Test z historii sprawdzający wiadomości i umiejętności z działu

„Polska w XVIII wieku "

1. Na XVIII wiek przypada w Polsce epoka zwana:

a) odrodzenie

b) średniowiecze

c) barok
d) oświecenie
( 1 pkt. )
2. Wskaż, który z poniższych władców nie panował w Rzeczypospolitej w XVIII wieku:

a. Stanisław August Poniatowski

b. Jan III Sobieski
c. August II Mocny
d. Stanisław Leszczyński
( 1 pkt. )
3. W XVIII wieku rozgrywała się wojna o tron Rzeczypospolitej, dlatego został wówczas zawarty Traktat
Trzech Czarnych Orłów.
Przeczytaj tekst źródłowy na temat tego wydarzenia, a następnie odpowiedz na poniższe pytania:

" Obaj władcy ( Rosji i Prus) chcą zarówno obecnie, jak w przyszłości kierować szczególną uwagę na
Rzeczpospolitą, która oby pozostała bez zakłóceń przy swej wolności (...); gdyby jednak polski dwór
królewski dawał oznaki, że ( ...) chce podjąć reformy ( ...) albo też że chce stopniowo wprowadzać
niezależne i według swojej własnej woli kierowane rządy- wtedy zarówno Jego Wysokość Car Rosji, jak i
Jego Królewska Wysokość w Prusach chcą się temu przeciwstawić nie tylko słowem i czynem, ale też
wspierać usilnie Rzeczpospolitą, żeby tego zaniechać i żeby w Polsce wszystko pozostało po staremu".
a. Wyjaśnij, jaki cel miało porozumienie zawarte między Rosją, a Prusami? ( 1 pkt)
Chcieli mieć Polskę pod pełną kontrolą i nie pozwalać jej na żadne działania, które by im tylko pomogły.
.
b. Dlaczego sąsiadom zależało na utrzymaniu zmian w Polsce? ( 1 pkt)
Ponieważ chcieli bez przerwy wtrącać się w sprawy Polski.

c. Jacy rządzący u naszych sąsiadów są wymienieni w tekście? ( 1 pkt)

Anna Iwanowna Romanowa i Fryderyk Wilhelm I

4. August III Sas z powodu nadmiernej tuszy był niekiedy obdarzany przydomkiem "Gruby".
Za jego rządów ukuto powiedzenie " Za króla Sasa jedz, pij i popuszczaj pasa". Dlaczego? Podaj przykłady
z czasów jego rządów i odnieś je do cytatu.

Augustowi III Sasowi za jego rządów niczego nie brakowało. W Polsce

panował dobrobyt. On i szlachta, żyli pełnią życia.
 ( 3 pkt. )

5. Przeczytaj i odpowiedz na pytania:

" Przysięgam o obliczu Boga całemu Narodowi Polskiemu, iż powierzonej mi władzy na niczyj prywatny
ucisk nie użyję, lecz jedynie jej dla dobra obrony całości granic, odzyskania samowładności Narodu i
ugruntowania powszechnej wolności używać będę. Tak mi Panie Boże dopomóż i niewinna męka Syna
Jego".

Zacytowane powyżej słowa wypowiedział Tadeusz Kościuszko-

naczelnik powstania 1794r. zwanego Kościuszkowskim .
( 3 pkt. )
6. XVIII wiek w Rzeczypospolitej i w Europie to czas niezwykle dynamiczny i bogaty w wydarzenia.
Poniżej przedstawiono kilka z nich. Zaznacz " P " przy wydarzeniach prawdziwych, a " F "- przy
fałszywych

a. Panowanie władców z dynastii Wettinów jest określane jako czas kryzysu politycznego.
P / F

b. Wojna północna była dla Rzeczypospolitej niezwykle korzystna, bo przyniosła krajowi znaczne
zdobycze.
P / F

c. Sejm Niemy z 1717 roku był kontrolowany przez przedstawicieli Rosji i przyniósł jedynie połowiczne
reformy.
P / F

d. Stanisław August Poniatowski chciał uniezależnienia Rzeczypospolitej od Rosji.

 P / F

e. Konfederaci barscy porwali Stanisława Augusta Poniatowskiego, jednak król dość szybko znalazł się na
wolności.
P / F

f. W drugim rozbiorze Rzeczypospolitej nie brała udziału Austria.

P / F
( 6 pkt. )
7. Przyjrzyj się portretowi, a następnie odpowiedz na pytania:

1.Kogo przedstawia obraz?

August Stanisław Poniatowski

2. W jakich latach ten władca był królem Rzeczypospolitej?

1764-1795 .
3. Napisz przykłady czterech wielkich reform, których
dokonał ten król?
Założył szkołę dla rycerzy, zniósł prawo liberum veto, powołał
radę ministrów.

.
( 6 pkt. )

8. Podaj daty ważnych wydarzeń z dziejów Polski w XVIII wieku:

( 4 pkt. )
a. Elekcja Stanisława Augusta Poniatowskiego - ..................................... . 1764
b. I rozbiór Rzeczypospolitej - ..................................... . 1772
c. Powołanie Komisji Edukacji Narodowej - ...................................... . 1773
d. Uchwalenie Konstytucji 3 maja - ...................................... . 1791
e. II rozbiór Rzeczypospolitej - .................................. . 1793
f. Powstanie kościuszkowskie - ................................... . 1794
g. III rozbiór Rzeczypospolitej - .................................. . 1795
h. Konfederacja targowicka - ........................................ . 1792
9. Połącz pojęcia z odpowiednimi wyjaśnieniami, a następnie wybierz jedno pojęcie i opisz w trzech
zdaniach wydarzenie z nim związane, które miało miejsce w dziejach Polski w XVIII wieku:
KOSYNIER
Stan niepewności i chaosu spowodowany
bezsilnością organów władzy; inaczej
bezrząd, samowola.
ANARCHIA Związek zbrojny zawiązywany przez
duchownych, szlachtę w celu realizacji
własnych intencji.

KONFEDERACJA Chłopski powstaniec uzbrojony w kosę,

powołany przez Tadeusza Kościuszkę.

.............................................................................................................................................................................
( 4 pkt. )

10. Jan Matejko namalował ten obraz w 1866 roku. Przyjrzyj się uważnie, a następnie odpowiedz na
pytania:

a. Tytuł obrazu: Upadek Polski

b. Do jakiego wydarzenia nawiązuje autor obrazu? Zaczną się rozbiory Polski.
c. Jaki wpływ miało przedstawione wydarzenie na dalsze dzieje Rzeczypospolitej?
Był I rozbiór Polski.
( 3 pkt. )
11. Wskaż poprawne dokończenie zdania. Do postanowień Konstytucji 3 maja nie należało:
( 1 pkt. )
a. zniesienie liberum veto
b. zlikwidowanie pańszczyzny chłopów
c. zniesienie wolnej elekcji
d. dopuszczenie mieszczan do urzędów państwowych

12. Uzupełnij poniższe zdanie:

Pierwszym królem Rzeczypospolitej wybranym w drodze wolnej elekcji był Henryk Walezy, natomiast
ostatnim królem wybranym w ten sposób był Stanisław August Poniatowski . Pierwsza wolna elekcja w
Rzeczypospolitej miała miejsce w roku 1574 .
( 3 pkt. )
13. Napisz krótką wypowiedź ( 3 zdania), w której wskażesz władcę elekcyjnego
Rzeczypospolitej, którego najbardziej podziwiasz za jego dokonania dla kraju i ludzi. Nie zapomnij podać
lat jego panowania i uzasadnić swojego zdania.
Szanuje Stanisława Augusta Poniatowskiego (1764–1795 lata panowania), za to, ile zrobił dobrego dla
kultury Polski, dopiero za jego panowania w 1765 roku założono w Warszawie Teatr Narodowy dostępny
dla wszystkich. W okresie jego panowania znacznie rozbudowano i upiększono Warszawę. Może i nie był
idealnym władcą. Historycy oceniają go negatywnie. Krytykują go za jego niemoralny tryb życia,
niewystarczające poświęcanie uwagi sprawom państwowym, powierzanie wysokich funkcji na dworze
cudzoziemcom, popadanie w długi, uległość i słabość charakteru.
( 3 pkt. )
14. W XVIII wieku Rzeczpospolita znalazła się w trudnej sytuacji. Wielu spośród myślicieli, polityków,
władców widziało potrzebę głębokich reform. Wśród nich był m.in. Stanisław Leszczyński i Stanisław
Konarski- byli autorami traktatów zawierających propozycje zmian. Podaj ich tytuły, a następnie uzasadnij
swoje stanowisko, odwołując się do treści tekstu traktatu.

Stanisław Konarski - ,,O skutecznym rad sposobie”

Stanisław Leszczyński - ,,Głos wolny wolność ubezpieczający”

Obaj mieli dobre i korzystne pomysły, które mogły zmienić wiele. Leszczyński miał dosyć odważne
pomysły jak np. Zniesienie liberum veto, natomiast Konarski skupił się na oświacie, chciał ją zmienić
na lepsze.
( 4 pkt. )