Tarabay

Dagiti

Manursuro

a kas

Interbension

Mother Tongue – Iloko

Grades 1-3
Tarabay dagiti manursuro:

Pagannurutan
1. Unaen nga ipabasa ti Aramiden 1 (letra ken silaba)
2. No nabasa ti ubing ti level 1 isaruno ti level 2.
3. No nabasa daytoy ti level 2 mapan isunan ti level 3
panagbasa ti sao, balikas ken patang.
4. Dagus a mapan ti level 4.

Aramiden 1
Bb Aa Oo
 a o b i t

o a i
t o ba

bao

Aramiden 2
Kk
a b k d g ti

ka da
ba a
i ti

baka

Aramiden 3
Dd
 a k b d

ka a ba
ad o da
abakada

Aramiden 4
M
m a l d g

la k ma o
d ga m a
maladaga

Aramiden 5
Ll
b l k r a t i

la o i
ra k b
ka ti a
 labakara

Aramiden 6
Tt

t l a b u d i
ti a la u
du ba ta b
talaba

Aramiden 7
Nn

i l n b k g d a

a d da la ti
na b a ga i nal
abaga
 Aramiden 8
Rr
a b s k r d u

du a ka
ba sa i
ra o k
karabasa
Aramiden 8
Ss
s w a i l
ba i o da
sa li da wa

sawali
 Aramiden 10
Yy
o y u b m
ka ba yo
k y o
li ma da
yoyo

Aramiden 11
Ww
a w l i t

i ti da wa
ka ya na la
lawa
lawa

Aramiden 12
Gg
 g a t i r b k

ga ta gi ra
ka ba ti ri
gitara

Aramiden 13
Ww
s a w l o m

wa la lo mo
ma sa wo so

walo

Aramiden 14
Pp
a p t u o i s
pa to pi so ti
tu ta sa si pu

puto

Aramiden 15
Rr
e t i l r o

lo li ti ro
te it to re

relo

Aramiden 16
NGng
n g w i a t s k o

sa ngi ki t
ko to wa sak
 Ngiwat

LEVEL II
Adalen 1
bao
ababa
babai
Babai

Babai ti bao.
babai Babai ti bao.
babai ti babai ti
Babai ti bao. Babai

Adalen 2
aba kada ibaga
baka daga dagiti
kaka abaga ibati
Ibati

Ibati dagiti baka.

Ibati dagiti baka. ibati
ibati dagiti ibati dagiti
ibati Ibati dagiti baka.

Adalen 3
abak bado abakada
adda abaka abokado
baak akaba adobo
Adda

Adda abakada ti babai.

Adda abakada ti babai. adda
adda abakada ti adda abakada
adda abakada adda abakada ti
adda Adda abakada ti babai.

Adalen 4
ama dalag maag
alad daga madama
adda damag maladaga
adal galad
Adda
Adda ama ti maladaga.
Adda ama ti maladaga. adda
adda ama ti adda ama
adda ama adda ama ti
adda Adda ama ti maladaga.

Adalen 5
arak lati babai
bala okra tabako
baka abaka labakara
laok akaba maradaga
Maradaga
Maradaga ti akaba a labakara.
Maradaga ti akaba a labakara. maradaga
maradaga ti akaba a maradaga ti
maradaga ti akaba maradaga ti akaba
maradaga ti maradaga ti akaba a
maradaga Maradaga ti akaba a labakara.
Adalen 6
aba lako lalaki
adu taba talaba
bala tabo mailako
bado tabla
Adu

Adu ti mailako a talaba.

Adu ti mailako a talaba. adu

adu ti mailako a adu ti
adu ti mailako adu ti mailako
adu ti adu ti mailako a
adu Adu ti mailako a talaba.
Adalen 7
ama ina tali Lani
ani laso naani Lito
aso lati naanos Tina
anit ili nana Toni
Naanos
Naanos ni nana Tina.
Naanos ni nana Tina. naanos
naanos ni nana naanos ni
naanos ni naanos ni nana
naanos Naanos ni nana Tina.
Adalen 8
ari baka saba dakkel
aba bida basar karabasa
Ida kari naala
bado rasa abaka
Rasa

Rasa a dakkel ti naala ni Ida.

Rasa a dakkel ti naala ni Ida. rasa
rasa a dakkel ti naala ni rasa a
rasa a dakkel ti naala rasa a dakkel
rasa a dakkel ti rasa a dakkel ti
 rasa a dakkel rasa a dakkel ti naala
rasa a rasa a dakkel ti naala ni
rasa Rasa a dakkel ti naala ni Ida.
Adalen 9
sao pato paso ay-ayam
tao pito sipa
lata Lito sapatos
Sipa

Sipa ti ay-ayam ni Lito.

Sipa ti ay-ayam ni Lito. sipa
sipa ti ay-ayam ni sipa ti
sipa ti ay-ayam sipa ti ay-ayam
sipa ti sipa ti ay-ayam ni
sipa Si[a ti ay-ayam ni Lito.

Adalen 10
yoyo kabayo amo
Moymoy abuyo baro
baboy bagyo Mayo
Baro

Baro ti yoyo ni Moymoy.

Baro ti yoyo ni Moymoy. baro
baro ti yoyo ni baro ti
baro ti yoyo baro ti yoyo
baro ti baro ti yoyo ni
baro Baro ti yoyo ni Moymoy.

Adalen 11
lata iwa awit
tawa lawalawa alat
taaw liwliwa tali
ita ti Lita

Lata

Lata ti awit - awit ni Lita.

Lata ti awit - awit ni Lita. lata

lata ti awit-awit ni lata ti
lata ti awit-awit lata ti awit-awit
lata ti lata ti awit-awit ni
lata Lata ti awit-awit ni Lita.
 Adalen 12
gitara biag kabatiti
karga baka ribrib
igat bakir Rita
bigat rabak ita
rigat rabii

Narigat

Narigat ti biag ni Rita.

Narigat ti biag ni Rita. narigat
narigat ti biag ni narigat ti
narigat ti biag narigat ti biag
narigat ti narigat ti biag ni
narigat Narigat ti biag ni Rita.

Adalen 13
 walo aso amo
malo maso sala
ammo Sam sao
lawas agsala

Ammo

Ammo ni Sam ti agsala.

Ammo ni Sam ti agsala. ammo

ammo ni Sam ti ammo ni
ammo ni Sam ammo ni Sam
ammo ni ammo ni Sam ti
ammo Ammo ni Sam ti agsala.

Adalen 14
apa Tito itupi
 papa Tita ipasa
pato tata pusit
pito Ita patatas
pusa tao pustiso
piso tuso puto
puso

Sagpipiso

Sagpipiso ti puto a lako ni Tita.

Sagpipiso ti puto a lako ni Tita. sagpipiso
sagpipiso ti puto a lako ni sagpipiso ti
sagpipiso ti puto a lako sagpipiso ti puto
sagpipiso ti puto a sagpipiso ti puto a
sagpipiso ti puto sagpipiso ti puto a lako
sagpipiso ti sagpipiso ti puto a lako ni
sagpipiso Sagpipiso ti puto a lako ni Tita.

Adalen 15
lote retiro relo
lolo litrato
 Lilo Tito
Relo

Relo ken litrato ti awit-awit ni Lilo.

Relo ken litrato ti awit-awit ni Lilo. relo

relo ken litrato ti awit-awit ni relo ken
relo ken litrato ti awit-awit relo ken litrato
relo ken litrato ti relo ken litrato ti
relo ken litrato relo ken litrato ti awit-awit
relo ken relo ken litrato ti awit-awit ni
relo Relo ken litrato ti awit-awit ni Lilo.

Adalen 16
ngilaw banga ngilaw
baboy bunga nganga
banga alay langa
 Adu

Adu nga ngilaw idiay kulungan ti baboy.

Adu nga ngilaw idiay kulungan ti baboy. adu
adu nga ngilaw idiay kulungan ti adu nga
adu nga ngilaw idiay kulungan adu nga ngilaw
adu nga ngilaw idiay adu nga ngilaw idiay
adu nga ngilaw adu nga ngilaw idiay kulungan
adu nga adu nga ngilaw idiay kulungan ti
adu Adu nga ngilaw idiay kulungan ti baboy.

LEVEL III
Basaen dagiti balikas, pasarita ken patang.

Adalen 1
Balikas
 bao baka abaka ababa
daga babai abaga ibaga
dagiti adda abakada kadagiti

Pasarita:
ti abaka
adda bao
baka ti babai
dagiti abakada
abaga ni Kaka

Patang:
Ababa ti abaka.
Adda bao iti daga.
Adda baka ti babai.
Ibaga dagiti abakada.
Adda ababa nga abaka kadagiti abaga ni Kaka.

Adalen 2
Balikas
ima malaga maladaga labada
talaba dilata namaga daga
lata Ara nabara karati
lalaki labakara Mara nalabaga
balaki ilaba Lala maradaga
Pasarita:
ima ti maladaga
malaga ken talaba
nalabaga a labakara
namaga a daga
maradaga a malaga

Patang:
Namaga ti daga iti lata.
Nalabaga ti labakara ni Ara.
Nabara ti ima ti lalaki.
Adu naalada a balaki, malaga ken talaba.
Maradaga a malaga ti naalana.
Ilaba ni Lala dagiti labada ni Mara.

Adalen 3
Balikas:
gasa rasa dila saba
lana dua sara bakasa
saka sao kasao lima
madama karabasa lakasa

Pasarita:
 dua a rasa
lima a sasao
saba ken karabasa
lana ti saka
bakasa ti lakasa
Kasasao nga madama

Patang:
Dua nga rasa ti naalana.
Ibaga ti lana ti saka.
Adda bakasa ti lakasa.
Lima nga sasao ti naibagana.
Kasasaoka nga madama.

Adalen 4
Balikas:
dawa sabali sawali yoyo lawalawa
nalawa ayuda nariana narasi naagawa

Pasarita:
ti yoyo
dua a lawalawa
narasi a sawali
 naagawa nga ina
nairana nga adda
sabali nga dawa

Patang:
Baru ti yoyo ni Naro.
Nakakita ni Sara ti dua a lawalawa.
Narasi a sawali ti lako da.
Naagawa nga ina ni Nana Sita.
Nairana nga adda da Mira ken Lira.

Adalen 5
Balikas:
gitara bakir Gabo natagari
adu talon kaykayo baribar
arabas dagiti sadiay gayyem
kabagis kabakiran naduma-duma

Pasarita:
nadumaduma nga gitara
adu nga arabas
 sadiay kabakiran
gayyem a natagari
kabagis ni Gabo

Patang:
Nakakitada ti nadumaduma nga gitara.
Adu nga arabas sadiay talon.
Adu ti kaykayo sadiay kabakiran.
Natagari ti gayyemko.
Kabagisko ni Gabo.

Adalen 6
Balikas:
nawara puto Siso Sisa
Nana Sita sapsap agassawa nakalapan
naraman nawadwad aglawlaw liwliwa
mangngalap masitas kulibangbang

Pasarita:
Sisa ken Siso
puto ken sopas
liwliwa ti asawa
kulibangbang ti aglawlaw
 dagiti mangngalap

Patang:
Agassawa da Siso ken Sisa.
Naraman ti puto ken sopas ni Nana SIta.
Dagiti masitas ti liwliwa dagiti agassawa.
Adu dagiti kulibangbang ti aglawlaw.
Nawadwad dagiti sapsap nga nakalapan ti
mangngalap.

Adalen 7

Balikas
akaba dait bagi bagkat
baka bado bao babai
tikag bigat kagat atiddog
gatad igid igat daga

Pasarita:
natikag a daga
akaba a bagi
agbagkat ti bato
kagat ti bao
atiddog ti igat
Patang:
Natikag ti daga ni Tata Ado.
Agdait ti bado ni Ida ta kinagat ti bao.
Akaba ti bagi dagiti baka.
Agbagbagkat iti bato ti babai kada bigat.
Atiddog ti igat kada Ago.

Adalen 8

Balikas
lako pusit aklo tilapia
lamesa patatas pusa Lala
lata pito lata aso
kilo agapa kabsat Lita

Pasarita:
adda iti lamesa
tallo kilo a patatas
aso ken pusa
pito nga lata
lako ni Lita

Patang:
 Pito nga lata a pusit ti nakalapan ni Tito.
Inlako ni Lita ti pusit iti nalaka.
Kinnan ti pusa ti tilapia nga adda iti lamesa.
Nagluto ni Lala iti tallo kilo a patatas.
Aso ken pusa no agapa dagiti agkabsat.

Adalen 9

Balikas
relo litrato baro laso
labakara tarake langa lalaki
basa sambot taraken bara
suot aso balasang bulo

Pasarita:
relo a baro
langa ti lalaki
nabasa ti labakara
gapu ta nabasa
laso iti buok
taraken nga aso

Patang:
 Natarake iti langa ti lalaki.
Ti relo ni Kiko ket baro.
Nabasa ti labakara iti likod ni Mara gapu ta nabara.
Adda laso iti buok ti balasang iti litrato.
Insambot ti babai nga imbulos ti tarakenna nga aso.

Adalen 10

Balikas
taray niyog punas gulo
basa gayyem babaen kamat
laso aso tagari panyo
banyo nars Nena balay

Pasarita:
laso idiay banyo
basa iti sala
gapu ti basa
natagari ti balayda
babaen ti panyo

Patang:
Intaray ti aso ti laso idiay banyo.
Naipaglis ni Nena gapu ti basa iti sala.
 Natagari ti balayda ta kinamat ni Nena ti aso.
Pinunasan ni Nena ti basa babaen ti panyo.

Adalen 11
Balikas
sawali diding balay Ana gapu natulid
bagyo Maring napalabas narba
bulan napirdi naparot poste

Pasarita
napalabas a bulan
bagyo nga Maring
balay ni Ana
naparot ti poste
natulid ti poste
diding a sawali

Patang
Natulid ti poste ti balay ni Ana iti napalabas a bulan gapu ti bagyo a
Maring.
Narba ti diding a sawali ti balay ni Ana.
Napirdi ti diding ti balay da Ana.
 Adalen 12
Balikas
balde nalinis bubon dakkel nagsakdo
bato nabettak danum botelya batya
nanang balasang kawes nalitnaw napodot

Pasarita
dakkel a balde nalitnaw a danum
nabettak a botelya nabettak a bato
nalinis a kawes napodot a danum
balde ni nanang nabettak ti batya
nagsakdo ti balasang dakkel a bubon

Patang
Nagsakdo ni nanang ti danum ti bubon a paglaba iti kawes.
Nabettak ti balasang ti batya ta natupakan iti bato.
Dakkel ti balde ti balsang nga adda karga na a napodot nga danum.
 Adalen 13
Balikas
maysa ubing lalaki nangalabalay
parambak nakapantalon agsipudmakan nakakita
nangala kapkapnekan
agkupkupas

Pasarita
maysa nga ubing
adda parambak
nakapantalon ti agkupkupas
maysa a balay
agsipud ta nakakita
makan a kapkapnekan

Patang
Adda maysa nga ubing nga nakapantalon ti agkupkupas.
Nakakita ti naimas nga makan ti ubing iti maysa a balay.
Nangala ti ubing ti makan a kapkapnekan na a kanen agsipud
ta mabisin daytoy.
 Adalen 14

Balikas
sawali diding balay Ana gapu natulid bagyo
Maring napalabas narba bulan napirdi
naparot poste

Pasarita
napalabas a bulan
bagyo nga Maring
balay ni Ana
naparot ti poste
natulid ti poste
diding a sawali

Patang
Natulid ti poste ti balay ni Ana iti napalabas a bulan gapu ti bagyo a Maring.
Narba ti diding a sawali ti balay ni Ana.
Napirdi ti diding ti balay da Ana.

Adalen 15
Balikas
balde nalinis bubon dakkel nagsakdo bato
nabettak danum botelya batya nanang
balasang kawes nalitnaw napodot

Pasarita
dakkel a balde
nabettak a botelya
nalinis a kawes
balde ni nanang
nagsakdo ti balasang
nalitnaw a danum
nabettak a bato
napodot a danum
nabettak ti batya
dakkel a bubon

Patang
Nagsakdo ni nanang ti danum ti bubon a paglaba iti kawes.
Nabettak ti balasang ti batya ta natupakan iti bato.
Dakkel ti balde ti balsang nga adda karga na a napodot nga danum.

Adalen 16
Balikas
maysa ubing lalaki agkupkupas balay
parambak nakapantalon agsipud makan nakakita nangala
kapkapnekan

Pasarita
maysa nga ubing
adda parambak
nakapantalon ti agkupkupas
maysa a balay
agsipud ta nakakita
makan a kapkapnekan

Patang

Adda maysa nga ubing nga nakapantalon ti agkupkupas.

Nakakita ti naimas nga makan ti ubing iti maysa a balay.
Nangala ti ubing ti makan a kapkapnekan na a kanen agsipud ta mabisin daytoy.

LEVEL IV
Adalen 1

Ti Nasirib nga Bao

 Adda maysa nga nalukmeg a bao.
Intaray ti bao ti makan nga adda iti rabaw lamisaan.
Napan iti uneg ti abot ti bao tapno intuloy na ti nangan.

Adalen 2

Ti Baka ni Ana
Adda taraken ni Ana nga baka.
Nalapana ti baka.
Ipaspastorna daytoy iti kabakiran.
Iyapon na daytoy iti kolar nu madanon ti malem.
.

Adalen 3

Ti Abakada ni Ada

Gimmatang ni nanang ti abakada nga pagbasaan ni Ada.

Rinabii nga basbasaenda daytoy kenni nanangna.
Nalaingen nga agbasa ni Ada iti abakada.

Adalen 4

Ti Maladaga

Natalubo ti maladaga nga anak ni Tata Ado ken Nana Pilar.

Nabalkot daytoy iti ules.
Natalna ti maladaga ta nabsog.
Agsangit daytoy nu mabisin.

Adalen 5

Napateg a Sagut
Labakara ti sagut ni Eda kenni Sita idi kasangayna.
Nadumaduma ti maris ti labakara .
Us-usaren ni Eda ti labakara no agdigos isuna.
Napateg kenkuana daytoy a sagut.
 Adalen 6

Nataba ti Talaba

Tallo kilo a talaba ti ginatang ni nanang nga sidaenmi.

Nataba ken nananam ti talaba.
Nagustuanmi ti lutona.
.

Adalen 7

Ti Karabasa

Adda nagtubo nga karabasa iti arubayanmi.

Binuras ni tatang iti maysa nga bunga iti karabasa.
Dakkel ken nakintal daytoy.
Sinagpawanna ti intuno nga ikan.
 Adalen 8

Ti Diding nga Sawali

Sawali iti diding ti balay ni Tata Pedro.

Pulido ti pannakalagana.
Makaay-ayo ken napresko ti balay nga naaramid ti sawali.

Adalen 9

Ti Yoyo ni Lito
Gimmatang ni Lito ti yoyo iti tiendaan ni Inang Marta.
Ay-ayamenda daytoy ken adingna.
Natulokna met nga impabulodna kenkuana.

Adalen 10

Ti Lamok ken Sapot

 Naputiputan ti lamok iti sapot iti lawa-lawa.
Saanen a makaakar daytoy iti ayanna.
Naliday daytoy iti napasamak kenkuana.

Adalen 11

Ti Gitara ni Kardo

Daytoy ti gitara ni Kardo.

Magustuanna ti agturba kadagiti saniweng.
Tukarenna ti gitara bayat ti inna panagkanta.
Nagbalin isuna nga nalatak a manangansion iti lugarda.

Adalen 12

Walo nga Krayola

Adda walo nga krayola iti karton.
Nadumaduma ti marisda.
 Adda nalabaga, asul, kahel,rosas,duyaw,
nangisit, berde ken puraw.
Mausar dagitoy nga pangkolor kadagiti obrada.

Adalen 13

Naraman nga Puto

Agar-aramid ni Nanang Mely iti puto.
Naisangrat daytoy iti panagkasangay
ti ingungutenna nga apo.
Naraman ken nananam ta adda gatasna ken keso.
Kastaunay ti pinangdayaw dagiti bisita nga timmabuno.

Adalen 14

Ti Pasarabo ni Bruno
Baro ti relo ni Bruno.
Pasarabo daytoy ti Apongna nga Amerikano.
Nangina ti gatad daytoy nga sagut.
Masapul nga salimetmetan daytoy ni Bruno.
 Adalen 15

Rosas a Makaay-ayo
Adu ti rosas iti minuyungan ni Nana Perlita.
Makaay-ayo nga matmatan dagiti kiaw
nga marisda.
Binigat daytoy nga sibsibuganna.
Nadaras ti pinagdakkel ken irurukbosda.

Adalen 16

Bileg ti Ngiwat
Napateg a paset ti bagi ti ngiwat.
Adu’t balikas nga maiyebkasna.
Salwadam ti tunggal balikasmo.
Tapno maliklikam ti pannakapasakit
padam a tao.