2.

Pagbuo ng Matrix at/o Balangkas

Pagpapakita ng kaalaman sa pananaliksik sa pamamagitan ng pagbuo ng matrix o balangkas

hinggil sa kasaysayan ng wikang Filipino bilang wikang Pambansa, Opisyal at Panturo.

Wikang Pambansa Wikang Opisyal Wikang Panturo

Disyembre 30, 1937 – Saligang-Batas ng Biyak-na- Nang dumating ang mga
iprinoklamang ang wikang Bato (1896) – Ang Wikang Kastila, may sarili nang
Tagalog ang magiging batayan Tagalog ang magiging opisyal palatitikan ang ating mga
ng Wikang Pambansa. na wika ng Pilipinas. ninuno, ang Alibata o
Magkakabisa ang Baybayin, na binubuo ng 14
proklamasyong ito dalawang katinig at 3 patinig. Pinalitan
taon matapos itong Saligang-Batas ng 1935 – Ang ito ng mga Kastila ng
mapagtibay. Kongreso ay gagawa ng mga alpabetong Romano.
hakbang tungo sa 1940 – binuo ni Lope K.
1940 – ipinag-utos ang pagpapaunlad at pagpapatibay Santos ang Abakada, na may
pagtuturo ng Wikang ng isang wikang pambansa na 20 titik: a, b, k, d, e, g, h, i, I,
Pambansa sa ikaapat na taon sa batay sa isa sa mga umiiral na m, n, ng, o, p, r, s, t, u, w, y.
lahat ng pampubliko at katutubong wika. Hanggang
pribadong paaralan at sa mga hindi nagtatadhana ng iba ang Oktubre 4,1971 – pinagtibay
pribadong institusyong batas, ang Ingles at Kastila ay ng Sanggunian ng SWP ang
pasanayang pangguro sa buong patuloy ng gagamiting mga pinayamang alpabeto, na
bansa. wikang opisyal. binubuo ng 31 letra: a, b, c, ch,
d, e, f, g, h, i, j, k, l, ll, m, n, ñ,
Hunyo 4, 1946 – nagkabisa ang ng, o, p, q, r, rr, s, t, u, v, w, x,
Batas Komonwelt Blg. 570 na Saligang-Batas ng 1973 – Ang y, z
pinagtibay ng Pambansang Batasang Pambansa ay dapat
Asambleya noong Hunyo 7, gumawa ng mga hakbang Matapos ang Repormang
1940 na nagproklama na ang tungo sa paglinang at pormal Ortograpiko, nabuo ang
Wikang Pambansa na na adopsyon ng isang panlahat sumusunod na Alpabetong
tatawaging Wikang na wikang pambansa na Filipino, na may 28 letra: a, b,
Pambansang Pilipino ay isa tatawaging Filipino c, d, e, f, g, h, i, j, k, I, m, n, ñ,
nang wikang opisyal. ng, o, p, q, r, s, t, u, v, w, x, y,
z
1959 – ibinaba ng Kalihim Jose Saligang-Batas ng 1987 – Ang
B. Romero ng Edukasyon ang Wikang Pambansa ng Pilipinas 2001 – muling nagkaroon ng
Kautusang Pangkagawaran ay Filipino. Samantalang rebisyon sa alpabetong
Blg. 7 nanagsasaad na ang nililinang, ito’y dapat Filipino. Itinaguyod nito ang
Wikang Pambansa ay payabungin at pagyamanin pa leksikal na pagpapayaman ng
tatawaging Pilipino upang salig sa umiiral na mga wika Filipino sa pamamagitan ng
mailagan na ang mahabang ng Pilipinas at sa iba pang mga pagluluwag sa panghihiram ng
katawagang “Wikang wika. salita at pagsasalin, karamihan
Pambansang Pilipino” o mula sa Ingles at Kastila, gamit
“Wikang Pambansa Batay sa ang walong karagdagang letra
Tagalog”. ng alpabeto, ang mga letrang c,
f, j, ñ, q, v, x, z.

1987 – Filipino na ang ngalan Oktubre 9, 2006 – sa

ng wikang pambansa, kahilingan ng KWF, ang
alinsunod sa Konstitusyon na DepEd ay nagpalabas ng isang
nagtatadhanang “ang wikang memorandum na
pambansa ng Pilipinas ay pansamantalang nagpapatigil
Filipino.” Ito ay hindi sa implementasyon ng “2001
pinaghalu-halong sangkap Revisyon ng Alfabeto at
mula sa iba’t ibang katutubong Patnubay sa Ispeling ng
wika; bagkus, ito’y may Wikang Filipino”.
nucleus, ang Pilipino o
Tagalog. Agosto, 2007 – inilabas ng
KWF ang borador ng
Ortograpiya ng Wikang
Pambansa.

Mayo 20, 2008 – inilabas ng

KWF ang Gabay sa
Ortograpiya ng Wikang
Pambansa.

Reperensiya:

Wika / Kasaysayan. (n.d.). Wika / FrontPage.

https://wika.pbworks.com/w/page/8021671/Kasaysayan

Kasaysayan. (n.d.). kwf.gov.ph. https://kwf.gov.ph/kasaysayan-at-mandato/