KLASIFIKACIJA DRŽAVE- oblik vladavine, državno uređenje, politički sistem,

centralizacija kroz decentralizaciju                                                          

VRSTE DRŽAVNIH OBLIKA- republika, monarhija, demokracija,autokracija  
POLITIČKI SISTEM- oligarhija, demokratija (hijerarhija)                      
MONARHIJA je oblik državne vladavine na čijem se čelu nalazi monarh .            
AUTOKRATIJA je oblik političkog režima u kojem vlada manjina. Vrste autokratije su
formalna i stvarna autokratija.Formalna autokratija je politički poredak u kome državni organi
ne zavise od volje naroda. Primjer formalne autokratije je biranje u Iranu i cara u Japanu do
završetka II svjetskog rata.Stvarna autokratija je gdje vlada manjina, samo formalno postoje
demokratkse institucije. Npr. Panama (u SAD) je bila oblik ove autokratije. Ovdje postoji
zakonodavni organ ali ne predstavlja narod.                                                                  
  ARISTOKRATIJA- vlast ne pripada jednom već da pripada grupi                    
REPUBLIKA je suprotno od monarhije, šef države (predsjednik) dolazi na vlast putem
izbora na određeno vrijeme (mandat) te podliježe političkoj i pravnoj odgovornosti.
Republika se dijeli na: ograničene i neograničene i individualna i kolegijalna. Ograničena i
neograničena polazi od prava koja predsjednik ima, po pravilu republike su ograničene.
Zakonodavno tijelo je uvjek jače jer oni mogu dati predsjedniku neke ovlasti samo ako se
oni usaglase. Individualna i kolegijalna se zasniva na sastavu organizacije šefa države. U
individualnim republikama šef države je jedna ličnost a u kolegijalnim državama na čelu
se nalazi kolegijum.                                                                  
OBLIK DRŽAVNE VLADAVINE (PRINCIP PODJELE VLASTI)- predsjednička,
parlamentarna i mješovita    
DEMOKRACIJA je oblik političkog poretka u kome vlast vrši narod. Postoje 2 vrste
osnovne podijele demokratije a to su ekonomska demokratija i buržoaska (ili kapitalistička)
demokratija. Demokracija se djeli na 3 sistema: jedno partijski, dvopartijski i više partijski.    
ELEMENTI DEMOKRACIJE: izgrađena politička svjest građana, materijalna
neugroženost građana, demokratska pravila i mehanizmi u političkom sistemu i temeljne
slobode i prava čovjek građanina.              
DIKTATURA je oblik vladavine u kojoj šef države dolazi na funkciju nasilno i
porotupravno, vlada neodređeno vrijeme i političko pravno je neodgovoran.                        
DVA OSNOVNA OBLIKA DRŽAVNOG UREĐENJA-složena i unitarna država
BIH je prema državnom uređenju složena država a OBLICI SLOŽENE DRŽAVE su
personalna , realna unija, konfederacija i federacija                                                      
 DECENTRALIZACIJA je odnos centralnih i necentralnih organa, nije utemeljen
na hijerarhiji, poslovi centralnih organa su preneseni na necentralizovane organe        
CENTRALNI ORGANI u decentralizovanim državama – daju smjernice u radu
lokalnih organa i nadziru zakonitost njihovog rada. Razni oblici državnog uređenja su
različito tipične mjere centralizacije.                          
Šta je Necentralna vlast. To je opština gdje se njena vlast prostire na opštine, a sad tu
postoje dvojbe, da li su kantoni centralna vlast s                                                            
FEDERACIJA je savezna država i to je samo jedna država. Ima: Ustav, ima
teritoriju, stanovništvo ima vlast, ima savezne organe, neposredna zastupljenost i
federalnih jedinica građana u saveznoj državi, izvršavanje saveznih pravnih akata od
strane savezne vlasti, odluke se donose većinom glasova                                              
KONFEDERACIJA je savez država, više država. Imaju: ima međunarodni ugovor,
nema zajedničko stanovništvo, teritoriju nema ni vlast iz prostog razloga zato što se
satoji od više država i svaka država koja je pristupila konfederaciji ima svoju i
stanovništvo i teritoriju ali ona potpisom međunarodnog ugovora pristala da uđe u
savez država, ima skupštinu država, ima zastupljenost samo država,primjena
pravilama država članicama konfederacije, odluke se donose jednoglasno- sve države
članice se moraju usaglasiti. Najviši pravni akt u konfederaciji je međunarodni
ugovor.                                                                                                                            
Kome pripada suverenost u Federaciji? Pripada savezu. Uvjek suverenost u
složenoj državi koja se zove federacija pripada savezu tj. saveznim organima.            
DRŽAVNA DJELATNOST su poslovi viši državnih organa koji imaju neke važne
sličnosti.
NAJVAŽNIJA PODJELA-OBLICI DRŽAVNIH DJELATNOSTI : zakonodavna
djelatnost, upravna djelatnost i pravosudna djelatnost I izvršno politička
ZAKONODAVNA DJELATNOST- je nastalo uz potrebe da se općim unapred
propisanim pravilima pravnim normama reguliše cjelokupna djelatnost državnih
organa kao i građana.                                                                
UPRAVNA DJELATNOST je nastala iz potrebe za donošenje pojedinačnih pravnih
akata. Ovi akti određuju konkretne pravne radnje konkretnog subjekta, kao i potrebu
za izvršenje tih radnji neposredno od strane državnih organa što se zove uprava. Bez
uprave ne može postojati nijedna država.                                                          
PRAVOSUDNA DJELATNOST-potrebno je da postoji organ koji će se ocjeniti da
li su pojedinačna pravna pravila koje je donio organ uprave kao i konkretne
materijalne radnje ljudi u skladu sa općim pravilima ili ne.
IZVRŠNO POLITIČKA DJELATNOST- kao zasebna djelatnost se naziva
egzekutivom. U ovu djelatnost spadaju svi poslovi šefa države i ne samo da obavlja
izvršno-političku djelatnost nego na sebe preuzima i zakonodavnu, upravnu i sudsku
djelatnost.
POLITIČKO IZVRŠNI ORGANI izvršavaju zakone                          
POLITIČKO ODLUČUJUĆI ORGANI donose političke odluke i više pravne
norme kojima se vodi svakodnevna unutrašnja i vanjska politika.
PREDSJEDNIČKI SISTEM- predstavnik ovog sistema je SAD. Checks and
balances system kočnica i ravnoteža, uzajamno ograničavanje vlasti, Predsjednik I
kongres se imenuju na različitim izborima. Zakonodavni organ je kongres. On se
sastoji od 2 doma, predstavnički I senat. Uloga predsjednika je odvojena od
kongresa. Njega ne bira kongres već elektori. Predsjednik je šef izvršne vlasti  ali ima
neki značajni prava u odnosu na kongres. Ima pravo veta I to 2 vrste, mini ili đepni
veto
PARLAMENTARNI SISTEM ovdje je važnost parlamenta. Ovlaštenja u ovom
sistemu su: Vlada ima pravo na raspuštanje parlamenta  I nositelj je zakonodavne
inicijative u parlamentu. Parlament donosi zakone koje vlada izvršava I daje
odobrenje budžeta.
MJEŠOVITI SISTEM  Predsjednički+parlamentarni, Vlada je odgovorna i
predsjedniku i parlamentu  Predsjednik: Proglašava vanredno stanje, Utiče na
konstituisanje i rad vlade, Organizaciono i funkcionalno nezavistan od rada
parlamenta i vlade
NABROJATI PROMJENE DRŽAVNO PRAVNOG PORETKA- reforma,
revolucija, puč, državni udar
NA KOJI NAČIN SE OGRANIČAVA SUVERENA VLAST: ustavom, ustavnim
pravima I slobodama čovjeka.

OBLIK DRŽAVNE VLASTI U KOJEM POSTOJE 2 PRINCIPA  

ODNOS IZMEĐU ZAKONODAVNE I IZVRŠNO SUDSKE VLASTI IMA 2
PRINCIPA  princip jedinstva vlasti I princip podjele vlasti
INICJATIVA je prijedlog za donošenje odluka.
OPĆE NARODNI SKUP je skup svih građana koji na skupu donose odluke. Ova
vrste demokratije se naziva narodnom skupštinom.
GLASANJE VAN SKUPA- je izražavananje volje putem odgovarajući sredstava.
Ova forma se naziva referendumom
GLAVNA DEMOKRATSKA PRAVA svakog čovjeka je- pravo glasa, pravo
opoziva I pravno kandidiranja.
DESPOTIJA znači  apsolističku vladavinu jednog lica ili grupe lica.