NOTRE DAME-SIENA COLLEGE OF POLOMOLOK

Polomolok, South Cotabato

S.Y. 2021-2022

Learning Module in Introduksiyon sa Pag-aaral ng Wika

Pangalan: Renhel James L. Padrones Petsa: Nobyembre, 29,2021

Taon at Kurso: 2nd Year BSED-Filipino Module No.: 15&16

Gawain 1

Rafael Palma

Noong 1907, si Rafael ay nahalal sa Cavite para sa kauna-unahang Asemblea

ng Pilinas. Siya rin ay naging senador noong 1916 at pagkalipas ng may 6 na taon, siya
ay nagretiro sa politika.

Pedro Paterno

Siya ang namumuno sa tuwing magkakaroon ng pagpupulong at palagi niyang

pinaiiral ang mapayapang diplomasya upang magkaroon ng maayos na pag-uusap sa
iba’t ibang partido pampolitika. Nang bumagsak sa kamay ng mga kaaway ang Malolos,
iminungkahi ni paterno ang pakikipagsundo ng mga Pilipino at Amerikano.

Benito Legarda

Ay isang pilipinong mambabatas na miyembro ng Philippine Commision ng

American colonial insular government, ang lehislatura ng gobyerno, at kalaunan ay
isang Resident Comissioner mula sa Philippine Islands hanggang sa United States
Congress.

Eulogio Rodriguez

Bilang parangal sa kaniyang ambag sa bayan, particular na ang paggawa ng

mga batas para sa masa, ipinangalan sa kaniya ang kaniyang baying sinilangan pati na
an gating paaralan.

Norberto Romualdez

Isa siyá sa mga unang nagtaguyod ng isang wikang mauunawaan sa buong

bansa. Noong1935, at bilang delegado sa Kumbensiyong Konstitusyonal,
nangampaniya siyá para sa pagkakaroon ng isang wikang pambansa batay sa isang
katutubong wika. Pagkaraan ng kumbensiyon at mahalal siyá sa Pambansang
Asamblea, siyá ang bumuo ng batas para sa pagtatatag ng Surian ng Wikang
Pambansa.

Wenceslao Vinzon

Habang nasa unibersidad siya, si Vinzons ay naging sikat na lider ng

estudyante. Isa siyang miyembro ng Upsilon Sigma Phi. Siya rin ay mahahalal bilang
pangulo ng lupon ng mga estudyante at punong patnugot ng Philippine Collegian. Kilala
rin siya sa pagbigay ng isang talumpati na may pamagat ng "Malaysia Irrendenta", kung
saan pinamunkahi niya ang pagkakaisa ng mga bansa sa Timog Silangang Asya na
may pinagmulang Malay. Ginantimpala siya ng Gintong Medalya ni Manuel L. Quezon
ng Kagalingan.

Jaime C. de Veyra

Naging gobernador siya ng Leyte noong 1906 at kasapi sa Asamblea ng Filipinas

noong 1907. Naging kasapi siya ng Philippine Commission noong 1913 at kalihim
ehekutibo ng Filipinas noong 1916. Noong 1917, nahirang siyá bilang Resident
Commissioner sa Estados Unidos, at kinatawan niya ang bansa sa kongresong
Amerikano.

Cecilio Lopez

Siya ang kaunaunahang nakatapos ng Doktorado sa larangan ng linggwistika sa

Pilipinas kaya tinagurian siyang “Ama ng Linggwistika sa Pilipinas” dahil siya ang
pinakaunang linggwistang Pilipino. Sinulat niya noong 1940 ang “Gramatika ng Wikang
Tagalog”. May humigit-kumulang na tatlumpung pag-aaral ang naisagawa ni Lopez
tungkol sa mga ponolohiya, morpolohiya, at sintaks ng mga wika sa Pilipinas.

Santiago Fonacier

Si Fonacier ang isa sa unang kapanalig ni Gregorio Aglipay. Naging sekretaryo-

heneral siyá ng Iglesia Filipina Independiente at nang mamatay si Aglipay ay pumalit na
Obispo Maximo nitó. Namatay siyá noong 8 Disyembre 1977 sa gulang na 92 taón.
Noong Mayo 1985, itinapat sa kaniyang sentenaryo ang paglalagay ng marker ng
National Historical Institute sa kaniyang sinilangang bahay.

Casimiro Perfecto

Isang bikol at tinaguriang bilang ng kagawad

Hadji Butu

Si Hádji Bútu ay isang estadista, at ang unang senador na Muslim. Nanungkulan

siya bilang senador para sa 12 distrito ng Filipinas noon.
Filemon Sotto

ay isang Pilipino Bisaya abugado, mambabatas, at pulitiko mula sa Cebu,

Pilipinas. Siya ay isang tagapaglathala ng pahayagan at itinatag ang mga peryodiko El
Imperial, Ang Kaluwasan, La Opinion, at La Revolucion. Nagsilbi siya bilang miyembro
ng lupon ng munisipyo ng Cebu, Kongresista ng ika-3 distrito ng Cebu para sa
Assembly ng Pilipinas (1907–1916), Senador ng Batasan ng Pilipinas (1916–1922),
delegado sa 1934 Batas sa Konstitusyon, at italaga sa Institute ng Wikang Pambansa
(1937).

Feliz Salas-Rodriguez

Isa sya sa mga naunang miyembro ng lupon ng SWP (Surian ng Wikang

Pambansa).

Isidro Abad

Sya ang pumalit bilang kagawad, sa posisyon na hindi tinangap ni sotto

Lope K. Lopez

Si Lope K. Santos ay pangunahing manunulat at makata, lingguwista, at lider

manggagawa.

Inigo Ed Regalado

Si Iñigo Ed. Regalado ay tanyag noong sa sagisag na Odalager. Naging

patnugot siya ng pahayagang Mithi, Watawat, Pagkakaisa, at ng lingguhang magasin
na Ilang-ilang. Isa siya sa mga Taliba ng panulaan. Kilala siya bilang makata ng pag-
ibig.

Gawain 2

PANAHON NG MALASARILING PAMAHALAAN

Sa pagkakatatag ng Malasariling Pamahalaan at sa ilalim ng pamumuno ni

Pang. Manuel L. Quezon nagkaroon ng malaking hakbang tungo sa pagkakaroon ng
Pilipinas ng isang wikang pambansa. Sinikap niyang mapasama sa Saligang Batas ng
Komonwelt ang Artikulo XIV, Pangkat 3 nag nagsasaad na “. Ang Kongreso ay gagawa
ng hakbang tungo sa pagkakaroon ng isang wikang pambansang ibabatay sa isa sa
mga umiiral na wikang katutubo.”

Itinalaga ng Kongreso ang pagkakaroon ng lupong siyang mag-aaral kung aling

wikang katutubo ang ang pagbabatayan ng wikang pambansa at ang lupon ay
kinilalang Surian ng Wikang Pambansa ayon sa bisa ng Batas Komonwelt 184.
PANAHON NG PAGSASARILI

Muling nagkakaroon ng mainitang pagtatalo sa Kumbensiyong Konstitusyunal

noong 1972 kaugnay ng usaping pangwika. Sa huli ito ay nagging probisyong pangwika
sa Saligang batas ng 1973.

PANAHON MATAPOS ANG MAPAYAPANG REBOLUSYON HANGGANG SA

KASALUKUYAN

Sa panahong ito, marami na ring mga Pilipino ang naging matindi ang
damdaming nasyonalismo. Nagtungo sila sa ibang bansa upang kumuha ng mga
karunungan. Marami ding akdang naisulat sa wikang tagalog. Parang mga akdang
nagsasaad ng pagiging makabayan, masisidhing damdamin laban sa mga Kastila ang
pangunahing paksa ng kanilang mga isinulat.

Gawain 3

1. “Ang Dapat Mabatid ng mga Tagalog” ni Andres Bonifaco, tatalakayin sa Setyembre

Ipalalasap sa 17 Setyembre 2021 ng Komisyon sa Wikang Filipino (KWF) ang diwa at

himagsik ng “Ang Dapat Mabatid ng mga Tagalog” ng bayaning si Andres Bonifacio.
Tinatawag ang proyekto na Onlayn Talakayan sa mga Babasahín sa Kulturang Filipino
at serye ito ng mga libreng sesyon sa pagbása at diskusyon. Layon nitó na magpasigla
ng continue reading : “Ang Dapat Mabatid ng mga Tagalog” ni Andres Bonifaco,
tatalakayin sa Setyembre.

2. Jonathan V. Geronimo ng UST, Itinanghal na KWF Mananaysay ng Taón 2021

Itinanghal si Jonathan V. Geronimo na KWF Mananaysay ng Taón 2021 pára sa

kaniyang sanaysay na “Isang Dipang Langit: Ang Wika ng Posibilidad sa Pambansang
Pagpapalayà bílang Dalumat sa mga Akdang Piitan.” Makatatanggap siyá ng
PHP30,000.00 at karangalang maging “Mananaysay ng Taón,” medalya, at plake.
Nagwagî din si David Michael M. San Juan ng ikalawang continue reading : Jonathan V.
Geronimo ng UST, Itinanghal na KWF Mananaysay ng Taón 2021

3. Freddie Aguilar, Kabilang sa KWF Dangal ng Panitikan 2021

Gagawaran ng Komisyon sa Wikang Filipino ng Dangal ng Panitikan 2021 sina

Ferdinand “Ka Freddie” P. Aguilar, Eugene Y. Evasco, at Domingo G. Landicho dahil sa
kanilang hindi matatawarang ambag sa panitikang Pilipino at ng kanilang
pagpapahalaga at pagmamahal sa kultura, kaakuhán, at kayamanang pamana, at wika
gámit ang kanilang talento sa larang na panitikan. continue reading : Freddie Aguilar,
Kabilang sa KWF Dangal ng Panitikan 2021

4. Althea S. Pablo, wagî sa Timpalak Jacinto sa Sanaysay 2021

Nagwagî si Althea S. Pablo sa KWF Timpalak Jacinto sa Sanaysay 2021 pára sa

kaniyang lahok na “Los Baños sa Ilalim ng Mahika ni Maria.” Makatatanggap siyá ng
PHP20,000.00, medalya, at plake. Siyá ay nagmula sa South Hill School, Inc. at
ginabayan ng kaniyang guro sa Filipino na si G. Karl Gabrielle De Los Santos. continue
reading : Althea S. Pablo, wagî sa Timpalak Jacinto sa Sanaysay 2021

5. “Ang Tunay na Dekalogo” ni Apolinario Mabini, tatalakayin sa kaniyang ika-157

kaarawan sa 23 Hulyo

Itatampok sa libreng onlayn talakayan ng Komisyon sa Wikang Filipino (KWF) ang “Ang
Tunay na Dekalogo” ng bayaning si Apolinario Mabini sa kaniyang ika-157 anibersaryo
ng kapanganakan sa 23 Hulyo 2021. Tinatawag ang proyekto na Onlayn Talakayan sa
mga Babasahín sa Kulturang Filipino at serye ito ng mga libreng sesyon sa pagbása at
diskusyon. Layon continue reading : “Ang Tunay na Dekalogo” ni Apolinario Mabini,
tatalakayin sa kaniyang ika-157 kaarawan sa 23 Hulyo

Gawain 4

TAGALOG

Ito ay salitang pinalaganap sa ating mga katutubo at sinasalita ng mga naninirahan sa

katimugang Luzon.

PILIPINO

Ito ang tawag sa mga taong nakatira sa Pilipinas, ito rin ang wikang nasyonal noong
taong 1943.

FILIPINO

Ito ang tinatawag na nasyonalismo sa mga taong nakatira sa Pilipinas. Ito rin ay wikang
pambansa noong 1987. Ito ang wikang pambansa ng pamahalaan at ginagamit sa
pakikipag ugnayan sa mga mamamayang kanyang sakop at tinatawag itong tulay na
wika.
Assignment

Dalawang uri ng Komunikasyon

1. Berbal na komunikasyon

Ang berbal na komunikasyon ay gumagamit ng salita o wika sa pagpapahayag ng

kaisipan, damdamin o saloobin sa paraang salita.

2. Di-berbal na komunikasyon

Ang di-berbal na komunikasyon ay ang komunikasyon na naipapahayag ang

damdamin o gusto sa pamamagitan ng senyas, ekspresyon ng mukha, simbolo at
iba pa. Madalas itong ginagamit ng mga taong may kapansanan sa pagsasalita at
pakikinig.