Professional Documents
Culture Documents
TRUDNE SPRAWY W Reklamie - WSB 2019
TRUDNE SPRAWY W Reklamie - WSB 2019
W REKLAMIE
KONTROWERSJE I KRYZYSY – SKĄD SIĘ
BIORĄ? JAK SOBIE Z NIMI PORADZIĆ?
1. Kontrowersje w reklamie
• Tematy tabu, „szczucie cycem” i inne przypadki
3. Studium przypadku
• „Tiger” pokazuje środkowy palec powstańcom, traci miliony
i intratne kontrakty
Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji
(Dz. U. z 2018 r. poz. 419, 1637)
Art. 16. 1. Czynem nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy jest
w szczególności:
1) reklama sprzeczna z przepisami prawa, dobrymi obyczajami
lub uchybiająca godności człowieka;
2) reklama wprowadzająca klienta w błąd i mogąca przez to wpłynąć na jego
decyzję co do nabycia towaru lub usługi;
3) reklama odwołująca się do uczuć klientów przez wywoływanie lęku,
wykorzystywanie przesądów lub łatwowierności dzieci;
4) wypowiedź, która, zachęcając do nabywania towarów lub usług, sprawia
wrażenie neutralnej informacji;
5) reklama, która stanowi istotną ingerencję w sferę prywatności,
w szczególności przez uciążliwe dla klientów nagabywanie w miejscach
publicznych, przesyłanie na koszt klienta niezamówionych towarów
lub nadużywanie technicznych środków przekazu informacji.
2. Przy ocenie reklamy wprowadzającej w błąd należy uwzględnić wszystkie
jej elementy, zwłaszcza dotyczące ilości, jakości, składników, sposobu wykonania,
przydatności, możliwości zastosowania, naprawy lub konserwacji reklamowanych
towarów lub usług, a także zachowania się klienta.
Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji
(Dz. U. z 2018 r. poz. 419, 1637)
źródło: https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/nowa-reklama-libresse-przelamuje-tabu-w-reklamie-
podpasek-menstruacja
Kontrowersje w reklamie
B. Sex sells? Seks a reklama
• Golizna, podteksty seksualne, uprzedmiotowienie
ludzkiego ciała – skuteczne? wątpliwe etycznie?
• Wyznaczanie kanonów piękna czy rygoryzm bycia sexy?
Kontrowersje w reklamie
Seks się „sprzedaje”
„Reklamodawcy sięgają po seks, ponieważ bywa on szalenie
skuteczny – mówi profesor reklamy i PR z Grady College of
Journalism and Mass Communication na University of Georgia,
Tom Reichert. - Seks dobrze sprzedaje, bo przyciąga naszą
uwagę. Ludzie są tak uwarunkowani, by zauważać informacje
o wydźwięku seksualnym. Takie reklamy nie uchodzą naszej
uwadze.
Z badania wynika też, że seks zaprzęgany jest przede
wszystkim do sprzedaży produktów kupowanych często
i pod wpływem impulsu. - Seks nie jest tak bardzo skuteczny,
gdy sprzedajemy produkty nabywane rzadziej i bardziej
wyrafinowane, np. usługi bankowe, sprzęt gospodarstwa
domowego czy specjalistyczne pojazdy - uważa badacz”.
źródło: newsweek.pl/seks-w-reklamach-sprzedaje-nowe-badania-seksu-w-reklamach/
Kontrowersje w reklamie
Seks się „nie sprzedaje”
"Odkryliśmy dokładnie zerowy wpływ wykorzystania treści
seksualnych w reklamie na zwiększenie sprzedaży" – napisał
John Wirtz, profesor reklamowy Uniwersytetu w Illinois,
podsumowując swoje badania. Wnioski z nich opublikował
w International Journal of Advertising (…).
Jego badanie wykazało, że jeśli w reklamie zawarty jest
prowokacyjny przekaz seksualny, odbiorcy nie zapamiętują
marki produktu, a więc tym bardziej go nie kupują. Co gorsze,
prof. Wirtz twierdzi, że seksualność może mieć negatywny
wpływ na wizerunek marki”.
źródło: money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/seks-w-reklamie-dyskryminacja,101,0,2337381.html
Kontrowersje w reklamie
• Kiedy seks w reklamie jest niezgodny z prawem?
„Golizna, w dodatku wulgarnie lub dwuznacznie wyeksponowana, albo skojarzenia
z czynnościami seksualnymi, mogą być uznane za naruszanie dobrych obyczajów,
co jest piętnowane przez kodeksy etyczne branży reklamowej, ale też przez
przepisy.
(…) powództwo w sprawie reklamy może wnieść nie tylko rynkowy konkurent,
ale także organizacja reprezentująca interesy przedsiębiorców, a w niektórych
przypadkach także stowarzyszenia konsumenckie.
(…) Komisja Etyki Reklamy zaznacza w uzasadnieniach swoich uchwał, że jej
werdykty nie są oceną reklam pod kątem obowiązującego prawa. (…)
Korzystny dla skarżącego werdykt ekspertów od reklamy może być (…)
dodatkowym argumentem dla sądu, że reklama rzeczywiście godzi w dobre
obyczaje albo np. narusza godność kobiet.
(…) Od 2007 r. Komisja Etyki Reklamy zajmowała się już prawie 300 sprawami z
choćby pośrednim kontekstem seksualnym (…) [stan na marzec 2019 r.]
źródło: prawo.pl/prawo/seks-w-reklamie-dozwolony-ale-z-ograniczeniami-komentarz-eksperta,391291.html
Kontrowersje w reklamie
źródło: facebook.com/szczuciecycem/
Kontrowersje w reklamie
źródło: moja-reklama.pl/najciekawsze-polskie-kampanie-outdoorowe-top-10/
Kontrowersje w reklamie
Kiedy seks w reklamie się nie sprzedaje
źródło: facebook.com/szczuciecycem/
Kontrowersje w reklamie
Kiedy seks w reklamie się nie sprzedaje
źródło: facebook.com/szczuciecycem/
Kontrowersje w reklamie
C. Shockvertising – najbardziej kontrowersyjna taktyka
marketingowa?
Oliviero Toscani (ur. 1942 w Mediolanie) jest włoskim fotografikiem,
twórcą wielu kontrowersyjnych reklam.
Znany jest głównie z realizacji projektów dla marki odzieżowej
Benetton.
Kontrowersje w reklamie
• 1991 r.: reklama
przedstawia
homoseksualną parę
z dzieckiem.
Sfotografowani są o różnym
pochodzeniu etnicznym.
• Paradoksalnie reklama
zrywała z ówczesnym
trendem przedstawiania
par lesbijskich w sytuacjach
jednoznacznie
seksualnych.
Kontrowersje w reklamie
• 1991 r.: reklama
przedstawia księdza
i zakonnicę podczas
pocałunku.
• Reklama oburzyła Kościół
Katolicki. Toscani
przekonywał, że
adresatami reklamy są
ludzie młodzi, których ten
obraz nie oburza.
Kontrowersje w reklamie
• 1991 r.: reklama
przedstawia prezerwatywy
w różnych kolorach.
• Jej publikacja zbiegła się ze
wzrostem liczby
zachorowań na HIV/AIDS.
Wg. deklaracji miała
uświadamiać wagę
problemu i promować
profilaktykę. W 1997 r.
Benetton zaczął
sprzedawać prezerwatywy
pod własną marką.
Kontrowersje w reklamie
• 1992 r.: reklama wykorzystuje
aktywistę LGBT Davida Kirby’ego
na łożu śmierci w otoczeniu jego
bliskich. Pierwotnie zdjęcie zostało
opublikowane w reportażu LIFE
Magazine.
• Jej publikacja wywołała skandal
i oskarżenia pod adresem firmy
o utowarowienie ludzkiego
cierpienia. Pojawiły się nawoływania
do bojkotu konsumenckiego.
Rodzina Kirby’ego nie wniosła
pozwu, argumentując, że
upowszechnienie zdjęcia może
pomóc chorym na AIDS. Podobną
argumentację stosował Benetton.
Kontrowersje w reklamie
• 1992 r.: reklama przedstawia
scenę morderstwa 78-letniego
Benedetto Grado oraz jego
rodzinę w pobliżu zwłok.
Mężczyzna zginął w 1983 r.
w Palermo w wyniku
mafijnych porachunków.
• Fotografia – pierwotnie
czarno-biała – została
pokolorowana i wykorzystana
w reklamie, choć większość
redakcji odmówiła jej
publikacji. Rodzina pozwała
koncern odzieżowy.
Kontrowersje w reklamie
• Shockvertising jest obecnie najczęściej wykorzystywany
w przypadku kampanii społecznych, które starają się
zwrócić uwagę na dany problem społeczny i ludzkie
dramaty.
• Przykład 1: „Simply Being Children”, Amnesty International France
– zwraca uwagę na zjawisko „dziecięcych żołnierzy”
Hasła:
• „Bo zupa była za słona”,
• „Bo wyglądała zbyt atrakcyjnie”,
• „Bo musiał jakoś odreagować”.
2. GDY WYBUCHNIE
KRYZYS W MARKETINGU
Co robić? Jak sobie radzić?
Kryzysy w marketingu
• Barbara Rozwadowska: „Z punktu widzenia public
relations, kryzysem jest każda sytuacja, która grozi
pogorszeniem aktualnego wizerunku organizacji (…).
Kryzys należy rozpatrywać w różnych aspektach,
nie tylko dotyczących strat materialnych, ale też utraty
wiarygodności oraz pogorszenia kontaktów
z otoczeniem”.
[B. Rozwadowska, „Public Relations”, Warszawa 2009, s. 167, cyt. za Marketer+]
Na ilustracji:
etapy zarządzania
sytuacją kryzysową
Kryzysy w marketingu
o-m.pl/artykul/2585/tiger-czyli-kryzys-w-24-godziny-casestudy/
1. Eskalacja – 09.08.2017, godz. 11:00
Studium przypadku: Tiger
• Dynamika kryzysu
2. Pierwsza reakcja, 09.08.17, godz. 13
Studium przypadku: Tiger
• Dynamika kryzysu
3. Dalsza eskalacja
Przeprosiny – niewystarczające i wciąż utrzymane w donośnej,
agresywnej stylistyce kampanii – oraz wzburzenie autorytetów
i osób publicznych (w szczególności dziennikarz Filip Chajzer
oraz dziennikarz sportowy Krzysztof Stanowski) doprowadzają
do dalszego rozprzestrzeniania się skandalizującej grafiki
i pogłębiania problemu wizerunkowego marki.
Chwilę po godz. 20 na antenie TVP Info w programie „Minęła 20”
prowadzący Michał Rachoń ostentacyjnie wylewa napój na
podłogę a puszkę wyrzuca za siebie. Tym samym kryzys
wizerunkowy dotarł do mediów tradycyjnych.
Studium przypadku: Tiger
• „Po informacjach ukazanych w mediach tradycyjnych,
naturalnym zjawiskiem było ponowne komentowanie,
udostępnianie tych informacji przez użytkowników
mediów społecznościowych, a więc liczba wzmianek tego
dnia o Tigerze musiała jeszcze wzrosnąć.
• O 21:00 właściciele marki mogli zauważyć, że mają do
czynienia naprawdę z poważnym kryzysem”.
Źródło: K. Kopeć-Ziemczyk, Jak skutecznie radzić sobie z kryzysem wizerunkowym w mediach społecznościowych
– przykład Tigera, „Naukowy Przegląd Dziennikarski”, nr 1/2018, s. 44
o-m.pl/artykul/2585/tiger-czyli-kryzys-w-24-godziny-casestudy/
Studium przypadku: Tiger
• Dynamika kryzysu
5. Wyciągnięcie konsekwencji i próba wyciszenia kryzysu
źródło:wirtualnemedia.pl
Dziękuję za uwagę!
Filip K. Leszczyński
filip.leszczynski@amu.edu.pl