Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 22

06.3.

EUS IPUINTXO(RO)AK
EDUKIEN TAULA
Saioa Jarduera
Saioa 01 EUSK.06.3.M.01. Ireki kioskoa - entzun
EUSK.06.3.M.02. Ekin! Ipuinak lantzen
EUSK.06.3.M.03. Itxi kioskoa
Saioa 02 EUSK.06.3.M.04. Ireki kioskoa - irakurri
EUSK.06.3.M.05. Ekin! Irakurketa, txikitan eta orain
EUSK.06.3.M.06. Itxi kioskoa
Saioa 03 EUSK.06.3.M.07. Ireki kioskoa – solastu. EBALUAZIO JARDUERA
EUSK.06.3.M.08. Ekin! Aditzen denborak lantzen
EUSK.06.3.M.09. Itxi kioskoa
Saioa 04 EUSK.06.3.M.10. Ireki kioskoa - entzun
EUSK.06.3.M.11. Ekin! Ipuinak eta denbora antolatzaileak
EUSK.06.3.M.12. Itxi kioskoa
Saioa 05 EUSK.06.3.M.13. Ireki kioskoa - irakurri
EUSK.06.3.M.14. Ekin! Irakurgaia landu eta zuzendu
EUSK.06.3.M.15. Itxi kioskoa
Saioa 06 EUSK.06.3.M.16. Ireki kioskoa - irakurri
EUSK.06.3.M.17. Ekin! Ipuin(txo)roak idazteko ideiak biltzen
EUSK.06.3.M.18. Itxi kioskoa
Saioa 07 EUSK.06.3.M.19. Ireki kioskoa - entzun
EUSK.06.3.M.20. Ekin! Ipuintxo(ro)ak idazten I
EUSK.06.3.M.21. Itxi kioskoa
Saioa 08 EUSK.06.3.M.22. Ireki kioskoa - irakurri
EUSK.06.3.M.23. Ekin! Ipuin(txo)roak idazten II
EUSK.06.3.M.24. Itxi kioskoa
Saioa 09 EUSK.06.3.M.25. Ireki kioskoa - solastu
EUSK.06.3.M.26. Ekin! Ipuin(txo)roak idazten bukatu eta kontatu. EBALUAZIO
JARDUERA
EUSK.06.3.M.27. Itxi kioskoa
JARDUEREN HURRENKERA - Saioa 01
01 EUSK.06.3.M.01. Ireki kioskoa - entzun
Deskribapena MINTEGIA HASI AURREKO OHARRAK: 

Mintegia hasi aurretik, irakasleak ipuinei lotutako baliabideak ekarriko ditu;


baliabide atalean eskuragarri daude baliabide posible batzuk, horiek
inprimatu eta kioskoan jarri daitezke.
Mintegia hasi aurretik, ipuinen munduko aditu bat (idazle bat, ilustratzaile
bat…) ekartzearen aukera aztertuko du irakasleak.
Mintegia hasi aurretik, “ireki kioskoa” ataleko baliabideak inprimatu eta
orokorrak direnak (hau da, jarduera bat ez dutenak eta beraz, testua
bakarrik dutenak) kioskoko lehen gunean jartzea komeni da.
Mintegiaren hasieran, egunero ikasle arduran bat dagoela gogoraraziko
zaie ikasleei (nor hasiko den eta zein ordena jarraituko duen zehaztea
komeni da). Ikasle honek kioskoa ireki, egutegiaren errutina egin eta
kioskoa itxiko du gutxienez, irakasleak beste edozer gauza eskatu
diezaioke (kioskotik zerbait ekartzeko, zerbaiten bila joateko…).
Mintegiaren zehar Snappeteko zenbait jarduera egin beharko dituzte
etxean. 2. eta 3. saioetan daude zehaztuta ikasleek egin beharko
dituztenak.
Mintegi honetan behar izanez gero, azkeneko saioaren ondoren, saio bat
gehiago hartu daiteke ipuinak osatu eta kontatzeko (hiruhilekoko
denboralizazioan horrekin kontatzen da, hau da, horretarako saio bat dago
utzita).

MINTEGI HASIERA:

Saioa hasteko, gaurko ikasle arduradunak kioskoa irekiko du eta dagozkigun


errutinak egingo ditugu lehenbizi:

1. Egutegia (ikasle arduradunak egingo du).


Ondoren, “entzun” atalari ekingo diogu. Irakasleak, kioskoko lehen gunetik
EUSK.06.3.M.01. ipuina hartu eta hasiera emango dio jarduerari:

Irakaslea ikasleekin batera jarriko da biribilean.

Irakurri izenburua eta galdetu ikasleei edukiari buruzko hipotesiak.

Irakasleak ipuina erritmo egokian eta adierazkortasunez irakurriko die, baina


gehiegikeriarik egin gabe.

Hitz ezezagunik ba ote dagoen galdetuko diegu ikasleei. Hitz ezezaguna


dagoen esaldia bilatuko dugu eta talde handian irakurriko dugu esaldia.
Horrela ikasleek esanahiaren hipotesiak egingo dituzte. Hipotesien ondoren
ulertzen ez diren hitzen benetako esanahia argituko edo osatuko du
irakasleak.

Irakasleak irakurritako ipuinaren edukiari buruz galdetuko die ikasleei modu


arin batean. Hasteko, ipuinaren sekuentzia gogora ekarriko dugu taldeka.
01 EUSK.06.3.M.01. Ireki kioskoa - entzun
Ondoren, inferentzia logiko eta/edo pertsonalak egitera bideratutako dituen
galderak luzatuko dizkiegu ikasleei ahoz:

Ikasleak pertsonaien azalean jartzen dituztenak (zer egingo zenukete...?


Zer gertatuko litzateke zuek...?) Ekintzak aztertu behar dira (erantzunen
kausak eta ondorioak aztertuz).
Pertsonaien ekintzak epaitzen dituztenak (Zer iruditzen zaizue X-k egiten
duena…? Eta beste momentu honetan…?
Zein ideia, balio, ikaskuntza pertsonal (pluralean, singularrean ez) ikasi
ditzakegu historia honetatik gure bizitzarako? (gogoratu ez dela
beharrezkoa erantzuna irakasleak bere pentsamolde heldutik emango
lukeena izatea. Irakaskuntza bakar batera ere ez genuke mugatu behar).
Galdera hau beti azkena izango da, beste guztiak landu ondoren egin
beharrekoa.

Ipuin honetan, batez ere, bereizgarria den hori nabarmenduko du irakasleak


(pertsonaien izateko era, ipuineko pasarteren bat, pertsonaia baten jarrera,
gertaera zehatzen bat, irakaspena…)

Jarduerarekin bukatzeko, ea gustatu ote zaien galdetuko diegu. Zer den


gehien atsegin izan dutena eta gutxien gustatu zaiena.

Baliabideak (Materiala) - Ipuinak lantzeko baliabideak:


(Materiala) - Kioskoko “Liburu kuttuna”
(kanpokoa) - Ipuin esteka 1:
(kanpokoa) - Ipuin esteka 2:
(kanpokoa) - Ipuin esteka 3:
(kanpokoa) - Ipuin esteka 4:
(kanpokoa) - Ipuin esteka 5:
(kanpokoa) - Ipuin esteka 6:
(Irakaslearen Baliabideak) - EUSK.06.3.M.01. Barbantxo

02 EUSK.06.3.M.02. Ekin! Ipuinak lantzen


Deskribapena Aurreko urteetan ipuin pila bat entzun, irakurri eta baten bat ere idatzi dugu.
Beraz, hasteko, ikasleek ipuinen inguruan dituzten aurrezagutzak aktibatuko
ditugu (zer diren, zer egitura duten…). Irakasleak entzun egingo du eta
interesgarria litzateke, ikasleek ideiak partekatu ahala irakasleak arbelean
modu ordenatu batean jasotzea (EUSK.06.3.M.02.A. eskema erabili dezake
eredu modura).

Aurrezagutzak aktibatu ondoren, Snappeteko “01. Literatura: ipuinak” egiteko


esango diegu ikasleei, gogoratu ditugun eduki horiek zuzenak diren ala ez
egiaztatzeko.

Denbora baldin baduzue, dinamika hau egin dezakezue (une honetan


denborarik ez baduzue, mintegian zehar edozein saio edo tartetan egin
dezakezue): talde txiki bakoitzari pote bat emango diogu; kolore
02 EUSK.06.3.M.02. Ekin! Ipuinak lantzen
ezberdinetako haria egongo da potearen barruan (eredu bat duzue
EUSK.06.3.M.02.B. baliabidean). Taldekide batek poteko haria ateratzeari
ekingo dio eta, haria ateratzen ari den bitartean, etengabe ariko da hizketan;
zehazki, ipuin bat asmatu eta kontatuko du (ez du zertan zentzuz beteriko
ipuina izan behar, momentuko ahozkotasuna eta jarioa lantzea baitugu
helburu). Haria kolorez aldatzen denean, potea beste taldekideren bati
emango dio, eta potea jasotzen duen taldekideak ipuina asmatzen jarraituko
du, haria berriro kolorez aldatzen den arte. Potetik haria ateratzen ari denak
etenik gabe aritu behar dute haria ateratzen, hau da, ezin du haria atera gabe
egon (hori bai, nahi izatera, haria astiro-astiro atera dezakete). Horrela, behin
eta berriro, haria kolorez aldatzen den bakoitzean, taldeko beste kide batek
parte hartuko du. Haria bukatzearekin batera amaituko da ipuina (asko
luzatzen bada, irakasleak erabakiko du noiz bukatu).

Baliabideak (Ikaslearen koadernoa) - EUSK.06.3.M.02.A. Ipuinen eskema orokorra


(Irakaslearen Baliabideak) - EUSK.06.3.M.02.B. Koloretako haria pote
batean sartuta, eredua
(Materiala) - MATERIALA: kolore ezberdinetako haria pote batean sartuta
(talde txiki bakoitzeko bat)

03 EUSK.06.3.M.03. Itxi kioskoa


Deskribapena Saioari amaiera emateko, kioskoko hirugarrengo gunetik gaurko ikasle
arduradunak “ETXEAN KONTATUKO DUDANA” kartela hartu eta irakasleari
emango dio. Talde handian eta ahots goran, saioari itxiera emango zaio:

Irakasleak ondorengo galdera luzatuko du: saio honetatik etxean zer


kontatuko duzue?

Oharra: ikasleei, hurrengo saiorako, ipuinei lotutako baliabideak ekartzeko


eskatuko zaie (etxean dituzten ipuinak, txikitan irakurritakoak… ekarri
ditzakete).

Baliabideak (Irakaslearen Baliabideak) - EUSK.00. Etxean kontatuko dudana


JARDUEREN HURRENKERA - Saioa 02
04 EUSK.06.3.M.04. Ireki kioskoa - irakurri
Deskribapena Saioa hasteko, gaurko ikasle arduradunak kioskoa irekiko du eta dagozkigun
errutinak egingo ditugu lehenbizi:

1. Egutegia (ikasle arduradunak egingo du).


2. Hiztegia: hitz zaparrada (talde handian eta ahoz egingo da).

Saioa “irakurri” atalarekin jarraitu aurretik, ikasleek ekarritako baliabideak jaso


eta kioskoko lehen gunean jarriko ditugu.

Orain bai, “irakurri” atalari ekingo diogu. Irakasleak hasiera emango dio
jarduerari:

Gaurkoan, ikasleei aukera librea utziko diegu. Banaka edo bikoteka elkartu eta
kioskoko lehen gunetik ipuin bat hartu eta ikusmiran arituko dira.

Irakasleak egokia ikusten badu, batera jartze labur bat egin daiteke bukaeran
(bakoitzak zer ikusi duen eta zer gustatu zaion partekatuz).

Baliabideak (Materiala) - MATERIALA: ikasleek ekarritako ipuinak

05 EUSK.06.3.M.05. Ekin! Irakurketa, txikitan eta orain


Deskribapena Talde handian eta ahots goran, solasaldi labur bat egingo dugu ikasleek
irakurketaren inguruan izan dituzten bizipenak partekatuz.

Horretarako, lehenbizi zer partekatuko dugun prestatuko dugu. Ikasle


bakoitzari bina post-it emango zaizkio (kolore ezberdinekoak izan behar dute),
eta horrela osatuko dituzte:

Post-it batean, ikasleek idatziko dute nola bizi edo sentitzen zuten
irakurketa txikitan, irakurtzen ez zekiten arren. Irakasleak laguntza modura
ondorengo bi galderak egin ditzake: Nork kontatzen zizkizueten ipuinak
txikiak zinetenean? Noiz kontatzen zizkizueten? Irakasleak eman dezake
lehen adibidea, bere esperientzia pertsonalean oinarrituz.
Bigarren post-itean, gaur egun irakurketa nola bizi duten idatziko dute.
Orain zuek bakarrik irakurtzen al duzue? Zer gustatzen zaizue irakurtzea?
Noiz irakurtzen duzue? Irakasleak eman dezake lehen adibidea bere
esperientzia pertsonalean oinarrituz.

Post it bakoitzean gutxienez esaldi bana idatzi beharko dute.


05 EUSK.06.3.M.05. Ekin! Irakurketa, txikitan eta orain

Post it-ak prest ditugunean, biribilean jarri (zutik egin daiteke) eta idatzitakoa
partekatuko dugu. Horretarako, bi kartulina prest izango ditu irakasleak; batek,
“TXIKITAN” izenburua izango du eta besteak, “ORAIN”. Lehenbizi, txikiak
zireneko bizipenak partekatzera animatuko diegu (ikasleek euren esperientzia
partekatu behar dutenean, post it-a “TXIKTIAN” kartulinan itsatsiko dute).
Ondoren, gauza bera egingo da gaur egun irakurketa nola bizi duten
partekatzeko. Ikasleek euren esperientzia partekatu behar dutenean, post it-a
“ORAIN” kartulinan itsatsiko dute.

Irakaslea adi egongo da solasaldian zehar aditz-denboretan egiten dituzten


akatsak hautemateko. Ez ditu akatsak momentuan zuzenduko, orri batean
jaso eta saioaren bukaeran baizik.

Honela, saioa bukatu aurretik, akatsak egon badira, irakasleak esaldi horiek
idatziko ditu arbelean (aditza ez du idatziko, hutsune bat utzi dezake) eta
denon artean aditza edota ekintza zein den eta noiz gertatu den (lehen ala
orain) ondorioztatu beharko dute. Ez bada akatsik egon, irakasle berak
aukeratu ditzake entzun dituen esaldi batzuk, aditzen tokian hutsuneak jarriz
eta denon artean aditza edota ekintza zein den eta noiz gertatu den (lehen ala
orain) ondorioztatu beharko dute.

Oharra: ikasleei, etxean, Snappeteko “02. Ulermena – narrazioa: Gorritxo eta


Beltxiko” egiteko esango zaie. Gaur, etxeko norbaiti irakurriko diote
Snappeteko ipuin hau, txikitan beraiei egiten zieten bezalaxe.

Baliabideak (Irakaslearen Baliabideak) - MATERIALA: bi kolore ezberdinetako post it-ak


eta 2 kartulina handi (bat “TXIKITAN” izenburuarekin, ondoan liburu baten
marrazkia duela, eta beste bat “ORAIN” izenburuarekin eta ondoan liburu
baten marrazkia duela)

06 EUSK.06.3.M.06. Itxi kioskoa


Deskribapena Saioari amaiera emateko, kioskoko hirugarrengo gunetik gaurko ikasle
arduradunak “AUKERATU ZUZENA” kartela hartu eta irakasleari emango dio.
Talde txikitan eta ahots goran, saioari itxiera emango zaio:

Irakasleak momentuan klasean landutakoari buruzko galdera bat botako


du eta hiru erantzun posible emango ditu. Ikasleek erantzun zuzena esan
eta arrazoitu beharko dute.

Baliabideak (Irakaslearen Baliabideak) - EUSK.00. Aukeratu zuzena


JARDUEREN HURRENKERA - Saioa 03
07 EUSK.06.3.M.07. Ireki kioskoa – solastu. EBALUAZIO JARDUERA
Deskribapena Saioa hasteko, gaurko ikasle arduradunak kioskoa irekiko du eta dagozkigun
errutinak egingo ditugu lehenbizi:

1. Egutegia (ikasle arduradunak egingo du).

Ondoren, “solastu” atalari ekingo diogu. Irakasleak kioskoko lehen gunetik


guztion liburua hartu eta hasiera emango dio jarduerari:

Elkarrekin amankomunean irakurtzen ari garen liburuaren inguruko tertulia


egingo dugu. Ondorengo dokumentuan zehaztuta ditugu jarraibideak:
irakurtzen laguntzeko metodologia.

Saioa hasteko, ikasleek irakurri dutena partekatuko dute; istorioaren ildo edota
argumentu nagusian kontzentratuko gara (ulermen denotatiboa).

Ondoren, irakurritako orrialdetan agertu diren zenbait gertakizunen,


pertsonaien, lekuren… inguruan sakontzeko asmotan, irakasleak galdera
batzuk luzatuko ditu talde handian. Galderak irekiak izan behar dute, ikasleek
ikuspegi eta iritzi ezberdinak partekatzeko. Era berean, pertsonaiaren batekin
identifikatu ote diren galdetuko diegu, egoera antzekoren bat bizi izan ote
duten…

Gogoratu, modu honetara ulermen konnotatiboa, hau da, subjektiboa dena ari
garela lantzen. Beraz garrantzitsua izango da, ikasleen asmakeria,
pentsamenduei, usteei eta irudimenari ateak irekitzea. Ikuspegi, iritzi eta
ideiak ezberdinak partekatzea dugu helburua. Ez dago erantzun zuzen
bakarrik.

Ebaluatzeko jarduera denez, irakasleak EUSK.06.3.M.07. errubrika erabili eta


bertan jarriko ditu kalifikazioak (tertulian eta aurkezpenetan ematen diren
ahozkoak desberdinak dira. Tertulian, bat-bateko inprobisazioa ebaluatzen
dugu eta aurkezpenetan aldiz, aurrez prestatutako ahozkoa. Beraz,
garrantzitsua da errubrika honekin tertulian izandako ahozkotasuna bakarrik
ebaluatzea; behar izanez gero, aurreko edota hurrengo tertulian saioan ere
oinarritu gaitezke errubrika hau osatzeko).

Saioa, liburuko hurrengo atalean zer gertatuko den partekatuz bukatuko dugu.
Ikasleei 6. saiorako irakurri beharrekoa adieraziko diegu (laugarren atala).

Baliabideak (Materiala) - MATERIALA: guztion liburua


(Materiala) - MATERIALA: irakurtzen laguntzeko metodologia
07 EUSK.06.3.M.07. Ireki kioskoa – solastu. EBALUAZIO JARDUERA
(Ebaluazioa) - EUSK.06.3.M.07. Errubrika. Ahozko adierazpena

08 EUSK.06.3.M.08. Ekin! Aditzen denborak lantzen


Deskribapena Aurreko saioan landutakoa ekarriko dugu gogora: nola bizi edo sentitu genuen
irakurketa txikitan, irakurtzen ez genekienean, eta orain nola bizi dugun guk
irakurtzen jakitea. Esaldien denboran edo aldian jarriko dugu arreta, eta
txikitan izandako bizipenak edo gaur egun ditugunak adierazteko aditzaren
denbora aldatzen dela ohartaraziko diegu ikasleei (adibidez: txikitan nire anai
zaharrenak irakurtzen zidan ; orain, gauetan nik bakarrik irakurtzen dut).

Adibide gehiagorekin errazago ikusiko dutelakoan, ikasleei koadernoan bi


zutabeko taula bat egiteko esango diegu (txikitan eta orain izango dira bi
zutabeak). “Txikitan” zutabean, umeak zirenean egiten zuten edozer gauza
idatzi dezakete (esaldiak idatzi behar dituzte) eta “orain” zutabean, orain
egiten dituztenak.

Ikasleei, denbora tarte bat utzi ondoren (denbora mugatzea komeni da;
adibidez: bost minututan ahalik eta esaldi gehien idatzi behar dituzte), talde
handian egingo da batera jartzea eta horrela aditzaren aldia landuko da.

Azkenik, taulari zutabe bat gehiago gehituko diogu. “Txikitan”, “orain”, eta
hirugarrena ikasleek asmatu beharko dute “handia naizenean” (irakasleak
pista ezberdinak emango ditu hori asmatu ahal izateko). Asmatu ondoren,
ikasleek hirugarren zutabe hori euren koadernoetan egin eta bi minutuz,
handiak izango direnean egingo dituzten gauzen inguruan idatziko dute
(esaldiak idatzi behar dituzte).

Talde handian egingo da batera jartzea eta horrela, berriz ere, aditzen
denborak landuko dira. Galderak eta inferentziak eginez ekintzak lehen, orain
edo gero gertatu daitezkeela landuko dugu. Erantzun bat emateko gai diren
ikasleei parte hartzera animatuko zaie, baina inoiz ez behartuz edota estutuz.
Ikasleen erantzunak entzun eta behar izanez gero, irakasleak erantzunak
doituko ditu. Denen artean EUSK.00. Gramatika lantzeko txantiloia hartu eta
osatuko du irakasleak edo ikasle batek (izenburua, definizioa ikasleen hitzetan
eta adibide desberdinekin osatuz). Laguntza modura, irakasleak
EUSK.06.3.M.08. baliabidea du eskuragarri (berarentzako bakarrik da, non
oinarritu izan dezan. Ikasleek beraien hitzetan modu ulergarri eta praktikoan
jartzea dugu helburu eta ez modu teoriko hutsean).

Irakasleak, gelako hizkuntzei eskainitako horman itsatsiko du, osatuta, aditz-


denboren txantiloia.
08 EUSK.06.3.M.08. Ekin! Aditzen denborak lantzen
Oharra: ikasleei, etxea, Snappeteko “03. Gramatika: aditza indikatiboa”
jarduera egiteko esango zaie (Snappeteko jarduera hauek klasean
hizkuntzaren alderdi linguistikoaren inguruan landutakoa sakontzeko dira).

Baliabideak (Irakaslearen Baliabideak) - EUSK.06.3.M.08. Aditzen denborak, kartela


(Irakaslearen Baliabideak) - EUSK.00. Gramatika lantzeko txantiloia

09 EUSK.06.3.M.09. Itxi kioskoa


Deskribapena Saioari amaiera emateko, kioskoko hirugarrengo gunetik gaurko ikasle
arduradunak “AHAZTUKO EZ DUGUNA” kartela hartu eta irakasleari emango
dio. Idatziz (koadernoan jasoko dute erantzuna) eta ondoren talde handian
partekatuz, saioari itxiera emango zaio:

Irakasleak saio honetatik zer ahaztuko ez duten galdetuko die ikasleei


(irudi, hitz, esaldi, pertsona, leku… edozer gauza izan daiteke). Ikasleek
erantzunak koadernoan jasoko dute. Azkenik, aukera eman eta animatu
ikasleei, nahi dutenek behintzat, talde handian emandako erantzuna
arrazoitzeko.

Baliabideak (Irakaslearen Baliabideak) - EUSK. Ahaztuko ez duguna


JARDUEREN HURRENKERA - Saioa 04
10 EUSK.06.3.M.10. Ireki kioskoa - entzun
Deskribapena Saioa hasteko, gaurko ikasle arduradunak kioskoa irekiko du eta dagozkigun
errutinak egingo ditugu lehenbizi:

1. Egutegia (ikasle arduradunak egingo du).

Ondoren, “entzun” atalari ekingo diogu. Irakasleak hasiera emango dio


jarduerari:

Irakaslearentzat oharra: nahiz eta ahozkoaren ulermena 05 mintegian


ebaluatu, (EUSK.05.3.M.19. Errubrika. Ahozko ulermena) komeni da, horrelako
jardueretan galderak egitearekin batera, datuak jaso eta erregistratzea.

Gaurkoan, irakasleak ipuin bat bideo formatuan ekarri duela esango die
ikasleei: Piztiak bizi diren lekuan.

Irakasleak ipuina proiektatuko du.

Ondoren, irakasleak ipuinaren inguruko galdera orokor batzuk egingo ditu


talde handian (baliabide atalean EUSK.06.3.M.10. galderak batzuk ditu
eskuragarri orientazio modura, baita horien erantzunak ere). Irakasleak
ikasleei parte hartzera animatuko die, eta era berean, batera jartzea
bideratuko du. Lan garrantzitsua da hori, ikasleek elkarri lagunduko baitiote
entzundakoa ulertzen, eta sinergia bat sortuko baita ideiak partekatzen
dituztenean (modu honetara, ulermena orokorrean lantzea eta ikasleek
partekatu ditzaketen ideiekin elkar aktibatzea dugu helburu).

Baliabideak (kanpokoa) - Bideoa. Piztiak bizi diren lekuan:


(Irakaslearen Baliabideak) - EUSK.06.3.M.10. Piztiak bizi diren lekuan,
galderak eta erantzunak

11 EUSK.06.3.M.11. Ekin! Ipuinak eta denbora antolatzaileak


Deskribapena Irakasleak ikusi eta landu berri dugun ipuinaren testuaren kopia bana
(EUSK.06.3.M.11.) emango dio talde txiki bakoitzari. Talde txikitan, letra lodiz
idatzita dauden hitzak erreparatu eta guztiek amankomunean zer duten edo
testuari zer zentzu ematen dioten eztabaidatu beharko dute. Adostutakoa,
orriaren behealdean jaso dezakete idazkariek.

Denbora tarte labur bat utzi ondoren, talde handian egingo batera jartzea.
Irakasleak bideratuko du, hitz horiek testua denboran antolatzen laguntzen
11 EUSK.06.3.M.11. Ekin! Ipuinak eta denbora antolatzaileak
digutela ondorioztatu arte.

Jarraian, mintegi honetan ipuinak idatziko ditugula jakinaraziko diegu ikasleei


(horregatik hasi gara egun hauetan ipuinaren egitura eta denbora
antolatzaileak lantzen). Ez ditugu, ordea, ipuin arruntak idatziko, ipuin txoroak
baizik.

Ipuinak idazten hasi aurretik, ikasleei Snappeteko “04. Literatura: ipuina


idazten” egiteko esango zaie, ipuinen inguruan hasitako lanketa borobiltzeko.
Batetik, denbora antolatzaile gehiago ezagutzeko aukera izango dute eta
bestetik, ipuina idazteko jarraitu beharreko egitura errepasatzeko erabilgarria
izango zaigu.

Oharra: 6. saioan, talde dinamika baten bitartez, ipuin txoroak sortuko ditugu,
eta 7., 8. eta 9. saioetan, ikasle bakoitzak ipuin txoro horietako bat egokitu eta
gorpuztuko du.

Baliabideak (Irakaslearen Baliabideak) - EUSK.06.3.M.11. Piztiak bizi diren lekuan,


testua_RD (talde txiki bakoitzeko kopia bat)

12 EUSK.06.3.M.12. Itxi kioskoa


Deskribapena Saioari amaiera emateko, kioskoko hirugarrengo gunetik gaurko ikasle
arduradunak “ETXEAN KONTATUKO DUDANA” kartela hartu eta irakasleari
emango dio. Idatziz (koadernoan jasoko dute erantzuna) eta ondoren talde
txikitan partekatuz, saioari itxiera emango zaio:

Irakasleak ondorengo galdera luzatuko du: saio honetatik etxean zer


kontatuko duzue? Ikasleek erantzunak koadernoan jasoko dute. Azkenik,
aukera eman eta animatu ikasleei, nahi dutenek behintzat, talde txikitan
emandako erantzuna arrazoitzeko.

Baliabideak (Irakaslearen Baliabideak) - EUSK.00. Etxean kontatuko dudana


JARDUEREN HURRENKERA - Saioa 05
13 EUSK.06.3.M.13. Ireki kioskoa - irakurri
Deskribapena Saioa hasteko, gaurko ikasle arduradunak kioskoa irekiko du eta dagozkigun
errutinak egingo ditugu lehenbizi:

1. Egutegia (ikasle arduradunak egingo du).

Ondoren, “irakurri” atalari ekingo diogu. Irakasleak hasiera emango dio


jarduerari:

Hasteko, Havilect programak eskaintzen duen “jarduera librea –


takitoskopioa” landuko da 5-10 minutuz; horrela, irakurtzeko ikusmen
trebetasunak landuko ditugu (irakasleak erabakiko du hiru modalitateetatik
zeinetan aritu). Ondoren, mintegian egokitutako irakurketa landuko da.

Irakurketa unitateen ohar metodologikoak kontutan hartuz, bakarkako


irakurketa egin behar dute.

Ikasle bakoitzari irakurtzeko estrategiaren unitatea banatu. EUSK.06.3.M.13.A.


Irakasleak, izenburu bera duen beste dokumentu bat du. EUSK.06.3.M.13.B.
Bertan dagoen azalpena eman eta galderak egin behar zaizkie.

Baliabideak (Irakaslearen Baliabideak) - EUSK.00. Takitoskopioa, jarraibide orokorrak


(Ikaslearen koadernoa) - EUSK.06.3.M.13.A. Irakurketa estrategiak..
Minbiziaren aurkako sendagaiak. Ikasleentzat
(Irakaslearen Baliabideak) - EUSK.06.3.M.13.B. Irakurketa estrategiak..
Minbiziaren aurkako sendagaiak (ipuina). Irakaslearentzat

14 EUSK.06.3.M.14. Ekin! Irakurgaia landu eta zuzendu


Deskribapena Irakurgaian proposatutako jarduerak binaka landuko ditugu.

Ondoren, talde handian zuzendu eta bateratuko dira erantzunak, bai eta horiek
ondorioztatzeko erabili dituzten estrategiak ere (garrantzitsua izango da,
irakasleak, ikasleek erabili dituzten estrategiak aztertu eta talde handian,
horien balorazioa bideratzea, zein den egokia, zein ez…).

Oharra: nahiz eta idatzizkoaren ulermena 05. mintegian ebaluatu,


(EUSK.05.3.M.23. Errubrika. Idatzizko ulermena) komeni da, horrelako
jardueretan datuak jaso eta erregistratzea (ebaluazioa ahalik eta osoena
izateko, eta ez ordea, egun bakar bateko ebaluatzeko jardueran oinarrituz).
14 EUSK.06.3.M.14. Ekin! Irakurgaia landu eta zuzendu

Baliabideak (Ikaslearen koadernoa) - EUSK.06.3.M.13.A. Irakurketa estrategiak..


Minbiziaren aurkako sendagaiak. Ikasleentzat
(Irakaslearen Baliabideak) - EUSK.06.3.M.13.B. Irakurketa estrategiak..
Minbiziaren aurkako sendagaiak (ipuina). Irakaslearentzat

15 EUSK.06.3.M.15. Itxi kioskoa


Deskribapena Saioari amaiera emateko, kioskoko hirugarrengo gunetik gaurko ikasle
arduradunak “AUKERATU ZUZENA” kartela hartu eta irakasleari emango dio.
Talde handian eta ahots goran, saioari itxiera emango zaio:

Irakasleak momentuan klasean landutakoari buruzko galdera bat botako


du eta hiru erantzun posible emango ditu. Ikasleek erantzun zuzena esan
eta arrazoitu beharko dute.

Baliabideak (Irakaslearen Baliabideak) - EUSK.00. Aukeratu zuzena


JARDUEREN HURRENKERA - Saioa 06
16 EUSK.06.3.M.16. Ireki kioskoa - irakurri
Deskribapena Saioa hasteko, gaurko ikasle arduradunak kioskoa irekiko du eta dagozkigun
errutinak egingo ditugu lehenbizi:

1. Egutegia (ikasle arduradunak egingo du).

Ondoren, “irakurri” atalari ekingo diogu. Irakasleak kioskoko lehen gunetik


guztion liburua hartu eta hasiera emango dio jarduerari:

Elkarrekin amankomunean irakurtzen ari garen liburuaren lanketarekin


jarraituko dugu. Hasteko, ikasleek irakurritako atalaren ildo edota argumentu
nagusia (ulermen denotatiboa) partekatuko dute modu arinean. Ondoren,
liburuaren pasarte bat irakurriko dugu puntuazio-zeinuen intonazioa eta
interpretazioa landuz.

Horretarako, lehenbizi, ondorengo alderdiak ekarriko ditugu gogora:

Ahotsak mezu idatzian puntuazioak adierazten duena transmititu behar du,


eta intonazioak testuaren egilearen asmoa.
Ariketak ahoz eta taldean egin behar dira; horrela, ikasle guztiek puntuazio-
zeinu bakoitzaren balioa joango dira jasotzen, bai eta nola interpretatu ere,
ozen irakurtzerakoan.

Irakasleak etxean irakurri duten kapitulutik orri bat edo orri bateko bizpahiru
paragrafo hautatuko ditu. Agertzen den puntuazio zeinu bakoitzean zer egingo
duten zehaztuko du, hau da, testuan agertzen diren puntuazio-zeinu bakoitzari
soinu kolpatu bat esleituko dio:

Koma, kolpe bat mahaian; puntu eta jarrai, txalo bat; puntua, ostiko bat
lurrean eta galdera ikurra, bi txalo.

Oso garrantzitsua da irakasleek ikasleek egin beharko dituzten ariketen


adibide egokia ematea. Azkenik, ahoz eta talde handian egingo da irakurketa.

Saioa, liburuko hurrengo atalean zer gertatuko den partekatuz bukatuko dugu.
Ikasleei 9. saiorako irakurri beharrekoa adieraziko diegu (bostgarren atala).

Baliabideak (Materiala) - MATERIALA: guztion liburua


(Materiala) - MATERIALA: irakurtzen laguntzeko metodologia
16 EUSK.06.3.M.16. Ireki kioskoa - irakurri
(Irakaslearen Baliabideak) - EUSK.00. ELEVA zehaztapenak

17 EUSK.06.3.M.17. Ekin! Ipuin(txo)roak idazteko ideiak biltzen


Deskribapena Ipuin txoroak idazteko, talde txikitan, ideiak bilduko ditugu. Horretarako,
txandakako idazkera egingo dugu:

EUSK.06.3.M.17.A. baliabidearen kopia bana emango zaio ikasle


bakoitzari.
Irakasleak abisua ematean, ikasle bakoitzak lehen atala osatuko du jaso
duen txantiloian. Atala osatu ondoren, papera atal horretatik tolestu eta
ondoan duen ikaskideari emango dio (ikasle guztiek horixe bera egingo
dute, hau da, lehen atala osatu, tolestu eta ondoan duenari eman). Ikasle
guztiek bigarren atala osatuko dute jaso duten bigarren txantiloi horretan
(ez dute jakingo aurrekoek zer idatzi duten, baina ez du axola, ipuin txoroak
sortuko ditugulako); ikasle bakoitzak bigarren atala osatu ostean, orria
tolestu eta ondoan duen ikaskideari emango dio txantiloia.
Horrela, behin eta berriro, ipuinaren atal guztiak osatu arte. Garrantzitsua
izango da irakasleak dinamikaren denborak ondo markatzea eta taldekide
guztiek orria tolestu eta ondokoari aldi berean pasatzea.
Atal guztiak osatu ondoren, ikasle bakoitzari iritsi zaion ipuina izango da
egokitu zaiona eta beraz, hurrengo saioetan landuko dutena. Talde txikitan
ahots goran irakurri daitezke.
Denbora baldin baduzue, bertsio barregarrienak parteka ditzakezue talde
handian.

Oharra: EUSK.06.3.M.17.B. baliabidea proiektatu daiteke, ikasleei lagungarria


izango zaielakoan.

Baliabideak (Ikaslearen koadernoa) - EUSK.06.3.M.17.A. Txandakako idazkera


(Ikaslearen koadernoa) - EUSK.06.3.M.17.B. Denbora antolatzaileak

18 EUSK.06.3.M.18. Itxi kioskoa


Deskribapena Saioari amaiera emateko, kioskoko hirugarrengo gunetik gaurko ikasle
arduradunak “AHAZTUKO EZ DUGUNA” kartela hartu eta irakasleari emango
dio. Idatziz (koadernoan jasoko dute erantzuna) eta ondoren talde txikitan
partekatuz, saioari itxiera emango zaio:

Irakasleak saio honetatik zer ahaztuko ez duten galdetuko die ikasleei


(irudi, hitz, esaldi, pertsona, leku… edozer gauza izan daiteke). Ikasleek
erantzuna koadernoan jasoko dute. Azkenik, aukera eman eta animatu
ikasleei, nahi dutenek behintzat, talde txikitan emandako erantzuna
arrazoitzeko.
18 EUSK.06.3.M.18. Itxi kioskoa
Baliabideak (Irakaslearen Baliabideak) - EUSK.00. Ahaztuko ez duguna
JARDUEREN HURRENKERA - Saioa 07
19 EUSK.06.3.M.19. Ireki kioskoa - entzun
Deskribapena Saioa hasteko, gaurko ikasle arduradunak kioskoa irekiko du eta dagozkigun
errutinak egingo ditugu lehenbizi:

1. Egutegia (ikasle arduradunak egingo du).

Ondoren, “entzun” atalari ekingo diogu. Irakasleak hasiera emango dio


jarduerari:

Ipuinak kontatu edo irakurri ez ezik, abestu ere egiten dituzte. Gaurkoan, “Hiru
txerrikumeak” ikusi eta entzungo dugu.

Irakasleak abestiaren edukia txikitatik kontatu dieten ipuin tradizionalaren


bera ote den galdetuko talde handian arin-arin.

Baliabideak (Bideoa) - Bideoa. Hiru txerrikumeak:

20 EUSK.06.3.M.20. Ekin! Ipuintxo(ro)ak idazten I


Deskribapena 6. saioan egokitu zitzaion ipuintxo(ro)a egokitzen eta gorpuzten hasiko da
ikasle bakoitza saio honetan.

Behar izanez gero, aldaketak egin daitezke, litekeena baita EUSK.06.3.M.17.A.


txantiloian jasotako informazioa oso txoroa edo eskasa izatea. Ikasle
bakoitzak nahi beste elementu edota egoera/gertaera gehiago gehi ditzake.

Gogoratu beste 2 saio ere izango dituztela lan hau burutzeko.

Irakasleak EUSK.06.3.M.20.A. jarraibideak gogoan izango ditu une oro, eta


ikasleak gidatuko ditu idatzia fasez fase osatzeko.
EUSK.06.3.M.20.B. baliabidearen kopia bana emango zaio ikasle bakoitzari
eta saio honetan, gidoia (1.orria) osatuko dute.

Oharra: EUSK.06.3.M.17.B. baliabidea proiektatu daiteke, ikasleei lagungarria


izango zaielakoan.

Baliabideak (Ikaslearen koadernoa) - EUSK.06.3.M.17.A. Txandakako idazkera


(Irakaslearen Baliabideak) - EUSK.06.3.M.20.A. Ipuinen jarraibideak
(Ikaslearen koadernoa) - EUSK.06.3.M.20.B. Ipuina idazteko gidoia eta
txantiloia
20 EUSK.06.3.M.20. Ekin! Ipuintxo(ro)ak idazten I
(Ikaslearen koadernoa) - EUSK.06.3.M.17.B. Denbora antolatzaileak

21 EUSK.06.3.M.21. Itxi kioskoa


Deskribapena Saioari amaiera emateko, kioskoko hirugarrengo gunetik gaurko ikasle
arduradunak “ETXEAN KONTATUKO DUDANA” kartela hartu eta irakasleari
emango dio. Idatziz (koadernoan jasoko dute erantzuna) eta ondoren talde
handian partekatuz, saioari itxiera emango zaio:

Irakasleak ondorengo galdera luzatuko du: saio honetatik etxean zer


kontatuko duzue? Ikasleek erantzunak koadernoan jasoko dute. Azkenik,
aukera eman eta animatu ikasleei, nahi dutenek behintzat, talde handian
emandako erantzuna arrazoitzeko.

Baliabideak (Irakaslearen Baliabideak) - EUSK.00. Etxean kontatuko dudana


JARDUEREN HURRENKERA - Saioa 08
22 EUSK.06.3.M.22. Ireki kioskoa - irakurri
Deskribapena Saioa hasteko, gaurko ikasle arduradunak kioskoa irekiko du eta dagozkigun
errutinak egingo ditugu lehenbizi:

1. Egutegia (ikasle arduradunak egingo du).


2. Hiztegia: hitz jarraitua (talde handian eta ahoz egingo da).

Ondoren, “irakurri” atalari ekingo diogu. Irakasleak hasiera emango dio


jarduerari:

Gaurkoan, irakasleak Txina zaharreko ipuin labur bat ekarri diela esango die
ikasleei. Irakasleak EUSK.06.3.M.22. baliabidea proiektatu eta ikasleek, bertan
dagoen ipuinaren gaia eta zer kontatzen duen asmatu beharko dute.
Horretarako, irakurketa azkarra egingo dute (10 segundoz testua erakutsi eta
gero kenduz) eta irakurriko duten ipuinaren inguruko informazioa eskuratu eta
partekatu beharko dute.

Testua behar adina aldiz jarriko da 10 segundoz eta ondoren, kendu;


horrela behin eta berriro, ikasleek edukiaren informazio guztia edo gehiena
behintzat, eskuratzen duten arte. Testua kentzen den aldiro, ikasleek 10
segundo horietan irakurri eta jaso duten informazioa partekatuko dute
talde handian (kasu honetan, ipuinaren gaia edo, argi ez badago, zer
kontatzen duen).

Bukatzeko, irakasleak ipuin honetan bi denbora antolatzaile daudela esango


die, eta berriz ere EUSK.06.3.M.22. baliabidea proiektatu eta lehen aurkitzen
dituen ikasleak eskua altxatu eta partekatzeko eskatuko diogu (honako hauek
dira denbora antolatzaileak: egun batean eta orduz geroztik).

Oharra: irakasleak horrelako ipuin gehiago kioskoko lehen gunean jarri ditzake
eskuragarri (baliabide atalean dago esteka).

Baliabideak (Irakaslearen Baliabideak) - EUSK.06.3.M.22. Pozadera, ipuin laburra


(kanpokoa) - Txina zaharreko ipuin gehiago:

23 EUSK.06.3.M.23. Ekin! Ipuin(txo)roak idazten II


Deskribapena 6. saioan egokitu zitzaion ipuintxo(ro)a egokitzen eta gorpuzten hasiko da
ikasle bakoitza saio honetan (nahi edota behar izanez gero, aldaketak egin
ditzakete).

Gogoratu saio hau eta beste bat ere izango dutela lana burutzeko.
23 EUSK.06.3.M.23. Ekin! Ipuin(txo)roak idazten II

Irakasleak EUSK.06.3.M.20.A. jarraibideak gogoan izango ditu une oro, eta


ikasleak gidatuko ditu idatzia fasez fase osatzeko.
Saio honetan, EUSK.06.3.M.20.B. gidoian osatutakoarekin, ipuina
txantiloian (2. orrian) idazten hasiko dira.

Oharra: EUSK.06.3.M.17.B. baliabidea proiektatu daiteke, ikasleei lagungarria


izango zaielakoan.

Baliabideak (Irakaslearen Baliabideak) - EUSK.06.3.M.20.A. Ipuinen jarraibideak


(Irakaslearen Baliabideak) - EUSK.06.3.M.20.B. Ipuina idazteko gidoia eta
txantiloia
(Ikaslearen koadernoa) - EUSK.06.3.M.17.B. Denbora antolatzaileak

24 EUSK.06.3.M.24. Itxi kioskoa


Deskribapena Saioari amaiera emateko, kioskoko hirugarrengo gunetik gaurko ikasle
arduradunak “AUKERATU ZUZENA” kartela hartu eta irakasleari emango dio.
Talde txikitan eta ahots goran, saioari itxiera emango zaio:

Irakasleak momentuan klasean landutakoari buruzko galdera bat botako


du eta hiru erantzun posible emango ditu. Ikasleek erantzun zuzena esan
eta arrazoitu beharko dute.

Baliabideak (Irakaslearen Baliabideak) - EUSK.00. Aukeratu zuzena


JARDUEREN HURRENKERA - Saioa 09
25 EUSK.06.3.M.25. Ireki kioskoa - solastu
Deskribapena Saioa hasteko, gaurko ikasle arduradunak kioskoa irekiko du eta dagozkigun
errutinak egingo ditugu lehenbizi:

1. Egutegia (ikasle arduradunak egingo du).

Ondoren, “solastu” atalari ekingo diogu. Irakasleak kioskoko lehen gunetik


guztion liburua hartu eta hasiera emango dio jarduerari:

Elkarrekin amankomunean irakurtzen ari garen liburuaren inguruko tertulia


egingo dugu. Ondorengo dokumentuan zehaztuta ditugu jarraibideak:
irakurtzen laguntzeko metodologia.

Saioa hasteko, ikasleek irakurri dutena partekatuko dute; istorioaren ildo edota
argumentu nagusian kontzentratuko gara (ulermen denotatiboa).

Ondoren, irakurritako orrialdetan agertu diren zenbait gertakizunen,


pertsonaien, lekuren… inguruan sakontzeko asmotan, irakasleak galdera
batzuk luzatuko ditu talde handian. Galderak irekiak izan behar dute, ikasleek
ikuspegi eta iritzi ezberdinak partekatzeko. Era berean, pertsonaiaren batekin
identifikatu ote diren galdetuko diegu, egoera antzekoren bat bizi izan ote
duten…

Gogoratu, modu honetara ulermen konnotatiboa, hau da, subjektiboa dena ari
garela lantzen. Beraz garrantzitsua izango da, ikasleen asmakeria,
pentsamenduei, usteei eta irudimenari ateak irekitzea. Ikuspegi, iritzi eta
ideiak ezberdinak partekatzea dugu helburua. Ez dago erantzun zuzen
bakarrik.

Liburua bukatutzat emateko, ea gustatu ote zaien galdetuko diegu. Zer den
gehien atsegin izan dutena eta gutxien gustatu zaiena.

Baliabideak (Materiala) - MATERIALA: guztion liburua


(Materiala) - MATERIALA: irakurtzen laguntzeko metodologia

26 EUSK.06.3.M.26. Ekin! Ipuin(txo)roak idazten bukatu eta kontatu.


EBALUAZIO JARDUERA
Deskribapena Saio honetan, ipuinak idazten bukatuko dute.
26 EUSK.06.3.M.26. Ekin! Ipuin(txo)roak idazten bukatu eta kontatu.
EBALUAZIO JARDUERA
Irakasleak EUSK.06.3.M.20.A. jarraibideak gogoan izango ditu une oro, eta
ikasleak gidatuko ditu idatzia fasez fase osatzeko.

Ebaluatzeko jarduera denez, irakasleak EUSK.06.3.M.26. errubrika erabili eta


bertan jarriko ditu kalifikazioak.

Bestetik, ipuinak kontatzera edo gelakidek idatzitakoak irakurtzera animatuko


ditugu ikasleak. Irakasleak erabakiko du nola egin; hemen aukera desberdinak:

Ipuinak kioskoko bigarren gunean utzi daitezke eta ikasleei libreki


gelakideren baten ipuina aukeratzen utzi. Ipuina lasai-lasai gelako txokoren
batean irakurri dezakete.
Biribilean jarri eta ipuin desberdinak entzun ditzakegu jarraian (animatzen
direnak ahots goran irakurri dezakete beraiek idatzitako ipuina).
Taldeak nahastu eta ikasleak talde txikitan elkarri konta diezazkiekete
beraien ipuinak.

Oharra: gogoratu behar izanez gero, saio bat gehiago hartu daitekeela; beraz,
saio hau ipuinak osatu eta bukatzeko erabili daiteke eta saio gehigarrian,
ipuinak kontatu edota entzun (hiruhilekoko denboralizazioan horrekin
kontatzen da, hau da, horretarako saio bat dago utzita).

Baliabideak (Irakaslearen Baliabideak) - EUSK.06.3.M.20.A. Ipuinen jarraibideak


(Irakaslearen Baliabideak) - EUSK.06.3.M.20.B. Ipuina idazteko gidoia eta
txantiloia
(Ebaluazioa) - EUSK.06.3.M.26. Errubrika. Idatzizko adierazpena

27 EUSK.06.3.M.27. Itxi kioskoa


Deskribapena Saioari amaiera emateko, kioskoko hirugarrengo gunetik gaurko ikasle
arduradunak “AHAZTUKO EZ DUGUNA” kartela hartu eta irakasleari emango
dio. Talde handian eta ahots goran, saioari itxiera emango zaio:

Irakasleak saio honetatik zer ahaztuko ez duten galdetuko die ikasleei


(irudi, hitz, esaldi, pertsona, leku… edozer gauza izan daiteke).

Baliabideak (Irakaslearen Baliabideak) - EUSK.00. Ahaztuko ez duguna

You might also like