Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 10

2012/2.

DÖNEM
SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK SINAVLARI
FİNANSAL TABLOLAR VE ANALİZİ
15 Temmuz 2012-Pazar 13:30-15:00

SORULAR

SORU 1:
a. Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğine göre, muhasebenin temel kavramlarından “Sosyal
Sorumluluk Kavramını” kısaca açıklayınız.
b. Mali tablolar analiz tekniklerinden “Trend (Eğilim Yüzdeleri Tekniği) Analizini” kısaca açıklayınız.
c. Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğine göre, Bilançoda ek bilgi olarak yeralan Bilanço
dipnotlarından 10 tanesini yazınız.

SORU 2: ABC Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin 31.12.2010 ve 31.12.2011 tarihli Bilançoları EK’te verilmiştir:
a. ABC Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin EK’te verilen 31.12.2010 ve 31.12.2011 tarihli Bilançolarına ilişkin artış ve
azalışları, TL ve yüzde (%) olarak hesaplayınız. (Hesapladığınız artış ve azalışları, EK’te verilen Bilançolar
üzerinde gösteriniz ve EK’i cevap kağıdına ekleyiniz.)
b. ABC Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin Bilançolarına ait hesapları, mukayeseli (karşılaştırmalı) tablolar tekniği
yardımı ile analiz ediniz ve ulaştığınız sonuçları yorumlayınız.

SORU 3: ABC Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin 01 Ocak-31 Aralık 2011 dönemine ait Gelir Tablosuna ilişkin bazı
hesaplar aşağıdaki gibidir:
2011 TL
-Net Satışlar 2.532.000
-Satışların Maliyeti 1.550.000
-Brüt Satış Karı 982.000
-Faaliyet Karı 602.000
-Dönem Karı(VÖK) 109.000
-Dönem Net Karı 60.000

-Net satışlar, 2011 yılında, 2010 yılına göre %90 artmıştır.

ABC Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin, yukarıdaki Gelir Tablosu hesaplarından ve EK’te verilen 2011 yılı
Bilançosundan yararlanarak, 2011 yılına ilişkin olarak aşağıdaki oranları hesaplayınız, bu oranlar yardımıyla,
sektöre ait standartları da göz önüne alarak şirketin likidite ve karlılık durumunu analiz ediniz, ulaştığınız
sonuçları yorumlayınız.

Gençlik Caddesi No : 107 06570 Anıttepe – ANKARA / TURKEY Tel : 0 (90) (312) 232 50 60 (10 Hat) Fax: 0 (90) (312) 232 50 73 – 74
http://www.turmob.oeg.tr
Sektör Standartları: Şirkete Ait Oranlar:
a)Cari Oran, 1,8 ?
b)Likidite Oranı, 1 ?
c)Nakit Oran, 0,30 ?
d)Brüt Satış Karı Oranı, 0,35 ?
e)Faaliyet Karı Oranı, 0,25 ?
f)Net İşletme (Çalışma) Sermayesi ?

EK: 2010 ve 2011 Yılları Bilanço Tabloları


NOT:SORU 2-a’NIN CEVABINI BU KAĞIT ÜZERİNDE BOŞ BIRAKILAN YERLERDE GÖSTERİNİZ VE BU KAĞIDI,
CEVAP KAĞIDINA EKLEYİNİZ.
EK: ABC Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin 31.12.2010 ve 31.12.2011 tarihli Bilançoları aşağıdaki gibidir:
31 ARALIK Artış (veya Azalış)
AKTİF (VARLIKLAR) 2010 2011 Fark (+, -) TL Yüzde (+,-)%
I-DÖNEN VARLIKLAR 782.300 1.395.510
A.Hazır Değerler 55.000 41.000
B.Ticari Alacaklar 225.000 540.000
C.Diğer Alacaklar 300.000 630.000
D.Stoklar 195.000 183.000
E.Gel. Ayl. Ait Gid. Ve Gel. Tahak. 2.800 800
G.Diğer Dönen Varlıklar 4.500 710
II-DURAN VARLIKLAR 744.900 3.004.590
A.Ticari Alacaklar - -
B.Diğer Alacaklar - 2.190.000
C.Mali Duran Varlıklar 440.000 435.000
D.Maddi Duran Varlıklar 304.550 350.000
E.Gel. Yıl. Ait Gid. Ve Gel. Tahak. - 28.700
E.Diğer Duran Varlıklar 350 890
AKTİF TOPLAM 1.527.200 4.400.100
PASİF (KAYNAKLAR)
I-KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 756.200 1.624.000
A.Mali Borçlar 590.000 1.380.000
B.Ticari Borçlar 110.000 160.000
C.Diğer Borçlar 2.200 5.500
D.Alınan Avanslar 17.000 4.500
E.Öden. Vergi ve Diğer Yükümlülükler 12.000 24.000
E.Borç ve Gider Karşılıkları 25.000 50.000
II-UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 376.000 2.341.100
A.Mali Borçlar 285.000 2.180.000
B.Ticari Borçlar 1.000 1.100
C.Borç ve Gider Karşılıkları 90.000 160.000
III-ÖZKAYNAKLAR 395.000 435.000
A.Ödenmiş Sermaye 50.000 50.000
B.Sermaye Yedekleri 260.000 270.000
C.Kar Yedekleri 38.000 55.000
D.Dönem Net Karı 47.000 60.000
PASİF TOPLAMI 1.527.200 4.400.100

Gençlik Caddesi No : 107 06570 Anıttepe – ANKARA / TURKEY Tel : 0 (90) (312) 232 50 60 (10 Hat) Fax: 0 (90) (312) 232 50 73 – 74
http://www.turmob.oeg.tr
CEVAPLAR

CEVAP 1:
a. Sosyal Sorumluluk Kavramı : Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğine göre, bu kavram,
muhasebenin işlevini yerine getirme hususundaki sorumluluğunu belirtmekte ve muhasebenin kapsamını,
anlamını, yerini ve amacını göstermektedir. Sosyal sorumluluk kavramı, muhasebenin organizasyonunda,
muhasebe uygulamalarının yürütülmesinde ve mali tabloların düzenlenmesi ve sunulmasında, belli kişi
veya grupların değil, tüm toplumun çıkarlarının gözetilmesi ve dolayısıyla bilgi üretiminde gerçeğe uygun,
tarafsız ve dürüst davranılması gereğini ifade eder.
b. Trend (Eğilim Yüzdeleri) Analizi : Eğilim (trend) yüzdeleri analizi tekniği, işletmenin geçmiş
dönemlerdeki durumlarını gösteren finansal tablo verilerinden hareketle, işletmenin geleceğini açıklamaya
yönelik öngörülerde bulunma amacıyla uygulanmaktadır. Eğilim yüzdeleri analizinin yapılabilmesi için
analizin en az beş yıllık (dönemlik) finansal tablo verilerini kapsamına alması gerekir. Bu teknik
uygulanırken, analiz kapsamındaki bütün yıllara ilişkin hesap tutarları, seçilmiş bir yıldaki aynı hesabın
tutarına oranlanmaktadır. Diğer yıllardaki hesap tutarlarının oranlanacağı hesapların bulunduğu bu seçilmiş
yıl; baz yıl (temel yıl) olarak isimlendirilmektedir. Baz yıl, olağandışı değişikliklerin yaşanmadığı, istikrarlı,
normal sayılabilecek (olağan) bir yıl olmalıdır. Temel (baz) yıldaki bütün yüzdeler %100 olarak
hesaplanmaktadır. Daha sonraki yıllara ilişkin hesap tutarları da temel yıldaki ilgili hesaba bölünmekte ve
100’le çarpılmaktadır. Bilanço ve gelir tablosu yanında, gerektiğinde ek finansal tablolar için de eğilim
yüzdeleri analizi yapılmaktadır.
c. Bilanço Dipnotları : (Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğinde belirtilen aşağıdaki
30 dipnottan, 10 tanesi yazılmış olmalıdır.)

1-Kayıtlı sermaye sistemini kabul etmiş bulunan ortaklıklarda kayıtlı sermaye tavanı,
2-Yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile genel müdür, genel koordinatör, genel müdür yardımcıları ve genel
sekreter gibi üst yöneticilere,
a-Cari dönemde verilen her çeşit avans ve borcun toplam tutarı,
b-Cari dönem sonundaki avans veya borcun bakiyesi,
3-Aktif değerlerin toplam sigorta tutarı,
4-Alacaklar için alınmış ipotek ve diğer teminatların toplam tutarı,
5-Yabancı kaynaklar için verilmiş ipotek ve diğer teminatların toplam tutarı,
6-Pasifte yeralmayan taahhütlerin toplam tutarı,
7-Kasa ve bankadaki döviz mevcutları, cinsi, miktarı, TL kuru, toplam tutarı,
8-Yurtdışı alacaklar (avanslar dahil): döviz cinsi, miktarı, TL kuru, toplam tutarı,
9-Yurtdışına borçlar (avanslar dahil): döviz cinsi, miktarı, TL kuru, toplam tutarı,
10-Tedavüldeki tahvil ve finansman bonolarından banka garantili olanların tutarı,
11-Cari ve gelecek dönemlerde yararlanılacak yatırım indiriminin toplam tutarı,
12-Tedavüldeki tahvillerden hisse senedine dönüştürülebilir niteliktekilerin tutarı,

Gençlik Caddesi No : 107 06570 Anıttepe – ANKARA / TURKEY Tel : 0 (90) (312) 232 50 60 (10 Hat) Fax: 0 (90) (312) 232 50 73 – 74
http://www.turmob.oeg.tr
13-Sermayeyi temsil eden hisse senetlerin dökümü,
14-Cari dönemde ihraç edilmiş hisse senedi tutarı,
15-İşletme sahibinin veya sermayesinin %10 ve daha fazlasına sahip ortaklarının adı, pay oranı, pay tutarı,
16-Sermayesinin %10 ve daha fazlasına sahip olunan iştirakler ile müessese ve bağlı ortaklıkların adı, pay
oranı toplamı, sermaye ve son dönem karı,
17-Stok değerleme yöntemi,
18-Cari dönemdeki maddi duran varlık hareketleri,
19-Ana kuruluş, bağlı ortaklık ve iştiraklerin ticari alacak ve ticari borçlar içindeki payları,
20-Cari dönemdeki ortalama toplam personel sayısı,
21-Bilanço tarihinden sonra ortaya çıkan ve açıklamayı gerektiren hususlara ilişkin bilgi,
22-Belli bir öneme sahip olan, ancak tutarları tahmin edilemeyen şarta bağlı zararlar ile her türlü şarta bağlı
kazançlara ilişkin bilgi,
23-İşletmenin gayrisafi kar oranları üzerinde önemli ölçüde etkide bulunan muhasebe tahminlerinde
değişikliklere ilişkin bilgi ve bunların parasal etkileri,
24-Bankalardaki mevduatın bloke olanına ilişkin tutarlar,
25-Menkul kıymetler ve bağlı menkul kıymetler grubu içinde yeralıp işletmenin ortakları, iştirakleri ve bağlı
ortaklıklar tarafından çıkarılmış bulunan menkul kıymet tutarları ve b unları çıkaran ortaklıklar,
26-İştirakler ve bağlı ortaklıklarda içsel kaynaklardan yapılan sermaye arttırımı nedeniyle elde edilen
bedelsiz hisse senedi tutarları,
27-Kısa ve uzun vadeli kredilerle ilgili olarak alınan kredilerin ve çıkarılmış menkul kıymetlerin (katılma intifa
senedi dahil) kredi ve menkul kıymet türleri itibariyle tahakkuk etmemiş gelecek döneme ilişkin faiz borç
tutarları,
28-Ortaklar, iştirakler ve bağlı ortaklıklar lehine verilen garanti, taahhüt, kefalet, aval, ciro gibi
yükümlülüklerin tutarı,
29-Mali tabloları önemli ölçüde etkileyen yada mali tabloların açık, yorumlanabilir ve anlaşılabilir olması
açısından gerekli olan diğer hususlar,
30-Bilançonun onaylanarak kesinleştiği tarih.

Gençlik Caddesi No : 107 06570 Anıttepe – ANKARA / TURKEY Tel : 0 (90) (312) 232 50 60 (10 Hat) Fax: 0 (90) (312) 232 50 73 – 74
http://www.turmob.oeg.tr
CEVAP 2:
a. ABC Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin Mukayeseli Bilançolarına ilişkin artış ve azalışlar, TL ve yüzde(%) olarak
aşağıdaki gibidir:
NOT:SORU 2-a’NIN CEVABINI BU KAĞIT ÜZERİNDE BOŞ BIRAKILAN YERLERDE GÖSTERİNİZ VE BU KAĞIDI,
CEVAP KAĞIDINA EKLEYİNİZ.

EK: ABC Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin 31.12.2010 ve 31.12.2011 tarihli Bilançoları aşağıdaki gibidir:
31 ARALIK Artış (veya Azalış)
AKTİF (VARLIKLAR) 2010 2011 Fark (+, -) TL Yüzde (+,-)%
I-DÖNEN VARLIKLAR 782.300 1.395.510 (+)613.210 (+)78,39
A.Hazır Değerler 55.000 41.000 (-)14.000 (-)25,45
B.Ticari Alacaklar 225.000 540.000 (+)315.000 (+)140,00
C.Diğer Alacaklar 300.000 630.000 (+)330.000 (+)110,00
D.Stoklar 195.000 183.000 (-)12.000 (-)6,15
E.Gel. Ayl. Ait Gid. Ve Gel. Tahak. 2.800 800 (-)2.000 (-)71,43
G.Diğer Dönen Varlıklar 4.500 710 (-)3.790 (-)84,22
II-DURAN VARLIKLAR 744.900 3.004.590 (+)2.259.690 (+)303,35
A.Ticari Alacaklar - -
B.Diğer Alacaklar - 2.190.000 (+)2.190.000 -
C.Mali Duran Varlıklar 440.000 435.000 (-)5.000 (-)1,14
D.Maddi Duran Varlıklar 304.550 350.000 (+)45.450 (+)14,92
E.Gel. Yıl. Ait Gid. Ve Gel. Tahak. - 28.700 (+)28.700 -
E.Diğer Duran Varlıklar 350 890 (+)540 (+)154,29
AKTİF TOPLAM 1.527.200 4.400.100 (+)2.872.900 (+)188,12
PASİF (KAYNAKLAR)
I-KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 756.200 1.624.000 (+)867.800 (+)114,76
A.Mali Borçlar 590.000 1.380.000 (+)790.000 (+)133,90
B.Ticari Borçlar 110.000 160.000 (+)50.000 (+)45,45
C.Diğer Borçlar 2.200 5.500 (+)3.300 (+)150,00
D.Alınan Avanslar 17.000 4.500 (+)12.500 (+)73,53
E.Öden. Vergi ve Diğer Yükümlülükler 12.000 24.000 (+)12.000 (+)100,00
E.Borç ve Gider Karşılıkları 25.000 50.000 (+)25.000 (+)100,00
II-UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 376.000 2.341.100 (+)1.965.100 (+)522,63
A.Mali Borçlar 285.000 2.180.000 (+)1.895.000 (+)664,91
B.Ticari Borçlar 1.000 1.100 (+)100 (+)10,00
C.Borç ve Gider Karşılıkları 90.000 160.000 (+)70.000 (+)77,78
III-ÖZKAYNAKLAR 395.000 435.000 (+)40.000 (+)10,13
A.Ödenmiş Sermaye 50.000 50.000 - -
B.Sermaye Yedekleri 260.000 270.000 (+)10.000 (+)3,85
C.Kar Yedekleri 38.000 55.000 (+)17.000 (+)44,74
D.Dönem Net Karı 47.000 60.000 (+)13.000 (+)27,66
PASİF TOPLAMI 1.527.200 4.400.100 (+)2.872.900 (+)188,12

Gençlik Caddesi No : 107 06570 Anıttepe – ANKARA / TURKEY Tel : 0 (90) (312) 232 50 60 (10 Hat) Fax: 0 (90) (312) 232 50 73 – 74
http://www.turmob.oeg.tr
b) ABC sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin Bilançolarının, mukayeseli tablolar tekniği yardımı ile analizi ve sonucu
aşağıdaki gibidir:
1-ANALİZ:
I-DÖNEN VARLIKLAR:
Hazır Değerler: Hazır değerlerde 2011 yılında 2010 yılına göre 14.000TL’lık ve %25,45 azalma olmuştur. Bu
azalışın nedenleri, kısa ve uzun vadeli diğer alacaklar, gelecek yıllara ait giderler, maddi duran varlıklar ve
diğer duran varlıklardaki artışlar ile kısa vadeli gider tahakkukları azalışları olabilir. Hazır değerlerin bu tutar
ve oranda azalışı dönen varlıkların likit yapısını bozmamış,hazır değerlerin duran varlıklara dönüşmesi brüt
ve net çalışma sermayesini biraz azaltmış olabilir.
Ticari Alacaklar:Ticari alacaklarda, 2011 yılında 2010 yılına göre, 315.000TL’lık ve %140’lık artış olmuştur.
Bu artışın nedeni uzun vadeli ticari alacaklarda azalma olmadığına göre sadece stoklardaki azalmadır.
Stokların ticari alacaklara dönüşmesi iyi ise de ticari alacaklar miktarının artması dönen varlık yapısını
bozmuş, net satışların artışı %90 artarken ticari alacaklardaki artış oranı %140 olması alacakların zamanında
tahsil edilemediğini göstermektedir.
Diğer Alacaklar: Diğer alacaklarda, 2011 yılında 2010 yılına göre, 330.000TL’lık ve %110’luk artış olmuştur.
Bu artışın nedeni hazır değerlerdeki ve mali duran varlıklardaki azalıştır. Şirketin ana faaliyetle ilgisi olmayan
alacakların fazla arttığı ve dönen varlıklarda yığılma yaptığı görülmektedir. Şirketin uzun vadeli bir yan
yatırımı olan mali duran varlıkların kredili satılması normal bir işletme faaliyetidir ancak, başkalarına nakit
verilmesi likit yapıyı zayıflatmış, gelir getirici faaliyetten vazgeçilip fonların atıl duracak diğer alacaklara
bağlanması rasyonel olmamıştır.
Stoklar:Stoklarda, 2011 yılında 2010 yılına göre 12.000TL’lık ve %6,15lik azalış olmuştur. Bu azalışın nedeni
satışlardaki artış, ticari alacakların artış ve alınan avansların azalıştır. Stok miktarındaki azalış çok azdır. Net
satışlar %90 artarken stokların %6,15 artması, şirketin satılanın yerine hemen yenisini koyduğunu, stoklarda
bir yığılma olmadığını gösterir. Şirket üretimi ve satışları karşılayacak kadar stok bulundurabilmektedir.
Gelecek Aylara Ait Giderle ve Gelir Tahakkukları: Bu kalemde, 2011 yılında 2010 yılına göre 2.000TL’lık ve
%71,43’lük azalma olmuştur. Gelecek aylara ait giderin azalma nedeni, onun dönem giderine dönüşüp gelir
tablosuna gitmesi, gelir tahakkukların azalışı nedeni ise, hazır değerlerde artış olmadığına göre, kısa ve uzun
vadeli diğer alacaklardaki artıştır. Gelecek aylara ait giderlerin dönem giderine dönüşmesi normal bir sonuç
iken, gelecek aylara ait giderlerin dönem giderine, gelir tahakkukların ise uzun vadeli diğer alacaklara
dönüşmesi dönen varlıkların azalması anlamına gelir.

II-DURAN VARLIKLAR:
Mali Duran Varlıklar: Bu kalemde 2011 yılında 2010 yılına göre, 5.000TL’lık ve %1,14’lük azalma
olmuştur.Bu azalmanın nedeni kısa ve uzun vadeli diğer alacaklar, maddi duran varlıklar kalemlerinin
artışıdır. Şirketin uzun vadeli yatırımı olan tahvil ve hisse senetlerini satarak faiz geliri ve temettüden
vazgeçerek kredili satıp diğer alacaklara dönüştürmesi mali durum ve karlılık açısından iyi olmamıştır. Bu
satıştan elde edilen fonların, diğer alacaklara bağlanması dönen ve duran varlık yapısını güçlendirmez, bu
alacaklar tahsil edilinceye kadar faaliyetlere katılamayacağı için aktif verimliliği ve karlılığa katkıda
bulunmayacaktır.
Maddi Duran Varlıklar: Bu kalemde 2011 yılında 2010 yılına göre, 45.450TL’lık ve %14,92’lik artış olmuştur.
Bu artışın nedenleri, hazır değerler, mali duran varlıklardaki azalışlar, kısa ve uzun vadeli mali borçlar kısa
vadeli diğer borçlar, sermaye yedekleri, kar yedekleri kalemlerindeki artışlar olabilir. Bir sanayi işletmesinde
ana faaliyetlerde kullanılan maddi duran varlıklara yatırım yapılması normal bir işletme faaliyeti iken, hazır

Gençlik Caddesi No : 107 06570 Anıttepe – ANKARA / TURKEY Tel : 0 (90) (312) 232 50 60 (10 Hat) Fax: 0 (90) (312) 232 50 73 – 74
http://www.turmob.oeg.tr
değerler, kısa vadeli mali ve diğer borçlarla maddi duran varlıklara yatırım yapılması normal bir faaliyet
değildir. Bu durum, net çalışma sermayesini, kısa vadeli borç ödeme gücünü zayıflatır, faiz yükü karlılığı
düşürebilir. Maddi duran varlık artışı, üretimi, satışı ve karlılığı arttıracaktır.
Gelecek Yıllara Ait Giderler ve Gelir Tahakkukları:Bu kalem, 2010 yılında olmadığı için 2011 yılında
28.700TL’lık artış göstermiştir. Bu kalemin artış nedeni, hazır değerler ve mali duran varlıklardaki azalışlar,
kısa ve uzun vadeli mali borçlar, diğer borçlar ve avanslardaki artışlar olabilir. Hazır değerlerin, faiz yükü
getiren mali borçların, alınan avanslardan gelen paraların, diğer borçlardan sağlanan nakdin, vade uyumu
olsa bile, mali duran varlıkların ve uzun vadeli mali borçların hiçbir getirisi olmayan peşin ödenmiş giderlere
kullanılması normal sayılmaz. Dönen varlıklardan ve kısa vadeli yabancı kaynaklardan karşılanması
durumunda net çalışma sermayesi noksanına yol açabilir, kısa vadeli borç ödeme gücü ve karlılığı
zayıflatacaktır.
Diğer Duran Varlıklar:Bu kalemde 2011 yılında 2010 yılına göre, 540TL’lık ve %154,29’luk artış olmuştur. Bu
artışın nedenleri, hazır değerlerin ve stokların azalması, kısa ve uzun vadeli borçların ve ticari borçların
artması olabilir. Hazır değerlerin ve kısa vadeli mali borçların ve ticari borçların, gelecek yıllar ihtiyacı
stoklara bağlanması, brüt ve net çalışma sermayesini azaltacak, uzun vadeli mali borç kullanarak iki veya üç
yıl sonra faydalanılacak stok alımına gidilmesi durumunda, şirket bundan kar sağlayamazken borç faizine de
katlanmak zorunda kalacaktır.

I-KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR:


Mali Borçlar (Kısa Vadeli):Bu kalemde; 2011 yılında 2010 yılına göre, 790.000TL’lık ve %133,90’lık artış
olmuştur. Bu artışın nedenleri, maddi duran varlıklar, gelecek yıllara ait giderler, diğer duran varlıklardaki
artışlar, kısa vadeli gider tahakkuklarındaki azalıştır. Şirketin kısa vadeli mali borçlarla, maddi duran varlık
alınması, gelecek yıllara ait giderlerin peşin ödenmesi, diğer duran varlıklardaki gelecek yıllar ihtiyacı stokları
alması ve kısa vadeli gider tahakkuklarını ödemesi rasyonel sayılmaz. Duran varlıklardaki kalemlere kısa
vadeli yabancı kaynakların kullanılması net çalışma sermayesi noksanına yol açar. Bu durumda kısa vadeli
yabancı kaynaklar karşısında dönen varlıklar küçük kalacağından şirketin borç ödeme gücü zayıflar, günlük
faaliyetlerin sürdürülmesi zorlaşacağı ve karlılığın zayıflayacağı söylenebilir.
Ticari Borçlar (Kısa Vadeli): Bu kalemde 2011 yılında 2010 yılına göre, 50.000TL’lık ve %45,45’lik artış
olmuştur. Bu artışın nedeni, diğer duran varlıklardaki gelecek yıllar ihtiyacı stoklar olabilir. Kısa vadeyle
borçlanarak uzun vadede gerekli olacak stok alınması rasyonel olmayıp, vade uyumu bulunmamaktadır. Kısa
vadeli borcun artışı net çalışma sermayesini azaltmakta, borç ödeme gücünü zayıflatmaktadır. Bu durumda
günlük faaliyetler aksayabilir buna bağlı olarak ta karlılık düşebilir.
Diğer Borçlar (Kısa Vadeli): Bu kalemde 2011 yılında 2010 yılına göre, 3.300TL’lık ve %150’lik artış olmuştur.
Bu artışın nedeni, maddi duran varlıklar, gelecek yıllara ait giderler, diğer duran varlıkların gelecek yıllar
ihtiyacı stoklar artışı ile kısa vadeli gider tahakkukları azalışıdır. Diğer borç artışı kısa vadeli borç miktarını
arttırmış olacaktır ve şirketin kısa vadeli borçlanarak maddi duran varlık alması, gelecek yıllar ihtiyacı stok
alması bir işletme faaliyeti sayılmaz, ödünç aldığı parayla gider tahakkuklarını ödemesi normal sayılır.
Alınan Avanslar (Kısa Vadeli): Bu kalemde 2011 yılında 2010 yılına göre 12.500TL’lık ve %73,53’lük azalış
olmuştur. Bu azalışın nedeni, stoklardaki azalıştır. Bu normal bir işletme faaliyetidir. Bu tür borcun büyük
kısmının ödenmesi müşterilerin şirkete güven duymasını sağlamış, stokların aynı oranda azalmaması da
bundan sonra da bu borçların kolayca ödenebileceğini gösterir.
Borç ve Gider Karşılıkları (Kısa Vadeli): Bu kalemde 2011 yılında 2010 yılına göre, 25.000TL’lık ve %100’lük
artış olmuştur. Bu kalemin artış nedeni yıl içinde işten çıkarılacak personele ait kıdem tazminatı ve

Gençlik Caddesi No : 107 06570 Anıttepe – ANKARA / TURKEY Tel : 0 (90) (312) 232 50 60 (10 Hat) Fax: 0 (90) (312) 232 50 73 – 74
http://www.turmob.oeg.tr
müşterilere bakım onarım ve benzeri taahhütlerin yerine getirilmesi için 2011 yılı sonunda yapılan gider
karşılıklarıdır. Bu karşılıkların artması nakitle, yedek parçayla, mal veya mamülle ödenecek kısa vadeli borç
miktarının arttığını gösterir. Çıkarılacak personele ödenecek kıdem tazminatı şirketin üretimini düşürmesi
likit yapıyı sarsması ve satışları düşüreceği söylenebilir. Gider karşılıkların artışı ise mamüle güveni ve talebi
artırıcı ve şirket karlılığını lehte etkileyici unsur olabilir.
Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler: Bu kalemde 2011 yılında 2010 yılına göre 12.000TL’lık ve %100’lük
artış olmuştur. Şirketin ilgili mevzuat uyarınca kendisi, personeli ve üçüncü kilere ilişkin olarak ödenmesi
gereken vergi ve fonların izlendiği bu kalem 2011 yılında %100’şük artış olmuştur.

II-UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR:


Mali Borçlar (Uzun Vadeli): Bu kalem 2011 yılında 2010 yılına göre, 1.895.000TL’lık ve %664,91’lik artış
olmuştur. Bunun nedeni, kısa ve uzun vadeli diğer alacaklar, maddi duran varlıklar, gelecek yıllara ait
giderler ve diğer duran varlıklar artışları ile uzun vadeli gider tahakkukları azalışıdır. Hem vade uyumu hem
de sanayi şirketinin mali borçların maddi duran varlıklara bağlanması üretim, satış, yatırım gücü ve karlılığı
arttırabilir. Uzun vadeli mali borçların, kısa ve uzun vadeli diğer alacaklara, gelecek yıllara ait giderlere
bağlanması, borç alınan fonların şirketin kendi faaliyetlerinde değil, başkalarına kullandırtmak demektir. Bu
durum, şirketin likit yapısı, borç ödeme gücünü bozar, gereksiz yere faiz yüküne katlanmasına neden olur.
Ticari Borçlar (Uzun Vadeli): Bu kalem 2011 yılında 2010 yılına göre, 100TL ve %10 artmıştır. Bu artışın
nedeni, diğer duran varlıkların alt kalemi gelecek yıllar ihtiyacı stoklardaki artıştır. Uzun vadeyle kredili stok
almak normal faaliyettir. Vade uyumu ve ana faaliyet konusu üretim ve satış için hazırlıklı olmak 2011 yılı
mali durumunu iyileştirmiştir. Vadesi bir yılın altına inen ticari borçlar kısa vadeli yabancı kaynağa dönüşür,
vadesinde de dönen varlıklarla ödenir. Bu durum likit ve karlılık bakımından yararlı olacaktır.
Borç ve Gider Karşılıkları (Uzun Vadeli): Bu kalem 2011 yılında 2010 yılına göre, 70.000TL ve %77,78
artmıştır. Bu kalemin artış nedeni, şarta bağlı borçlara bağlı olarak ayrılacak karşılıların olası gider ve
zararlarıdır. Bu kalemin, kıdem tazminatı ve dava tazminatı ile bakım-onarım ve mamül değiştirme için
ayrılan gider karşılıkları bakımından büyük olması istenmez zira, şirketin mali durum ve karlılığını
bakımından kayıp sayılır.

III-ÖZKAYNAKLAR:
Özkaynaklar: 2011 yılında 2010 yılına göre, özkaynaklar içindeki sermaye yedekleri 10.000TL ve %3,85, kar
yedekleri 17.000TL ve %44,74 ve dönem net karı 13.000TL ve %27,66 artmıştır. Her üç alt grup ta
özkaynaklar toplamını arttırıcı etki yapmıştır. Mutlak fark ve yüzde olarak otofinansmanı gösteren kar
yedekleri ile dönem karı en büyük artışı gösterdiği, sermaye yedeklerin ikinci planda kaldığı görülmektedir.

2-SONUÇ: Şirket 2010 yılında kısa vadeli yabancı kaynakların tamamını dönen varlıkların finansmanında
kullanmışken ve şirket dönen varlıklarıyla kısa vadeli borçlarını ödeyebilecekken, 2011 yılında kısa vadeli
yabancı kaynaklarının bir kısmı dönen varlıkların bir kısmı da duran varlıkların finansmanında kullanılmış
olup şirketin kısa vadeli borç ödeme gücü yoktur.
Hem mutlak fark hem de yüzde bakımından kısa vadeli yabancı kaynakların dönen varlıkların çok üstünde
olması yakın gelecekte de uzun vadede de net çalışma sermayesinin noksanının daha büyüyeceğini, kısa
vadeli borç ödeme gücünün daha da zayıflayacağını ve bunlara bağlı olarak karlılığının zarara bile
dönüşebileceğini göstermektedir.

Gençlik Caddesi No : 107 06570 Anıttepe – ANKARA / TURKEY Tel : 0 (90) (312) 232 50 60 (10 Hat) Fax: 0 (90) (312) 232 50 73 – 74
http://www.turmob.oeg.tr
2012 yılında uzun vadeli yabancı kaynakların kısa vadelinin üzerinde artması, 2010 yılına göre toplam
yabancı kaynaklar içerisinde uzun vadelinin daha fazla yer tuttuğunu gösterir. Bu durum aktifin finansmanı
bakımından, kısa vadeli borç ödeme gücü bakımından lehte bir gelişmedir. Uzun vadeli yabancı kaynakların,
kısa vadeli yabancı kaynakların üzerinde artmaya devam ettiği sürece aynı iyi sonuçların beklenmesi
doğaldır.
Şirketin özkaynak yapısına bakıldığında ise, özkaynaktan daha çok yabancı kaynakla çalıştığı, ortakların aktif
üzerindeki haklarının üçüncü kişilerin haklarından az olduğu anlaşılmaktadır. Bu durum gelecekte yabancı
kaynak faiz yükü getireceği, bunun da şirketin karını, ortaklara dağıtılacak karı azaltacağı, özkaynakların
alacaklılar(şirketin borçlu olduğu üçüncü kişiler) için güvence oluşturmayacağı sonucuna varabiliriz.

CEVAP 3:
a. Cari Oran =Dönen varlıklar toplamı/Kısa vadeli yabancı kaynaklar toplam tutarı
Cari Oran = 1.395.510 / 1.624.000 = 0,86
Cari oran, bir likidite oranı olup, işletmenin kısa vadeli borç ödeyebilme gücünü ölçer. Uygulamamızda cari
oran 0,86 çıkmıştır. Sektör standardı 1,8 olmasına rağmen şirketin cari oranı oldukça düşük oranda, 0,86
oranında gerçekleşmiştir.2011 yılında şirketin kısa vadeli borçlarını ödeyebilme bakımından yeterli olduğu
söylenemez.

b. Likide oranı = Dönen varlılar toplam tutarı- Stoklar


Kısa vadeli yabancı kaynaklar toplam tutarı
Likidite Oranı = 1.395.510-183.000 =0,75
1.624.000
Likidite oranı sektör ortalaması olan 1’den düşük düzeyde 0,75 olarak gerçekleşmiştir. Likidite oranına göre
yapılan değerlendirmede, 2011 yılında şirket stoklarını nakite dönüştürememesi durumunda, kısa vadeli
borçlarını ödeyebilme bakımından sıkıntı yaşayabileceğini söyleyebiliriz.

c. Nakit Oran =Dönen varlılar toplamı - (Stoklar+Alacaklar) veya Hazır değerler


Kısa vadeli yabancı kaynaklar toplam tutarı Kısavadeliyabancı aynaklar

Nakit oran = 1.395.510- (183.000+540.000+630.000) = 0,026 veya 41.000 =0,025


1.624.000 1.624.000

Nakit oran sektör ortalaması olan 0,30’dan daha düşük düzeyde 0,026(0,025) oranında gerçekleşmiştir.
Nakit oranına göre yapılacak bir değerlendirmede şirketin 2011 yılında kısa vadeli borçlarını ödemesinde
sıkıntı yaşayacaktır.

Gençlik Caddesi No : 107 06570 Anıttepe – ANKARA / TURKEY Tel : 0 (90) (312) 232 50 60 (10 Hat) Fax: 0 (90) (312) 232 50 73 – 74
http://www.turmob.oeg.tr
d. Brüt satış karı oranı =Brüt satış karı
Net satışlar
Brüt satış karı= 982.000 =0,39
2.532.000
Brüt satış karı sektör ortalaması olan 0,30’dan daha yüksek 0,39 oranında gerçekleşmiştir. Faaliyet giderleri
ile olağan ve olağandışı gider ve zararlar karşılandıktan sonra doyurucu bir oranda dönem karı kalabilir.

e. Faaliyet karı oranı =Faaliyet karı


Net satışlar
Faaliyet karı=602.000 =0,24
2.532.000
Faaliyet karı sektör standardı olan 0,25 düzeyine yakın olarak 0,24 oranında gerçekleşmiştir. Bu oran ne
kadar yüksek çıkarsa o kadar iyidir. Sektör ortalamasını yakalamış olması bakımından başarılı sayılabilir.

f. Net çalışma sermayesi=Dönen varlıklar toplamı – Kısa vadeli yabancı kaynaklar


Net çalışma sermayesi = 1.395.510 – 1.624.000 = -228.490
2011 yılında -228.490TL’lık net çalışma sermayesi noksanı sözkonusudur. Dönen varlıklar %78,39 artarken
kısa vadeli yabancı kaynaklar %114,76 oranında artmıştır. Kısa vadeli yabancı kaynak artış hızı daha
yüksektir. Şirketin kısa vadeli yabancı borç ödeme gücünü zayıflatmıştır.

SONUÇ: Şirketin likidite gücüne baktığımızda, cari oran, likidite oranı ve nakit oran göstermektedir ki,
şirketin likidite sorunun vardır ve kısa vadeli borçlarını ödemede sıkıntılar yaşayacaktır. 2011 yılında net
çalışma sermaye noksanın oluşması da bunu teyit etmektedir.
Karlılık oranlarına bakıldığında, şirket, brüt satış ve net faaliyet karı sektör ortalaması üzerinde veya yakın
bulunmaktadır. Şirket karlı gözükmektedir. Şirketin yüksek maliyetli olmadığı, fiyat baskısı altında
bulunmadığı ve satış fiyatlarında bir indirim yapmasına gerek bulunmadığı söylenebilir. Faaliyet karı oranı,
temettüleri, şirkette bırakılacak karları, faiz ve vergileri karşılamaya yetecek karlılığı ortaya koymaktadır.
Şirket karlı ancak likidite sorunu mevcuttur. Bu durum şirketin satışlarını vadeli yaptığını göstermektedir.
Şirketin günlük gereksinimlerini karşılayacak nakite sahip olması gerekir. Kar artışı şirketin likiditesini her
zaman arttıracağı kabul etmemiz doğru olmayabilir. Her zaman dönem geliri kadar nakit girişi olmayabilir.
Şirket vadeli satıştan kar elde edebilir ama nakit girişi o dönem için yoktur. Yüksek tutarda kar elde eden
şirketin ellerinde (kasa, bankada) günlük ihtiyacını karşılayacak nakiti olmayabilir. Sonuç olarak şirketin net
çalışma sermaye noksanın gelecekte büyümeye devam etmesi halinde kısa vadeli borç ödeme gücünün
zayıflayabileceği buna bağlı olarak karlılığının zarara bile dönüşebileceği söylenebilir.

Gençlik Caddesi No : 107 06570 Anıttepe – ANKARA / TURKEY Tel : 0 (90) (312) 232 50 60 (10 Hat) Fax: 0 (90) (312) 232 50 73 – 74
http://www.turmob.oeg.tr

You might also like