‫عنوان درس به فارسی‪ :‬مبانی فقهی‪ ،‬حقوقی و اخالق در شهرسازی اسالمی‬

‫عنوان درس به انگلیسی‪The fundamentals of Feq'h, Law and Ethics in Islamic Urbanism :‬‬
‫اجباری □‬ ‫□‬ ‫اختیاری‬ ‫تخصصی □‬ ‫‪‬‬ ‫نوع درس‪ :‬اصلی‬

‫□‬ ‫کارگاهی‬ ‫عملی □‬ ‫□‬ ‫نوع واحد‪ :‬نظری‬

‫کارگاهی‪:‬‬ ‫عملی‪:‬‬ ‫نظری‪ 2 :‬واحد‬ ‫تعداد واحد‬

‫کارگاهی‪:‬‬ ‫عملی‪:‬‬ ‫نظری‪ 24 :‬ساعت‬ ‫تعداد ساعت‬

‫‪‬‬ ‫ندارد‬ ‫دارد □‬ ‫پیشنیاز‬

‫سمینار □‬ ‫□‬ ‫آزمایشگاه‬ ‫کارگاه □‬ ‫آموزش تکمیلی‪ :‬سفر علمی □‬

‫اهداف کلی درس‬

‫آشنایی با مبانی و اصول فقهی‪ ،‬حقوقی و اخالقی در شهرسازی اسالمی‬ ‫‪-‬‬

‫تبیین اصول اعتقادی و دادههای هستیشناسی و ربط آن به شهرسازی‬ ‫‪-‬‬
‫تبیین فقه و دادههای فقه و ارتباط آن با علم شهرسازی‬ ‫‪-‬‬
‫تبیین فقه نظام و تاثیرات آن بر نظامات شهری‬ ‫‪-‬‬
‫تبیین اخالق و گذارههای معرفتی آن با علم شهرسازی‬ ‫‪-‬‬
‫تبیین قواعد‪ ،‬راهبردها و راهکارهای تدوین قوانین و مقررات در برنامهریزی‪ ،‬طراحی و مدیریت شهری‬ ‫‪-‬‬
‫بکارگیری علوم انسانی اسالمی در تدوین قوانین و مقررات راهبردی در توسعه شهر اسالمی_ایرانی‬ ‫‪-‬‬

‫رئوس مطالب‪:‬‬
‫مبانی‪ ،‬اصول و قواعد فقهی و حقوقی در دین اسالم (مبانی قرآنی‪ ،‬اصول و فروع دین‪ ،‬اولویت بندی قواعد فقهی مانند قواعد الضرر‪ ،‬عسر و حرج‪،‬‬ ‫‪‬‬
‫ید‪ ،‬ضمان ید‪ ،‬استیمان‪ ،‬اتالف‪ ،‬تسبیب‪ ،‬غرور‪ ،‬تلف مبیع قبل از قبض‪ ،‬صحت‪ ،‬احترام مال مردم‪ ،‬اقدام‪ ،‬سلطنت بر اموال‪ ،‬مالزمه اذن در شی با اذن در لوازم‬
‫شی‪ ،‬احیای موات‪ ،‬حیازت‪ ،‬التحجیر یفید االولویه‪ ،‬سبق و ‪)...‬‬
‫تبیین مباحث فقه نظام و تاثیر آن بر نظامات شهری (مباحث اساتید شهید صدر‪ ،‬سید منیرالدین حسینی الهاشمی‪ ،‬آیت اهلل محسن اراکی و ‪.)...‬‬ ‫‪‬‬
‫روششناسی پژوهش میانرشتهای در مطالعات فقهی_حقوقی با تاکید بر حوزه شهرسازی اسالمی‬ ‫‪‬‬
‫بررسی مقایسهای اصول فقهی و حقوقی شهرسازی در فرهنگهای مختلف اسالمی‬ ‫‪‬‬
‫بررسی قوانین باالدستی بینالمللی و ملی (قانون اساسی‪ ،‬حقوق بشر‪ ،‬حقوق شهروندی‪ ،‬دستورکارهای بین المللی مثل دستور کار توسعه پایدار‪،‬‬ ‫‪‬‬
‫قوانین جهانی یونسکو و ‪) ...‬‬
‫نقد و آسیب شناسی قوانین و مقررات مرتبط با برنامهریزی‪ ،‬طراحی و مدیریت شهری (قوانین مجلس شورای اسالمی‪ ،‬قانون نوسازی و عمران‬ ‫‪‬‬
‫کشور‪ ،‬مقررات ملی ساختمان‪ ،‬قوانین شهرداریها‪ ،‬مصوبات شورای عالی شهرسازی‪ ،‬آییننامههای سازمان شهرداریها ‪)...‬‬
‫بررسی ساز و کار تصمیمگیری در نظام ساخت و ساز و مدیریت شهری ایران (آسیبشناسی ساز و کار‪ ،‬کمیسیونهای ماده ‪ ،5‬ماده ‪ 55‬وظایف‬ ‫‪‬‬
‫شهرداریها‪ ،‬ماده ‪ ،77‬ماده ‪ ،100‬ماده ‪ ،99‬ماده ‪ ،101‬ماده ‪ ،102‬ماده ‪ 103‬قانون شهرداریها و ‪) ...‬‬
‫مسائل شهرسازی معاصر از نگاه فقه اسالمی (مسائل ناامنی و غیرایمن بودن شهر و فضاهای شهری‪ ،‬آلودگیهای صوتی و آب و هوا‪ ،‬تضییع وقت‬ ‫‪‬‬
‫انسان و ‪) ...‬‬
‫واکاوی قوانین و مقررات حوزههای تخصصی شهرسازی (قوانین حریم‪ ،‬تراکم‪ ،‬تملک اراضی و امالک‪ ،‬پارکینگ‪ ،‬عوارض ساخت و ساز‪ ،‬تخلف و‬ ‫‪‬‬
‫جرم‪ ،‬منظر‪ ،‬اشرافیت ؛ مقررات مکانیابی کاربریهایی مانند گورستان و ‪.)...‬‬
‫مبانی و اصول اخالق در دین اسالم (کرامت انسانی‪ ،‬تواضع‪ ،‬احترام‪ ،‬استاد و شاگردی‪)... ،‬‬ ‫‪‬‬
‫واکاوی سه مقوله اخالق شهروندی‪ ،‬اخالق شهرسازی و اخالق شهرداری از منظر اسالمی (ربط اخالق با سه مقوله شهروند‪ ،‬شهرساز و‬ ‫‪‬‬
‫شهردار)‬
‫تاریخچه اخالق حرفهای (اخالق شهرسازی و اخالق شهرداری) در برنامهریزی‪ ،‬طراحی و مدیریت شهرهای اسالمی‬ ‫‪‬‬
‫جایگاه اخالق حرفهای در حوزههای آموزشی و پژوهشی شهرسازی (جایگاه اخالق در آموزش شهرسازی‪ ،‬پژوهش و ‪)...‬‬ ‫‪‬‬
‫جایگاه اخالق حرفهای در برنامهریزی‪ ،‬طراحی و مدیریت شهرهای معاصر(اخالق در مدیریت شهری‪ ،‬تصمیمسازی و تصمیمگیری و ‪)...‬‬ ‫‪‬‬
‫نقد و آسیب شناسی اخالق رایج در بین افراد و سازمانها (اخالق در مدیریت شهری‪ ،‬تصمیمسازی و تصمیمگیری و ‪)...‬‬ ‫‪‬‬
‫نقش اخالق در سبک زندگی و تحقق شهر اسالمی‬ ‫‪‬‬
‫ارزش شناسی (اخالق‪ ،‬زیباییشناسی و هنر)‬ ‫‪‬‬

‫روش ارزیابی‪:‬‬
‫پروژه یا مقاله‬ ‫آزمون نهایی‬ ‫میان ترم‬ ‫ارزیابی مستمر‬
‫استخراج چیستی و چگونگی قواعد فقهی‪،‬‬ ‫□‬ ‫ارائه تکالیف ماهانه در قالب‬ ‫مشارکت در بحثهای کالسی‬
‫حقوقی و اخالقی در یکی از حوزههای تحصصی‬ ‫پژوهشهای نظری و موضوعی‬ ‫ارائه یافتههای مطالعاتی در هر‬
‫شهرسازی اسالمی‬ ‫جلسه‬

‫فهرست منابع‬
‫منابع اصلی‪:‬‬
‫‪ -‬قرآن کریم‪.‬‬
‫‪ -‬دشتی‪ ،‬محمد (‪ :)1388‬نهجالبالغه‪ ،‬تهران‪ ،‬انتشارات سنا‪.،‬‬
‫‪ -‬اراکی‪ ،‬محسن (‪ :)1397‬فقه عمران شهری‪ ،‬مجمع الفکر االسالمی‪ ،‬قم‪ ،‬پژوهشگاه فقه نظام‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬قربانی‪ ،‬رحیم (‪ :)1393‬معماری و شهرسازی مطلوب اسالمی‪ :‬درآمدی بر فقه کاربردی و تمدنی‪ ،‬مسکن مطلوب اسالمی‪ ،‬نشر شبکه اندیشه‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬قربانی‪ ،‬رحیم (‪ :)1393‬ساخصهای معماری و شهرسازی اسالمی‪ :‬درآخانه‪ ،‬مسجد‪ ،‬بازار‪ ،‬راه و آرامگاه‪ ،‬نشر شبکه اندیشه‪ ،‬جلد (‪ ،)1‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬منان رییسی‪ ،‬محمد (‪ :)1397‬معماری و شهرسازی اسالمی مطابق با سبک زندگی اسالمی از تش ریه وضع مطلوب تا تحلیل وضع موجود‪ ،‬با مقدمه آیت الل‬
‫اراکی‪ ،‬انتشارات دانشگاه قم‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬اراکی‪ ،‬محسن (‪ :)1395‬اصول فقه نوین‪ ،‬جلد ‪ 1‬تا ‪ ،3‬مجمع الفکر االسالمی‪ ،‬قم‪ ،‬پژوهشگاه فقه نظام‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬دری‪ ،‬مصطفی و دیگران (‪ :)1396‬فقه مدیریت شهری‪ ،‬جلد ‪ 1‬تا ‪ ،7‬تهران‪ ،‬شهرداری تهران‪ ،‬مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫منابع فرعی‪:‬‬
‫‪ -‬مرتضی‪ ،‬هشام (‪ :) 1387‬اصول سنتی ساخت و ساز در اسالم‪ ،‬ترجمه ابوالفضل مشکینی و کیومرث حبیبی‪ ،‬مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری‪،‬‬
‫چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬عابدی نژاد‪ ،‬امین الرضا (‪ :)1395‬ماهی ت و الزامات فقه پیشرفت درآمدی بر فلسفه فقه نظام اجتماعی پیشرفت گرا‪ ،‬قم‪ ،‬پژوهشگاه فقه نظام‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬مطهری‪ ،‬مرتضی (‪ :)1379‬اشنایی با علوم اسالمی اصول فقه‪ ،‬انتشارات صدرا‪ ،‬چاپ بیست و سوم‪.‬‬
‫‪ -‬کامیار‪ ،‬غالمرضا (‪ :)1379‬حقوق شهری و شهرسازی‪ ،‬مجمع علمی و فرهنگی مجد‪ ،‬چاپ سوم‪.‬‬
‫‪ -‬جوادی آملی‪ ،‬عبداهلل (‪ :)1391‬مفاتیح الحیات‪ ،‬قم‪ ،‬نشر اسراء‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬جوادی آملی‪ ،‬عبداهلل (‪ :)1385‬حق و تکلیف در اسالم‪ ،‬نشر اسراء‪ ،‬چاپ دوم‪.‬‬
 ‫‪ -‬اعرافی‪ ،‬علیرضا‪ ،‬بخشی‪ ،‬علی (‪ :)1395‬درآمدی بر اجتهاد تمدنساز‪ ،‬قم ‪ :‬موسسه فرهنگی هنری اشراق وعرفان ‪،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬قربانزاده‪ ،‬حامد (‪ :)1395‬حدود و شرایط شرعی ساخت و ساز‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬علیدوست‪ ،‬ابوالقاسم (‪ :)1393‬فقه و الگوی اسالمی ایرانی پیشرفت‪ ،‬تهران‪ ،‬نشر الگوی پیشرفت‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬صدری‪ ،‬سیدمحمد (‪ :)1393‬پدیداری و پایداری فقه هزار و چهارصد ساله‪ ،‬جزوه رشته فقه و مبانی حقوق اسالمی‪ ،‬دانشگاه پیام نور‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬نقیزاده‪ ،‬محمد(‪ :)1385‬معماری و شهرسازی اسالمی (مبانی نظری)‪ ،‬اصفهان‪ ،‬انتشارات راهیان‪.‬‬
‫‪ -‬نوحی‪ ،‬حمیدرضا (‪ :)1384‬قواعد فقهی در آثار امام خمینی‪ ،‬تهران‪ :‬چاپ و نشر عروج (وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی‪.‬‬
‫‪ -‬علیآبادی‪ ،‬محمد و مجید هاشمی(‪ :)1389‬ضرورت رویکردی نو در تدوین قوانین و مقررات معماری اسالمی‪ ،‬نشریه علمی ـ پژوهشی انجمن معماری و‬
‫شهرسازی ایران‪ ،‬شماره اول‪.‬‬
‫‪-‬ارشادی‪ ،‬محمد (‪ :)1396‬عسر و حرج از دیدگاه قرآن کریم‪ ،‬تهران‪ ،‬نشر نیمروز‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬جعفری‪ ،‬محمدتقی (‪ :)1370‬حقوق جهانی بشر از دیدگاه اسالم و غرب‪ ،‬تهران‪ ،‬دفتر خدمات حقوقی بینالمللی جمهوری اسالمی ایران‪.‬‬
‫‪ -‬خوئینی‪ ،‬غفور (‪ :)1386‬توسعه پایدار و حقوق شهروندی‪ ،‬تهران‪ ،‬معاونت آموزش دادگستری‪.‬‬
‫‪ -‬فیض‪ ،‬علیرضا (‪ :)1395‬مبادی فقه و اصول‪ ،‬تهران‪ ،‬انتشارات دانشگاه تهران‪ ،‬چاپ بیست و چهارم‪.‬‬
‫‪ -‬محمدرضا شبخیز‪ ،‬عباد محمدتبار (‪ :)1396‬اصول فقه دانشگاهی‪ ،‬نشر کتاب آوا‪ ،‬چاپ سی و ششم‪.‬‬
‫ـ کربن‪ ،‬هانری‪ ،1373 ،‬آفاق تفکر معنوی در اسالم ایرانی‪ ،‬ترجمه باقر پرهام‪ ،‬نشر فرزان‪ ،‬تهران‪.‬‬
‫‪ -‬محقق داماد‪ ،‬سیدمصطفی (‪ :)1382‬قواعد فقه بخش مدنی (مالکیت و مسئولیت)‪ ،‬تهران‪ :‬مرکز نشر علوم اسال‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬عبدالستار عثمان‪ ،‬محمد (‪ :)1376‬مدینه اسالمی‪ ،‬ترجمه علی چراغی‪ ،‬تهران‪ :‬انتشارات امیرکبیر‪.‬‬
‫‪ -‬علیدوست‪ ،‬ابوالقاسم و محمد ابراهیمیراد (‪ :)1389‬بررسی قاعده تسلط و گستره آن‪ ،‬حقوق اسالمی‪ ،‬ش‪ ،24‬سال هفتم‪.‬‬
‫‪ -‬انتظاری‪ ،‬علیرضا و سیدمصطفی محقق داماد (‪ :)1391‬نقش قواعد اتالف و تسبیب در مسئولیت مدنی زیست محیطی‪ ،‬مطالعات اسالمی‪ :‬فقه و اصول‪،‬‬
‫ش‪ ،89‬سال چهل و چهارم‪.‬‬
‫‪ -‬رضایی پور‪ ،‬آرزو (‪ :)1385‬مجموعه کامل قوانیین و مقررات حقوق شهروندی‪ ،‬تهران‪ ،‬نشر آریان‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬مصباح‪ ،‬سید حسین همایون (‪ :)1397‬رویکردهای فقهی و حقوقی به مسایل نوین (جستارهای نوین فقهی‪ ،‬حقوقی)‪ ،‬مشهد‪ ،‬بنیاد فکری مصباح‪ ،‬انتشارات‬
‫صد و ده‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬سبحانی‪ ،‬حسن (‪ :)1393‬جستجوی آمایش پیشرفت در بنیانهای قانون اساسی جمهوری اسالمی ایران‪ ،‬تهران‪ ،‬نشر الگوی پیشرفت‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬عباسی‪ ،‬رسول (‪ :)1393‬اصول اسالمی مدیریت پیشرفت در مساجد‪ ،‬تهران‪ ،‬نشر الگوی پیشرفت‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬مجلس شورای اسالمی(‪ :)1379‬قانون اساسی‪ ،‬سازمان چاپ و انتشارات‪ ،‬چاپ پنجم‪.‬‬
‫‪ -‬موسی زاده‪ ،‬ابراهیم‪ :)1395( ،‬حقوق بشر در اسالم‪ ،‬انتشارات خرسندی‪ ،‬چاپ دوم‪.‬‬
‫‪ -‬معروفی‪ ،‬سکینه (‪ :)1394‬جایگاه اجتماعی کالبدی مساجد در توسعه شهر اسالمی‪ ،‬نشر خورشید باران‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬خاکزند‪ ،‬مهدی (‪ :)1394‬درآمدی بر معماری و شهرسازی از منظر قرآن و اسالم‪ ،‬نشر المصطفی (ص)‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬شیخ شعاعی‪ ،‬عباس (‪ :)1395‬حقر طبیعی و حقوق بشر‪ ،‬انتشارات سلمان پاک‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬شریف القریشی‪ ،‬باقر (‪ :)1390‬اسالم و حقوق بشر‪ ،‬ترجمه محمد تقدمی صابری‪ ،‬توسط بنیاد پژوهش های اسالمی آستان قدس رضوی‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬سیدامام‪ ،‬کاووس (‪ :)1389‬اخالق و محیط زیست (رهیافتی اسالمی)‪ ،‬تهران‪ ،‬انتشارات دانشگاه امام صادق (ع)‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬حسینی سیستانی‪ ،‬سیدعلی (‪ ، :)1396‬قاعده الضرر و الضرار (تقریرات)‪ ،‬ترجمه اکبر نایب زاده‪ ،‬انتشارات خرسندی‪ ،‬چاپ دوم‪.‬‬
‫‪ -‬منصور‪ ،‬جهانگیر (‪ :)1393‬قانون مدنی‪ ،‬نشر دیدار‪ ،‬چاپ نود و ششم‪.‬‬
‫‪ -‬منصور‪ ،‬جهانگیر (‪ :)1395‬قوانین و مقررات مربوط به شهر و شهرداری‪ ،‬نشر دیدار‪ ،‬چاپ سی و یکم‪.‬‬
‫‪ -‬دفتر مقررات ملی ساختمان (‪ :)1395‬مباحث ‪ 22‬گانه مقررات ملی ساختمان‪ ،‬تهران‪ ،‬وزارت راه و شهرسازی‪.‬‬
‫‪ -‬جوادی آملی‪ ،‬عبداهلل (‪ :)1385‬مبادی اخالق در قرآن‪ ،‬جلد دهم‪ ،‬قم‪ ،‬انتشارات اسراء‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬کربن‪ ،‬هانری (‪ :)1383‬آیین جوانمردی‪ ،‬ترجمه احسان نراقی‪ ،‬نشر سخن‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬صراف‪ ،‬مرتضی (‪ :)1370‬رسایل جوانمردان مشتمل بر هفت فتوت نامه‪ ،‬انتشارات معین و انجمن ایرانشناسی فرانسه در ایران ‪ ،‬چاپ دوم‪.‬‬
‫‪ -‬محمدی ری شهری‪ ،‬محمد (‪ :)1385‬اخالق مدیریت در اسالم‪ ،‬انتشارات دارالحدیث‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬مجتمع رسانهای ساختمان (‪ :)1396‬مروری بر مفاهیم مصادیق و منشورهای اخالق مهندسی‪ ،‬نشر توسعه ایران‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬مطهری‪ ،‬مرتضی (‪ :)1392‬فلسفه اخالق‪ ،‬تهران‪ ،‬انتشارات صدرا‪ ،‬چاپ چهل و دوم‪.‬‬
‫‪ -‬فلسفی‪ ،‬محمدتقی (‪ :)1386‬اخالق از نظر همزیستی و ارزشهای انسانی (دوره دو جلدی)‪ ،‬دفتر نشر فرهنگ اسالمی‪ ،‬چاپ دهم‪.‬‬
‫‪ -‬تهرانی‪ ،‬مجتبی (‪ :)1395‬اخالق ربانی مبانی علم اخالق‪ ،‬انتشارات مصابیح الهدی‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
 ‫‪ -‬گروه دائره المعارف ها (‪ :)1395‬دانشنامه قرآنی اخالق‪ ،‬جلد اول‪ :‬آبرو‪ ،‬حیات طیبه‪ ،‬زیر نظر‪ ،‬مرکز فرهنگ و معارف قرآن‪ ،‬پژوهشگاه علوم و فرهنگ‬
‫اسالمی‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬مکارم شیرازی‪ ،‬ناصر (‪ :)1392‬اخالق در قرآن‪ ،‬با همکاری جمعی از اساتید و فضالی حوزه علمیه قم‪ ،‬نشر مدرسه االمام علی بن ابیطالب (ع)‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬مکارم شیرازی‪ ،‬ناصر (‪ :)1392‬اخالق در قرآن‪ ،‬گردآورنده سید محمدحسین هاشمیان و علی اصغر همتیان‪ ،‬نشر مدرسه االمام علی بن ابیطالب (ع)‪ ،‬چاپ‬
‫ششم‪.‬‬
‫‪ -‬فرامرز قراملکی‪ ،‬احمد (‪ :)1385‬اخالق حرفهای‪ ،‬تهران‪ :‬نشر مجنون‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬مکارم شیرازی‪ ،‬ناصر (‪ :)1394‬زندگی در پرتو اخالق‪ ،‬نشر سرور‪ ،‬چاپ نهم‪.‬‬
‫‪ -‬نراقی‪ ،‬مهدی(‪ :)1393‬علم اخالق اسالمی‪ ،‬گزیده جامع السعادات‪ ،‬ترجمه سید جالل الدین مجتبوی‪ ،‬نشر حکمت‪ ،‬چاپ دوم‪.‬‬
‫‪ -‬سادات‪ ،‬محمدعلی (‪ :)1396‬اخالق اسالمی‪ ،‬تهران‪ :‬نشر سمت‪ ،‬چاپ چهل و دوم‪.‬‬
‫‪ -‬مرتضی‪ ،‬هشام (‪ :)1387‬اصول سنتی ساخت و ساز در اسالم‪ ،‬ترجمه ابوالفضل مشکینی و کیومرث حبیبی‪ ،‬مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری‪،‬‬
‫چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬فرامرز قراملکی‪ ،‬احمد (‪ :)1388‬اخالق حرفهای در تمدن ایران و اسالم‪ ،‬تهران‪ :‬نشر پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات و‬
‫فناوری‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬مارتین‪ ،‬مایک دبلیو‪ .‬شینزینگر‪ ،‬روالند (‪ :)1388‬اخالق در مهندسی‪ ،‬ترجمه گروه مول فان مرکز انتشارات سازمان سنجش آموزش کشور‪ ،‬تهران‪ :‬انتشارات‬
‫سازمان سنجش آموزش کشور‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬مرکز اطالعات و مدارک اسالمی (‪ :)1387‬اصطالح نامه اخالق اسالمی‪ ،‬پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسالمی‪ ،‬قم‪ ،‬نشر بوستان کتاب قم‪ ،‬چاپ دوم‪.‬‬
‫‪ -‬صیقالنی‪ ،‬علی کریمیان (‪ :)1395‬اخالق زیست محیطی در حکمت اسالمی‪ ،‬انتشارات امیرکبیر‪ ،‬چاپ دوم‪.‬‬
‫‪ -‬طباطبایی‪ ،‬سید محمدحسین (‪ :)1394‬اخالق و معنویت در زندگی‪ ،‬قرآن و اهل بیت نبوت (ع)‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬پیرنیا‪ ،‬محمدکریم (‪ :)1380‬سبک شناسی معماری ایرانی‪ ،‬تهران‪ ،‬انتشارات سروش دانش‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬شفیعی‪ ،‬اعظم (‪ :)1392‬بررسی رابطه فقه و اخالق‪ ،‬انتشارات امیرکبیر‪ ،‬چاپ دوم‪.‬‬
‫‪ -‬کانت‪ ،‬ایمانوئل (‪ :)1369‬بنیاد مابعدالطبیعه اخالق‪ ،‬ترجمه ح‪.‬عنایت‪ ،‬تهران‪ :‬نشر خوارزمی‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬مک اینتایر‪ ،‬ا‪ :)1379( .‬تاریخچه فلسفه اخالق‪ ،‬ترجمه ا‪.‬رحمتی‪ ،‬تهران‪ :‬نشر حکمت‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬وارنوک‪ ،‬ج (‪ :)1368‬فلسفه اخالق در قرن حاضر‪ ،‬ترجمه ص‪ .‬الریجانی‪ ،‬تهران‪ :‬نشر کتاب‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬نقرهکار‪ ،‬عبدالحمید(‪" :)1387‬درآمدی بر هویت اسالمی در معماری و شهرسازی"‪ ،‬وزارت مسکن و شهرسازی‪ ،‬معاونت شهرسازی و معماری‪ ،‬دفتر معماری‬
‫و طراحی شهری‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬سیدقریشی‪ ،‬ماریه (‪ :)1395‬اخالق عقلی و فلسفی (اخالق ارسطویی)‪ ،‬انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و معارف‪ ،‬دفتر نشر معارف‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬مهدوی‪ ،‬سید ابوالحسن (‪ :)1394‬تواضع‪ :‬از مجموعه اخالق عملی‪ ،‬نشر مومنون‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬مهدوی‪ ،‬سید ابوالحسن (‪ :)1394‬سخاوت‪ :‬از مجموعه اخالق عملی‪ ،‬نشر مومنون‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬مهدوی‪ ،‬سید ابوالحسن (‪ :)1394‬ایثار‪ :‬از مجموعه اخالق عملی‪ ،‬نشر مومنون‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫ـ کربن‪ ،‬هانری (‪ :)1373‬آفاق تفکر معنوی در اسالم ایرانی‪ ،‬ترجمه باقر پرهام‪ ،‬تهران‪ ،‬نشر فرزان‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬اترک‪ ،‬حسین (‪ :)1395‬نظریه اعتدال در اخالق اسالم‪ ،‬سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسالمی‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬خسرو پناه عبدالحسین(‪ .) 1390‬عالمه طباطبایی‪ ،‬فیلسوف علوم انسانی‪ -‬اسالمی‪ ،‬سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسالمی‪ ،‬تهران‬
‫‪ -‬طباطبایی‪ ،‬سید محمدحسین (‪ :)1368‬اصول فلسفه و روش رئالیسم‪ ،‬انتشارات صدرا‪ ،‬تهران‪.‬‬
‫‪ -‬طباطبایی‪ ،‬سید محمدحسین(‪ :)1384‬روابط اجتماعی‪ ،‬ترجمه محمدجواد حجتی کرمانی‪ ،‬دفتر نشر آثار عالمه طباطبایی‪.‬‬
‫‪ -‬سایر ‪ ،‬اندرو (‪ :) 1388‬روش در علوم اجتماعی ‪ ،‬ترجمه عماد افروغ ‪ ،‬پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ‪ ،‬تهران‬
‫‪ -‬فکوهی‪ ،‬ناصر(‪ ،)1383‬انسان شناسی شهری‪ ،‬نشر نی‪ ،‬تهران‪.‬‬
‫‪ -‬نقی زاده‪ ،‬محمد (‪ .)1387‬شهر و معماری اسالمی (تجلیات و عینیات)‪.‬اصفهان‪ ،‬انتشارات مانی‪.‬‬
‫‪ -‬ابن رامی‪ ،‬ابوعبداهلل محمدبن ابراهیم لخمی بَّناء (‪ 1409‬ق)‪ :‬الِاعالن ِباَحکام البُنیان‪ ،‬تصحیح و تعلیق محمدعبدالستار عثمان‪ ،‬اسکندریه‪ ،‬دارالمعرفه الجامعیه‪،‬‬
‫چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬عزیزی بندرآبادی‪ ،‬حمید و کریمیان‪ ،‬حسن (‪ :)1397‬مطالعه میزان تاثیر فقه و قوانین اسالمی در ساختار محلهها و سازههای مسکونی بافت تاریخی شهر‬
‫یزد نمونه موردی‪ :‬محله گلچینان شهر یزد‪ ،‬فصلنامه مطالعات باستانشناسی‪ ،‬دوره ‪ ،10‬شماره ‪ ،2‬صفحه ‪.205-220‬‬
‫‪ -‬خسروی‪ ،‬محمّدباقر؛ بمانیان‪ ،‬حمّیدرضا؛ سیفیان‪ ،‬محمّدکاظم (‪ :)1391‬نقش هویتساز قـاعده الضرر در شکلگیری الگوی معمـاری اسـالمی‪ ،‬فصلنامه‬
‫علمی پژوهشی نقش جهان‪ /‬دوره سوم‪ /‬شماره ‪ ،1‬صص ‪.19-30‬‬
 ‫‪ -‬عمادی‪ ،‬سیدعلی (‪ :)1387‬احکام فقهی معماری‪ :‬االِعالن بِاَحکام البُنیان‪ ،‬فرهنگستان هنر‪ ،‬نشریه گلستان هنر‪ ،‬شماره ‪ ،12‬صص ‪.112-110‬‬
‫‪ -‬ندیمی‪ ،‬هادی (‪ :)1374‬آیین جوانمردان و طریقت معماران‪ ،‬تاریخ معماری و شهرسازی ایران‪ ،‬صص ‪.474-448‬‬
‫‪ -‬ندیمی‪ ،‬حمید (‪ :)1389‬روش استاد شاگردی از نگاهی دیگر‪ ،‬تهران‪ ،‬دانشگاه تهران‪ ،‬نشریه هنرهای زیبا‪ ،‬شماره ‪،44‬صص ‪.27-36‬‬
‫‪ -‬خان محمدی‪ ،‬محمدعلی (‪ :)1371‬فتوت نامه بنایان‪ ،‬نشریه صفه دانشگاه شهید بهشتی‪،‬سال دوم‪ ،‬شماره پنجم‪.‬‬
‫‪ -‬بنیاد حکمت اسالمی صدرا (‪ :)1382‬مجموعه مقاالت اولین همایش جهانی حکیم مالصدرا (اول خردادماه ‪ - 1378‬تهران)‪ ،‬جلد نهم‪ :‬مالصدرا؛ منطق‪،‬‬
‫اخالق و کالم‪ ،‬گفتمان فلسفه اسالمی و فلسفه غرب‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬بنیاد حکمت اسالمی صدرا (‪ :)1387‬مجموعه مقاالت م نتخب دومین همایش جهانی حکیم مالصدرا (اول خردادماه ‪ - 1383‬تهران)‪ ،‬جلد پنجم‪ :‬مالصدرا؛‬
‫هنر‪ ،‬اخالق‪ ،‬معادشناسی‪ ،‬چاپ اول‪.‬‬
‫‪ -‬مقاالت دوفصلنامه علمی و پژوهشی اخالق وحیانی‪ ،‬موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسرا ‪ ،‬زیر نظر ایت اهلل عبداهلل جوادی آملی‪ ،‬پایگاه مجازی‬
‫‪http://ethics.isramags.ir/‬‬