Professional Documents
Culture Documents
2 Ethics
2 Ethics
วิชาชีพวิศวกรรม
สภาวิศวกร
• จัดตัง� ขึน� ตามพระราชบัญญัติวิศวกร พ.ศ. 2542
มีสถานะเป�นนิติบุคคล ควบคุมการประกอบ
วิชาชีพวิศวกรรม
พิจารณาออกใบอนุญาต
บุ คคลธรรมดา
นิติบุคคล
ความหมายของ “วิชาชีพ”
ใช้ความรู้ความสามารถเฉพาะ
ทางในการปฏิบัติงาน
วิชาชีพ
Profession
ความช�านาญ
ความรู้ ความระมัดระวัง
งานวิศวกรรมควบคุม
มีผลกระทบต่อความปลอดภัยในชีวิต
เป�นงานที�มีความเสี�ยงสูง ร่างกาย และทรัพย์สินของประชาชน
ผู ้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุม
ได้รับใบอนุญาตฯ
จากสภาวิศวกร
บุ คคลธรรมดา
นิติบุคคล
ใบอนุญาตที�ออกโดยสภาวิศวกร เพื�อให้สิทธิในการ
ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุม
สิทธิ + หน้าที� + ความคุ้มครอง
ขนาดของความระมัดระวัง
ผู ้มีวิชาชีพ
งานวิศวกรรมควบคุม
ผู ้ได้รับใบอนุญาตต้องประพฤติ
มาตรา 50 ต น ต า ม จ ร ร ย า บ ร ร ณ แ ห่ ง
วิชาชีพวิศวกรรม
ข้อบังคับสภาวิศวกรว่าด้วยจรรยาบรรณแห่งวิชาชีพ
วิศวกรรม และการประพฤติผดิ จรรยาบรรณอันจะนํามา
ซ�ึงความเสื�อมเสียเกียรติศกั ดิ�แห่งวิชาชีพ พ.ศ. 2559
1. ความหมายของจรรยาบรรณ
แห่งวิชาชีพ
หมายถึ ง ข้ อ บั ง คั บ ที� ส ภาวิ ศ วกรกํ า หนดขึ� น
เพื� อ ให้ ผู้ ป ระกอบวิ ช าชี พ วิ ศ วกรรมควบคุ ม
ต้องปฏิบัติตาม โดยยึดหลักคุณธรรมเป�นหลัก
สําคัญ
ความสําคัญของจรรยาบรรณ
เป�นแนวทางให้ผู้ประกอบวิชาชี พยึดถือปฏิบัติ
อย่างถูกต้องเหมาะสม
เพื� อ ให้ วิ ช าชี พ ได้ รั บ การยอมรั บ และความ
เชื�อมัน� จากสังคม
เพื�อผดุงเกียรติศกั ดิ�และศักดิ�ศรีแห่งวิชาชีพ
กฎหมาย จารีตประเพณี
ที�มาของจรรยาบรรณ
B C
ศีลธรรม
A จรรยาบรรณ
D
E ศาสนา
บรรทัดฐานทางสังคม
หลักปฏิบัติงานด้านวิศวกรรม
CODES
ประมวลหลักการประพฤติปฏิบัติ ประมวลข้อบังคับหรือ
ร ะ เ บี ย บ ก า ร ป ร ะ พ ฤ ติ ป ฏิ บั ติ ที� อ ง ค์ ก ร
ทางวิ ศ วกรรมได้ กํ า หนดขึ�น เพื� อ ให้ วิ ศ วกรพึ ง ยึ ด ถื อ
เป�นแนวคุณธรรมและประพฤติปฏิบัติ เพื�อให้เกิดความ
ป ล อ ด ภั ย ต่ อ ชี วิ ต แ ล ะ ท รั พ ย์ สิ น ข อ ง
สาธารณะ ตลอดจนรักษาชื� อเสียงและส่งเสริมเกียรติ
ศกั ดิ�แห่งวิชาชีพ
Code of Ethics
จรรยาบรรณ
ยกข้อกล่าวหา
พระราชบัญญัติวิศวกร
พ.ศ. 2542 มาตรา 61 ตักเตือน
การพิจารณา
และวินิจฉัยชี�ขาด ภาคทัณฑ์ (ไม่มีอายุ )
เพิกถอนใบอนุญาตฯ
2. ข้อบังคับสภาวิศวกรว่าด้วย
จรรยาบรรณฯ
ข้อบังคับสภาวิศวกรว่าด้วยจรรยาบรรณแห่ง
วิชาชีพวิศวกรรม และการประพฤติผิด
จรรยาบรรณอันจะนํามาซ�ึงความเสื�อมเสีย
เกียรติศกั ดิ�แห่งวิชาชีพ พ.ศ. 2559
ข้อบังคับว่าด้วยจรรยาบรรณแห่งวิชาชีพวิศวกรรม
ข้อ 1 ข้อบังคับนี�เรียกว่า “ข้อบั งคั บ สภาวิศวกรว่า ด้วยจรรยาบรรณแห่ง
วิชาชีพวิศวกรรมและการประพฤติผิดจรรยาบรรณอันจะนํามาซึ� งความเสื�อม
เสียเกียรติศกั ดิ�แห่งวิชาชีพ พ.ศ. 2559”
ข้อ 2 ข้อบังคับนีใ� ห้ใช้ บังคับตัง� แต่วันถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษา
เป�นต้นไป
ข้ อ 3 ให้ ย กเลิ ก ข้ อ บั ง คั บ สภาวิ ศ วกร ว่ า ด้ ว ยจรรยาบรรณแห่ ง วิ ช าชี พ
วิศวกรรมและการประพฤติผิดจรรยาบรรณอั นจะนํ ามาซึ� งความเสื� อมเสีย
เกียรติศกั ดิ�แห่งวิชาชีพ พ.ศ. 2543
ข้อ 4 ผู ้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมผู ้ใดฝ่ าฝื นหรือไม่ปฏิบัติตามข้อใด
ข้อหนึ�งในข้อบังคับนี� ให้ถือว่าผู ้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมนัน� ประพฤติ
ผิดจรรยาบรรณแห่งวิชาชี พวิศวกรรมหรือประพฤติผิดจรรยาบรรณอันจะ
นํามาซึ� งความเสื�อมเสียเกียรติศกั ดิ�แห่งวิชาชีพ แล้วแต่กรณี
หมวด 1 จรรยาบรรณแห่งวิชาชีพ
วิศวกรรม
ส่วนที� 1
จรรยาบรรณต่อสาธารณะ
ข้อ 5 ผู ้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมต้องประกอบ
วิชาชีพโดยให้ความสําคัญต่อความปลอดภัย สุขอนามัย และ
สวัสดิภาพของสาธารณชน ตลอดจนทรัพย์สิน และ
สิง� แวดล้อมอันเป�นสาธารณะด้วย
กรณีศึกษา
วิศวกรควบคุมแม่แรงในการก่อสร้างทางรถไฟฟ้ าเหนือผิวจราจรบริเวณถนนรามคําแหง มีหน้าที�
ควบคุมบังคับแม่แรงยกคานเหล็กที�ใช้ รองรางปู นสําหรับประกอบทํารางรถไฟฟ้ าเหนือผิวการจราจรให้
เป�นไปโดยปลอดภัย จึงต้องใช้ ความระมัดระวังและทําการปิ ดการจราจรในบริเวณดังกล่าว การใช้ งาน
แม่แรงจะมีแหวนล็อคอยู ่ท�กี ้านของลูกสูบในแม่แรงแต่ละตัว ซึ�งสามารถปรับขึน� ลงได้โดยผู ้ควบคุมแม่
แรงเพื�อป้ องกันไม่ให้ก้านลูกสูบลดระดับลงกว่าที�ต้องการ จึงทําให้คานเหล็กที�ถูกยกโดยแม่แรงอยู ่ใน
ระดับระนาบไม่ลาดเอียงไปด้านใดด้านหนึ�ง จนอาจเกิดอันตรายได้ในระหว่างร่วมกันบังคับแม่แรง
ในวันเกิดเหตุ วิศวกรไม่ได้อยู ่ควบคุมแม่แรง ในขณะที�คนงานทําการเลื�อนคานเหล็กโดยไม่ได้ปิดถนน
บริเวณดังกล่าว เมื�อคนงานไม่ตรวจสอบและหมุ นแหวนล็อคให้อยู ่ในระดับที�เหมาะสมทําให้คานเหล็ก
เอียงตกจากแม่แรงลงสู่ถนนรามคําแหง ทับรถยนต์เสียหายและประชาชนได้รับบาดเจ็บ
คณะกรรมการจรรยาบรรณจึงเห็นสมควรให้พักใช้ ใบอนุญาตวิศวกรควบคุมแม่แรงเป�นเวลา 1 ปี
[3(9)/10]
ข้อ 6 ผู ้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมต้องละเว้นจาก
การให้การสนับสนุน ส่งเสริม หรือเป�นตัวการ เกี�ยวกับ
การทุจริตในโครงการของภาครัฐหรือเอกชน
บทบัญญัติในข้อนีม� ีวัตถุประสงค์เพื�อให้ผู้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมไม่กระทําการอันอาจเป�น
การเอือ� ประโยชน์ท�จี ะนําไปสู่การทุจริตคอร์รัปชัน� ซึ�งสอดคล้องกับกฎหมายที�เกี�ยวข้องกับการป้ องกัน
และปราบปรามการทุจริต
หมวด 1 จรรยาบรรณแห่งวิชาชีพ
วิศวกรรม
ส่วนที� 2
จรรยาบรรณต่อวิชาชีพ
ข้อ 7 ผู ้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมต้องประกอบ
วิชาชีพวิศวกรรมด้วยความซื�อสัตย์สุจริต มีความรับผิดชอบ
และระมัดระวัง
กรณีศึกษา
วิศวกรอวดอ้างว่าสามารถทําการออกแบบและยื�นขอรับใบอนุญาตก่อสร้างอาคารได้ภายใน 30 วัน
ทําให้มีผู้หลงเชื�อและจ่ายเงินให้วิศวกรไป แต่ปรากฏว่าวิศวกรไม่ได้ปฏิบัติตามสัญญา ผู ้ว่าจ้างจึงได้
ติดตามทวงถามแต่ก็ไม่สามารถติดต่อกับวิศวกรได้ เป�นเหตุให้ผู้ว่าจ้างได้รับความเสียหาย
การที�วิศวกรได้เบิกเงินล่วงหน้าเพื�อเป�นค่าออกแบบคํานวณและยื�นขออนุญาตก่อสร้าง และยังมิได้คืน
เงินแก่ผู้ว่าจ้าง แม้วิศวกรจะกล่าวอ้างว่าเงินที�ได้รับมานัน� ได้นําไปเป�นค่าใช้ จ่ายในการเขียนแบบก็ตาม
แต่โดยปกติแล้ว เมื�อวิศวกรไม่สามารถยื�นขออนุญาตก่อสร้างได้ ก็ต้องแจ้งและอธิบายปั ญหาที�เกิดขึน�
ให้ผู้ว่าจ้างทราบ เพื�อหาแนวทางแก้ไขและเจรจาคืนเงิน ประกอบกับการที�วิศวกรได้ยอมรับงานดังกล่าว
โดยใช้ แบบแปลนที�ผู้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมอื�นได้ออกแบบแปลนไว้แล้วนัน� แม้ว่าจะทําตาม
คําสัง� ของผู ้ว่าจ้างก็ตาม แต่วิศวกรย่อมรู้ว่าหากรับทํางานดังกล่าวอาจมีความผิดทางจรรยาบรรณ
แห่งวิชาชีพวิศวกรรมได้ แต่ปรากฏว่าวิศวกรไม่ได้โต้แย้งผู ้ว่าจ้างแต่อย่างใด และการที�วิศวกรไม่
สามารถจัดหาวุ ฒิวิศวกรมาลงลายมือชื�อในแบบแปลนเพื�อยื�นขออนุญาตก่อสร้างตามมาตรา 39 ทวิ
แห่ง พ.ร.บ. ควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522 โดยมิได้แจ้งให้ผู้ว่าจ้างทราบ และจงใจหลีกเลี�ยงที�จะติดต่อกับ
ผู ้ว่าจ้าง
คณะกรรมการจรรยาบรรณจึงเห็นควรให้ลงโทษพักใช้ ใบอนุญาตฯ ของวิศวกรโดยมีกําหนดระยะเวลา
2 ปี
[3(3) และ 3(8)/7 และ 14]
ข้อ 8 ผู ้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมต้องปฏิบัติงาน
ตามหลักปฏิบัติและวิชาการ
กรณีศึกษา
สามัญวิศวกร สาขาเครื�องกล ได้รับการว่าจ้างให้ทดสอบและรับรองความปลอดภัยในการใช้ หม้อไอนํา�
ของโรงงานแห่งหนึ�ง โดยได้ลงลายมือชื�อรับรองความปลอดภัยในการใช้ หม้อไอนํา� แต่เมื�อเจ้าหน้าที�กรม
โรงงานอุ ตสาหกรรมได้ทําการตรวจสอบไม่ได้ทําการอัดนํา� (Hydrostatic Test) และวิศวกรได้รับสารภาพ
กับคณะกรรมการจรรยาบรรณว่าไม่ได้อัดนํา� จริง เพราะโรงงานไม่ได้หยุ ดใช้ หม้อไอนํา� และถ่ายเทความร้อน
ก่อน 24 ชม. ในขณะไปตรวจหม้อนํา� ยังคงร้อนอยู ่ ไม่สามารถเข้าไปตรวจสอบภายในได้
คณะกรรมการจรรยาบรรณจึงเห็นสมควรให้ลงโทษพักใช้ ใบอนุญาตประกอบวิชาชีพของวิศวกร โดยมี
ระยะเวลากําหนด 1 ปี นับแต่วันที�รับทราบคําวินิจฉัยของกรรมการจรรยาบรรณ
[3(2)/8]
ข้อ 9 ผู ้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมต้องไม่ประกอบ
วิชาชีพวิศวกรรมเกินความสามารถและความเชี�ยวชาญที�
ตนเองจะกระทําได้
กรณีศึกษา
ภาคีวิศวกร สาขาวิศวกรรมโยธา ได้รับเป�นผู ้ออกแบบและคํานวณโครงสร้างตลาดสดของเทศบาลแห่งหนึ�ง
ต่อมาปรากฏว่าโครงสร้างของหลังคาเกิดการวิบัติ ข้อเท็จจริงได้ความว่าเกิดการแอ่นตัวของโครงสร้าง
หลังคา เกิดจากการที�วิศวกรใช้ โปรแกรมคอมพิวเตอร์ในการตรวจสอบ คํานวณ และออกแบบ ในลักษณะ
การวิเคราะห์แบบ 2 มิติ ซึ�งอาจทําให้เกิดความผิดพลาดได้ เนื�องจากโปรแกรมไม่สามารถคํานวณได้ทุกมิติ
และไม่มีความแม่นยําเพียงพอ การปฏิบัติงานในลักษณะดังกล่าวถือว่ายังมีความบกพร่อง และขาดความ
รอบคอบ รวมทัง� ยังมิได้ใช้ ความรู้ความสามารถของตนในฐานะวิศวกรผู ้ออกแบบคํานวณอย่างเต็มที�
อันถือได้ว่าเป�นการปฏิบัติงานที�ไม่ถูกต้องตามหลักปฏิบัติและวิชาการ และการที�วิศวกรผู ้นีไ� ด้ลงลายมือชื�อ
เป�นผู ้ออกแบบและคํานวณอาคารตลาด ซึ�งเป�นอาคารสาธารณะ ตามนิยามในกฎกระทรวงฉบับที� 55
(พ.ศ. 2543)ออกตามความตาม พ.ร.บ.ควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522 จึงเข้าข่ายเป�นการประกอบวิชาชีพ
วิศวกรรมควบคุมเกินความสามารถที�ตนเองจะกระทําได้
คณะกรรมการจรรยาบรรณจึงเห็นสมควรให้พักใช้ ใบอนุญาตประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมของ
วิศวกร โดยมีกําหนดระยะเวลา 2 ปี แต่เนื�องจากวิศวกรได้ยอมรับสารภาพและให้ความร่วมมือในการให้
ข้อเท็จจริงฯ จึงลดโทษลงกึ�งหนึ�ง คงเหลือพักใช้ ใบอนุญาตเป�นเวลา 1 ปี
[3(2) และ 3(7)/9]
ข้อ 10 ผู ้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมต้องไม่ลงลายมือชื�อ
เป�นผู ้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมในงานที�ตนไม่ได้ทํา
กรณีศึกษา
วิศวกรได้ลงลายมือชื� อในหนังสือรับรองการตรวจและทดสอบการติดตัง� เครื�องอุ ปกรณ์และส่วนควบของ
รถที�ใช้ ก๊าซปิ โตรเลียมเหลวเป�นเชื�อเพลิง โดยหนังสือรับรองดังกล่าวยังมิได้มีการกรอกข้อความจํานวน
หลายฉบับ โดยอ้างว่าเป�นความประสงค์ของเจ้าของสถานประกอบการนัน� ซึ� งเป�นการกระทําที�ขาดความ
ระมัดระวัง โดยอาจมีบุคคลอื�นไปทําการกรอกข้อความในหนังสือรับรองโดยที�ตนเองไม่รู้เห็นด้วยได้และเป�น
การกระทําที�ฝ่าฝื นบทบัญญัติแห่งกฎหมายตามประกาศนายทะเบียนทัว� ราชอาณาจักร เรื�อง การกําหนด
คุณสมบัติของส่วนราชการ รัฐวิสาหกิจ นิติบุคคล หรือวิศวกรผู ้ตรวจและทดสอบส่วนควบและเครื�อง
อุ ปกรณ์รวมทัง� การติดตัง� กําหนดแบบหนังสือรับรองการตรวจและทดสอบแบบเครื�องหมายการรับรอง
และการปิ ดเครื�องหมายสําหรับรถที�ใช้ ก๊าซเป�นเชือ� เพลิง ฉบับประกาศลงวันที� 24 กุมภาพันธ์ 2526
คณะกรรมการจรรยาบรรณจึงเห็นสมควรให้ลงโทษพักใช้ ใบอนุญาตฯ ของวิศวกร โดยมีกําหนดระยะเวลา
3 ปี นับแต่วันที�รับทราบคําวินิจฉัยของคณะกรรมการจรรยาบรรณ
[3(9)/10]
ข้อ 11 ผู ้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมต้องไม่โฆษณา
หรือยอมให้ผูอ้ ื�นโฆษณาซ�ึงการประกอบวิชาชีพวิศวกรรมเกิน
ความเป�นจริง
[3(8)/14]
ข้อ 15 ผู ้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมต้องไม่เปิ ดเผยความลับ
ของงานที�ตนทํา เว้นแต่ได้รับความยินยอมเป�นลายลักษณ์อักษร
จากผู ้ว่าจ้าง หรือเป�นการเปิ ดเผยข้อมู ลตามกฎหมาย
กรณีศึกษา
นายทองม้วน (ภาคีวิศวกร สาขาวิศวกรรมโยธา) ได้รับการว่าจ้างจากนายทองแดง ซึ� งเป�นผู ้รับเหมา
ให้ออกแบบโครงสร้างและควบคุมการก่อสร้างอาคาร ค.ส.ล. 3 ชัน� วิศวกรจึงได้จัดทําเอกสารประมาณ
ราคาแสดงปริมาณงานและค่าแรง (BOQ)ให้นายทองแดง แต่ปรากฏว่าในระหว่างการทํางานวิศวกรได้
แอบเก็บสําเนาข้อมู ลการก่อสร้างทุกรายการโดยมีเจตนาไม่สุจริต และได้นําไปแสดงให้เจ้าของอาคารดู
จนเป�นเหตุให้ผู้รับเหมากับเจ้าของอาคารเกิดการทะเลาะกันในเรื�องราคาวัสดุก่อสร้าง
เนื�องมาจากวิศวกรได้นําเอกสารเกี�ยวกับงานก่อสร้างไปมอบให้เจ้าของอาคารโดยมิได้รับอนุญาตจาก
ผู ้ว่าจ้าง จึงถือได้ว่าวิศวกรได้เปิ ดเผยความลับของงานที�ตนได้รับทําโดยมิได้รับอนุญาตจากผู ้ว่าจ้าง
คณะกรรมการจรรยาบรรณจึงเห็นควรให้ลงโทษภาคทัณฑ์วิศวกร
[3(8)/14]
ข้อ 16 ผู ้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมต้องไม่รับดําเนินงาน
ชิน� เดียวกันให้แก่ผู้ว่าจ้างรายอื�นเพื�อการแข่งขันด้านเทคนิค
หรือราคา เว้นแต่ได้แจ้งให้แก่ผู้ว่าจ้างรายแรกทราบล่วงหน้า
เป�นลายลักษณ์อักษร หรือได้รับความยินยอมเป�นลายลักษณ์
อักษรจากผู ้ว่าจ้างรายแรก และได้แจ้งให้ผู้ว่าจ้างรายอื�นนัน� ทราบ
ล่วงหน้าแล้ว
บทบัญญัติในข้อนีม� วี ัตถุประสงค์เพื�อไม่ให้ผู้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมอ้างผลงานของ
ผู ้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมอื�นมาใช้ เป�นประโยชน์ตอ่ การประกอบวิชาชีพวิศวกรรม
ของตน
ข้อ 21 ผู ้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมต้องไม่กระทําการใด ๆ
โดยจงใจให้เป�นที�เสื�อมเสียแก่ชื�อเสียง หรืองานของผู ้ประกอบ
วิชาชีพวิศวกรรมควบคุมอื�น
นับแต่รู้เรื�อง
การประพฤติผิด และ นับแต่รู้ตัว
จรรยาบรรณ ผู ้ประพฤติผิด
แห่งวิชาชีพ
กรณีโรงแรมพังถล่ม
“ประกอบวิชาชีพด้วยความระมัดระวัง”
Thank you.