ΑΠΟΚΡΥΦΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ

ΑΠΟΚΡΥΦΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ

Το κενό των κανονικών Ευαγγελίων – γύρω από τη λεπτομερή ζωή του Χριστού και των Αποστό-
λων καλύψουν τα λεγόμενα «απόκρυφα Ευαγγέλια». Ονομάζονται έτσι, γιατί οι συντάκτες τους υπο-
στήριζαν, ότι αυτά που έγραφαν στηρίζονται σε κρυφές πηγές που γνώριζαν μόνο αυτοί. Και για να
γίνουν πιστευτοί από τους Χριστιανούς, χρησιμοποίησαν το όνομα κάποιου Αποστόλου ή κάποιου
γνωστού προσώπου της Εκκλησίας, σαν δήθεν συγγραφέα του «Ευαγγελίου» τους. Έτσι έχουμε τα ε-
ξής απόκρυφα Ευαγγέλια:
 Πρωτοευαγγέλιο του Ιακώβου
 Καθ' Εβραίους ευαγγέλιο
 Κατά Πέτρον ευαγγέλιο
 Κατά Θωμάν ευαγγέλιο
 Ιστορία Ιωσήφ του τέκτονος
 Κατ' Αιγυπτίους ευαγγέλιο
 Ευαγγέλιο του Ψευδο-Ματθαίου
 Υπόμνημα των πραχθέντων επί Πιλάτου
 Ευαγγέλιο της Αληθείας
 Κατά Φίλιππον
 Κατά Θωμάν (περιέχει 114 λόγια αποδιδόμενα στον Ιησού)
 Ευαγγέλιο του Ιούδα
 Ευαγγέλιο των Εβιονιτών
 Ευαγγέλιο της Μαρίας Μαγδαληνής
 Ευαγγέλιο του Νικόδημου ή αλλιώς τα "Άκτα Πιλάτου"
Ο χρόνος συγγραφής τους για κάποια από αυτά, αρχίζει τον 1ον μ.Χ. αιώνα. Τα περισσότερα ό-
μως από αυτά γράφονται τον 2ον μ.Χ. αιώνα. Την ύπαρξη τέτοιων βιβλίων, μας την κάνει γνωστή ο
ίδιος ο Ευαγγελιστής Λουκάς, στην αρχή κιόλας του Ευαγγελίου του. Γράφει λοιπόν σχετικά: «Επειδή
πολλοί επιχείρησαν να συντάξουν διήγηση για τα γεγονότα που συνέβησαν μεταξύ μας ….», και μετά
αρχίζει και εκθέτει το Ευαγγέλιο του.

ΓΝΩΣΤΙΚΙΣΜΟΣ
Ο Γνωστικισμός ήταν ένα φιλοσοφικοθρησκευτικό σύστημα, με το
οποίο ο Χριστιανισμός πάλεψε σκληρά τους τρεις πρώτους αιώνες,
μέχρι να επικρατήσει. Ήταν προγενέστερος του Χριστιανισμού και εί-
χε επηρεαστεί από τον Πλατωνισμό, τις ανατολικές Θρησκείες του
Ζωροαστρισμού, Παρσισμού κ.λ.π., καθώς και τα Αιγυπτιακά μυστή-
ρια. Όταν εμφανίστηκε ο Χριστιανισμός πήρε στοιχεία και από αυτόν,
Ο αποκαλούμενος γνωστι-
γι’ αυτό και έγινε επικίνδυνος για την Εκκλησία.
κός σταυρός, ο οποίος χρη-
Δέχονταν δύο κόσμους, ένα νοητό, όπου εκεί υπάρχει ο αληθινός
σιμοποιήθηκε από αρκετές
Θεός με τα καθαρά πνεύματα, και έναν κατώτερο κόσμο, τον υλικό,
γνωστικές σέκτες, ιδιαίτερα
στον οποίο είναι φυλακισμένες οι ψυχές των ανθρώπων.
τους Καθαρούς.
 Μεταξύ αυτών των δύο κόσμων υπάρχουν οι άγγελοι και κάποια ανώτερα όντα που ονομάζο-
νταν «αιώνες».
Ένας τέτοιος «αιώνας» ήταν και ο Χριστός, ο οποίος ήρθε να δώσει την «γνώση» στους ανθρώ-
πους, με ποιο τρόπο δηλαδή το πνευματικό στοιχείο που έχουν μέσα τους, θα απελευθερωθεί από το
σώμα – που το κρατάει φυλακισμένο – και θα επιστρέψει πάλι στον καθαρό πνευματικό κόσμο που
ανήκε.
Οι Γνωστικοί, επειδή θεωρούσαν το σώμα φυλακή της ψυχής, επιθυμούσαν να το καταστρέψουν.
Έτσι άλλοι από αυτούς έφταναν σε υπερβολική εγκράτεια και αποχή (φαγητό, ποτό κ.λ.π.), αξιοθαύ-
μαστη πολλές φορές, και άλλοι σε υπερβολική ακολασία και ανηθικότητα.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
Η παρούσα εργασία θα ασχοληθεί με τέσσερα απόκρυφα Ευαγγέλια, ενδεχομένως και τα σημα-
ντικότερα. Τα κείμενα που θα παρατεθούν είναι σε μετάφραση και πιθανόν να υπάρχουν κάποια με-
ταφραστικά λάθη. Όπου υπάρχουν αγκύλες, σημαίνει ή ότι λείπει το κείμενο, γιατί δεν βρέθηκε στο
χειρόγραφο λόγω φθοράς ή ότι το ελλείπον λόγω φθοράς πρωτοτύπου απόσπασμα αντικαταστάθη-
κε από άλλο κατ΄ εκτίμηση από τους μελετητές.
Tα χωρία που είναι με σκούρα γράμματα και υπογραμμισμένα χρήζουν ιδιαίτερης αναγνωστικής
προσοχής.
Στο γνωστικό Ευαγγέλιο του Φιλίππου και σε ορισμένα χωρία έγιναν συσχετίσεις με παράλληλες
αναφορές από τα κανονικά Ευαγγέλια.

ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΟΥ ΠΕΤΡΟΥ (ΠΙΘΑΝΟΝ ΟΧΙ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΕΤΡΟΥ ΑΛΛΑ ΨΕΥΔΕΠΙ-
ΓΡΑΦΟ)

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ::
Είναι ένα απόσπασμα από το Ευαγγέλιο που ανακαλύφθηκε το 1866 από Γάλλους αρχαιολόγους
μέσα στον τάφο μοναχού στα ερείπια μιας μονής στην κοιλάδα του Άνω Νείλου, στην Αίγυπτο. Εκεί
κοντά βρίσκεται και η τότε πρωτεύουσα της ευρύτερης περιοχής μυστηριώδης πόλη Ακχίμ, δηλαδή η
αρχαία Πανόπολη.
Οι επίσκοπος Αντιοχείας (190 μ. Χ.) Σεραπίων, ο Ωριγένης (253 μ. Χ.), ο εκκλησιαστικός ιστορικός
Ευσέβιος Καισαρείας αλλά και άλλοι Εκκλησιαστικοί Πατέρες μνημονεύουν την ύπαρξη ενός τέτοιου
Ευαγγελίου.
 Το απόσπασμα που βρέθηκε αρχίζει με τη δίκη Του Χριστού και πραγματεύεται μόνο τα της δίκης,
τα της Σταύρωσης, δίνοντας μάλιστα και κάποιες άγνωστες λεπτομέρειες και τελειώνει κάπως από-
τομα αναφέροντας την Ανάσταση Του Κυρίου.

ΚΕΙΜΕΝΟ:
«…Από τους Ιουδαίους όμως κανένας δεν έπλυνε τα χέρια του, ούτε ο Ηρώδης ούτε κανείς από
τους κριτές του. Και αφού αρνήθηκαν να το κάνουν αυτό, ο Πιλάτος σηκώθηκε. Και τότε ο Ηρώδης
πρόσταξε να πάρουν τον Κύριο λέγοντας, “Οτιδήποτε σας προστάξω αυτό και να του κάνετε”...
Εκεί κοντά βρισκόταν ο Ιωσήφ, φίλος του Πιλάτου και του Κυρίου και, γνωρίζοντας ότι έμελε να
τον σταυρώσουν, πήγε στον Πιλάτο και ζήτησε να του δοθεί το σώμα του Κυρίου για ταφή. Ο Πιλά-
τος έστειλε ανθρώπους στον Ηρώδη και ζήτησε το σώμα, ο δε Ηρώδης του είπε, “Αδελφέ Πιλάτε, κι αν
ακόμη κανείς δεν το ζητούσε, είχαμε την πρόθεση να το θάψουμε μιας που πλησιάζει μάλιστα το
Σάββατο, γιατί είναι γραμμένο πως δεν πρέπει να δύσει ο ήλιος πάνω στο σώμα ανθρώπου που έχει
παραδοθεί για εκτέλεση”.
Και τον παρέδωσε στον όχλο την παραμονή της ημέρας του άζυμου άρτου, της γιορτής τους. Κι
εκείνοι πήραν τον Κύριο και τον έσπρωχναν καθώς έτρεχαν και έλεγαν, “Ας βιαιοπραγήσουμε στο Γιο
του Θεού μιας και έχουμε εξουσία πάνω του”. Και τον έντυσαν με πορφυρένια χλαμύδα, τον έβαλαν
να καθίσει πάνω στην έδρα της κρίσης και του έλεγαν, “Κρίνε δίκαια βασιλιά του Ισραήλ”. Κι ένας απ’
αυτούς έφερε ένα στέμμα από αγκάθια και το ’βαλε στο κεφάλι του Κυρίου. Και άλλοι έφτυναν στα
μάτια του, άλλοι τον χαστούκιζαν, άλλοι τον τρυπούσαν μ’ ένα καλάμι κι άλλοι τον μαστίγωναν λέγο-
ντας, “Μ’ αυτή την τιμή ας τιμήσουμε το Γιο του Θεού”.
Και έφεραν δύο κακοποιούς και σταύρωσαν τον Κύριο ανάμεσά τους. Εκείνος όμως διατηρούσε
τη γαλήνη του σαν να μην πονούσε διόλου. Και όταν τον ύψωσαν το σταυρό, έγραψαν τον τίτλο,
“Αυτός είναι ο βασιλιάς του Ισραήλ”. Κι έχοντας πάρει τα ρούχα του, τα χώρισαν κι έβαλαν κλήρο.
Ο ένας από κείνους τους κακοποιούς, τους επιτίμησε λέγοντας, “Εμείς υποφέρουμε για το κακό
που κάναμε, αυτός όμως ο άνθρωπος που έγινε Σωτήρας των ανθρώπων, τι κακό σας έχει κάνει;”
Κι εκείνοι, έχοντας οργιστεί, πρόσταξαν να μην σπάσουν τα πόδια του Κυρίου, ώστε να πεθάνει με
βασανιστήρια.
Και ήταν μεσημέρι και σκοτείνιασε πάνω απ’ όλη την Ιουδαία. Και οι άνθρωποι εκείνοι ήταν ανή-
συχοι κι ενοχλημένοι και φοβούνταν μήπως δύσει ο ήλιος και ο Κύριος είναι ακόμη ζωντανός, γιατί
είναι γραμμένο να μη δύει ο ήλιος πάνω σε σώμα ανθρώπου που έχει παραδοθεί για εκτέλεση.
Ένας απ’ αυτούς είπε, “Δώστε να πιει χολή με ξύδι” κι εκείνοι ανακάτεψαν χολή με ξύδι και του
έδωσαν να πιει, εκπληρώνοντας έτσι τα πάντα και ολοκληρώνοντας την αμαρτία πάνω στα κεφάλια
τους.
Και πολλοί βάδιζαν κρατώντας λυχνάρια, γιατί νόμιζαν πως ήταν νύχτα και σκόνταφταν κι έπε-
φταν. Και ο Κύριος αναφώνησε, “Δύναμή μου, δύναμή μου, με εγκατέλειψες”. Και μόλις το είπε παρε-
λήφθη. Κι εκείνη την ώρα το καταπέτασμα του ναού της Ιερουσαλήμ σχίστηκε στα δύο.
Ύστερα έβγαλαν τα καρφιά από τα χέρια του Κυρίου και τον άφησαν στη γη και η γη ολόκληρη
άρχισε να τρέμει και φόβος μεγάλος απλώθηκε. Τότε ο ήλιος έλαμψε και ήταν η ένατη ώρα. Και οι Ι-
ουδαίοι χαίρονταν κι έδωσαν το σώμα Του στον Ιωσήφ για να το θάψει μιας που είχε παρακολουθή-
σει όσα είχαν συμβεί. Κι εκείνος πήρε τον Κύριο, τον έπλυνε, τον τύλιξε σε ύφασμα λινό και τον πήγε
στον δικό του τάφο που ονομαζόταν Κήπος του Ιωσήφ.
 Τότε οι Ιουδαίοι και οι πρεσβύτεροι και οι ιερείς καταλαβαίνοντας τι κακό είχαν κάνει στους εαυ-
τούς τους, άρχισαν να θρηνούν και να λένε, “Αλίμονο σε μας για τις αμαρτίες μας, η κρίση πλησιάζει
και το τέλος της Ιερουσαλήμ”. Και εγώ με τους συντρόφους μου ήμασταν περίλυποι κι έτσι πληγωμέ-
νοι στο νου όπως ήμασταν κρυφτήκαμε, γιατί μας αναζητούσαν σαν κακοποιούς και γιατί πίστευαν
ότι θέλαμε να βάλουμε φωτιά στο ναό. Για όλα αυτά νηστεύαμε και θρηνούσαμε και κλαίγαμε νύχτα
και μέρα μέχρι το Σάββατο.
Οι γραμματείς όμως, οι Φαρισαίοι και οι πρεσβύτεροι, συγκεντρώθηκαν και έχοντας πληροφορη-
θεί ότι οι άνθρωποι μουρμούριζαν και χτυπούσαν το στήθος τους λέγοντας, “Αν με το θάνατο αυτό
συνέβησαν τόσο θαυμαστά σημεία, τότε πόσο δίκαιος ήταν στ’ αλήθεια εκείνος ο άνθρωπος!”, φοβή-
θηκαν και οι πρεσβύτεροι πήγαν στον Πιλάτο και τον παρακάλεσαν λέγοντας, “Δώσε μας στρατιώτες
να φυλάξουν τον τάφο του για τρεις ημέρες μη τυχόν κι έλθουν οι μαθητές του και κλέψουν το σώμα
του και οι άνθρωποι υποθέσουν ότι αναστήθηκε από τους νεκρούς και τότε μας κάνουν κακό”.
Τους έδωσε λοιπόν ο Πιλάτος τον εκατόνταρχο Πετρώνιο με στρατιώτες για να φυλάξουν τον
τάφο και μαζί μ’ αυτούς πήγαν και οι πρεσβύτεροι και οι γραμματείς στον τάφο και κύλησαν όλοι μαζί
μια μεγάλη πέτρα και την έβαλαν στην είσοδο του μνημείου. Και τοποθέτησαν επτά σφραγίδες και
έστησαν μια σκηνή εκεί και φρουρούσαν τον τάφο.
Και τη νύχτα της ημέρας του Κυρίου που πλησίαζε, καθώς οι στρατιώτες φρουρούσαν δύο – δύο
κάθε βάρδια, ακούστηκε φωνή μεγάλη στους ουρανούς. Και είδαν τους ουρανούς να ανοίγουν και να
κατεβαίνουν μέσα σε φως μεγάλο δύο άνδρες και να πλησιάζουν τον τάφο. Κι εκείνη η πέτρα που είχε
στηθεί στην είσοδο κύλησε μόνη της κι ο τάφος άνοιξε και οι δύο νεαροί άνδρες μπήκαν μέσα.
Βλέποντας αυτά οι στρατιώτες ξύπνησαν τον εκατόνταρχο και τους πρεσβύτερους. Και μόλις
τους ανέφεραν όσα είχαν δει, βλέπουν ξανά τρεις άνδρες να βγαίνουν από τον τάφο, οι δύο από τους
οποίους κρατούσαν τον τρίτο και έναν σταυρό να τους ακολουθεί. Τα κεφάλια των δύο έφταναν μέ-
χρι τους ουρανούς, το κεφάλι όμως εκείνου που οδηγούσαν ξεπερνούσε τους ουρανούς. Και άκουσαν
μια φωνή από τους ουρανούς να λέει, “Κήρυξες σ’ εκείνους που κοιμούνται”. Και μια απάντηση ήρθε
από το σταυρό “Ναι”.
Οι φύλακες συζητούσαν μεταξύ τους αν θα έπρεπε να φύγουν και να πάνε να πουν τα συμβάντα
στον Πιλάτο και καθώς τα σκέφτονταν αυτά, οι ουρανοί φάνηκε ν’ ανοίγουν ξανά, να κατεβαίνει ένας
άνδρας και να μπαίνει στο μνημείο. Όταν ο εκατόνταρχος κι εκείνοι που ήταν μαζί του είδαν αυτά τα
πράγματα, έσπευσαν νύχτα στον Πιλάτο εγκαταλείποντας τον τάφο που φρουρούσαν και του ανέ-
φεραν όλα όσα είχαν δει με φανερή στεναχώρια και λέγοντας, “Στ’ αλήθεια ήταν Υιός του Θεού”.
Ο Πιλάτος απαντώντας τους είπε, “Είμαι αθώος από το αίμα του Υιού του Θεού. Εσείς το αποφα-
σίσατε”.
Μαζεύτηκαν όλοι τριγύρω του κι άρχισαν να τον παρακαλούν και να τον ικετεύουν να προστάξει
τον εκατόνταρχο και τους στρατιώτες να μην πουν τίποτε από όσα είδαν. “Είναι καλύτερα για μας να
είμαστε ένοχοι της μεγαλύτερης αμαρτίας ενώπιον του Θεού παρά να πέσουμε στα χέρια του λαού
των Ιουδαίων και να μας λιθοβολήσουν”, είπαν. Έτσι, ο Πιλάτος πρόσταξε τον εκατόνταρχο και τους
στρατιώτες να μην πουν τίποτε.
Και την αυγή της ημέρας του Κυρίου, η Μαρία η Μαγδαληνή, μια μαθήτρια του Κυρίου, μη έχο-
ντας κάνει – φοβούμενη τους Ιουδαίους που έβραζαν από οργή – στον τάφο του Κυρίου όλα εκείνα
που συνηθίζονται για εκείνους που είναι αγαπημένοι, πήρε τις φίλες της και πήγε στο μνημείο όπου
τον είχαν αποθέσει. Και είχαν φόβο μεγάλο, μη τυχόν και τις δουν οι Ιουδαίοι κι έλεγαν, “Εκείνη την
ημέρα που σταυρώθηκε, δεν μπορούσαμε να κλάψουμε και να θρηνήσουμε, τώρα όμως ας τα κά-
νουμε αυτά στο μνημείο του. Ποιος όμως θα κυλήσει την πέτρα που έβαλαν στην είσοδο του μνημεί-
ου ώστε να μπούμε και να κάνουμε αυτά που πρέπει; Η πέτρα είναι μεγάλη και υπάρχει φόβος να μας
δει κάποιος. Και αν πάλι δεν μπορέσουμε, θα αφήσουμε τα πράγματα που φέρνουμε σαν ένα μνημό-
συνο για εκείνον και θα κλάψουμε και θα θρηνήσουμε μέχρις ότου επιστρέψουμε στο σπίτι μας”.
Πήγαν λοιπόν εκεί και βρήκαν τον τάφο ανοιγμένο. Πλησιάζοντας κοίταξαν μέσα και είδαν έναν
νεαρό άνδρα να κάθεται στην μέση του τάφου, όμορφο και ντυμένο μ’ ένα μανδύα εξαιρετικά φωτει-
νό, που τους είπε, “Από πού έρχεστε; Ποιον ζητάτε; Εκείνον που σταυρώθηκε; Έχει αναστηθεί κι έχει
φύγει. Αν όμως δεν πιστεύετε κοιτάξτε μέσα το μέρος που τον έβαλαν να δείτε ότι δεν βρίσκεται εδώ,
γιατί έχει αναστηθεί κι έχει πάει εκεί όπου στάλθηκε”. Τότε οι γυναίκες φοβήθηκαν κι έφυγαν.
Ήταν πια η τελευταία ημέρα των άζυμων και πολύς κόσμος πηγαινοερχόταν επιστρέφοντας στα
σπίτια τους, μια που η γιορτή τελείωνε. Εμείς όμως, οι δώδεκα μαθητές του Κυρίου, κλαίγαμε και ή-
μασταν θλιμμένοι. Κι ο καθένας μας, περίλυπος από όσα συνέβαιναν έφευγε για το σπίτι του. Όμως
εγώ ο Σίμων Πέτρος και ο αδελφός μου Ανδρέας, πήραμε τα δίχτυα μας και πήγαμε στη θάλασσα κι
ήταν μαζί μας εκεί ο Λεβί, ο γιος του Αλφαίου, τον οποίο ο Κύριος …».

ΝΗΠΙΑΚΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΙΑΚΩΒΟΥ

O Aγιος Ιάκωβος ο αδελφόθεος

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ:
Το Ευαγγέλιο του Ιακώβου, γνωστό και σαν Το νηπιακό Ευαγγέλιο του Ιακώβου ή το Πρωτοευαγ-
γέλιο του Ιακώβου, είναι ένα απόκρυφο Ευαγγέλιο που γράφτηκε γύρω στα 145 μ. Χ.
Είναι η αρχαιότερη πηγή εκτός της Καινής Διαθήκης που επιβεβαιώνει την παρθενικότητα της
Μαρίας, προ του τόκου, κατά τον τόκο αλλά και μετά την γέννηση του Ιησού.
Αν και μη Κανονικό για την Εκκλησία, χρησιμοποιήθηκε ευρέως από αυτήν για την αγιογραφική
απεικόνιση κάποιων στιγμών της ζωής ιδίως της Μαρίας Στην επωδό του κειμένου, κεφ. 25, αναφέ-
ρεται ότι γράφτηκε από τον Ιάκωβο: "Εγώ ο Ιάκωβος έγραψα την ιστορία αυτή στην Ιερουσαλήμ."
Έτσι πιστεύεται γενικά ότι ο συγγραφέας του είναι ο Ιάκωβος ο αδελφόθεος, αλλά κάποιοι ερευνητές
θεωρούν ότι το βιβλίο λανθασμένα αποδίδεται σ΄ αυτόν. Ωστόσο, όλοι συμφωνούν ότι χρονολογείται
γύρω στο δεύτερο μισό του 2ου αι.
Απαρτίζεται το Ευαγγέλιο από τρία ισομερή τμήματα με οκτώ κεφάλαια έκαστο και την επωδό:
 Το πρώτο μέρος περιέχει την ιστορία της γέννησης της Μαρίας από την Άννα, την παιδική ηλι-
κία της και την αφιέρωσή της στο Ναό.
 Το δεύτερο μέρος αρχίζει όταν αυτή ήταν 12 ετών και μέσω της καθοδήγησης Αγγέλου ο Ιω-
σήφ επιλέχθηκε για μνηστήρας της και μελλοντικός της σύζυγος.
 Το τρίτο μέρος ομιλεί για τη γέννηση του Ιησού με μαμή, και επίσης αναφέρεται στην προσπά-
θεια απόκρυψη του νεογέννητου Ιησού αλλά και του εξαδέλφου του Ιωάννη Βαπτιστή από τον Ηρώ-
δη Αντύπα.

ΚΕΙΜΕΝΟ:
1.1. Στις ιστορίες των δώδεκα φυλών του Ισραήλ γίνεται λόγος για τον Ιωακείμ, που ήταν πολύ
πλούσιος και συνήθιζε να προσφέρει διπλά τα δώρα του στο Ναό, λέγοντας: «Ας είναι ένα μέρος της
περιουσίας μου για το λαό και ένα άλλο αφιερωμένο στον Κύριο μου για να συγχωρεί τις αμαρτίες
μου και για τον εξιλασμό μου».
2. Πλησίαζε η ημέρα τον Κυρίου η μεγάλη και οι υιοί Ισραήλ πρόσφεραν τα δώρα τους. Στάθηκε
τότε μπροστά του ο Ρουβείμ και του είπε: «Δεν σου επιτρέπεται να προσφέρεις πρώτος τα δώρα σου,
αφού δεν έκανες απογόνους στον Ισραήλ».
3. Ο Ιωακείμ τότε λυπήθηκε πολύ και πήγε στα βιβλία των δώδεκα φυλών του Ισραήλ μονολογώ-
ντας: «Θα κοιτάξω προσεκτικά στα βιβλία των δώδεκα φυλών του Ισραήλ, για να διαπιστώσω αν εί-
μαι ο μόνος που δεν έκανα απογόνους στον Ισραήλ». Ερεύνησε και βρήκε ότι όλοι οι δίκαιοι ανάστη-
σαν απογόνους στον Ισραήλ. Θυμήθηκε και τον πατριάρχη Αβραάμ που την έσχατη ώρα του χάρισε
ο Θεός υιό, τον Ισαάκ.
4. Λυπήθηκε πολύ ο Ιωακείμ και δεν εμφανίστηκε στη γυναίκα του, αλλά κατευθύνθηκε στην έρη-
μο, όπου έστησε τη σκηνή του, νήστεψε επίσης σαράντα μερόνυχτα μονολογώντας: «Δεν θα κατεβώ
ούτε για φαγητό ούτε για ποτό, έως ότου με επισκεφτεί ο Κύριος, ο Θεός μου, και θα είναι τροφή και
ποτό η προσευχή μου».
2. 1. Η γυναίκα του η Άννα θρηνούσε δύο θρήνους και οδυρόταν δύο οδυρμούς, έλεγε: «Θα οδύ-
ρομαι για τη χηρεία μου, θα οδύρομαι για την ατεκνία μου».
2. Πλησίαζε η ημέρα του Κυρίου η μεγάλη και της είπε η δούλη της η Ιουδίθ: «Έως πότε θα ταπει-
νώνεις τον εαυτό σου; Να έφτασε η ημέρα του Κυρίου η μεγάλη και δεν επιτρέπεται να πενθείς. Πάρε,
λοιπόν, αυτή τη μαντίλα που μου έδωσε η κυρία του εργαστηρίου, δεν αρμόζει άλλωστε σε εμένα να
τη φορώ, γιατί εγώ είμαι δούλα, ενώ αυτή έχει βασιλικά χαρακτηριστικά».
3. Και η Άννα της αποκρίθηκε: «Φύγε από κοντά μου, και εγώ δεν τα προκάλεσα αυτά, αλλά ο Κύ-
ριος με ταπείνωσε, μήπως όμως κάποιος πανούργος σου χάρισε το μαντήλι και ήρθες να μοιραστείς
μαζί μου την αμαρτία σου;" Και η Ιουδίθ απάντησε: «Γιατί να σε καταραστώ, αφού ο Κύριος έκλεισε τη
μήτρα σου για να μην δώσεις καρπό στον Ισραήλ»;
4. Στεναχωρήθηκε πολύ η Άννα. Πέταξε από πάνω της τα πένθιμα ρούχα, έλουσε το κεφάλι της
και ντύθηκε τα νυφικά της φορέματα. Κατά την ένατη ώρα κατέβηκε στον κήπο να περπατήσει. Είδε
μια δάφνη, κάθισε κάτω από αυτήν και ικέτεψε με τέτοια θερμά λόγια τον Κύριο: «Θεέ των πατέρων
μας, ευλόγησε με και εισάκουσε τη δέηση μου, όπως ευλόγησες τη μήτρα της Σάρας και της έδωκες
υιό, τον Ισαάκ».
 3. 1. Καθώς έστρεψε τα μάτια της προς τον ουρανό, είδε μια φωλιά σπουργιτιών μέσα στη δάφνη
και θρήνησε μέσα της λέγοντας: «Αλίμονο σε μένα, ποιος με γέννησε; ποιά μήτρα με έφερε στον κό-
σμο; Γεννήθηκα καταραμένη ανάμεσα στους υιούς Ισραήλ και με χλεύασαν στο Ναό του Κυρίου.
2. Αλίμονο, σε ποιον έμοιασα εγώ; δεν έμοιασα ούτε στα πετεινά του ουρανού, αφού ακόμη και τα
πετεινά του ουρανού είναι γόνιμα ενώπιον Σου, Κύριε. Αλίμονο, σε ποιον έμοιασα εγώ; δεν έμοιασα
ούτε στα θηρία της γης, γιατί ακόμη και τα θηρία είναι γόνιμα ενώπιον Σον, Κύριε.
3. Αλίμονο, σε ποιον έμοιασα εγώ; δεν έμοιασα ούτε σε αυτά τα (τρεχούμενα) νερά, αφού ακόμη
και τα νερά είναι γονιμα ενώπιον Σου, Κύριε. Αλίμονο, σε ποιον έμοιασα εγώ; δεν έμοιασα ούτε σε
τούτη εδώ τη γη, γιατί ακόμη και τούτη η γη προσφέρει τους καρπούς της στον κατάλληλο καιρό και
Σε ευλογεί, Κύριε».
4. 1. Και να ένας άγγελος Κυρίου εμφανίστηκε μπροστά της και της είπε: «Άννα, Άννα, ο Κύριος ει-
σάκουσε τη δέηση σου, θα συλλάβεις και θα γεννήσεις και θα μιλούν για το σπέρμα σου σε όλη την
οικουμένη». Και η Άννα αποκρίθηκε: «Ζει Κύριος, ο Θεός μου, εάν γεννήσω, είτε αγόρι είτε κορίτσι, θα
το προσφέρω ως δώρο στον Κύριο, τον Θεό μου, να τον υπηρετεί όλες τις ημέρες της ζωής του».
2. Ήλθαν τότε δύο αγγελιοφόροι και της είπαν: «Να, ο Ιωακείμ, o άνδρας σου, έρχεται με τα πρό-
βατα του». Άγγελος Κυρίου είχε κατεβεί σε αυτόν και του είπε: «Ιωακείμ, Ιωακείμ, ο Κύριος, ο Θεός ει-
σάκουσε τη δέηση σου, κατέβα λοιπόν από αυτόν τον τόπο, γιατί η γυναίκα σου θα συλλάβει».
3. Κατέβηκε τότε ο Ιωακείμ, κάλεσε τους βοσκούς του και τους παράγγειλε: «Φέρτε εδώ δέκα προ-
βατίνες χωρίς κηλίδα ή ψεγάδι για να τις προσφέρω θυσία στον Κύριο, το Θεό μου, φέρτε μου επίσης
δώδεκα μοσχάρια τρυφερά για να τα προσφέρω στους ιερείς και τη γερουσία και φέρτε μου τέλος και
εκατό κατσίκια για όλο το λαό».
4. Και να ο Ιωακείμ έφθασε με τα κοπάδια του και η Άννα στάθηκε στην πύλη, σαν είδε τον Ιωα-
κείμ να έρχεται, έτρεξε και κρεμάστηκε στο λαιμό του λέγοντας: «Τώρα ξέρω καλά ότι ο Κύριος, ο
Θεός μου έδωκε πλούσια την ευλογία Του, γιατί να που η χήρα δεν θα είναι πια χήρα και να που η ά-
τεκνος θα συλλάβει». Ο Ιωακείμ ξεκουράστηκε την πρώτη ημέρα στο σπίτι του.
5. l. Την επόμενη μέρα πρόσφερε τα δώρα του αναλογιζόμενος: «Αν ο Κύριος, ο Θεός, μου δώσει
χάρη, θα μου (το) φανερώσει το πέταλο του ιερέα». Πρόσφερε, λοιπόν, ο Ιωακείμ τα δώρα του και
παρατηρούσε το πέταλο του ιερέα καθώς ανέβηκε στο θυσιαστήριο του Κυρίου και δεν είδε τίποτε να
μαρτυρεί αμαρτία εναντίον του. Και είπε ο Ιωακείμ: «Τώρα ξέρω ότι ο Κύριος μου έδωσε τη χάρη του
και συγχώρησε όλα τα αμαρτήματα μου». Έτσι κατέβηκε δικαιωμένος απο το Ναό του Κυρίου και γύ-
ρισε στο σπίτι του.
2. Εν τω μεταξύ συμπληρώθηκαν οι μήνες της και τον ένατο μήνα η Άννα γέννησε. Ρώτησε τη
μαία: «Τι γέννησα»; Και εκείνη της αποκρίθηκε: «Κορίτσι». Είπε τότε η Άννα: «Η ψυχή μου σήμερα ευ-
φράνθηκε όσο ποτέ άλλοτε» και την έβαλε στο κρεβάτι. Όταν συμπληρώθηκαν οι μέρες της, η Άννα
πλύθηκε, έδωσε στο παιδί της το μαστό της για να θηλάσει και την ονόμασε Μαριάμ.
6. 1. Μέρα με τη μέρα το κορίτσι μεγάλωνε και όταν έγινε έξι μηνών, την κράτησε η μητέρα της
ορθια για να δει αν στέκεται. Η Μαριάμ έκανε επτά βήματα και έπεσε στην αγκαλιά της. Την άρπαξε
τότε η Άννα, τη σήκωσε υψηλά και είπε: «Ζει Κύριος, ο Θεός μου δεν θα περπατήσεις στη γη, έως οτου
σε οδηγήσω στο Ναό του Κυρίου». Και διαμόρφωσε στο υπνοδωμάτιο της ένα εξαγνισμένο χώρο,
όπου τίποτε το μολυσμένο ή ακάθαρτο δεν επέτρεπε να περάσει. Κάλεσε επίσης τις αμόλυντες θυγα-
τέρες των Εβραίων για να παίζουν μαζί της.
2. Όταν το κορίτσι έγινε ενός έτους, ο Ιωακείμ έκανε γιορτή μεγάλη. Κάλεσε τους ιερείς, τους
γραμματείς, τη γερουσία και όλο το λαό του Ισραήλ. Παρουσίασε τότε ο Ιωακείμ την κόρη του στους
ιερείς και την ευλόγησαν λέγοντας: «Θεέ των πατέρων μας, ευλόγησε αυτήν την κόρη και χάρισε της
όνομα ξακουστό και αιώνιο σε όλες τις γενιές». Και ο λαός αποκρίθηκε: «Γένοιτο, γένοιτο, αμήν». Την
παρουσίασε επίσης στους αρχιερείς και αυτοί την ευλόγησαν λέγοντας: «Θεέ των πατέρων μας,
στρέψε το βλέμμα Σου σε αυτή την κόρη και ευλόγησε την με την έσχατη και ολοκληρωτική ευλογία,
που ανώτερη της δεν υπάρχει».
3. Την πήρε στην αγκαλιά της η μητέρα της και την οδήγησε στον εξαγνισμένο χώρο του υπνο-
δωματίου της, οπου της έδωσε το μαστό της για να θηλάσει. Και έψαλε η Άννα αυτό το άσμα στον
Κύριο, τον Θεό: «Θα ψάλω ένα άσμα στον Κύριο, τον Θεό μου, γιατί με σπλαχνίστηκε και με απάλλαξε
από τη ντροπή των εχθρών μου. Μου έδωσε ο Κύριος καρπό της δικαιοσύνης Του, μοναδικό και πολ-
λαπλάσιο ενώπιον Του. Ποιος θα αναγγείλει στους υιούς της φυλής Ρουβείμ ότι η Άννα θηλάζει; Α-
κούστε, ακούστε, οι δώδεκα φυλές του Ισραήλ ότι η Άννα θηλάζει». Κι αφού την έβαλε να αναπαυτεί
στον εξαγνισμένο χώρο, βγήκε και υπηρετούσε τους καλεσμένους. Όταν τελείωσε το δείπνο, έφυγαν
γεμάτοι αγαλλίαση, δοξάζοντας τον Θεό του Ισραήλ.
7. 1. Καθώς περνούσαν οι μήνες, το παιδί μεγάλωνε. Όταν έγινε δύο ετών, είπε ο Ιωακείμ στην Άν-
να: «Ας την οδηγήσουμε στο ναό του Κυρίου, για να εκπληρώσουμε την υπόσχεση που δώσαμε, μή-
πως μας στείλει ο Κύριος την οργή Του και δεν γίνει δεκτό τότε το Δώρο μας». Η Άννα τότε απάντησε:
«Ας περιμένουμε το τρίτο έτος, για να μην αποζητήσει το κορίτσι τον πατέρα ή την μητέρα». Και o
Ιωακείμ είπε: «Ας περιμένουμε».
2. Όταν έγινε τριών χρόνων το κορίτσι, είπε ο Ιωακείμ: «Προσκαλέστε τις αμόλυντες θυγατέρες
των Εβραίων να πάρουν από μια λαμπάδα, που θα κρατούν αναμμένη, ώστε να μην στραφεί το κορί-
τσι προς τα πίσω και μείνει αιχμάλωτη η καρδιά της μακριά από το Ναό του Κυρίου». Έτσι έκαναν,
λοιπόν, ώσπου ανέβηκαν στο ναό του Κυρίου, όπου ο ιερέας την υποδέχτηκε, την ασπάστηκε, την ευ-
λόγησε και είπε: «Ο Κύριος δόξασε το όνομα σου σε όλες τις γενιές. Μέσα από εσένα θα αποκαλύψει o
Κύριος στις έσχατες ημέρες τη λύτρωση Του στους Ισραηλίτες».
3. Ο ιερέας την έβαλε να καθίσει στον τρίτο αναβαθμό του θυσιαστηρίου. Ο Κύριος, ο Θεός, της
έδωσε χάρη και χόρεψε (με τα πόδια της) και όλος ο λαός του Ισραήλ την αγάπησε.
8. l. Οι γονείς της επέστρεψαν γεμάτοι θαυμασμό και δοξάζοντας τον δεσπότη Θεό, γιατί η κόρη
τους δεν στράφηκε προς τα πίσω. H δε Μαρία ζούσε στο Ναό του Κυρίου τρεφόμενη σαν περιστέρι
και έπαιρνε την τροφή της απο το χέρι αγγέλου.
2. Όταν έγινε δώδεκα ετών, έκαναν συμβούλιο οι ιερείς συζητώντας: «Να η Μαρία έγινε δωδεκαε-
τής ζώντας στο Ναό του Κυρίου, τι να κάνουμε λοιπόν με αυτήν για να μην μολύνει τον ιερό χώρο
του Κυρίου»; Και είπαν στον αρχιερέα: «Εσύ στέκεσαι μπροστά στο θυσιαστήριο του Κυρίου, είσελθε,
λοιπόν, και ό,τι σου αποκαλύψει ο Κύριος αυτό θα κάνουμε».
3. Ο αρχιερέας φόρεσε το δωδεκακώδωνο άμφιο εισήλθε στα άγια των αγίων και προσευχήθηκε
για αυτήν. Και να άγγελος Κυρίου του παρουσιάστηκε και είπε: «Ζαχαρία, Ζαχαρία, βγες έξω και συ-
γκέντρωσε τους χήρους του λαού να φέρει ο καθένας ένα ραβδί και σε όποιον ο Κύριος δείξει κάποιο
σημάδι, αυτού θα γίνει γυναίκα». Βγήκαν οι κήρυκες σε όλη την περιοχή της Ιουδαίας, ήχησε η σάλ-
πιγγα του Κυρίου και έτρεξαν όλοι.
9. 1. Ο Ιωσήφ έριξε το σκεπάρνι και πήγε να τους συναντήσει. Όταν συγκεντρώθηκαν, πήγαν με
τα ραβδιά στον αρχιερέα. Εκείνος πήρε τα ραβδιά όλων, εισήλθε στο Ναό και προσευχήθηκε. Αφού
τελείωσε την προσευχή, πήρε τα ραβδιά, βγήκε και τους τα παρέδωσε. Κανένα όμως σημάδι δεν υ-
πήρχε σε αυτά. Το τελευταίο ραβδί το πήρε ο Ιωσήφ και να ένα περιστέρι ξεπήδησε από το ραβδί και
πέταξε πάνω στο κεφάλι του Ιωσήφ. Ο ιερέας είπε τότε στον Ιωσήφ: «Σε σένα έλαχε ο κλήρος να πα-
ραλάβεις την παρθένο του Κυρίου υπό την προστασία σου».
2. Ο Ιωσήφ όμως απάντησε: «Έχω γιους και είμαι γέρος, ενώ αυτή είναι νεαρή, θα με περιγελά-
σουν οι υιοί Ισραήλ». Και ο ιερέας αποκρίθηκε στον Ιωσήφ: «Φοβήσου τον Κύριο, τον Θεό σου, και θυ-
μήσου τι έκανε ο Θεός στον Δαθάν, τον Αβειρών και τον Κορέ, πως δηλαδή σχίστηκε η γη και τους
κατάπιε εξαιτίας της αντιλογίας τους. Και τώρα φοβήσου και εσύ Ιωσήφ, μήπως συμβούν αυτά στο
σπίτι σου».
3. Φοβήθηκε ο Ιωσήφ και την παρέλαβε υπό την προστασία του. Και είπε ο Ιωσήφ στη Μαρία:
«Να, σε παρέλαβα από το Ναό του Κυρίου και τώρα σε αφήνω στο σπίτι μου, πηγαίνω να χτίσω τις
οικοδομές μου και θα επιστρέψω κοντά σου: Ο Κύριος θα σε διαφυλάξει».
10. 1. Συσκέφθηκαν οι ιερείς και είπαν: «Ας κάνουμε ένα παραπέτασμα για τον Ναό του Κυρίου».
Και ο ιερέας πρόσταξε: «Καλέστε μου αμόλυντες παρθένες απο τη φυλή του Δαβίδ». Οι υπηρέτες πή-
γαν και αναζήτησαν και βρήκαν επτά παρθένες. Θυμήθηκε τότε ο ιερέας και το κορίτσι, την Μαριάμ,
που καταγόταν από τη φυλή του Δαβίδ και ήταν αμόλυντη ενώπιον του Θεού. Πήγαν τότε οι υπηρέ-
τες και την έφεραν.
2. Τις οδήγησαν στο Ναό του Κυρίου και είπε ο ιερέας: «Ρίξτε κλήρο ποιά θα υφάνει το χρυσό και
ποιά τον αμίαντο, ποιά το λινό και ποιά το μετάξι, ποιά το υακίνθινο και ποιά το κόκκινο και ποια την
αληθινή πορφύρα». Κληρώθηκε στη Μαριάμ η αληθινή πορφύρα και το κόκκινο, τα πήρε και πήγε
σπίτι της. Εκείνο τον καιρό έχασε τη λαλιά του ο Ζαχαρίας και τον αντικατέστησε ο Σαμουήλ, έως ό-
του ο Ζαχαρίας ξαναμίλησε. Η Μαρία πήρε το κόκκινο και άρχισε να κλώθει.
11. 1. Πήρε την στάμνα και πήγε να τη γεμίσει νερό. Και να μια φωνή της λέει «Χαίρε κεχαριτωμέ-
νη, ο Κύριος μετά Σου, ευλογημένη Συ εν γυναιξίν». Εκείνη έστρεψε το βλέμμα της δεξιά αριστερά, για
να καταλάβει από που έρχεται αυτή η φωνή. Κατατρομαγμένη γύρισε σπίτι της, τακτοποίησε τη στά-
μνα, πήρε την πορφύρα, κάθισε στην καρέκλα της και έκλωθε.
2. Και να άγγελος Κυρίου στάθηκε μπροστά της και της είπε: «Μη φοβάσαι Μαριάμ, βρέθηκε πε-
ρίσσεια η χάρη του Θεού, που είναι Κύριος των πάντων, για σένα, γι’ αυτό θα συλλάβεις από το λόγο
του». Όταν το άκουσε αυτό αναρωτήθηκε: Θα συλλάβω εγώ από τον Κύριο, τον ζώντα Θεό, και θα
γεννήσω όπως γεννά κάθε γυναίκα;
3. Και ο άγγελος Κυρίου αποκρίθηκε: «Όχι έτσι Μαριάμ, γιατί δύναμη Κυρίου θα σε καλύψει. Γι’ αυ-
τό και το άγιο παιδί θα ονομαστεί Υιός του Υψίστου και θα του δώσεις το όνομα Ιησούς, αυτός θα
σώσει το λαό από τις αμαρτίες του. Και η Μαριάμ απάντησε: «Ιδού η δούλη Κυρίου ενώπιον Του, ας
γίνει αυτό που λες».
12. 1. Αφού τελείωσε την πορφύρα και το κόκκινο, τα πήγε στον ιερέα, αυτός την ευλόγησε και εί-
πε; «Μαριάμ, ο Κύριος δόξασε το όνομά σου, θα είσαι ευλογημένη σε όλες τις γενιές της γης».
2. Γεμάτη χαρά η Μαριάμ πήγε στην Ελισάβετ, τη συγγένισσα της, και χτύπησε την πόρτα. Ακού-
γοντας το χτύπο η Ελισάβετ, παραμέρισε το κόκκινο νήμα, έτρεξε προς την πόρτα και την άνοιξε. Ό-
ταν είδε τη Μαριάμ, την ευλόγησε και είπε: «Πώς μου έγινε αυτή η τιμή να με επισκεφτεί η μητέρα του
Κυρίου μου; Γιατί να, αυτό που κρατώ στα σπλάχνα μου σκίρτησε και σε ευλόγησε. Η Μαρία, εν τω
μεταξύ, είχε λησμονήσει τα μυστήρια για τα οποία της μίλησε ο αρχάγγελος Γαβριήλ και ατενίζοντας
τον ουρανό είπε: «Ποία είμαι εγώ Κύριε που όλες οι γενιές με ευλογούν;».
3. Έμεινε τρεις μήνες στην Ελισάβετ. Μέρα όμως με τη μέρα η κοιλιά της μεγάλωνε. Φοβήθηκε η
Μαριάμ, γύρισε στο σπίτι της και κρυβόταν από τους υιούς Ισραήλ. Ήταν τότε δεκαέξι ετών όταν συ-
νέβαιναν αυτά τα μυστήρια.
 13. 1. Ήταν στον έκτο μήνα, όταν τελικά ήλθε ο Ιωσήφ από τις οικοδομικές του ασχολίες και μπαί-
νοντας στο σπίτι του, την βρήκε έγκυο. Χτύπησε το πρόσωπο του και ρίχτηκε κάτω σε ένα σάκο, έ-
κλαψε πικρά και είπε: «Με τι πρόσωπο θα αντικρίσω τον Κύριο, τον Θεό μου; Ποία προσευχή να κά-
νω γι’ αυτήν την κόρη; Παρθένο την παρέλαβα από το Ναό του Κυρίου, του Θεού μου, και δεν την
προφύλαξα. Ποιος μου έστησε παγίδα; Ποιος έκανε αυτήν την πονηρία μέσα στο ίδιο μου το σπίτι και
μόλυνε την παρθένο; Μήπως σε εμένα επαναλήφθηκε η ιστορία του Αδάμ; Γιατί όπως ακριβώς την
ώρα που δοξολογούσε ο Αδάμ το Θεό, ήρθε ο όφις βρίσκοντας μόνη την Εύα και την εξαπάτησε, έτσι
ακριβώς συνέβη και σε μένα».
2. Σηκώθηκε ο Ιωσήφ από το σάκο, κάλεσε την Μαριάμ και της είπε: «Τι είναι αυτό που έκανες ξε-
χνώντας τον Κύριο, τον Θεό σου, που σε φρόντιζε; Γιατί ταπείνωσες τον εαυτό σου εσύ που ανατρά-
φηκες στα άγια των αγίων και που έπαιρνες τροφή απο χέρι αγγέλου»;
3. Εκείνη έκλαψε πικρά λέγοντας: «Είμαι αμόλυντη εγώ και με άνδρα δεν είχα σχέσεις». Ρώτησε
τότε ο Ιωσήφ: «Απο που λοιπόν συνέλαβες τον καρπό της κοιλίας σου;» Και αυτή απάντησε: «Ζει Κύ-
ριος ο Θεός μου, δεν ξέρω από που είναι».
14. 1.O Ιωσήφ φοβήθηκε πολύ, απομακρύνθηκε και έπεσε σε περισυλλογή, τι να κάνει με αυτή. Και
αναλογίστηκε: «Εάν κρύψω το αμάρτημά της, θα βρεθώ να αντιμάχομαι το νόμο του Κυρίου». Εάν
πάλι την φανερώσω στους υιούς Ισραήλ, φοβούμαι μήπως υπάρχει κάτι το αγγελικό σε αυτήν και
βρεθώ να έχω παραδώσει έναν αθώο στο θάνατο. Τι να κάμω με αυτή; Κρυφά θα τη διώξω μακριά
μου». Με τέτοιες σκέψεις τον πρόλαβε η νύκτα.
2. Και να άγγελος Κυρίου εμφανίζεται στο όνειρό του και του λέγει: «Μη φοβηθείς αυτό το κορίτσι,
γιατί αυτο που βρίσκεται στα σπλάχνα της προέρχεται από το Άγιο Πνεύμα. Θα γεννήσει υιό και θα
τον ονομάσεις Ιησού, γιατί αυτός θα σώσει το λαό από τα αμαρτήματα του». Σηκώθηκε τότε ο Ιωσήφ
από τον ύπνο και δόξασε τον Θεό που του χάρισε την ευλογία αυτή, και πρόσεχε την Μαριάμ.
15. 1. Τον καιρό εκείνο ήρθε σ' αυτόν ο γραμματέας Άννας και του είπε: «Τι συνέβη και δεν φάνη-
κες στη σύναξη μας;» Ο Ιωσήφ του απάντησε: «Ήμουν ταλαιπωρημένος από το ταξίδι και ξεκουρά-
στηκα την πρώτη μέρα». Στράφηκε τότε και είδε ο Άννας τη Μαριάμ έγκυο.
2.Φεύγει τρέχοντας προς τον ιερέα και του λέει: «Ο Ιωσήφ, για τον οποίον εσύ δίνεις μαρτυρία,
παρανόμησε πολύ σοβαρά». Ρώτησε τότε ο ιερέας: «Γιατί μου το λες αυτό;» Εκείνος αποκρίθηκε: «Την
παρθένο που παρέλαβε από το Ναό του Κυρίου, τη μόλυνε, ολοκλήρωσε το γάμο με αυτήν κρυφά και
δεν το φανέρωσε στους υιούς Ισραήλ». Αναρωτήθηκε τότε ο ιερέας: «Έκανε τέτοιο πράγμα ο Ιωσήφ;».
«Στείλε υπηρέτες και θα βρεις έγκυο την παρθένο", απάντησε ο Άννας ο γραμματέας. Πήγαν οι υπη-
ρέτες και τη βρήκαν στην κατάσταση που περιέγραψε ο Άννας. Οδήγησαν τότε αυτήν και τον Ιωσήφ
στο δικαστήριο.
3. Είπε ο ιερέας: «Μαρία, γιατί το έκανες αυτό; γιατί ταπείνωσες τον εαυτό σου ξεχνώντας τον Κύ-
ριο, τον Θεό σου; Εσύ που ανατράφηκες στα άγια των αγίων και λάμβανες τροφή από χέρι αγγέλου,
εσύ που άκουσες τους ύμνους και χόρεψες μπροστά στο Θεό, γιατί το έκανες αυτό;». Εκείνη έκλαψε
πικρά λέγοντας: «Ζει Κύριος ο Θεός μου, είμαι καθαρή ενώπιον Του και δεν έχω σχέση με άντρα».
4. Είπε τότε ο ιερέας στον Ιωσήφ: «Γιατί το έκανες αυτό;» Ο Ιωσήφ απάντησε: «Ζει Κύριος, εγώ εί-
μαι καθαρός με αυτήν». Και ο ιερέας πρόσθεσε: «Μην παίρνεις ψεύτικο όρκο αλλά φανέρωσε την α-
λήθεια· ολοκλήρωσες κρυφά το γάμο μαζί της, δεν το φανέρωσες στους υιούς Ισραήλ, αλλά και δεν
έσκυψες το κεφάλι σου στο κραταιό (θεϊκό) χέρι, για να ευλογηθεί το σπέρμα σου». Ο Ιωσήφ έμεινε
σιωπηλός.
 16. 1. Είπε ο ιερέας: «Δώσε πίσω την παρθένο που παρέλαβες από το Ναό του Κυρίου». Τότε ο Ιω-
σήφ άρχισε να κλαίει. Ο ιερέας συνέχισε: «Θα σας δώσω να πιείτε το ύδωρ της ελέγξεως του Κυρίου
που θα φανερώσει ενώπιον σας τις αμαρτίες σας».
2. Πήρε ο ιερέας και έδωσε στον Ιωσήφ να πιεί, στέλνοντας τον στο βουνό. Και επέστρεψε σώος.
Έδωσε και στη Μαριάμ να πιει στέλνοντάς την στο βουνό. Και επέστρεψε σώα. Θαύμασε τότε όλος ο
λαός , αφού δεν βρέθηκε αμαρτία σε αυτούς.
3. Και είπε ο ιερέας: «Αφού ο Κύριος δεν αποκάλυψε αμαρτίες σε σας, ούτε εγώ σας κατακρίνω»
και τους άφησε ελεύθερους. Πήρε ο Ιωσήφ τη Μαριάμ και επέστρεψε στο σπίτι του χαρούμενος και
δοξάζοντας το Θεό του Ισραήλ.
17. 1. Ο βασιλιάς Αύγουστος εξέδωσε διαταγή να απογραφούν όλοι όσοι κατάγονται από τη Βη-
θλεέμ της Ιουδαίας. Και αναλογίστηκε ο Ιωσήφ: «Εγώ θα απογράψω τους γιους μου, με αυτό το κορί-
τσι όμως τι να κάνω; Πώς θα την απογράψω; Ως γυναίκα μου; Ντρέπομαι. Ως θυγατέρα μου; Μα όλοι
οι υιοί Ισραήλ γνωρίζουν καλά ότι δεν είναι κόρη μου. Αυτή είναι η ημέρα του Κυρίου, ας ενεργήσει
όπως θέλει».
2. Έστρωσε το υποζύγιο, την έβαλε να καθίσει, πήρε τα γκέμια ο γιος του και ο Ιωσήφ ακολουθού-
σε. Πορεύτηκαν κοντά τρία μίλια έτσι. Σε μια στιγμή ο Ιωσήφ στράφηκε και είδε τη Μαρία σκυθρωπή
και αναλογίστηκε: «Ίσως ο καρπός της την κάνει να πονά». Γυρίζει πάλι ο Ιωσήφ και την είδε να γελά,
και είπε: «Μαρία, τι συμβαίνει; Το πρόσωπο σου το βλέπω πότε γελαστό και πότε σκυθρωπό». Η Μα-
ρία απάντησε: «Είναι επειδή βλέπω ενώπιον μου δύο λαούς, έναν που κλαίει και θρηνεί και έναν που
χαίρεται και αναγαλλιάζει».
3. Είχαν διασχίσει τη μισή διαδρομή και είπε η Μαριάμ: «Κατέβασε με από το υποζύγιο, επειδή αυ-
τό που υπάρχει μέσα μου με πιέζει να εξέλθει». Την κατέβασε από το υποζύγιο και της είπε: «Πού να
σε πάω και πού να σκεπάσω τη ντροπή σου; Ο τόπος είναι έρημος».
18. 1. Εκεί βρήκε ένα σπήλαιο, την έβαλε μέσα και άφησε τους γιους του να την φροντίζουν. Κατό-
πιν βγήκε να αναζητήσει μαμή στα μέρη της Βηθλεέμ.
2. Εγώ ο Ιωσήφ περπατούσα και όμως δεν προχωρούσα, έστρεψα το βλέμμα μου ψηλά και είδα
τον αέρα πλημμυρισμένο με φως, σήκωσα τα μάτια μου στον ουρανό και τον είδα σταματημένο και
τα ουράνια πουλιά ακίνητα. Και κοίταξα προς τη γη και είδα χάμω μια σκάφη και εργάτες ανασηκω-
μένους με τα χέρια μέσα στη σκάφη· όσοι έτρωγαν δεν έτρωγαν και όσοι σήκωναν το κεφάλι δεν
μπορούσαν να το κατεβάσουν, όσοι πάλι άνοιγαν το στόμα τους δεν μπορούσαν να το κλείσουν, αλ-
λά ολονών τα πρόσωπα ήταν στραμμένα προς τον ουρανό. Είδα και πρόβατα να περνούν και τα
πρόβατα στάθηκαν ακίνητα και, όταν σήκωσε το χέρι του ο βοσκός για να τα χτυπήσει, έμεινε υψηλά.
Και έριξα τα μάτια μου στον χείμαρρο και διέκρινα τα στόματα των μικρών προβάτων ανοιχτά χωρίς
να πίνουν. Και ξαφνικά όλα εξακολούθησαν την πορεία τους.
19. 1. Και να μια γυναίκα που κατέβαινε από το βουνό με ρώτησε: «Άνθρωπε που πηγαίνεις;» Εγώ
απάντησα: "Ψάχνω μαμή Εβραία». Εκείνη μου αποκρίθηκε: «Και ποια είναι η ετοιμόγεννη στο σπήλαι-
ο;» Εγώ απάντησα: «Η μνηστή μου». Μου είπε: «Δεν είναι σύζυγός σου;» Εγώ αποκρίθηκα: «Είναι η
Μαριάμ που ανατράφηκε στο Ναό του Κυρίου και μου έλαχε ως γυναίκα υπό την προστασία μου.
Φυσικά, λοιπόν, δεν είναι σύζυγός μου, αλλά έχει συλλάβει καρπό απο το Άγιο Πνεύμα». «Είναι αλή-
θεια αυτό;». «Έλα και δες», απάντησε ο Ιωσήφ και η μαμή πήγε μαζί του.
2. Σταμάτησαν όταν έφτασαν στο χώρο του σπηλαίου και να ένα φωτεινό σύννεφο επισκίαζε το
σπήλαιο και η μαμή αναφώνησε: «Γέμισε από δόξα η ψυχή μου σήμερα, παράδοξα είδαν τα μάτια
μου, γιατί σωτήρας γεννήθηκε στον Ισραήλ». Ξάφνου το σύννεφο υποχώρησε από το σπήλαιο και
φως μεγάλο έλαμψε μέσα στο σπήλαιο, ώστε ήταν αδύνατον να αντέξουν τα μάτια μας. Σε λίγο και
εκείνο το φως έσβησε, ώσπου φάνηκε το βρέφος που ήρθε και πήρε το μαστό της μητέρας του, της
Μαρίας. Και η μαμή ανεβόησε: «Μεγάλη μέρα για μένα σήμερα που είδα το καινούργιο αυτό θέαμα».
3. Βγαίνοντας η μαμή από το σπήλαιο συνάντησε τη Σαλώμη και της είπε: "Σαλώμη, Σαλώμη, και-
νούργιο θέαμα έχω να σου διηγηθώ, μια παρθένος γέννησε παιδί που δεν το χωρά η φύση της». Και η
Σαλώμη απάντησε: «Ζει Κύριος ο Θεός μου, μα αν δεν βάλω το δάκτυλο μου στη φύση της για να ε-
ρευνήσω, δεν θα πιστέψω ότι μια παρθένος γέννησε».
20. 1. Μπήκε στο σπήλαιο η μαμή και είπε στη Μαριάμ: «Πάρε την κατάλληλη θέση, γιατί μεγάλη
φιλονικία υπάρχει γύρω απο εσένα». Έβαλε η Σαλώμη το δάκτυλό της στη φύση και έκραξε: «Αλίμονο
στην αμαρτία και στην απιστία μου που θέλησα να δοκιμάσω τη δύναμη του ζώντος Θεού και να το
χέρι μου αποκόπτεται με φωτιά».
2. Έπεσε στα γόνατα τότε λέγοντας στο Δεσπότη: «Θεέ των πατέρων μου, θυμήσου ότι είμαι από-
γονος του Αβραάμ, του Ισαάκ και του Ιακώβ, κατάταξε με ανάμεσα στους πτωχούς, Συ γνωρίζεις δέ-
σποτα, ότι έκανα θεραπείες στο όνομα σου και από Εσένα λάμβανα την ανταπόδοση μου».
3. Και να άγγελος Κυρίου ήρθε και της είπε: «Σαλώμη, Σαλώμη, σε άκουσε ο Κύριος, πρόσφερε το
χέρι σου στο παιδί και κράτησέ το στην αγκαλιά, έτσι θα σωθείς και θα χαρείς».
4. Προσήλθε τότε η Σαλώμη, κράτησε το παιδί και είπε: «Θα προσκυνήσω Αυτό γιατί γεννήθηκε
μεγάλος βασιλιάς στον Ισραήλ». Αμέσως θεραπεύτηκε η Σαλώμη, και βγήκε συγχωρημένη από το
σπήλαιο. Και τότε φωνή ακούστηκε να λέει: «Σαλώμη, Σαλώμη, μην αναγγείλεις όσα παράδοξα είδες,
μέχρι να μπει το παιδί στα Ιεροσόλυμα».
21. 1. Και να ο Ιωσήφ ετοιμάστηκε να φύγει προς την Ιουδαία και θόρυβος ξέσπασε στη Βηθλεέμ
της Ιουδαίας· ήλθαν μάγοι ρωτώντας: «Πού βρίσκεται ο νεογέννητος βασιλιάς των Ιουδαίων; Είδαμε
το αστέρι Του να ανατέλλει στην ανατολή και ήρθαμε να Τον προσκυνήσουμε».
2. Όταν το άκουσε ο Ηρώδης, ταράχτηκε και έστειλε υπηρέτες στους μάγους. Έστειλε και κάλεσε
τους αρχιερείς και τους ανέκρινε ρωτώντας: «Πώς αναφέρονται τα σχετικά με τον Χριστό; Πού γεν-
νιέται;» Εκείνοι απάντησαν: «Στη Βηθλεέμ της Ιουδαίας, έτσι έχει γραφτεί». Αφού τους απέλυσε, ανέ-
κρινε τους μάγους ρωτώντας: «Τι σημάδι είδατε για το γεννημένο βασιλιά;» Οι μάγοι απάντησαν: «Εί-
δαμε ένα υπερμεγέθη αστέρα που έλαμψε και συσκότισε τους υπολοίπους, ώστε να μην φαίνονται·
έτσι εμείς αντιληφθήκαμε ότι γεννήθηκε βασιλιάς στον Ισραήλ και ήλθαμε να τον προσκυνήσουμε».
Είπε τότε ο Ηρώδης: «Πηγαίνετε και αναζητήστε τον και αν τον βρείτε, ειδοποιήστε και εμένα, για να
τον προσκυνήσω».
3. Έφυγαν οι μάγοι και να ο αστέρας που είχαν δει στην ανατολή, τους οδηγούσε έως ότου έφτα-
σαν στο σπήλαιο, και στάθηκε στην κορυφή του. Είδαν τότε οι μάγοι το παιδί με τη μητέρα Του και
έβγαλαν από τους σάκους τους χρυσό, λίβανο και σμύρνα.
4. Αφού οι μάγοι πήραν οδηγίες από άγγελο να μην μπούνε στην Ιουδαία, από άλλο δρόμο πο-
ρεύτηκαν για την πατρίδα τους.
22. 1. Όταν κατάλαβε ο Ηρώδης ότι τον ξεγέλασαν οι μάγοι, οργίστηκε και έστειλε φονιάδες πα-
ραγγέλνοντας τους: «Σκοτώστε τα βρέφη από δύο χρονών και κάτω».
2. Όταν άκουσε η Μαριάμ ότι σκοτώνουν τα βρέφη, φοβισμένη πήρε το παιδί, το σπαργάνωσε και
το έκρυψε σε ένα παχνί βοδιών.
3. Η δε Ελισάβετ όταν πληροφορήθηκε ότι ψάχνουν τον Ιωάννη, τον άρπαξε και κατευθύνθηκε
προς την ορεινή περιοχή, ψάχνοντας χώρο για να τον κρύψει, αλλά χώρος για κρύψιμο δεν υπήρχε.
Αναστέναξε τότε η Ελισάβετ με δυνατή φωνή και είπε: «Όρος Θεού δέξου τη μητέρα με το παιδί της».
Και επειδή η Ελισάβετ δεν μπορούσε να ανέβει, αμέσως σχίστηκε το όρος και την δέχτηκε. Υπήρχε
φως που τους φώτιζε, γιατί άγγελος Κυρίου ήταν μαζί τους και τους προστάτευε.
23. 1. Ο Ηρώδης έψαχνε τον Ιωάννη και έστειλε υπηρέτες στον Ζαχαρία ρωτώντας: «Πού έκρυψες
τον γιο σου; «Αυτός τους αποκρίθηκε: «Εγώ είμαι λειτουργός του Θεού και βρίσκομαι στο Ναό του
Κυρίου, δεν ξέρω που είναι ο γιος μου».
2. Έφυγαν οι υπηρέτες και ανακοίνωσαν στον Ηρώδη όλα αυτά. Οργισμένος ο Ηρώδης είπε: «Ο
γιος του θα βασιλέψει στο Ισραήλ». Έστειλε πάλι υπηρέτες σε αυτόν ρωτώντας: «Πες την αλήθεια, που
είναι ο γιος σου; Γνωρίζεις καλά ότι η ζωή σου είναι στα χέρια μου».
3. Και είπε ο Ζαχαρίας: «Μάρτυρας του Θεού θα γίνω αν χύσεις το αίμα μου, γιατί την ψυχή μου
θα τη δεχτεί ο Δεσπότης, αφού αίμα αθώο χύνεις στα πρόθυρα του Ναού του Κυρίου». Στο γλυκοχά-
ραμα σκότωσαν τον Ζαχαρία, οι υιοί όμως του Ισραήλ δεν γνώριζαν το φόνο.
24. 1. Αλλά την ώρα του ασπασμού έφυγαν οι ιερείς και δεν πήραν την ευλογία του Ζαχαρία σύμ-
φωνα με την τάξη. Στάθηκαν λοιπόν οι ιερείς περιμένοντας να ασπαστούν τον Ζαχαρία κατά την
διάρκεια της προσευχής και να δοξάσουν τον Ύψιστο.
2. Αργούσε να φανεί και όλοι φοβήθηκαν, ένας μάλιστα από αυτούς τόλμησε και μπήκε, και είδε
δίπλα στο θυσιαστήριο ξεραμένο αίμα και ακούστηκε μια φωνή να λέει: «Ο Ζαχαρίας φονεύτηκε και
δεν θα εξαλειφθεί η μνήμη του φόνου, έως ότου έρθει αυτός που θα αποδώσει δικαιοσύνη». Όταν
άκουσε αυτά φοβήθηκε, βγήκε έξω και ανήγγειλε τα συμβάντα στους ιερείς.
3. Τόλμησαν τότε και εισήλθαν και είδαν τι είχε γίνει, μέχρι και οι αψίδες του Ναού γέμισαν με
τους εκκωφαντικούς θρήνους των ιερέων που ξέσχισαν τα ρούχα τους από πάνω έως κάτω. Το σώ-
μα του όμως δεν το βρήκαν παρά μόνο το αίμα του που είχε γίνει σαν πέτρα. Έντρομοι βγήκαν έξω
και ανήγγειλαν στο λαό ότι ο Ζαχαρίας είχε φονευτεί. Το έμαθαν όλες οι φυλές του λαού, τον πένθη-
σαν και τον θρήνησαν για τρία μερόνυκτα.
4. Μετά από τρεις ημέρες συσκέφτηκαν οι ιερείς για τον αντικαταστάτη του και ο κλήρος έλαχε
στον Συμεών. Αυτός είχε πληροφορηθεί από το άγιο Πνεύμα ότι δεν θα έβλεπε θάνατο έως ότου δει
τον Μεσσία σαρκωμένο.
25. Εγώ ο Ιάκωβος που έγραψα την ιστορία αυτή στην Ιερουσαλήμ, όταν δημιουργήθηκε θόρυβος
με το θάνατο του Ηρώδη, αποσύρθηκα στην έρημο ώσπου καταλάγιασε ο θόρυβος στην Ιερουσαλήμ,
δοξάζοντας τον Δεσπότη Θεό που μου έδωσε τη χάρη και τη σοφία να συγγράψω αυτή την ιστορία.
Ας είναι η χάρις σε όσους σέβονται τον Κύριο Ιησού Χριστό του οποίου η δόξα ας παρατείνεται στους
αιώνες. Αμήν.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΜΑΡΙΑΣ ΜΑΓΔΑΛΗΝΗΣ

Η Αγία Μαρία Μαγδαληνή

 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ:
Το Ευαγγέλιο της Μαρίας είναι ένα απόκρυφο βιβλίο, που ανακαλύφθηκε το 1896 σε έναν πάπυρο
του 5ου αι. γραμμένο στην Κοπτική γλώσσα. Ο κώδικας Πάπυρος Berolinensis αγοράσθηκε στο Κάιρο
από τον Γερμανό μελετητή Karl Reinhardt.
Αν και το έργο κοινώς είναι γνωστό σαν Ευαγγέλιο της Μαρίας, από πολλούς σχολαστικούς μελε-
τητές δεν κατατάσσται τεχνικά στην κατηγορία των Ευαγγελίων γιατί ο όρος ¨Ευαγγέλιο¨ σαν επι-
γραφή χρησιμοποιείται για ένα κείμενο που κύρια εστιάζει στην καταγραφή των διδασκαλιών και
των δράσεων Του Ιησού στην ενήλικη ζωή Του.

Ευαγγέλιο της Μαρίας, Πάπυρος Οξύρυνχος L 3525

Ένα από τα πιο συκοφαντημένα και περισσότερο παρεξηγημένα πρόσωπα στην ιστορία του Χρι-
στιανισμού είναι σαφώς και το πρόσωπο της Μαρίας της Μαγδαληνής. Κατά καιρούς ακούστηκαν
διάφορα για το πρόσωπό της – πως υπήρξε πόρνη, ερωμένη του Χριστού, μοιχαλίδα – και τόσα άλλα
που όμως δεν αληθεύει ούτε το ελάχιστο.
Στη Δύση από κάποιους κακόβουλους κύκλους ιδίως κατά τον Μεσαίωνα δυσφημίσθηκε αδίκως η
Μαρία η Μαγδαληνή.
Kι αυτό γιατί η επίσημη Εκκλησία κουβαλούσε μαζί της όλο την αντιζηλία και την ενδεχόμενη α-
ντιπάθεια, όπως προκύπτει από απόκρυφα κείμενα, του ιδρυτή της Πέτρου προς τη Μαρία. Η εκκλη-
σία έπρεπε να μείνει ανδροκρατούμενη και να μην απειλείται αυτό από έναν ισχυρό γυναικείο παρά-
γοντα όπως ήταν η πιο αγαπητή μαθήτρια Του ιστορικού Ιησού.
Αυτή η πλάνη και αυτή η σύγχυση γύρω από το πρόσωπο της Αγίας Μαρίας της Μαγδαληνής
προήλθε στη Δύση από μια διαφορετική εκτίμηση των κειμένων. Συγχέεται συνήθως, στη Δύση, και
κακώς ταυτίζεται η Αγία Μαρία η Μαγδαληνή με την αμαρτωλή γυναίκα που στο σπίτι του Φαρισαί-
ου Σίμωνα άλειψε τα πόδια Του Ιησού με μύρο. Η αναφερόμενη από διαφόρους συγγραφείς, παράδο-
ση της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, ότι η μετανοημένη ιερόδουλη που μύρωσε Τον Ιησού, ταυτίζεται
με τη Μαγδαληνή, δεν μαρτυρείται από τις ιερές πηγές.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει αντίθετη θέση για την Αγία Μαρία τη Μαγδαληνή. Η ίδια υπήρξε δια
βίου παρθένος. Και η καθαρότητα της ψυχής της φαινόταν όπως μέσα από καθαρό κρύσταλλο (Μο-
δέστου, αρχιεπισκ. Ιεροσολύμων «Εις τας Μυροφόρους» εκ της Βιβλιοθήκης Φωτίου, αρχιεπισκόπου
Κων/πόλεως και Ρ.G. 104, 244). Οι Πατέρες της Εκκλησίας, αρχής γενομένης από τον Ιωάννη το Χρυ-
σόστομο, την εκτιμούν βαθύτατα.
Αργότερα, διάφορες μυθοπλασίες θεωρούσαν τη Μαρία Μαγδαληνή σύζυγο του Ιησού και μητέ-
ρα του αγέννητου παιδιού του. Αρχικά, αναφέρθηκε πρώτα από τον Leonardo da Vinci και από τα
απόκρυφα χειρόγραφα της ίδιας της Μαρίας ως σύντροφός του. Κάποιοι λένε ότι ακριβώς αριστερά
από τον Ιησού στον Μυστικό Δείπνο του Da Vinci δεν εικονίζεται ο Ιωάννης αλλά μια νεαρή ωραιότα-
τη μακρομαλλούσσα γυναίκα η Μαρία.

Ο Μυστικός Δείπνος (ιταλ. Il Cenacolo ή L'Ultima Cena) είναι τοιχογραφία του 15ου αιώνα, δη-
μιουργημένη από τον Λεονάρντο Ντα Βίντσι. Βρίσκεται στο Μιλάνο της Ιταλίας, στην τραπεζαρία
του μοναστηριού Σάντα Μαρία ντέλλε Γκράτσιε. Όπως βλέπουμε την τοιχογραφία, στα αριστερά
του Ιησού εικονίζεται ο αγαπητός του μαθητής Ιωάννης. Ωστόσο, η μορφή δεν είναι ανδρική αλλά
μιας νεαρής ωραιότατης κοκκινομάλλας και μακρυμάλλας με μπούκλες δεσποινίδας, που ο Dan
Brown στο μυθιστόρημά του The Da Vinci code, ισχυρίζεται ότι ανήκε στην Μαρία Μαγδαληνή.
Μάλιστα λέει ότι ανάμεσα στον Ιησού και τη νεαρή Μαρία σχηματίζεται ένα κεφαλαίο “V”, σεξιστι-
κό σύμβολο της γυναικείας μήτρας. Επιπλέον ισχυρίζεται ότι ο διάσημος ζωγράφος ήθελε, με τον
τρόπο αυτό, να απεικονίσει και την ιδιαίτερη τρυφερή σχέση ανάμεσα στον Ιησού και τη Μαρία.

Με αφορμή τα Απόκρυφα ευαγγέλια, πολλοί σύγχρονοι συγγραφείς, αναφέρθηκαν στον "νεανικό

έρωτα" του Ιησού με τη Μαρία Μαγδαληνή. Ανάμεσα σε συγγραφείς με αναφορές σε διάφορες συζύ-
γους ή απλά συντρόφους του Ιησού που ταυτίζονται είτε με τη Μαγδαληνή είτε με άλλες γυναίκες
βρίσκουμε τον Νίκο Καζαντζάκη ("Τελευταίος Πειρασμός"). Άλλα ονόματα συγγραφέων με τέτοιες
αναφορές είναι ο Νίκο Κόκκινο ("Το αίνιγμα του Ιησού της Γαλιλαίας"), Έρνεστ Χέμινγουεϊ ("Σήμερα
Παρασκευή"), Ρόμπερτ Γκρέιβς ("Βασιλιάς Ιησούς"), Άντονι Μπέρτζες ("Ο άνθρωπος από τη Ναζαρέτ")
κ.ά. Στην ίδια λανθασμένη γραμμή βρίσκεται και ο διάσημος σύγχρονος μυθιστοριογράφος Dan
Brown. Ο τελευταίος φθάνει στην αυθαίρετη ακρότητα να υποστηρίζει ότι καρπός της σχέσης Ιησού –
Μαρίας ήταν και ένα μικρό κοριτσάκι, που δήθεν γεννήθηκε μετά τη Σταύρωση, η Σάρα, μια νέα «Βα-
σίλισσα», που αργότερα βρέθηκε στη Μασσαλία της Γαλλίας, όπου κατέφυγε με πλοίο η μητέρα της,
διωκόμενη από την Ιερουσαλήμ από την Πέτρεια. Η μυθοπλασία συνεχίζει ότι η νέα … Βασίλισσα Σά-
ρα έγινε η ιδρύτρια μιας βασιλικής δυναστείας της Γαλλίας των «Μεραβιγλείων» (δηλαδή θαυμα-
τουργών).
Βεβαίως, η ορθόδοξη αλλά και η καθολική εκκλησία δεν δέχεται καμία εκδοχή που να φέρει ζω-
ντανό τον απόγονο του Ιησού Χριστού και της Μαρίας της Μαγδαληνής αλλά και οποιαδήποτε έγγα-
μη σχέση μεταξύ τους.

Το εξώφυλλο του βιβλίου The Da Vinci code

Όπως και νάχει, ακόμη κι αν υπήρξε μια θετική τρυφερή έλξη και συμπάθεια Του Ιησού για τη
Μαρία, αυτό δεν είναι τίποτα κακό και απεναντίας ενισχύει την άποψη ότι Ο Χριστός ήταν εκτός από
Θεός και τέλειος άνθρωπος σαν και μας με αισθήματα και ανθρώπινες ιδιότητες. Θα ήταν απόλυτα
φυσικό ένας νέος άνδρας στα 30 του να τρέφει τρυφερά αισθήματα για ένα κορίτσι του κύκλου του.
Το αντίθετο θα ήταν απόλυτα αφύσικο.
Η Εκκλησία μας γνωρίζοντας τι πραγματικά ήταν η Μαρία η Μαγδαληνή την έχει ανακηρύξει άγια
και ισαπόστολο και γιορτάζει τη μνήμη της στις 22 Ιουλίου και στις 4 Μαΐου ημέρα ανακομιδής (δηλ.
μεταφοράς) των λειψάνων της.

Η ΜΑΡΙΑ Η ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΗΜΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ

Όλα όσα γνωρίζουμε για το πρόσωπο της Μαρίας της Μαγδαληνής είναι καταγεγραμμένα στα
τέσσερα Κανονικά Ευαγγέλια. Είναι αξιοθαύμαστο ότι η Μαρία η Μαγδαληνή είναι το μόνο ανθρώπι-
νο ον που αναφέρεται τόσες πολλές φορές, 11 στα κείμενα των Ευαγγελίων. Κανείς άλλος δεν έχει τό-
σες πολλές αναφορές. Αυτό και μόνο το γεγονός καθιστά την Μαρία Μαγδαληνή το κεντρικό πρό-
σωπο τον σημαντικότερο άνθρωπο μετά τον Θεάνθρωπο στην Καινή Διαθήκη και τον ρόλο που έ-
παιξε στην υπόθεση Του Χριστού πρωταρχικό. Δεν πρόδωσε ποτέ τον δάσκαλό της, όπως ο Πέτρος 3
φορές και ο Ιούδας την απεχθή μία, και είναι αυτή πρώτη από τους μαθητές που είδε τον αναστημένο
Χριστό. Νομίζω ότι ήταν ο πιο αγαπητός άνθρωπος του Ιησού μέσα στον στενό του κύκλο. Και ενδε-
χόμενα δεν διαδέχθηκε Τον Κύριο στην ηγεσία της Εκκλησίας Του, αλλά Τον διαδέχθηκε ο Πέτρος, λό-
γω της ανδροκρατίας της εποχής. Παραθέτω παρακάτω και τις 11 αναφορές των Ευαγγελίων στη
Μαρία Μαγδαληνή:
1. Κατά Μάρκον Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 16, στίχοι 9 – 10: Αναφέρεται στην ανάσταση του Χριστού
και στην Μαρία τη Μαγδαληνή από την οποία ο Χριστός είχε βγάλει επτά δαιμόνια.
2. Κατά Λουκά Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 8, στίχοι 2 – 3: Αναφέρεται στους 12 μαθητές και στην Μαρία
τη Μαγδαληνή από την οποία ο Χριστός είχε βγάλει επτά δαιμόνια.
3. Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 27, στίχοι 55 – 56: Αναφέρεται στην Μαρία τη Μαγδαληνή
και τις άλλες γυναίκες που παρακολουθούσαν από μακριά την σταύρωση του Χριστού.
4. Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 27, στίχος 61: Αναφέρεται στις δυο Μαρίες, η μία η Μα-
γδαληνή, που πήγαν στον τάφο του Χριστού.
5. Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 28, στίχοι 1 – 2 : Ίδιο περιεχόμενο με το παραπάνω (4).
6. Κατά Μάρκον Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 15, στίχοι 40 – 41: Όμοιο περιεχόμενο με το (3).
7. Κατά Μάρκον Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 16, στίχοι 1 – 2: Αναφέρεται στην Μαγδαληνή, τη Μαρία του
Ιακώβου και τη Σαλώμη που αγοράζουν αρώματα για να αλείψουν τον νεκρό Ιησού.
8. Κατά Λουκά Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 24, στίχοι 10 – 11: Αναφέρεται στις μυροφόρες που αναγγέλ-
λουν στους μαθητές τον άδειο τάφο του Χριστού.
9. Κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 19, στίχοι 25 – 26: Αναφέρεται στις Μαγδαληνή, Μαρία του
Κλωπά και την Παναγία που στέκονταν κοντά στο σταυρό του Ιησού.
10. Κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 20, στίχοι 1 – 2: Αναφέρεται στην Μαγδαληνή που πάει
στον τάφο και βλέπει την πέτρα του τάφου να μην είναι στην θέση της.
11. Κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 20, στίχοι 10 – 19: Περιγράφεται η συνάντηση της Μαρίας
της Μαγδαληνής με τους δυο αγγέλους και τον αναστημένο Ιησού, που τον πέρασε για τον κηπουρό
της περιοχής εκείνης.

Η ΜΑΡΙΑ Η ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΣΤΗΝ ΑΠΟΚΡΥΦΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ

Το «ευαγγέλιο της Μαγδαληνής» περιέχεται στα κείμενα του Γνωστικού Κώδικα του Βερολίνου. Το
ευρεθέν κείμενο είναι μόνο ένα απόσπασμα του όλου Ευαγγελίου. Δυστυχώς δεν σώθηκε η αρχή ούτε
και το τέλος και δεν μπορούμε να έχουμε όλες τις πολύτιμες πληροφορίες που βρίσκονται στο όλο
κείμενο. Ίσως στο μέλλον η αρχαιολογική σκαπάνη και η έρευνα φέρουν στο φως έναν τέτοιο θησαυ-
ρό. Το κοπτικό κείμενο χρονολογείται από τις αρχές του πέμπτου αιώνα, ενώ το ελληνικό απόσπα-
σμα από τις αρχές του τρίτου αιώνα. Η Μαρία η Μαγδαληνή παρουσιάζεται σαν μαθήτρια του Ιησού
– από το στενό κύκλο των 12 – η οποία μάλιστα παίζει πολύ σημαντικό ρόλο.
Ακολουθεί η παράθεση όλου του διασωθέντος Ευαγγελίου της Μαρίας Μαγδαληνής:

ΚΕΙΜΕΝΟ:
« …θα καταστραφεί λοιπόν τότε η ύλη ή όχι;» Ο Σωτήρας είπε, «όλη η φύση, όλες οι μορφές, όλα
τα πλάσματα υπάρχουν το ένα μέσα στο άλλο και θα διαλυθούν ξανά στα στοιχεία – ρίζες τους. Γιατί
η φύση της ύλης διαλύεται μόνο μ’ αυτόν τον τρόπο. Εκείνος που έχει αυτιά για να ακούει, ας ακούει.»
 Ο Πέτρος είπε στον Ιησού, «Μια που μας έχεις εξηγήσει τα πάντα, πες μας κι αυτό: Ποια είναι η
αμαρτία του κόσμου;» Ο Σωτήρας απάντησε, «Δεν υπάρχει αμαρτία, εσείς είστε που τη δημιουργείτε
όταν κάνετε πράξεις που μοιάζουν στην φύση τους με μοιχεία, πράγμα που ονομάζεται «αμαρτία». Γι’
αυτό το λόγο ήρθε το Καλό ανάμεσά σας, στην πεμπτουσία της κάθε φύσης, ώστε να την αποκατα-
στήσει ριζικά». Ύστερα είπε ακόμη, «Αυτή είναι η αιτία που αρρωσταίνετε και πεθαίνετε… Εκείνος που
μπορεί ας κατανοήσει. Η ύλη γέννησε ένα πάθος που δεν είχε όμοιό του και το οποίο εξελίχτηκε σε
αντίθεση με τη φύση. Ύστερα δημιουργείται μια διαταραχή μέσα σ’ ολόκληρο το σώμα. Γι’ αυτό σας
είπα, «Να έχετε σθένος». Αν χάνετε το θάρρος σας να το ξαναβρίσκετε μπροστά σε όλες αυτές τις δι-
αφορετικές μορφές της φύσης. Εκείνος που έχει αυτιά για να ακούει, ας ακούει.»
Αφού ο Ευλογημένος είπε αυτά τα λόγια, τους αποχαιρέτησε λέγοντας, «Η ειρήνη να είναι μαζί
σας. Δεχτείτε την ειρήνη μου. Να προσέχετε μην τυχόν και σας ξεστρατίσει κανείς λέγοντας, «Να εδώ
είναι!» ή «Να εκεί είναι!». Γιατί ο Υιός του Ανθρώπου βρίσκεται μέσα σας. Ακολουθείστε τον! Όσοι τον
αναζητούν, θα τον βρουν. Πηγαίνετε λοιπόν και κηρύξτε το Ευαγγέλιο της Βασιλείας. Μη θέσετε άλ-
λους κανόνες από κείνους που σας όρισα και μη θεσπίσετε νόμους σαν τους νομοθέτες, γιατί ίσως οι
νόμοι αυτοί να σας περιορίσουν». Όταν είπε αυτά έφυγε.
Εκείνοι λυπήθηκαν και έκλαιγαν λέγοντας, «Πως θα πάμε στους εθνικούς να κηρύξουμε το Ευαγ-
γέλιο της Βασιλείας του Υιού του Ανθρώπου; Αφού δεν λυπήθηκαν εκείνον πως θα λυπηθούν εμάς;»
Τότε σηκώθηκε η Μαρία, τους χαιρέτησε όλους και είπε στους αδελφούς της, «Μην κλαίτε και μη
θλίβεστε, ούτε να είστε διστακτικοί γιατί η Χάρη του θα είναι μαζί σας και θα σας προστατεύει. Ας υ-
μνούμε καλύτερα το μεγαλείο του, γιατί μας έχει προετοιμάσει και μας έκανε πραγματικούς ανθρώ-
πους». Μ’ αυτά τα λόγια η Μαρία, έστρεψε τις καρδιές τους στο Καλό και άρχισαν να συζητούν τα λό-
για του Σωτήρα.
Ο Πέτρος είπε στη Μαρία, «Αδελφή, ξέρουμε ότι ο Σωτήρας σ’ αγαπούσε περισσότερο από τις
άλλες τις γυναίκες. Πες μας τα λόγια του Σωτήρα που θυμάσαι, τα λόγια εκείνα που εσύ γνωρίζεις αλ-
λά όχι εμείς».
Η Μαρία, απάντησε και είπε, «Θα σας πω όσα είναι κρυμμένα από σας. Είδα τον Κύριο σ’ ένα όρα-
μα και του είπα. «Κύριε σε είδα σήμερα σε όραμα». Εκείνος μου είπε, «Είσαι ευλογημένη που δεν αμφέ-
βαλες για μένα, γιατί εκεί όπου βρίσκεται ο νους εκεί βρίσκεται και ο θησαυρός». Εγώ του είπα, «Κύριε,
εκείνος που βλέπει το όραμα, το βλέπει μέσω της ψυχής του ή μέσω του πνεύματος»; Ο Σωτήρας α-
πάντησε, «Δεν βλέπει μέσω της ψυχής, ούτε μέσω του πνεύματος, αλλά ο νους, που βρίσκεται ανάμε-
σα σ’ αυτά τα δύο, αυτός είναι που βλέπει το όραμα και »
Και η επιθυμία είπε. Δεν σε είδα να κατέρχεσαι, τώρα όμως σε βλέπω να ανέρχεσαι. Γιατί ψεύδε-
σαι, αφού ανήκεις σε μένα; Η ψυχή αποκρίθηκε και είπε: Εγώ σε είδα. Εσύ δεν με είδες ούτε με ανα-
γνωρίζεις. Σε υπηρέτησα σαν ένα ένδυμα και δεν με ήξερες. Αφού είπε αυτά έφυγε νοιώθοντας μεγάλη
ευχαρίστηση.
Ύστερα ήρθε στην τρίτη δύναμη, που ονομάζεται άγνοια. Αυτή ρώτησε την ψυχή : Που πηγαίνεις;
Είσαι αιχμάλωτη στην κακία. Είσαι δέσμια, μην κρίνεις!
Η ψυχή είπε: Γιατί με κρίνεις χωρίς εγώ να έχω κρίνει; Ήμουν δέσμια παρά το ότι δεν είχα δεσμά.
Δεν αναγνωριζόμουν. Εγώ όμως αναγνώριζα ότι το Όλον διαλύεται, τόσο ως προς τα γήινα όσο κι
ως προς τα ουράνια στοιχεία του.
Όταν ξεπέρασε και την τρίτη δύναμη, η ψυχή ανέβηκε πιο ψηλά και είδε την τέταρτη δύναμη, η
οποία είχε επτά μορφές. Η πρώτη μορφή είναι το σκοτάδι, η δεύτερη είναι η επιθυμία, η Τρίτη είναι η
άγνοια, η τέταρτη είναι η έξαψη του θανάτου, η πέμπτη είναι το βασίλειο της σάρκας και η έβδομη
είναι η γεμάτη οργή γνώση. Αυτές είναι οι επτά μορφές του αρνητισμού. Αυτές ρωτούν την ψυχή. «Α-
πό πού έρχεσαι φονιά των ανθρώπων και που πηγαίνεις κατακτητή του χώρου;» Η ψυχή απάντησε
και είπε, «Εκείνο που με δεσμεύει έχει καταστραφεί κι εκείνο που με ταράζει έχει νικηθεί. Η επιθυμία
μου έχει τελειώσει και η άγνοια έχει πεθάνει. Αφέθηκα σ’ ένα κόσμο από ένα κόσμο και σε μια μορφή
από μια ουράνια μορφή κι από την αλυσίδα της λήθης που είναι προσωρινή. Από δω και στο εξής θα
βρω την ανάπαυση του χρόνου, της εποχής, του αιώνα μέσα στη σιωπή».
Αφού είπε αυτά η Μαρία, έμεινε σιωπηλή γιατί αυτά ήταν που της είχε πει ο Σωτήρας. Ο Ανδρέας
όμως είπε στους αδελφούς, «Πείτε ό, τι θέλετε να πείτε για όσα μας είπε. Εγώ τουλάχιστον δεν πι-
στεύω ότι ο Σωτήρας είπε αυτά τα πράγματα. Γιατί οι διδασκαλίες αυτές είναι παράξενες ιδέες». Ο
Πέτρος πήρε το λόγο και ρώτησε, «Μα, μίλησε πράγματι ιδιαίτερα με μια γυναίκα και όχι ανοιχτά σε
μας; Πρέπει δηλαδή να την πιστέψουμε και να την ακούσουμε όλοι μας; Προτίμησε άραγε ο Σωτήρας
εκείνη από εμάς;»
Η Μαρία, τότε έκλαψε και είπε στον Πέτρο, «Πέτρο, αδελφέ μου, τι νομίζεις; Πιστεύεις ότι τα κα-
τασκεύασα όλα αυτά μέσα στην καρδιά μου ή ότι ψεύδομαι για τον Σωτήρα;»
Ο Λεβί είπε στον Πέτρο, «Πέτρο, πάντα ήσουν ευέξαπτος. Τώρα βλέπω ότι συμπεριφέρεσαι σ’
αυτή τη γυναίκα λες και είναι εχθρός. Αν όμως την αξίωσε ο Σωτήρας, ποιος είσαι εσύ που θα την
απορρίψεις; Σίγουρα ο Σωτήρας τη γνωρίζει πολύ καλά. Γι’ αυτό την αγαπούσε περισσότερο από
μας. Καλύτερα να νοιώσουμε ντροπή, να ενδυθούμε τον τέλειο άνθρωπο, να χωριστούμε όπως μας
πρόσταξε και να κηρύξουμε το Ευαγγέλιο, χωρίς να θέσουμε άλλους κανόνες ή νόμους πέρα από όσα
είπε ο Σωτήρας».
Και άρχισαν να πορεύονται κηρύττοντας.

ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΟΥ ΦΙΛΙΠΠΟΥ

Ο Άγιος Απόστολος Φίλιππος

 EΙΣΑΓΩΓΙΚΑ:
Είναι το πιο νεώτερο αναφορικά με την ανακάλυψή του απόκρυφο Ευαγγέλιο.
Μετάφραση του πρωτότυπου Ευαγγελίου βρέθηκε στα χειρόγραφα του Ναγκ Χαμαντί, που ανα-
καλύφθηκαν πρόσφατα, το 1945. Το χειρόγραφο μετάφρασης που βρέθηκε, χρονολογείται στις αρχές
του 2ου αιώνα μ.Χ. και το πρωτότυπο (που ακόμα δεν έχει βρεθεί) πιθανολογείται πως ήταν γραμμέ-
νο στα Ελληνικά ή στα Αραμαϊκά. Προτού βρεθεί η μετάφραση, γνωρίζαμε ήδη την ύπαρξη αυτού του
Ευαγγελίου, από μια αναφορά σ’ αυτό του Επιφάνιου σε χειρόγραφο του 4ου αιώνα μ.Χ.
Είναι αυτό που κέντρισε τη φαντασία του Αμερικανού συγγραφέα Dan Brown να συνθέσει τη μυ-
θιστορηματική του νουβέλα "The Da Vinci Code, στην οποία προβάλλει τη θεωρία ότι ο Ιησούς είχε
σύζυγο τη Μαρία Μαγδαληνή.

ΚΕΙΜΕΝΟ:
Όταν ο Εβραίος κάνει έναν άλλο άνθρωπο Εβραίο, αυτός ο άνθρωπος, λέγεται «προσήλυτος». Μα
ο προσήλυτος δεν μπορεί να κάνει έναν άλλο προσήλυτο. [...] όπως κι αυτοί [...] και κάνουν άλλους
σαν τους εαυτούς τους, ενώ άλλοι απλά υπάρχουν.
Ο σκλάβος αναζητά μόνο να ελευθερωθεί, μα δεν αποζητά να αποκτήσει την ιδιοκτησία του αφέ-
ντη του. Μα ο υιός, δεν είναι μόνο υιός, αλλά έχει δικαίωμα στην κληρονομιά του πατέρα του. Αυτοί
που είναι κληρονόμοι των νεκρών, είναι και οι ίδιοι νεκροί, και κληρονομούν θάνατο. Αυτοί που είναι
κληρονόμοι των ζωντανών, είναι κληρονόμοι κάθε τι ζωντανού και νεκρού. Οι νεκροί είναι κληρονό-
μοι του τίποτα. Διότι πως μπορεί να κληρονομήσει ο νεκρός; Εάν αυτός που είναι νεκρός κληρονομή-
σει ζωντανό, τότε δεν θα πεθάνει, μα θα ζήσει για πάντα.
Ο άπιστος δεν πεθαίνει, διότι δεν έζησε ποτέ ώστε να πεθάνει. Αυτός που πίστεψε στην αλήθεια,
βρήκε την ζωή, κι αυτός κινδυνεύει να πεθάνει, διότι είναι ζωντανός. Από τότε που ήρθε ο Χριστός, ο
κόσμος δημιουργήθηκε, οι πόλεις στολίστηκαν, οι νεκροί αναστήθηκαν. Όταν ήμασταν Εβραίοι, ήμα-
σταν ορφανοί και είχαμε μόνο μητέρα. Μα όταν γίναμε Χριστιανοί, αποκτήσαμε την μητέρα και τον
πατέρα μας.
Αυτοί που σπέρνουν τον χειμώνα, θερίζουν το καλοκαίρι. Ο χειμώνας είναι ο κόσμος και το καλο-
καίρι το άλλο Αέναο. Ας σπείρουμε στον κόσμο ώστε να θερίσουμε το καλοκαίρι. Γι αυτό, δεν είναι
ταιριαστό να προσευχόμαστε τον χειμώνα. Το καλοκαίρι ακολουθεί τον χειμώνα. Όποιος θερίσει τον
χειμώνα, το μόνο που θα κάνει είναι να ξεριζώσει, διότι δεν υπάρχει σοδειά γι αυτόν. Δεν είναι μόνο
[...] που θα [...] που εμφανίζεται, μα επίσης στο Σάμπαθ [...] είναι φορτωμένο.
Ο Χριστός ήρθε να απελευθερώσει μερικούς, να σώσει κάποιους και να λυτρώσει άλλους. Απελευ-
θέρωσε αυτούς που ήταν ξένοι και τους οικειοποιήθηκε. Και διαχώρισε τους δικούς του, αυτούς
στους οποίους ορκίστηκε για το σχέδιό του. Δεν ήταν μόνο όταν εμφανίστηκε που εθελοντικά προ-
σέφερε την ζωή του, μα εθελοντικά προσέφερε την ζωή του από τότε που ο κόσμος δημιουργήθηκε.
Μετά ήρθε πρώτος, για να τον πάρει, αφού είχε δοθεί όρκος. Μα είχε πέσει σε χέρια ληστών και ήταν
όμηρος (ο κόσμος), μα τον έσωσε (ο Χριστός). Λύτρωσε τους καλούς ανθρώπους του κόσμου, μα και
τους κακούς.
Φως και Σκοτάδι, ζωή και θάνατος, δεξί κι αριστερό, αδέλφια είναι. Είναι αχώριστα. Γι αυτό δεν εί-
ναι το καλό καλό, ούτε το κακό κακό, ούτε η ζωή ζωή, ούτε ο θάνατος θάνατος. Γι αυτό ο καθένας θα
χαθεί στην γενετήρια πηγή του. Μα όσοι θα υψωθούν του κόσμου, είναι άφθαρτοι και αιώνιοι.
Τα ονόματα που δίδονται στα επίγεια είναι απατηλά, διότι ανατρέπουν τις σκέψεις μας από το
σωστό στο λάθος. Έτσι, αυτός που ακούει την λέξη «Θεός», δεν αντιλαμβάνεται αυτό που είναι σω-
στό, μα αυτό που είναι λάθος. Αντίστοιχα και με τις λέξεις «ο Πατέρας» και «ο Υιός» και «το Άγιο
Πνεύμα» και «ζωή» και «φως» και «ανάσταση» και «η Εκκλησία» και όλα τ’ άλλα - οι άνθρωποι δεν
αντιλαμβάνονται αυτό που είναι σωστό, μα αυτό που είναι λάθος, εκτός εάν φτάσουν να γνωρίζουν
τι είναι σωστό.
Τα ονόματα που ακούγονται στον κόσμο [...] εξαπατούν. Εάν ήταν μέρος του Αέναου, δεν θα χρη-
σιμοποιούνταν σαν ονόματα στα επίγεια, ποτέ. Ούτε θα τοποθετούνταν ανάμεσα από επίγεια πρά-
ματα. Έχουν τέλος στο Αέναο.
Μόνο ένα όνομα παρέμεινε άσπιλο από τον κόσμο. Το όνομα που ο Πατέρας έδωσε στον Υιό. Εί-
ναι το όνομα που υψώνεται όλων: το όνομα του Πατέρα. Διότι ο Υιός δεν θα έφτανε να γίνει Πατέ-
ρας, εάν δεν έφερε το όνομα του Πατέρα. Όσοι έχουν αυτό το όνομα, το γνωρίζουν μα δεν το διαδί-
δουν. Μα όσοι δεν το έχουν, δε το γνωρίζουν .
Μα η αλήθεια έφερε ονόματα στην ύπαρξη του κόσμου για εμάς, διότι δεν είναι δυνατόν να την
μάθουμε (την αλήθεια) χωρίς αυτά τα ονόματα. Η αλήθεια είναι ένα μόνο πράγμα. Είναι μέσα πολλά
πράγματα ώστε να μπορούμε να την διδάξουμε με αγάπη μέσα από πολλά πράγματα. Οι άρχοντες
θέλησαν να ξεγελάσουν τους ανθρώπους, όταν είδαν πως έχουν συγγένεια με αυτούς που είναι αλη-
θινά καλοί. Πήραν τα ονόματα αυτών που είναι καλά και τα έδωσαν σ’ αυτά που δεν είναι καλά, ώστε
μέσα από τα ονόματα να ξεγελάσουν τους ανθρώπους και να τους δεσμεύσουν σ’ όσα δεν είναι καλά.
Και μετά τους έκαναν μεγάλη χάρη! Τους επέτρεψαν να απομακρυνθούν απ’ όσα δεν είναι καλά και
να πάνε κοντά σ’ όσα είναι καλά. Αυτά τα γνώριζαν, διότι ήθελαν να πάρουν τους ελεύθερους αν-
θρώπους και να τους κάνουν σκλάβους τους για πάντα.
Αυτές είναι δυνάμεις που [...] ο άνθρωπος, που δεν τον επιθυμούσε σκλάβο, ώστε εκείνοι να [...].
Διότι εάν ο άνθρωπος σωθεί, δεν θα υπάρχουν θυσίες [...] και ζώα δεν θα προσφέρονται στις δυνά-
μεις. Πράγματι, ζώα ήταν αυτά που τους θυσιάζανε. Πράγματι, τους τα προσφέρανε ζωντανά, μα ό-
ταν τους τα προσφέρανε, πεθαίνανε (τα ζώα). Μα ο άνθρωπος, τον προσφέρανε στον Θεό νεκρό, και
ζούσε.
Πριν έρθει ο Χριστός, δεν υπήρχε ψωμί στον κόσμο, όπως ο Παράδεισος, εκεί που ήταν ο Αδάμ,
είχε πολλά δέντρα να φροντιστούν και ζώα, μα όχι σιτάρι να θρέψει τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος τρε-
φότανε όπως τα ζώα, μα όταν ήρθε ο Χριστός, ο τέλειος άνθρωπος, έφερε ψωμί από τον ουρανό για
να τραφεί ο άνθρωπος σαν άνθρωπος. Οι άρχοντες πίστευαν πως είναι από την δική τους δύναμη
και θέληση, που έκαναν ότι έκαναν, μα το Άγιο Πνεύμα κρυφά εκπλήρωνε τα πάντα μέσω αυτών. Η
αλήθεια, που υπήρχε από την αρχή, φαίνεται παντού. Και πολλοί την βλέπουν να θερίζεται μα λίγοι
εκείνοι που την βλέπουν να ξεριζώνεται.
Κάποιοι λένε πως «η Μαρία συνέλαβε από το Άγιο Πνεύμα». Κάνουν λάθος. Δεν ξέρουν τι λένε.
Πότε μια γυναίκα συνέλαβε από γυναίκα; Η Μαρία είναι η παρθένα που καμία δύναμη δεν την μόλυ-
νε. Είναι μεγάλο ανάθεμα για τους Εβραίους, που είναι οι απόστολοι και οι αποστολικοί άνθρωποι.
Αυτή η παρθένα που καμία δύναμη δεν μόλυνε [...] οι δυνάμεις μολύνουν τον εαυτό τους. Και ο Κύριος
δεν θα έλεγε «ο Πατέρας μου στον Ουρανό» (Μτθ. 16:17), εάν δεν είχε κι άλλο πατέρα, μα θα έλεγε
απλά «ο Πατέρας μου».
Ο Κύριος είπε στους μαθητές του «[...] από κάθε οίκο. Φέρτε το στον οίκο του Πατέρα. Μα μην
παίρνετε τίποτα από τον οίκο του Πατέρα, να το πάτε αλλού»
«Ιησούς» είναι κρυφό όνομα, «Χριστός» είναι το όνομα που αποκαλύφθηκε. Γι αυτό το «Ιησούς»
δεν είναι συγκεκριμένο σε καμία γλώσσα. Μα καλείται πάντα με το όνομα «Ιησούς». Μα το «Χριστός»
στα Συριακά είναι «Μεσσίας» και στα Ελληνικά «Χριστός». Σίγουρα όλοι οι άλλοι το έχουν στην δική
τους γλώσσα. «Ο Ναζωραίος» είναι αυτός που αποκαλύπτει τα κρυφά. Ο Χριστός έχει τα πάντα μέσα
του, είτε είναι άνθρωπος, άγγελος, μυστήριο ή ο Πατέρας.
Όσοι λένε ότι ο Κύριος πρώτα πέθανε και μετά αναστήθηκε, κάνουν λάθος. Διότι πρώτα αναστή-
θηκε και μετά πέθανε. Εάν κάποιος δεν αναστηθεί πρώτα, δεν θα πεθάνει. Όπως ο Θεός ζει, έτσι [...].
Κανείς δεν θα κρύψει κάτι μεγάλης αξίας σε κάτι μεγάλο. Πολλές χιλιάδες φυλάσσονται σε κάτι
πενιχρής αξίας. Συγκρίνετε αυτό με την ψυχή. Είναι κάτι πολύτιμο που ζεί μέσα σε ένα άθλιο σώμα.
Μερικοί φοβούνται να υψωθούν γυμνοί. Γι αυτό εύχονται να υψωθούν με σάρκα, μα δεν γνωρί-
ζουν πως αυτοί που φορούν την σάρκα, είναι οι γυμνοί. Αυτοί είναι που [...] που γδύνονται που δεν
είναι γυμνοί. «Σάρκα και αίμα δεν θα κληρονομήσουν την βασιλεία του Πατέρα» (Α’ Κορ. 15:50). Τι εί-
ναι αυτό που δεν θα κληρονομήσει; Αυτό που είναι πάνω μας. Μα τι είναι αυτό που θα κληρονομήσει;
Είναι αυτό που ανήκει στον Ιησού και στο αίμα του. Διότι γι αυτό είπε «αυτός που δεν θα φάει την
σάρκα μου και δεν θα πιεί το αίμα μου, δεν έχει ζωή μέσα του» (Ιωαν. 6:53). Τι είναι αυτό; Η σάρκα του
είναι ο κόσμος και το αίμα του το Άγιο Πνεύμα. Όποιος λάβει αυτά, έχει λάβει τροφή και νερό και
ρούχα. Βρίσκω λάθος τους άλλους που λένε ότι δεν θα υψωθεί. Τότε και οι δύο είναι λάθος. Λέτε ότι η
σάρκα δεν θα υψωθεί. Μα πείτε μου τι θα υψωθεί ώστε να σας τιμήσω. Λέτε το Πνεύμα στην σάρκα,
κι επίσης ότι αυτό το φως είναι στην σάρκα. Μα και αυτό είναι κάτι που υπάρχει στην σάρκα, ότι κι αν
πείτε, δεν λέτε τίποτα έξω από την σάρκα. Είναι απαραίτητο να υψωθούμε με αυτήν την σάρκα, αφού
τα πάντα υπάρχουν μέσα σ’ αυτήν. Σ’ αυτόν τον κόσμο, όσοι φορούν ρούχα είναι καλύτεροι από τα
ρούχα. Στην βασιλεία του ουρανού, τα ρούχα είναι καλύτερα από αυτούς που τα φορούν.
Μέσω του νερού και της φωτιάς εξαγνίζεται όλος ο τόπος - το ορατό από το ορατό, το κρυφό
από το κρυφό. Υπάρχουν κρυφά μέσα στα ορατά. Υπάρχει νερό στο νερό και φωτιά στο Χρίσμα.
Ο Ιησούς παρέμεινε κρυφός, διότι δεν εμφανίστηκε όπως πραγματικά είναι, μα με τρόπο που να
μπορούμε να τον δούμε. Σ’ όλους εμφανίστηκε. Στους μεγάλους σαν μεγάλος. Στους μικρούς σαν μι-
κρός. Στους αγγέλους σαν άγγελος και στους ανθρώπους σαν άνθρωπος. Γι αυτό ο Λόγος του παρέ-
μεινε κρυφός απ’ όλους. Μερικοί πραγματικά τον είδαν, πιστεύοντας ότι έβλεπαν τον εαυτό τους, μα
όταν εμφανίστηκε στους μαθητές του με δόξα, στο βουνό, δεν ήταν μικρός. Έγινε μεγάλος, μα είχε κά-
νει τους μαθητές του μεγάλους, ώστε να μπορούν να τον δουν.
Εκείνη την ημέρα είπε «εσείς που ενώσατε το τέλειο φως με το Άγιο Πνεύμα, ενώστε τους αγγέ-
λους με μας, που είμαστε οι εικόνες». Μην αποστρέφεστε τον αμνό, διότι χωρίς αυτόν δεν θα μπο-
ρούσατε να δείτε τον βασιλιά. Κανείς δεν θα μπορέσει να εισέλθει στον βασιλιά εάν είναι γυμνός.
Ο ουράνιος άνθρωπος έχει περισσότερους υιούς από τον επίγειο. Εάν οι υιοί του Αδάμ είναι πολ-
λοί, παρόλο που πεθαίνουν, πόσο περισσότεροι οι υιοί του τέλειου ανθρώπου, που δεν πεθαίνουν.
Ο πατέρας κάνει έναν υιό, και ο υιός δεν έχει την δύναμη να κάνει έναν υιό. Διότι αυτός που γεν-
νήθηκε δεν έχει την δύναμη να γεννά, μα ο υιός παίρνει αδέλφια, μα όχι υιούς. Όσοι γεννήθηκαν στον
κόσμο, γεννήθηκαν με τρόπο φυσικό, και οι άλλοι γαλουχήθηκαν από το μέρος απ’ όπου γεννήθηκαν.
Είναι από το υποσχόμενο μέρος όπου έρχεται η γαλούχηση στον άνθρωπο. [...] από το στόμα του. Και
έστειλε τον Λόγο από αυτό το μέρος, να γαλουχηθεί με το στόμα και να γίνει τέλειο. Διότι με ένα φιλί
ο τέλειος συνελήφθηκε και γεννήθηκε. Γι αυτό φιλούμε ο ένας τον άλλο. Συλλαμβάνουμε από την χά-
ρη που είναι μέσα στον άλλο.
Ήταν τρεις που πάντα βρίσκονταν στο πλάι του Κυρίου: Η Μαρία η μητέρα του και η αδελφή της,
και η Μαρία η Μαγδαληνή, που αποκαλείται η σύντροφός του. Και η τρεις λέγονταν «Μαρία».
 «Ο Πατέρας» και «ο Υιός» είναι μοναδικά ονόματα. «το Άγιο Πνεύμα» είναι διπλό όνομα. Διότι εί-
ναι παντού: είναι πάνω και κάτω, είναι μέσα στα κρυφά και στα φανερά. Το Άγιο Πνεύμα είναι στα
φανερά: στα κάτω. Είναι και στα κρυφά: στα πάνω.
Τους Αγίους τους υπηρετούν κακές δυνάμεις, διότι είναι τυφλωμένες από το Άγιο Πνεύμα και πι-
στεύουν ότι υπηρετούν έναν απλό άνθρωπο. Γι αυτό ένας μαθητής ρώτησε τον Κύριο μια μέρα γι αυ-
τόν τον λόγο. Και του απάντησε «ζήτα από την μητέρα σου, κι αυτή θα σου δώσει όλα όσα ανήκουν
σε άλλον»
Οι απόστολοι είπαν στους μαθητές «είθε όλη μας η προσφορά να έχει αλάτι». Καλούσαν την Σο-
φία «αλάτι». Χωρίς αυτήν, καμία προσφορά δεν είναι δεκτή. Μα η Σοφία είναι στείρα, δεν έχει τέκνα.
Γι αυτό καλείται «κόκκος αλατιού». Όπου αυτοί [...] τον τρόπο τους, το Άγιο Πνεύμα [...], και τα τέκνα
της είναι πολλά.
Ότι έχει ο πατέρας, ανήκει στον υιό, κι ο υιός, όσο είναι μικρός, δεν τον εμπιστεύονται με ότι του
ανήκει. Μα όταν γίνει άνδρας, ο πατέρας του, του δίνει ότι του ανήκει. Όσοι ξεστρατίζουν, επειδή το
πνεύμα τους γεννιέται, συνήθως ξεστρατίζουν λόγω του Πνεύματος. Έτσι, από την ίδια αναπνοή η
φωτιά φουντώνει και σβήνεται.
Έχαμοθ είναι ένα πράμα, Έχμοθ είναι άλλο. Έχαμοθ είναι απλά η Σοφία, μα Έχμοθ είναι η Σοφία του
θανάτου, που κατέχει αυτός που γνωρίζει τον θάνατο, και που καλείται «μικρή Σοφία».
Υπάρχουν κατοικίδια ζώα, όπως ο ταύρος και το γαϊδούρι και άλλα του είδους. Άλλα είναι άγρια
και ζούνε ξεχωριστά στην έρημο. Ο άνθρωπος οργώνει την γη με την βοήθεια των κατοικίδιων, κι απ’
αυτήν γαλουχείται, αυτός και τα ζώα, είτε είναι κατοικίδια είτε είναι άγρια. Συγκρίνετε με τον τέλειο
άνθρωπο. Μέσα από υπάκουες δυνάμεις οργώνει, προετοιμάζοντας τα πάντα να δημιουργηθούν. Γι
αυτό τα πάντα στέκονται, είτε είναι καλά είτε είναι κακά, δεξιά ή αριστερά. Το Άγιο Πνεύμα είναι ποι-
μένας όλων και εξουσιάζει όλες τις δυνάμεις, τις «εξημερωμένες» και τις «άγριες», και αυτές που είναι
μοναδικές. Διότι πράγματι αυτός [...] τις κλείνει μέσα του, ώστε να [...] εύχονται, μα δεν μπορούν να
αποδράσουν.
Αυτός που δημιουργήθηκε είναι όμορφος, μα δεν θα βρείτε τους υιούς του ευγενής δημιουργίες.
Εάν γεννιότανε, αντί να δημιουργηθεί, θα βρίσκατε τους σπόρους του ευγενής. Μα τώρα δημιουργή-
θηκε και γέννησε. Ποιά η ευγένεια σ’ αυτό; Πρώτα, η μοιχεία δημιουργήθηκε, μετά ο φόνος. Κι αυτός
γεννήθηκε με μοιχεία, διότι ήταν το τέκνο του Ποιμένα. Γι αυτό έγινε φονιάς, σαν τον πατέρα του, και
σκότωσε τον αδελφό του. Πράγματι, κάθε ερωτική πράξη που μεσολάβησε, είναι μοιχεία.
Ο Θεός είναι βαφέας. Όπως οι καλές βαφές, που λέγονται «αληθινές», διαλύονται με τα πράγματα
που βάφουν, έτσι με αυτές ο Θεός έβαψε. Μιας και οι βαφές Του είναι αθάνατες, γίνονται αθάνατοι με
τα χρώματά Του. Τώρα ο Θεός βουτά αυτά που βουτά σε νερό.
Είναι αδύνατον για κάποιον να δει τα πράγματα που πραγματικά υπάρχουν, εάν δεν γίνει σαν
αυτά. Μα δεν είναι αυτός ο τρόπος του ανθρώπου στον κόσμο: βλέπει τον ήλιο χωρίς να είναι ήλιος
και τον ουρανό και την γη και άλλα, χωρίς να είναι αυτά. Έτσι τηρείται η αλήθεια. Μα εσείς είδατε κά-
τι απ’ αυτό το μέρος και γίνατε όλα αυτά. Είδατε το Πνεύμα και γίνατε πνεύμα. Είδατε τον Χριστό και
γίνατε Χριστός. Είδατε τον Πατέρα και θα γίνετε ο Πατέρας. Οπότε σ’ αυτό το μέρος βλέπετε τα πά-
ντα και δεν βλέπετε τον εαυτό σας, μα σ’ εκείνο το μέρος βλέπετε τον εαυτό σας - κι ότι βλέπετε θα
γίνετε.
Η πίστη λαμβάνει, η αγάπη δίνει. Κανείς δεν θα μπορέσει να λάβει χωρίς πίστη. Κανείς δεν μπορεί
να δώσει χωρίς αγάπη. Γι αυτό, για να μπορέσουμε πραγματικά να δώσουμε, πιστεύουμε. Και για να
μπορέσουμε να αγαπήσουμε, δίνουμε. Διότι όταν ένας δίνει χωρίς αγάπη, δεν θα έχει να λαμβάνει απ’
αυτό που έδωσε. Αυτός που έλαβε κάτι διαφορετικό από τον Κύριο, είναι ακόμα Εβραίος.
Οι απόστολοι που ήταν πριν από εμάς, είχαν αυτά τα ονόματα γι αυτόν «Ιησούς, ο Ναζωραίος,
Μεσσίας», δηλαδή «Ιησούς, ο Ναζωραίος, ο Χριστός». Το τελευταίο όνομα είναι «Χριστός», το πρώτο
είναι «Ιησούς» και το μεσαίο είναι «ο Ναζωραίος». Το «Μεσσίας» έχει 2 έννοιες: «Χριστός» και «πρό-
τυπο». Το «Ιησούς» είναι Εβραϊκό για «την λύτρωση». «Ναζάρα» σημαίνει «Αλήθεια». «Ο Ναζωραίος»
λοιπόν είναι «η Αλήθεια». «Χριστός» [...] έχει λυτρωθεί. «Ο Ναζωραίος» και ο «Ιησούς» είναι αυτοί που
έχουν λυτρωθεί.
Όταν το μαργαριτάρι πεταχτεί στις λάσπες, περιφρονείται. Εάν αλειφθεί με έλαιο, δεν γίνεται πιο
πολύτιμο. Μα έχει πάντα την ίδια αξία στον ιδιοκτήτη του. Συγκρίνετε με τους Υιούς του Θεού: όπου
κι αν είναι, εξακολουθούν να έχουν αξία στα μάτια του Πατέρα.
Εάν πείτε «είμαι Εβραίος», κανείς δεν θα συγκινηθεί. Εάν πείτε «είμαι Ρωμαίος» κανείς δεν θα ενο-
χληθεί. Εάν πείτε «είμαι Έλληνας, βάρβαρος, σκλάβος, ελεύθερος άνθρωπος», κανείς δεν θα προβλη-
ματιστεί. Εάν πείτε «είμαι Χριστιανός», οι [...] θα τρέμουν από φόβο. Γι αυτό εγώ ίσως [...] έτσι – ο άν-
θρωπος του οποίου το όνομα [...] δεν θα μπορέσει να αντέξει το άκουσμα.
Ο Θεός είναι κανίβαλος. Γι αυτό οι άνθρωποι θυσιάζονται σ’ Αυτόν. Πριν θυσιαστούν άνθρωποι,
ζώα θυσιάζονταν, μιας και σ’ αυτούς που θυσιάζονταν, δεν ήταν Θεοί.
Οι γυάλινες καράφες και τα πήλινα βάζα φτιάχτηκαν με φωτιά. Μα, εάν σπάσει η γυάλινη κανάτα,
ξαναφτιάχνεται, διότι δημιουργήθηκε με μια ανάσα. Εάν σπάσει το πήλινο βάζο, δεν ξαναφτιάχνεται,
διότι δεν δημιουργήθηκε με ανάσα.
Ο γάιδαρος που γυρνά μια μυλόπετρα, έχει περπατήσει εκατοντάδες μίλια. Μα, όταν ελευθερώ-
θηκε (από την πέτρα) είδε ότι εξακολουθεί να είναι στο ίδιο σημείο. Υπάρχουν άνθρωποι που έκαναν
πολλά ταξίδια, μα δεν προόδευσαν προς έναν σκοπό. Όταν το σούρουπο ήρθε, δεν είδαν ούτε πόλη
ούτε χωριό, ούτε ανθρώπινο τεχνούργημα ούτε φυσικό φαινόμενο, ούτε δύναμη ούτε άγγελο. Μά-
ταιοι ήταν οι μόχθοι τους.
Η Μετάληψη είναι ο Ιησούς. Διότι αυτός καλείται στα Συριακά «Φαρισάθα» που σημαίνει «αυτός
που απλώθηκε παντού», διότι ο Ιησούς ήρθε για να σταυρώσει τον κόσμο.
Ο Κύριος πήγε στους βαφείς του Λευί. Πήρε 72 διαφορετικά χρώματα και τα πέταξε στην δεξαμη-
νή. Τα τράβηξε έξω όλα άσπρα. Και είπε «ο Υιός του Ανθρώπου έγινε βαφέας». Όσο για την Σοφία που
καλείται «στείρα», είναι η μητέρα των αγγέλων. Και η σύντροφος του [...] Μαρία Μαγδαληνή [...] την
αγαπούσε περισσότερο από όλους τους μαθητές, και συνήθιζε να την φιλά συχνά στο στόμα. Οι
άλλοι μαθητές [...]. του είπαν «γιατί αγαπάς αυτήν περισσότερο από εμάς;». Και ο Σωτήρας τους α-
πάντησε «γιατί δεν αγαπώ εσάς όπως αυτήν; Όταν ένας τυφλός κι ένας που βλέπει είναι μαζί στο
σκοτάδι, δεν διαφέρουν μεταξύ τους. Μα όταν το φως έρθει, τότε αυτός που βλέπει θα δει το φως, κι
αυτός που είναι τυφλός θα παραμείνει στο σκοτάδι».
Ο Κύριος είπε «μακάριος αυτός που προηγήθηκε της δημιουργίας του. Διότι αυτός που είναι, ήταν
και θα είναι»
Η ανωτερότητα του ανθρώπου δεν είναι ορατή στο μάτι, μα βρίσκεται σ’ ότι κρύβεται από το μά-
τι.
Επομένως, αυτός έχει εξουσία στα ζώα που είναι πιο δυνατά από αυτόν και μεγάλα σ’ ότι είναι
ορατό και αόρατο. Έτσι επιβιώνουν. Μα εάν ο άνθρωπος αποχωριστεί από αυτά, σφάζονται μεταξύ
τους και δαγκώνονται. Αλληλοφαγωθήκανε διότι δεν βρίσκανε φαγητό. Μα τώρα βρήκανε φαγητό,
επειδή ο άνθρωπος καλλιέργησε την γη.
 Εάν κάποιος βυθιστεί στο νερό και ξαναβγεί χωρίς να έχει λάβει κάτι, και πει «είμαι Χριστιανός»,
τότε δανείζεται το όνομα με τόκο. Μα εάν λάβει το Άγιο Πνεύμα, τότε έχει λάβει το όνομα ως δώρο.
Αυτός που έλαβε το δώρο δεν χρειάζεται να το δώσει πίσω, μα απ’ αυτόν που δανείστηκε το όνομα
με τόκο, η πληρωμή απαιτείται. Έτσι συμβαίνει όταν κάποιος βιώνει το μυστήριο.
Σπουδαίο είναι το μυστήριο του γάμου! Διότι χωρίς αυτό, ο κόσμος δεν θα υπήρχε. Τώρα όμως η
ύπαρξη του κόσμου [...], και η ύπαρξη [...] γάμο. Σκεφτείτε την [...] σχέση, διότι κατέχει δύναμη. Το εί-
δωλό (αντίθετό) της, είναι μίασμα.
Οι μορφές του κακού πνεύματος είναι ανδρικές και γυναικείες. Οι ανδρικές είναι οι μορφές εκείνες
που ενώνονται με τις ψυχές που βρίσκονται σε γυναικείο σώμα και οι γυναικείες μορφές είναι αυτές
που ανακατεύονται με ψυχές σε ανδρικό σώμα, μέσω αυτού που είναι ανυπάκουος. Και κανείς δεν θα
μπορέσει να αποδράσει απ’ αυτές εάν τον δέσουν, εάν δεν λάβει ανδρική δύναμη ή γυναικεία δύναμη,
τον γαμπρό και την νύφη. Ένας τους λαμβάνει από το καθρέφτισμα της γαμήλιας σουίτας. Όταν οι
κακόβουλες γυναίκες βλέπουν έναν άνδρα να κάθεται μόνος, πέφτουν πάνω του και παίζουν μαζί
του για να τον διαφθείρουν. Έτσι και οι έκφυλοι άνδρες, όταν βλέπουν μια γυναίκα να κάθεται μόνη,
πάνε και κάθονται δίπλα της και προσπαθούν να την πείσουν και να την σαγηνεύσουν, για να την δι-
αφθείρουν. Μα εάν δουν έναν άνδρα να κάθεται με την σύζυγό του στο πλάι του, τότε οι μιαρές γυ-
ναίκες δεν μπορούν να μπουν μέσα στον άνδρα, ούτε οι μιαροί άνδρες μέσα στην γυναίκα. Έτσι, όταν
η εικόνα και ο άγγελος είναι ενωμένοι μεταξύ τους, κανείς δεν μπορεί να μπει μέσα τους.
Αυτός που βγαίνει από τον κόσμο, δεν μπορεί πια να είναι δέσμιος των εδαφών που ήταν στον
κόσμο. Ολοφάνερα είναι υπεράνω του πόθου των [...] και του φόβου. Είναι αφέντης υπεράνω [...]. Εί-
ναι ανώτερος της ζήλιας. Εάν [...] έρθει, τον συλλαμβάνουν και τον πνίγουν. Και πως θα μπορέσει αυ-
τός να δραπετεύσει από τις μεγάλες [...] δυνάμεις; Πως θα καταφέρει να [...]; Μερικοί λένε «έχουμε πί-
στη» ώστε να [...] τα ακάθαρτα πνεύματα και δαίμονες. Διότι εάν είχαν το Άγιο Πνεύμα, κανένα ακά-
θαρτο πνεύμα δεν θα μπορούσε να τους προκαλέσει. Μην φοβάστε την σάρκα και μην την αγαπάτε.
Εάν την φοβάστε, θα σας διαφεντεύει. Εάν την αγαπάτε, θα σας καταπιεί και θα σας παραλύσει.
Κι έτσι διαμένει είτε σ’ αυτόν τον κόσμο, είτε μέσα στην ανάσταση είτε στην μέση. Ο Θεός να φυλάει
να μην βρεθώ εκεί! Σ’ αυτόν τον κόσμο υπάρχει καλό και κακό. Τα καλά του δεν είναι καλά και τα κα-
κά του δεν είναι κακά. Μα υπάρχει κακό μετά από αυτόν τον κόσμο, που είναι αληθινό κακό - αυτό
που καλείται «η μέση». Είναι ο θάνατος . Όσο είμαστε σ’ αυτόν τον κόσμο, είναι πρέπον για εμάς να
καταφέρουμε την ανάσταση, ώστε να μπορέσουμε μετά να απαλλαγούμε από την σάρκα, να ανα-
παυτούμε και να μην περπατούμε στην μέση. Διότι πολλοί θα ξεστρατίσουν. Μα είναι καλό να ξεπερ-
νούν τον κόσμο, προτού αμαρτήσουν. Μερικοί δεν θα θέλουν, ούτε έχουν την δύναμη να το κάνουν.
Κι άλλοι που θα το θέλουν, μα δεν θα έχουν κέρδος απ’ αυτό. Διότι δεν θα πράττουν από [...] κι έτσι
γίνονται αμαρτωλοί. Κι αν δεν θέλουν, η δικαιοσύνη θα τους διαφεύγει σε κάθε περίπτωση: και είναι
πάντα θέμα της θέλησης, κι όχι της πράξης.
Ένας απόστολος είδε σε όραμα ανθρώπους κλεισμένους μέσα σε φλεγόμενο σπίτι και τυλιγμένους
σε φλεγόμενη [...], να ψεύδονται [...], να φλογίζονται [...], ήταν μέσα σε [...] πίστη. Και τους είπε «[...] ώ-
στε να σωθείτε;» [...], «δεν το επιθυμούσαν. Έλαβαν [...] τιμωρία, αυτό που λέγεται ‘[...] σκοτάδι’, διότι
[...]».
Από νερό και φωτιά δημιουργήθηκε η ψυχή και το πνεύμα. Από νερό, φωτιά και φως δημιουργή-
θηκε ο υιός της γαμήλιας σουίτας. Η φωτιά είναι το Χρίσμα, το φως είναι η φωτιά. Δεν αναφέρομαι
στην φωτιά που δεν έχει μορφή, αλλά στην φωτιά με λευκή μορφή, που είναι φωτεινή και όμορφη,
και που δίνει ομορφιά .
 Η αλήθεια δεν ήρθε στον κόσμο γυμνή, μα με σύμβολα και εικόνες. Ο κόσμος δεν θα λάβει την α-
λήθεια με άλλο τρόπο. Υπάρχει αναγέννηση και εικόνα αναγέννησης. Είναι οπωσδήποτε απαραίτητο
να γεννηθούμε ξανά μέσα από την εικόνα. Ποια; Την ανάσταση. Η εικόνα πρέπει να ξαναυψωθεί μέ-
σω της εικόνας. Η γαμήλια σουίτα και η εικόνα πρέπει να εισέλθουν μέσω της εικόνας στην αλήθεια:
αυτή είναι η αποκατάσταση. Αυτοί που αναπαράγουν το όνομα του Πατέρα, του Υιού και του Αγίου
Πνεύματος, πρέπει να το αναπαράγουν για εσάς. Εάν κάποιος δεν τα αποκτήσει, το όνομα («Χριστια-
νός») θα του ζητηθεί να το δώσει πίσω. Μα ένας λαμβάνει το Χρίσμα του [...] και την δύναμη του
σταυρού. Αυτή τη δύναμη, οι απόστολοι την λένε «δεξί κι αριστερό» . Και τότε αυτός ο άνθρωπος δεν
είναι πια Χριστιανός, αλλά Χριστός.
Ο Κύριος έκανε τα πάντα σε μυστήρια, βάπτιση και χρίσμα και ευχαριστία και λύτρωση και γαμή-
λιο δωμάτιο. […] είπε «ήρθα να για να κάνω τα κάτω σαν τα πάνω και τα έξω σαν τα μέσα. Ήρθα για
να τα ενώσω σε ένα μέρος». [...] εδώ με σύμβολα, [...] και εικόνες.
Αυτοί που λένε «υπάρχει ένας ουράνιος άνθρωπος και ένας πάνω από αυτόν» κάνουν λάθος.
Διότι είναι ο πρώτος πριν από αυτούς τους δύο ουράνιους ανθρώπους, αυτός που αποκαλύφθηκε,
που καλούν «ο κάτω». Και σ’ αυτόν που ανήκουν τα κρυφά, είναι πάνω απ’ αυτόν. Θα ήταν καλύτερα
να έλεγαν «το εσώτερο και το εξώτερο, κι ότι είναι έξω το εξώτερο». Γι αυτό ο Κύριος αποκάλεσε κα-
ταστροφή το «εξώτερο σκοτάδι». Δεν υπάρχει άλλο εξώτερο πέραν αυτού. Είπε «ο Πατέρας μου που
είναι στα κρυφά». Είπε «πηγαίνετε στην κάμαρά σας, κλείστε την πόρτα πίσω σας και προσευχηθείτε
στον Πατέρα σας που είναι στα κρυφά» (Ματθ. 6:6), αυτός που είναι μέσα σε όλους. Μα αυτό που εί-
ναι μέσα τους, είναι ανόητο. Πέρα από αυτό, δεν υπάρχει τίποτε άλλο μέσα τους. Γι αυτό λένε «αυτός
που είναι πάνω απ’ όλους».
Πριν τον Χριστό, μερικοί ήρθανε από μέρος που δεν μπορούνε πια να εισέλθουν, και πήγαν εκεί
απ’ όπου δεν μπορούν πια να βγουν. Μετά ήρθε ο Χριστός. Αυτοί που εισήλθαν, τους έβγαλε και αυτοί
που εξήλθαν τους έφερε μέσα.
Όταν η Εύα ήταν ακόμα με τον Αδάμ, ο θάνατος δεν υπήρχε. Όταν χωρίστηκε από αυτόν, δημι-
ουργήθηκε ο θάνατος. Εάν ξανα-εισέλθει, και επιτύχει τον παλιό εαυτό του, ο θάνατος δεν θα υπάρ-
χει πια.
«Θεέ μου, Θεέ μου, Κύριέ μου, με εγκατέλειψες;» (Μαρκ. 15:34). Ήταν στον σταυρό όταν είπε αυτά
τα λόγια, διότι είχε φύγει από αυτό το μέρος.
[...] αυτός που γεννήθηκε μέσω αυτού που [...] από τον Θεό.
Οι [...] από τους νεκρούς. [...] να είναι, μα τώρα [...] τέλειος. [...] σάρκα, μα αυτό [...] είναι αληθινή
σάρκα. [...] δεν είναι αληθινό, αλλά [...] κρατά μόνο την εικόνα του αληθινού.
Η γαμήλια σουίτα δεν είναι για τα ζώα, ούτε για τους σκλάβους, ούτε για τις έκφυλες γυναίκες. Μα
είναι για τους ελεύθερους άνδρες και τις παρθένες.
Μέσω του Αγίου Πνεύματος πραγματικά δημιουργηθήκαμε, μα δημιουργηθήκαμε μέσω του Χρι-
στού στα δύο. Μυρωθήκαμε μέσω του Πνεύματος. Όταν δημιουργηθήκαμε, είμασταν ενωμένοι. Κα-
νείς δεν μπορεί να δει τον εαυτό του στο νερό ή στον καθρέφτη χωρίς φως. Ούτε εσείς μπορείτε να
δείτε μέσα στο φως χωρίς καθρέφτη ή νερό. Γι αυτό, είναι πρέπων να βαφτίζεστε μέσα στα δύο, στο
φως και το νερό. Τώρα το νερό είναι το Χρίσμα.
Υπήρχαν τρία κτίσματα ειδικά για θυσία στην Ιερουσαλήμ. Το ένα που κοίταζε την δύση, λεγότανε
«το Άγιο». Το άλλο που κοιτούσε νότια, λεγότανε «το Άγιο του Αγίου». Το τρίτο που κοιτούσε ανατο-
λικά, λεγότανε «το Άγιο των Αγίων», εκεί που εισέρχεται ο αρχιερέας. Το βάπτισμα είναι το «Άγιο»
κτίριο. Η λύτρωση είναι το «Άγιο του Αγίου». «Το Άγιο των Αγίων» είναι η γαμήλια σουίτα. Το βάπτι-
σμα συμπεριλαμβάνει την ανάσταση και την λύτρωση. Η λύτρωση γίνεται στην γαμήλια σουίτα. Μα
στην γαμήλια σουίτα είναι μέσα σε αυτό που είναι ανώτερο του [...] δεν θα το βρείτε [...] είναι αυτοί
που προσεύχονται [...] Ιερουσαλήμ, που [...] Ιερουσαλήμ [...] που λέγονται «Άγιο των Αγίων» [...] το πέ-
πλο ήταν δανεικό, [...] γαμήλια σουίτα εκτός από την εικόνα [...] άνω. Γι αυτό, το πέπλο του ήταν δα-
νεικό από την κορυφή ως το τέλος. Διότι ταίριαζε σε μερικούς που ήταν κάτω να πάνε πάνω.
Οι δυνάμεις δεν βλέπουν αυτούς που είναι ντυμένοι με τέλειο φως, και γι αυτό δεν μπορούν να
τους διαφθείρουν. Πρέπει να ντυθούμε με αυτό το φως, με ψυχή και σώμα στην ένωση.
Εάν η γυναίκα δεν διαχωριζότανε από τον άνδρα, δεν θα πέθαινε με τον άνδρα. Ο διαχωρισμός
του έγινε η αρχή του θανάτου. Γι αυτό, ο Χριστός ήρθε να αποκαταστήσει τον διαχωρισμό, που ήταν
από την αρχή, και να ξαναενώσει τους δύο, και να δώσει ζωή σ’ αυτούς που πέθαναν λόγω του δια-
χωρισμού, και να τους ενώσει. Μα η γυναίκα ενώνεται με τον άνδρα της στην γαμήλια σουίτα. Πράγ-
ματι, όσοι ενώνονται στην γαμήλια σουίτα, δεν θα ξαναχωριστούν. Έτσι, η Εύα διαχωρίστηκε από τον
Αδάμ, διότι δεν ήταν σε γαμήλια σουίτα που ενώθηκε μαζί του.
Η ψυχή του Αδάμ δημιουργήθηκε με μια πνοή. Σύντροφος της ψυχής του είναι το πνεύμα. Η Μη-
τέρα του δόθηκε σ’ αυτόν. Η ψυχή του πάρθηκε πίσω και αντικαταστάθηκε με το πνεύμα. Όταν ήταν
ενωμένος (με το πνεύμα), είπε λόγια ακατανόητα στις δυνάμεις. Τον φθονούσαν [...] πνευματικό σύ-
ντροφο [...] κρυφό [...] ευκαιρία [...] μόνο γι αυτούς [...] γαμήλια σουίτα, ώστε να [...].
Ο Ιησούς φάνηκε [...] Ιορδανία - το ολοκλήρωμα της Βασιλείας του Ουρανού. Αυτός που δημιουρ-
γήθηκε πριν απ’ όλα, αναδημιουργήθηκε. Αυτός που κάποτε χρίστηκε, ξαναχρίστηκε εκ νέου. Αυτός
που απελευθερώθηκε, απελευθέρωσε κι άλλους.
Πράγματι, κάποιος πρέπει να προφέρει ένα μυστήριο. Ο Πατέρας όλων ενώθηκε με την παρθένα
που ήρθε κάτω και φωτιά έλαμψε γι αυτόν εκείνη τη μέρα. Εμφανίστηκε στην μεγάλη γαμήλια σουίτα.
Έτσι το σώμα του δημιουργήθηκε εκείνη τη μέρα. Έφυγε από την γαμήλια σουίτα σαν ένας που δημι-
ουργήθηκε από τον γαμπρό και την νύφη. Έτσι ο Ιησούς εγκαθίδρυσε τα πάντα μέσω αυτών. Είναι
πρέπων οι μαθητές του να εισέλθουν εκεί που αναπαύεται.
Ο Αδάμ δημιουργήθηκε από δύο παρθένες: από το Πνεύμα και από την παρθένα γη. Ο Χριστός
λοιπόν, γεννήθηκε από παρθένα για να επανορθώσει την Πτώση που έγινε στην δημιουργία.
Υπάρχουν δύο δέντρα στον Παράδεισο. Το ένα φέρει ζώα, το άλλο φέρει ανθρώπους. Ο Αδάμ έ-
φαγε από το δέντρο που φέρει ζώα. Έγινε ζώο και γέννησε ζώα. Γι αυτό τα τέκνα του Αδάμ λατρεύ-
ουν ζώα. Το δέντρο [...] ο καρπός είναι [...] αυξάνεται. [...] έφαγε το [...] καρπό του [...] φέρει ανθρώ-
πους, [...] άνθρωπο. [...] ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο. [...] άνθρωποι δημιουργούν τον Θεό. Έτσι
είναι τα πράματα στον κόσμο - οι άνθρωποι δημιουργούν Θεούς και λατρεύουν τις δημιουργίες τους.
Θα ήταν πιο ταιριαστό οι Θεοί να λατρεύουν τους ανθρώπους!
Σίγουρα ότι καταφέρνει ο άνθρωπος, βασίζεται στις ικανότητές του. Γι αυτό, αναφερόμαστε σε
κάποιου τα κατορθώματα ως «ικανότητές του». Μεταξύ των κατορθωμάτων του, είναι τα τέκνα του.
Δημιουργούνται σε μια στιγμή απόλαυσης. Έτσι οι ικανότητές του καθορίζουν ότι κατορθώνει, μα της
απόλαυσης ολοφάνερη απόδειξη είναι τα τέκνα του. Θα δείτε ότι αυτό προέρχεται απ’ ευθείας από
την εικόνα. Εδώ είναι ο άνθρωπος που δημιουργήθηκε καθ’ εικόνα, κατορθώνοντας πράγματα με
την φυσική του δύναμη, μα παράγοντας τέκνα με απόλαυση.
Σ’ αυτό το κόσμο οι σκλάβοι υπηρετούν τους ελεύθερους. Στη Βασιλεία του Ουρανού, οι ελεύθεροι
θα φροντίσουν τους σκλάβους: τα τέκνα της γαμήλιας σουίτας θα φροντίσουν τα τέκνα του γάμου.
Τα τέκνα της γαμήλιας σουίτας έχουν μόνο ένα όνομα: ανάπαυση. Όλοι μαζί, δεν χρειάζεται να λά-
βουν άλλη μορφή, διότι στοχάζονται, [...]. Είναι αναρίθμητοι [...] στα πράγματα [...] τα θαυμαστά [...].
 Αυτοί [...] βυθίζονται σε νερό. [...] έξω (από το νερό), θα το καθαγιάσουν [...], αυτοί που [...] στο ό-
νομά του. Διότι είπε «έτσι πρέπει, για να εκπληρώσουμε όλη τη δικαιοσύνη» (Ματθ. 3:15).
Αυτοί που λένε ότι πρώτα θα πεθάνουν και μετά θα ανυψωθούν, λαθεύουν. Εάν δεν ληφθεί πρώ-
τα η ανάσταση ενώ είναι ζωντανοί, όταν πεθάνουν δεν θα έχουν τίποτα να λάβουν. Έτσι επίσης όταν
μιλάνε για την βάπτιση λένε «η βάπτιση είναι ένα υπέροχο πράγμα» διότι εάν οι άνθρωποι την λά-
βουν, θα ζήσουν. Ο Φίλιππος ο Απόστολος είπε «ο Ιωσήφ ο μαραγκός φύτεψε έναν κήπο, διότι χρεια-
ζότανε το ξύλο για την δουλειά του. Αυτός ήταν που έφτιαξε τον σταυρό από τα δέντρα που φύτεψε.
Το δικό του τέκνο κρεμάστηκε σε αυτό που φύτεψε. Το τέκνο του ήταν ο Ιησούς, και αυτό που φυτεύ-
τηκε ήταν ο σταυρός». Μα το Δέντρο της Ζωής βρίσκεται στην μέση του Κήπου. Όμως, είναι από ε-
λαιόδεντρο που πήραμε το Χρίσμα, και από το Χρίσμα, την ανάσταση.
Αυτός ο κόσμος τρώει κουφάρια. Όλα όσα τρώγονται, μέσα του πεθαίνουν επίσης. Η αλήθεια
τρώει ζωή. Κι έτσι κανείς που έχει γαλουχηθεί με αλήθεια δεν θα πεθάνει. Από αυτό το μέρος ήρθε ο
Ιησούς και έφερε φαγητό. Σε όσους το ήθελαν, έδωσε ζωή, ώστε να μην πεθάνουν.
Ο Θεός [...] κήπο. Ο άνθρωπος [...] κήπο. Είναι [...] και [...] του Θεού. [...] όσα είναι μέσα [...] εύχομαι.
Αυτός ο κήπος είναι ο τόπος που θα πουν σε μένα «[...] φάε αυτό ή μη φας εκείνο, όπως προτιμάς».
Στον τόπο που θα τα φάω όλα, είναι στο Δέντρο της Γνώσης. Αυτό σκότωσε τον Αδάμ, μα εδώ το Δέ-
ντρο της Γνώσης έκανε τον άνθρωπο ζωντανό. Ο νόμος ήταν το δέντρο. Έχει τη δύναμη να δίνει
γνώση του καλού και του κακού. Δεν τον απομάκρυνε από το κακό ούτε τον τοποθέτησε στο καλό,
μα δημιούργησε τον θάνατο γι αυτούς που τρώγανε απ’ αυτό. Διότι όταν είπε «φάε αυτό, μη φας το
άλλο», ήταν η αρχή του θανάτου.
Το Χρίσμα είναι ανώτερο της βάπτισης, διότι από την λέξη «Χρίσμα» καλούμαστε «Χριστιανοί»,
σίγουρα όχι από την λέξη «Βάπτιση». Και λόγω του Χρίσματος «ο Χριστός» έλαβε το όνομά του. Διότι
ο Πατέρας μύησε τον Υιό, και ο Υιός μύησε τους αποστόλους, και οι απόστολοι μύησαν εμάς. Κι αυτός
που μυήθηκε, κατέχει τα πάντα. Κατέχει την ανάσταση, το φως, τον σταυρό, το Άγιο Πνεύμα. Αυτό
του έδωσε ο Πατέρας στην γαμήλια σουίτα! Κι αυτός δέχτηκε το δώρο με ευχαρίστηση. Ο Πατέρας
είναι μέσα στον Υιό και ο Υιός μέσα στον Πατέρα. Αυτή είναι η Βασιλεία του Ουρανού.
Ο Κύριος τα είπε καλά «μερικοί εισήλθαν στην Βασιλεία του Ουρανού γελώντας, και εξήλθαν [...]
διότι [...] Χριστιανός, [...]. Κι όσο πιο σύντομα [...] βυθίστηκε σε νερό, έγινε [...] τα πάντα (σ’ αυτόν τον
κόσμο), [...] διότι [...] ασήμαντο, μα [...] γεμάτος περιφρόνηση γι αυτό [...] η Βασιλεία του Ουρανού [...]
εάν απεχθάνεται [...] και το χλευάζει ως ασήμαντο [...] γελώντας. Έτσι είναι και με το ψωμί και την
κούπα και το λάδι, παρόλο που υπάρχει άλλο ανώτερο αυτόν.
Ο κόσμος δημιουργήθηκε από ένα λάθος. Διότι αυτός που τον δημιούργησε, ήθελε να τον δημι-
ουργήσει άφθαρτο και αθάνατο. Μα δεν κατάφερε να χαλιναγωγήσει τον πόθο του. Διότι ο κόσμος
δεν ήταν ποτέ άφθαρτος, όπως δεν είναι κι αυτός που τον δημιούργησε. Διότι τα πράγματα δεν είναι
άφθαρτα, μα οι υιοί είναι. Τίποτα δεν θα λάβει αφθαρσία, εάν πρώτα δεν την λάβει ένας υιός. Μα αυ-
τός που δεν έχει την ικανότητα να λάβει, πόσα παραπάνω θα μπορέσει να δώσει;
Η κούπα της προσευχής περιέχει κρασί και νερό, από τότε που ορίστηκε ο τύπος του αίματος
στον οποίο δίδεται η ευχαριστία. Και είναι γεμάτη με το Άγιο Πνεύμα, και ανήκει στον ολοκληρωτικά
τέλειο άνθρωπο. Όταν πίνουμε αυτό, λαμβάνουμε για εμάς τον τέλειο άνθρωπο. Το ζωντανό νερό
είναι το σώμα. Είναι απαραίτητο να φορέσουμε τον ζωντανό άνθρωπο. Έτσι, όταν προετοιμάζεται να
βυθιστεί στο νερό, γδύνεται, ώστε να φορέσει τον ζωντανό άνθρωπο.
Το άλογο γεννά άλογο, ο άνθρωπος γεννά άνθρωπο, ο Θεός φέρνει Θεό. Συγκρίνετε με τον γα-
μπρό και τη νύφη. Ήρθαν για [...]. Κανένας Εβραίος [...] υπήρξε. Και [...] από τους Εβραίους. [...] Χριστια-
νούς [...] αυτά [...] αναφέρονται ως «οι εκλεκτοί άνθρωποι του [...]» και «αληθινός άνθρωπος» και
«Υιός του Ανθρώπου» και «ο σπόρος του Υιού του Ανθρώπου». Αυτή η αληθινή φυλή διακρίθηκε
στον κόσμο [...] που οι υιοί της γαμήλιας σουίτας διαμένουν.
Όπως σε αυτόν τον κόσμο η ένωση είναι του συζύγου με την σύζυγο -δύναμη και [...] πληρότητα-
στο Αέναο η μορφή της ένωσης είναι διαφορετική, παρόλο που αναφέρεται με τα ίδια ονόματα. Υ-
πάρχουν όμως κι άλλα ονόματα. Είναι ανώτερα κάθε άλλου ονόματος που έχει δοθεί και είναι δυνα-
τότερα των δυνατών. Διότι όπου υπάρχει επίδειξη δύναμης, είναι αυτοί που φαίνεται να υπερέχουν
σε δύναμη. Δεν είναι ξέχωροι, μα μαζί είναι Ένα. Αυτό είναι που δεν θα μπορέσει να υψωθεί από την
καρδιά της σάρκας.
Δεν είναι απαραίτητο για όσους κατέχουν τα πάντα να γνωρίζουν τον εαυτό τους; Μερικοί,
πραγματικά εάν δεν γνωρίζουν τον εαυτό τους, δεν θα χαρούν αυτά που κατέχουν. Μα αυτοί που
κατάφεραν να γνωρίσουν τον εαυτό τους, χαίρονται αυτά που κατέχουν.
Όχι μόνο δεν είναι ικανοί να φυλακίσουν τον τέλειο άνθρωπο, μα είναι ανίκανοι και να τον δουν,
διότι εάν τον δουν, θα τον φυλακίσουν. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος για έναν άνθρωπο να αποκτήσει
αυτήν την ικανότητα, παρά μόνο να φορέσει το τέλειο φως και να δίνει το τέλειο φως. Αυτός που το
έχει φορέσει, θα εισέλθει [...]. Αυτό είναι το τέλειο [...] που εμείς [...] γινόμαστε [...] προτού αποχωρίσου-
με [...]. Όποιος λάβει τα πάντα [...] από τώρα και στο εξής [...] ικανός [...] αυτόν τον τόπο, μα θα [...] το
Κέντρο σαν ατελές. Μόνο ο Ιησούς γνωρίζει το τέλος αυτού του ανθρώπου.
Ο ιερέας είναι απόλυτα άγιος, σε όλο του το σώμα. Διότι εάν έλαβε το ψωμί, θα το καθαγιάσει. Ή
την κούπα ή ότι άλλο έλαβε, θα το καθαγιάσει. Οπότε, πως να μην καθαγιάσει και το σώμα;
Τελειοποιώντας το νερό της βάπτισης, ο Ιησούς το άδειασε από τον θάνατο. Γι αυτό βυθιζόμαστε
στο νερό, μα δεν βυθιζόμαστε στο θάνατο, ώστε να μην χυθούμε μέσα στο πνεύμα του κόσμου. Όταν
αυτό το πνεύμα φυσά, φέρνει τον χειμώνα. Όταν το Άγιο Πνεύμα ανασαίνει, το καλοκαίρι έρχεται.
Αυτός που έχει γνώση της αλήθειας είναι ελεύθερος άνθρωπος, μα οι ελεύθεροι άνθρωποι δεν
αμαρτάνουν, διότι «όποιος αμαρτάνει, είναι σκλάβος της αμαρτίας» (Ιωαν. 8:34). Αλήθεια είναι η Μη-
τέρα, Γνώση είναι ο Πατέρας. Αυτοί που νομίζουν ότι η αμαρτία δεν τους αγγίζει, καλούνται «ελεύθε-
ροι» σ’ αυτό το κόσμο. Γνώση της αλήθειας κάνει τέτοιους ανθρώπους υπερόπτες, κι αυτό σημαίνουν
οι λέξεις «τους ελευθερώνει». Τους δίνει μέχρι και μια αίσθηση ανωτερότητας σ’ αυτόν τον κόσμο. Μα
«η αγάπη χτίστηκε. Το γεγονός είναι πως αυτός που είναι πραγματικά ελεύθερος, μέσω της γνώσης,
είναι σκλάβος από αγάπη γι αυτούς που δεν κατάφεραν ακόμα να αποκτήσουν ελευθερία γνώσης. Η
γνώση τους καθιστά ικανούς να γίνουν ελεύθεροι. Η αγάπη ποτέ δεν αποκαλεί κάτι ιδιοκτησία της,
[...] κατέχει [...]. Ποτέ δεν λέει «αυτό είναι δικό σου» ή «αυτό είναι δικό μου», μα λέει «όλ’ αυτά είναι δι-
κά σου». Η πνευματική αγάπη είναι κρασί και άρωμα. Όσοι αλείφονται μ’ αυτήν, ευχαριστιούνται μέ-
σα σ’ αυτήν. Όταν αυτοί που έχουν αλειφθεί είναι παρόντες, όλοι όσοι είναι κοντά τους κερδίζουν
από το άρωμά τους. Μα όταν θα αποχωρίσουν, τότε αυτοί που δεν είναι αλειμμένοι, παραμένουν
στην δυσοσμία τους. Ο καλός Σαμαρείτης δεν έδωσε τίποτε άλλο παρά κρασί και λάδι στον πληγωμέ-
νο. Αυτή είναι η αλοιφή. Θεράπευσε τις πληγές, διότι «η αγάπη καλύπτει πολλά αμαρτήματα» (Α’ Πέ-
τρου 4:8)
Τα παιδιά της γυναίκας μοιάζουν στον άνδρα που την αγαπά. Εάν ο σύζυγός της την αγαπά, τότε
μοιάζουν στον σύζυγο. Εάν είναι ο εραστής, τότε μοιάζουνε στον εραστή. Συχνά, εάν η γυναίκα κοι-
μηθεί με τον σύζυγό της από υποχρέωση, ενώ η καρδιά της είναι με τον εραστή της, τότε το παιδί που
θα συλλάβει θα μοιάζει του εραστή. Τώρα εσείς που ζείτε μαζί με τον Υιό του Θεού, μην αγαπάτε τον
κόσμο, μα αγαπάτε τον Κύριο, ώστε αυτοί που θα γεννήσετε να μην μοιάζουν στον κόσμο, μα να
μοιάζουν του Κυρίου.
Το ανθρώπινο ον συνουσιάζεται με το ανθρώπινο ον. Το άλογο συνουσιάζεται με το άλογο, και το
γαϊδούρι με το γαϊδούρι. Διαφορετικές φυλές του ίδιου είδους συνουσιάζονται συχνά μεταξύ τους. Κι
έτσι το πνεύμα ανακατεύεται με το πνεύμα, και οι σκέψεις με τις σκέψεις και το φως μοιράζεται με
φως. Εάν έχετε γεννηθεί άνθρωποι, οι άνθρωποι είναι που θα σας αγαπήσουν. Εάν γίνετε πνεύμα, το
πνεύμα είναι που θα σας συντροφεύει. Εάν γίνετε σκέψεις, οι σκέψεις θα ανακατεύονται μαζί σας. Εάν
γίνετε φως, το φως θα μοιράζεται με σας. Εάν γίνεται ένα με αυτούς που ανήκουν πάνω, είναι αυτοί
που ανήκουν πάνω που θα αναπαύονται σε σας. Εάν γίνετε άλογο ή γαϊδούρι ή ταύρος ή σκύλος ή
πρόβατο ή άλλο από τα ζώα που βρίσκονται έξω και κάτω, τότε κανένας άνθρωπος ή πνεύμα ή σκέ-
ψη ή φως δεν θα μπορεί να σας αγαπήσει. Ούτε αυτοί που ανήκουν πάνω ή μέσα θα μπορούν να α-
ναπαυτούν μέσα σας, κι εσείς δεν έχετε θέση μέσα τους.
Αυτός που είναι σκλάβος παρά την θέλησή του, θα καταφέρει να ελευθερωθεί. Αυτός που ελευθε-
ρώθηκε από τον αφέντη του, και πουλήθηκε αυτόβουλα στην σκλαβιά, δεν θα μπορέσει να είναι ε-
λεύθερος.
Η καλλιέργεια του κόσμου απαιτεί την συνεργασία τεσσάρων βασικών στοιχείων. Η σοδειά μα-
ζεύεται στο παχνί ως αποτέλεσμα της φυσικής δράσης του νερού, της γης, του αέρα και του φωτός. Η
καλλιέργεια του Θεού αντίστοιχα έχει τέσσερα στοιχεία: πίστη, ελπίδα, αγάπη και γνώση . Πίστη είναι
η γη μας, αυτό απ’ όπου είναι οι ρίζες μας. Ελπίδα είναι το νερό με το οποίο γαλουχούμαστε. Αγάπη
είναι ο αέρας με τον οποίο μεγαλώνουμε. Γνώση, είναι το φως με το οποίο θεριζόμαστε. Η Χάρη υ-
πάρχει σε τέσσερις τρόπους: είναι γήινη, είναι ουράνια, [...] τον υψηλότερο ουρανό, [...] μέσα [...].
Ευλογημένος αυτός που σε καμία περίπτωση δεν επέφερε σε ψυχή [...]. Αυτός ο άνθρωπος είναι ο
Ιησούς Χριστός. Ήρθε σε όλη την πλάση και δεν επιβάρυνε κανέναν. Έτσι, ευλογημένος είναι όποιος
του μοιάζει, γιατί είναι τέλειος άνθρωπος. Διότι ο κόσμος μας λέει ότι αυτό το είδος είναι δύσκολο να
ορισθεί. Πως θα μπορέσουμε εμείς να καταφέρουμε κάτι τόσο σπουδαίο; Πως θα δώσουμε σ’ όλους
παρηγοριά; Υπεράνω όλων είναι να μην προκαλούμε σε κανέναν θλίψη, είτε είναι κάποιος σπουδαίος
ή ασήμαντος, πιστός ή άπιστος – και να δίνουμε παρηγοριά σ’ όσους ευχαριστιούνται με τις καλές
πράξεις. Μερικοί το θεωρούν πλεονέκτημα να προσφέρουν παρηγοριά σ’ αυτούς που έχουν απομα-
κρυνθεί. Αυτός που κάνει καλές πράξεις δεν μπορεί να δώσει παρηγοριά σ’ αυτούς, διότι δεν αρπάζει
ότι θέλει. Είναι ανίκανος να προκαλέσει θλίψη, διότι δεν τους στεναχωρεί. Να είστε σίγουροι πως αυ-
τοί που έχουν απομακρυνθεί, συχνά προκαλούν θλίψη στους ανθρώπους – παρόλο που δεν το επι-
θυμούν. Μα είναι η μοχθηρία τους που ευθύνεται για την θλίψη που προκαλούν. Αυτός όμως που κα-
τέχει τις αρετές (του τέλειου ανθρώπου) σπέρνει την χαρά. Μα κάποιοι, παρ’ όλ’ αυτά, ενοχλούνται
πάρα πολύ απ’ αυτό.
Υπήρχε κάποτε ένας οικονόμος που είχε ότι μπορεί κανείς να φανταστεί, είτε είναι υιός είτε σκλά-
βος είτε αγελάδες είτε σκύλος είτε γουρούνι είτε καλαμπόκι είτε κριθάρι είτε δημητριακά είτε χόρτο
είτε [...] είτε κρέας είτε βελανίδι. Ήταν λογικός άνθρωπος, και γνώριζε τίνος είναι κάθε μια τροφή.
Σερβίριζε στα παιδιά ψωμί [...]. Σερβίριζε στους σκλάβους [...] και γεύμα. Πετούσε κριθάρι και δημητρι-
ακά και χόρτα στις αγελάδες. Πετούσε κόκαλα στα σκυλιά και στα γουρούνια βελανίδια και λαπά. Συ-
γκρίνετε με τον μαθητή του Θεού: εάν είναι λογικός άνθρωπος, καταλαβαίνει τι είναι η μαθητεία. Οι
σάρκινες μορφές δεν θα τον ξεγελάσουν, μα θα κοιτάξει την κατάσταση της ψυχής έκαστου με τον
οποίο συνομιλεί. Υπάρχουν πολλά ζώα στον κόσμο που έχουν ανθρώπινη μορφή. Όταν τους ανα-
γνωρίσει, στο γουρούνι θα πετάξει βελανίδια, στο βόδι θα πετάξει κριθάρι, δημητριακά και χόρτο,
στα σκυλιά θα πετάξει κόκαλα. Στους σκλάβους θα δώσει μόνο βασικά μαθήματα και στα παιδιά ολό-
κληρη την διδασκαλία.
Υπάρχει ο Υιός του Ανθρώπου και υπάρχει ο υιός του Υιού του Ανθρώπου. Ο Κύριος είναι Υιός του
Ανθρώπου και ο υιός του Υιού του Ανθρώπους είναι αυτός που δημιουργεί μέσω του Υιού του Αν-
θρώπου. Ο Υιός του Ανθρώπου έλαβε από τον Θεό την ικανότητα να πλάθει. Έχει επίσης την ικανό-
τητα να δημιουργεί. Αυτός που έχει λάβει την ικανότητα να πλάθει, είναι πλάσμα. Αυτός που έχει την
ικανότητα να δημιουργεί, είναι απόγονος. Αυτός που πλάθει δεν μπορεί να δημιουργήσει. Μα τώρα
λένε «αυτός που πλάθει, δημιουργεί». Μα αυτό που καλείται «απόγονος» είναι μόνο πλάσμα. Γι αυτό
[...] της γέννησης, δεν είναι απόγονοί του, μα [...]. Αυτός που πλάθει, δουλεύει ανοιχτά και είναι ορα-
τός. Αυτός που δημιουργεί, το κάνει στα κρυφά, και είναι κρυφός, επειδή [...] εικόνα. Επίσης, αυτός
που πλάθει, πλάθει ανοιχτά. Μα αυτός που δημιουργεί, δημιουργεί παιδιά στα ιδιαίτερα.
Κανείς δεν γνωρίζει πότε ο σύζυγος συνουσιάζεται με την σύζυγο, εκτός από τους ίδιους. Πράγ-
ματι, ο γάμος είναι ένα μυστήριο γι αυτούς που έχουν παντρευτεί. Εάν υπάρχει κάποια κρυφή αρετή
στην μιαρή συνουσία, πόση ακόμη υπάρχει στο ιερό γαμήλιο μυστήριο! Δεν είναι σαρκικός, μα αγνός.
Δεν ανήκει στο πάθος, μα στην θέληση. Δεν ανήκει στο σκοτάδι ή στην νύχτα, μα στην ημέρα και στο
φως. Εάν ένας γάμος είναι ανοιχτός στο κοινό, τότε αυτό είναι πορνεία και η νύφη παίζει την πόρνη,
όχι μόνο όταν διαβρεχτεί από άλλον άνδρα, μα ακόμα κι αν ξεγλιστρήσει από την κρεβατοκάμαρα
και την δουν. Ας εμφανίζεται μονάχα στον πατέρα και την μητέρα, και στον φίλο του γαμπρού και
στους υιούς του γαμπρού. Αυτοί επιτρέπεται να εισέρχονται στην γαμήλια σουίτα κάθε μέρα. Μα α-
φήστε τους άλλους να ποθούν να ακούσουν έστω την φωνή της και να ευχαριστηθούν το άρωμά της,
κι αφήστε τους να τραφούν από τα ψίχουλα που πέφτουν από το τραπέζι, σα τα σκυλιά. Οι γαμπροί
και οι νύφες ανήκουν στην γαμήλια σουίτα. Κανείς δεν μπορεί να δει τον γαμπρό με την νύφη, εκτός
εάν γίνει κι αυτός.
Όταν ο Αβραάμ [...] που ήταν να δει ότι ήταν να δει, περιτόμησε την σάρκα της ακροποσθίας, δι-
δάσκοντάς μας ότι είναι πρέπον να καταστρέφεται η σάρκα.
Τα περισσότερα πράγματα στον κόσμο, όσο τα ενδότερα μέρη είναι κρυμμένα, στέκονται όρθια
και ζουν. Εάν αποκαλυφθούν, πεθαίνουν, όπως διευκρινίστηκε από τον ορατό άνθρωπο: όσο τα ε-
ντόσθια του ανθρώπου είναι κρυμμένα, ο άνθρωπος θα ζει! Όταν τα εντόσθιά του αποκαλύπτονται
και βγαίνουν έξω απ’ αυτόν, θα πεθάνει. Έτσι και με το δέντρο: όσο οι ρίζες του είναι κρυμμένες, α-
πλώνονται και μεγαλώνουν. Εάν μια ρίζα αποκαλυφθεί, το δέντρο αφυδατώνεται. Έτσι είναι και με
κάθε δημιούργημα στον κόσμο, όχι μόνο με αυτά που έχουν αποκαλυφθεί, μα και με τα απόκρυφα.
Όσο η μοχθηρία της ρίζας είναι κρυμμένη, είναι δυνατή. Μα όταν αναγνωριστεί, διαλύεται. Όταν α-
ποκαλυφθεί, εξαφανίζεται. Γι αυτό ο Λόγος λέει «ήδη ο πέλεκυς βρίσκεται κοντά στη ρίζα των δέ-
ντρων» (Ματθ. 3:10). Δεν θα κόψει απλά -ότι κόβεται, ξαναφυτρώνει- μα ο πέλεκυς το χτυπά βαθιά,
μέχρι να φέρει πάνω την ρίζα. Ο Ιησούς τράβηξε έξω την ρίζα της πλάσης, ενώ άλλοι δεν το έκαναν
ούτε καν μερικώς. Όσο για εμάς, ας σκάψουμε βαθιά για την ρίζα του κακού που είναι μέσα στον κα-
θένα, κι ας το ξεριζώσουμε από την καρδιά της ρίζας. Θα ξεριζωθεί εάν το αναγνωρίσουμε. Μα εάν
το αγνοούμε, θα ριζώσει μέσα μας και θα παράγει καρπούς στην καρδιά μας. Θα μας διαφεντεύει. Θα
είμαστε σκλάβοι του. Θα μας πάρει όμηρους για να κάνουμε ότι αυτό θέλει! Κι αυτό που θα θέλουμε
να κάνουμε δεν θα το κάνουμε. Είναι πανίσχυρο επειδή δεν το έχουμε αναγνωρίσει. Όσο υπάρχει, εί-
ναι ενεργό. Η άγνοια είναι η μητέρα κάθε κακού. Η άγνοια έχει αποτέλεσμα τον θάνατο, διότι αυτοί
που έρχονται από την άγνοια δεν υπάρχουν ούτε θα υπάρξουν ποτέ. [...] θα είναι τέλεια όταν όλη η
αλήθεια αποκαλυφθεί. Διότι η αλήθεια είναι σαν την άγνοια: όσο είναι κρυμμένη, αναπαύεται, μα ό-
ταν αποκαλύπτεται και αναγνωρίζεται, και θαυμάζεται επειδή είναι πιο δυνατή από την άγνοια και
το σφάλμα. Δίνει ελευθερία. Ο κόσμος είπε «εάν γνωρίζεις την αλήθεια, η αλήθεια θα σε ελευθερώσει»
(Ιωαν. 8:32). Η άγνοια είναι σκλαβιά. Η γνώση είναι ελευθερία. Εάν γνωρίζουμε την αλήθεια, θα βρού-
με τους καρπούς της αλήθειας μέσα μας. Εάν ενωθούμε μαζί της, θα έρθει η ολοκλήρωσή μας.
Τώρα έχουμε τα δημιουργήματα της πλάσης. Λέμε «οι δυνατοί που βρίσκονται σε υψηλή εκτίμη-
ση, είναι σπουδαίοι άνθρωποι. Και οι αδύναμοι που περιφρονούνται, είναι άσημοι». Συγκρίνετε τα
δημιουργήματα με την αλήθεια: είναι αδύναμα και περιφρονημένα, ενώ τα κρυφά είναι δυνατά και
χαίρουν υψηλής εκτίμησης. Τα μυστήρια της αλήθειας αποκαλύφθηκαν, καθ’ εικόνα και ομοίωση. Η
γαμήλια σουίτα όμως, παραμένει κρυμμένη. Είναι Άγια μέσα στο Άγιο. Το πέπλο αρχικά κάλυπτε το
πως ο Θεός έλεγχε την πλάση, μα όταν το πέπλο είναι δανεικό και τα πράματα που καλύπτει αποκα-
λυφθούν, ο οίκος θα μείνει έρημος ή ακόμα και να καταστραφεί. Και όλο το κατώτερο Θεϊκό θα φύγει
από εδώ, μα όχι μέσα στα άγια των αγίων, διότι δεν θα μπορεί να αναμειχθεί με το ατόφιο φως και
την αψεγάδιαστη ολότητα, μα θα είναι κάτω από τα φτερά του σταυρού και κάτω από τα μπράτσα
του. αυτή η κιβωτός θα είναι η λύτρωσή τους όταν η πλημμύρα τους σκεπάσει. Εάν κάποιοι ανήκουν
στο τάγμα της ιεροσύνης, θα μπορέσουν να εισχωρήσουν στο πέπλο, μαζί με τον αρχιερέα. Γι αυτό,
το πέπλο δεν ήταν δανεικό στην κορυφή μόνο, διότι έτσι θα ήταν ανοιχτό μονάχα σ’ αυτούς που εί-
ναι επάνω. Ούτε είναι κάτω μόνο, διότι έτσι θα αποκαλυπτότανε μόνο σ’ όσους είναι κάτω. Είναι δα-
νεικό από την κορυφή έως κάτω. Αυτοί που είναι επάνω άνοιξαν σε μας αυτά που είναι κάτω, ώστε
να μπορούμε να πάμε στα κρυφά της αλήθειας. Αυτό είναι που πραγματικά χαίρει υψηλής εκτίμησης
και είναι δυνατό.
Μα θα εισέλθουμε εκεί με μέσα ταπεινής μορφής και με αδυναμίες. Είναι πράγματι ταπεινοί εάν
συγκριθούν με την τέλεια λαμπρότητα. Υπάρχει λαμπρότητα που ξεπερνά την λαμπρότητα. Υπάρχει
δύναμη που ξεπερνά την δύναμη. Γι αυτό τα τέλεια ανοίχθηκαν σε μας, μαζί με τα κρυφά της αλήθει-
ας. Τα άγια των αγίων αποκαλύφθηκαν και η γαμήλια σουίτα μας προσκάλεσε μέσα.
Όσο είναι κρυφή, η μοχθηρία είναι πράγματι ανεπαρκής, μα δεν έχει απομακρυνθεί από τον σπό-
ρο του Αγίου Πνεύματος. Είναι σκλάβοι του κακού. Μα όταν αποκαλύπτεται, τότε το τέλειο φως ρέει
στον καθένα. Κι όσοι είναι μέσα Του, θα λάβουν το Χρίσμα. Τότε οι σκλάβοι θα ελευθερωθούν και οι
απαγωγείς θα είναι όμηροι. «κάθε φυτεία που δε φύτεψε ο Πατέρας μου ο ουράνιος θα ξεριζωθεί»
(Ματθ. 15:13). Αυτοί που χώρισαν θα ενωθούν [...] και θα γεμίσουν. Ο καθένας που θα εισέλθει στην
γαμήλια σουίτα θα αποκτά το φως, διότι [...] όπως στους γάμους που είναι [...] συμβαίνουν την νύχτα.
Αυτή η φωτιά [...] μόνο την νύχτα, και σβήνεται. Μα τα μυστήρια αυτού του γάμου είναι τελειοποιη-
μένα μέσα στην ημέρα και στο φως. Ούτε αυτή η ημέρα ούτε το φως της δύουν ποτέ. Εάν κάποιος γί-
νει ο υιός της γαμήλιας σουίτας, θα λάβει το φως. Εάν κάποιος δεν το λάβει όσο είναι εδώ, δεν θα
μπορέσει να το λάβει αλλού. Αυτός που θα λάβει αυτό το φως δεν θα είναι ορατός μα ούτε θα μπορεί
να περιοριστεί. Και κανείς δεν θα μπορεί να βασανίσει έναν τέτοιο άνθρωπο, ακόμα κι όσο περιφέρε-
ται στον κόσμο. Και όταν θα φύγει από τον κόσμο, θα έχει λάβει την αλήθεια στις εικόνες. Ο κόσμος
θα έχει γίνει Αέναο, διότι το Αέναο είναι η ολότητα γι αυτόν. Έτσι είναι τα πράματα: έχει αποκαλυφθεί
σ’ αυτόν μόνο, όχι κρυμμένο σε σκοτάδι και νύχτα, μα κρυμμένο σε τέλεια μέρα και ιερό φως.

ΠΗΓΕΣ:
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%BD%CF%89%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%B9
%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82
 https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%80%CF%8C%CE%BA%CF%81%CF%85%CF%86%CE%B1
http://revealedtheninthwave.blogspot.gr/2016/03/blog-post_315.html
https://en.wikipedia.org/wiki/Gospel_of_James
https://en.wikipedia.org/wiki/Gospel_of_Mary
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B1%CF%81%CE%AF%CE%B1_%CE%9C%CE%B1%CE%B
3%CE%B4%CE%B1%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%AE
http://pisoapothnkoyrtina.blogspot.gr/2011/06/blog-post_584.html

Γιαλίδης Νέστωρ
 Ταξίαρχος ε.α,
 Ηλεκτρολόγος Μηχανικός,
 Ραδιοηλεκτρολόγος Α’,
 Θεολόγος και νυν Φοιτητής Μουσουλμανικών Σπουδών στο ΑΠΘ.