1

यांच गणना जगातचल वॉटरकलर पेंटिं चंतकारात होते.

तानच नाडी महर्ंच एकाहून एक बहारदार कलाकृतच चनम्ण केला आहे त. शिवाय
मजकुराला साजेल अिच चंते काढू न वांकांा मनात एक वेगळे सान चनम्ण केले
आहे . तांच या कामाला किच सुरवात झालच यांच रंजक माहहतच नाडी गंर पेमेना
वांांविच वाटेल. मच पुणात सन २००३ पासून साचयक झालावर महर्ंच ओळख
चंतांा माधमातून झालच तर ककतच ंागले होईल असे वाटू न योग चंतकारांा
िोधात होतो.

(No of Book 79 . Category ३. नाडी ग्र मराठी ई पस

ु ्तक, पकरेझकंन)
21 January 2022
 2

महाशिव आणण आंद िक् याना आळवून सपरत नाडी गंरातून

भावच मानवच पपढाना माग्दि्क होऊ दे मणून करणा भाकताना

(No of Book 79 . Category ३. नाडी ग्र मराठी ई पस

ु ्तक, पकरेझकंन)
21 January 2022
 3

ॐ सोबतंा चंतामधे पपिपळांा पारावर ंवराजमान होऊन महरत अतच जातकाना माग्दि्न
असताना ंदसत आहे त...

ॐ ततरें तांा िेजारच माता अनसूया फुलांा हार बाधताना जातकांा प्ांा अनुरंगाने महर्ंे
माग्दि्न ऐकत आहे त.

ॐ गुरकुलातचल रम आणण िात वातावरणात मागचल बाजूस महर्ंे शिषगणापाक् काहीजण

नाहडगंरलेखनांे काय् करत आहे त, तर इतर काही शिष गंरांच वग्वारच करन रंून ठे वणांे
काय् करत आहे त.

ॐ चंतातचल हहरणांच जोडी जातकांच धारणा दि्वते. बहुधा जास प् पडलेला असतो, तो प्ांे
उतर श्ापूव्क ऐकतो, आणण तासोबत आलेला साकचदार ंवंशलत मनाने ऐकत असतो.
तांपमाणे इरे एक हहरण श्ापुव्क ऐकतेय तर दस
ु रे ंवंारात पडलेय.

ॐ तच गोमाता लक देऊन पहातेय! ईशरच जानांा साठा पाणांा हौदांा रपाने दि्वलाय, तर
महर्ंे माग्दि्न हे ईशरच पेरणेनें असलांे दि्वणासाठस जानरपच पाणाने भरलेला कमंडलू
ंदसतोय.
(No of Book 79 . Category ३. नाडी ग्र मराठी ई पस
ु ्तक, पकरेझकंन)
21 January 2022
 4

ॐ िुभकाय्मधे ंवघ आणणात संतोर मानणारे सिांा रपाने ंदसत आहे त. ता सिांे लक
समोर ठे वलेला केळाकडे (सत:ंा तृपचकडे ) आहे , तर "याद राख, िुभकाय्त ंवघ आणिचल
तर" असे मणता सिामधे आणण केळामधे एक दं ड ठे वला आहे .

ॐ कुठलेही िुभकाय् ईशरांा आिचव्दाशिवाय िक नाहीं - शच दतातेय संपूण् आिचव्द देताना

ंदसत आहे तं, आणण झाडावर बसून हे सारे बघणारे राघू माना मणजे शिव-िक् नाडीगंरजागृतच
करणारे आमी सयंसेवक संपूण् आिचव्द देतायेत.

(No of Book 79 . Category ३. नाडी ग्र मराठी ई पस

ु ्तक, पकरेझकंन)
21 January 2022
 5

ॐ उत् भा्तात भृगु आणि शुकाराचा संवादातून भृगुसंणिता जातकांना तचांंचा समसचा
सोडवाचला मदत क्ते. चा णशवाच सूचासंणिता, कपाली संणिता, अशा अनच मिर्नी
देवनाग्ी णलपीत क् त् कािी ठिकािी पाली णलपीत पिाचला णमळतात.
ॐ चा णरतातून णि्े मिांंचा कुं रलचाने भृगु आशमारी सकाळ दशावली आिे.
अरावतुाळाका् कट्ाव् करी पाच सोडू न त् करी मांडी घालून बसणचारा शीि
जावा. मिर्रे लक सवा णशषच गिांव् ्ािावे अशी ववसवा दशावतात. शेजा्ी

(No of Book 79 . Category ३. नाडी ग्र मराठी ई पस

ु ्तक, पकरेझकंन)
21 January 2022
 6

बसलेले शुकाराचा भृगूंना अवकाशातील गि, ता्े , नकते चांंचा सवल-काल दशाक
भमिाने िोत असलेलचा कुं डलचातून जातकांचा नावाणनशी भणवषच कवन क्त आिेत.
तचारे कचे ठिपपि नंत् पके क्ाचला समो् बसलेले लेखणनक णशषच ते बोलत
असताना समजून घेत आिेत.
ॐ शेि सडा करन ्ांगोळी काढू न वाताव्म पसर क्ाचला मदत झाली आिे. आशमात
मिर्री भेि दाचला आलेलचांंचा सनमानावा लाल गाणलरा आंव्लेला आिे. पपंपळ
वृकांचा एका बाजूंचा फांदीव् मो् ददसतात. दुस्ीकडील फांदीव् पोपिांरी जोडी
णशवपावातींचा अणसततवारी साक देते.
ॐ झाडांचा मागे ्ाहन राललेलचा रराासतात पािी, मधचांत्ात दूर, फलािा्
देणचासािी ततप्तेने ऊभे आिेत. कािी व्य आशमारी णशरा सामुगरी ववचसवा
क्ाचंचा बोलणचात दंग आिेत.
ॐ अनच आशमवासी पठ्स्ारी साफसफाई, गाई-वास्ांरी रा्ापाणचारी सोच क्त
आिेत.

(No of Book 79 . Category ३. नाडी ग्र मराठी ई पस

ु ्तक, पकरेझकंन)
21 January 2022
 7

िातच दसका करायला ंाललेले, डोकावरचल आपले

सामान खालच ठे वायला तयार नसलेले काका. रेले
पवासात ंेषं
े ा ंवरय होतात. अतंत लोकतपय
झालेले हे चंत सुंवते आहे क् आपला पतेकांा
डोकावर पूव्कमरंच ओझच आहे त इतराना तच ंदसत
नाहीत. नाडी गंर पाहहलेलाना तांच जाणचव होते.
िातचदसकेंे सोपसार जरच खरंचत वाटले तरच करावेत.
असे महरत सुंवतात. सवड, खं् पाहून, कर नंतर असे
(No of Book 79 . Category ३. नाडी ग्र मराठी ई पस
ु ्तक, पकरेझकंन)
ंवंार टाळावेत. 21 January 2022
 8

(No of Book 79 . Category ३. नाडी ग्र मराठी ई पस

ु ्तक, पकरेझकंन)
21 January 2022
 9

ंवंवध देवच-देवताना ंार हात असतात असे चंतात ंदसतात. गुप

कॅपन राकेि नंदा यांे चंत काढायंच वेळ आलावर हहरेमठाना
सुंलेला ही कलाकृतच, असे ही दि्वते क् पांचन काळापासून
मुरतचकाराना शिलातचल वंकंे कलागुण एकततत दाखवायंे असतचल
तर असे ंाार हात, जा्स मुखे दाखवून अपेशकत पभाव चनम्ण करता
येतो.
गुप कॅपन राकेि नंदांे वंकक ते लचलया एकां वेळी ५-६
मोबाईल कसे हाताळतात. ते ताना पतक भेटलावर कळू न येत.े

(No of Book 79 . Category ३. नाडी ग्र मराठी ई पस

ु ्तक, पकरेझकंन)
21 January 2022
 10

(No of Book 79 . Category ३. नाडी ग्र मराठी ई पस

ु ्तक, पकरेझकंन)
21 January 2022
 11

(No of Book 79 . Category ३. नाडी ग्र मराठी ई पस

ु ्तक, पकरेझकंन)
21 January 2022
 12

फलजोततर – एक बडवणे -
बहुतांच अंतरे मधचल शचचनवास मोडक यानच सादर केलेले
सुंवंार फलजोततराला नावे ठे वणाऱाना पुण्पणे माहहत आहे त.
परंतु एखादा घरातचल खाष सासू सोशिक सुनेवर डाफरायला
जिच इतर काही कारण ममळाले नाही क् ‘जेवणात मचठ कमच’
नामक केंाही वापरता येणाऱा बडवणाने सुनेंा उ्ार करायला
सदैव तयार असते तसे बुम्वादस, चनरचशरवादाकडे “फलजोततर”
(No of Book 79 . Category ३. नाडी ग्र मराठी ई पस
ु ्तक, पकरेझकंन)
21 January 2022
 13

हे एक “बडवणे” हतार तयार असते. तांा वापर ते व पशस्स

माधमे ताना हवा तसा करन घेतात.
मात खाष सासूंा मुलाला आपलेसे करन सून ततला जिच
ंुप करते, तसे फलजोततरच नाडचगंरांा मदतचने ंवरोधकाना
ंुप करतात. आपलाकडू न माहहतच काढू न तचं परत आपलाला
नाडीभंवष मणून सागतात या पशलकडे ंवरोधकाकडे
नाडीगंराना नावे ठे वायला कारण ममळत नाही. आपण िोधकाय्
केलांे ते मणतात. पण नाडी गंरात वक्ंच नावे कोरन किच
येतात? यावर भारा-शलपचंे तज ममळत नाहीत अिा सबबच
सागून ते नाडीगंराकडे सोईने दल
ु ्क करतात. नाडीगंराकडे
फलजोततरानच सहानुभूतचने पहाणात तांे हहत आहे यांच
जाणचव ताना हळू हळू होत आहे .

(No of Book 79 . Category ३. नाडी ग्र मराठी ई पस

ु ्तक, पकरेझकंन)
21 January 2022
 14

कवालचंा मुकाबला

कवालच गान पकारात एका ंवरयावर आपापलच मते कावात गुंफून टाळांा हे केखोर तालावर
दोन बाजू माडला जातात. पार ही ‘कामक्‘ ंचज आहे असे एक बाजूंे मणतात तर दुसऱा बाजूंे
बस ‘नामक्‘ ंचज असा सूर लावतात. असां एक ंवरय आहे . फलजोततर....

फलजोततरवादस फलजोततर एक पकाड िास आहे . असा सूर लावतात. तर ंवरोधक जोततर
एक रोताड िास आहे असा ताल धरतात.

गह-तारे यांा मानवच जचवनावर पभाव पडतो काय़? अरवा नाही? यावर ंं् रंगतात. तो पतकात
तसा पडत नाही असे जाणवते. तरचही तो पडतो असे मणणाऱांे काय कारण असावे?

आपण एक उदहरण घेऊ. असे पहा क् एऱखादा गजबजलेला ंौकात लाल ंदवा बंद होणांच वाट
पहाणारे वाहनंालक तो हहरवा होतां आपापलच वाहने दामटतात. आता लाल ंदवात वाहने
राबवणांा वा हहरवा ंदवात ताना जाऊ देणांा पभाव टाकायंच ‘िक्‘ आहे . कारण
तापमाणे वाहने चनयंततत होताना ंदसतात. एकदा तिच पभाव-िक् आहे असे मटले तर मग तच
संदनांा, लहरचंा ककिवा आणखच कुठला रपाने अससकात आहे असे ंवंवध तक् दावे लागतात.
पण तिच काही पभाव-िक् नाही हे जनसामानाला कळते. मग ते आहे काय?

ंदवांा रंगानच वाहतूक चनयंतण करणारच एक ववसा तयार केलच गेलच आहे . ता ववसेंच
माहहतच वाहनंालकाना आहे . मणून ते ते रंग ंालकांा गतचवर पभाव टाकतात. ता ता रंगातचल
लहरच वा संदनामुळे नाही. एखादे आजोबा सहांा भोगाला पहाटे कफरायला जाताना ंदसतात.
तेंा ता भोगातचल धनचकंपने तांावर पभाव िक् टाकून कफरायला जायला भाग पाडतात
असे तांे कारण नसून भोगांा आवाजावर कफरायला चनघायंे असा पहरवाठ वा ववसा
आजोबानच ठरवलच मणून तसे घडते.

(No of Book 79 . Category ३. नाडी ग्र मराठी ई पस

ु ्तक, पकरेझकंन)
21 January 2022
 15
फलजोततर अिचं एक ववसा आहे असे मानले तर? जचवनांा मचटर डाऊन होतो तो जनाने.
तावेळी अवकािात गह गोलांच काय ससतच होतच तच आणण जचवनातचल ंवंवध समसांा
काळातचल तावेळंच गहगोलांच पहरससतच याला कंु डलच ककिवा पततकेंा रपात तयार करन
यांा एकमेकािच असलेला परसर संबंधाना, ववसेंा आडाखातून पुव्सुरेनच सूते बाधलच
असावचत. अमुक अमुक अिच गहांच अवकािात ससतच असेल आणण जर वंकंा जन
कंु डलचतचल तमुक तमुक गहदिा असेल तर तांा ंववाहयोग घडू न येणांच िकता चनम्ण होते.
असा सूतरपाने आडाखा जा वंकंना अभास करन लावता येतो ते तानुसार आपले अंदाज वक
करतात.

हहरवा ंदवा झाला मणून वाहन ंौकातून पुढे जाईलं असे नाही. कारण यंतिक्त पबघाड झाला,
इं धन संपले अिा अनेक कारणानच वाहतूक ववसेला बाधा येईल. कधच कधच एखादा वाहनाला
ंौकातून पुढे गेलावर अपघात झाला. तर ता अपघाताला ंौकातचल हहरवारंगांा ंदवाला
जबाबदार धरता येणार नाही ककिवा अिा ंवंवध कारणासाठस चनयंतण ववसेला दोर देता येणार
नाही. तसें ंवंवध सूतारारे पततकेत योग ंदसले तरच अन कारणे जास पभावच असतचल तर तो
योग घडणार नाही ककिवा पुढे-मागे, कमच-जास होऊन घडे ल. अिा पहरससतचत फल जोततर नामक
ववसेला दोर देणे हे ककतपत योग यांा ंवंार ंावा.

पांाय् अरयानंद गळतगे यांा ‘ंवजान आणण ंमतार’ नामक गंरात ‘सांवतच’ या योगच
अरंविदानच शलहहलेला महाकावातचल संदभ् ंदला आहे .

जाना गहगोलांा नकािांा कंु डला वा पततकांे कागद जाळू न वा फलजोततर या ववसेला
नाकारन कवालचला रंग भरायंा आहे , ताना कोणता लाल ंदवा राबवणार?

पुना नावडतचंे मचठ अळणच!

‘नावडतचंे मचठ अळणच’ मण सहज आठवलच...

पुरराना एक आवडतच तर दस
ु रच नावडतच असे असते. चनदान खाणांा बाबतचत तरच. एक आई
व दस
ु रच पतच. पाक् कोणचतरच आवडते असेल तर दस
ु रे नावडते ठरते.
एक्ंा सापाक ममळममळीत तर दस
ु रचंा ंवदार वाटतो. नावडतचने ककतचही मनलाऊन पदार्
बनवला तरच तात काहीतरच उणे काढले जाते असे मण सुंवते. असो.
तचं गोष अन ंठकाणचही लागू होते असे ववहारात ंदसते. एखादा गोषसंा ततटकारा चनम्ण
झाला क् ताला नावे ठे वणासाठस मनात कलना ंवसार सुर होतो. नाडी गंराना असें
नावडतेपण सहन करावे लागते.
नावडतचंा सयंपाकातचल मचठासारखा पदार्, जो तयार होणात नावडतचंा अमजबात संबंध
नसतो, तरचही ततला बोल लावायला ते कारण सोईंे जाते मणून वापरले जाते. मणचत चनदान
पदार्ंच ंव घेऊन मटले जाते असे सूचंत होते. नाडी गंराबाबत (नावडतचंा) करनांच (ंव)
अनुभव घायंच तसदस न घेता नाडीतचल संकलनांे ‘मचठ अळणच’ मणून संभावना करताना
पाहून तच मण अन कारणाना देखचल किच ंपखल लागू पडते यांा पतय येतो.

(No of Book 79 . Category ३. नाडी ग्र मराठी ई पस

ु ्तक, पकरेझकंन)
21 January 2022
 16
नाडीगंरावर एक काय्िाळा पुणे मुकामच करायंे घाटत आहे. इचुकानच सहभागच ंायला
काय हरकत आहे . चनदान नाडीगंरांे मचठ अळणच आहे का नाही यांा अनुभव येईल.

ममसळपाव.कॉमवर नाडी भंवष ंवरयांच ंटिगल टवाळी होत असे. तांा एक मासला
िुभेचा...!!! :)
29 Oct 2011 - 10:09 am | पा.डॉ.ंदलचप पबरटे

नाडीगंरावर एक काय्िाळा पुणे मुकामच करायंे घाटत आहे .

माझा िुभेचा आहे तं. झकास होऊ दा काय्िाळा.

वृतात टाकायला ंवसर नका.

चनदान नाडीगंरांे मचठ अळणच आहे का नाही यांा अनुभव येईल.

खरं आहे , नाडीपटसंच शसहरयसलच कोणचतरच ंव घा रे.....!

ताला उतर
अरे कोण आहे रे ततकडे ?
31 Oct 2011 - 1:30 am | िशिकात ओक
नाडीपटसंच शसहरयसलच कोणचतरच ंव घा रे.....!
आटपाट नगरचंे ंदलचपराजे -
अरे कोण आहे रे ततकडे ? पध्नजेना ताबडतोब बोलवा.
शिपाई - जच, महाराज.
पध्नजच येतात
ओ...पध्नजच, संभाजच नगरंा कोणाला तरच ंव घायला पाठवा बरे ... आणण हो, चनकाल काय
लागला तो आमंा जनानखानात कळवायंच ववसा करा बरे....
.....
पध्नजच - आपलच नाडी चनघालच. पकरण जरा नाजुक हाय महाराज. आपण जातचने तांा
समांार घावा ...
राजे - बरं बरं...
... खालचल पततसाद शलहून दस
ु ऱा बाजूंा लोकांे काय मत असते हे कळे ल.
>>>> पा. डॉ. पबरटेना ंुक ंुकलासारखं ंायला होतं !
आपलच वरा, आपला तागा, आपलच भावना, आपलच तळमळ आणण मळमळही मला कळते.
सव्परम आपला सारखा सनाननचय सदसाना एक गोष सामगतलच पाहहजे क्, ओकाना मच
आपले लेखन ंदसत नाही मणतो मणजे मच तांा नाडीपटसंा आणण तांा ंवरयांे समर्न
करतो असे आपलाला वाटत असेल तर ते एकदांे डोकातून काढू न टाका. कोणच ममपाकर ककिवा
अन कोणच वांक गाहक नाडींा श्ेपोटस आपला भंवषकाळाबालंा रम स्ांा आिेने

(No of Book 79 . Category ३. नाडी ग्र मराठी ई पस

ु ्तक, पकरेझकंन)
21 January 2022
 17
नाडीपटसत गोवला जावू नये असे आपलाला वाट् त असेल तर मलाही तसें वाटते. पतेकाजवळ
आपापलच सदसदंववेक बु्स असते आणण ततंा वापर करावा हे काही मच सागणांच गरज नाही.
ममपावर वावरणारच मंडळी नुसतच शिशकत नाही तर उचंवदांवभूपरत आहे त. जाणकार आहे त.
अनुभवच आहे त. ंवजानांच कास धरणारच आहे . कोणच कोणांे पबोधन करणांच आणण अकल
शिकंवणांच गरज नाही, बाक्, कोणच लुबाडला जावू नये यांािच काही दुमत नाही.

मच ओकाना खासगचत आणण पततसादातही अनेकदा हे ं सामगतले आहे क्, माझा नाडीपटस आणण
तांा करनावर ंवशास नाही. नाडीपटसतचल शलपचंा कोणच संवसर अभास करावा
(भारािासांा दषसने) इतकें मच मटले आहे . नाडीपटसंे महत सागणांा चंकाटसंे मच
कौतुक केले आहे . ंुकंुकलासारखं मणजे ओक येतात ते केवळ नाडीपटसंा ंवरय घेऊन असे
मला मणायंे आहे , दुसरं काही शलहहत नाही या अर्ने.

अजून एक; तांे लेखन ंदसत नसलामुळे मला जर ंुकंुकलासारखे होते तर आपण किाला
तास करन घेता. आपला पततसादात मला ंवनाकारण ओढू नये, ओढायंं कारण नाही. मच
आपला पततसादाकडे दल
ु ्क करतो मणून आपण वाटेल ते पततसादात बरळले पाहहजें असे काही
नाही, तेंा आपलाला काय पततवाद करायंा तो लेखकांा लेखनावर, पततसादावर करावा.
सदरचल लेखन जाहीरातचंा सरपांे वाटत असेल तर नचलकातिच रेट संपक् करावा. अन
संपादक-सलागारािच संपक् करावा. माझे सदसनाम घेऊन पततसादात शलहहताना कोणांे काही
समज- गारसमज होणार नाही, यांच काळजच आपण घावच, घाल इतक्ं अपेका आहे . कहरता हा
पततसाद पपंं.

-ंदलचप पबरटे
....

(No of Book 79 . Category ३. नाडी ग्र मराठी ई पस

ु ्तक, पकरेझकंन)
21 January 2022
 18

दस
ु ऱा एका महर्ंा आशमात ते आपला ंदव दषसने आकाशिक
लेखन वांून शिषासमोर शलहून ठे वायला सागताना समोर बसलेलाना
ंककत होऊन हे कसे िक आहे असे अंवशासांे बोल आपापलात
हलका आवाजात रेहडओ, ंटंी, ंवमानसेनादल, अिा संकलन तांा
डोळासमोर ंदसत नसलाने खसे काय शलहावे असा पें पडलेला आहे
असे सुंवतोय पण नंतर अिा अनेक गोषस भंवषकाळात िक आहे त
असे समजून शलहायला वाहून घेतात.

(No of Book 79 . Category ३. नाडी ग्र मराठी ई पस

ु ्तक, पकरेझकंन)
21 January 2022
 19

नाडीगंरांा ता़डपटया शलहून काल उलटलावर वेगवेगळा

महर्ंा शिषांाकडे ता वांनासाठस हातच आला. तानच आपला
शिषाना तममळशलपचंा अभा कसा करावा तातचल एकां िबांे अनेक
छटांे अर्कसे ओळखावेत व जातकाला तातचल कुठला अर् महर्ना
अमभपेत आहे . यांे रोज शिकण देताना तांा झोपडीवजा आशमांे चंत
हहरेमठानच इतके बोलके काढले आहे . ‘जेवण तयार आहे ’ असा चनरोप
देणारच गुरजेंच मुलगच सागते आहे

---

(No of Book 79 . Category ३. नाडी ग्र मराठी ई पस

ु ्तक, पकरेझकंन)
21 January 2022
 20

नाडी महरत आजही जचवंत आहे त?

ॐ अगसतच मिर् मिितात मी तामपि् नदीव् सान करन आतार धचान संपवून सदु्णग्ीवरन णनघालोच
णिमालचात तपसचेसािी जात असतो. मनोणनगिाने अवकाशागमन करन जातो.

ॐ मिर् अती व माता अनुसूचा णवणवर रारमाक मंदद्ांंचा भेि देतात आणि नंत् समो् आलेलचा जातकांना
आपलचा मरु्वािीने तचांंचा जीवनातील समसचा णनवा्ि क्तात.

ॐ काक भुजंद् मिर् आपलचा काकदृषीने जातकांंचा दुःखाला िळु वा् फुं क् मारन नष क्तात.
ॐ आपलाला नजरेस न ंदसणारे महरत आजही जचवनाडी करनातून भेटतात. बोलतात. आदेि देतात.

(No of Book 79 . Category ३. नाडी ग्र मराठी ई पस

ु ्तक, पकरेझकंन)
21 January 2022
 21

इरटै जचवनाडींे वांक डॉ. ए. आर. ॐ उलगनारन् एक पंंड पस आहे .

तांा पदवा आणण सनाननचय सनान वांून कळू न येईल.

(No of Book 79 . Category ३. नाडी ग्र मराठी ई पस

ु ्तक, पकरेझकंन)
21 January 2022
 22

(No of Book 79 . Category ३. नाडी ग्र मराठी ई पस

ु ्तक, पकरेझकंन)
21 January 2022
 23

(No of Book 79 . Category ३. नाडी ग्र मराठी ई पस

ु ्तक, पकरेझकंन)
21 January 2022