Mineralet dhe klasifikimi i tyre

8 GRUPE KRYESORE
1. ELEMENTËT NATIVË 2. SULFURET
(të lindur) (kripëra te H2S)
3. HALOGJENURET
(kripëra të HCl, HF) 4. OKSIDET DHE HIDROKSIDET

5. SULFATET 6. FOSFATET
(kripëra të H2SO4) (kripëra të H3PO4)

7. KARBONATET 8. SILIKATET
(kripëra të H2CO3) (kripëra të SiO4)
1. Elementët nativë (të lindur)
• Ari (Au)
• Argjendi (Ag)
• Bakri (Cu)
• Platini (Pt)
• Diamanti (C)
• Grafiti (C)
• Squfuri (S)
2. Sulfuret (kripëra te H2S)
Piriti (FeS2)
Kalkopiriti (CuFeS2)
Galeniti (PbS)
Realgar (AsS)
Auripigmenti (As2S3)
Sfaleriti (ZnS)
Cinabariti (HgS)
3. Halogjenuret (kripëra të HCl, HF)

Haliti (NaCl)
Silvina (KCl)
Fluoriti (CaF2)
4. Oksidet dhe hidroksidet
Hematiti (Fe2O3)
Magnetiti (Fe3O4)
Limoniti (Fe2O3nH2O)
Kuarci (SiO2)
Opali (SiO2nH2O)
Kromiti (FeCr2O4)
Piroluziti (MnO2)
Boksiti (---)
5. Sulfatet (kripëra të H2SO4)

Gipsi (CaSO42H2O)
Anhidriti (CaSO4)
Bariti (BaSO4)
6. Fosfatet (kripëra të H3PO4)
Apatiti (Ca5(PO4)3(F,Cl,OH)
7. Karbonatet (kripëra të H2CO3)
Kalciti (CaCO3)
Magneziti (MgCO3)
Dolomiti (Ca, Mg(CO3)2
Mallahiti (Cu2CO3(OH) 2)
 8. Silikatet [SiO4]

8.1. Silikatet Ishullore

8.2. Silikatet Vargore
8.3. Silikatet Shtresore
8.4. Silikatet Skeletor
 8. Silikatet [SiO4]
8.1. Silikatet Ishullore
Olivina
Granatet
Zirkoni

8.2. Silikatet Vargore

Pirokseni
Hornblenda
 8. Silikatet [SiO4]
8.3. Silikatet Shtresore
Talku
Serpentina
Muskovit (e bardhe)
Mikat
Biotit (e zezë)

Kaolinit
Min. Argjilore Montmorilonit
Ilit
 8. Silikatet [SiO4]
8.4. Silikatet Skeletor
Albiti
Plagjioklazi
Anortiti

Ortoklazi
LENDA – GJEOLOGJI E APLIKUAR

SHKËMBINJTË MAGMATIKË

Viti Akademik 2019/2020

 Shkëmbinjtë Magmatikë
Shkëmb: bashkësia e agregateve minerale me
përbërje e ndërtim të caktuar që
formojnë koren e Tokës.

Dallohen nga njeri tjetri nga:

a) përbërja kimike
b) ndërtimi
c) vetitë fiziko-mekanike
d) format e shtruarjes
e) gjeneza
 Shkëmbinjtë Magmatikë
a) Përbërja kimike:
• përbërja mineralogjike reflekton përbërjen
kimike të shkëmbit;
• mineralet kryesore shkëmbformues
përcaktojnë tipin e shkëmbit;
• minerale shtojcë.
monominerale
Shkëmbinjtë
poliminerale
 Shkëmbinjtë Magmatikë
b) Ndërtimi:
Përcaktohet nga:
Struktura
• madhësia dhe forma e grimcave
• shkalla e kristalizimit

Tekstura
• nga mënyra e ndërthurjes së mineraleve
të ndryshme në shkëmb
 Shkëmbinjtë Magmatikë
c) Vetitë fiziko-mekanike:
• Përcaktohen nga bashkësia e mineraleve që
e përbëjnë një shkëmb të caktuar –
mineralet shkëmbformues.
• nga mënyra e ndërthurjes së mineraleve të
ndryshme në shkëmb – tekstura.
Mineralet që do formohen varen nga
përbërja e magmës. Cdo mineral
kristalizohet në një tëmperaturë
specifike gjatë ftohjes së magmës.
Kristalet e formuara më herët
(temperatura të larta) kanë dendësi
më të lartë sesa fluidi i magmës dhe
prandaj precipitojnë në fund.
 Shkëmbinjtë Magmatikë
e) Sipas gjenezës shkëmbinjtë klasifikohen:
• Shkëmbinjtë Magmatikë
lidhur me proceset vullkanike (magmatike).

• Shkëmbinjtë Sedimentarë
lidhur me proceset sipërfaqësore (erozion, sedimentim).

• Shkëmbinjtë Metamorfikë
lidhur me proceset e ndryshimit te shk. Magmatikë e
Sedimentarë ne thellësi te kores së Tokës.
=> Korja e Tokës (80 km)
• 65% Magmatikë
• 27% Metamorfikë
• 8% Sedimentarë

=> Siperfaqe e Tokës

• 75% Sedimentarë
• 25% Metamorfikë dhe Magmatikë
 Shkëmbinjtë Magmatikë
⇒formohen si pasojë e ftohjes dhe
ngurtësimit të magmës

⇒klasifikohen në bazë të:

- vendit të formimit
- përbërjes kimike (mineraleve shkëmbformues)
 Shkëmbinjtë Magmatikë

INTRUZIVE EKSTRUZIVE

HIPOABISALE EFUZIVE

ABISALE PIROKLASTIKE

TUFE TUFITE
 Shkëmbinjtë Magmatikë

⇒Tufe dhe tufite

 Shkëmbinjtë Magmatikë

Pompei (Napoli), 79 ac
 Shkëmbinjtë Magmatikë

Pompei (Napoli), 79 ac
 Shkëmbinjtë Magmatikë

Pompei (Napoli), 79 ac
Shkëmbinjtë Magmatikë
Shkëmbinjtë Magmatikë
 Shkëmbinjtë Magmatikë
⇒Shk. ekstruzivë
Shkëmbinjtë Magmatikë - Intruzive
Shkëmbinjtë Magmatikë - Ekstruzive
 KLASIFIKIMI NE BAZE TE % TE SiO2

% SiO2 Grupi Intruzive Efuzive Min. shkformues

Dunit OL+Px (90/10)
Ultra

Dendesia ulet
30-44 Peridotit Kimberliti OL+Px (50/50)

Ngjyra celet
Bazike
Piroksenit OL+Px (10/90)
Gabro Bazalt PLb+Px
44-53 Bazike
Plagjioklazit Diabaz PLb
Diorit Andezit PLm+Hrb
53-64 Mesatare
Sienit Trahit PLm+Hrb+Ok
Granit Riolit PLa+Mk+Krc+Ok
>64 Acide
Plagjiogranit Dacit PLa+Mk+Krc
Shkëmbinjtë Magmatikë

Dunit
 Shkëmbinjtë Magmatikë

Peridotit
Shkëmbinjtë Magmatikë
Piroksenit
Shkëmbinjtë Magmatikë
Shkëmbinjtë Magmatikë
Shkëmbinjtë Magmatikë
Gabro
 Shkëmbinjtë Magmatikë

Piroksen Plagjioklaz

Gabro
 Kampionet tane

Plagjioklazit
Shkëmbinjtë Magmatikë

Bazalt
Shkëmbinjtë Magmatikë

Diabaz
Shkëmbinjtë Magmatikë

Diorit
Shkëmbinjtë Magmatikë
Diorit

Hornblenda
Plagjioklaz
Shkëmbinjtë Magmatikë

Sienit (ose Granit)

 Shkëmbinjtë Magmatikë
Sienit (ose Granit) Ortoklaz
Shkëmbinjtë Magmatikë

Granit
Shkëmbinjtë Magmatikë - Ekstruzive
Shkëmbinjtë Magmatikë

Ishulli I Nisiros (Greqi)

Shkëmbinjtë Magmatikë

Ishulli I Nisiros (Greqi)

Shkëmbinjtë Magmatikë

Ishulli I Nisiros (Greqi)

Shkëmbinjtë Magmatikë

Ishulli I Nisiros (Greqi)