Ang sanhi at bunga ay ang relasyon sa pagitan
Sanhi at Bunga
ng dalawang bagay kapag ang isang bagay ay
gumagawa ng ibang bagay. Halimbawa, kung
kumain tayo ng labis na pagkain at hindi nag-
eehersisyo, tumataba tayo. Ang pagkain ng
pagkain nang hindi nag-eehersisyo ay ang
"sanhi;" ang pagtaas ng timbang ay ang
"bunga." Maaaring may maraming sanhi at
maraming epekto.
A. Ang ilan sa mga hudyat ng pagtukoy ng
Sanhi
Sapagkat/'Pagkat
Halimbawa:
Mabilis siyang tumakbo papanhik sapagkat
sapagkat biglang umulan.
Dahil
Halimbawa:
Nagising ang bata dahil sa malakas na
sigawan ng mga naglalaro sa bahay
Kasi
Halimbawa:
Pinahintulutan ni Aling Iska ang kaniyang mga
apo na maglaro sa likod-bahay kasi hindi
naman natuloy ang pagbagsak ng ulan.
B. Ang ilan sa mga hudyat ng pagtukoy ng
Bunga
Kaya
Halimbawa:
Biglang dumilim ang langit kahapon kaya hindi
na nagpunta ng palaruan si Elsa.
Kung Kaya
Halimbawa:
Matagal nang hinihintay ni Karen si Yina sa
kantina ngunit kalahating oras na ang lumilipas
ay hindi pa siya dumarating, kung kaya
nagdesisyon si Karen na umalis na lamang.
Bunga Nito
Halimbawa:
Gustong gusto ng mga magulang ni Mark na
matapos siya sa kanyang pag-aaral.
Nagtitiyaga silang nagtitinda ng Isda sa
palengke upang maitaguyod lamang sa pag-
aaral si Mark. Batid itong lahat ni Mark, bunga
nito, nagsikap siya ng husto sa kanyang pag-
aaral.
C. Mga Personal na Halimbawa
Magdamag na umiiyak ang sanggol sa loob
ng bahay (sanhi) kaya hindi nakatulog na
maayos si Aling Ester (bunga).
Hindi iningatan ni Totoy ang kanyang
cellphone (sanhi) kaya nasira ito agad
(bunga).
Dahil nag aral siyang mabuti (sanhi) kaya
mataas ang nakuha niya sa pagsusulit
(bunga).
Dahil sa pagtatapon ng basura kung saan-
saan (sanhi) kaya naman nalalason na ang
ating kapaligiran (bunga).
Labis na pagputol ng mga puno (sanhi)
kaya wala ng sumisipsip sa mga tubig ulan
kaya nagkakaroon nng labis na pagbaha
(bunga).
(Nauuna ang Bunga)
Nalalason ang mga isda sa dagat, at
nagkakaroon ng mga baha (bunga) dahil sa
walang displinang pagtatapon ng basura
kung saan saan (sanhi).
Nagkamit siya ng ibat-ibang karangalan sa
kanyang paaralan (bunga) dahil nag aaral
siyang mabuti (sanhi).
Lumubog sa baha ang bayan ng Navotas
(bunga) dahil sa kakulangan ng pagpaplano
ng mga nasa katungkulan (sanhi).
Di makakain sa labis na kalungkutan at
pagdaram ang isang lalaki (bunga) dahil
iniwan siya ng kanyang asawa (sanhi).