CHÖÔNG 4: KHAÙI NIEÄM CHUNG

IV.1.PHAÂN LOAÏI VAØ PHAÂN CAÁP NHAØ SAÛN XUAÁT:

1.Phaân loaïi:
Theo ñaëc tröng saûn xuaát:
» Noùng : Luyeän kim, thuyû tinh , goám söù.
» Laïnh : Thöïc phaåm ,haûi saûn ñoâng laïnh.
» Sinh buïi: Vaät lieâu xaây döng
» Veä sinh cao: Döôïc phaåm,thöïc phaåm
» Duøng nhieàu nöôùc, Hoùa chaát.
Theo soá taàng:
» Moät taàng- Hai taàng- Nhieàu taàng- Taàng hoãn hôïp.
2. Phaân caáp
» Ñoä beàn.
» Ñoä chòu löûa.
3. Nhöõng aûnh höôûng cuûa toå chöùc saûn xuaát ñeán kieán truùc nhaø saûn xuaát:

A. Phaùt sinh nhieät thöøa:

- Cuïc boä nhaát thôøi
- Thöôøng xuyeân lieän tuïc.
Giaûi phaùp:
- Thoaùt nhieät nhanh.
- Giaûi phaùp maët baèng, taïo khoaûng caùch ly, toå chöùc khoâng
gian ñi laïi.
B. Phaùt sinh löïc taùc ñoäng:
- Löïc xung kích va chaïm vaøo töôøng
Giaûi phaùp: döï truø khoaûn troáng, ñai bao baûo veä
- Löïc chaán ñoäng: do thieát bò nhö buùa maùy, maùy daäp.
Giaûi phaùp: caùch ly giöõa khu chaán ñoäng vaø caùc khu khaùc.
- Löïc rung ñoäng: do maùy moùc taùc ñoäng moãi ngaøy
Giaûi phaùp: duøng moùng maùy, lôùp ñeäm caùch ly.
C. Duøng nhieàu nöôùc vaø hoùa chaát:
- Thaám nöôùc, phaù huûy vaät lieäu xaây döïng
- AÊn moøn, xaâm haïi moäi tröôøng lao ñoäng, aûnh höôûng söùc
khoûe coâng nhaân
Giaûi phaùp: choïn vaät lieäu, hình thöùc keát caáu, thieát keá taïo
thoâng thoaùng, thoaùt aåm nhanh. döï truø khoaûn troáng, ñai bao
baûo veä

D. Deã chaùy noå:

Giaûi phaùp: duøng töôøng ngaên löûa, caùch lyù, löôùi choáng chaùy.

E. Yeâu caàu kyõ thuaät ñaëc bieät:

- Sinh hoùa : nhaø maùy bia, thöïc phaåm
- Naêng löôïng: hoùa daàu, thuûy ñieän
 VI.2. Trang Thieát Bò Vaän Chuyeån Trong Nhaø Saûn Xuaát.

Caùc nhoùm chính thieát bò vaän chuyeån nhö sau:

Phöông tieän vaän chuyeån ñoäc laäp treân neàn
Thieát bò vaän chuyeån theo ñöôøng ray ñaët treân neàn
Thieát bò vaän chuyeån treân khoâng
Thieát bò vaän chuyeån ñaëc bieät: baêng chuyeàn, ñöôøng oáng
A. Thieát bò vaän chuyeån ñoäc laäp treân neàn (coøn goïi laø ph.tieän vaän
chuyeån):
Bao goàm caùc phöông tieän: xe baùnh hôi (xe taûi vaø caùc xe chuyeân duïng
khaùc) vaø xe baùnh xích.
Nhöôïc ñieåm : chieám dieän tích giao thoâng treân neàn nhaø aûnh höôûng dieän tích
saûn xuaát, vieäc ñeà xuaát vò trí vaø dieän tích phuø hôïp ñeå chöùa (ñaäu) cho caùc
phöông tieän naøy cuõng phaûi ñöôïc tính ñeán.
B. Thieát bò vaän chuyeån theo ñöôøng ray ñaët treân neàn:
Ñaây laø loaïi thieát bò vaän chuyeån treân heä ray naèm ôû neàn nhaø, bao goàm caùc
loaïi thieát bò daïng xe gooøng, caùc phöông tieän taøu hoûa, coång truïc

Öu ñieåm: Coù khaû naêng mang taûi lôùn khi di chuyeån

Phaïm vi hoaït ñoäng roäng  söû duïng nhieàu trong coâng trình coâng
nghieäp coù vaät phaåm coàng keành hoaëc khoái löôïng lôùn, nhaát laø caùc coâng trình
caàn söï vaän chuyeån giöõa caùc khoâng gian saûn xuaát khaùc nhau (giöõa xöôûng
naøy vôùi xöôûng khaùc, töø xöôûng ra saân baõi vaø ngöôïc laïi).
Nhöôïc ñieåm: Chi phí ñaàu tö lôùn
Chieám dieän tích giao thoâng treân neàn vaø chaán ñoäng lôùn khi di
chuyeån (neáu laø loaïi thieát bò mang taûi lôùn nhö taøu hoûa, coång truïc).
C. Thieát bò vaän chuyeån treân khoâng:
Teân goïi chung caùc thieát bò naøy laø caàn truïc, bao goàm caàn truïc
thaùp, caàu truïc, caàn truïc, caàn truïc coâng sôn.
Öu ñieåm: cuûa thieát bò laø khoâng aûnh höôûng caùc hoaït ñoäng saûn xuaát beân
döôùi.
a – Caàn truïc thaùp: phaïm vi hoaït ñoäng trong voøng troøn, taâm laø coät
thaùp, khaû naêng theo chieàu cao raát lôùn, thöôøng söû duïng ngoaøi trôøi.
b – Caàu truïc: vôùi heä ray treân daàm (daàm töïa vaøo vai coät) chaïy doïc
nhaø, phaïm vi hoaït ñoäng cuûa caàu truïc laø toaøn boä khoâng gian moät nhòp
nhaø, taûi troïng caàn truïc coù theå thay ñoåi töø nhoû ñeán lôùn (khoaûng 500
taán)
c – Caàn truïc treo: töông töï hoaït ñoäng cuûa caàu truïc, tuy nhieân heä daàm
caàu chaïy töïa vaøo daï döôùi keát caáu maùi. Daïng ñaëc bieät cuûa caàn truïc
treo laø caàn truïc 1 ray (mono rail), do töïa vaøo keát caáu maùi, taûi troïng
cuûa caàn truïc treo thöôøng khoâng lôùn.
d – Caàn truïc coâng sôn: Caùc loaïi töø b ñeán d chuû yeáu hoaït ñoäng trong
nhaø. Ngoaøi caàn truïc thaùp vaø caùc loaïi thieát bò caàn truïc boá trí treân caùc
phöông tieän giao thoâng, caùc loaïi caàn truïc khaùc do thöôøng ñöôïc söû
duïng trong nhaø xöôûng neân aûnh höôûng raát nhieàu ñeán giaûi phaùp thieát keá
kieán truùc töø Maët baèng cho ñeán Maët caét coâng trình.
* Caàu truïc ( caàn truïc daïng caàu)
* Caàu truïc ( caàn truïc daïng caàu)
* Coång truïc ( caàn truïc daïng coång)
* Caàu truïc ( moùc caåu baèng töø)
* Caàn truïc treo – Monorail:
* Caàn truïc treo – Monorail:
 NHAØ COÂNG NGHIEÄP MOÄT TAÀNG:

* Caàn truïc coâng soân:

* Caàn truïc coâng soân:
4. Baêng chuyeàn – Ñöôøng oáng khí neùn:
Ñaây laø loaïi thieát bò vaän chuyeån töông ñoái ñaëc thuø duøng ñeå chuyeån vaät phaåm
töø vò trí naøy ñeán vò trí khaùc moät caùch lieân tuïc vaø theo moät quaõng ñöôøng coá
ñònh, thoâng thöôøng naèm trong qui trình coâng ngheä, vaät phaåm di chuyeån ñöôïc
qua 2 caùch: söû duïng cheânh leäch ñoä cao ñeå chuyeån vaät phaåm töø cao ñeán
thaáp (theá naêng) hoaëc söû duïng ñieän, khí neùn
* Baêng chuyeàn:
* Caùc thieát bò khaùc:
VI.3. Thoáng Nhaát Hoùa Vaø Ñieån Hình Hoaù Nhaø Saûn Xuaátù.

Thoáng nhaát hoaù.

» L laø nhip nhaø, caàn phaûi thoáng nhaát töø thoâng soá cô baûn
» Modun goác laø 100mm vaø caùc modun môû roäng
» Modun boäi soá : phoå bieán ñeå tính toaùn, ñieàu phoái kíchthöôùc
chieàu roäng , chieàu cao nhaø: 3m,6m,12m,15m… ñeán 60m
» Heä thoáng modun thoáng nhaát taïo neân maïng luôùi truïc modun
khoâng gian
» Nhaø kieåu nhòp :l=6,9,12,15,18,24,30,36m;b=6,9,12m
» Nhaø oâ vuoâng:l=b( böôùc coät ): 12x12,15x15…
» Phuï thuoäc vaøo khaû naêng tính toaùn cuûa keát caáu vaø tieâu chuaån
vaän chuyeån cuûa nhaø sx
» Cao nhaø: H = 3m6, 4m2, 4m8, 5,4m , 6m, 7,2m…
» Cöûa :3m,4,8m 6m.
» Taám maùi : panel lôïp maùi hay taám tole:: 1,2m, 1,8m, 3m
» Xu höôùng phoå bieán hieän nay laø khung theùp khaåu ñoä lôùn ñaõ ñöôïc
tieâu chuaån hoaù , modun hoùa ñeán töøng chi tieát. Ví duï khung theùp
cuûa Zamil Steel, cuûa BHP
VI.4. Toå chöùc moâi tröôøng lao ñoäng

Thieát laäp ñieàu kieän lao ñoäng khoa hoïc vaø toå chöùc laøm vieäc cho
coâng nhaân baûo ñaûm an toaøn, veä sinh , thoaûi maùi .
» Tieän nghi veà khí haäu
» Tieän nghi veà taàm nhìn vaø thao taùc
» Thieát bò maùy moùc an toaøn , deã baûo trì vaø cô ñoäng
» Toå chöùc thoaùt hieåm vaø kieåm soaùt quy trình laøm vieäc
An toaøn lao ñoäng:
» Ñaûm baûo an toaøn khi coù xaûy ra söï coá.
» Phoøng chaùy chöõa chaùy töï ñoäng vaø khoa hoïc
» Traùnh vaø giaûi quyeát caùc söï coá kyõ thuaät , khuûng boá .
VI.5. Löïa Choïn Vaät Lieäu Vaø Keát caáu

» Choïn vaät lieäu cung caáp cuûa ñòa phöông.

» Khaû naêng kyõ thuaät cuûa ñòa phöông
» Caên cöù vaøo yeâu caàu thaåm myõ.
» Caên cöù vaøo yeâu caàu kinh teá.