Professional Documents
Culture Documents
AP10 Q1 Week2
AP10 Q1 Week2
AP10 Q1 Week2
Philippines
Department of Education
Region VII, Central Visayas
ARALING PANLIPUNAN 10
UNANG MARKAHAN
Concept Notes:
Sa kasalukuyan ay malaki ang suliranin at hamong kinakaharap ng ating bansa dahil sa pang-aabuso
at pagpapabaya ng tao sa kalikasan. Ang kapabayaang ito ay nagpapalala sa mga natural na
kaganapan tulad ng pagkakaroon ng malalakas na bagyo, pagguho ng lupa at
malawakang pagbaha, tumataas na demand ng lumalaking populasyon at hindi epektibong
pagpapatupad sa mga programa at batas para sa pangangalaga sa kalikasan.
Sa huli, ang mga mamamayang umaasa sa kalikasan para mabuhay ang siya ring nakakaranas ng
hindi mabuting epekto sa iba’t ibang aspekto ng pamumuhay. Tunghayan ang sumusunod na
kalagayan ng kapaligiran at ng ilang mga likas na yaman ng Pilipinas.
Solid waste- halos 25% ng mga basura ng Pilipinas ay nanggaling sa Metro Manila.
Kagubatan- mabilis at patuloy na pagliit ng forest cover mula sa 17 ektarya noong 1934 ay nagging
6.43 ektarya noong 2003.
Yamang tubig- pagbaba ng kabuuang timbang ng mga nahuhuling isda sa 3 kilo bawat araw mula sa
dating 10 kilo.
Pagsasanay:
1.) Ano ano ang resulta sa pang-aabuso at pagpapabaya ng tao sa kalikasan?
2.) Sino ang puno’t dulo ng suliraning pangkapaligiran?
3.) Bilang isang mamamayan, paano ka makakatulong sa pangangalaga ng ating kapaligiran?
Republic of the
Philippines
Department of Education
Region VII, Central Visayas
ARALING PANLIPUNAN 10
UNANG MARKAHAN
➢ Tumutukoy ang solid waste sa mga basurang nagmula sa mga tahanan at komersyal na
establisimyento, mga basura na nakikita sa paligid, mga basura na nagmula sa sektor ng
agrikultura at iba pang basurang hindi nakakalason ( Official Gazette 2000 ).
➢ Ayon sa pag-aaral ni Oliveira at mga kasama ( 2013 ), ang Pilipinas ay nakalikha ng 39, 422
tonelada ng basura kada araw noong taong 2015. Halos 25% ng mga basura ng Pilipinas ay
nanggaling sa
Metro Manila kung saan ang isang tao ay nakalilikha ng 0.7 kilong basura araw-araw. Mas mataas
ito ng 130% kaysa sa world average ( National Solid Waste Management, 2016 ).
➢ Ang malaking bahagdan ng itinatapong basura ng mga Pilipino ay mula sa mga tahanan na
mayroong
56.7%. Samantalang pinakamalaki naman sa uri ng tinatapong basura ay iyong tinatawag na bio-
degradable na may 52.31% ( National Solid Waste Management Status Report, 2015 ).
➢ Isa pang lumalaking suliranin ng Pilipinas ay ang tamang pagtatapon ng electronic waste o e-waste
tulad ng computer, cellphone, tv at iba pa.
Pagsasanay
Konsepto
Sa ulat na pinamagatang Status of Philippine Forests ( 2013) ay inisa-isa nito ang mga dahilan at
epekto ng deforestation sa Pilipinas. Ito ay ang sumusunod:
Gawain Epekto
Illegal logging Ang walang habas na pagputol ng puno ay nagdudulot ng iba’t
- Ilegal na pagputol sa mga puno sa ibang suliranin tulad ng pagbaha, soil erosion, at pagkasira ng
kagubatan. Ang kawalan ng ngipin tahanan ng mga ibon at hayop. Sa katunayan noong 2008 ay
sa pagpapatupad ng mga batas sa mayroong 221species ng fauna at 526 species ng flora ang
illegal logging sa Pilipinas naitala sa
ang nagpapalubha sa suliraning ito. threatened list (National Economic Development Authority,
2011)
Migration – paglipat ng pook Nagsasagawa ng kaingin (slash-and-burn farming) ang mga
panirahan lumilipat sa kagubatan at kabundukan na nagiging sanhi ng
pagkakalbo ng kagubatan at pagkawala ng sustansya ng lupain
dito.