FILIPINO

BAITANG 9
UNANG MARKAHAN
Aralin 3- Pampanitikan : Puting Kalapati, Maglibot ka sa Buong Mundo

Wika at Gramatika: Paraan sa Pagpapahayag ng Emosyon

Mga Layunin:

 Natutukoy ang kasingkahulugan ng bawat piling salita mula sa tinalakay na akda

 Nailalahad ang pagkakaiba at pagkakatulad ng mga kulturang Malaysian at
kulturang Pilipino sa iba’t ibang aspekto gamit ang Venn Diagram
 Nasusuri ang bawat taludtod ng tinalakay na tula ayon sa damdaming
nangingibabaw rito
 Nailalahad ang pagkakaiba at pagkakatulad ng tulang pandamdamin mula sa
Pilipinas at Malaysia ayon sa mga elemento ng tula

Pangkaalaman

Ang bawat bansa ay may kaniya-kanyang kasaysayan na nakatago sa iba’t ibang akdang
pampanitikan nito. Isa na rito ang bansang Timog-Silangang Asya. Ang mga bansang ito ay hitik sa mga
panitikan tulad na lamang ng tula. Makikita sa tula ang kasaysayan at karanasan ng mamamayanng
bawat bansa na sumasalamin sa kanilang sariling pagkakakilanlan bilang isang lahi.

GAWAIN 1- Pag-unlad ng Talasalitaan ( Week 1 November 23-29 )

A. Tukuyin ang kasingkahulugan ng mga salitang sinalungguhitan sa pahina 39 ng iyong aklat. Bilugan
ang titik ng tamang sagot.

Gawain 2

-Basahin at unawain nang mabuti ang tulang Puting Kalapati, Maglibot ka sa Buong Mundo.

Gawain 3

 Ibigay ang simbolo ng sumusunod na mga salita na ginamit sa tulang Puting Kalapati, Maglibot
ka sa Buong Mundo
1. kalapati-
2. bulaklak-
3. hanging sariwa
4. alabok
5. salamin ng buhay

Gawain 5
 -Sagutin ang mga katanungan batay sa akdang Puting Kalapati, Maglibot ka sa buong Mundo.

1. Ano ang tinatalakay sa tula?

__________________________________________________________________________

2.Bakit kaya Puting Kalapati, Maglibot ka sa Buong Mundo ang pamagat ng tula?

__________________________________________________________________________

3. Ano ang sininsimbolo ng puting kalapati sa tula?

__________________________________________________________________________

4. Paano inilalarawan ng may akda ang mundo o daigdig batay sa kaniyang tulang Puting
Kalapati, Maglibot ka sa Buong Mundo?

Gawain 6 ( Week 2 November 30-Dec 06)

Basahin ang tungkol sa tulang pandamd amin o tulang liriko at mga uri nito.

Gawain 7

Sagutin ang mga katanungan sa pahina 44 -45 ng iyong libro.

1. Paano naiiba ang tulang pandamdamin sa iba pang mga uri ng akdang pampanitikan?
2. Paano naiiba ang tulang pandamdamin sa iba pang mga uri ng tula?
3. Anong tula ang nagtatampok ng saloobin at damdamin ng may-akda?
4. Anong uri ng tulang liriko ang tumutukoy sa mga guniguni sa kamatayan ng isang tao?
5. Bakit kailangang isaalang-alang ang mga element ng tula sa pagbuo nito?
6. Anong elemento ng tula ang tumutukoy sa mga linya na makikita sa loob ng isang saktong?
7. Paano mo malalaman kung ang isang tula ay oda?

Gawain 8

Ilahad ang pagkakaiba at pagkakatulad ng mga kulturang Pilipino sa iba’t ibang aspekto.
Gumamit ng Venn Diagram at maging malikhain sa paggawa ito.

Gawain 9

Suriin ang mensahe ng bawat saknong ng tulang Puting Kalapati, Maglibot ka sa Buong
Mundo.Pagkatapos ilahad ang iyong sariling karanasan na may kaugnayan sa tulang binasa.

Gawain 10

Basahinang mga paraan sa pagpapahayag ng emosyon at sagutin ang mga katanungan sa pahina
48-49 ng inyong libro.

1. Bakit mahalagang malaman ng indibidwal ang tamang paraan ng pagpapahayag ng emosyon?

2. Ano-ano ang mga paraan sa pagpapahayag ng emosyon?
3. Ano ang halimbawa ng paggamit ng mga pangungusap na padamdam?
4. Bakit nabubuo ang mga pahiwatig sa pagpapahayag ng saloobin?
 5. Paano nakatutulong ang pagkakaroon ng kaalaman sa paraan sa pagpapahayag ng emosyon sa
pakikipagtalastasan?

Aralin 4

Pampanitikan : Kay Estella Zeehandelaar

Wika at Gramatika: Mga Pang-ugnay sa Pagpapayahag ng Pananaw

Mga Layunin:

 Naibibigay ang angkop na kahulugan ng bawat piling pahayag mula sa tinalakay na akda.
 Nakapagsasaliksik at nakapagtatala ng mga tradisyon ng Indonesia at nailalahad ang kuro-kuro
kung nawat isa ay dapat o hindi dapat panatilihin bilang kaugalian at tradisyon
 Nakagagawa ng sariling reaksiyon mula sa pinanood na video clips o documentary films tungkol
sa mga kababaihan sa Indonesia
 Nakabubuo ng makabuluhang pangungusap gamit ang mga pang-ugnay sa pagpapahayag ng
pananaw
 Nakasusulat ng isang sanaysay tungkol sa mga dapat o hindi dapat taglayin ng kabataang Asyano
na ginagamitan ng mga angkop na pang-ugnay sa pagpapahayag ng sariling pananaw

PANGKAALAMAN
Ang Java ay isang isla ng Indonesia na kinalalagyan ng kabisera ng bansa, ang Jakarta.
Ang wikang ginagamit ng mga taong naninirahan dito ay Jawa. Ito ang pinakamataong isla, at
isa sa mga pinakamataong rehiyon sa mundo.Ayon sa kasaysayan, ang Java ay dating
pinamumugaran ng kaharian ng Hindu at dati ring nagging sentro ng kolonyak ng Dutch. Sa
kasalukuyan, Ang Java ay may mahalagang papel na ginagampanan sa aspektong pampolitika at
ekonomiya ng Indonesia. Habanes ang tawag sa mga lalaki at Habanesa naman ang tawag sa
mga babaeng naninirahan dito.
Gawain 1 ( Week 3 December 7-13)

 Ibigay ang angkop na kahulugan ng bawat pahayag sa pahina 56-57 ng iyong libro.Bilugan ang
tamang sagot.

Gawain 2

 Basahin at unawain nang mabuti ang akdang Kay Estella Zeehandelaar at sagutin ang mga
katanungan sa akdang binasa.

1. Ano ang hangarin ng prinsesa batay sa kaniyang liham?

2. Ano-ano ang mga bagay na ipinagkait nya?
3. Ano-ano ang mga kaugalian ng mga Javanese na ipinakita sa akda?
4. Bakit hindi dapat tanggihan ang kanilang mga batas? IPaliwanag.
5. Sa iyong palagay, tama ba ang batas na ipinatutupad sa kanila?
6. Kung ikaw ang nasa kalagayan ng prinsesa, maipamumulat sa mga nakatatanda na hindi
patas ang batas na kanilang ipinatutupad nang walang masasaktan?
 7. Paano mo maipaglalaban ang iyong karapatan nang walang sino mang mahal sa buhay ang
masasaktan.
8. Malahalaga ba nag pagsunod sa mga kaugalian at tradisyon? Bakit?
9. Gaano kahalaga ang pagsunod sa mga kaugalian at tradisyon sa iyong buhay?Ipaliwanag.
10. Sa iyong palagay, mahalaga ba ang boses at damdamin ng tao? Bakit?

Gawain 3

 Basahin ang tungkol sa sanaysay at ang mga bahagi nito at sagutin ang mga tanong na
nakapaloob dito.
1. Ano ang sanaysay?
2. Ano ang gamit ng sanaysay?
3. Ano-ano ang tatlong mahahalagang bahagi ng isang sanaysay?
4. Anong bahagi ng sanaysay ang kakikitaan ng mga karagdagang impormasyon ukol sa paksang
tinatalakay?
5. Anong sanaysay ang nabasa mo na hindi mo malilimutan? Bakit?
6. Anong uri ng sanaysay ang akdang Kay Estella Zeehandelaar?
7. Ano ang tono na nangingibabaw sa akdang binasa?
8. Paano nakatutulong ang akdang pampanitikan ng ibang bansa sa bansang Pilipinas?
9. Sa iyong palagay saang bahagi ng sanaysay makikita ang mga mahahalagang impormasyon na
nais iparating sa mga mambabasa? Bakit?
10. Kung ikaw ay susulat ng isang sanaysay, anong uri ang gagamitin mo bakit?

Gawain 4

 Indibidwal na Gawain. Magsaliksik at magtala ng mga tradisyon sa Indonesia. Pagkatapos,

ilahad ang iyong kuro-kuro kung ang bawat isa ay dapat o hindi dapat panatilihin bilang
kaugalian at tradisyon.

Gawain 5

 Ika-21 siglong Gawain

Manood ng video clips o documentary films sa You Tube tungkol sa mga kababaihan sa
Indonesia. Pagkatapos gumawa ng sariling reaksiyon mula sa napanood.
.

Gawain 6 ( Week 4 December 14- 16)

( Wika at Gramatika )

Basahin ang tungkol sa pang-ugnay at sagutin ang mga tanong sa pahina 63 ng iyong aklat.

1. Ano-ano ang mga pang-ugnay na nabasa sa sanaysay na nagpapahayag ng pananaw?

2. Paano mo gagamitin ang pang-ugnay na kung hindi ako nagkakamali sa isang makabuluhang
pangungusap?
3. Paano nakatutulong ang mga pang-ugnay sa pagpapahayag ng sariling pananaw sa pagbuo ng
isang mahusay na sanaysay?
 4. Bakit kailangang isaalang-alang ang wastong gamit ng mga pang-ugnay sa pagpapahayag ng
sariling pananaw?
5. Sa iyong palagay napalalawak ba ang isang paksa kung gagamitan ito ng mga pang-ugnay sa
pagpapahayag ng sariling pananaw?Bakit?

Gawain 7

 Bumuo ng mga makabuluhang pangungusap gamit ang mga pang-ugnay sa pagpapahayag ng

sariling pananaw.Ang bawat pangungusap ay tumatalakay sa mga isyong panlipunan ng bansa
gaya ng kahirapan, karapatang pantao,child labor, isyung pangkasarian o gender biases at iba
pang napakahalagang mga isyu na kinahaharap ng bansa sa kasalukuyang panahon.

Gawain 8

 Sumulat ng jsang sanaysay tungkol sa mga dapat o hindi dapat taglayin ng kabataang
Asyano.Ang sanaysay ay dapat magtaglay ng apat hanggang anim na talata.Gumamit ng mga
angkop na pang-ugnay sa pagpapahayag ng sariling pananaw.

Batayang Aklat

Hinirang 9

________________Pagkatapos ng Ikaapat na leksyon sa Unang Kwarter- Isumite sa

Nobyembre________________2020_________.

Salamat!

____________________________ _________________________ ______________________

Pangalan at Lagda ng Mag-aaral Edad at Bilang Cellphone No.

___________________________ _________________________ ______________________

Pangalan at Lagda ng Mag-aaral Kaugnayan sa Mag-aaral Cellphone No.

EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO
GRADE 9
UNANG MARKAHAN
ARALIN-4 Pagtukoy sa Kaugnayan ng Lipunang Sibil, Media, at Simbahan sa Tao
Mga Layunin:

 Matukoy ang mga halimbawa ng lipunang sibil at ang mga papel na ginagampanan ng mga ito
upang makamit ang kabutihang panlahat
 Masuri ang mga adhikaingnagbubunsod sa mga lipunang sibil upang kumilos tungo sa
kabutihang panlahat
 Mahinuha ang layunin at kahalagahan ng lipunang sibil, media, at simbahan sa tao
 Mataya ang mga adbokasiya ng iba.t ibang lipunanang sibil batay sa kontribusyon ng mga ito
 Makapagsagawa ng mga pananaliksik sa pamayanan upang matukoy kung may lipunang sibil na
kumikilos dito.

Sumasagi ba sa isip mo minsan kung bakit may mahihirap at mayayaman sa ating lipunan?

Ano nga ba ang dahilan kung bakit may mahihirap at may mga mayayaman sa ating lipunan? Hindi nga
ba’t bunga ito ng kawalan ng interes ng ilan sa atin na tumulong sa kapwa at higit na pagpili na
makipagkompetensiya sa iba sa halip na makiisa? Sabi nga ng founder ng Gawad Kalinga na si Tony
Meloto, “ Ang kahirapan ay nangyayari kapag nakalilimutan natin ang kumalinga sa ating
kapwa.Kontento sa ating sariling buhay at sa ating mga pamilya’t mga kaibigan,nakaliligtaan natin ang
mga pangangailangan ng iba at hindi natin nakikilala na tayo ay bahagi ng isang pamilya.

Para matapos ang kahirapan, dapat umapaw ang pagmamahal mula sa ating mga
tahanan at dumaloy sa buong mundo.” Ito ang dahilan kung bakit inilunsad niya ang
organisasyong Gawad Kalinga na may misyong tapusin ang kahirapan sa pamamagitan ng
pagtataguyod ng dignidad ng mga maralita. Ito rin ang dahilan ng pag-usbong ng marami pang
mga pribadong organisasyon upang maipamalas ang kanilang ugnayan sa lipunan. Sila ang
tinutukoy na mga lipunang sibil.

Gawain 1 ( Week 1 Nov. 23-29)

 Suriin ang larawan sa pahina 34 ng iyong aklat. Sagutin ang mga sumusunod na
tanong tungkol dito.
1. Anong paraan ang ginagamit upang mabigyang impormasyon ang madla?
2. Paano nakapagdudulot ng masidhing implikasyon ang media sa pamumuhay ng
tao?
3. Bilang bahagi ng henerasyon ng mga millennials, paano ka makatutulong sa
pagpapalaganap ng impormasyon sa inyong pamayanan?
4. Ano ang kaugnayan ng media, lipunang sibil, at simabahan sa iyong pagtamo ng
sariling kaganapan bilang tao?

Gawain 2 ( Week 2 Nov.30-06)

 Basahin ang kwento sa phina 35-36 ng iyong libro. Sagutin ang mga katanungan
tungkol dito.
1. Anong masaklap na kalagayan ang dinaranas ng mga taga-Tuguegarao at
Penablanca sa kuwento?
2. Paano ipinamalas ng ibang tao ang kanilang pakikiramay sa naturang sitwasyon?
 3. Napabatid ba sa ulat ang ugnayan at pagmamahal ng sambayanan?
4. Sa paanong paraan nakatulong ang tagapakinig sa nasabing sitwasyon?
5. Paano nakatulong ang media, simbahan, at lipunang sibil sa sitwasyong ito?
6. Bilang estudyante? Paano ka makatutulong sa mga biktima ng ganitong
kalamidad?

Gawain 3 ( Week 3 Dec.07-13}

 Basahin ang tungkol sa mga institusyon sa lipunan.

Gawain 4 ( Week 4 Dec14-16)

 A. Basahin ang mga pahayag sa pahina 40-41 ng iyong libro.Isulat ang tama sa
patlang kung sumasang-ayon ka, at kung hindi ay salungguhitan ang salita o mga
salitang nagpapadali dito at isulat ang tamang salita o mga salita sa patlang.

 B. Basahin ang mga sitwasyon sa pahina 41-42 ng iyong libro.

1. Si Mariel ay namulat sa marangyang buhay. Lahat ng kaniyang ninanais ay
natutugunan ng kaniyang pamilya, ngunit dumating sa punto na nakaranas siya ng
kakulangan sa buhay at tila walang saysay ang mga material na bagay na mayroon
siya. Nalaman mong nagmumukmok siya upang hanapin ang kukumpleto sa
kanilang pagkatao sa kabila ng kariwasaan. Paano mo siya matutulungan? Anong
instusyon ang pwede mong maipayong lapitan niya upang matugunan ang
kaniyang pangangailangan?
2. Si Daniel ay may masidhing nararamdaman para kay Julia. Hindi niya ito masabi
nang person. Alam mong mahilig si Julia sa Facebook at Twitter. Ano ang maaari
mong maimungkahi kay Daniel upang maipaalam kay Julia ang nararamdaman
niya? Ano ang pinakamabisang institusyon ang makatutulong kay Daniel?
Pangatwirana ang iyong sagot.
3. Maraming mga kababaihan at mga bata ang inaabuso sa lugar ninyo, Narinig mo
na ang tungkol sa organisasyong Gabriela. Ano ang gagawin mo upang mas lalong
mapadali ang pagsagip sa mga biktima ng pang-aabuso sa inyong lugar?
4. Malaking alitan ang namamagitan sa mga Katoliko at mga Iglesia ni Kristo dahil sa
kanilang mga paniniwala. Pinagdedebatihan nila ang kaligtasan ay nakakamit
lamang sa kani-kanilang relihiyon? Ano ang maaari mong maipayo upang matigil
ang hidwaang ito? Kaninio ka hihingi ng tulong upang mapagbati ang magkabilang
panig.
5. Isang matagal nang pangarap ng iyong kapitbahay ang makita at matagpuan ang
kanyang ina. Wala siyang perang maaaring magamit sa paghahanap ng kaniyang
ina. Paano mo siya matutulungan sa hangaring ito? Saan at kanino mo siya
ilalapit?

 C. Alamin at siyasatin ang mga programang pang-institusyon na alam ninyong hindi

naman nakatutulong sa mga mamamayan. Gumawa ng plano kung paano matitigil o
masusugpo ang mga programang ito para sa kabutihan ng lahat.
Batayang Aklat:

Ginintuang Gabay sa Pagpapakatao 9

__________________Pagtatapos ng Ikaapat na Leksyon sa Unang Kwarter. Isumite sa

Nobyembre____________2020__________.

Salamat!

________________________________ ___________________________ ____________________

Pangalan at Lagda ng Mag-aaral Edad at Bilang Cellphone No.

_______________________________ ___________________________ ____________________

Pangalan at Lagda ng Magulang Kaugnayan sa Mag-aaral Cellphone No.

EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO
GRADE 8
UNANG MARKAHAN
Aralin 3- Pagkakaroon ng Bukas na Komunikasyon sa Pamilya

Mga Layunin:
  Matukoy ang kahalagahan ng pagkakaroon ng bukas na komunikasyon sa pagitan ng bawat
kasapi ng pamilya sa pagbuo ng mabuting ugnayan sa kapwa
 Matukoy na ang kawalan ng komunikasyon ay makahahadlang sa magandang ugnayan ng mga
nagkakaisang kasapi ng pamilya
 Mahinuha na ang bukas na komunikasyon ay magiging tulay sa pagtugon ng dakilang misyon ng
pamilya sap ag-unawa at pagiging sensitibo sa pangangailangan at karapatan ng bawat isa

Sa iyong palagay, ano ang iyong mararamdaman kung mayroon ka sanang nais sabihin
sa iyong mga magulang ngunit nagkataon namang abala sila sa paikikipag-usap sa iba? O kung
babaling ka naman sa iyong kapatid ay makikita mo siyang may suot na earphones at pangisi-
ngisi pa? Marahil ang una mong mararamdaman ay inis at pagkadismaya dahil wala kang
mapagsabihan ng nais mong sabihin. Sa kasalukuyang panahon nakalulungkot isipin na ang
ganitong eksena ay tila karaniwan na sa mga pamilya. Nasa harap nga ng hapag- kainan at sabay-
sabay na kumakain ngunit sa halip na mag-usap-usap ay nakatutok naman sa telebisyon, o hindi
kaya ay hawak naman ang kani-kaniyang cell phone o gadget. Kung magpapatuloy ang ganitong
gawi sa pagitan ng bawat kasapi ng pamilya, siguradong maaapektuhan ang kanilang ugnayan sa
isa’t isa.

Gawain 1 ( Week 1 Nov. 23-29 )

 Suriin ang larawan sa pahina 22 ng iyong libro.

Sagutin ang mga sumusunod na tanong:

1. Ano ang ginagawa ng bawat kasapi ng pamilya sa larawan sa pahina 22.

______________________________________________________________________________
2. Ano ang maidudulot ng ganitong gawi sa ugnayan ng pamilya sa larawan?

______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________

3. Ganito rin ba ang sitwasyon ng inyong pamilya sa inyong tahanan?

______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________

4. Bakit mahalaga ang komunikasyon sa pagitan ng bawat kasapi ng pamilya?

______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
5. Ano ang maaari mong gawin upang mapanatili ang pagkakaroon ng bukas na komunikasyon ng
inyong pamilya?

Gawain 2

 Basahin ang kwento sa pahina 23-24 ng iyong aklat. Sagutin ang mga tanong ayon sa
binasang kwento.
1. Bakit walang panahon ang mga magulang ni Victoria para sa kaniya?

__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
 2. Ano ang naging sanhi ng kawalan ng komunikasyon ng mga kasapi ng pamilya ni Victoria?
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
3. Kung ikaw si Victoria, paano mo haharapin ang sitwasyon na ito?
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
4. Kung nagkaroon ng bukas na komunikasyon sa pagitan ng bawat kasapi ng pamilya ni
Victoria, hahantong kaya ito sa ganitong sitwasyon?
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
5. Ano ang naging bunga ng mga pagkukulang ng mga magulang ni Victoria?
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
6. Sa iyong sariling palagay, paano haharapin ng mga magulang ni Victoria ang eksenang
kanilang naabutan?

Gawain 3 ( Week 2 Nov.30-Dec.06)

 Basahin ang mga impormasyon tungkol sa komunikasyon sa pahina 25-28 ng iyong

libro.

Gawain 4

 A. Natutukoy ang mga bagay na madalas mong ginagawa sa bahay upang mapanatili
ang komunikasyon sa iyong pamilya.

Gawain 5 ( Week 3 Dec. 07-13)

 B. Pag-aralan ang mga sitwasyon sa pahina 28 ng iyong libro. Ipaliwanag kung paano
mo haharapin ang bawat isa.

Gawain 6

 Sumulat ng mga karanasang nagiging hadlang ng pagkakaroon ng bukas na

komunikasyon sa pagitan ng mga lkasapi ng pamilya. Katapat ng bawat karanasan,
ilagay ang naiisip mong solusyon sa bawat isa. Gumawa ng repleksiyon kung paano
mo mapatatatag ang pagkakaroon ng bukas na komunikasyon sa iyong pamilya.

Karanasan Solusyon

Repleksiyon:
 ______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________

Aralin 4: Pagtuklas sa Papel ng Pamilya sa Lipunan at Politika

Mga Layunin:

 Maipaliwanag ang ugnayan ng lipunan at pamilya

 Matukoy ang mga gawain o karanasan sa sariling pamilya na kapupulutan ng aral at
may positibong impluwensiya sa lipunan
 Masuri ang pag-iral ng pagmamahalan at pagtutulungan sa isang pamilyang
nakikiisa sa mga programa ng komunidad
 Maisagawa ang mga angkop na kilos tungo sa pagpapaunlad ng pamayanan sa
pamamagitan ng pagtutulungan ng bawat pamilya

Bukod sa tungkulin ng bawat pamilya na hubugin ang kaalaman, kakayahan, asal at pagkatao
ng kabataan, mayroon din silang mahalagang gampanin sa lipunan at sa politika. Kabilang na rito ang
pagmumulat sa mga kabataan sa pakikilahok sa mga gawaing makakatulong sa pamayanan gaya ng
pagiging bukas palad sa mga nangangailangan at biktima ng kalamidad o sakuna, pagsusulong ng
bayanihan, at pangangalaga sa kapaligiran. Dagdag pa rito, nakaatang din sa pamilya ang responsibilidad
na tiyakin na isinusulong ng mga batas at institusyong panlipunan ang mga karapatan at tungkulin ng
pamilya upang protektahan at mapanatili ang integridad nito.

Gawain 1

 Suriin ang larawan sa pahina 31 ng iyong libro.

Sagutin ang mga sumusunod na tanong:

1. Ano ang ginagawa ng pamilya sa larawan?

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
2. Anong aral ang maituturo ng mga magulang sa mga anak nila sa pamamagitan ng gawaing
nasa larawan sa pahina 31.
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
3. Paano makatutulong sa pamayanan ang ginagawa ng pamilya sa larawan?
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
4. Ginagawa rin ba ito ng inyong pamilya? Kung oo, gaano kadalas?
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________

Gawain 2 ( Week 4 Dec 14-16 )

 Basahin ang kwentong “Boto Mo, Kinabukasan Ko “ Sagutin ang mga tanong tungkol
dito.
Gawain 3

 Basahin ang tungkol sa Papel ng pamilya sa lipunan, Pangangalaga sa Kalikasan at

Papel ng Pamilya sa Politika

Gawain 4

 Basahin ang mga sumusunod na sitwasyon sa pahina 38ng iyong aklat. Itala kung
paano magagampanan ng inyong pamilya ang tungkulin ninyo sa lipunan at sa
politika.

Gawain 5

 Gumawa ng talaan ng mga isyung humahadlang sa pagganap ng pamilya sa

mahahalagang gampanin nito sa lipunan at sa politika. Katapat na bawat isyu,
magsulat ng naiisip mong paraan upang harapin ang mga ito. Itala mo rin ang mga
taong makatutulong sa pagharap ng bawat isyung iyong itinala.

Batayang Aklat:

Ginintuang Gabay sa Pagpapakatao 9

__________________Pagtatapos ng Ikatlo at Ikaapat na Leksyon sa Unang Kwarter. Isumite sa

Nobyembre________________2020___________.

Salamat!

__________________________ ___________________________ ____________________________

Pangalan at Lagda ng Mag-aaral Edad at BIlang Cellphone No.

__________________________ ___________________________ ____________________________

Pangalan at Lagda ng Magulang Kaugnayan sa Mag-aaral Cellphone No.

FILIPINO
KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO
GRADE 11
UNANG MARKAHAN

Aralin- 1 Konseptong Pangwika ( Register / Barayti ng Wika, Lingguwistikong Komunidad )

Mga Layunin:

 Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga napakinggang sitwasyong

pangkomunikasyon
  Nagagamit ang kaalaman sa modernong teknolohiya sap ag-uanawa sa mga konseptrong
pangwika
 Nabibigyang kahulugan ang mga komunikatibong gamit ng wika sa lipunan
 Natutukoy ang mga pinagdaanang pangyayari/ kaganapan tungo sa pagkabuo at pag-
unlad ng Wikang Pambansa
 Natitiyak ang mga sanhi at bunga ng mga pangyayaring may kaugnayan sap ag-unlad ng
Wikang Pambansa

Hindi maiiwasan ang pagkakaroon ng barayti ng wika dahil sa pakikipag-ugnayan ng tao sa

kapwa tao mula sa ibang lugar na may naiibang kaugalian at wika. MUla sap ag-uugnayang ito ay may
nalilinang na wikang may pagkakaiba sa orihinal o istandard na pinagmulan nito.

Mula pa noon hanggang sa kasalukuyan ay sinisikap pag-aralan ang pagkakaroon ng iba’t ibang
barayti ng wika.Mababanggit dito ang tungkol sa Tore ng Babel mula sa Bibliya sa Genesis 11: 1-9 kung
saan sinasabing naging labis na mapagmataas a at mapagmalaki ang mga tao at sa paghahangad ng lakas
at kapangyarihan, sila ay nagkaisang magtayo ng toreng aabot hanggang langit. Pinarusahan sila ng
Diyos sa pamamagitan ng pagbibigay sa kanila ng iba’t ibang wika. Dahil hindi na sila magkaintindihan,
natigil ang pagtatayo ng tore na tinawag na Babel at dito nagana pang pagkakaiba-iba ng wika ng mga
tao.

Sa kasalukuyang panahon ay pinag-aaralan ang isang wika sa loob ng kapaligiran at karanasan

ng mga nagsasalita nito. Ito ang nagbubunga ng sitwasyon at mga pangyayaring nagreresulta

Sa tinatawag na divergence ang dahilan kung bakit nagkaroon ng iba’t ibanguri o barayti ng wika ( Paz.
Et.al.2003)

Marami na tayong tinalakay mula sa simula pa lang tungkol sa konseptong pangwika. Madali
nating makikilala ang isang tao sa pamamagitan ng wikang kanyang ginagamit. Sa wikang ginagamit
masasalamin ang kultura ng tao dahil ang wika ay kabuhol ng kultura.

May kanya-kanyang wikang ginagamit ang tao. Sa rehistro at barayti ng wika makikilala rin ang
tao katulad ng dayalek, ang wikang ginagamit sa partikular na rehiyon; ang estilo ng paggamit ng wika ay
tinatawag na idyolek; sama na lang ang sosyolek ay isang okupasyunal na rehistrong pangwika;at ang
wikang ginagamit sa bahay ay ekolek samantalang ang etnolek ay pang-etnolingguwistikong grupo.

Malaki ang gampanin ng wika sa buhay ng tao. Nang dahil dito, nagkakaroon siya ng pakikipag-
ugnayan sa kapwa na nagiging dahilan upang magtamo ng mga karanasang dadalhin sa araw-araw na
buhay. Ang mga nagiging karanasan sa pakikipagtalastasan ang nakapag-iisip sa tao upang magkaroon
ng sariling pananaw. Ang kaniyang paniniwala kaugnay ng wika ay batay sa mga nariring, nababatid at
napag-aaralan.

Gawain 1

 Ilahad mo ang iyong sariling pinaniniwalaan, opinyon, at karanasan hinggil sa

konseptong pangwika?
1. Ano, para sa iyong sarili ang mga konseptong pangwika?
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
 __________________________________________________________________
__________________________________________________________________

2.Ibigay ang iyong kaalaman sa sumusunod na konseptong pangwika:

a. Unang wika_____________________________________________________

b. Wikang
Pambansa_______________________________________________________
_______________________________________________________________

c. Rehistyro ng Wika
1. Magbigay ng mga naging karanasan mo kaugnay ng konseptong pangwika.
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

Gawain 2

Panuto: Kumpletuhin ang pahayag sa ibaba hinggil sa mga konseptong pangwika.

Maiuugnay ito sa aking mga :

1. Nabatid tulad
ng____________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
2. Pananaw tulad
ng____________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
3. Karanasan tulad
ng____________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________

Gawain 3

-Tugunan ang hinihinging kasagutan sa bawat bilang:

1. Ano ang ibig sabihin ng pahayag na “ pagkakaisa sa gitna ng pagkakaiba”

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
2. Paano mo maiuugnay ang naunang pahayag sa sitwasyon sa Pilipinas?

Gawain 4
  Sagutin ang mgasumusunod na tanong:
1. Ano ang pagkakaiba ng wika sa dayalekto?
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________

2.Ipaliwanag ang kahulugan ng rehistro ng wika?

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Gawain 5

 Sagutin ang mga sumusunod na tanong:

a. Idyolek-
b. Dayalek-
c. Etnolek-
d. Ekolek-
e. Register-

Bilang isang HUMMS/ABM/STEM na mag-aaral, paano mo magagamit sa iyong strand ang

iyong kaalaman ukol sa unang wika at ikalawang wika?

KONSEPTONG PANGWIKA

Wika ang namamagitan upang maunawaan ang sarili, karanasan, kapwa tao,ibang
tao,paligid,mundo,obhetibong realidad, panlipunang realidad,politikal,ekonomik at kultural.Unang wika
man o pangalawang wika, wika pa rin ang daluyan ng kaisipan at kamalayan ng isang lahi,lipi at lipunan.
Ibig sabihin nasa wika ang tanging paraan upang maisalin ang kaalaman, karanasan at alaala ng isang lahi
o lipi at lipunan sa iba.

Ang unang wika ay ang wikang katutubo na kinagisnan at natamo mula sa pagkasilang hanggang
sa oras na magamit at maunawaan ng isang indibidwal.Sinasabi ring wikang taal ang unang wika
sapagkat itoy umusbong sa isipan ng bawat indibidwal mula sa loob ng isang tahanan at komunidad. Ito
rin ay sinasabing likas, ang wikang nakagisnan,natutuhan at ginagamit ng pamilyang nabibilang sa isang
lingguwistikong komunidad. Ang grupo ng mga mamamayan na naninirahan sa iisang lugar na
gumagamit ng iisang wika, na hindi lamang sinasalita bagkus mayroong pagkakaunawaan,ugnayan at
interaksyon sa bawat isa.

Ang unang wika ay tinatawag ring mother tongue,katutubong wika, o sinusong wika.Ang wika
kung saan nakilala at pamilya ang isang indibidwal kaya nagkaroon ng kakayahang maangkin ito sa
tulong ng kinalakhang komunidad. Sa kasalukuyan ang Mother Tongue ay hindi lamang unang wika
bagkus ay isa sa mga asignatura mula sa Baitang 1 hanggang 3 upang maging daluyan ng higit na
pagkatuto at pakaunawa sa ikalawang wika.

Mga Gabay upang matukoy kung ang isang tao ay katutubong tagapagsalita ng isang wika: Lee
(2013)-“The Native Speaker: An Achievable Model”

1. Natutuhang indibidwal ang wika sa murang edad.

2. Ang indibidwal ay may likas at instruktibong kaalaman at kamalayan sa wika.
 3. May kakayahan ang indibidwal na makabuo ng mataas at importansyang diskurso gamit ang
wika
4. Mataas ang kakayahan sa komunikasyon ng indibidwal gamit ang wika.
5. KInilala ang sarili bilang bahagi at nakikilala bilang kabahagi ng isang lingguwistikong
komunidad.

Ang pangalawang wika ay naiiba sa unang wika,sapagkat ito ay hindi taal o likas na natutuhan ng isang
indibidwal sa kanyang tahanan at kinabibilangang ligguwistikong komunidad.Ito ay wikang natutuhan sa
paaralan o pakikipag-ugnayan sa ibang tao na may kakayahang gamitin ito. Natutuhan ito ng isang
indibidwal, matapos siyang mahasa ang kakayahan ang kakayahan sa paggamit ng ng unang wika. Kung
gayon, ang pangalawang wika ay may karagdagan sa mga wikang natutuhan at pinag-aaralan sa mga
paaralan.Kung mayroon mang pangunahing distinksyon o kakanyahan ang pangalawang wika (L2) ito ay
walang iba kundi ang pagtataglay ng katagiang maaaring matutuhan( learnability) o natutuhan (learned)
sa mulat o malay na paraan ng pagsasalin ng prosesong komunikatibo. ( Krashen,1982) saliksik nina
Aguilar, Jennifor L. et al.2016.

Gawain 1

Pumili lamang ng tatlo at gawin ang mga sumusunod:

1. Lumikha ng sariling “ Spoken Poetry” ukol sa paksang Pag-ibig”

2. Lumikha ng sariling “Hugot Lines” ukol sa paksang “Kabataan sa Makabagong Panahon”
3. Sumulat ng sariling “ Pick-up Lines”kaugnay sa paksang “Edukasyon”
4. Sumulat ng “Hugot Lines” kaugnay sa paksang “Pamilya”
5. Sumulat ng sariling “ Spoken Poetry” ukol sa paksang “ Kabataan para sa Bayan”

Gawain 2

Pumili ng tatlo sa sumusunod na kaban ng kaalaman at ipaliwanag ang isinasaad nitong kabuluhan.

1. Wika ay binubuo ng tunog at sagisag na ginagamit ng mga tao sa pakikipagkomunikasyon upang

magkaunawaan.
2. Wikang pambansa naman ang wikang pinagtibay ng pambansang pamahalaan at ginagamit sa
pamamahala at pakikipag-ugnayan sa mamamayan.
3. Wikang panturo ang ginagamit upang magtamo ng mataas na antas ng edukasyon.
4. Tinatawag naman na wikang opisyal ang prinsipal na wikang ginagamit sa edukasyon, sa
pamahalaan at sa politika, sa komersiyo at industriya.
5. Ang lingguwistikong komunidad ay may kaugnayan sa pagpapaunlad ng wika.Isinaalang-alang
din ang tungkol sa idyolek,sosyolek at diyalek ng pangkat ng tao sa isang komunidad.
6. Ang unang wika ay natututuhan ng isang tao mula noong kanyang kapanganakan. Batayan para
sa pagkakakilanlang sosyolingguwistika ang unang wika ng isang tao. Tinatawag din itong
katutubong wika.
7. Ang pangalawang wika ay iba pang pinag-aaralan o natutuhan maliban pa sa unang wika.
8. Wika ang daluyan ng kaisipan, ideya, mensahe, at higit sa lahat ng damdamin o emosyon.
9. Ang wika rin ang nagsisilbing salamin upang malaman ang pagkakakilanlan ng isang tao o lahi.
10. Isang wika ang namamagitan sa kanila anumang edad olugar ang pinagmulan at wikang
pambansa.

Gawain 3
 Ipaliwanag ang kahulugan ng mga konseptong pangwika. Wika, Wikang Pambansa, Unang Wika,
Pangalawang Wika, at Social Media sa tulong ng mga sitwasyong naranasan o maaaring maranasan.

Salita Pagpapaliwanag sa Kahulugan sa Tulong ng mga

Sitwasyon
11. Wika

12. Pambansang Wika

13. Unang Wika

14. Pangalawang Wika

15. Social Media

Batayang Aklat:

Pluma

ADM

_________________Pagtatapos ng ika-apat na Leksyon sa Unang Kwarter. Isumite sa

Nobyembre______________2020______________.

SALAMAT!

_______________________________ ____________________________ _________________

Pangalan at Lagda ng Mag-aaral Edad at Bilang Cellphone No.

_______________________________ ____________________________ __________________

Pangalan at Lagda ng Magulang Kaugnayan sa Mag-aaral Cellphone No.

FILIPINO
PAGBASA AT PAGSUSURI NG IBA’T IBANG TEKSTO TUNGO SA PANANALIKSIK
GRADE 12
UNANG MARKAHAN

Aralin 1- Katangian at Kalikasan ng Iba’t Ibang Uri ng Teksto

Mga Layunin:
 Natutukoy ang mga katangian at kalikasan ng ibat ibat uri ng teksto.
 Nakasusuri ng iba’t ibang teksto batay sa kalikasan at katangian nito at
 Naibabahagi ang sariling pananaw batay sa napag-aralan sa pamamagitan ng graphic
organizer

- Bago natin simulan ang iyong magiging paglalakbay sa modyul na ito, muli mong
balikan ang iyong natutuhan sa naunang aralin sa pamamagitan ng pagsagot sa
katanungang ito:
- Masasabi mo bang mahalagang pag-aralan ang iba’t ibang uri ng teksto? Bakit?
Gawain 1 ( Week 1 Nov.23 -29 )
 Basahin at unawaing mabuti ang maikling kuwentong “ Mabangis na Lungsod”. Ilista
sa papel ang mga mahahalagang detalye na iyong mababasa upang makatulong sa
pagsagot sa mga katanungan.
 Buksan ang link.http:// filipinoeinsteinirakhads.blogspot.com/
Gawain 2
Panuto: Sagutin ang sumusunod na katanungan batay sa binasang tekstong naratibong ang
“Mabangis na Lungsod”.
1. Sino ang tagapagsalaysay sa binasang teksto? Sa anong pananaw o paningin ito isinasalaysay?
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
2. Sino ang pangunahing tauhan sa teksto? Siya ba ay tauhang bilog o lapad?
______________________________________________________________________________
3. Sino naman ang katunggaling tauhan sa teksto? Siya ba ay isang tauhang bilog o lapad?
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
4. May kasamang tauhan ba sa akda? Kung mayroon, sino siya?Siya bay tauhang bilog o lapad?
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
5. Anong pangunaging kaisipan ang nakapaloob sa binasang teksto?
______________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
Gawain 3

Panuto: Suriin ang sumusunod na mga pahayag mula sa tekstong” Mabangis na Lungsod”. Isulat kung
ito ay paglalarawang Subhetibo o Obhetibo

________________1 .Ang gabi ay mabilis na lumatag sa mga gusali , lumagom sa malalaki’t maliit na
lansangan, dumantay sa mukha ng mga taong pagal, sa mga taong araw-araw a may bagong lunas na
walang bisa.

_________________2. Mapapaiyak na si Adong. Ang tingin nya tuloy sa mga ilaw-dagitab ay parang mga
piraso ng apoy na ikinakalat sa kalawakan.

_________________3. Ang kampana ay tumutugtog at sa loob ng simbahan, pagkaraan ng maikling

sandal, narinig ni Adong ang pagkilos ng mga taong papalabas.

_________________4. Muling dinama niya ang mga barya sa kaniyang bulsa at iyon ay matagal din
niyang ipinakalansing.

_________________5. Ang maraming mukhang nagdaraan ay malalamig na parang bato, ang imbay ng
mga kamay at hiwatig ng pagwawalang –bahala, ang hakbang ay pagpapahalata ng pagmamadali- pag-
iwas.

Gawain 4 ( Week 2 Nov.30-Dec.06 )

Panuto: Basahin ang talatang nasa ibaba at tukuyin ang mga salitang naglalarawan naiyong
makikita. Isulat ang sagot sa patlang.

“ Ang mundo ay napakaganda, ang simoy ng hangin ay naipadarama tulad sa bango ng m,ga bulaklak,
ang magandang tanawin tulad sa kagandahang loob, ang dalisdis ng tubig sa banayad na haplos at ang
init ng araw tulad ng init ng aking pagmamahal”

Gawain 5

Panuto: Bigyan g subhetibo at obhetibong paglalarawan ang sumusunod na mga salita.

Mga Salita Obhetibong Paglalarawan Subhetibong Paglalarawan

1.Aklat

2. Pag-ibig

3. Paaralan

4. Kayamanan

5.Liwanag
 Gawain 6 ( Week 3 Dec. 07-13 )

Makinig! Manuod! Umawit!

Panuto: Pakinggan ang awiting “ Bulag, Pipi’t Bingi ni Freddie Aguilar at sagutin ang mga sumusunod na
katanungan.

1. Saan tungkol ang awiting Bulag, Pipi’t Bingi ni Freddie Aguilar?

______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
2. Ano-anong mga paglalarawan ang inyong natatandaan sa awitin?
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
3. Paano mo mailalarawan ang kagandahan ng mundo sa mga bulag pipi at bingi na bata?

4. Ano ang pangkalahatang mensahe ng awitin?

5. Ano –anong katangian ng tekstong deskriptibo ang makikita sa awitin?

Gawain 7

Panuto: Sagutin ang sumusunod na mga tanong:

1. Sa iyong palagay, bakit kailangang pag-aralan ang mga katangian at kalikasan ng iba’t ibang
teksto?
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
2. Paano makatutulong sa iyo bilang mag-aaral ang pag-alam sa mga katangiang ito?

______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________

3. Masasabi mo bang nagging makabuluhan ang panahong ginamit mo sa pag-aaral ng iba’t ibang
uri ng teksto? Ipaliwanag.

ISAGAWA ( Week 4 Dec.07-13 )

Panuto: Balikan ang iba’t ibang uri ng tekstong tinalakay sa mga naunang aralin. Ilagay ang mga
katangian nito sa pamamagitan ng graphic organizer.

Tekstong Impormatibo
Tekstong Deskriptibo

Tekstong Naratibo

Tekstong Prosidyural

Tekstong Persuweysib

Tekstong Argumentatibo

Gawain 8
Panuto: Isang halimbawa ng tekstong impormatibo ang balita. Basahin at suriin ang balitang nasa ibaba
at tukuyin ang mga katangian nito sa pamamagitan ng pagsulat ng isang talata.

Lalaki gumagamit daw ng frontliner ID para magbenta ng shabu sa Maynila,

arestado

Sinulat ni: Anna Felicia Bajo, GMA News

Timbog sa mga awtoridad ang isang Barangay volunteer na ginagamit umano ang kaniyang frontliner ID
upang makabenta ng iligal na droga sa lungsod ng Maynila.

Sa impormasyong ibinigay ni Police Capt. Philipp I es, tagapagsalita ng Manila Police District Station 4,
kinilala ang suspek bilang si Hajib Cayandatu, 24 isang tricycle driver na residente ng Quiapo.

Naaresto siya ng mga awtoridad sa Brgy. 445, Zone 44 sa Sampalok nitong Martes.

Base sa inisyal na imbestigasyon, nakatanggap ng impormasyon ang mga awtoridad tubgkol umano sa
talamak na bentahan ng shabu sa Sampaloc.

Ginagamit umano ni Cayandatu ang kaniyang ID para malayang makapunta sa Sampaloc at malayang
magbenta ng iligal na droga, ayon sa pulisya,

Sa isinasagawang operasyon, nakuha sa suspek ang walong pakete na naglalaman ng hinihinalang shabu
na nagkakahalaga ng P272,000, isang black pouch at buybust money na P500.

Sasampahan ang suspek ng kaso dahil umano sa paglabag ng Section 5 ( Selling of Dangerous Drugs) at
Section 11 ( Possession of Dangerous Drugs), Art II ng Republic Act. No. 9165.

Nasa kustodiya ng MPD station 4 ngayon si Cayandatu. –KBK GMA News

Sanggunian: Anna Felicia Bajo, “ Lalaking gumagamit daw ng frontliner ID para

magbenta ng shabu sa Maynila, arestado, “ Balitambayan, Mayo
13,2020,http://www.gmanetwork.com/news/balitambayan/balita

Gawain 9

Panuto: Tukuyin kung sa anong uri ng produkto ginagamit ang mga tagline na nasa ibaba. Suriin ang
mga katangian nito bilang tekstong persuweysib

Tagline Uri ng Produkto Katangian

1. “ Hindi umaatras ang
may tunay na lakas”

2. Hindi lang pampamilya,

pang- isports pa!”

3. “ Pambansang litsong
Manok”

4. “ Tatak barko, Tatak

 sariwa!”

5. “ Sarap ng filling mo.”

Batayang Aklat:

ADM

_________________Pagtatapos ng Ikatlong Leksyon sa Unang Kwarter-Isumite sa

Dec._________,2020______

SALAMAT!

_____________________________ ______________________ __________________

Pangalan at Lagda ng Mag-aaral Edad at Bilang Cellphone No.

____________________________ _____________________ __________________

Pangalan at Lagda ng Magulang Kaugnayan sa Mag-aaral Cellphone No.