Good morning guys, I’m Eunice Dimple Caliwag, your reporter today and I am

going to discuss the General Economic Conditions and how it affect our financial
decision in our daily lives. So ayun nga guys, may konting pampa gising ng utak
akong ginawa at ipapasagot ko sainyo, pwede tayong mag open mic kung alam
natin ung sagot sa mga jumbled letters na aking ipapakita. Pasensya na kung
walang prize, pag nanalo ka +10 ka sa langit char,gusto ko lang malaman at
alam kong may mga ideas na tayo sa mga ididiscuss ko mamaya sainyo. Let’s
start.
(PPT PRESENTATION)
Thank you so much for cooperation guys, hope na nagising utak nyo sa pag-iisip.
Yung mga words na nahulaan nyo hindi ko lang naman siya pinagtripan ipahula
sainyo or ilagay doon, yung mga words na yun ay ididicuss ko mamaya kung ano
nga ba ang kinalaman nito sa ating personal finance.
First, ano nga ba ang Economic Conditions?

Based on my research from Investopedia.com, Economic conditions refer to the

present state of the economy in a country or region. So it means, ito ung
mga conditions na nagbabago sa isang bansa o region over time along with the
economic and business cycles, isa rin ang economic conditions sa mga
economic factors across the country and around the world na nagiinfluence sa
pang araw araw nating decisions sa buhay about sa ating finances. Our
economic conditions also affect our personal financial decisions at before we
make a decision about money, what do we need to know about our economy?
iisa isahin natin kung ano nga ba ang mga general economic conditions na ito.
Guys, makinig po tayo dahil may paquiz ako mamayang inihanda sainyo 

A fundamental truth about our economy is that it is very unpredictable. Sa

mundong ito maraming nagbabago lalong lalo na sa ating ekonomiya dahil sa
walang katapusang wants and needs nating mga tao, at yung mga pagbabago
na un hindi natin kayang ipredict o hulaan, at nakakapagpago ito ng takbo ng
isang buhay ng tao, gaya nga ng sabi ko kanina it can affect our personal
financial decisions, kaya pati siya nagbago sayo. Joke. So here are some factors
that are likely to affect your future.

1. INFLATION
2. INTEREST RATES
3. ECONOMIC STYLE &
EMPLOYMENT CONDITION
4. POLITICAL UNREST
5. GLOBAL UNREST

Considering these factors discuss the following financial dilemma. You don’t
have enough money to buy a shopee item/product you want. Shempre dito tayo
magdedesisyon,Should you cash the birthday check that your tita gave you? Eh
and gusto ng parents mo ay ilagay mo ito sa iyong savings account? What
current economic conditions should you think about before you make this
decision?
So let me discuss what inflation is, it is the change in general price of (goods and
services) levels over time. Lahat naman siguro tayo ay familiar na sa condition
na ito dahil sa panahon ngayon ay naranasan natin ang patuloy na pagtaas ng
presyo ng mga bilihin at ating mga pangangailangan sa pang-araw araw. Patagal
ng patagal na lumilipas ang panahon, patuloy na tumataas ang presyo ng mga
bilihin at yon ang tinatawag nating INFLATION. So paano nga ba ito
nakakaapekto sa ating desisyon? Kapag tumaas ang presyo ng bilihin, it means
we will be able to buy less for our money, gaya ng example kanina, kung alam
mong mataas na ang presyo ng shopee item na iyon, ilalagay mo nalang ung
perang ibinigay saiyo ng savings account,pero kapag inantay mo naman ang
isang bagay, mas magtataas ang presyo nito. Halimbawa, nalang
nagkakahalaga ito ng 1,000 ngayon, sa susunod na taon ay pwede itong maging
1,200 dipende sa rate of inflation. Ito ang epekto ng inflation.
Ang main cause ng inflation ay ang pagtaas ng demand without an increase of
supply. For example, if people have more money to spend because of pay
increases or borrowing, but the same lang ng amount ng goods and services ang
available, ang presyo ay magtataas. Maraming mga tao ang may kakayahan na
makabili ng produkto ngunit ang supply naman nito ay hindi nadadagdagan.
Ang inflation ay nakakaapekto rin ng malaki sa mga taong may edad na o retired
people dahil hindi naman na nag increase ung income nila, so malaki talaga ang
epekto ng pagtaas ng presyo ng bilihin sa kanilang pagdedesisyon sa kanilang
pag finance sa kanilang sarili.
Ang negative inflation naman o tinatawag nating deflation, ang pagbaba ng mga
presyo ng bilihin sa itinakdang panahon. Ang caused naman ng negative inflation
ay ang pagdecrease ng demand at pagdami ng supply. Ihahalimbawa ko siguro
ung face shield dito sa pilipinas, noong una ang mahal nila magbenta ng
faceshild, umabot hanggang 50 pesos each, maraming tao ang nangangailangan
at may kakayahang bumili nito kasi nga required. Tapos noong dumami na ang
supply na pumasok at nagawa noon sa ating bansa biglang bumama naman ang
presyo ng faceshield, nagging 10-7 isa ang pumapatak. Ito ang tinatawag nating
negative inflation.
Next is the CPI o Consumer Price Index, sabi dito, it is a measure of the price of
a representative basket of household goods and services. Ang CPI daw ay ang
pagbabago ng kabuuang presyo ng isang basket ng mga produkto at serbisyo na
karaniwang binibili ng isang sambayanan o (househould) isang taon kumpara sa
presyo nito sa base year. Ang basket of household of goods and services ay ang
mga gastos sa ating mga pagkain, damit, gamit sa pagpapagawa ng bahay, upa,
gas, ilaw, tubig, transportasyon, load, internet, pang medical, pang education and
mga libangan. It is important to know the CPI, para malaman natin kung paano
magpahalaga sa products and services ang bawat pamilya o sambayan sa isang
lugar.

Halimbawa, ang CPI ng noong taong 2017 ay 100 para malaman kung gaano
katas o kababa ang changes ng kabuang presyo ng mga products and servies
sa market basket. Ang National Statistics Office or NSO dito sa Pilipinas, ang
nangongolekta ng data ng CPI. Ang CPI naman ng taong 2020 ay 138, it means
na ang whole price of market basket ay nagincrease ng 38 percent compare
noong 2017, if the CPI for 2021 is 95, ang price of representative basket ay mas
mababa ng 5 % compare noong 2020.
Number 3 example, some areas ng Pilipinas ay may higher rate of inflation than
average, dahil sa mataas na langis at housing costs. Housing in area in the
country that are high in demand can be extremely costly.
Ano nga ba ang ibigsabihin nyan? Ieexplain ko nalang sya sa pamamagitan ng
example ko, sa panahon ngayon natin, ano na nga baa ng halaga ng piso
ngayon sa piso noon? Hindi ko man naabutan ung mga panahon na yon,
kinwento sa akin nila mama ang hlaga ng pera noon at kung gaano karaming
produkto o serbisyo ang nagagawa ng piso noon, di tulad ngayon na parang
halos wala na halaga ang piso ngayon at mas mabilis ang pera ngayon. Marami
nga sa matatanda ngayon ung madalas kong naririnig na noon daw ang piso ay
sobra sobra pa para sa pangmiryenda mo. Sa panahon ngayon kahit magtabi o
mag ipon ka ng pera it won’t buy as much in the future as it would
today.Nagkakaroon tayo ng ibat ibang demands of goods and services at
different stages in the life cycle stage. Prices have gone up and our salaries
barely keep pace with our expenses right?
It also means that there are changes in income and prices over time. Yung mga
presyo ng goods and commodities natin sa rural areas ay mas mababa ang
presyo kaysa sa urban areas subalit ang income naman sa urban areas na kung
saan fully developed na ung mga place ay mas mataas kaysa rural areas.
 (FORMULA)

Next factor naman natin ay ang Interest Rates. So what is interest rate?
-Refers to the cost of borrowed money or return on invested money.
- Expressed as a percentage of the amount lent or borrowed.

Kagaya ng mga bagay, money has a price at ung price na ito ay tinatawag nating
interest. It is the price that is paid for the use of another’s money. It is the cost of
money,cost of credit when you borrow, and eto ung return sa perang sinave or
ininvest mo. Nakakaapekto rin ito sa ating economiya, why? Lower interest rates
encourage consumer spending; higher rates encourage saving and less
borrowing. When interest rates increase, consumer prices tend to increase.
For example,kapag nagdeposit tao ng paycheck sa savings account, ung interest
na natanggap mo ay ang pera ng banko or financial institution, ito ung bayad nila
sayo for the use of your money. Sa kabaliktaran naman the bank uses your
money to make loans to people who want to purchase itemsgaya ng cars,houses
or new business. Borrowers who receive the loans must pay a fee or interest to
the bank.
Ang interest rates sa mga loan naman ay tumataas kapag inflation, it will affect
our financial planning kahit nagsesave, nagiinvest or nag oobtain tayo ng loans.
Yuung amount nan a naeearn mo sa iyong savings acc or ung interest na
binabayad mo sa loan mo ay nakadipende sa current interest rates.

BANGKO SENTRAL NG PILIPINAS

- Sila ung gumagawa ng pera at namamahala sa pondo ng pamahalaan, sila rin
ung taga pautanh sa mga bangkong kapos ang pondo. Sila ang namamahalaga
sa daloy ng pera ng Pilipinas.
BANK FUNDS RATE
Yung mga banks nangungutang o nanghihiram din sila sa kapwa nila bangko para ma
ensure na mameet nila ung reserve requirements at ang tawag sa charge nila sa isa’t
isa ung bank funds rate.
Next factor nman ay ang Economic Cycle and Employment Condition

What is Economic Cycle?

It is a pattern of ups and downs in the level of economic activity.
Ito ung paglaki at pagliit ng produksyon ng pangloob na ekonomiya sa isang bansa, ito
rin ang pabago bagong kalagayan ng ating ekonomiya, nakadepende sa
paggawa,produksyon at presyo ng bilihin. It can affect how we spend, how we invest,
and how we access credit.

Recession, ito ung phase ng economic cycle kung saan bumaba ang activity ng
ekonomiya sa isang bansa sa loob ng ilang buwan, sa recession, the rate of
unemployment rises, maraming nawawalan ng trabaho, ang mga consumer ay
nababawasan sa paggastos, ang mga businesses ay nagbabankrupt, maraming tao
ang nawawalan ng tirahan dahil hindi kayang makapagbayad ng upa at young people
cannot get a job after school. Ngunit may kagandahang dulot din ito dahil malulunasan
nito ung inflation.

Samantalang ang expansion naman ay ag phase ng economic cycle kung saan

lumalaki ang produksiyon ng ekonomiya ng isang bansa, maraming lalagong negosyo
at maraming tao ang magkakaroon ng oportunidad magkatrabaho. In times of growth
and low unemployment, salaries and wages tend to rise more quickly and there are also
better opportunity for advancement.
Nasa sarili din natin kung paano natin mababago ang employment condition dito sa
bansa, kung pipili tayo ng area na may strong demand over time at kailangan lagi tayo
magiging alerto at may alam sa mga nangyayari sa ating paligid upang maging aware
sa lahat halimbawa nalang ang pagdecline ng stock market, unemployment at budget
deficit ng ating bansa. Ika nga nila, lamang ang may alam.

At ang panghuli naman ay ang political unrest at global unrest,

Political ang global unrest is defined as the sum of riots, general strikes and anti-
government demonstrations.Maraming mga Pilipino ang mga nagpprotesta sa ating
gobyerno dahil sa kakulangan ng serbisyo at hindi ganoon kaganda ang Sistema ng
patakaraan simula noong pandemya, mga korupsyon na nangyayari sa ating bansa ay
laganap at ang biglaang pagtaas ng bilihin dito sa Pilipinas.
When there is political ang global unrest, interest rate will rise in a country and
the capital markets will shrink. In the extreme case, everyone takes their money out
of this market and there's no money available for borrowers at any interest rate. So
that's the consequence in the market for loanable funds. Nakakaapekto din ito sa ating
financial decision dahil lumalabas ang baho at problema ng isang bansa, ibig sabihin ay
naghihirap at bumababa ang ekonomiya ng isang bansa o hindi maganda ang
pamamalakad ditto kaya kailangan natin pag isipan ng mabuti kung saan natin
gagastusin ang ating pera.

Sa mga ating nalaman tungkol sa general economic conditions, napakaimportanteng

magkaroon tayo ng sariling financial plan na makakatulong sa sitwasyon ng ating
ekonomiya sa ngayon dahil hindi natin hawak at mappredict ang anumang pwedeng
mangyari sa ating bansa.
Ang susunod naman na slide ay ang elements of a comprehensive financial plan.

Number 1 is foundation, we need to learn, practice, and apply important personal

finance knowledge and skills. Obtaining money is the foundation of financial planning
because you will use that money for all financial activities. Budget And Save. Managing
your current income and monthly living expenses can be the cornerstone of your
financial life. Building a financial plan is a lot like building a house; you need to start with
a solid foundation.

Number 2 is securing basic needs, increase your savings, increase your income, pwede
mong magamit ung perang naearn sa pambayad ng utang, save money,purchase
stocks or make investments at may mga pera tayo sa anumang pwedeng emergencies
na dumating sa buhay.

Number 3 is wealth building, establish an emergency fund, obtain adequate health and
life insurance, implement a budget, carefully manage use of my credit, develop savings
and investment program, become financially independent, obtain health insurance and
obtain career traning.

Number 4 is wealth protection, Income protection means your income continues even
when you are sick, met an accident or die too soon. In short, you need to have
sufficient insurance cover. The right type of insurance and right amount of insurance
cover actually buy you peace of mind, knowing that whatever happens your income will
not stop. And your family and the people you love wouldn’t have to worry about finances
during stressful and costly situations.

Dito naman tayo sa making effective decisions: Decision Making-Strategies

Ang mga sumusunod ay ang mga strategies na makakatulong sa ating mga financial
decisions sa buhay dahil hindi dapat basta basta nagdedesisyon sa buhay ng hindi
pinag iisipan dahil ito ay makaka apekto rin sa ating financial health in the future.
Una, base your decisions on reasonable assumptions, dahil life is unpredictable, hindi
natin malalaman kung anong kakalabasan ng ating magiging desisyon, pwede pa rin
natin magamit ung mga informations na available at nalalaman natin para makacomeup
tayo with a reasonable assumption. Kung ano yung pinaniniwalaan mo at alam mong
tama at mas nakakabuti para sayo yun ang sundin mo. Isa to sa critical component of
successful decision making.
Halimbawa nalang, just imagine, how do you want your life to be like after 10 years?
How Paano mo magagawa ito? Anong mga plans at steps mo para makuha to at
maachieve ang iyong target? Ito ang mga essential factors na kailangan natin iconsider
to make your assumptions as good as possible. Sagutin lang ang mga katanungan sa
sariling paniniwala, it can make your assumptions turn into a reasonable decision na
makakapagpabago ng iyong buhay at future.

Pangalawa, apply marginal reasoning, ano nga ba ang marginal reasoning?

It is an analysis that considers the increased benefit which would result from a particular
decision. Ang term na “Marginal” refers to the change in outcame, or additional benefit
na makakapag resulta ng pagdedesisyon mo sa buhay. To make decision using
marginal reasoning, kailangan nating malaman ang willingness to pay for each level of
the activity. Halimbawa nalang ang to decide kung ilang drinks ba ang kailangan mong
bilhin, you have to make a series of yes or no decisions kung bibili ka pa ba ng
additional drink.
Another example, if a company has room in its budget for another employee and is
considering hiring another person to work in a factory, a marginal analysis indicates that hiring
that person provides a net marginal benefit. In other words, the ability to produce more
products outweighs the increase in labor costs.

Pangatlo ay ang consider opportunity costs, when making financial decisions and plans we
need to consider opportunity costs carefully. Ang opportunity cost ay ang halaga ng isang bagay
o best alternative na handing ipagpalit o i-give up sa bawat paggawa natin ng desisyson.
Halimbawa, may mga gala kayo ng friends mo this Friday. On Thursday night nag announced
ung prof nyo na may quiz kayo kinabukasan at ito ay mahalaga. You must decide kung pupunta
ka kasama ang iyong mga kaibigan o mag aaral ka para sa quiz kinabukasan. The opportunity
costs of going with friends might be getting a good grade on a quiz. Kailangan mong magdecide
kung saan mo ilalaan ang oras mo para mameet mo ung needs mo at para maachieve mo ung
goals mo.
At everytime na nagsspend, nagsesave at nag iinvest ka ng pera, pag isipan ang time value of
that money as an opportunity cost. For example, kung gusto mo magsimula ng maaga at
makapag ipon sa buhay para sa retirement, you will probably be able to live comfortably in the
future.

At ang pang apat at panghuli sa lahat, ay ang use sensitivity analysis, also known as a "what if"
analysis
- is a technique used to determine how different values of an independent variable will impact a
particular dependent variable under a given set of assumptions.

It allows decision-makers to see exactly where they can make improvements and enable people
to make sound decisions about companies, the economy or their investments.
One simple example of sensitivity analysis used in business is an analysis of the effect of
including a certain piece of information in a company's advertising, comparing sales
results from ads that differ only in whether or not they include the specific piece of information.