Republic of the Philippines

Eastern Visayas State University

College Of Education
Laboratory School Department
Tacloban City

Pangalan: _Elexa Louise E. Alayon__________ Baitang/Pangkat: _10 Edison_______

ARALIN 1
Pahalang: Pababa:
1. Terorismo 2. Martial
3. MNLF 3. MILF
5. Rizal 4. Speech
8. Pagdukot 6. Labor
10. Suffrage 7. Pantao
12. PNP 9. Denied
13. Rape 11. Food
14. NGO
15. Digmaan

Pamprosesong tanong:
- oo mahalagang magkaroon ng nasyonalismo sa aking sarili at sa bansang aking
kinabibilangan, sapagkat ang nasyonalismo ay ang mabuting
pagkamamamayan ng isang tao sa kanyang bayan.

Linangin natin:
A.
Mga Karapatan Pampolitik Pangkabuhaya Panlipuna Pangkultur Nasasakda
a n n a l
1. Karapatang
ipagtanggol ang
sarili
/
/
2. Karapatan sa
malayang
pagpapahayag

/
3.Karapatan
g mabigyan
ng pangalan

/
4. Karapatang
makapag-aral

/
5.Karapatang
tumangging
maging saksi
laban sa sarili

/
6. Karapatang
makilahok sa
anumang
partidong
politikal

/
7. Karapatang
makapagtrabaho

/
8. Karapatang
mabigyang ng
mabilis, at
makatarungang
paglilitis

/
9. Karapatan sa
sariling relihiyon
at paniniwala

/
10. Karapatan
laban sa di
makataong
parusa

B. Paano nagkaiba ang karapatang constitutional at statutory rights?

- Ang karapatan konstitusyunal ay ang pagbibigay ng isang malayang bansa ng
karapatan sa kanyang mamayan na mamuhay ng malaya at masagana na naayon sa
itinakda ng saligang batas. Written contitution o unwritten constitution.  

Tayahin natin
A.
1. F
2. D
3. E
4. E
5. A
6. E
7. D
8. F
9. B
10. C
B.
Pagnilayan natin
A.

Sa pamamagitan ng pakikipaglaban kung ikaw naman ay nasa tama.

Kung ikaw ay pinagkakaitan ng mga karapatan tulad ng karapatang maging masaya,

karapatang bumuto, karapatang pumili ng relihiyon at iba pa. Maari mo itong
ipaglaban. Hindi ka dapat magpatalo kung nakikita mo na nasa tama ka naman.

Pag-angkin ng tungkulin ng pangangalaga sa karapatang pantao. Tungkulin ng

pamahalaan na pangalagaan ang karapatang pantao, gayundin ng bawat indibidwal,
na angkinin, isulong, at ingatan ito.

Pakikilahok sa mga pagsusulong ng karapatang pantao. Halimbawa nito ay pagdalo

sa mga symposium o conference tulad ng mga programa ng Bantay Bata at
Amnesty International; ang paglagda sa mga petisyon o isyung labag sa karapatang
pantao; at pagsali sa mga patimpalak sa sining, panitikan, at araling panlipunan na
nasa ganitong paksa.

Pagsulong ng kaalaman tungkol sa karapatang pantao sa iyong pamilya, kaklase,

kaibigan, at kababayan. Maging isa sa mga kabataang tagapagtaguyod ng
karapatang pantao lalo na sa mga usaping malaki ang kinalaman sa mga kabataan,
kababaihan, at mga katutubo.

Paghahayag. Ito ay maaaring gawin sa pamamagitan ng pahayagan, information

campaign, radio/TV ads, o sa paggamit ng social media.

Paghimok. Himukin ang mga kabataang mag-aral at kumuha ng kursong may

kinalaman sa karapatang pantao at maglingkod sa bayan bilang isang propesyonal
na nangangalaga sa karapatang pantao.

Pagsasama-sama. Magkaroon ng mga regular na programa tungkol sa karapatang

pantao sa pamayanan at anyayahan ang mga tao na dumalo, makibahagi, at
makialam sa mga isyung napapanahon at kritikal.

Paglilingkod. Maging isang lingkod na may adbokasiya tungkol sa karapatang

pantao; hamunin ang mga opisyal at ahensiya ng pamahalaan na bigyang-halaga
ang mga isyu ng karapatang pantao sa lipunan.
B. Bakit mahalaga ang pagkakaroon ng mga Karapatan?
- Ang mga karapatang pantao ay sumasalamin sa pinakamababang pamantayan
na kinakailangan para sa mga tao na mabuhay nang may dignidad. Ang mga
karapatang pantao ay nagbibigay sa mga tao ng kalayaang pumili kung paano
sila nabubuhay, kung paano nila ipinahayag ang kanilang sarili, at kung anong
uri ng pamahalaan ang nais nilang suportahan, bukod sa maraming iba pang
mga bagay. Ginagarantiyahan din ng mga karapatang pantao ang mga tao na
nangangahulugan na kinakailangan upang masiyahan ang kanilang
pangunahing pangangailangan, tulad ng pagkain, pabahay, at edukasyon, kaya
maaari nilang lubos na samantalahin ang lahat ng mga pagkakataon. Sa wakas,
sa pamamagitan ng paggarantiyahan sa buhay, kalayaan, pagkakapantay-
pantay, at seguridad, pinoprotektahan ng karapatang pantao ang mga tao laban
sa pang-aabuso ng mga mas malakas. Mahalaga ang karapatan upang
maipaglaban mo ang tama at ang nararapat,upang ipagtanggol mo ang iyong
sarili at iba pa.

ARALIN 2
Pamprosesong tanong:

1. Sino-sino ang nakatira sa bahay ninyo?

- Ako si mama, papa, matandang kapatid kong babae, at batang kapatid kong
lalaki.
2. Ano-ano ang trabaho o pinagkakaablahan nila?
- Ang trabaho ni mama ay isa siyang government employee, si papa naman ay
isang pulis, sa panahong ito ang pinagkakaabalahan ng matandang kapatid ko
ay ang larong COC, habang ang maliit kong kapatid naman ay tiktok.
3. Ano-ano ang mga gampanin nila sa bahay?
- Mama ay ilaw ng tahanan at si papa naman ay ang haligi ng tahanan.
4. Ano ang napansin mo sa mga trabaho o pinagkakaabalahan ng mga nakatira sa
bahay niyo?
- Wala akong gaanong interes sa kanilang mga pinagkakaabalahan.
5. Ano naman ang iyong gampanin sa inyong bahay? Sang-ayon ka ba dito at sa
gampanin ng ibang miyembro ng pamilya.
- Ang gampanin ko ay ang paghuhugas ng mga pinggan at pagsasaing ng
pagkain, oo ako ay sang-ayon.
6. Napag-usapan bas a inyong tahanan kung ano-ano ang gampanin ng bawat
miyembro sa loob ng bahay?
- Hindi naming ito ping-usapan dahil ito ay isang natural na Gawain.
Linangin natin
1. Sex
- Sa ating wikang Filipino ang salitang kasarian ay ito ay ginagamit upang bigyan
ng kahulugan ang sex at gender. Nagbibigay  ito ng malaking problema sa mga
usapin sa bansa lalo na may kaugnayan sa sekswalidad sa dahil madalas na
pinagpapalit ng mga tao sa atin ang kahulugan nito ng kasarian upang tukuyin
ang sex at gender.
2. Gender
- Ang kahulugan ng gender ay ito ay tumutukoy sa katangian ng tao batay sa
panlipunang gampanin, lipunang ginagawan at pagkilos. Ito ay batay sa iba't
ibang kadahilanan sa lipunan. Ito ay mas komplikado kaysa sex.
3. Gender identity
- Ang gender identity ay kadalasang natutukoy ng sarili bulang sanhi ng panloob o
panlabas na sanhi. Ang gender identity ay kung anong kasarian ang gusto ng
isang tao para sa kanyang sarili. Halimbawa, kung tinuturing ng isang tao ang
sarili niya na lalaki at komportable siya na tinuturing siya na lalaki, ibig sabihin,
lalaki ang gender identity niya.
4. Gender role
- Ang ibig sabihin ng gender role ay ang itinakdang mga pamantayan na
tinatanggap ng karamihan bilang basehan ng pagiging babae o lalaki. Ito ay
batay sa panlipunan o interpersonal na ugnayan.
5. Gender inequality
- Ang gender inequality ay ang hindi pantay na pagtrato sa babae at lalaki.
Halimbawa nito ay ang mga lalaki ay mas malaki ang sahod kaysa sa mga
babae kahit pareho lang naman ang trabaho.  
6. Same-sex marriage
- Ang Same Sex Marriage ay isang uri ng pagkakasal sa dalawang tao na
napapabilang sa parehong kasarian, maaring lalaki at lalaki o babae at babae.
Sa modernong panahon ngayon mas lumalaganp na ang pagkakaroon ng iba
pang kasarian o label ng kanilang gender, kung kaya’t nagkakaroon ng Same
Sex Marriage.
7. Diskriminasyon
- Ang diskriminasyon ay isang salita na ginagamit upang ilarawan ang hindi
pantay na pagtrato sa isang indibidwal. Noon pa man, ang diskriminasyon ay
isang malaking problema na narasan sa buong mundo, lalo ng mga taong may
ibang kulay ng balat.
8. Same-sex marriage
- Ang Same Sex Marriage ay isang uri ng pagkakasal sa dalawang tao na
napapabilang sa parehong kasarian, maaring lalaki at lalaki o babae at babae.
Sa modernong panahon ngayon mas lumalaganp na ang pagkakaroon ng iba
pang kasarian o label ng kanilang gender, kung kaya’t nagkakaroon ng Same
Sex Marriage.
Tayahin natin
A.
1. Kabilang Kasarian (Opposite Sex)
2. Asexuality
3. Pansexuality o Omnisexuality
4. Homosexuality
5. Bisexuality

B.
1. Magbigay ng isang salik na nagiging dahilan ng pag kakaroon ng diskriminasyon sa
kasarian. Ipaliwanag.
- Isa sa mga salik ay Ang kultura,relihiyon at pananaw. Dahil mayroong mga
kultura na bawal Ang maging higit sa dalawa Ang kasarian.Kaya sila ay
nadidiscriminate.Meron ding relihiyon Ng ipinagbabawal Ang higit sa dalawa
Ang kasarian.Sa mga pananaw nang ibang Tao ay Hindi maganda Ang maging
higit sa dalawa Ang kasarian.Kaya sila ay naging tampulan Ng panunukso.

2. Ano ang pagkakaiba ng transgender at transeksuwal?

- Ang pagkakaiba nang dalawa ay ang transgender ay kapag nararamdaman ng
isang tao na nabubuhay sya sa maling katawan, Ang kanyang pag iisip at
pangangatawan ay hindi magkatugma, siya ay maaaring may transgender na
katauhan. Habang ang transeksuwal naman ay nagtataglay ng katangiang
pisikal ng isang kasarian at katangiang pansikolohiya ng ibang kasarian.

3. Magbigay ng tig-isang sitwasyon ng tuwirang diskriminasyon at di-tuwirang

diskriminasyon.

Tuwirang Diskriminasyon
- “Mas maganda si eve dahil siya ay kasing puti ng gatas, habang si avalyn
naman ay kasing itim ng kahoy” sabi ni althea

Di-tuwirang Diskriminasyon
- Ayon kay althea mas maganda daw si eve dahil siya ay kasing puti ng gatas,
habang si avalyn naman ay kasing itim ng kahoy
Pagnilayin natin

Si Aimee Carandang ang unang Pinay

na naging commercial pilot. Noong 1993
siya ang kauna-unahang Pinay na
nakapagpalipad ng eroplano ng
Philippine Airlines bilang isang kapitan.
Aimee Carandang-Gloria became the
first female to take the helm of a PAL
plane in 1993, the number of lady pilots
in the airline has continued to grow in
recent years—from 20 in late 2012 to 54
(39 from PAL and 15 from PAL Express) Aimee Carandang
in 2016.

Augustus Damian ay kilala sa larangan ng

baley. Isang klasikong sayaw mahigpit
ang pagsasanay sa pagbabaley.
Augustus Damian was principal dancer for
some of Germany's most prestigious
ballet companies before quitting to
become the artistic director of Ballet
Philippines, but the differences have left
Augustus Damian
him aghast.