Filipino 10

Ikatlong Markahan – Modyul 4:

Ang Epiko ng Sinaunang Mali
(Epiko mula sa Mali, West Africa)
Inihanda ni:

VERGEL Q. PERALTA
Guro I, Pangasinan National High School

Sinuri nina:
VIRGINIA O. ESTRADA
Ulongguro VI, Kagawarang Filipino

MELCHORA N. VIDUYA
Edukasyong Tagamasid I, Filipino

Pinagtibay ni:

CARMINA C. GUTIERREZ, EdD

Hepe Edukasyong Tagamasid, CID
 Pagkatapos ng ating paglalakbay, inaasahan kong magagawa mo ang mga
sumusunod:
Mga Pinakamahahalagang Kasanayang Pampagkatuto (MELC)

1. Naiuugnay ang suliraning nangingibabaw sa akda sa pandaigdigang

pangyayari sa lipunan
2. Naihahanay ang mga salita batay sa kaugnayan ng mga ito sa isa’ t isa.
F10PT-IIId-e-79
3. Nabibigyang-puna ang napanood na teaser o trailer ng pelikula na may
paksang katulad ng binasang akda. 10PD-IIId-e-77
4. Napangangatuwiranan ang sariling reaksiyon tungkol sa akdang binasa sa
pamamagitan ng debate/pagtatalo) F10PS-IIIa-78

Subukin
PAUNANG PAGTATAYA
A. Panuto: Piliin at isulat ang letra ng wastong sagot sa sagutang papel.

1. Ito ay salaysay ng buhay ng mga naglahong bayaning kalahati’y tao at kalahati’y

supernatural.
a. nobela b. epiko c. maikling Kuwento d. sanaysay
2. Isang sining ng gantihang katuwiran o matuwid na dalawa o higit pang
magkasalungat na panig tungkol sa isang kontrobersiyal na paksa.
a. Flip-top b. pagtatalo c. awit d. balagtasan
3. Uri ng pagtatalo na kung saan ang paksa ay masining na pinag-uusapan at
masusing pinagtatalunan.
a. di-pormal na pagtatalo c. pormal na pagtatalo
b. simpleng pagtatalo d. madulang pagtatalo
4. Uri ng pagtatalo na hindi maayos na pagpapalitang-kuro.
a. di-pormal na pagtatalo c. pormal na pagtatalo
b. simpleng pagtatalo d. madulang pagtatalo
5. Sino ang bayani at pangunahing tauhan sa Epikong Sinaunang Mali?
a. Mari Djata b. Kon Fatta c. Sogolon Kadjou d. Baobab

Aralin Ang Epiko ng Sinaunang Mali

(Epiko mula sa Mali, West
1.1 Africa)

Balikan
Gawain 1: Opinyon mo Mahalaga!
Panuto: Bumuo ng pangungusap gamit ang mga salita o pahayag na naglalahad ng
opinyon batay sa sumusunod na sitwasyon. Pumili lamang ng isang paksa.

Kaibigan! Bago ka maglakbay sa Panitikan ng West Aftica,

magbaliktanaw ka muna kaugnay sa mga. Sagutin mo muna ang
gawain.
 Pagtaas ng bilihin Maagang COVID-19
pagbubuntis Pandemic

_______________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
________
Tuklasin
Alam mo ba na…
ang epikong Sandiata ay unang naitala sa Guniea noong 1950 na
isinalaysay ng griot (mananalaysay) na si Djeli Mamoudou Kouyate na mahusay
na mahusay na alagad ng kuwentong-bayan na si D.T Niane? Isinalin niya ito
buhat sa Mandigo sa wikag Pranses. Kalaunan, Ang kaniyang salin ang naging
batayan sa paglipat sa Ingles.

Si Sundiata Keita o Mari Diata (Mari Jata), Ang bayani’t pangunahing

tauhan ng epiko ay totoong nabubuhay. Isa siya sa labindalawang
magkakapatid na lalaki na tagapamana ng trono. Siya’y isang
makapangyarihang pinuno na tumalo sa estadong Sosso sa kanlurang Africa
noong 1235. Itinatag niya ang Imperyong Mandingo ng Matandang Mali. Ang
kaniyang pamamayagpag ay tumagal nang mahigit 250 taon.

- Mula sa Element of Literature nina Holt et. al. 2008. Texas, USA

Sundiata: Ang Epiko ng Sinaunang Mali

Sundiata: An Epic of the Old Mali salin sa Ingles ni J.D. Pickett
Isinalin sa Filipino ni Mary Grace A. Tabora

Sa kaharian ng Niani, nahinuha na ng isang mahiwang mangangaso na si Maghan

Sundiata (Mari Djata) ay magiging isang magaling na mandirigma. Ngunit pitong
gulang na siya pero hindi pa siya nakakalakad. Sa paglisan ni Haring Maghan Kon
Fatta, itinalaga ng kanyang pinaka-unang asawa na si Sassouma Bérété na si
Dankaran Touma, kanyang anak ang magmamana ng trono. Pinalayas nila sa
kaharian si Mari Djata at ang kanyang ina na si Sogolon Kadjou, at sila ay naghirap.
Isang araw, nais mamitas ni Sogolon Kadjou ng dahon ng baobas kaya nagpunta
siya kay Reyna Sassouma Bérété upang humingi ng kaunting dahon, ngunit sa halip
na bigyan siya ay pinahiya pa siya ni Sassouma.
Umuwi siya na puno ng kahihian at puot. Pagka-uwi ng bahay ay
napagbuhusan niya ng galit ang kanyang anak na si Mari Dyata. Pinangako naman
ni niya na makakatayo na siya sa araw ding iyon, at di lamang dahon ang dadalhin
niya sa ina, kundi buong puno at ugat ng baobab.
 Inutusan ni Sundiata na hanapin ang
pinakamagaling na panday ng kanyang ama, si
Farakourou, upang gumawa ng isang tungkod na
bakal. Noong araw na iyon ay natunghayan ng mga
panday ang himala ng Diyos para kay kanya.
Gumapang siya patungo sa dambuhalang
bakal. Sa pamamagitan ng kamay, siya ay lumuhod
habang ang isang kamay naman niya ay inihawak sa
bakal. Pilit niyang itinaas ang kanyang mga tuhod
mula sa lupa, ang hawak niyang bakal ay
bumaluktot at naging pana. Umawit ng “Himno ng
Pana” si Balla Fasséké habang lubos ang galak na
nadama ni Sogolon nang nasaksihan ang unang
hakbang ng kanyang anak.
Tinupad na nga ni Maghan Sundiata ang kanyang
pangako sa ina, binunot niya ang buong puno ng
baobab at itinanim sa harapan ng kanilang bahay.
Simula ng araw na yun ay lubos na paggalang na ang
tinamasa ng kanyang ina.
Sa kanyang pagbibinata, naging isang magaling na mangangaso at lider ng
kanyang hukbo si Maghan Sundiata. Samantalang si Soumaoro Kanté naman, isang
salamangkero at haring mananakop ng Sosso ay unti unting sinasakop na ang mga
lungsod na kalapit ng Mali.Malakas at makapangyarihan si Soumaoro ngunit siya
ay may kahinaan, aa kaguatuhang makapaghiganti ng pamangkin niyang si Fakoli,
sumagpi siya kay Sundiata.
Sinabi nila Fakoli at Nana Triban kanya ang makakapagpabagsak kay
Soumaoro, ito ay ang pagdampi ng tari ng tandang sa balat nito. At dito nabuo ang
kanilang planong paggapi kay Soumaoro. Sa pagtatagpo ng dalawa, itinutok ni
Sundiata ang kanyang pana na may tari ng tandang, pag atake, dumaplis ito sa
balikat ni Suomaoro.
Unti-unting nanghina si Suomaoro at nawalan ng kapangyarihan. Tumakas
siya gamit ang kanyang kabayo at nagtago. Nagtago rin ang iba lang sofas ng Sosso.
Di kalaunan, napabagsak nadin nila ang lungsod ng Sosso.
Mula noon, si Sundiata ay kinilala ng mga griot na kanilang pinaka hari at
pinamunuan niya ang buong Emperyo ng Mali.

Suriin

Ang epiko ay maihahambing sa tulay na nagdurugtong ng nakaraan sa hinaharap.

Ito ay salaysay ng buhay ng mga naglahong bayaning kalahati’y supernatural.
Masasalamin sa epiko ang mataas na pagpapahalaga ng lipunan, kasaysayan, at
napapaunawa sa kultura at tradisyon. ang isang epiko ay isang uri ng panulaan, na kilala
rin bilang panulaang epiko. Bagaman, sa makabagong katawagan, kadalasang
napapalawig ito sa ibang anyo ng sining, tulad ng sa teatrong epiko, mga pelikula, musika,
nobela, palabas sa telebisyon at kahit sa mga larong bidyo, kung saan may mga tema ang
kuwento ng kadakilaan ng kabayanihan, katulad sa panulaang epiko.
Mga Iba’t ibang Katangian ng Epiko
1. Base ito sa kahima-himala / kapangyarihang higit sa karaniwang magagawa ng tao
o taong nagpapakilala ng kabayanihan noong unang panahon;
2. Mula ito sa tradisyong pasalita;
3. Binubuo ito ng tula;
4. Kadalasang ito ay kinakanta o
5. Binibigkas ng paulit-ulit sa tonong pakanta.
 Pagyamanin

Ika’y aking binabati sa husay na iyong ipinakita sa pagsagot sa mga gawain.

Handa ka nang humarap sa mas malaking hamon para sa iyong pagtatagumpay dahil
nalampasan mo na ang mga pagsubok.
Ngayon ay lalo pa nating pagyamanin ang iyong kaalaman sa Epiko. Iyong
babasahin ang isa pang halimbawa ng epiko mula sa Pilipinas upang magkaroon ng
paghahalintulad ng epiko mula sa Africa. Basahin mo itong mabuti upang
maunawaan. Handa ka na ba? Magpatuloy ka na.

Buod ng Humadapnon
(Epiko ng Panay)

Ang mag-asawang Musod Burubalaw at Anggoy Ginbitinan ay may mga

anak na lalaki. Isa sa kanilang mga anak ay itinuturing na bayani ng mga
Sulod Pagandra ng Panay Sentral. Ito ay ang kanilang panganay na si
Humadapnon. Nang siya’y magbinata, iginayak niya ang kanyang sarili sa
paglalakbay. Nais niya’y matagpuan ang babaeng kanyang pakakasalan. Ang
babaeng nagngangalang Nagmalitong Yawa, nag-iisang anak nina Labaw at
Viva Matanayon ng Ilog Hulanod ang siyang
nagpatibok sa puso ni Humadapnon. Kumuha
muna siya ng maliit na patalim at sinugatan
nito ang maliit na daliri. Matapos iyon, siya ay
naglakbay at nangyaring si Buyung
Dumalaplap ang naging kapatid niya sa dugo.
Habang siya’y naglalayag sakay ng
kanyang ginintuang bangka, isang hindi
inaasahang lakas ang dumating. Natangay ang
kanyang ginintuang bangka. Salamat na
lamang at may dumating siyang kaibigang
hindi nakikita kaya nakaiwas siya sa
pagkakaipit sa dalawang malalaking bato.
Matapos ang trahedyang ito’y muling
nagpatuloy sa paglalakbay si Humadapnon
hanggang sa makarating siya sa dagat na ang tubig ay hindi gumagalaw,
malagkit, maputik at maitim. Matagal pa sana siyang aalis sa lugar na iyon
ngunit muli na naman siyang tinulungan ng kanyang kaibigang di niya
nakikita, na nagngangalang Saragudon.
Sa pagpapatuloy ng kanilang paglalakbay, narating nila ang lupain ng
Taraban. Ang lahat ng mga namumuno sa lugar na ito ay pawang babae na
naggagandahan. Sina Simalubay Hanginum, Simahuboli Hubunan at
Sinaghating Bulawan. Sa kagandahan ng magkapatid ay naakit si
Humadapnon. Isa rin ito sa dahilan kung bakit nananatili pa sila sa lugar na
ito sa kabila ng pinagbantaan siya ng kapatid sa dugo na si Dumalaplap.
Nabilanggo siya rito ng halos pitong taon. Sa kabutihang-palad, may nagligtas
muli sa kanya. Ito ay si Nagmalitong-Yawa na matapos siyang makawala ay
bigla itong nawala.
 Muli niyang ipinagpatuloy ang paghahanap kay Nagmalitong Yawa.
Napadaan siya sa isang madilim na lupain na kinakitaan ng mga kaluluwa
ng kanyang mga ninunong yumao na. Ang lupaing ito’y nagtataglay ng
sampung ilog. Lulan ng kanyang bangka, mula sa bulubunduking ito,
nagkaroon sila ng paglalaban at agad naman niyang nagapi ang mga ito. Mula
sa ilog na ito ay nadako siya sa ilalim ng lupa at dito’y nakasagupa niya ang
isang hayop na may walong ulo. At nagapi niya ang hayop.
Sa maraming taon niyang paglalakbay, narating niya ang Ilog ng
Holawod. At dito niya nakita si Nagmalitong Yawa. Ito ay kanyang
pinakasalan. Sa gitna ng pagdiriwang may dumating na isang grupo mula sa
kalawakan. Mabilis na kinuha si Nagmalitong Yawa at ito ay napatay. Buong
tapang na nakipagsagupa si Humadapnon sa pinuno ng grupo. Sapagkat
kapwa may angking lakas ay umabot sa pitong taon ang kanilang sagupaan.
Ipinaalam ni Launsina kay Humadapnon na kulang sa pag-iisip ang
nakalaban ni Humadapnon sa Namurata sa himpapawid upang bigyan ng
buhay si Nagmalitong Yawa.
Nang muling mabuhay si Nagmalitong Yawa ay saka nila napag-alaman
na ang kalahating katawan nito ay napangasawa ni Amurutha at ang kalahati
ay napangasawa ni Humadapnon. Mula nang magkaliwanagan ay nanaog
sina Humadapnon at Nagmalitong Yawa sa naging pinuno ng mga tao sa
Sulod ng Panay.

Gawain 2: Pag-unawa sa Napakinggan o Nabasa

1. Ano ang pangunahing layunin ni Humadapnon upang maglakbay?
2. Anu-anong pagsubok ang hinarap ni Humadapnon sa kaniyang
paglalakbay?
3. Sino ang tumulong kina Humadapnon at Buyung Dumalaplap sa mga
pagsubok na kanilang hinarap sa paglalakbay at sa iyong palagay bakit
tinulungan nya ang dalawa?
4. Bakit umabot ng pitong taon ang labanan nina Humadapnon at ang pinuno
ng grupo na kanilang nakasagupa?
5. Sa iyong palagay dapat bang tularan ang katangian ni Humadapnon?
bakit?

Isagawa
Gawain 3: MAHALAGANG PERSPEKTIBO!
A. Panuto: Ibigay ang hinihingi sa grapikong representasyon. Sagutin
ito sa sagutang papel.

Isa-isahin ang mga pahayag sa akda na may kaugnayan sa sumusunod:

Lugar Kondisyon ng Kasaysayan

Panahon
 Kaha
Kahalagaang Binigyang-Diin sa Akda
Pansarili Panlipunan Pandaigdig

Tayahin
Gawain 4: TAMA O MALI
Panuto: Isulat ang Tama kung wasto ang pahayag, Mali naman kung hindi.
____1. Base ito sa kahima-himala / kapangyarihang higit sa karaniwang
magagawa ng tao o taong nagpapakilala ng kabayanihan noong unang panahon;
____2. Mula ito sa tradisyong paawit
____3. Binubuo ito ng kabanata
____4. Kadalasang ito ay kinakanta
____ 5. Binibigkas ng paulit-ulit sa tonong pakanta.
____6. Ginagamit ang salitang “kung ako ikaw” sa pagpapayo at/o pagmumungkahi
____7. Ginagamit ang salitang “Halika” sa pag-aanyaya o pag-iimbita.
____8. Ang salitang “lagot ka” ay nagsasaad ng kasiyahan.
____9. Ang salitang “mag-ingat kayo” ay babalang may pananakot.
____10. Gigamit ang salitang “tamaan man ako ng kidlat” sa panunumpa o
pangangako.

Karagdagang Gawain
Gawain 5: PUNA MO, POST MO!
Panuto: Sa nalikhang grupo ng guro sa messenger, ipost ang puna sa napanood na
teaser o trailer na may kaugnayan sa akdang binasa. Isulat ito sa sagutang papel at
kuhanan ito ng litrato pagkatapos ipost ito sa messenger.

\ Pamagat ng napanood na trailer o teaser

________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
 Aralin Mga Ekspresiyon sa
Pagpapahayag ng Layon o
1.2 Damdamin

Balikan
Gawain 1: Mabisang Tugon!
Panuto: Sagutin ang mga gabay na tanong sa isang sagutang papel.
1. Ano-ano ang katangian ni Sundiata na kahanga-hanga?
2. Mayroon bang suliranin o mga suliraning nangibabaw sa epiko?
3. Kaninong tauhan sa epiko maihahambing ang sarili? Ipaliwanag ang
sagot.
4. May kaugnayan ba ito sa nagaganap sa kasalukuyan? Pangatuwiranan
ang sagot.
5. Sa tingin, bakit mahalagang magplano upang matiyak ang
pagtatagumpay sa hinaharap?

Tuklasin
Sa ilang pahayag ng epikong pinag-aralan ay gumamit ng mga ekspresiyon
upang maipapahayag ang layon o damdamin ng nagsasalita. Ang susunod na
tekstong susuriin ay naglalaman din ng mga ekspresiyon sa pagpapahayag ng layon
o damdamin nang mapagtanto mo na nakatutulong ang mga ito sa
pakikipagtalastasan. Basahin at unawain ang daloy ng pagtatalo.

Dakilang Bayani: Rizal o Bonifacio?

ni: Maricel T. Nucup

Ang argumentong ito ay naging pangkaraniwan na. Ito’y nang isyun a paulit-ulit
nang tinitimbang: sino nga ba ang dakilang bayani ng Pilipinas si Jose Rizal o Andres
Bonifacio? Pareho silang may prinsipyo at hangarin- ang ipaglaban ang karapatan
ng mga Pilipino at kamtin ang kalayaan ng Inang- bayan. Kanino ka papanig?

Maka- Bonifacio: Kung ako ikaw kaibigan, papanigan ko si Bonifacio sapagkat

lumaban siya at nagbuwis ng dugo. Kung babasahin natin ang kuwento ng “Sigaw
ng Pugad Lawin,” makikita mo ang kaniyang katapangan, handa talaga siyang
ibuwis ang buhay alang-alang sa bayan.

Maka- Rizal: Subalit kaibigan tila ika’y nagkakamali. Hindi tamang sabihin na
tapang lamang ang puhunan sa pagiging bayani sa pagiging bayani. Si Rizal ay
gumamit ng tapang at katalinuhan. Ito ang naghuhumiyaw sa kaniyang mga hindi
 mabilang na akdang isinulat. Kailangan ko pa bang isa-isahin ang kaniyang obra?
Kaya, higit na mabuting sang-ayunan mo na ang aking paniniwala.

Maka-Bonifacio: Maghinay-hinay ka, ikaw’y mapapahamak sa matalim mong

pananalita. Si Rizal ay puro salita lamang at kulang sa gawa. Inaanyayahan kitang
mataman akong pakinggan. Si Bonifacio ay sumulat din naman ng mga akdang
pumukaw sa puso ng kapwa katulad ng “Pag-ibig sa Tinubuang Lupa.” Kayat
masasabi kong nagtataglay siya ng talino sa kabila ng kakulangan ng pormal na
edukasyon. Mas karapat-dapat tanghaling bayani si Bonifacio dahil sa maalab
siyang napanday ng karalitaan.

Maka-Rizal: Huwag kang masiyadong magtiwala, baka ika’y mahulog sa balong

malalim. Bagaman si Dr. Jose Rizal ay lumaki sa karangyaan, puspos pa rin ang
kaniyang buhay ng mga makabuluhang karanasan. Nasaksihan niya sa iba’t ibang
panig ng mundo ang bunga ng karahasan kayat ayaw niyang maganap din tio sa
sariling bayan at pinili niyang daanin sa mahinahong paraan ang pagharap sa
suliranin ng bayan. Ito ang itaga mo sa bato, kailanman hindi siya mapapalitan
bilang dakilang bayani.

Ipinunto ng isang panig ang paglabag walang dugo at ang kabila’y paglabang
madugo, gayundin ang epekto ng pagiging maralita at may-kaya sa paghubog ng
pagkatao ng isang bayani. Kayo na ang Humusga kung sino ang tunay na bayani sa
isip, sa salita at gawa: Si Rizal ba o si Bonifacio?

Suriin

Alam mo ba na…
iba’t ibang ekspresion ang maaaring gamitin sa pagpapahayag ng layon o damdamin?
1. Ginagamit ang mga initiman sa kasunod na mga pangungusap sa pagpapayo
at/o pagmumungkahi.
• Kung ako ikaw, mas pipiliin ko ang magpahinga muna
• Ano kaya kung pumanig ka na sa amin?
• Mas makatutulong sa iyo ang masusing pag-aaral.
• Siguro makabubuting ibahin mo ang iyong panimula.
• Higit na mabuting ito ang unahin mo.
• Inaakala kong mas makabubuti kung hindi susunugin ang mga hindi
natutunaw na basura.
2. Ang mga initiman sa sumusunod na pangungusap ay ginagamit sa pagaanyaya
o pag-iimbita/ panghihikayat.
• Halika, tingnan mo ito’t napakarikit.
• Gusto mong sumang-ayon sa aking paniniwalaan?
• Puwede ka ba bukas sa ating pagpaplano?
• Inaanyayahan kitang pakatimbangin ang mga bagay-bagay.
3. Ang mga salita/ pariralang initiman sa kasunod na mga pangungusap ay
ginagamit sa pagbababala na maaaring may kasamang pananaot (mahalaga ang
inotasyon sa pahayag) at/o paag-aalala (may kasamang inilalarawang sitwasyon).
 Babalang may kasamang pananakot
• Huwag kang sinungaling; kung hindi lagot ka sa akin!
• Mapanganib iyan, kaya tingnan ang tinatahak.
3. Ginagamit ang mga initiman sa sumusunod na pangungusap sa panunumpa
at/o pangangako.
• Pangako, hindi kita iiwan.
• Sumpa man, ang iyong paniniwala ay isang malaking pagkakamali.
• Itaga mo sa bato, ang aking winika ang katotohanan.
• Hindi ako nagsisinungaling, tamaan man ako ng kidlat.
4. Ginagamit ang mga initiman sa sumusunod na pangungusap sa pagsang-ayon
at pagsalungat.
• Tama, mahusay ang mga patakarang kaniyang ipinatupad.
• Ganyan din ang aking palagay, iyan ang solusyon sa suliraning ating
kinaharap.
• Mali ang iyong ipinagdidiinang panukala.
• Walang pakinabang na maidudulot iyan.
• Ikinalulungkot ko ngunit di iyan magbubunga ng positibo.
Ang mga ekspresiyong ginagamit sa pagpapahayag ng layon o damdamin ay maaaring
pangkatin sa sumusunod:

Pagyamanin
Gawain 2: I-EXPRESS MO!
Panuto: Piliin sa teksto at epikong tinalakay ang mga pangungusap na ginamitan ng
iba’t ibang ekspresiyon at ilagay ito sa wastong kahon batay sa layon o damdaming
inihahayag. Gamitin ang pormat sa ibaba at gawin sa sagutang papel.
Pag-aanyaya Pagbababala Panunumpa Pagpapayo at/o Pagsang-
o Pag-iimbita (Pananakot/ At/o pagmumungkahi ayon at
Paghihikayat Pag-aalala) Pangangako Pagsalungat

Isagawa
Gawain 3: GRASPS

Goal Ikaw ay makasusulat ng sariling iskrip ng pagtatalo

Role Ikaw ay magiging isang manunulat.
Audience Guro, mga kapwa mag-aaral.
Situation Ipagpalagay mo na isa kang kalahok sa masinsinang pagtatalo
Product Sariling iskrip ng pagtatalo na ginagamitan ng iba’t ibang
ekspresiyon.
Standard A. Makatotohanan……………………………………………….20 puntos
B. Masining………………………………………………………..30 puntos
C. Kaalaman sa paksa…………………………………………..30 puntos
D. Maayos na paglalahad……………………………………….20 puntos
Kabuoan…………………………………………………………...100 puntos
 Nalalapit na ang pambansang halalan at isang programa sa telebsiyon ang nag-
anyaya ng mga political analyst upang maging kalahok sa masinsinang pagtatalo
tungkol sa karapat-dapat iluklok na pangulo sa pagitan nina Gilgamesh at sundiata.
Sila’y ipinangkat batay sa kandidatong kanilang napipisil. Ito’y pihadong tutukan ng
sambayanan kaya’t marapat na ipakita ang kagalingang nakabatay sa mahusay na
paglalatag at pag-aanalisa ng katibayan, pangatuwiranan at pagtuligsa at talas ng isip
sa pagpapahayag.

_____________________________
Pamagat ng Pagtatalo

Tayahin
Pangawakas na Pagtataya
A. Panuto: Piliin at isulat ang letra ng wastong sagot sa sagutang papel.
1. Ano ang naging dahilan ng paghihirap ni Mari Djata at Sogolon Kadjou?
a. dahil pinalayas nila sa kaharian c. dahil iba ang kanilang lahi
b. dahil nawala ang kanilang kayamanan d. dahil namatay ang kaniyang ama
2. Ano ang nahinuha na ng isang mahiwang mangangaso sa kapalaran ni
Mari Djata?
a. maging isang hari c. maging isa normal na mamamayan
b. maging isang magaling na mandirigma d. maging isang kusinero
3. Anong kasangkapan ang ginamit ni Sundiata upang siya’y makalakad?
a. tanso na tungkod c. bakal na tungkod
b. ginto na tungkod d. dyamanteng tungkod
4. Ano ang ipinangako ni Sundiata sa kaniyang ina kapag siya’y makakalakad
na?
a. bunutin ang puno ng baobab at itanim sa harapan ng kanilang bahay.
b. bawiin ang kahariang nawala sa kanila.
c. maging isang mandirigma
d. maging isang mangangaso
5. Anong bagay ang makakapagbagsak kay Soumaoro?
a. ang pagdampi ng kryptonite sa kaniyang balat.
b. ang pagdampi ng tari ng tandang sa balat nito.
c. pagdampi ng lason sa kaniyang balat.
d. pagbuhos ng mainit na tubig sa katawan nito.
6 Sino ang bayani at pangunahing tauhan sa Epikong Sinaunang Mali?
a. Mari Djata b. Kon Fatta c. Sogolon Kadjou d. Baobab
7. Isang sining ng gantihang katuwiran o matuwid na dalawa o higit pang
magkasalungat na panig tungkol sa isang kontrobersiyal na paksa.
a. Flip-top b. pagtatalo c. awit d. balagtasan
8. Uri ng pagtatalo na kung saan ang paksa ay masining na pinag-uusapan at
masusing pinagtatalunan.
a. di-pormal na pagtatalo c. pormal na pagtatalo
b. simpleng pagtatalo d. madulang pagtatalo
9. Uri ng pagtatalo na hindi maayos na pagpapalitang-kuro.
a. di-pormal na pagtatalo c. pormal na pagtatalo
b. simpleng pagtatalo d. madulang pagtatalo
10. Ito ay salaysay ng buhay ng mga naglahong bayaning kalahati’y tao at kalahati’y
supernatural.
a. nobela b. epiko c. maikling Kuwento d. sanaysay
 Susi sa Pagawawasto

Aralin 1 Aralin 2
Paunang Pagtataya Gawain 1: iba-iba ang sagot
A. Gawain 2 iba-iba ang sagot
1. b Gawain 3: iba-iba ang sagot
2. b Pangawakas na Pagtataya/ Tayahin
3. c A.
4. a 1. a
5. a 2. b
Gawain 1: iba-iba ang sagot 3. c
Gawain 2: iba-iba ang sagot 4. a
Gawain 3: iba-iba ang sagot 5. b
Gawain 4: 6. a
1. Tama 6. Tama 7. b
2. Mali 7. Tama 8. c
3. Mali 8. Mali 9. a
4. Tama 9. Mali 10. b
5. Tama 10. Tama
Gawain 5: iba-iba ang sagot

Sanggunian
https://www.pinoynewbie.com/sundiata-epiko-ng-sinaunang-mali-buod-tauhan/
https://www.youtube.com/watch?v=w5i77Ry2HcE
https://www.slideshare.net/daniholic/filipino-grade-10-learning-module-unit-
3?fbclid=IwAR3SH8tdG0fN3cX3cTmyfEN3TzzVaWC3Zo9Vghk_ZKXukfcytdF27TUIN
cM
Element of Literature nina Holt et. al. 2008. Texas, USA
https://philnews.ph/2019/06/29/epiko-kahulugan-at-halimbawa/
https://pinoycollection.com/epiko-ng-
pilipinas/?fbclid=IwAR3Bh0O2OdeMBwS4JKEfaF-
ARsYUvV1CBFKk96LIem_xMqqzlTZTquUdU2M
https://tl.wikipedia.org/wiki/Epiko