EAT PIT DAT FS TY a PAPEL NG KOMISYON SA WIKANG . N/NG KALUPUNAN NG MGA KOMISVONER BLG. 14-26 SERVE IBAY ANG KAPASIVAHAN NA NAGLILINAW SA TINDIG NG KOMISYO (KWF) HINGGIL $4 COMMISSION ON HIGHER EDUCATION BLG. 20, 2013 t ¥ alisunod se Artikulo XIV, Seksiyon 6-7 ng 1987 Konstitusyon, daps Ag hakbang ang pamahaiaan upsng ibunsod at puspusang Maguyod ang ipgemit ng Filipina Bilang migyum ng opisyal na komunikasyon at bilang wika ng pagtutura | __ SAPAGKAT.tungkuining KWE ang pagtitiyak sahigetpangpagespeunied pagpapayaman, t p. at preserbasyon ng Filipino a1 ng iba pang mga wike se Filipinas; 4 Be GAPACICAT, ng Hed Memocandumn Order big. 20,» 2013 ay nagtatanggal sa mga | 5 Sabjek na Fliping sa General Education Curriculum, at sa halip ay pinapalitan ito ng Revised Courses na maaaring ituro sa ingles 0:88 Filipino; _ SAPAGKAT, ang nasubing Memorandum Order ay magbubunga ng pagkawale ng tabahong maraming guro, ' SAPAGKAT, ang pagpepsubaya sa mga instrtugyon sa mataas na edukasyon (HEis) sa Pagpili ng wikang gagamitin sa Core Courses ay Maglalagay sa Wikang Filipina sa tagibang NB posisyon dahil 9 patuloy na pamamayani ng Ingles sa edukasyon at sa mga dominyo ng kapangyarihan; SAPAGKAT, 88 sitwasyong ito, nanganganib na mawala nang tuluyan ang Filipino, hind! lang bilang sabjek, kundi bilang wiking panturo sa antes tersiyari; SAPAGKAT, bilang pagtupad sa tungkulin nito sa ilalirm ng bates, ang KWF. matapos magsagawa ng Pambansang Konsultasyon sa Antas Tersiyari ay lumiham sa CHEd noong 16 Enero 2014 hinggil sa pagbibigay ng priyoridad sa Paggamit ng Filipino bilang midyum Nig Pagtuturo sa GEC ga antas tersiyari, at pagtitiyak na hindi mababawasan ang sahod o ‘bababa ang ranggeing mga guro #a Filipina na apektado ss pagpapatupad ng K-12: aena ng Konstitusyon hinggil sa pagtataguyod at paggamit ng Filipino ‘4 sistemang pang-edukasyon; MIL DITO, IPINAPASIVA, gaya ng ginagawang pagpapasiya overs, a ih luturo ng siyam (9) na yunit sa Wikang Filipino, na hind! pag- wulit lamang ng mga sabjek: 8 Filipino sa antas sekundarya, kundi naglalayong magamit at maituro ang wika mula. _s iba’t (bang disiplina—na pagkilala sa Filipino bilang pintungan ng karunungan at hindt *tarang daluyen ng pagkatuto, at upang matiyak ang pagpapatulay ng intelektuwalisasyon ing Filipina, IPINAPASIYA pa, na tiyaking ang kalahati o apat (4) sa panukalang core courses, bukod ‘3a kursong Rizal, na nakasaad sa Memorandum Order Big. 20, 5. 2013 ay ituro gamit ang ‘Wikang Filipino, __ IPINAPASIYA rin, na magsagawa ng mga retooling ng mga guro upang matiyak ang ‘kanilang kahandaan sa pagtuturo ng core courses at edukasyong elektib; ; IPINAPASIYA sa wakas, na himukin ang mga guro sa Filipino, at ang lahat ng z (mga naniniwala sa mahalagang papel mg Wikang Pambansa sa patuloy na pagbubuo at pagpapauniad ng bayan na tatagan ang tindig at patulay na isulang ang Filipina bilang midyum ng opisyal na komunikasyon at bilang wika ng pagtuturo sa sistemang Pangedukasyon sa Ishat ng antas. Hayaang ang sipi ng kapasiyahang ito ay maipaabot s8 CHEG, sa mga institusyong pang-edukasyon, al sa mga samahang pangwika sa bansa. _ -PINAGTIBAY ng Kalupunan ng mga Komisyoner ngayong 20 Hunyo 2014_PANATILIHIN ANG ASIGNATURANG FILIPINO SA KOLEHIYO: HUWAG PATAYIN, G PAMBANSANG KARAPATAN NG WIKANG FLIPIN. MOA GURONG FLIPN, KABATAANG PILIPINO AT MAMAMAYANG PILIPINO. digan ng Kagawaraon ng Filipinolohiya ng Politeknikong Unibersidad ng P), Samahan ng mae Delubgura sa Filipino (SADAFIL), Samahan ng mga Edukador ng Wikang Filipino at mga Sining se Pilipinas, PUP Sentro sa Malikhaing i Pagsulat, at PUP Ugnayan ng Talino at Kagalingan Peligrosong hakbang ang ginawa ng Komisyon sa Lalong Mataas na Eounerat ~{CHEd) nang alisin ang asignaturang Filipino sa inilabas nilang Memorandum Order Big. 20 ha may petsang hunyo 28 serye 2013, Bagaman sinasabi ng komisyong nabanggit _ fia maaaring maituro sa Ingles o Filipino ang mga asignaturang binalangkas nila, bilang _ holimbawa ay ang Purposive Communication na nakapaloob sa nilikha nilang bagong kurikulum, nababatid namin na pag-aagaw-agawan pa ito ng napakaraming guro sa Filipino at Ingles sa mga kolehiyo at unibersidad, at magdudulot pa ito ng hindi pagkakaunawaan, " Pagtatalo at ang masaklap pa ay aangkinin lamang ito ng mga Departamento ng Ingles a mge unibersidad at kolehiyong mabuway sng Filipino dahil halata namang nakakiling ‘ang Purposive Communication sa Ingles. Sa hakbang na ito, tila unti-unting nilulusaw ang mga natatag na Kagawaran/Departamento ng Filipino sa mga kolehiyo at unibersidad sa ease¢ pressing. Hindi ba't ang ssigneturang Filipino ang pangunahing tiyek na turugon $8 Fnangérin at kontekstong isinasaad? Sepagkat ang mga asigneturang Filipino ay nakatuon ‘a4 pagtukdas at inobatibong pag-aaral hinggil sa kalinangang Pilipino (wika, kultura at h ng Pilipinas, nasa Filipina — ‘ang diwang makabansa na maketutugon sa mga kahingiang paniipunan at makatutulong - $8 pangangailangan ng mamamayang Pilipino, at makapag-aambag ng kalinangan at ”Karunungan £2 daigdig. Hindi ito simpleng maibibigay lamang ng mga asignaturang tila, pira-pirasong kinopya sa dayvhang kaisipan na pilit binibigyan 19 malaking puwang na kung tutuusi'y hind! naman makatuwiran, Sa pangunguna ng Kagawaran ng Filipinolohiya ng Politeknikong Unibersidad ng’ Pilipinas (PUP) na tinaguriang Jergest state university in the country na binubuo ng humigit kumulang 70,000 na mga mag-saral na nagmula sa iba’t ibang panig ng bansa katuwang ang iba pang mga organisasyon ay matatag na naninindigan na panatilihin ang Filipina bilang asignatura sa Kurikulum ng Pangkalahatang Edukasyon sa kolehiyo Sa halip na alisin, hindi ba't nararapat na lato pang patatagin ang disiplinang Filipina: 63 kurikulum ng kolehiyo sa pamamagitan ng mga asignaturang Filipina na magiging pundasyon nito. Hindi ba‘t paurong na hakbang ng Pilipinas nang alisin ang asignaturang Filipino ng technical panel ng pangkalahatang edukasyon ng CHEd na binuo lamang ng ilang mga tao na at walang malinaw na konsultasyong isinagawa. Samantalang sa maraming unibersidad sa labas ng ating bansa ay pinatatatag ang disiplinang Filipino gaya sa University of Hawaii at University of Michigan sa U.S.A, Osaka University at Tokyo University sa Japan, St. Petersburg University at University of Moscow sa Russia. Ang Polieknikeng Unibersidad ng Pilipinas sa pangunguna ng Kagawaran ng Filipinolohiya nito ay patuloy na nagsusulong ng kalinangang pangwika, panliteratura, pangkultura at pansining sa pamamagitan ng mga pananaliksik at pagdaraos ng mga kumperensya at talakayan sa Wikang Filipino sa ibe't ibang larangan. Taong 2013 nang | hirangin ng CHEd ang PUP Kagawaran ng Filipinolohiys bilang Sentro ng Pagpapahusay ng _ Programang Filipina, bago pa ito, natamo na nito mula sa Accrediting Agency af Chartered Colleges and Universities inthe Philippines (ACCUP) ang pinakamataas na akreditas 3) at Kasalukuyang pekesalang ere : ainPinagtibay ngayong Hunyo 19, 2014, e pigit na katangi-tangi ang paggunita sa B ‘ = c PAGTATANGGOL SA WIKANG FILIPINO, TUNGKULIN NGB. i Angbuwanng Agosto ay Buwanng Wikang Pambansa Dahil sapagbura saasignaturang Filipino sa kolehiyo bunsed ng Commission on Hi ‘Order (CMO) No. 20, Series of 2013, nagpasya ang uwan ng Wika 6a taong I POSISYONG PAPEL NG PAMANTASANG DE LA SALLE-MAYNILA (DLSU-M) AWAT LASALYANO, her Education/GHEd Memorandum Departamento ng Filipino na gawing: to sa pamamagitan Ngna hindi sapat n& maging opsyonal na wikang wikang Filipino sapagkat alam naman nating mas nokakiling sa Ingles ang Pag -edukayon’ ee Pilpines dahil na rin 2 ating pinegdesnsng walaians na kolonisasyon ng mga Amerikanc. Hindi rin magiging mabisang wikang am Sa ganitong diwa, hinihiling namin sa komunidad ng ating pamantasan na suportahan fa adbokasiya rin ng libo-libong mamameyan sa buong ang adbokasiya ng Departamento ive -UR@, Paniniwala kami na ang pagkskaroon ng asignaturang Filipino ay nakepag- : 82 pagiging mablsa ng community engagement ng ating pamantasan sapagkat ng wikang Filiping ang wika ng mga ordinaryong mamameyan sa mga komunidad na Pinaglilingkuran. Ang pagpapatakes sa ugnayon ng ating pamantagan at ng mga mamamayan ay alinsunod sa bokasyon ni Sen Juan Bavtiste De La Salle na $8 paggamit ng wika ng mga ordinaryong mamama na ang Filipinisasyon ng mga pananaliksik $8 Pamantasan ay Makatutulc: Dananaliksik ay higit na magiging kapa thalawa, sa konteksto ng Associat ‘8Ng pagkakaroon ng asignaturang Fil yan 88 edukasyon. Dapat ng tba't ibang departamento at ng din nang malaki sa pagtitiyak na ang ating mga ki-pakinabang sa ating mga kababayan, ion of Southeast Asian Nations (ASEAN) Integration, pind na may inter/multidisiplinaring disenyo ay isa @ proyekto ng globalisasyong Pedagohikal at sosyo-a $a mga nokaraang dekeda ng pag-iral nito, malaki na ang Ma 2 88 pamamagitan ng mga regular na proyektong gaya ng Seryeng Pambansang Seminar, Community Engagement at International Conference, dulot ng pasitibong impact ‘di lamang sa ating pamantasan, kund! lalo’t higit sa lib gmga mamamayang lumahok at lumalahok sa mga ito, Hinggil sa usaping pangwika, Departamento ang ise $8 pinakamasigasig sa mga grupong nagbuo sa Alyansa Mga Tagapagtangge! ng Wikang Filipino (TANGGOL WIKA) na ngayo'y nangunguna $2 : aban para sa wikang Filipino sa antas tersyarya sa buong banss. Matatandaang inisyatiba ng Departamento at sa pagsuporta ng Kolehiyo ng Malalayang Sining ay “jsinagawa sa DLSUManila ang asembliya ng pagtatatag ng TANGGOL WIKA noong ika-27 Hunyo. Mananatiling matatag ang Departamento sa pag-aambag sa mga nabanggitna kung magkakaroon ng asignaturang Filipino sa kolehiyo, na magtitiyak sa patuloy na pag-iral at pag-uniad nito. > ikeanim, ginagerantiyahen ng pagkakaroon ng Filipino sa OLSU ang aktibeng pakikisengkot ng mga guro ng Departamento at bawat mag-aaral na Lasalyano sa mga _ koloboratibong pananaliksik na isinusulong ng ibang mga departamento gaya ng Natural ‘Language Processing Department kaugnay ng paglinang ng Machine Translation Software * $a Filipino, pagsasalin ng iba’t ibang materyal tulad ng survey instruments mula sa iba't - disiplina at larangan gaya ng Inhenyeriya, Sikolohiya, Batas, Komersyo, at Ekonomiks, ‘@tiba pang gawaing pananaliksik. Ikapito, sa pamamagitan ng asignaturang Filipino sa DLSU, inaasahang may sapat ‘na katatasan sa wikang pambansa ang sino mang gradweyt ng Pamantasang lto sa pakikipagtalastasan sa iba't ibang pangangailangan o kontekstong pangkomunikesyon pang-akademiko mano pangkultura, tulad ng nililinang sa ibang pamantasan Ang pagbura 8a asignaturang Filipino sa kolehiyo ay nangangahulugan ding pagbura at paglusaw sa mga Departamento ng Filipino sa buong bansa. Sa kabutihang-palad, tuloy ang pagsusulong fig adbokasiyang makabayan sa wika at edukasyon ng iba't ibang grupo sa loob at labas ‘Ng bansa. Maging ang administrasyon ng’ ilang unibersidad gaya ng University of the ‘Philippines, University of Asia and the Pacific, Philippine Normal University, Polytechnic University of the Philippines, National Teachers’ College, Assumption College, Mapua & Institute of Technology, Pamantagan ng Lungsod ng Marikina, Xavier University, De La ee fe - PpNG DEPARTAMENTO NG FILIPINO AT PANITICAN NG PILIPINAS NG UNIBERSIDAD NG PILIPINAS-DILIMAN (UP-D) propesor ng Departamento ng Filipino at Panitikan ng Pilipinas ay ol sa pagbabago sa siyam na yunit na kahingian sa wikang Filipino sa Curriculum ng Commission on Higher Education (CHEd) sa pamamagitan si /CHEd Memorandum Order No. 20, Series of 2013. Naniniwala kaming panukala ng CHEd Memorandum Order No. 20, Series of 2013 ay paglapastangan sa P $i kasaysayan, karunungan, at diwa ng kasariniang mahabang panahong at nilinang ng mga naunang salinlahing mga Filipino n panukala ng CHEd Memorandum Order No. 20, Series of 2013 ay paglapastangan sa pahalage sa kasaysayan, karunungan, at diwa ng kasariniang mahabang panahong ipinaglaban at nilinang ng mga naunang saliniahi ng mga Filipinoa 1g karunungen. Sa bagong GE Curriculum, nababangga iamang ang Flpine, © ‘ng Ingles, bilang midyum o daluyan ng pegtuturo. Binabalewala ng ganitong ang integridad ng wikang Filipina bilang ganap na dominyo ng karunungen at sgpanday ng kaisipan al pananagutan sa lipunan | Pangatio, ang bagong GE Curriculum ay tahasang pagbabalewala s2 kasaysayan ng pambansa, at ang mapagtakdang papel ng wika sa pagpapauniad ng isang bayan. “Angbegong GE curriculum ay tahasang papbabelewala sa kasaysayan ng wikang pambansa Ang Wikang Filpino ay Kasaysayan ng Piliganas May mahabang kasaysayan na ang kang pambansa. Simula nang ifuro ito sa sistema ng edukasyon noong dekada 1940, ng sa maging midyum ito ng pagiviura sa lalim ng Patakarang Gilingguwal noong 1970, yumabong na ang Filipino bilang isang ganap na disipling at pananaw sa grugneyeng pandsigdig. tsa rin itong mauniad na larangan—mauniad dahl sa aroon nito ng iba't ibang sub-erya at dahil sa interdixiplinal a1 transdisiplinal na nfo sa ibang larangan gaya ng panitikan, pilosopiya, antropolotwya, kasaysayan, ‘ot politika, Isa sa mahphalagang trapekton ng pog-uniad ng Filipino ay ang i sasyon nite, Reaulta ito ng paggamit ng wikang Filipano sa iba't ibang disipling n tise rin naman ng moe ipinuniang kasanayan af oryentacyon a mga kursong GE . (Filipino. Kung ibinaba ga senior high schoo! ang pagtuturo ng mga kasanayan, narerapat gayon, na maging lunen pa ang mga kursong GE sa Filipino ng pagsustine sa i ding gamit ng Filipino sa mga diskursong pantipunan #0 iba’ ibang disiplina, ing Wikang Filipine ay identidad ng Fitipino, Pananaw at kamalayan ang wikeng Filipina. Ang Wikang Filipino ay Identidad ng Filipino, Pananaw at kamalayan ang wikang pino, Dahil nasa wika mismo ang kaalaman sa sa*iling pisikal at di-pisikal na daigdiy, i mang usapin ng wikang parrturo ang Filipino kunci usapin higit ng pagkilale sa pagka- . Sa te rae : tg__ Blnanday sa skademys. Layunin dapat ng edukasyon ang humubog ng mga mag-aaral na | _Tutuklag ng dunong-bayan na pakikinabangan ng bayan. Gawain ng mga guro sa Filiping ‘8 Bntas tersyarya ang sanayin ang mga mag-aaral na gamitin ang wikang Filipino upang | Pewing kapoki-pakinabang ang napili nilang disiplina sa pang-araw-araw na buhay ng mga mamamayan Ganito ang karanasan ng mga mag-aaral sa UP Manila sa pagbibigay nila hg serbisyong pangkalusugan sa mamamayan, Kailangan nilang matutong Magpaliwanag | St makipagtalestasan sa wikang Filipino upang mapakinabangan ng Mamamayan ang a Ang pagtatanggal ng siyam na yunit ng Filipino sa kolehiyo ay isang anyo ng karahasang pangkamalsyan. ee ~ Pang-apat, ang Pagtatanggal ng siyam na yunit ng Filiping sa kolehiyo ay igang anyo om” Marahasang Pangkamalayen. Nilulusaw nito ang Pagpapanalaga sa kasaysayan at | ti n ‘tanging wikang Filiping ang Makapagpapaliwanag. Ang pagsisikap ng ating ve pinuno $a pagkilala sa galing at Intepridad ng lahing Filipino ay mapapalis kung hindi 7 ‘malpakikilela sa wikang nakauunawe ing pasakit at pakikipagsapslarang ibinuwis nila, _trakemitlemang 8ng kasarinian,g, bagaman hindi inaayunan ng Korisyon sa Wikang Filipino (KW) anc | Korte Suprema hinggil sa Memorandum Order No. 20 ng Commission on Highe! n (CHEd). Naniniwala eng KWE na bahagi ng mandato nite sa pagpapauniad ng banse ang patuloy na manindigan sa pagtuturo ng Filipino at paggamit nito 9 panturo sa lahat ng antes, sa buong sistema ng edukasyon. ang tindig ng KWF sa isyung ito mula pa nang ilabas ang CMO 20: panatilihin Ong siyam (9) na yunit ng Filipino, at Panitikan—bilang pinakamarikit na o ‘"g Paggamit ng wika—sa kolehlyo, at gamitin ang Filipino bilang wikang rn ‘#8 General Education (GE) courses na itinatakda ng CHEd. Ang problema, bukod i pal Sa Filipino at Panitikan sa kolehiyo, isinasaad ng CMO 20 na maaaring ituro GE courses sa ingles. Filipino, at sa gayon, ipinauubaya sa mga paaralan kung ano ang vi 9 panturo na gagamitin | _Satsang ideal na sitwasyon, tama ito dahil sa pagpapahalaga sa kalayaang akademiko ng g mga kolehiyo.at pamantasan. Ngunit dahil sa kolonyal na kasaysayan ng ating sistemang qed yon, marami sa ating mga administrador ang higit na pipili sa ingles kaysa ©. lio ang hindi pahapyaw man lamang na sinipat ng Korte sa legalista at teknikal nitong pretasyon sa Saligang Batas. Ito ang dahilan kung bakit sa halip na itaguyod ang paggamit Filipino, marami nang paaralan ang nagbuwag sa kanilang mga Kagawaran ng Filipino at ' ggalng mga guro sa Filipina, bago pa man lumabas ang pasiya ng Korte Suprema. | Sa gitna ng pagkawala at napipintong pagkawala ng trabaho ng mga guro, at sa tay Sa Filipino sa kolehiyo, muling iginigiit ng KWF ang mahigpit na panawagan sa na ibalik ang pagtuturo ng Filipino at Panitikan sa kolehiyo at rebisahin, o tuluyang ang CMO 20.‘Wikang Filipino at hinggil sa mga panitiken sa iba't bang wika $@ at kasuklam-suklam ang ganitong panukala at ‘ng CHEd at ng Korte Suprema, Mananagat sila sa sambayanang Pilipino, kung inl man ngayon ay sa hinaharap, para sa kanilang walang kahihiyang kataksilan s@ ‘sariing bayan. PAHAYAG NG ACT-PHILIPPINES HINGGIL SA PAGPATAY NG CHED AT KORTE SUPREMA ‘SA FILIPINO AT PANITIKAN SA KOLEHIYO. Marling kinokondena ng ACT-Philippines ang desisyon ng Korte Suprema na patayin ang _ Filipino at Panitikan bilang mga mandatoring asignatura sa kolehiyo. Panibagong dagok na “faman Ro sa makabsyangedukasyon 8a Pilipinas. Matatandaang pinatay rin sa ilalim ng Kto12 a. ie Seana tory sa hayskul at Philippine Government Constitution . ang Mga asignaturang ito na tinanggal ng gobyerno 79ito, 88 konteksto ng mahabang kasaysayang kolonyal at neokolonyal Malacn, untunt! na ting mananamiay at mamamatay ang Filipino bilang 0. kapag nagkagayon ba sapekto ng pedagohya, ang pag-aalis ng Filipina sa kolehyo ay magiging malaking Ag M96 estucyante natin mismo, na sa ilalim ng K to 12 ay sadsad ot bagsak pa average na score hindi lamang sa Filipino kundi sa ibeng asignatura, Sa aspekto 9 Pagkakaisa at komunikasyon, ang pagpasiang sa Filipina ay meaaring pa Ng agwat s@ komunikasyon sa pagitan ng mga rehiyon ng bansa, 93 9 ang mga karatig-bansa at kalahing Malaysia at Indonesia ay sumulong na at igtagunpay S8 pagpapalakas ng kanilang mga wikang pambansa_ Sa gitna ng patuloy na “Gahayong ng globalisasyon at homogenisasyong kuttural, ang Filipino at Panitikan, gayon din ang Ssignaturang Kasaysayan ng Pilipinas, ay pawang mabisang kolasag para di tayo lamunin ng mas matalakss na banca, Sa gitna ng patuloy na paglala ng katiwalian ebulukan sa fipunan lato. na sa mga bulwagan ng kapangyarihan, napakshalaga ng s Philippine Government and Constitution ‘$8 ganitong diwa, naninindigan ang ACT-Philippines na nararapat IPAGTANGGOL at \ ang mga asignaturang Ho. Ang edukasyong makabayan ang tanglaw ng. ‘sa landas ng kalayaen ot kaunlaran, Ipagianggo! at panatilihin ang Filipino at Panitikan sa kolehiyo! ang Philipine Government & Constitution bilang bukod na asignatura sa kolehiyo! balik ang Philippine History &a hayskul! ong ang makabayang edukasyon! fang Anti-Filipino at makadayuhang K to 12!