Araling-Panlipunan Modyul 2

Christian B. Albos Grade 10-STE Archimedes

Gawain 1. Paunang Pagtataya

1. A 6. C 11. B
2. D 7. D 12. D
3. B 8. B 13. B
4. D 9. B 14. D
5. D 10. A 15. C

Balikan
Gawain 2. Mind Mapping

Uri ng Kontemporaryong Isyu

- Panlipunan
- Pangkalakalan
- Pangkapaligiran
- Pangkalusugan

B.

Isyu Uri ng Kontemporaryong Isyu

1. Pag-angkat ng Pilipinas ng bigas
2. Paglaganap ng sakit na dengue
3. Paglala ng insidente ng kahirapan
4. Mga suliraning dulot ng climate change
5. Pagpigil sa paglaganap ng ilegal na droga
Kontemporaryong Pangkalakalan
Kontemporaryong Isyung Pangkalusugan
Kontemporaryong Isyung Panlipunan
Kontemporaryong Isyung Pangkapaligiran
Kontemporaryong Isyung Pangkalusugan

Tuklasin

Gawain 3. Kros-Salita

1. Deforestation
2. Quarrying
3. Solid Waste
4. Flashflood
5. Mining
Pamprosesong Tanong
1. Sila ay nagkakaugnay dahil ang mga sagot sa bawat tanong ay may masasamang epekto sa kapaligiran, pati narin
sa kalusugan.
2. Oo nangyayari ito sa aming pamayanan.
3. Ito ay nakasasama sa aming pamayanan dahil pwede itong makasira ng kapaligiran at mag bigay ng mga sakit sa
tao.

Gawain 4. Larawan-Suri.
Suliraning Pangkapaligiran Dahilan
1. Solid Waste Kakulangan ng disiplina sa tamang
pagtatapon ng mga solid waste.
2. Deforestation Upang ibenta bilang isang kalakal
ang mga puno
3. Quarrying Dahil sa mga mineral na nakukuha
Epekto
Nagkakaroon tayo ng polusyon sa
tubig, lupa, hangin, at pagbaha
Polusyon sa hangin, pagbaha, at pag
kasira ng lupa
Pagkasira ng mga lupa
 ng mga tao
4. Polusyon Dahil sa mga usok na nilalabas ng Pagkasira ng anyong tubig, lupa, at
mga sasakyan at pabrika. Pati narin hangin
ang mga unang nabanggit.

Gawain 5. Kumpletuhin Mo
Suliranin:
- Solid Waste
Epekto:
- Nakaaapekto sa kapaligiran at kalusugan.
Solusyong Ginagawa ng Pamahalaan o ng Iba Pang Sektor:
- Pagtatag ng National solid Waste Mnagement Commission at ng National Ecology Center, Pagtatag ng Materials
Recovery Facility, Pagsasaayos ng mga tapunan ng basura.
Ang Aking Mungkahing Solusyon:
Mahigpit na ipatupad ang patakarang “no segregation, no collection policy”

Pamprosesong mga Tanong

1. Ang solid waste bilang mga itinapong basura na nanggagaling sa mga kabahayan at komersyal na establisimyento,
mga non hazardous na basurang institusyunal at industriyal, mga basura na galing sa lansangan at konstruksiyon,
mga basura na nagmumula sa sektor ng agrikultura, at iba pang basurang hindi nakalalason. Masyadong malala ang
suliraning solid waste dito sa bansa dahil, marami ang walang disiplina sa pagtatapon ng basura. Marami ang
nagtatapon ng basura mula sa tahanan kung saan-saan.
2. Nakadadagdag pa sa suliranin sa basura ang kakulangan ng kaalaman o di kaya’y di pagsunod sa tinatawag na
waste segregation o pagbubukod ng basura lalo na ang pagbubukod ng basura sa pinagmulan nito.
3. Sa pagpapatupad ng mga batas tungkol sa solid waste management.
4. Hindi, dahil mayroon paring mga tao na hindi ito sinusunod at kita parin sa paligid na may nakakalat na mga
basura.

Gawain 6. Pahayag Ko, Tukuyin Mo

1. Tahanan 6. Leacheate
2. Waste Segregation 7. Residensyal
3. Waste Management 8. National Waste Management Commission
4. RA 9003 9. Mother Earth Foundation
5. Material Recovery Facility 10. DENR

Gawain 7: Itala Mo
Suliranin Dahilan
1. Deforestation Ilegal na pagtotroso, ilegal
na pagmimina, migrasyon,
mabilis na paglaki ng
populasyon at fuel
harvesting.
Epekto Paraan ng Paglutas ng
Pamahalaan
Dahil sa pagkasira ng Maraming batas ang
kagubatan, naging mas pinagtibay sa iba’t ibang
madalas ang mga pagbaha panahon na may layuning
at pagguho ng mga pangalagaan ang likas na
bundok. Iniaanod ang mga yaman ng ating bansa.
lupa mula sa pagguho
patungo sa mga daan,
kabahayan, bukirin at sa
iba’t-ibang anyong tubig.

2. Pagmimina o Mining Maraming Mineral ang Ang mga ilog, lawa, at iba Dahil sa hindi mabuting
 nakukuha rito. pang anyong tubig ay epekto ng pagmimina,
nakokontamina at nagpatupad ng mga batas
nalalason. Dahil sa kemikal para maiwasan ang mga
na kumakalat sa mga ilog, ito.
nagkakaroon ng mga
fishkill, katulad ng
nangyari sa Leyte na
sumira sa kabuhayan ng
mga mangingisda.
3. Quarrying Ang pagku-quarry o Malaki ang ambag ng Pagtupad ng batas para sa
quarrying ay ang paraan gawaing ito sa pag-unlad illegal napag-quarry.
ng pagkuha ng mga bato, ng mga pamayanan dahil
buhangin, graba at iba dito nanggagaling ang mga
pang mineral mula sa lupa kagamitang panangkap na
sa pamamagitan ng kinakailangan sa
pagtitibag, paghuhukay, o pagpapagawa ng mga
pagbabarena. pasilidad at serbisyo sa
mga komunidad. Sa
kabilang banda ay
mayroon naman itong
masamang dulot tulad ng
pagkasira ng biodiversity
at ecological balance.

Pamprosesong mga Tanong

1. Dahil tayo ay mayroong mga pangangailangan sa buhay na makikita lang sa pag gawa ng mga ito.
2. Hindi, dahil meron paring taong mga tao na hindi ito sinusunod at hindi nahuhuli.
3. Ang mabuting epekto nito ay nakapagbibigay ito ng mga mineral at pwede natin itong ipang kalakal. Ang di
mabuting epekto naman ay ang pagkasira ng ating kalikasan. Para sa akin dapat na itong tuluyang ipatigil ng
pamahalaan dahil pag tuluyang masira ang ating kalikasan ay hindi na natin ito mababalik.
4. -

Gawain 8. Batas, Batas, Bakit ka Ginawa?

Philippine Mining Act- Ang batas na ito ay nilikha upang masubaybayan ang operasyon ng pagmimina sa buong
bansa kasabay ng pangangalaga sa kalikasan.
Republik Act No. 7586- Idineklara ang ilang pook bilang national park kung saan ipinagbawal dito ang panghuhuli ng
hayop, pagtotroso, at iba pang komersyal na gawain ng tao.
Republik Act No. 9175- Ipinagbawal ng batas na ito ang paggamit ng chainsaw upang matigil ang ilegal na pagtotroso
at iba pang gawaing nakasisira ng kagubatan.
Republic Act 9072- Layunin ng batas na ito na ingatan at protektahan ang mga kuweba at ang mga yaman nito bilang
bahagi ng likas na yaman ng bansa.
Philippine Mineral Resources Act of 2012- Layunin nitong ayusin ang mga makatuwirang pananaliksik sa pagmimina,
at masubaybayan ang paggamit ng mga yamang mineral.

Pamprosesong mga Tanong

1. Oo dahil ito ang isa sa mga paraan upang mabawasan ang mga illegal na mga gawain sa kalikasan natin.

2. Kung ako ang mambabatas ang batas na imumungkahi ko ay ang batas na tuluyan nang tigilan ang pag kukuha ng
mga likas na yaman tulad ng mineral para hindi na masira ang ating kalikasan.
Gawain 9: Apektado Ka?

Magkakaruon ng mga sakit na maaring

lumaganap, ito ay mga sakit dala ng
tubig o pagkain gaya ng cholera at iba
pang sakit na may pagtatae.

Maaring masira ang anyong tubig at

lupa dahil sa kalamidad na dulot ng
climate change.

Dahil sa pag kasira ng anyong lupa at

tubig mababawasan ang makukuha
natin dito na pwede nating ipang
kalakal.

Pamprosesong mga Tanong

1. Ang climate change ay tumutukoy sa pagbabago ng klima sa buong mundo. May dalawang sanhi ng climate
change ayon sa mga pag-aaral. Una, ang natural na pagbabago ng klima ng buong mundo at ang ikalawa ay ang
gawain ng tao na nakapagpapataas sa konsentrasyon ng carbon dioxide at iba pang greenhouse gases sa atmospera.
Pwede itong makagawa ng mga kalamidad na pwede makasira sa ating kalikasan.
2. Sa paggawa ng mga Programa at Patakaran para sa Climate Change sa Pilipinas.
3. Mas mararamdaman ng mga mahihirap ang epekto ng climate change dahil karamihan sa kanila ay kumukuha ng
trabaho sa likas na yaman tulad ng mga magsasaka. Pag lumala pa ang climate change ay malulugi sila sa pagbibinta
ng palay dahil masisira agad ito sa bagyo at sa sobrang init ng panahon.

Gawain 10: Buoin Mo

United Nations Development Programme (UNDP)- paigtingin ang pakikibahagi ng sangkatauhan sa pagtugon sa
hamon ng climate change.
Climate Change Commission(CCC)- ay ang tanging ahensya na may tungkuling makipagugnayan, bumalangkas,
sumubaybay at sumuri ng mga programa at mga pagkilos hinggil sa pagbabago ng klima.
International Monetary Fund(IMF)- ay nakatutok sa pagpapayo ukol sa pinansiyal na aspekto nito, mga reporma, at
paghikayat sa mga mamamayan na panatilihing luntian ang kapaligiran.
United Nations Framework Convention for Climate Change(UNFCCC)- ang nangunguna sa taunang pagpupulong ng
mga bansa upang pagtuunan ng pansin ang paglutas sa climate change.
Philippine Task Force on Climate Change (PTFCC)- ay binuo upang pagaanin ang masamang epekto ng climate change
at magsagawa ng isang mabilis na pagsusuri ng mga epekto nito sa bansa.

Gawain 11: Tukuyin Mo

1. Climate change 1. Tama
2. Kalagitnaan ng ika-20 siglo 2. Mali
3. Global Warning 3. Mali
4. Coral Bleaching 4. Tama
5. UN Framework Convention for 5. Tama
Climate Change
Gawain 12 A: Talahanayan ng Paglalahat
Mga Ginagawa ng Mga Mungkahing
Suliraning Sanhi Epekto Pamahalaan at iba Solusyon sa
Pangkapaligiran Pang Sektor Upang Suliranin
Malutas Ito
Climate Change Deforestation Pagbabago ng klima Paggawa ng mga Pagtatanim ng
at pagkakaroon ng batas para sa mga maraming puno.
mga sakuna. illegal na gawain sa
mga likas na yaman.
Polusyon Pagtapon ng mga Pagkasira ng anyong Paggawa ng mga Pag tatapon ng mga
basura kung saan- tubig, lupa, at Batas tungkol dito basura sa tamang
saan hangin lalagyan
Solid Waste Kawalan ng disiplina Pagkasira ng anyong Paggawa ng mga Pag tatapon ng mga
ng mga tao sa tubig, lupa, at Batas tungkol dito basura sa tamang
kanilang sariling hangin lalagyan
basura
Deforestation Pag putol ng mga Pag kasira ng lupa at Paggawa ng batas Pagtatanim ng
puno sa kagubatan pagkaroon ng para sa illegal na maraming puno.
polusyon sa hangin. pagtrotroso

Gawain 13. Anong Nasa Isip Mo?

Ano ang kasalukuyang kalagayang pangkapaligiran ng Pilipinas?
- Ang ating Likas na Yaman, ito ang tumutulong sa pilipinas para sa pinag kukunan ng pang kalakal.

Bakit nagkakaroon ng mga suliraning pangkapaligiran ang Pilipinas? Paano naaapektuhan ng mga suliraning ito ang
mga mamamayan?
- Dahil sa Climate Change na dulot nating mga tao. Naka aapekto ito sa mga mamamayan dahil masisira nito ang
ating Likas na Yaman.

Paano tumutugon ang pamahalaan sa paglutas sa suliraning pangkapaligiran? Sa iyong palagay, sapat na kaya ang
mga ito?
- Sa paggawa ng mga batas. Para sa akin hindi parin ito sapat dahil naghihirap parin tayo at hindi naman ito
nasusunod.

Gawain 14. #Para sa Bayan #Para sa Kinabukasan

-----------------

Gawain 15: Panghuling Pagtataya

1. c 6. a 11. b
2. a 7. d 12. d
3. d 8. a 13. a
4. a 9. a 14. a
5. a 10. c 15. c