ALEXANDRA C.

BRINGAS

STEM 12 – EINSTEIN

DEATH PENALTY
Kung pumatay ka ng iba, hindi ka ba karapat-dapat na
mamatay ka din - "mata sa mata"? Hindi. Ang pagbitay sa isang
tao dahil kinuha nila ang buhay ng isang tao ay paghihiganti,
hindi hustisya. Sa bibliya ng Hebreo, ang Exodo 21:12 ay
nagsasabi na "sinumang gumawa ng masama sa isang tao upang
siya'y mamatay ay dapat lamang din na patayin." Sa Ebanghelyo
ni Mateo, gayunpaman, tinanggihan ni Jesus ang ideya ng
paghihiganti at pagbibitay nang sabihin niyang, “kung sinampal
ka ng sinuman sa kanang pisngi, iharap mo rin sa kanya ang
kabila.”

Araw-araw, ang mga tao ay pinapatay at hinahatulan ng

kamatayan ng estado bilang parusa para sa iba't ibang mga
krimen - kung minsan para sa mga gawa na hindi dapat gawing
kriminal. Sa ilang mga bansa, maaari itong para sa mga
pagkakasala na may kaugnayan sa droga, sa iba naman ay
nakalaan para sa mga gawaing nauugnay sa terorismo at
pagpatay. Ang ilang mga bansa ay pinapatay ang mga taong wala
pang 18 taong gulang noong ginawa ang krimen, ang iba ay
gumagamit ng parusang kamatayan laban sa mga taong may
kapansanan sa pag-iisip at intelektwal, at ang iba pa ay
gumagamit ng hatol ng kamatayan pagkatapos ng hindi patas na
mga paglilitis - lahat ay malinaw na paglabag sa internasyonal
na batas. Maaaring gumugol ng maraming taon ang mga tao sa
death row, hindi sigurado kung kailan matatapos ang kanilang
sentensiya o kung muli nilang makikita ang kanilang mga
pamilya. Ang parusang kamatayan ay ang sukdulang malupit,
hindi makatao at nakababahalang parusa. Maraming mamamayan ay
sumasalungat sa parusang kamatayan sa lahat ng kaso nang
walang pagbubukod – hindi alintana kung sino ang akusado, ang
kalikasan o mga pangyayari ng krimen, pagkakasala o kawalang-
kasalanan o paraan ng pagpapatupad. Ang parusang kamatayan ay
lumalabag sa mga karapatang pantao, partikular na ang
karapatan sa buhay at ang karapatang mabuhay nang malaya sa
pagpapahirap o malupit, hindi makatao o nakababahalang
pagtrato o pagpaparusa. Ang parehong mga karapatan ay
protektado sa ilalim ng Universal Declaration of Human Rights,
na pinagtibay ng UN noong 1948. Ang parusang kamatayan ay
hindi na kailanman mababawi kapag ito ay naisakatuparan.
Imposibleng burahin ang mga pagkakamali kapag nagawa na ang
mga ito. Posible para sa isang inosenteng tao na palayain mula
sa bilangguan para sa isang krimen na hindi nila ginawa,
ngunit ang isang pagbitay ay hindi maaaring bawiin. Ang
paghihiganti ay hindi ang sagot. Kapag nabigo ang isang
lipunan na parusahan ang mga kriminal sa paraang inaakala na
katumbas ng kabigatan ng krimen, lumalabas ang panganib na
kukunin ng publiko ang batas sa sarili nitong mga kamay, na
nagreresulta sa vigilante justice, lynch mobs, at pribadong
gawa ng paghihiganti. Ang kalalabasan ay malamang na isang
anarkistiko, hindi secure na estado ng kawalang-katarungan.".
Ito ay madalas na ginagamit laban sa mga pinaka-mahina na
miyembro ng lipunan, tulad ng mga mahihirap, etniko at
relihiyong minorya, at mga taong may mga sakit sa pag-iisip.
Ginagamit ito ng ilang gobyerno para patahimikin ang mga
kalaban nito. Ang posibilidad ng pagbitay sa isang inosenteng
tao ay palaging naroroon kapag ang mga sistema ng hustisya ay
may depekto at hindi patas na mga paglilitis ay karaniwan.
Gayunpaman, hindi rin natin dapat kalimutan ang malalim na
obserbasyon ni Justice Brennan na bilang isang lipunan, “wala
tayong Karapatan na pumatay ng mga kriminal para lamang
makaganti sa kanila.’ Ang paghihiganti ay sadyang walang
lehitimong papel na ginagampanan sa ating sistema ng
hustisyang kriminal.” Higit pa rito, ang mga nawalan ng mga
mahal sa buhay sa mga karumal-dumal na krimen ay may
karapatang makita ang may kasalanan na managot sa isang patas
na paglilitis nang walang posibilidad ng parusang kamatayan.
Hindi namin sinusubukang bawasan o pagbigyan ang krimen sa
pamamagitan ng pagtanggi sa parusang kamatayan. Gayunpaman,
tulad ng ipinahayag ng maraming pamilya na nawalan ng mga
mahal sa buhay, ang parusang kamatayan ay hindi tunay na
nagpapagaan sa kanilang sakit. Nakadagdag lang ito sa
paghihirap ng pamilya ng nahatulan. Upang maging makabuluhan,
ang hustisya ay dapat na patas, tumpak, at nakapagpapagaling
para sa mga nakaligtas sa krimen at kanilang mga pamilya. Ang
parusang kamatayan ay wala sa mga bagay na iyon. Ang parusang
kamatayan ay ganap na walang kinalaman sa pagpapagaling.
Ipinagpapatuloy lamang nito ang ikot ng karahasan at lumilikha
ng mas maraming miyembro ng pamilya ng biktima ng pagpatay.
Nagiging kung ano ang kinasusuklaman natin. “Nagiging
mamamatay tao tayo." Ang mga tagasuporta ng death penalty ay
nangangatuwiran na ito ay isang mahalagang kasangkapan para sa
pagpapanatili ng batas at kaayusan, humahadlang sa krimen, at
mas mura kaysa sa habambuhay na pagkakakulong. Sinasabi nila
na ang paghihiganti ay iginagalang ang biktima, nagbibigay ng
kaaliwan sa mga nagdadalamhating pamilya, at tinitiyak na ang
mga gumagawa ng kakila-kilabot na mga krimen ay hindi na
bibigyan ng isa pang pagkakataon na magdulot ng trahedya.
Ipinagtanggol ng mga tagasuporta ng death penalty ang
sentensiya ng kamatayan batay sa prinsipyo ng lex talionis, o
'mata sa mata,' na nagsasaad na ang parusa ay dapat na
proporsyonal sa krimen. Ang mga taong sumusuporta sa parusang
kamatayan ay nagsasabi na ang mga mamamatay-tao ay dapat
patayin bilang isang uri ng parusa para sa kanilang mga
krimen, at ang gayong paghihiganti ay patas sa mga biktima ng
pagpatay at mga nakaligtas. Sumasang-ayon ang lahat na masama
ang krimen at kailangan natin itong itigil. Ito ay tila
makatwiran at lohikal sa lahat ng paraan, hanggang sa
magtanong tayo: kailangan ba natin ang parusang kamatayan
upang matigil ang krimen? Ang sagot ay hindi, Ayon sa
pananaliksik, hindi ito ang kaso. Walang ebidensya na ang
parusang kamatayan ay mas mabisa kaysa sa sentensiya sa
bilangguan sa pagpigil sa krimen. Sa kabaligtaran, ang mga
rate ng krimen ay hindi tumaas sa mga bansang nag-aalis ng
hatol ng kamatayan. Bumagsak pa nga sila sa ilang pagkakataon.
Noong 2008, ang rate ng pagpatay sa Canada ay mas mababa sa
kalahati ng kung ano ito noong 1976, nang inalis ang parusang
kamatayan. Ang paghihiganti ay hindi ang sagot. Ang sagot ay
nasa pagbabawas ng karahasan, hindi nagdudulot ng mas maraming
kamatayan. Ang mga tao ay hindi itinuturing na ligtas sa
pamamagitan ng paggamit ng parusang kamatayan.

Ang malakas na suporta ng publiko para sa parusang

kamatayan ay kadalasang kaakibat ng kakulangan ng
mapagkakatiwalaang impormasyon tungkol dito – kadalasan ang
maling paniniwala na mababawasan nito ang krimen. Maraming
gobyerno ang mabilis na nagsusulong ng maling paniniwalang ito
kahit na walang ebidensya na sumusuporta dito. Ang mga
mahahalagang salik na pinagbabatayan kung paano inilalapat ang
parusang kamatayan ay kadalasang hindi nauunawaan. Kabilang
dito ang panganib ng pagbitay sa isang inosenteng tao, ang
pagiging hindi patas ng mga paglilitis, at ang katangian ng
diskriminasyon ng parusang kamatayan - na lahat ay
nakakatulong sa isang ganap na kaalamang pananaw sa parusang
kamatayan. Naniniwala ako na ang mga pamahalaan ay kailangang
maging bukas tungkol sa impormasyong ito, habang isinusulong
ang paggalang sa mga karapatang pantao sa pamamagitan ng mga
programa sa pampublikong edukasyon. Saka lang magkakaroon ng
makabuluhang debate sa death penalty. Ang mga karapatang
pantao - kabilang ang pinakapangunahing karapatan sa buhay -
ay pangkalahatan at itinataguyod ng karamihan ng mga bansa sa
mundo. Ang aming panawagan na wakasan ang parusang kamatayan
ay naaayon sa awa, habag at pagpapatawad na binibigyang-diin
ng lahat ng pangunahing relihiyon sa daigdig. Sa ngayon, 140
na bansa ang inalis ang parusang kamatayan sa batas o sa
praktika, na nagpapakita na ang pagnanais na wakasan ang
parusang kamatayan ay ibinabahagi ng mga kultura at lipunan sa
halos bawat rehiyon sa mundo. Kung susumahin, gamitin man ang
parusang kamatayan o hindi, patuloy na gagawa ng krimen ang
mga tao. Gayunpaman, tinututulan ko ang pagpapanumbalik ng
parusang kamatayan sa Pilipinas, hindi dahil sa kahusayan nito
sa pagpigil o panghinaan ng loob sa krimen, ngunit dahil
malayo sa sapat ang sistema ng hustisya ng Pilipinas, kabilang
ang pagpapatupad ng batas at forensics. Bagama't ipinakita ng
ilang pag-aaral na ang parusang kamatayan ay isang epektibong
paraan ng pagpigil, hindi sapat ang malinaw na ebidensya na
pinipigilan ang mga tao. Ang parusang kamatayan ay may mahaba
at malagim na kasaysayan. Mula sa pagbato at pagpako sa krus
ng mga pagpatay sa B.C. sa mga pamamaraan ngayon ng electric
chair at lethal injection, ang mga gobyerno ng isang uri o iba
pa ay hinatulan ang mga tao ng kamatayan sa loob ng libu-
libong taon. Nakikita ko kung bakit ang mga tao ngayon na
pabor dito ay pabor dito. Napagtanto ko kung gaano kasiya-
siyang magbigay ng hustisya sa isang 'mata sa mata' na
kaisipan. Gayunpaman, naniniwala ako na ang parusang kamatayan
ay matagal nang pinagmumulan ng kawalang-katarungan sa halip
na hustisya, na isang dilemma. Mayroong dose-dosenang mga
lehitimong kaso ng mga kriminal na napatunayang inosente
pagkatapos bitayin, at ang katotohanang ito ay maaaring
mangyari kahit isang beses ay isang sapat na matibay na
dahilan na ang buhay na walang parol ay dapat ang pinakamataas
na parusang pinapayagan ng batas, ngunit tingnan natin ang
isa. Ang kawalang-katarungan ng pagpapatay ng isang inosenteng
tao ay dapat magbigay sa atin ng sapat na paghinto upang
mapagtanto na hindi natin sapat ang katiyakan tungkol sa iba
pang 100 upang gumawa ng isang hakbang bilang pangwakas bilang
pagpapatupad. Ang hustisya ay dapat una at higit sa lahat ay
makatarungan. Naniniwala ako na ang parusang kamatayan ay
napakadali. Iyan ang aking argumento; ito ay hindi dahil ako
ay isang Kristiyano at naniniwala na ang Diyos lamang ang may
awtoridad na kitilin ang buhay ng kanyang mga tao; ito ay
hindi dahil ang aking moral ay hindi naaayon dito; ito ay
dahil ang parusang kamatayan ay tila napakasimpleng paraan
upang panagutan nang may sala ang kaniyang kasalanan. Ang
pagbibigay sa isang tao ng parusang kamatayan ay maihahambing
sa pagpapalaya sa kanila sa kasalukuyang kulungan. Ang buhay
sa kulungan, sa aking palagay, ay mas malala kaysa sa parusang
kamatayan. Ang ibang mga parusa, sa aking palagay, ay mas
malupit kaysa sa parusang kamatayan. Higit pa rito, ang
pagiging nasa bilangguan ay nangangahulugan ng kumpletong
paghihiwalay mula sa labas ng mundo at iba pang mga bilanggo.
Ang pagkukulong sa isang tao ay parang pagdurusa sa isip, lalo
na kapag sila ay nag-iisa. Ang paglalagay ng isang tao sa
isang lugar na kinamumuhian nila at pagsasabi sa kanila na
dapat silang manatili doon sa nalalabing bahagi ng kanilang
buhay ay mas masahol pa sa kamatayan. Nasa kulungan na sila;
basta hayaan silang mabaliw doon ay sapat na. Bakit sila
papatayin at palayain ang kanilang mga kaluluwa sa halip na
hayaan silang mamuhay ng isang buhay na may pagdurusa sa pag-
iisip? Higit pa diyan, ayon kay Gandhi “Na ang kaisipang mata
sa mata nagdudulot lamang nang kabulagan nang buong mundo”.