ph = ρgQHp = 1000*9.81*0.005*78 = 3826 W

 Ph 3826
η= → Pm = = 6376 W ≅ 6.37kW
Pm 0.60

31. Şekilde gösterildiği gibi, kantar üzerine yerleştirilmiş bir tankın boş ağırlığı 500 N ve
içinde 20oC’de 600 lt su var. Tankın içine atmosfere açık üst kısmından 1 nolu borudan
300 m3/h debi ile su akmaktadır. Tankın 2 nolu çıkış ağzından da bir boru hattı ile başka
bir sisteme transfer edilmektedir. Her iki borunun da çapları 6 cm ise kantarın ölçtüğü
değeri kütle olarak bulunuz.

1
m=?

2 su

kantar

Çözüm: Pozitif y yönünü aşağıya doğru alarak momentum teoremini uygulayalım. Fakat
ilk önce 1 nolu kesitten akan suyun hızını bulmamız gerekir.

Q 300 3600
V= = = 29.5m / s
A π
0.06 2
4

∑F y = ρQ(V2 − V1 )y

Wt + Ws – W = ρQ(-V1)

500 + (0.6*1000*9.81) – W = 1000*(300/3600)*(-29.5)

W = mg = 8842 N→ m = 8842/9.81 = 901 kg

32. Yatay bir boruda akmakta olan 25 kg/s debisindeki suyu yukarı doğru yönlendirmek için
90o’lik bir dirsek kullanılmaktadır. Boru ve dirseğin çapı sabit 10 cm’dir. Dirsekten çıkan
su (2 nolu kesitten) atmosfere atılmaktadır. Dirseğin giriş ve çıkış kesit merkezleri
arasındaki seviye farkı 35 cm’dir. Dirseğin ve içindeki suyun ağırlıkları ile sürtünme ve
yerel kayıplar ihmal edilebilir.
a) dirseğin girişindeki (1 nolu kesitteki) etkin basıncı
b) dirseği yerinde tutmak için gerekli kuvveti bulunuz.
 R=35 cm 2

φ 10cm 1

su boru 90o dirsek

25 kg/s

Çözüm:

.
. m 25
m = ρAV → V1 = V2 = V = = →V = 3.18 m/s
ρA π 2
1000 0.1
4
P1 V12 P2 V22 P
a) + + z1 = + + z 2 → 1 + z1 = z 2
ρg 2 g ρg 2 g ρg

P1 =ρg∆z = 9810*0.35 = 3433.5 Pa = 3.4 kPa

.
b) ∑F x = m(V2 − V1 ) x

. π
P1 A1 − R x = m(−V1 ) → 3433.5 0.12 − R x = 25(−3.18) → R x = 106.5

4
. .
∑F y = m(V2 − V1 ) y → − R y = m V2 → R y = −25 * 3.18 = −79.5

R = R x2 + R y2 = 106.5 2 + 79.5 2 = 133
R

Ry
Ry 79.5 θ
tan θ = → θ = tan −1 → θ = 36.75 o
Rx 106.5 Rx

33. Düşen küreli bir viskometrenin çelik bilyesinin çapı 14.3 mm ve yoğunluğu 7680
kg/m3’tür. Viskozitesi ölçülmek istenen kanola yağının yoğunluğu 920 kg/m3’tür. Çelik
bilye kanola yağının içinde sabit 0.16 m/s hızla düşüyor ise, kanola yağının viskozitesi
nedir?
Not: Bir kürenin çok düşük Reynolds sayılarındaki (Re<1) direnç katsayısı Stokes
24 πd 3
tarafından C D = olarak belirlenmiştir. Kürenin hacmi, ∀ = .
Re 6

Çözüm: Akışkan ortamı içinde sabit hızla düşen bir cisme etki eden kuvvetler kaldırma
kuvveti, direnç kuvveti ve kendi ağırlığıdır. Newton’un 2. kanunu uygulandığında, cisim
sabit hızla hareket ettiğinden ivmesi de sıfır olacağından aşağıdaki kuvvetler dengesi
kurulabilir.
 ∑ F = ma = 0
Fk FD Fk + FD = W

1
ρ y g∀ + ρ y V 2 C D A = ρ b g∀
2
1
(920*9.81*1.53*10-6)+( 920*0.162CD*1.6*10-4)= 680*9.81*1.53*10-6
2
0.0138 + 1.884*10-3 CD = 0.1153
W

CD = 53.86

πd 3 24 ρVd 920 * 0.16 *14.3 *10 −3

∀= = 1.53 *10 −6 m 3 CD = → Re = 0.445 = →µ=
6 Re µ 0.445
πd 2
A= = 1.6 * 10 −4 m 2 µ = 4.72kg / m.s
4

34. Çapı 5x10-5m ve yoğunluğu 2.5x103kg/m3 olan küresel şekilli toz parçacıkları şekilde
gösterildiği gibi bir kanal içinde hava akımı ile yukarı doğru taşınıyor. Toz parçacıkları
hangi hızda hava akımı içinde asılı vaziyette kalır? Toz parçacıklarının birbirleri ile
etkileşim içinde olmadıklarını varsayarak direnç katsayısı için aşağıda verilen bağıntıyı
kabul ediniz.

24
0<Re<1 için CD =
Re

Havanın yoğunluğunu ρh=1.2kg/m3 ve viskozitesini µh=1.875x10-5kg/m.s olarak alınız.

d=5x10-5m

toz parçaciklari

hava akimi

Çözüm: Akışkan ortamı içinde sabit hızla düşen veya asılı vaziyette hareketsiz duran bir
cisme etki eden kuvvetler kaldırma kuvveti, direnç kuvveti ve kendi ağırlığıdır ve bu
kuvvetler dengededir. Newton’un 2. kanunu uygulandığında, cisim hareketsiz
olduğundan hızı ve dolayısıyla ivmesi de sıfır olacağından aşağıdaki kuvvetler dengesi
kurulabilir.
 ∑ F = ma = 0
Fk FD Fk + FD = W
1
ρ h g∀ + ρ h V 2 C D A = ρ c g∀
2
1
(1.2*9.81*6.55*10-14)+( *1.2*V2CD*1.96*10-9)= 2500*9.81*6.55*10-14
2
2
V CD = 1.36
W

πd 3 24 24 24µ
∀= = 6.55 *10 −14 m 3 CD = → V2 = 1.36 → V 2 = 1.36
6 Re Re ρVd
πd 2
A= = 1.96 *10 −9 m 2
4
1.36ρd 1.36 *1.2 * 5 *10 −5
V= = = 0.18m / s
24µ 24 *1.875 *10 −5

35. Eğer homojen katı bir cisim havada 50 N ve suda 30 N ağırlığında ise bu cismin
yoğunluğu nedir?

Çözüm: Cismin ağırlığını havada ve suyun içinde bir el kantarı ile ölçtüğümüzü
düşünelim. Dalmış cisim üzerine etki eden kuvvetler, kaldırma kuvveti Fk, ipteki gerilme
kuvveti, T, yani kantarın okuduğu değer ve cismin ağırlığı, W, yani havadaki ağırlığıdır.
Cisim hareketsiz olduğundan Newton’un 2. kanununu uyguladığımızda bu üç kuvvetin
dengesi aşağıdaki gibi olur.

Fk T Fk + T = W
Fk = W – T = 50 – 30 = 20 N
20
Fk = ρsg ∀→ ∀ = = 2.04 ∗ 10 −3 m 3
1000 ∗ 9.81
50
W = mg = ρcg ∀ = 50 N → ρ c = = 2500kg / m 3
9.81 ∗ 2.04 ∗ 10 −3
W

36. 2.5 cm çaplı pürüzsüz bir boru içinde 20oC’de su 0.005 m3/s hacimsel debi ile
akmaktadır. Geometrik ve dinamik benzerlik şartlarında, 20oC’de aynı debide hekzan
akımı elde edebilmek için kullanılacak boru çapı ne olmalıdır?
Not: 20oC’de suyun ve hekzanın kinematik viskoziteleri sırasıyla: νsu=1x10-6 m2/s,
νhekzan=5x10-7 m2/s.

Çözüm: Suyun ve hekzan yağının boru içi akımları için geometrik ve dinamik benzerlik
şartlarında Reynolds sayısı eşitliğinden yararlanılabilir. Fakat ilk olarak suyun hızını
bulmamız gerekir.
 Q 0.005
Vs = = = 10.2m / s
A π 2
0.025
4
10.2 * 0.025 Vd
Res = Reh → −6
= h h−7 → Vh d h = 0.1275
1 * 10 5 * 10
π 2 π
Q h = Vh d h → 0.005 = 0.1275 * d h → d h = 0.0499m ≅ 5cm
4 4