5,7 e Jaargang ,

No. 33 Zaterdag 3 Januari 1912 |

I

BATAVIAASCH NIEUWSBLAD
ABONNEMENTSPRIJS :
UITGEEFSTER :

N.-I. Drukkers- en Uitg. Mij,

/ 9. per kW., Ir. p.p. ƒ 10.50
BUREAUX:
buiten Ned.-Indië ƒ 14.
Sluisbrugstraat 23
ADVERTENTIE-TARIEF :

}—2s woorden ƒ 3.75, Batavia-Centrum

AVONDBLAD
elke 5 woorden meer TELEFOON :
/
0.75
•Hoofdredacteur; Mr. C. J. J. VERSTEEG Directeur : G. MOLENAAR
Regeltarief / 0.50 per Tegel Welt» 2886, 2887, 2888 cn 2883

Op de Philippijnen
Japanners landen in Beneden-Perak Het Monster is ten Doode gedoemd...
De val van Manlla en de ontruiming
van Cavite kunnen hier nauwelijks nog Rangoon uitstekend door R. A. F. beschermd
teleurstelling wekken.

Wij wisten dat beide slechts een kwes- Britsch Communiqué Mant verklaart verder dat de moge-
lijkheid van een dergelijke Japansche
tie van uren waren en wij hadden er al poging in de Britsche tactiek steeds is
op gerekend. Singapore, 2 Jan. (Reuter). onderkend. Het is niet mogelijk de hui-j
Een heden uitgegeven Britsch com- dige Britsche defensielinie aan te dui-
Japan heeft nu dus enkele belangrijke muniqué meldt: „Er is hernieuwde acti-
den, doch de officieele mededeeling be-
steunpunten te meer veroverd. viteit, izoowcl aan het hoofdfront als
tegen de vijandelijke afdeelingen, die treffende een „hernieuwden strijd"
geland zijn in Beneden-Perak. De strijd zoowel op het hcofdfront als op het punt
Dit is, zooals wij gisteren reeds op- waar de Japanners geland zijn, toont
merkten, waarlijk niet de schuld van duurt voort. Uit Kuantan valt weinig aan dat onze troepen niet door deze
<e melden. Britsche patrouilles zijn
generaal MacArthur en zijn troepen. actief. De Britsche artillerie bestookt de
rieuwe manoeuvre werden overvallen.
van de beide vijandelijke verbindingen. Britsche vlieg-
De hergroepeering Rede Gouverneur F. M. S.
tuigen voerden in den nacht van Don-
strijdmachten der Amerikaansche en derdag op Vrijdag een aanval uit op het
Philippijnsche strijdmachten schijnt door de Japanners bezette vliegveld van
geslaagd te zijn en het is dus niet uit- Gong (Kedah). Bommen vielen van ge»
gesloten, dat deze troepen nog' eenigen ringe hoogte en barstten op de start-
tijd tegen de Japanners stand zullen
banen uiteen te midden van vijandelijke
vliegtuigen, waarvan twee vlam vatten.
kunnen houden. Andere branden woedden in hetzelfde
gebied toen de Britsche vliegtuigen het
De algemeene situatie blijft met dat doel verlieten. Het vliegveld werd boven-
al ongunstig en wij hopen nu maar dat dien nog gemitraillered.
met de voorloopig beschikbare midde- Vijandelijke vliegtuigen vielen in den
len Japan's verdere plannen in zoo- nacht van Donderdag op Vrijdag doelen
danige mate kunnen worden vertraagd, op het eiland van Singapore aan. Er
werd slechts geringe schade aangericht,
dat de geallieerden gelegenheid hebben terwijl
er geen slachtoffers te betreuren
flinke versterkingen op het strijdtooneel vallen. 1
te brengen. ?

Bij een offensief der geallieerden op De Landing in Beneden Perak

verschillende punten zou de vijand ge-
Singapore, 2 Jan. (Reuter). Te
dwongen kunnen worden tot maatre-
Singapore zijn geen inlichtingen beschik-
gelen ter bescherming van de nieuwe
baar omtrent de sterkte of de richting
steunpunten, die boven zijn macht lig- Sir Shenton Thomas
van de nieuwe Japansche landing in
gen, en hem beletten aan verdere of-
Beneden-Perak, doch deze landing is
fensiéve plannen uitvoering te geven. Singapore, 2 Jan. (Reuter. „Ik'
klaarblijkelijk bedoeld als een nijptang-
.

voel dat 1942 het jaar van de zegepraal

Veer hangt af van hetgeen te Wash-
ington besloten is over de coördinatie
van de bevelvoering aan het A-B-C-D-
-front. .De geruchten, dat generaal Wa-
vell benoemd zal worden tot opper-
bevelhebber over de lucht- en land-
strijdkrachten en admiraal King tot
beweging in Oostelijke richting met het
doel de hoofdmacht van onze strijd-
krachten af te snijden.
De mogelijkheid van zulk een Japan-
sche poging werd In Britsche kringen
steeds erkend, ofschoon men meende,
zal worden", zeide Gouverneur Sir
Shenton Thomas in zijn
Nieuwjaarsrede . voor de radio, tot het
volk van Malakka. Hij bracht hulde aan
de velen, die hij tijdens zijn jongste tour-
née door Malakka, van Singapore tot de
gevechtsterreinen toe, ontmoet had ou
die onversaagd hun werk voortzetten.
*

dat zij als gevolg van gebrek aats sche-

opperbevelhebber over de geallieerd? pen in de wateren ten Westen van Ma- Sir Shenton gaf evenwel toe, dat het
zeestrijdkrachten, waardoor hiet com- lakka met vlotten langs de breede Pe- een droevig en betreurenswaardig feit
mando dus verdeeld zou worden over rak-rivier zouden afzakken en ergens in was, dat zeer veel menschen hun werk
Engeland en Amerika, zijn nog steeds de nabijheid van de monding van de verlaten hadden. De neiging der burger-
bevolking om haar posten te verlaten
niet bevestigd. Wel heeft Roosevelt een rivier zouden landen, vanwaar zij mo- was echter aan het verminderen, zeide
belangrijke verklaring aangekondigd, gelijk de rivier zouden volgen naar Teluk hij. De gouverneur eindigde zijn rede
doch het is nog niet bekend of hij die Anson. Deze plaats is door middel van met er bij ieder op aan te dringen tot
reeds heeft afgelegd en wat zij inhoudt. een spoorweg verbonden met den van het laatste moment, kalm, trouw en
dapper op zijn post te blijven.
Het ls ook niet bekend in hoever in Noord naar Zuid loopenden straatweg en
de besprekingen te Washington rekening is hemelsbreed ongeveer 130 kilometer
van Kuala Lumpur verwijderd. De Bescherming der R. A. F.
gehouden ls met de theorie dat Neder-
landsch-Indië de basis van de geallieerde De Japanners hebben echter waar-
Rangoon, 2 Jan. (Reuter). De
strijdkrachten dient te worden, dofch schijnlijk een vloot jonken, sampans en bescherming van de R. A. F. is de voor- doch zijn stuiptrekkingen kunnen nog veel kwaad aanrichten
In leder geval zal men wel Ingezien heb- visschersvaartuigen te Penang gevorderd naamste oorzaak van Birma's onvat-
ben dat het daartoe op den duur zal en zijn door Straat Malakka gevaren. baarheid voor Japansche luchtaanvallen (Nadruk verboten)
sedert deze tegen Rangoon werden in-
moeten komen. gezet. Radlo-Rangoon maakte bekend,
Nijptangbeweging dat gedurende de opvallende rust der
Er ls den laatsten tijd in de kringen
laatste dagen Japansche vliegtuigen
der geallieerden waar de „dienst" wordt
uitgemaakt ontegenzeggelijk veel ge-
Singapore, 2 Jan. (Reuter). geregeld over de grens van Birma
Keuters speciale correspondent G i 1-
De Strijd om Changsha reikt, daar er reeds Chineesche
in Birma zijn.
troepen
Rusland
bert trachtten te vliegen, doch dat zij tel- Het voornaamste offensief werd door
praat. Mant, meldt, dat
Singapore nog geen inlichtingen be-
te kenmale door de R. A. F. werden terug-
Chungking, 2 Jan. (Reuter). de Japanners ingezet in het gewest Hu- Russische Communiqué's
gedreven en tot diep boven Thailand De Chineesche bevelhebbers zijn vol ver- nan, waar 100.000 man langs den Can-
Hopelijk zal er nu een tijdstip van schikbaar zijn ten aanzien van de kracht achtervolgd. Moskou, 2 Jan. (Reuter). Het te
of de richting der nieuwe Japansche trouwen, dat zij Changsa zullen kunnen ton-Hankow-spoorweg oprukken en
veel en snel handelen aanbreken. De landing in Beneden-Perak, doch dat middernacht door de Soviet uitgegeven
behouden, ondanks het feit, dat de Ja- Changsha, de hoofdstad van het gewest communiqué luidt als volgt: „Onze
successen van onze weermacht kunnen deze landing duidelijk is bedoeld om Luchtaanvallen op Singapore panners tot de Noord-Oostelijke buiten- Hunan, hebben bereikt. Nadat hij het troepen zetten heden in een aantal
geleerd hebben dat men ook met betrek- een nijptangbeweging naar het Oosten wijken der stad genaderd zijn, aldus de vertrouwen had uitgesproken, dat de frontsectoren hun opmarsch voort. Zij
woordvoerder van het Chineesche Leger. Chineezen ten slotte in staat zullen zijn, verijdelden de poging van den vijand om
kelijk bescheiden middelen veel bereiken uit te voeren, teneinde de hoofdmacht Singapore, 2 Jan. (Reuter).
van onze strijdkrachten af te snijden. Singapore maakte in den nacht van 2 De Chineesche troepen lanceeren aan- de Japanners uit de omgeving van zijn nieuwe verdedigingsstellingen te
kan, indien men geen tijd verloren laat vallen in Oostelijke en v Westelijke Changsha te verdrijven, verklaarde hij,
op 3 Januari wederom de gewone reeks consolideeren. Zij bezetten verder een
gaan. nachtelijke luchtaanvallen mee. In het richting tegen de Japansche achter- dat de Chineesche hoofdmacht, die in aantal bewoonde plaatsen, w.o. de stad
geheel hadden vier alarms plaats tus- hoede. de nabijheid van Hunan is geconcen- Maro-Yaroslavetz. Woens-
Uiteraard heeft de As dit op ons voor Voor zoover wij zijn mentaliteit be- treerd, thans in Westelijke richting te-
ischen den normalen bedtijd en het aan- dag werden 31 vijandelijke vliegtuigen
dat zij geen langdurige besprekingen grijpen meenen wij te mogen zeggen, breken van den ochtend. Men De Vooruitzichten voor 1942 gen de Japansche flank oprukt, waar- neergeschoten en niet 12, zooals aan-
behoeft te houden en met geen compe- dat de Japanner zich'traag aanpast hoorde een aantal bommen vallen, door de achterhoede van de Japansche vankelijk gemeld Donderdag werden
1
Chungking, 2 Jan. (Reu- troepen, die zich thans in de omgeving
tentiekwesties rekening heeft te houden. aan nieuwe omstandigheden en zijn doch er zijn nog geen bijzonderheden
schade van Changsha bevinden, wordt bedreigd.
28 vijandelijke vliegtuigen neergehaald
eenmaal voorgenomen plannen moeilijk fcekend omtrent de aangerichte ter). Op de vraag, of de Chineesche terwijl wij er 9 verloren".
en het aantal slachtoffers. troepen in Birma als afzonderlijke De woordvoerder onthulde, dat de
Daartegenover staat voor ons het kan loslaten. Japanners tijdens de gevechten bij
I eenheid zullen opereeren, dan wel
Changsha voor de eertse maal in den
Enorme Buit
voordeel dat de Japansche mentaliteit Daarom was juist de Indische tactieK Manifest van Sultan vermengd met andere strijdkrachten,
antwoordde een Chineesche militaire Chineesch-Japanschen oorlqg vlammen- Moskou, 2 Januari (Rputer).
toch eigenlijk voor het voeren van een om
hem schade toe te brengen waar van Selangor woordvoerder ter persconferentie, werpers hebben gebruikt, doen op kleine Volgens een speciale bekendmaking van
„BUtzkrieg" niet de ware is. men kon en waar hij geen gevaar ver- schaal, blijkbaar bij wijze van proefne-
dat zij geheel en al ter beschikking het Sovjet-Inlichtingenbureau verover-
wachtte zoo voortreffelijk. Het tot zin- Singapore, 2 Jan. (Reuter). van generaal Wavell staan. ming. De Japansche offensieven aan den de Russen in de periode van 26 tot
Met al zijn sluwheid en zijn bedrie-
De Sultan van Selangor richtte een ma- de fronten in Kiangsi, Anhwei, Che- 31 December een enormen buit van o.a.
gerspractijken die hij waarlijk niet ken brengen van troepen-transportsche- Overgaande tot de vooruitzichten voor kiang, Hupeh, Kiangsi en Suiyuan zijn
nifest tot zijn volk, waarin hij verklaar- 26 tanks, 11 pantserwagens, 40 locomo-
van Hitier behoefde te leeren ls de pen is op zichzelf al belangrijk, doch de dat het zich aan de zijde der demo- 1942 voorspelde de woordvoerder, dat alle met zware verliezen afgeslagen. tieven, 425 spoorwagons en munitie-
van veel grooter beteekenis is wellicht Japan binnen een jaar zal ineenstorten,
Japanner tot op zekere hoogte een be- cratieën moest scharen en een actief treinen.
sluiteloos man. de achtergrond, waartegen dergelijke aandeel nemen in den strijd om de vrij- welke voorspelling hij baseerde op Ja- Hevige Gevechten
pans moeilijkheden ten aanzien van het
successen kunnen worden geplaatst. heid van Malakka te bewaren. Het mani-
fest voegt er aan toe, dat als Duitschland zenden van troepen ter aflossing en de Chungking, 2 Jan. (Reuter).
Dit moge "oppervlakkig bezien in het
licht van zijn successen ietwat belache-
Men kan de ware beteekenis van deze en zijn bondgenooten meesters der we- transportproblemen. Na er op te hebben Donderdag hadden hevige gevechten
gewezen, dat het front van de Japanners plaats langs de Yuyang-rivler, op circa Ons blad van heden
i

successen nooit precies doorgronden reld waren, de bewoners ervan een sla-
"

lijk klinken, men vergete niet, dat zijn venleven zouden leiden. :hans meer dan 20.000 km. lang is, ter- 50 km. van Changsha. De Japan-
omdat de vijand nu eenmaal zijn over- wijl Japans totale scheepsruimte 5 mil- ners trachtten herhaaldelijk de rivier (Drie bladen en de Kinder-Courant)
aanvalsplannen jaren van'te voren zijn
wegingen niet pleegt bloot te geven iioen ton bedraagt, waarvan minder dan over te steken onder dekking van zware
uitgestippeld en dat de eerste stoot veel
Luzon zet Strijd voort Het Eerste Blad
.

:
Op de rhllppljnen
doch het lijdt voor ons geen twijfel of 3 millioen ton aan zeeschepen met een artillerie, doch zij werden teruggesla- Buitenlandsche Telegrammen Commen-
later gekomen is dan verwacht werd. maximale capaciteit van 10 divisies aan gen. Changsha beleefde op Oudejaars- taren Oorlog en Film, door Max de Haas
1

het element der verrassing kan in den Het Ned.-Ind. Roode Kruis
troepen per reis, verklaarde hij, dat Ja- en Nieuwjaarsdag verscheidene lucht- Ingezon-
1

Des te erger, zal men zeggen, dat de oorlog tegen Japan een rol van dubbele Washington, 2 Jan. (Keuter). Het
pan spoedig groote moeilijkheden moei alarms. Chineesche eenheden vielen C. Stukken Penolong
den Bloedtransfusiedienst Bat.
'

democratieën daarvan niet alleen geen beteekenis spelen. communiqué van het departement van Komité Kor ban Perang
Oorlog; dat om 22 uur G.M.T. afgeslo- ondervinden met het zenden van aan- Woensdag krachtig de Japansche lin- Indisch Nieuws.
gebruik hebben weten te maken, doch vullingen en voorraden naar de verschil- kerflank te Kincheng
i

Wanneer de geallieerde bevelhebbers ten werd, verklaart, dat de Amerikaan- aan. De Japan- Het Tweede Blad: Amerika bouwt zijn
zich door dezen besluiteioozen vijand lende fronten. ners verloren ruim 700 man, w.o. 250 I Twee-Occanen-Vloot Buitenlandsche
I

sche en Philippijnsche troepen ten

nog lieten verrassen op den koop toe !
daarmede van nu af aan meer rekening ■Noorden en Noordwesten van IHanlla Door aanvallen in te zetten langs alle cavaleristen. De Chineesche troepen te I Telegrammen Oudejaarsrede Gerbrandy
houden dan totdusver het geval geweest den hardnekkige,n tegenstand aan de I Melkrapport.
fronten in China, hoopten de Japanners Yochow en andere punten nabij de I Het Derde
Inderdaad, maar Blad: Indische Bommen
is dan liggen er nog vele mogelijkheden Japansche aanvallen voortzetten. De te voorkomen, dat China troepen naar grens van Hu'nan zetten
|

men behoeft zich

j

gelijktijdig I brengen Vernieling op Mlrl Dramatische

worden met toe- het buitenland zou zenden ter onder- aanvallen In den rug van de Japan- I Ontsnapping
geen tweemaal aan denzelfden steen te in het verschiet, al is er voorloopig niet .Tapansche aanvallen uitgevoerd. Japans nieuwe Orde Van
,

stooten. nemende hevigheid Uit de steuning van zijn bondgenooten, doch sche stellingen langs den Canton-Han- l het StrUdtooneel in Malakka— Voorde
de'minste reden tot optimisme. andere gebieden valt niets te melden. 6e Japanners hebben hun doel niet be- kow-spoorweg in. I Dames Schaakrubriek Kerkdiensten
"

Letterraadsel Personalia.

Commentaren
Er is weer een zeer belangrijk docu-
ment geteekend door het zich steeds
uitbreidende anti-As-front. De verkla-
dit
ring van Washington, zooals wij
document voorloopig maar zullen noe-
men, is eigenlijk een vervolg, of, zoo
men wil, een aanvulling van het
Atlantic Charter. Het is de toepassing Luitenant-Gouverneur-Generaal
in de practijk van dit charter, voorzoo- Nederlandsch-Indië
ver het de oorlogvoering betreft.
is wel het allerbelangrijkste
Daarvan
de plechtige gelofte van elk der onder-
teekenaren, dat hij geen afzonderlijken
vrede zal sluiten. Cordcll Huil noemde
den
deze gelofte het voorteeken van
Men kan deze betrekking te doen of te laten, van
ondergang der totalitairen.
den Amerikaanschen staatssecretaris niemand
bezwaarlijk van optimisme beschuldi-
gen; hij is van nature eerder een pessi- indirectelijk.
mist.
an-
Maar evenals hij moet wel ieder
der ontvankelijk zijn voor de ware
be-
Washing-
teekenis van de verklaring van
en twintig
ton. Niet minder dan zes
aaneengeslo-
staten hebben zich hecht
ten om den moeizamen
en verbeten
de verbonden agressors
strijd tegen
voort te zetten tot het bittere
einde,
overwinning behaald
tot de volledige
ge-
zal zijn. Enkelen zullen misschien
opmerking te
neigd zijn een smalende
in deze
maken over sommige schakels
anti-As-keten als b.v. de Dominicaan-
sche Republiek en Costa Rica;
zeer
Berlijn en
zeker zal de propaganda in
Rome dit doen.
zou toch
Maar zulk een opmerking
volkomen misplaatst zijn. Want
het
toetreden van de meeste Midden-Ameii-
kaansche republieken, benevens Cuba tot
een
het groote democratische front is
sprekende uitdrukking van het
pan-
Amerikaansche besef, dat op het jongste
prac-
congres van Havana voor het eerst
tische vormen aannam.
De groote A. B. C.-republieken van
Zuid-Amerika weifelen klaarblijkelijk
nog
ook de diplomatieke
betrekkingen
om
Japan te
met Duitschland, Italië en
verbreken. In Wereldoorlog No. 1 hebben
eenige juis-
zij ook niet gemakkelijk de
te gedragslijn gevolgd; ook toen heb-
heb-
ben zij geaarzeld. Maar ten slotte
consequentie
ben ook de Brazilianen de
van hun lotsverbondenheid met de
Vereenigde Staten aangedurfd.
tekst van de verklaring van Wash-
De
ington laat ruimte voor het toetreden
tot het nieuwe front van die landen,
welke, hoewel zij ten volle sympathi-
seren met de groote beginselen, waar-
voor wij thans strijden tegen het nazi-
isme, om practische redenen zich hier-
van nog afzijdig houden.
Het moreele effect van de verklaring
van Washington op de oorlogsheeren te
Berlijn en te Tokio zal zeker niet uit-
blijven. Wij spreken niet eens over de
gevoelens, die te Rome gewekt zullen
worden door deze manifestatie van de-
mocratische solidariteit; de groote
meerderheid van het Italiaansche volk,
dat thans zijn laatste kolonie, Lybië,
ook verloren ziet gaan, staat wellicht
nog • vijandiger tegenover de Edel-
Germaansche bondgenooten dan tegen-
over de officieele vijanden.
Het politieke gewin van de verklaring
van Washington zal straks ook van
onorme krijgskundige beteekenis blijken
te zijn.
Reeds heeft een der aangeslotenen,
een der „big four" in het eensgezinde
democratische gezelschap, met name
China, getoond een zeer klaar besef te
hebben van de noodzakelijkheid van ge-
meenschappelijke actie in de oorlog-
voering. Men kan de Chineezen niet
genoeg loven voor de opvatting, die zij
hebben van bondgenootschappelijke sa-
menwerking. Spontaan heeft China nu
een groot leger de grens van Birma doen
overtrekken om dit, onder het bevel
van een Engelschman, deel te doen ne-
men aan de verdediging van het be-
dreigde Britsche territoir.
En dit doet het Chineesche volk na
vijf jaren achtereen het zwaarste lijden
te hebben ondergaan, een lijden, dat
elke beschrijving tart. Neen, China zoekt
zichzelf niet, het beschouwt zichzelf
slechts als een integraal en organisch
deel van de democratische wereld, innig
verbonden met de alle andere deelen
van deze wereld.
De Chineezen hebben onmiddellijk na
het uitbreken van den oorlog in den
Pacific op onbeperkte schaal hun dien-
sten aangeboden aan de aangevallenen.
Zij stelden hun strijdkrachten ter be-
schikking van de Britten; zij stelden
I
voor Birma en Malakka binnen te val-
len. Hun belofte is geen ijdel woord
gebleken. Zij bewijzen op treffende
wijze met daden hun loyaliteit, hun toe-
wijding
aan onze gemeenschappelijke
zaak, die hen heilig is.
BATAVIAASCH NIEUWSBLAD van Zaterdag 3 Januari 1942
-
EERSTE BLAD
Buitenzorg
De Lt.-Gouverneur-Generaal Het N. I. Roode Krais Grootscheepsche „kraak" op Gelukwensch Gouverneur
Contactbureau
Pasar Baroe Curacao Gemeenteraadsvergadering
Naar wij vernemen heeft de Informatic- en
Veor 10 mille ontvreemd De gouverneur van zond het De eerste vergadering van Buitenzorgs
It.-gouverneur-gencraal dr. 11. J.
Ingevolge de Conventie van Genève volgende telegram aan den Landvoogd :
raad in oorlogstijd kenmerkte zich door
v ft Si M o o k hedenmorgen is bij Koninklijk Besluit van 16 October een een snelle en efficiënte afdoening van
Gedurende den afgelóopen nacht is
in handen van den gouverneur- 1939 (Indisch Staatsblad No. 692), hou- „kraak" van grootsch formaat gepleegd „In dezen tijd, waarop Indië daad- zaken.
generaal de in de Indische Staats- dende regeling van de vrijwillige hulp- werkelijk deelneemt aan den wereld-
verleening aan zieke en gewonde per- bij het Goud- en Zilverhuis op Pasar mij-een behoefte Uwer De eenige punten, die nog discussies
regeling voorgeschreven eed afge- strijd is het
uitlokten, hielden rechtstreeks verband
sonen, behoorende tot de legers of Baroe, waar de inbreker(s) er in ge- Excellentie blijk te geven van mijn
legd. met oorlogsvoorzieningen. Het voorstel
vloten van oorlogvoerende mogendheden slaagd zijn om met een buit van medegevoel in den gemeenschappe-
en voorziening in de hulpverleening en om bij begrotingswijziging een post van
ƒ 10.000, aan gouden en zilveren hee- lijken strijd voor het spoedig aanbre-
„Ik zweer (verklaar) dat ik, om tot den inlichtingendienst ten aanzien van ƒ 13.500 op te brengen voor uitgaven,
over renhorloges, gouden dameshorloges, vul- ken van den dag waarop heel het verband houdende met de inrichting van
krijgsgevangenen en geïnterneerden, be-
vulpotlooden te ontkomen.
Koninkrijk onder het Huls van noodhospitalen, leidde tot de opmerking
te worden benoemd, paald, dat het Roode Kruis o.a. tot taak pennen en het vrijheidslied kan aan-
heeft in geval van oorlog, oorlogsgevaar
Oranje
dat er aan de organisatie dier hospitalen
directelijk of indirectelijk, aan geene bij deze inbraak is. dat heffen. Wij wenschen u een gelukkig
of andere buitengewone omstandigheden Het vreemde het een ander schijnt te haperen. Het
Nieuwjaar en sterkte in de uitoefe-
personen, hetzij in of buiten het bestuur, in werking te hebben een jaar geleden in hetzelfde pand een raadslid dokter Z a h a r, die de lei-
ning van Uw zware en verantwoor-
:
onder wat naam of voorwendsel ook inbraak is gepleegd, waarbij eveneens delijke taak".
ding van de noodhospitalen heeft, ant-
inderdaad de organisatie
eenige giften of gaven beloofd of ge- a. een Informatiebureau, zijnde bureau voor een waarde van ƒ 10.000, ver-
woordde, dat
van inlichtingen omtrent zieken, ge- De Gouverneur Generaal antwoordde
van de' personeelsvoorzienning zeer
geven heb, noch beloven of geven zal. dwenen is. De dader(s) hebben dezen
wonden en vermisten, tevens bureau groote moeilijkheden heeft opgeleverd,
nacht denzelfden weg gekozen n.l. telegrafisch als volgt:
van inlichtingen nopens krijgs- doch dat die binnenkort overwonnen
„Ik zweer (beloof) dat ik, om iets in gevangenen en geïnterneerden, over- door het dak en precies dezelfde zullen zijn.
„Hartelijk dank voor Uw blijk van
eenkomstig artikel 14 van het Regle- vitrines, opengebroken als degene,'die medegevoel en uwe goede wenschen,
*
hoegenaamd eenige beloften of ment betreffende de wetten en ge- De andere agendapunten, zooals een
verleden jaar de inbraak pleegde !
welke gaarne worden gereciproceerd".
geschenken aannemen zal, directelijk of bruiken van den oorlog te land, subsidie van ƒ 25. per maand aan de
vastgesteld bij het Haagsch Verdrag Een herhaling van dien diefstal door Covlm, verhooging van den armensteun
van 18 October 1907, met 15% en beschikbaarstelling van
esn en dezelfde persoon is uitgesloten, De Smeroe een stoomwals voor de R. A. F. in Malak-
„Ik zweer (beloof) dat ik den Koning b. eene bijzondere commissie (commis- aangezien vorig jaar de dief werd inge- ka, gingen onder den hamer door.
sion spéciale) belast met het ver-
:
en den Gouverneur-Generaal, als des rekend. Deze man kreeg twee jaar
strekken van hulp en met de con- Lavastroom tot stilstand gekomen
Vermelding verdient nog een opmer-
Konings vertegenwoordiger, gehoorzaam „brommen" en zit thans zijn straf Uit !
trole op de verzending van geschen-
en getrouw zal zijn. ken aan krijgsgevangenen en geïnter- Einde des jaars is de lavastroom van
king van de zijde van een der raadsle-
raadselachtige ge- den. dat daglooners, die voor burger-
De politie
neerden in Nederland en andere heeft dit den Smeroe, op 21 September 1941 in be-
„Ik zweer (beloof) dat ik de welvaart val in onderzoek. practisch geheel tot dienstplicht worden aangewezen, in een
van Nederlandsch-Indië naar mijn ver-
landen, overeenkomstig artikel 15 weging geraakt,
zeer ongunstige positie komen te ver-
van genoemd Reglement betreffende stilstand gekomen. De stroom bereikte
een.lengte van ruim 6 km. en is de keeren, omdat het dagloon niet wordt
'
mogen bevorderen zal. de wetten en gebruiken van den oor-
log te land. langste, tot dusverre op Java waarge- doorbetaald. De burgemeester zegde toe
Resident mr. Zadelhoff nomen. De lava-wal In de Besoek Se- over dit, punt.overleg te zullen plegen
Ik zweer (beloof) dat ik mij met
Sedert is vorenbedoeld bureau in wer- moet kwam nog voor de bronnen tot met den Resident, welke autoriteit de
nauwgezetheid en ijver zal kwijten van gemeld, burgerdienstplichtigen
Officieel wordt uit Buitenzorg stilstand, schrijft de correspondent van aanwijst.
king getreden en gevestigd in het
alle verrichtingen, welke de Koning of Logegebouw „St. Jan", te B a n- dat met rang en titel van resident ter be- de ~Ind. Crt". te Malang.
de Gouverneur-Generaal mij zal op- d o e ng, Loge w e g 27. schikking is gesteld van den Gouverneur
dat ik de wet op de staats- van Sumatra, mr. A. W. J. Zadel- Intusschen is het niveau van den la-
dragen ;
in het gebied, van den Toto- Gelukwenschen van den Ned.
inrichting van Nederlandsch-Indië en ver aan het
Naast dit Bureau zullen de tot dus- hoff, die benoemd was tot resident vastroom
Contactbureau Indië-
alle andere voor Nederlandsch-Indië Nederland opgedragen werkzaamheden
van Palembang. ganmalang (dus bovenstrooms)
gezakt' door eigen géwicht. Bij den
sterk in-
K. v. K. te New York
geldende verordening getrouwelijk zal voor zooveel doenlijk worden Dit bericht houdt verband met het Goenoeng Leger is de inzakking ca. 15
nakomen, en dat ik mij in alles gedra- voortgezet. Dit Bureau is thans even- feit, dat de resident van Palembang ae meter diep, zcodat over den lava- Ter gelegenheid van de jaarwisseling
ondergebracht het Logegebouw, heer A. Oranje als zoodanig stroom heen eventueel weer water zou wendde de Voorzitter van de Nederland-
eens in
gen zal zooals een braaf en eerlijk
be- Logeweg 27
te Bandoeng. aanblijft. kunnen wórden afgevoerd ! sche Kamer van Koophandel te New
Luitenant-Gouverneur-Generaal York zich met het volgende telegram
Hoewel de postverbindingen met
taamt". Geheel rustig is het in den vulkaan tot onzen Landvoogd :
Europa thans vrij onzeker zijn, zal niet-
temin elke mogelijke verbinding benut Noodlottig Auto-ongeluk nog niet, aangezien eenige dagen gele-
den ter onderneming Soember Bopong „De schitterende wapenfeiten van
worden om het contact, door middel van nog een lichte aardschok werd gevoeld. de Nederlandsch-lndische strijd-
'
Begrafenis gesneuvelde de bekende Roode Kruis-formulieren Administrateur van suikerfabriek
gedood Aangenomen mag worden, dat de lava- krachten, welke allerwegen erken-
zooveel mogelijk te bestendigen. Echter massa nog. niet door regenwater ver-I ning vinden, vervullen de geallieerde
Officieren kan uiteraard niet met zekerheid wor- wèl volkeren mei hoop en sporen hen
den aangegeven wanneer gelegenheid Gistermiddag omstreeks 3 uur vunu, zadigd is ; ware zulks het geval ge-
weest, dan zou men reeds last hebben aan tot strijdvaardigheid.
Maandagmiddag had op de Europee- tot verzending zal bestaan. tusschen Kertosono en de suiker-
gehad van bandjirwater. Eerst wanneer
£phe begraafplaats aan den Paleisweg fabriek „Lestari", een auto-ongeluk Wij bieden Uwer Excellentie onze
De'ingediende formulieren zullen zoo- tengevolge waarvan de admi- b.v. aan den Zuid-Smeroeweg een aard-
te Medan de teraardebestelling plaats plaats, oprechte gelukwenschen aan".
van het stoffelijk overschot der beide als gewoonlijk, geheel verzendklaar wor- nistrateur dier fabriek, de heer S. G. H. storting zou wijzen op algeheele ver-
Storm, het leven verloor, aldus het zadiging van den bodem met
regenwa-
(
officieren van het Koninklijk Neder- den gemaakt en bij de eerstvolgende De Landvoogd dankte telegrafisch voor
(
ter, kan worden aangenomen, dat ook
landsch Indisch Leger, die bij het bom- gelegenheid worden doorgezonden. „Soer. Hbld." , deze bemoedigende woorden en wenschte
bardement van Zondagmiddag zijn ge- De auto, waarin de heer Storm geze- de lavastroom het uiterste aan water den
afzenders .wederkeerig het allerbeste
sneuveld, schrijft de „Sun. Post". Ten aanzien van telegrammen via het ten was, moest plotseling uitwijken voor tot zich heeft
genomen.
toe.
Roode Kruis te Genève met het Moeder- een fietsend kind, dat onverwacht uit De dienst der irrigatie heeft reeds den
Ds begrafenis die door een groot aan- land, blijft de mogelijkheid tot verzen- een zijweg tevoorschijn schoot. Het ouden steenen dam, in 1909 opgeworpen
tal autoriteiten werd Bijgewoond, zoo-, ding door tusschenkomst van het Con- voertuig kwam tengevolge van de scher-
wel militaire als burgerlijke, terwijl ook tactbureau voorloopig althans'nog
door den toenmaligen administrateur HUISJONGEN VERDWEEN MET GELD
pe zwenking tegen een boom' terecht; der onderneming Soember Woeloe langs
j
een groote kring vrienden en kennissen bestaan. de heer Storm kreeg daarbij een zware öe oude bedding van de Besoek Semoet,
aanwezig was, droeg een zeer sober ka- Mevrouw v. W. V., wonende aan de
hersenschudding. Hij werd zoo spoedig flink versterkt en verhoogd. Opakstraat te Soerabaia kwam Dinsdag
rakter. Bijzonderheden betreffende het con- mogelijk naar de kliniek te Kertosono
tact zullen zoowel door middel van de tot de onaangename ontdekking, dat
vervoerd, waar hij kort na.aankomst is Voorts werden twee telefoonposten uit een afgesloten geldkistje
Aan de groeve van den reserve-officier dagbladen als de Nirom, spoedigst ter •ingericht, teneinde de ondernemingen in haar
overleden. kleerenkast een bedrag van ƒ G2O aan
van gezondheid, dr. Jansen, werd hec algemeene kennis worden gebracht. Kebon Deli en Donoredjo te waarschu-
De andere inzittenden van de auto bankpapier, zilvergeld en goudgeld, als-
woord gevoerd door dr. E. A. A. de wen, wanneer bandjirigevaar dreigt. Het
Vreede, predikant der Protestantsche onder wie de chauffeur kregen slechts gevaar van afsnijding der onderneming mede vreemde munt en een nikkelen
kerk te Medan, die in gebed voorging. gering letsel. Kadjaran, heelemaal aan de Zuid gele-
horloge ter gezamenlijke waarde van
COLLEGE VAN GEDELEGEERDEN ƒ 1073 was verdwenen, schrijft
De directeur van het Pathologisch La- gen, van den grooten weg, zooals een
Hbld."
het „Soer.
;
boratorium, dr. W. Kouwenaar, die in De diefstal moet zijn gepleegd
Op Dinsdag 6 Januari om 10 uur 30
paar jaar geleden reeds geschiedde, is
tusschen Maandagavond zes en
zijn functie van voorzitter van den
v.m. zal het College van Gedelegeerden
Trouwbetuiging van Atjeh- voorts niet denkbeeldig:. Dinsdagochtend vroeg.
half
Medischen Kring sprak, zeide dat dr. sche Hoofden
Jansen de eerste medicus in Neder- van den Volksraad een openbare ver- De bandjirs van den Besoek Koboan,
;
gadering houden ter voortzetting van de vanwaar het gevaar dreigt, zien reeds Met het geld verdween tevens haar
landsch-Indië is, die bij de vervulling
\an zijn plichten is gesneuveld, daarbij
behandeling van ond. 71. (Uitbreiding Door tusschenkomst van den Resident donkerbruin van kleur, een teeken dat huisjongen, zoodat gegronde reden be-
van de werkingssfeer der regelingen ver- betuigden de hoofden en de bevolking zij lavastoffen beginnen af te voeren. staat om aan te nemen, dat die meer
z jn leven offerend voor de groote zaak,
:
vat in de ordonnantie inzake de Inheem- van Atjeh en Onderhoorighederi "trouw Men verwacht evenwel dat eerst over van het geval afweet. De politie beij-
die ons allen betreft. Als mensch en aits
is met het overlijden van dr. Jansen een sché Maatschappij op Aandeelen en aanhankelijkheid aan den Landvoogd een paar maanden eventueel onheil via vert zich den voortvluchtige bij zijn
groot verlies geleden. (1.M.A.). en boden hun steun aan! de Besoek Koboan te verwachten is. jasje te pakken.
Ook de hoofdadministrateur van. de
Tabaksmaatschappij Arendsburg, bij
welke maatschappij dr. Jansen voor de en wat voor het Ameri-
Oorlog en Film Het publiek gevorderd; cellu'.ose is voor de oorlogs-
mobilisatie werkzaam was, bracht tot kaansche van toepassing is, .geldt zeker industrie een onontbeerlijk artikel).
uiting welk verlies het heengaan van ook voor dat van andere landen, óók en Voorts is het 16 m.M. materiaal on-
dr. Jansen be teekent. zeer zeker voor Nederl. Indië, wil in brandbaar, althans onontvlambaar en
Kapitein J. J. van de Lande sprak
Geen Valsche Romantiek en Valsche Illusie meer de komende films iets, of waarschijnlijk
zeer veel van het werkelijke leven weer-
levert in oorlogstijd vooral in geïmpro-
viseerde theaters in cantines, kazernes
eenige woorden aan het graf van den
diging van naar inhoud geestlooze en
spiegeld zien. De werkelijkheid van e.d. uiteraard aanzienlijk minder gevaar
reserve eersten luitenant Karper. De door vandaag, die geen plaats biedt aan val- op dan het zeer brandbare normaalfilm-
heer Karper, die bij tientallen Me- onbenullige producties, die, de goede
uitzonderingen , daargelaten het Holly- sche romantiek en valsche illusie. Maar materiaal.
danners en Oostkustenaren bekend is, die hard is en onverbiddelijk. En slechts
vooral door zijn activiteit onmiddelijk MAX DE HAAS wood van de laatste V/2 jaar kenmerkte. een ideaal kent: de wereld eindelijk en Een factor die zeker een punt van
na het uitbreken van den oorlog op 10 Het „neutrale" . Amerika tot 8., De- overweging bij de vervaardiging van of
voor goed te bevrijden van de vervloe-
Mei 1940, werd door kapiteit v.d. Lande cember 1941 diende .de , werkelijke .of king der fascistische wereldpest, die ons overbrenging op 16 m.M. uit zal maken,
geschetst als een plichtsgetrouw, moedig vermeende opinie van , een. deel zijner bedreigt met de vernietiging van alles is de omstandigheid dat het vervaardi-
c.fficier, wiens heengaan diep betreurd De oorlog zal ook op de film een clientèle te ontzien. Het had rekening gen van 16 m.M. geluidscopieën ve-
wat het leven waarde geeft.
wordt. grooten en vèrstrekkenden invloed uit- te houden met zijn buiten den oorlog le malen goedkooper is dan op het
uitoefenen, zoowel op de productie en gebleven afnemers in Zweden, Spanje, De film, de Amerikaansche speelfilm, oude formaat. Tenslotte zal het feit, dat
zal zich en dit over de heele lijn en
distributie als op het theaterbedrijf. En Portugal en geheel Zuid T en Midden -
het publiek in vele landen bij lucht-
Amerika. Het had bovendien rekening voor onbeperkten tijd —moeten instellen aanvallen vele 'uren in onderaardsche
China put uit een immens reservoir dit in de zeer nabije toekomst. op deze nieuwe en sterk veranderde ge-
Hier te lande zijn de meeste importeurs te houden met de groote resten van schuilplaatsen, zooals tunnels van
van mankracht. Het zwakke punt in de isolationisten door de geheele Vereenig- Kindheid van het theater-publiek der subways e.d. zal moeten doorbrengen en
Chineesche defensie is langen tijd het reeds van een groot deel der nieuwe
de Staten en bovendien met een aan- scheele wereld, wil ze niet wegkwijnen de bestaande theaters bij luchtgevaar
gebrek aan wapenen geweest. Het heeft productie verzekerd, zoodat tot omstreeks (.f mogelijk geheel instorten.
zienlijke groepeering in het publiek, dat lüteraard geen ideale verblijven voor
Misschien zelfs nu nog niet voldoende medio '42 zeker geen „filmcrisis" zal van geen thema-verandering in de pro- ■bescherming zijn, een zeer groote rol
oorlogsmateriaal om zijn millioenen strij- intreden. Daarna wordt de toestand Er is een taak voor Hollywood, groo-
'ductie wilde weten en zweren bleef bij s-pelen bij de spoedig te verwachten al-
dende mannen en vrouwen volledig uit waarschijnlijk veel moeilijker. Ook voor den ouden kost van kibbelende echt-
ier en grootscher dan het ooit had gemeene introductie der smalfilm.
te rusten. Maar het getij Ls in dit opzicht de productie-bedrijven hebben vooruit- durven droomen: op een zeer vitaal
genooten, goedkoope erotiek en verwar- terrein van het leven, dat van enter-
nu snel aan het keeren. Langs den Bir- ziende importeurs zich tijdig met groote Bij de moderne apparaturen bij de
rende, afstompende sensaties. tainment, ontspanning en ontwikkeling,
ma-weg komt een onafgebroken stroom hoeveelheden negatief-materiaal inge- betere soorten is de gloeilamp reeds ver-
dekt, waardoor de Inheemsche industrie
Aan dit alles is nu plotseling eèn ein- de.leider te worden voor honderden mil- vangen door koolspitsen !
van het modernste Amerikaansche oor- de gekomen. Met Amerika is vrijwel is de pro-
logstuig China binnen. tot diep in het volgend jaar de productie, .'ïoenen bij haar wenschen en vechten jectie zoo lichtsterk, dat de vroegere
geheel Zuid- en Midden-Amerika in voor een nieuwe, gevaarlooze wereld
althans voorzoover het de materiaal- verschillen tusschen smal- en normaal-
den strijd betrokken. De handel met voor gansch de geemenschap.
Van de Chineesche massa's, onver- voorziening betreft, ongestoord kan film hierdoor eigenlijk zijn opgeheven.
de restanten van het nog vrije Europa
Technisch en ideëel zullen de ver-
saagd en geestdriftig, is nog véél, zeer voortzetten. is onmogelijk geworden en de* isolatio- Het is verder niet gewaagd om een
véél te verwachten in den strijd in den Het is waarschijnlijk, dat de meeste nisten behoeft geen producer meer te ongedachte vlucht der zoogenaamde
nieuwingen bij de film in een dichtbij
Pacific. De Japanscïie invasie, waar- Amerikaansche filmjournalen ons met zijnde toekomst ontzagwekkend zijn.
ontzien. Zij zullen weldra althans met „smalfilm" te voorspellen en wel bepaal-
tegen zij nu reeds jaren den krachtig- groote vertragingen zullen bereiken. De woorden de krijgshaftigsten onder de delijk die van 16 m.M. Tot nu toe werd De tijd van valsche sentimenten, val-
sten en heldhaftigsten weerstand bie- doorgaans voortreffelijke Australische Amerikanen zijn. . dit filmformaat in hoofdzaak door sche illusies en valsche droomen is voor-
filmjournalen zullen dan Ue
den, heeft haar moreel niet kunnen Cine-sound
'
Wat het Amerikaansche publiek be- amateurs en voor commercieele doel- Dij Er is nog slechts plaats voor dien
breken, heeft dit integendeel versterkt. Amerikaansche moeten vervangen. Het treft, dat heeft nu,, en zulks over de einden verwerkt (propaganda-, ïeclame-, enkelen droom hoe wij zoo spoedig en
:
Japan zal straks ervaren wat de Chi- ligt voor de hand, dat deze naar vorm en heele linie, met één slag genoeg eekreeen bedrijfsfilms e.d.K Het is zeer waar- zoo radicaal mogelijk verlost worden
neesche wraak beteekent. Het binnen- inhoud ongemeen in belangrijkheid zul- van de flauwe kost, die de producenten schijnlijk en vrijwel zeker dat nu ook van de melaktschheid der twintigste
'
trekken van de Chineesche legers in len stijgen. het voorzetten. Het gelooft het.nu wel, de speelfilm-industrie tot de „zestien eeuw, de fascistische agressie. Dat ds
Voor de Amerikaansche film, de voor-
Birma is nog slechts de inleiding van al de huwelijksintrigues, de bloed- en millimeter" zal overgaan. De beweeg- film dezen droom, dien de volken van
de wijze, waarop het dappere Chinee- naamste en vrijwel eenige filmleveran- karakterlooze stories, de slaapverwer- redenen zijn voor de hand liggend en vijf contimeten tot tastbare werkelijk-
sche volk zich voorstelt zijn bijdrage cier voor de geheele niet-fascistische wekkende verhaaltjes waarmee het al talrijk: materiaalbesparing (de .grond- heid gaan maken tot uitdrukking
■te leveren aan onzen gemeenschappe- wereld, beteekent de Pacificoorlog niets weer de goede uitzonderingen daarge-
stoffen" waaruit normaalfilm bestaat moge brengen.
lijken strijd ter vernietiging van Hitler- minder dan een volledige revolutie. Hij laten de laatste .jaren werd afge-
kunnen voor een belangrijk deel voor
isme en Japanisme. zal een streep zetten onder de vervaar- scheept. de Amerikaansche defensie worden op- (Nadruk verboden)
1
 BATAVIAASCH NIEUWSBLAD
MEN SCHRIJFT ONS: Frederik Kasènda†
Op Nieuwjaarsdag overleed te Bata-
De Egoïstische Vrouwen
via na éen ziekbed van enkele maanden
de bekende Menadoneesche kunstschil-
Ik vraag mij af, wat Helen denkt te der Frederik Kasènda.
bereiken met de wekelijksche brieven
in ,Uw krant. De egoïstische vrouwen Kasènda, die op 31 Mei 1891 te Rem-
verbetert zij er niet meeh Die zullen bokken in de Minahasa geboren werd,
.-
öf de brieven niet lezen, óf: zich er- trok reeds vroeg de aandacht door sijn
over .amuseeren.
•i talent, zoodanig
zelfs, dat de toen-
De minder ontwikkelde, en daardoor
malige resident
snel geïntimideerde vrouwtjes tzullen
extra moeilijk ertoe komen zich op te Jasper de late-
re; Gouverneur
geven. De brieven geven den indruk,
dat het grootste percentage vrouwen van Djokja
zich onttrekt aan de „werkjes" en de hem in staat
stelde, naar Java
taak van de andere oneindig gewich-
tig en moeilijk is. te gaan, teneinde
een studiegele-
En de vrouwen, die ieder naar haar genheid te vin-
aard, kunde en omstandigheden van den.
krachten inspannen, irriteert Helen Veel studiegele-
helsch.
genheid had de
jonge Kasènda
Zou het aan het Bataviaasch Frederik Kasènda niet: Hij ontving
Nieuwsblad niet wenschelijk «j'öoeraDaja gedurende enkele maanden
voorkomen, de brieven in stijl• van; de teekenlessen, en ook te Ngawi vond hij
laatste maanden achterwege te .laten ? een leermeester, doch in hoofdzaak Ls hij
i.
W. T.
een typische • „self made man". Teeken-
of schilder-academie heeft hij nooit
T r
-
doorloopen, ; doom-eigen arbeid heeft
Wij zullen ons in dit naschrift beper-
hij ;zijn techniek gevormd en tot groote
ken tot den laatsten brief, want daar-. hoogte
1
om gaat het. Wij willen beginnen met opgevoerde,,. • ,
te verklaren dat wij het met Helen in Ngawi was de eerste plaats, waar Ka-
dit geval volkomen eens • zijn."'De ge- sènda zijn atelier vestigde.
achte inzender heeft blijkbaar geen huisde-hij
Later ver-
naar-Kediri, naar
juisten indruk van den omvang van Madioen, terwijl hij zijn
het euvel, dat een goede organisatie Singapore doorbracht.
laatste jaren te
van het zoo uiterst belangrijke burger-
front in den weg staat. Zegt het hem Hij is vooral bekend door zijn land-
niets dat nog enkele dagen geleden de schapsstukken, voornamelijk van Java en
presidente van de Covim-Batavia een Bali, terwijl bovendien enkele Singapore-
beroep moest doen op de vrouwen omdat Eche stadsgezichten van . zijn hand het
het burgerfront nog niet compleet is ? licht zagen.
Aaneen schadelijke werking van
Portretwerk had minder zijn aandacht,
Helen's brief gelooven wij niet. Hij is behalve in vroegere perioden. Toch heeft
niet persoonlijk en werkt op het
hij enkele zeer belangrijke portret-op-
schaamtegevoel van haar die totdusver
drachten ontvangen en uitgevoerd. Be-
in gebreke bleven.- Zij kunnen zich ge-
rust opgeven zonder vrees voor.de ge-
kend zijn van zijn hand de portretten
van Chiang Kai-Shek en dr. Sun Yat
dachte dat men zal zeggen „die heeft
Sen.
blijkbaar ook den brief van Helen ge-
•: • .
lezen". Aan een prikkelende werking Kasenda's persoonlijke gevoelens waren
ten opzichte van de vrouwen die reeds van een warme sympathie voor de Chi-
een functie bekleeden kunnen wij neezen in hun strijd tegen Japan. Te
evenmin geloof hechten. Het is ons be- Singapore hield hij enkele jaren geleden blad' van gisteravond betreffende de
kend dat in vrij grooten kring ontstem- oen expositie, waarvan de opbrengst ge- regelingen, welke bij het onuerwijs»wer-
ming onder deze vrouwen heerscht over heel ten bate kwam van het Chinese den getroffen, ontvingen.iwij
de nalatigen. Dat over deze kwestie in Relief Fund. Deze expositie werd een Zusters Ursulinen de volgende opgaven: Verhooging begrootingspost gevraagd
de pers geschreven wordt en soms zeer groot succes.
fel moet deze vrouwen eerder een
hart onder den riem steken, omdat eruit
blijkt dat de zaak de aandacht heeft.
Red. B. N. Bloedtransfusiedienst
Batavia-Centrum
Het L. B. D.-Werksysteem Terwijl onlangs, dank zij het initiatief a. Iste en 2de
van enkele .heeren van de Kalibesar, die
onbekend wenschen te blijven, door ver- b. de 2de klas
Zooals bekend, werkt de L. B. D. op
rchillende directeuren van handelshuizen c. Iste en 2de klas van
■ iit
oogenblik met het z.g. drieploegen-
te Batavia een bedrag werd bijeenge-
Jtelsel en wij L. B. D.-ers weten nog
gaard van ƒ 6000. voor de aanschaffing
niet of dit systeem voor tijdelijk is
ingevoerd. Wel weten wij, dat dit sy- van een instrumentarium, bestemd voor
het drogen van bloedplasma, kan thans
steem veel van onze physieke kracht
vergt en mocht het inderdaad in de be- medegedeeld worden, dat ook andere
particulieren ten behoeve van den bloed-
doeling liggen dit drieploegenstelsel voor
transfusiedienst zelve hun bijdragen
den verderen duur van den oorlog in te
stellen dan vreezen wij, dat het L. B. D.- hébben gestort voor de bloedconser-
vterinrichting te Batavia-Centrum.
personeel na een tijdje uitgeput raakt.
Hieronder volgt de eerste lijst:
Vooral voor die categorie van de
i,: t •
L. B. D.-manschappen,
-
die in hun Mevr. E. W. R.
rus 11 ij d nog op kantoor moeten ko- (Soerabaja) ƒ 10.
men (particuliere werknemers) is de Mevr. C. O. (Buitenzorg) 5.
Mej. Th. C. O. (Buitenzrog)
„
huidige regeling op den duur onhoud- 5.
„
Mej. J. M. O. (Batavia-C) 10.— van Postweg 2 moeten Maandag 5 Jan.
baar. De werkgevers hebben voor deze „
personen nog geen regeling getroffen Mevr. C. M. (Batavia) 25. a.s. om 10 uur aanwezig zijn in de
„
voor wat betreft salarieering en dienst-
uren. Deze L. B. D.-ers komen ondanks
hun vermoeienis op kantoor, zulks be- Aluminium-Inzameling
vreesd voor ontslag.
Het Plaatselijk-Comité Batavia van
Uiteraard zal de omstandigheid, dat
hun bij de L. B. D. ingedeeld personeel de Vereenigde Fondsen schrijft ons als
volgt:
niet meer op kantoor zou behoeven te
komen, voor de werkgevers ernstige be-
zwaren opleveren, doch aan den ande-
ren kant is de huidige werkwijze voor
de betrokken werknemers-L. B. D.-ers
Het is ons ter oore gekomen, dat vele
Inwoners van Batavia nog kleine partij-
tjes aluminium ter.
beschikking hebben
en er tegen opzien deze naar Tandjong
beslist ondragelijk.
Priok te brengen, waar de B. P. M.
Om beide partijen tegemoet te komen, Handelszaken deze in ontvangst neemt
zal er natuurlijk een redelijke oplossing en voor verdere verzending zorgdraagt.
gevonden moeten worden en naar onze
meening is de instelling van b.v. een Het brengen naar Tandjong Priok
heeft, vooral onder de huidige tijdsorir
v ij f-ploegenstelsel één oplossing. Eener-
zijds zullen de werknemers-L. B. D.-ers
standigheden, zijn bezwaren en het is
daarom, dat het Plaatselijk Comité de
hun kantoorplichten vrij normaal kun- aluminium-gevers
nen vervullen, terwijl ze dan voldoende hiermede wil helpen.
Kleine partijtjes aluminium verzoeken
uitgerust zullen zijn om hun niet lichte
wij U beleefd te willen brengen naar
L. B. D.-taak energiek aan te pakken. Tanah Abans West no. 68 alwaar het
Uit den aard der zaak is voor het ge- auto-atelier van de B. P. -M. ■ Handels-
dachte vijfplcegen-stelsel menschenma- zaken ze in ontvangst- zal nemen en
teriaal nocdig, doch dit behoeft geen voor de verzending naar Tandjong Priok
bezwaar te zijn, te meer daar door de zal zorgdragen. Voor grootere partijen
beslissing van den Directeur van O.&E. gelieve men op te bellen Wl. 2050 toestel
jongelui die in de hoogste klassen van 2. Kijkt U in Uw huishouding nog eens
de middelbare scholen zitten, vrijge- rond of; er nog aluminium voorwerper
maakt zullen worden voor den L. B. D. zijn, welke U kunt missen en handelt
Het is hoog tijd, dat de Regeering voor dan voor wat de inlevering betreft op
deze materie op korten termijn de bovenomschreven wijze.
noodige stappen neemt.
EEN L. B. D.-ER De Harmonie in Oorlogstijd
De directie van de Harmonie heeft be-
sloten aan alle officieren 'van de Neder-
De Witte Paal
landsche, Nederlandsch-Indische en
geallieerde strijdkrachten, voor zoover
Een belangstellende deelt ons mede zij niet te Batavia wonen
althans
dat de witte paal te Buitenzorg, waar- niet langer dan één maand te Batavia
over zooveel te doen geweest is in ver- woonachtig zijn toegang tot de So-
band met het camouflage-probleem, in ciëteit te verleenen.
1839 door gouverneur-generaal De
Voorts heeft de directie besloten voor
Eerens gebouwd is.ter gelegenheid van gemobiliseerde
leden, die door hun mo-
het huwelijk van zijn beide dochters.
bilisatie financieel zoo ernstig getrof-
De informatiedienst van het Lands-
fen worden, dat betaling van de maan-
archief beloofde ons, de kwestie binnen- delijksche
kort eens te onderzoeken. Op het oogen- lijk contributie .hun te bezwaar-
wordt, de gelegenheid open te stel-
blik gaat dit niet omdat vele archief-
len als lid der Sociëteit ingeschreven te
stukken in verband met luchtbescher- blijven
zonder dat i zij verplicht zijn
mingsmaatregelen opgeborgen zijn.
contributie, te betalen,
,
• :
van Zaterdag 3 Januari 1912 -
EERSTE BLAD
Wegverbreeding Gezondheidszorg
Kegcering constateert algemeen belang Voor armlastige ressorten
De Dierenreddingsbrigade
De Covim Batavia schrijft ons
Agenda
:
Op 28 Maart van het vorig jaar diende Op 24 Januari 1941 diende de heer Deze jongste ncodorganisatie mag
de heer Kan de volgende vraag bij de zich in een groote belangstelling ver-
Soeria Nataatmadja de volgende vraag heugen. Vele
Batavia
tegeering in.
bij de regeering in : tientallen medewerkers
en -werksters (vooral de laatsten) heb-
De stadsgemeenteraad van Magelang BIOSCOPEN HEDENAVOND
Aangezien noodzakelijk gebleken uit- ben zich aangemeld, terwijl ook reeds
heeft begin 1939 een ontwerpverordening, geldelijke steun werd ontvangen dan
betrekking hebbende op verbreeding van
breidingen van de zorg voor de volks- Globe: „Manpower".
gezondheid alleen in financieel krach- wel toegezegd. R e x „Sing, Dance Plenty Hot".
:
<len Grooten weg aldaar, verworpen. Op
C a pit o 1: „Andy Hardy's Privé
24 October 1940 echter heeft de raad tige stadsgemeenten en regentschappen Onder leiding van dierenarts A. M.
kunnen worden bewerkstelligd en juist Soetama is een „E. H. B. 0.-cursus" Secretaresse".
met hetzelfde ontwerp vereenigd. A s t o r i a „Topper Returns".
verkregen inlichtingen zijn de meest ongezonde en daardoor als re-
Volgens geopend voor kleine dieren, die druk :
bezocht wordt. Binnenkort zal waar- Decapark: „Back Street". •
vele eigenaren van aan den Grooten gel ook armste stadsgemeenten en re- Cinema: „I can't give you any
weg gelegen perceelen door het verbree- gentschappen de meeste behoefte heb- schijnlijk een soortgelijke cursus voor
groote dieren (paarden en groot vee) thing but Love, Baby !"
dingsplan ernstig gedupeerd, o.a. door- ben aan een goede gezondheidszorg,
Centrale: „North West Mounted
dien zij bij bouwen of verbouwen nu terwijl zij daartoe in financieel opzicht worden geopend. ,
Police".
leeds aan zekere beperkingen onder- dus het minst in staat zijn, veroorlooft De dierenregistratic is in vollen gang ;
worpen zijn en doordien, mede in ver- steller zich de vraag of de Regeering dagelijks werken jonge dames, die zich
band daarmede, de waarde der perceelen bereid is bedoelde armlastige ressorten -
daartoe vrijwillig hebben beschikbaar
gesteld, ten Covim-kantore om de velen,
Soekaboemi
belangrijk is gedaald of zal dalen, zulks voor deze doeleinden op ruimer schaal
terwijl, andere bezwaren tegen het plan financieel bij te staan. die zich voor hun dieren identiteits- BIOSCOPEN HEDENAVOND
daargelaten, de plaatjes willen aanschaffen, daaraan te
beoogde verbreeding K i n g Bros:
wegens de financieele. positie: der ge- De regeering gaf hierop 30 December helpen, de dieren te registreeren en. in- „Honeymoon for
j.l. het volgende antwoord lichtingen te verschaffen. three".
meente, zoo ooit toch niet binnen 20 a :
Flora: „Time out for Rhythm".
30 jaren tot stand zal kunnen komen. Twee punten van het werkprogramma
De Regeering is bereid om ingeval
Naar aanleiding van een en ander zijn dus reeds aangevat. Thans volgt het
veroorlooft steller zich tot de Regeering in een regentschap of stadsgemeente derde, n.l. de oprichting van dieren- Bandoeng
de vraag te richten, of Zij bereid is te een naar Ilaar oordeel onafwijsbaar E. H. B. 0.-posten.
overwegen of hoogerbedoelde verorde- urgente voorziening op het gebied
Met dankbaarheid wordt gewag ge-
BIOSCOPEN HEDENAVOND
ning met andere daarmede samenhan- van de gezondheidszorg moet worden
maakt van het feit dat reeds drie die- Ma j estic: „The Lone Wolf
gende besluiten wegens strijd met het getroffen, welke leidt tot een blij- strikes".
renartsen spontaan en belangeloos hun
aïgemeen belang voor vernietiging in vende lastenverzwaring en waarvan
kennis en hun woningen voor dit mooie L ux o r „No Time for Comedy".
:
aanmerking komt en den Volksraad deugdelijk wordt aangetoond, dat de doel hebben beschikbaar gesteld. Het R o x y „Roekihati". :
mede te deelen tot welk resultaat deze daaraan verbonden kosten de finan- zijn de heeren : R i v o 1 i „Wie was de Dader ?"
:
overweging heeft geleid. cieele draagkracht van de betrok-
Elita: „Abe Lincoln in IllinoiK".
De regeering heeft hierop thans als- ken zelfstandige gemeenschap blij- J. H. van der Hoek, Mampangweg 28. Orien tal: „The Voice in the
vend te boven gaan, een verruiming S. H. Soebroto, Kebon Sirih 48. Night".
volgt geantwoord :
van de basis van de financieele ver- O r a n j e „A Chump at Oxford".
De door steller der vraag bedoelde houding in overweging te nemen. A. M. Soetama, Pegangsaan West 28 :
verordening heeft ten doel te geraken (Zaterdag en op vrije dagen Malabar-
. Y. r i\&£
tot de verbreeding van den Grooten weg Voor uitgaven voor een keer kan
weg 60). • U v::.r
Wij hebben vertrouwen, dat ook de
Cheribon
\e Magelang en dient derhalve
niet al- landssubsidie worden toegekend op den
leen gemeentelijk belang, doch, waar het voet van andere dierenartsen ter plaatse hun me- BIOSCOOP HEDENAVOND
hier een doorgaanden verbindingsweg normen. de thans daarvoor geldende dewerking zullen verleenen. Publicatie
Re x „New Moon".
tusschen Noord- en Zuid-Midden Java hiervan volgt zoodra overeenstemming :
is bereikt.
betreft, tevens een algemeen belang. Overigens kan in het algemeen geen . ••
(
Waar voorts bij de toepassing van die aanleiding bestaan om ten aanzien van
Uiteraard zal van deze hulp slechts
verordening de noodige soepelheid zal de gezondheidszorg een ander standpunt gebruik mogen worden' gemaakt voor
worden betracht, bestaat geen aanleiding in te nemen dan voor overige onderdee- dieren, die tengevolge van. een lucht- Filmaankondiging
de vernietiging daarvan in overweging len van de locale taak en af te wijken aanval gewond zijn geraakt.
te nemen. van het grondbeginsel van de financiee- Cinema: „I can't give you
Het ligt in de bedoeling om, zoodra
le verhouding, dat elke taakuitbreiding anything but love, Baby."
de daarvoor geschikte krachten en mid-
uit eigen middelen moet worden bekos- delen aanwezig zijn, op verschillende „I can't give you anything but love.
DE SCHOLEN tigd. p aatsen in de stad hulpposten op te Baby",
die thans in Cinema draait is
In aansluiting op de opgave in ons lichten. een allergenoeglijkste amusementsfilm
Voor het in tijdelijk bewaring geven met de noodige malle gevallen en ver-
Geld voor O. en O. vnn dieren van cvacueerenden zijn nog makelijke dwaasheden,
maar ook met
maatregelen in overweging. Verscha- vlotte songs en goede muziek en dans.
lende personen hebben reeds aangebo-
Het filmverhaal is, zooals bij derge-
den hiervoor ruimte (leege garages, lijke muzikale
Maandag 5 Januari a.s. mbeteh aan- ongebruikte kamers enz.) beschikbaar films te verwachten is,
wezig zijn om 7'uur 's ochtends : Op 30 December j.l. heeft de heer La hoogst eenvoudig. Hoofdzaak is de mu-
Lau de volgende schriftelijke vraag bij de te stellen.' Bijzonderheden hieromtrent
1. In 't Canisius-College Menteng 40, regeering ingediend zullen worden medegedeeld, zoodra een zikale entourage.
de leerlingen van de 3de Klas „Sancta
Is de Regeering bereid, nu ook het
:
regeling is getroffen. Zij, die genoemd Het door den filmtitel uitgedrukte lied
Ursula". leger is gemobiliseerd, de post op de
voorbeeld willen volgen, worden uitge- kent uiteraard een ieder. Deze song-hit
2. In 't Gebouw Parapattan 12 : noodigd hiervan tijdens de registratie- is populair genoeg. Verder staan op het
Vlllste begrootingsafdeeling voor O. en uren (8
11 u. v.m.) ten kantore van programma „Day by Day", „Sweetheart
klas van de Kweekschool O. (voorziening in de behoefte van de c'e Covim (Kebon Sirih 125) kennis te of public school 59" en „Tomato juice
Sancta Maria". militairen van alle landaarden aan ont-
geven'.* .Tedere hulp is welkom! Ook siong".
van „Sancta Ursula". wikkeling en ontspanning), waarop voor opgaven van het beschikbaar stellen
De hoofdrollen zijn in handen van
de M. M. S. 1942 rond ƒ 48.000 is uitgetrokken, aan- an huizen in de bergen, waarheen die- Broderick Crawford, Peggy Morgan en
,-
„Immaculata". zienlijk te verhoogen ?
ren geëvacueerd kunnen worden, zal de Johnny Downs.
d. de 3de klas van de Prinses Juliana-
De steller der vraag lichtte haar als- cemmissie zeer op prijs stollen. Het slot van de film brengt een aan-
school. volgt toe En zoo wordt . voortgewerkt. Een tal verrassingen, humoristische verras-
:
*
De sterkte van het leger is door de goede bescherming en singen, die „als de klap op de vuurpijl"
Om 10 uur 5 Januari ajs. moeten verzorging van onze die- een eind maken. aan deze serie dolle
aanwezig zijn : mobilisatie belangrijk toegenomen en
afgelegen posten, waar accommodatie en ïon is ook in het belang malligheden.
1. In 't Canisius-College de 4de en verzorging uiteraard te wenschcn over- van de menschen!
sde klas van „Sancta Ursula". Dierenvrienden, steunt de D. R. B.
Jaten, zijn thans bezet. !
2. In 't Gebouw Parapattan 12 Contactbrieven
a. De Iste klassen van „Sancta Ursula".
:
Het ligt in de eerste plaats op den weg
van den dienst van O. en O. zoo ruim en
b. De Iste en 2de klas van de Prinses DE APOTHEKEN OP ZONDAG
spoedig mogelijk ontwikkeling en ont- Door het Contactbureau Indië-Nederland
Julianachool. spanning van alle militairen, in het bij- werden berichten van betrekkingen in Eu-
De volgende apotheken zullen morgen ropa ontvangen voer, hetzij niet aan het
De leerlingen van de Lagere School zonder van hen, die het meest moeten den geheelen dag open zijn, daarbij aan- cpgegeven adres aangetroffen, hetzij onbe-
missen, te bevorderen. sluitende ook des nachts tot den avond kende perscnen, in Nederlandsch-Indië of
•Met waardeering heeft vrager ken- elders.
voorafgaande aan den volgenden Zon- Voor Christiaan Decker, (oud adres: Ba-
Lagere School der Zusters Ursulinen, nis genomen van de groote giften door dag. tavia), is bericht van Marinus.
Noordwijk 29. particulieren voor dit doel geschonken ; J. P. Dickhout, (oud adres: DOC'CB Car-
Bavo s t a, Rijswijk ; Ban An,
De leerlingen van de Lagere School hij is echter van meening, dat de lands- Senen Rathkamp & Co.,
diff), dcet najvraag naar zijn nichtje B.
\an Parapatan .12 om 10 ■< uur -in de bijdrage mede behoort te worden ver-
;
Stad ;
Dickhout.
Bavosta, Matramanweg ;Oranje Voor Lieve Annie, Louis en Kroost (Ine-
H. C. S. aldaar. hoogd.
Nassau, Javaweg. ke, Jan), is bericht van Moeder, Marie, Ti-
ni. Gé, de Banjamin. Genoemd de namen:
Hennie, Cor, Lidi, Jan en Cris, Catrientje,
Preek en Jack.
Veer Lieve Arie, is bericht van Elza en
Komité Penolong Korban Perang afdeeling van het comité, het kampong-
werk te willen entameeren, w.o. ook de
Arie.
Vcor Lieve Tccs, is bericht van tante
Stans. Gencemd de namen: tante Hermine,
controle van bonafide warongs. Een en tante S. Charles, Frits, tante Juus, Oom Gé
ander kan rechtstreeks worden, geregeld
Mooie Geste van het Gemeente-Bestuur met den heer Leferink, gemeente-
en Jo.
Voor T. C. Mann, (cud adres: New York).
Voor Beste Arie en Lieve Wim, is bericht
ontvanger. *
van Pop. Genoemd de namen: Pop. Orna,
~
Rcbby en Rudy, Janette Hage, Stien, Wim
Belangrijke Besluitengedeeltelijk was voorzien men was ;
Nadat wethouder en ambtenaren van en Lous.
slechts tot een derde gedeelte gevorderd, Voer Beste Anton en Will en Lieve Kin-
Donderdag 1 Januari jl. hield het doordat
moeilijkheden werden ondervon- de gemeente . de.
vergadering .-verlaten
hadden, ging het comité over tot'de (be-
dertjes, is bericht van Tante en Ri. Ge-
noemd de namen: Hans, tante Lize, tante
den met de benoodigde koelies. De rede
spreking van huishoudelijke zaken. De Elly, Japs, Gustaaf, Riekje, Piet, Jcost,
„Comité Penolong Korban Perang" een werd aangevuld
pleno-vergadering in het gebouw van ite den met toelichtingen van tante Jet, Cleone, Hilda, Rcbby, Petty, Loep,
heer Abikcesno en den heer Pandoe
dames-afdeeling onder leiding van mevr. Henny en Baank.
Unitas Studiosorum Indonesiënsis, Kra- Scerjaningrat, gedeputeerde mr. Maria Ulfah-Santoso had reeds een
van den Voor Beste Jaap, is bericht van Vader en
mat 45, Batavia-C. Onder de aanwezi- werkprogram. De E. H. B: 0.-afdeeling Moeder. Genceind de namen: Trijntje, Jo
gen merkten we op Provincialen Raad van West-Java. Na onder, leiding van drüSarwono is van en Jaap, Klaasje.
-ir. Söerachman, ampele bespreking is komen
:
vast te iVoor Lieve Broer, is bericht van Lena.
~
mr. Soenario, mr. Soewandi, mr. Hadi, plan 1200 E. H. B. 0.-ers en 5000 trans-
voorts vele Indonesische dames en ver-
staan :
porteurs op te leiden. Kampong-organi-
Genoemd de namen: Arncld, Lena en Dien.
Voor Jacob.van den Broeke, (oud adres:
tegenwoordigers van alle politieke en 1. dat de kampong-bevolking zelf saties zullen worden opgericht. De zorg Lissabon), is bericht van Mies.
sociale partijen. Het gemeente-bestuur schuilloopgraven mag aanleggen, onder voor de dooden wordt, overgelaten aan Voor Adrie Bastiaansen (oud adres Tji- :
mahi).
werd vertegenwoordigd door wethouder toezicht en met aanwijzing van gemeen- Islamietische vereenigingen in samen- Voer H. Tobi van Gennep, (oud adres:
Van den Akker en den heer drs. Boo- te en comité, tegen betaling van 20 ct. werking met de Gaskoeba (Bond van Bandoeng), is bericht van Jan.
gaardt. per m 1; afwerking van de loopgraven Indon. Begravenisvereenigingen). Voor A. C. Geus, (cud adres Bandoeng). :
Vcor W. J. J. Hoogenberk, (oud adres:
Tegen 9 uur v.m. opende de voorzitter, zal verder door de gemeente geschieden.
Het comité verzocht voorts te melden,
Bandoeng).
dokter Moewardi, de vergadering, waar- 2. Indien bij den aanleg van de Voer Neeltje Ocstwaard.
bij hij mededeelde, dat gedurende de schuilloopgraven blijkt, dat een woning dat het kantoor is gevestigd te Kramat
drie dagen van zijn bestaan het comité moet worden afgebroken, wordt 45, telf. Wl. 2734. Giften, hoe gering ook,
schade- zullen dankbaar worden aanvaard.
reeds vele voorbereidende werkzaam- vergoeding betaald volgens redelijke BUREAU-AGENDA
heden heeft verricht. Met den resident taxatie.
van Batavia en alle regeeringsinstanties Da vergadering werd om 2.30 gesloten. De afdeeling papier van de
3. Vertegenwoordigers van het comité N. V.
werden besprekingen gevoerd, evenzoo Internationale Crediet
met den L. B. D., de Covim en het zullen geregeld besprekingen houden met Kleeren voor Oorlogsslacht- en Handelsvereeniging
den hoofdopzichter van gemeentewerken
Bikos. Prof. Enthoven van het Bikos inzake den aanleg van offers o t t e r d a m" zond ons een bu-
~R
stelde saamenwerking met het co- schuilloopgraven. reau-agenda, waarvan wij als bijzon-
Men meldt ons:
mité zeer op prijs voor de registratie van 4. Indien het comité na bespreking derheid kunnen melden, dat zij is uit-
Indonesische inwoners van Batavia e.o. met de kampong-bevolking het noodig Met ingang van morgen, Zondag 4 gevoerd op Inheemsch papier, afkom-
De heer Ijos, 3e plv. voorzitter van het oordeelt, kunnen boven de gestelde limiet Januari 1942, zullen de hier ter stede stig van de N. V. Papierfabriek Pada-
comité is door het gemeente-bestuur nog meer schuilloopgraven worden aan- gevestigde Indonesische padvindersver- larang. Het is een handige agenda,
vrijgemaakt van diens kantoorwerk- gelegd. welke in drieën gevouwen wordt. Het
eenigingen huis aan. huis komen
zaamheden teneinde zich geheel aan het .voor middelste gedeelte, is een
inzameling van kleeren ten
behoeve van note," links ligt het, blanco-bloc-
comité te kunnen wijden. De heer Eoogaardt, hoofd van de Gem. de oorlogsslachtoffers. schutblad, terwijl
Voedselvoorziening en distributie, zette
In verband hiermede doet het het rechtergedeelte da' eigenlijke agen-
Wethouder v. d. Akker, het woord ver- uiteen, dat de gemeente reeds voedsel- comitc da uitmaakt.
krijgende, verklaarde dat de gemeente voorraden had opgeslagen „Penolong Korban Perang"
en verder de een beroep Voorts zond de Internatio ons het be-
voornemens was 40 a 50 km. schuilloop- op de Bataviasche ingezetenen
beschikking had over 3 gaarkeukens, om
graven aan te leggen, waarin met mede- welk aantal naderhand zal worden op- kleeren af te staan aan genoemde oude kende dagboek voor 1942, dat ook de
pad- vorige jaren een zoo groot succes had.
werking van Boschwezon en B. B. reeds gevoerd tot 6. vinders teneinde-het lijden der oorlogs-
v
Hij verzocht de dames- Het is ditmaal geheel ln het Engelsch
slachtoffers te kunnen verlichten.-' uitgevoerd.
 BATAVÏAASCH NIEUWSBLAD van Zaterdag 3 januari 1942 ÈERSii^BLAD
-

Advertentien Heeft U
MEUBELS Bewakingsdienst, Defectieve- en Informatiebureau
aan te maken?

HERMANDAD
In plaats van kaarten, b o n >i c Vraagt U dan prijsopgave aan
Verloofd: Wij doen een dringend beroep seng
op onze abonné's te Batavia,
TITIA H. NITZSCHE Buitenzorg, Soekaboemi en Che- Petjenonganweg 11,
Telefoon Wl. 2250 Levert bewaking onder volle garantie
en ribon, om in deze oorlogsdagen het betrouwbaarste adres.
Telefoon Priok 36 Bij eventueele inbraak wordt alle scha-
SIETSE F. BEUKMAN het werk van onze rekening- Dir. J. F. J. WANDERS de door ONS vergoed. Volvoert alle
loopers bij de aanbieding van de opdrachten op detectieve-gebled.
Batavia-C., 4 Januari 1942. abonnements-kwitanties, zooveel
Batoetoelis 20
96' mogelijk te verlichten, en hen
5 Januari 110

In plaats van kaarten

niet onnoodig lang aan te
houden, of te laten terugkomen,
begint dc .school weer!
ONZE SCHOOLPAKJES I
daar zij over minder tijd zullen zijn in alle opzichten af! Bezuinigt op de meest practische vrijze
Verloofd: beschikken in verband met hunne
ANNIE NITZSCHE
werkzaamheden bij den L. B. D.,
zoomede met het oog op lucht- STATIONSHOTEL Kebon
8611 op We,t
Sirih 17—13
1005

en
P. C. WETSTEYN
alarm.
Administratie
«RdTlfl GEEN: kokkie.
BONBOEKJES LUNCH OF DINER
MINDER: gasrekenlng ,

BAT. NIEUWSBLAD groenterekening waterrekening

Batavia-C., 4 Januari 1942. Bat.-C. Tel. 2959 WL slagersrekening langgananrekenlng
Sluisbrupstr. 22A -

968 981
Of komt bU ons ln pension
954
In plaats van kaarten.

Verloofd: ZEEP- EN CREOLINEFABRIEK „WEST-JAVA"

(Gebr. Vogelsang)
Mr. BOENDER Occultist
ELLY C. MEENG Onze specialiteiten: is wederom te consulteeren te BATAVIA
WASCHZEEP HOTEL DES GALERIES Kamer 5
en
GROENE ZEEP Consult ƒ 3. —
HOOFDPIJN, GRIEP. KATER
A. W. SCHALK
CREOLINE Spreekuren 9—12.30 u. : RHEUMATIEK ENZ.
Drossaersweg 5 CREONOL (dennegeur) 5 7u. n.m.
Kerkstraat 62 Telef. Mr.-C. 249 en volgens afspraak.
Batavia-C. Ook voor ziektegevallen.
952 964
3 Januari 1942
Geen ontvangdag
975 Mevrouw H. L. SHITH-de Bruyn
zal haar
Eenige en algemeene kennisgeving lessen hervatten
op Dinsdag 6
MEDEDEELING VAN HET MILITAIR GEZAG
Januari 1942.
Verloofd: 983 betreffende de uitbetaling van schadeloossfeiling
ANNA GÖRS-BETKE
voor gevorderde moI o r r ij- en voertuigen.
F. MEETER Dr. J. LEHRER I. Bij de uitbetaling van schadeloosstellingen voor gevorderde
Arts auto's dient rekening te worden gehouden met de mogelijk-
Batavia-C., 3 Januari 1942. heid, dat de auto's nog niet geheel zijn afbetaald. In verband
982 ALG. PRAKTIJK
hiermede worden de volgende maatregelen getroffen:
verhuisd naar
11. De betalingsbons mogen uitsluitend worden verzilverd door de
In plaats van kaarten. Van Ileutszplcin 7 Kwartiermeesters belast met de garnizoensbetalingen, ook al
Tel. Wit. 4994 is op de betalingsbons geen of een andere betalingsinstantie
Verloofd: 979 vermeld. De uitbetaling mag niet eerder geschieden dan
A. L. DECHÉNÉ 1 maand na dagteekening van de betalingsbon, teneinde de
PARTICULIERE KRAAMKLINIEK handelaren in de gelegenheid te stellen maatregelen te
G. DAMWIJK treffen voor eigen zekerstelling.
Meester-Cornelis, 3 Januari 1942. Dr. OLUF MUNCE [II. De Kwartiermeesters mogen de betalingsbons in geen geval
Parkweg 34, telf. Btz. 170
978 verzilveren alvorens daarop door de op de betalingsbon
Opname le kl. f 7. p. d. vermelde persoon een verklaring is gesteld omtrent het al of
2e kl. t 5. p. d. niet belast zijn van de auto met een huurkoopschuld.
Eenige en algemeene kennisgeving
3e kl. geheel afhan-
kelijk van het Inkomen In geval op de auto's nog een huurkoopschuld rust, mag door
Ondertrouwd: Voor baby- en kraamkamer worden de Kwartiermeesters slechts tot uitbetaling worden overgegaan
geen extra kosten ln rekening ge- in bijzijn van den schuldeischer, die het bestaan van de
C. F. E. BACH KOLLING bracht. schuld zal hebben aan te toonen.
res. 2e Lt. Knil.
963
'V. Aan den autohandel op Java zullen lijsten worden ter hand
J. E. J. VAILLANT gesteld, waarop alle op Java gevorderde autorij- en voer-
MEVR. LAMPE-KUIPER tuigen zijn vermeld.
Huwelijksvoltrekking te Ban- Tandarts Deze en eventueel volgende lijsten zullen bovendien ten
doeng 9 Januari a.s.
heeft de praktijk hervat kantore van alle Assistent-Residenten op Java ter visie worden
Seringenlaan 4 (Bdg) gelegd.
Van Heutszplein 22 976
Thibaultweg 16 (Btc.)
984
telf. V/1. 5714
988
BEKENDMAKING FAILLISSEMENTEN M. S. RAHAT Occultist
De Assistent-Resident van Kra- Raad van Justitie, Batavia.
Specialist Ex-Hoofdarts
der Chirurgie in Joegoslavië
Eenige en algemeene kennisgeving Curatrice Weeskamer Batavia. :
Laan Holle 25, Bat.-C., tel. \VL 2166
wang te Poerwakarta maakt
TE BEK SIANG bekend, dat de termijn van UITGESPROKEN bij vonnis dd. 2 Jan. '42 (R. Cs. Mr. M. L. Swaab). De bekendste Occultist astr. KLINIEK D«. P. VON PAJZS
Getrouwd: KINDERARTS
besmetverklaring wegens: Vr. Jo Tjoan Nio, landbouwster, Soekaboemi, Tjikole binnen 14. Betrouwbare adviezen in allerlei
Kramat No. 59 Tel. 754 W.
INDIENING SCHULDVORDERINGEN uiterlijk op moeilijkheden, enz. Alle soorten Moderne Inrichting voor Chirurgi-
W. F. E. BLAIR Krekot 34 Tel. Wl. 3748 HONDSDOLHEID 11 Pebr. '42 Nalatenschap van Sim Loey merk „Kong Ek Hoo", ziekten
Tandjong Radja bij Palembang.
radicale genezing. Schit- sche, Gyneacologische en Interne pa-
SPREEKUUR :
van het regentschap Krawang terende resultaten,
en alle werkdagen 8—9.30 v.m. is verlengd tot 22 April Geheimh. tiënten ƒ 5. 3.50 en 2.50 p.d.
1942 VERIFICATIE VERGADERING 10 u. v.m. gebouw R. v. J. Batavia ddo. verzekerd. Operaties en behandelingen kunnen
E. I. KON 4.30—6 n.m. 25 Febr. '42 Nalatenschap van Sim Loey merk „Kong Ek Hoo" vd. Inclusief ziekenhuiskosten besproken
behalve Zaterdagmiddag Consult. 9—ll v.m. 5—7 n.m. en
BEËINDIGING door het verbindend worden der slotuitdeelingslijst
worden. Bevallingen ƒ 150. alles
volgens afspraak. inbegrepen. 956
Batavia-C., 2 Januari 1942. 987 dd. 8 Dec. '4l J. A. Ch. Rusman, Bandoeng. 977
986 951 958

01s
het U bekend dat de
INDISCHE LLOYD
Op 1 Januari 1942 overleed zacht COIFFEURS-SALON „GEORGE" ZESJARIGE LAGERE JONGENS- en MEISJESSCHOOL de laagste auto-verze-
en kalm in den leeftijd van 50 voor Dames en Heeren Bij het Departement der Marine bestaat gelegenheid tot keringstarieven heeft ?
jaar onze geliefde Vader, Broe-
der en Grootvader plaatsing van tijdelijke krachten, zoowel mannelijke als vrouwelijke: der CARPENTIER ALTING STICHTING. Inlichtingen Pin toe Be-
Permanent Wave, enz. sar 64, Tel. Bat. 554
Tjikini 33
a: met diploma Mulo en steno-typen op ƒ 65. per maand Schooltijd voor de
Meisjesschool op Maandag (automaat 3 lijnen).
Batavia-C.
FREDERIK KASENDA (+ toelagen); 5 Januari van 's ochtends 7 uur tot 10 uur, voor 957
in leven Kunstschilder b: met einddiploma H. B. S.-V op ƒ 70. per maand (f toelagen) ; de Jongensschool van 10 uur 30, tot 1 uur 45.
c: met einddiploma H. B. S.-V en praktijk op ƒ 100.—' per maand
Zijne Kinderen Adres dor scholen KIIA3I A T 112.
(+ toelagen) :

998*
;

Batavia-C.
B. MAMAHIT-Kasènda Leeftijdsgrens voor a—b en c: 28 jaar.
Soerabaia Voorts wordt voor onmiddellijke indiensttreding gezocht:
D. L. LOUHENAPESSY- GROOTE COMMISSIE- eenige geroutineerde telefonisten
Kasènda
Soerabaia
VENDUTIE
op Maandag 5 Januari 1942
die bereid moeten zijn ook nachtdiensten te verrichten; salaris
nader overeen te komen. CARPEiVTIER ALIM STICHTING Vendubedrijf „KRiJNEN"
Zuster J. KAITJILY KRAMAT 104 Sollicitaties schriftelijk of mondeling bij het Hoofd der Vlle Afdeeling De Directeur der Middelbare Scholen aan de Batoewea maakt
nader bekend, dat:
Soerabaia VEEL MODERN NIEUW en van het Departement der Marine (indien mondeling bij voorkeur DINSDAG VENDUTIE
TWEEDEHANDSCH MEUB., vóór 10 u. v.m.). a/ De leerlingen van, de Middelbare ten huize van de familie
Z.a. KANT.-, SLAAP-, EETK.
Meisjesschool
ameubl,, staalb, en Soer. ledi- gemeenschappelijk les hebben met die van d<=> W. J. DE JONG
kanten, sp.-, leg-, disp. kasten, M M.S. van de K. W. 111-School. Deze leerlingen Sumatraweg 6
In verband met a. s. vertrek div. zitjes, eetserviezen, glasw., hebben zich dus Maandag 5 dezer om 7 uur (3e huis vanaf Javaweg)
verzoekt ondergeteekende inzen- keukengerei, fietsen, sport- cn te melden in de Paul Krügerschool. Compl., keurige, moderne in-
babywagens, RADIO ERRES
ding rekeningen op Maandag 5
en Dinsdag 6 Januari.
K. Y. 222, enz., enz.
KIJKDAG ZONDAG
TECHNISCH ONDERWIJS en VAKONDERWIJS b/ De leerlingen van de le klasse der
Bovenbouw
moeten zich om 10 uur melden op Parapattan 12.
boedel, w.o. rottan zitje, bekl.
salonzitje m. bank, bureau,
portières, tapijt, wandvers..
H. M. VAN BEMMELEN Mededeeling, betreffende de onderbrenging van scholen voor c/ De leerlingen van de 2e klasse Bovenbouw pendule, 2-pers. h. bed en
i Januari 1942 tot 6 u. n.m. moeten
Vakonderwijs en Technisch onderwijs: zich om 7 uur melden in het Canisius-college, waar staalb. bed., kast m. inw. spie-
Madioenweg 6 zij vereenigd zullen worden met de 4e klas van het gel, toilettafel, e.a. ERRES-
989 972 De opleidingsschool voor Vakonderwijzeressen opent Maandag RADIO KY2I2 in pr. cond.,
5 Januari, om 10 uur v.m. in het gebouw „Mater Dei", inganq Lyceum. eetkamer, ijskast, 12-pers.
Batoe Toelis. d/ De leerlingen van de Handelscursus zich om 7 uur eetservies, Zilmeta-tafeliilver.
moeten melden in de Ligthartschool. gascomf., keukengerei, 2 h. en
De Gouvernements Lagere Nijverheidsschool aan de Comediebuurt 1 jongensfiets, volière, enz.
992
opent 5 Januari 10.30 v.m. in het gebouw Kebon Sirih 127. KIJKDAGEN :

MEDEDEELING De Gouvernements Inheemsche Huishoudschool te Kali Lio Senen Zondag en Maandag

v 9 1 en 4 6.30 u.
In verband met het huidige, zeer groote personeels-tekort kunnen opent 6 Januari om 7 uur v.m. in het gebouw Oude Tamarinde-
*

985
GEEN TELEFONISCHE laan 58.
OPDRACHTEN De 2de Gouvernements Ambachtsschool gaat naar het gebouw
meer aangenomen worden
Pegangsaan Oost 44.
Administratie In het gebouw van de 2de Gouvernements Ambachtsschool te
BATAVIAA3CH NIEUWSBLAD Meester-Cornelis komt de K. W. S.
De overige technische en vakscholen blijven in het eigen gebouw.
993
MagneetjesTrekken

bouwt zijn Twee-Oceanen-Vloot
Amerika
Fantastisch snelle Uitvoering
Reeds werd een Goed Deel
verwezenlijkt
Bestaande Vloot wordt
Sterker
De Jongste Aanwinsten
In de Vereenigde Staten wordt
met geweldige krachtsinspanning op
tien marinewerven, op meer dan
honderd werven van particuliere
scheepsbouwbedrijven en bij honder-
den andere industrieën dag en
nacht gewerkt aan den opbouw van
een oorlogsvloot, welke de grootste
ter wereld zal zijn.
De leuze waaronder de Vereenigde
Staten in den eersten wereldoorlog be-
gonnen aan den bouw van een groote
krijgsmacht ter zee „a navy second to
none" en die na dien oorlog in het ver-
geetboek was geraakt, werd in 1940 ver-
vangen door den slagzin „Een twee-
:
oceanen-vloot".
•
Hoe staat het thans met de uitvoering
van dit geweldige vlootplan waarmede
een aanvang werd gemaakt, ongeveer in
de dagen van Mei 1940 ?
Toen dit plan voor het eerst doo*
admiraal Sam Robinson een
man uit Texas aan de scheepsbouwers
werd voorgelegd, werd het beschouwd
als een fantasie iedereen was van oor-
;
deel dat alleen de meest dwaze optimist
kon gelooven dat een dergelijk plan ooit
zou worden uitgevoerd. En wat zeker
nóg onwaarschijnlijker klonk, was de
verwachting dat die vloot in 1947 gereed
zou kunnen zijn.
Thans kan geconstateerd worden
dat de onverbeterlijkste optimisten
gelijk hebben gekregen en dat die
Vcheele vloot reeds gereed zal zijn
lang vóór 1947, dat er al een zeer
belangrijk aantal schepen van dit
greotsche plan n u in dienst is,
dat er aan de Amerikaansche vloot
in de eerstkomende maanden talrijke
belangrijke eenheden zullen worden
toegevoegd, schepen, waarin nog de
belangrijkste ervaringen van de eer-
ste jaren van dezen tweeden wereld-
oorlog zijn verwerkt.
Uit de gegevens, welke hieronder
vermeld zullen worden, zal blijken hoe
de bouw van nieuwe oorlogsschepen m
de Vereenigde Staten met inderdaad
Amerikaansche, verbluffende kracht is
aangepakt en uitgevoerd, en zal te-
vens blijken hoe alléén reeds de sche-
pen, die in de laatste jaren aan da
Amerikaansche oorlogsvloot zijn toe-
gevoegd en die waarmede zij in 1942
zal worden versterkt, een vloot vormen
van geduchte kracht.
Na de krachtsinspanning in den eer-
sten wereldoorlog had Amerika zeer ve-
le jaren niets meer aan zijn vloot ge-
daan. j de machtige slagschepen, waarbij
Vrijwel de geheele strijdmacht ter zee
van de Vereenigde Staten bestond
tot voor enkele jaren uit slagschepen,
■kruisers, jagers, onderzeebooten en klein
materieel, dateerend uit de jaren van
1914, uit de.oorlogsjaren en uit den tijd eerste slagschip dat na twintig jaren
vlak daarna. i aan de Amerikaansche vloot werd toe-
AMERIKA BEGON TE ONTWAKEN
Het eerste teeken van ontwaken gaf is
Amerika in het jaar 1934 toen twee
vliegdekschepen, 2 kruisers en 21 torpe- gesteld. Vrijwel tegelijk werd een tweede
dobootjagers besteld werden. In 1935 cJagschip aan de vloot toegevoegd, de
werd de kiel gelegd voor acht kruisers, Washington, na een nog veel
14 jagers en 5 onderzeebooten.
In 1936 werd begonnen met den bouw
van een vliegdekschip, een kruiser, zes
jagers en zeven onderzeebooten.
In 1937 werd, voor het eerst na bijna
twintig jaren, de kiel gelegd voor een
nieuw slagschip. Het was het gevolg van van ruim twee en een half jaar.
den aanbouw van zware artillerieschepen
in andere landen, waartegen de eigen eveneens een 35.000 tons schip, werd in
slagschepen, ook al werden of waren Juli
zij gemoderniseerd, het in een even-
tueelen strijd niet zouden kunnen bol-
werken.
In datzelfde jaar werden nog 14 tor-
pedobootjagers en 6 onderzeebooten op 35.000 tons slagschepen, werd in Novem-
stapel gezet.
Sterker stijging nog vertoonde de
bouw van nieuwe schepen in de twee schepen zijn er dus thans twee
volgende jaren, 1938 en 1939; in 1933 dienst; tot voor kort waren zij nog
werden op stapel gezet 1 slagschip, 14 aan de eigenlijke vechtvloot toegevoegd.
torpedobootjagers, 14 onderzeebooten, in Dit zal waarschijnlijk thans echter wel
1939 2 slagschepen, 1 vliegtuigmoeder- reeds zijn geschied. De derde, de S o u t h
schip, 12 torpedobootjagers, 7 onderzee-
booten, daarbij nog niet gesproken van de twee andere zullen nog voor het
tal van andere kleinere schepen. Bijna einde van 1942 de vloot hebben versterkt.
al deze nieuwe schepen zijn nu in dienst.
IN 1940 GOED WAKKER
In 1940 werd begonnen aan dc uit- werven kant en klaar worden gemaakt.
voering van het geweldige project,
waarbij in één wetsontwerp de bouw
was samengevat van in totaal 2831
schepen van alle mogelijke soorten voor
de Amerikaansche oorlogsvloot.
BATAVIA ASCII NIEUWSBLAD
van
met den Dag
Nu de oorlog ook den Pacific tot
strijdtooneel heeft gemaakt en de
macht der vloot naast het uit-
houdingsvermogen van primaire
beteekenis is voor de overwinning,
is het van belang, iets meer te we-
ten van de wijze, waarop Amerika
zijn „twee-oceanen-vloot"-plan
bezig is te verwezenlijken. Volgens
de thans beschikbare cijfers zal
het bijna drie jaar op den ge-
raamden bouwtijd voor zijn. In
nevenstaand artikel worden me-
dedeelingen gedaan, die inderdaad
zeer bemoedigend zijn.
Van dit reusachtige aantal schepen helft van 1939 en te water gelaten in
waren in Mei van dit jaar in aanbouw
17 slagschepen, 12 vliegdekschepen, 6
slagkruisers, 8 zware kruisers, 40 lichte
kruisers, 74 onderzeebooten, 197 torpedo-
bootjagers.
Voorts onder meer eenige honderden
mijnenvegers, ongeveer 90 onderzeeboot-
jagers, voorts vliegtuig- en onderzee-
boot-moederschepen en schepen zonder
tal van alle mogelijke typen.
Al de hierboven genoemde schepen
zullen op z ,ij n laatst in
1 9 4 4 zijn toegevoegd aan de Ameri-
kaansche vloot en al laat men geheel
buiten beschouwing de bestaande vloot
en alles wat er van het plan voor de
,(i\vee oceanen-vloot" thans nog niet
in aanbouw is, dan nog vormen de hier-
boven omschreven zeestrijdkrachten al
een vloot van zoo groote macht, dat wij
waarlijk aan den afloop van den hui-
digen wereldstrijd niet kunnen twijfe-
len, waarbij echter steeds beseft moet
worden dat deze oorlog beslist zal wor-
den door het uithoudingsvermogen.
Maar er is meer, dat van beteekenis
is voor de zeer nabije toekomst.
Ruim een jaar geleden waren in aan-
bouw 8 slagschepen, 2 vliegdekschepen, gesteld.
6 kruisers, 17 onderzeebooten en 34 tor-
pedobootjagers, welke zich bevonden in
verschillende stadia van bouw tusschen gen, die na het komende jaar nog ter
kiellegging en oorlogsgereedheid. Het beschikking zullen komen van den op-
grootste deel dezer schepen zal binnen perbevelhebber der Amerikaansche zee-
een jaar aan de Amerikaansche vloot strijdkrachten, zal nader moeten blijken,
zijn toegevoegd ; een aantal ervan i s in welk tempo de bouw daarvan ge-
reeds in dienst. i schiedt. Maar dit kan wel gezegd wor-
INDRUKWEKKENDE VOORT-
VARENDHEID
Het beste van de in-
drukwekkende voortvarendheid,
waarmede in Amerika wordt ge-
•
werkt aan de vloot in wording, is wel
te vinden in den snellen bouw van
schepen zijn van 35.000 ton, van
45.000 ton en van 60.000 ton, de
grootste oorlogsschepen, die ooit op
stapel zijn gezet.
,
De North Carolina, het
gevoegd, werd in October 1937 op stapel
gezet; de bouw zou ruim vier jaren
duren, hetgeen ongeveer de normale tijd
voor den bouw van een dergelijk
schip.
Medio 1941 werd dit schip in dienst
korteren bouwtijd.
De South Dakota, van de-
zelfde klasse van 35.000 tons slag-
schepen, werd in Juli 1939 op stapel
gezet
volgende
en zal,
maand,
naar verwacht
Januari 1942,
wordt, de
in dienst
kunnen worden gesteld na een bouwtijd
| De kiel van deMassachusetts,
1939 gelegd ; het schip werd te
water gelaten in October van dit jaar
zeven maanden eerder dan bij den
aanvang van den bouw werd gedacht.
De Indi a n a, de vijfde der nieuwe
ber. 1941 tè water, gelaten.
Van de hierboven genoemde vijf slag-
niet
Dakota, volgt over eenige weken,
Deze snelle bouw ia mogelijk door
iiormaliseering van een groot aantal on-
derdeden en doordat belangrijke ge-
deelten dezer schepen elders dan op de
EEN GROEIENDE MACHT
Het is niet noodig in bijzonderheden
na te gaan hoe het gaat met den aan-
van Zaterdag 3 januari
het Plan
bouw van de schepen in andere cate-
gorieën, de kruisers, de torpedoboot-
jagers, de onderzeebooten, de vele hon-
derden andere schepen.
Het noemen van een enkel feit is vol-
doende om. aan te toonen dat hetgeen
hierboven werd vermeld betreffende den
snellen bouw van slagschepen, mis-
schien in nog sterkere mate geldt voor
het overige in aanbouw zijnde mate-
rieel.
Het vliegdekschip Hornet, een
schip van 19.900 ton. dat bijna honderd
vliegtuigen zal kunnen meevoeren, werd
in September 1939 op stapel gezet; het
is kort geleden aan de vloot toegevoegd
na een bouwtijd van. nauwelijks twee
jaren.
Een bericht van enkele dagen geleden
meldde uit New-York dat een lichte
kruiser van 6000 ton in dienst werd ge-
steld, „in zijn soort een der snelste en.
krachtigst bewapende oorlogsschepen
ter wereld".
Hiermede is bedoeld een kruiser,van
de Atlantaklasse, waarvan er
in totaal zes worden gebouwd en welke
een snelheid zullen hebben van meer
dan 40 mijl.
De, eerste twee schepen dezer klasse,
de Atlanta en de San Juan,
werden op stapel gezet in de tweede
September van dit jaar.
:
Het is een van deze beide schepen,
die thans nog geen vier maanden na
de tewaterlating en na een bouwtijd
van
twee jaar en enkele maanden
dienst is gesteld.
en nacht wordt thans op
Dag
werven met ongeveer een
Amerika's
lialf millioen arbeiders, werkend in
een drie-ploegen-stelsel, gearbeid
aan de nieuwe vloot der Vereenigde
Staten. En al laat men, zooals hier-
voor reeds opgemerkt, de geheele
zeemacht van Amerika, welke da-
teert van vóór het uitbreken vari •
dezen tweeden wereldoorlog in Sep-
tember 1939 buiten beschouwing,
dan nog ziet men een macht, welke
in het komende jaar gegroeid zal
zijn tot vijf slagschepen, twintig
kruisers, vier of vijf vliegdeksche-
pen, minstens een honderdtal tor-
pedobootjagers en vijftig greote
onderzeebooten.
Dit nieuwe materieel is reeds in dienst
of
wordt binnen 12 maanden in dienst
Omtrent de formidabele versterkin-
den indien die bouw blijft voortgaan
:
in het tempo van het afgeloopen jaar
is er alleszins reden voor tevredenheid
en hebben de Vereenigde Staten van
Amerika het plan, de machtigste oor-
logsvloot ter wereld te bouwen, in 1944
verwezenlijkt.
Wavell Opperbevelhebber
Melbourne, 2 Jan. (Reuter). ken gebouw in Engeland is omgevallen. lange pauze tusschen luchtaanvallen.
Premier Curtin verklaarde, dat Austra-
lië zijn goedkeuring hechtte aan den
tekst der ontwerp-ovcreenkomst voor de
benoeming van generaal Waveil tot
opperbevelhebber der land- en zeestrijd-
krachten in den Pacific. liet is echter wen hebben ook goed werk gedaan. Loop-
mogelijk, dat de tekst der overeenkomst
sedertdien is gewijzigd.
in *
(Reuter). voltreffers. De ervaringen van den oor-
Melbourne, 2 Jan.
Het dagblad The Sun zegt in een log hebben aangetoond, dat diepe schuil-
hoofdartikel, dat de benoeming van ge- plaatsen minder aantrekkelijk zijn. Een
neraal Waveil tot opperbevelhebber van tunnel van den ondergrondschen spoor-
de land- en luchtstrijdkrachten in de
Pacificzöne, een belangrijke stap betee-
kent naar een vereenigde controle op werd beschadigd. De subway's van New
de oorlogvoering. Het blad legt er York zouden zeer gevaarlijke plaatsen
echter den nadruk op, dat de weten- kunnen blijken te zijn. De luchtdruk
schap dat er machtige strijdkrachten
voor Australië's defensie worden sa-
mengebracht, geenszins Australië's ei-
gen krachtsinspanning mag verminde-
ren. „De strijd in den Pacific is even-
eens Australië's oorlog en wij moeten
onze rol daarin volledig spelen", aldus mousseline, dat stevig
het blad.
1942 -
TWEEDE BLAD
Russische infanterie trekt ten aanval, onder granaatvuur
Morrison over L. B. D.
Het nieuwe Anti-As Front
Londen, 2 Januari (Reuter). De
minister van Einnenlandsche Veiligheid,
Herbert Morrison, verklaarde heden, Hull voorspelt ondergang der Totalitairen
sprekende te Londen „Bij bomaanval-
:
len is gevaar goed voor het moreel. Ook De Onderteekenaren wapenstilstand of vrede met de ge-
in
al is alles rondom de menschen inge- meenschappelijke vijanden te zul-
stort, hun stemming blijft gedurende vele len sluiten.
De onderteekenaren van de anti-
uren uitstekend. Doch men moet voor
#
As-verklaring zijn Engeland, de Ver- *#
hen zorgen binnen dien tijd". eenigde Staten, Rusland, China, Aus- Roosevelt teekende voor de
tralië, België, Costa Rica, Cuba, Vereenigde Staten, Churchill
Tsjechoslowakije, de Dominicaansche voor Engeland, L i twi n o f f voor
Rusland, T. V. So o n g voor China,
republiek, San Salvador, Griekenland,
Casey voor Australië, Leig h t o n
Guatemala, Ilaïti, Honduras, Britscli-
MacCarthy voor Canada, Lan g-
Indië, Luxemburg, Nederland, Nicuw- sto 11 e voor Nieuw-Zeeland, sir G. S.
"
Zeeland, Nicaragua, Noorwegen, Pa- Ba j pa i voor Eritsch-Indië, Ral p h
nama, Polen, Zuid-Afrika en Joego- Close voor Zuid-Afrika en dr. Lou-
don voor Nederland.
slavië.
Een verklaring inzake de internationale Hulls Meening
eenheid van streven zegt ook, dat andere
landen tot dit inter-geallieerde front
kunnen toetreden in geval zij materiee-
len steun verleenen of kunnen verleenen
in den strijd voor de overwinning over
het Hitlerisme.
Een inleidende verklaring stelt vast,
dat de onderteekenaren het .gemeen-
schappelijk program van doeleinden en
beginselen onderschrijven, dat beli-
chaamd is in de verklaring van den Ame-
rikaanschen President en den Britschen
Premier van 14 Augustus 1941, bekend als
het Atlantic Charter, en dat zij er van
overtuigd zjjn, dat de algeheele overwin-
ning over de gemeenschappelijke vijan-
den volstrekt noodzakelijk is voor de
Herbert Morrison verdediging van leven, vrijheid, onaf-
hankelijkheid en godsdienstvrijheid, als-
Na er met nadruk op te hebben ge- mede vcor het behoud der menschelijke
wezen, dat elk land moet beslissen over rechten en gerechtigheid in hun eigen
zoowel als in andere landen, die thans
zijn eigen methoden, deed Morrison de betrokken
zijn bij den gemeenschappe-
volgende mededeelingen omtrent de er- lijken 'strijd tegen de woeste en wreede
varingen, die in Engeland zijn opgedaan: machten, die de wereld trachten te on-
De Anderson-schuilplaats is zeer doel- derwerpen.
treffend gebleken en de Morrison-schuil- De aangesloten staten verklaren for-
tafel beschermt degenen, die er onder meel:
Washington,
schuilen, tegen alles behalve tegen vol- 2 Jan (Reuter).
1. elke regeering verbindt zich Cordell Huil juicht de inter-
treffers. Gebouwen, die van gewapend haar volledige hulpbronnen, zoowel geallieerde verklaring inzake het niet
beton zijn opgetrokken, zijn het veiligst. militaire als economische, te ge- duiten van een afzonderlijken vrede
Terwijl het denkbeeld van New York, bruiken tegen de deelgenooten van ioe als een voorteeken van den onder-
het Tripartite-pact en zijn aan- gang van de totalitairen. Huil zeide,
dat de twee eerste en de boven-verdie-
hangers, waarmede zij in oorlog dat de verklaring van de vereenigde vol-
pingen vermeden moeten worden, vrij ken in de grootste gemeenschappelijke
zijn;
verstandig schijnt te zijn, heeft men hier inspanning, die de geschiedenis kent, de
2. elke regeering verbindt zich
de ervaring opgedaan, dat het niet veel voornemens en den wil vereenigt van
samen te werken met de regeerin- 26 vrije volken, die de meerderheid van
onderscheid maakt wanneer men zich in gen, die de verklaring mede-onder- c: e foewoners van alle continenten ver-
het souterrain of op de eerste of tweede teekenden en geen afzonderlijken tegenwoordigen.
verdieping van deze gebouwen bevindt
indien het gebouw hoog is. New York
zal zich niet bezorgd behoeven te ma-
Gaarkeukens zijn het beste middel te-
ken. Het gewapend beton zal een zeer
goede vriend van Amerika blijken te zijn
gen beschadigde gasleidingen. „Ilcu'Jt De Strijd in Lybië
Uw L. B. D.-organisatie bezig tijdens de
Geen enkel uit gewapend beton opgetrok-
De Aanval op Bardia
Een belangrijk feit is vooruit te zien en
De bovengrondsche schuilplaatsen :n
gereed te zijn". j
Cairo, 2 Januari (Reuter), De
aanval op Bardia werd voorafgegaan
de straten hebben goede diensten bewe- door een vreeselijk bombardement door
zen en de souterrains van flinke gebou- de Royal Air Force en onze veldartillerie.
Russische Leening aan Polen Da hoeveelheid voorraden, welke de
vijand den laatsten tijd Bardia kou
graven zijn redelijk goed, doch men mag Moskou, 2 Jan. (Reuter). D e binnenkrijgen, was zeer klein.
niet vergeten, dat even veel schade wordt Soviet-regeering heeft, Er bevond zich te Bardia ongeveer een
gedaan door aardschuivingen als door aan Polen 100 millioen
brigade vijandelijke troepen. Allen wer-
roebels geleend.
den gedood of gevangen genomen.
Effect tier Luchtbom-
Lieve Hemel,
'
bardementen
weg, die op 18 meter diepte is gelegen,
hijgt Mickey,
Londen, 2 Jan. (Reuter). Da
daar had ikDuitschers en Italianen, die door de
bijna verge-
Imperiale strijdkrachten .te Bardia
krijgsgevangen werden gemaakt, ver-
verplaatst zich in tunnels over grooten ten een Mag-
klaarden, dat de vrachtwagens met le-
afstand.
neetje aan vensmiddelen drie dagen lang niet in
staat waren hun frontlinie te bereiken,
De beste bescherming voor glas is i't 'Nieuwsblad
wegens de onophoudelijke bombarde-
tegen het glas is lop te geven!menten
de
door de Blonhelm-eskaders van
R. A. F. en de Vrije Fransche lucht-
geplakt, versterkt door ijzergaas.
strijdkrachten.
-1

In Donkere Schaduwen glanst reeds Licht
Wij mogen
Ook de Oostersche Nazi-gangster zal
Vernietigd worden
Ondejaarsrede Gerbrandy
Minister-president Gerbrandy sprak
op 31 December voor de microfoon van
Radio-Oranje de volgende redevoering
uit :
1941Gaat heen onder de donkere
schaduwen van de uitbreiding van den
oorlog. Temidden dezer schaduwen zijn
echter lichtglanzen zichtbaar, welke
hoop geven voor het nieuwe jaar. Euro-
pa. reeds gedeeltelijk onder den over-
weldiger, werd in 1941 bijna volledig in
de duisternis van Hitiers overheersching
gebracht. Eerst zetten de Duitschers
Hongarije naar hun hand. Terwijl Ita-
lië Griekenland aangreep, drongen zij
verder Roemenië binnen, schoven naar
Bulgarije en dwongen Yoego-Slavië
een accoord af. Hier echter, ontstond
strijd toen de nieuwe Regeering het
onder dwang genomen besluit niet er-
kende. Een bittere strijd ontstond ook
in Griekenland en eindigde met den
val van Creta, maar onze bondgenooten
hadden tijd om zich te dekken in
Egypte, vanwaar zij aanval op
den
vijandelijk gebied in Afrika verder kon-
den voorbereiden en met succes uit-
voeren. Zoo gelukte het Hitier toch bij-
na heel Europa in een gevangenis te
herschapen.
De laatste agressie van Hitier volgde
op 22 Juni. Dien Zondagochtend over-
vielen de Duitsche horden de boeren en
arbeiders in West-Rusland. Maar ziet,
vanaf dit oogenblik keerde langzaam
maar met een voor het Duitsche volk
steeds benauwender zekerheid, de oor-
logskans tegen den agressor. Steeds
duidelijker wordt het bijbelwoord „Hij,:
die iemand in de gevangenis leidt, die
gaat zelf de gevangenis in" aan Hitier
bezegeld.
HITLER GEVANGEN
In het Noorden ontsluit hem thans
de IJszee. In het Zuiden werd na de
verovering van Creta de Middellandsche
Zee een doodelijke waterring, die hem
beroofde van meer dan de helft van
zijn schepen, bestemd voor Lybië. In het
Westen werd het voor de weinige van
zijn schepen, die nog in staat waren
iets uit te richten, op de Noordzee en
in den Atlantischen Oceaan zoo moei-
lijk, dat de verliezen aan tonnage van
de Geallieerden werden teruggebracht
tot een vijfde van vroeger, terwijl in
het Oosten de Russen, zeker tegen de
verwachting van Hitier in, in sneeuw
en ijs een ring van staal en vuur heb-
ben gelegd, die zij dagelijks dichter
naar Berlijn verplaatsen.
Hitier is opgesloten, de cipier is zelf
een gevangene geworden. 1942 "biedt
dezen gevangene naar menschelijke be-
rekening weinig kans om los te breken.
Dat is het licht in onze duisternis van
uitbreiding van den oorlog in Europa.
JAPAN'S VERRAAD
Intusschen hebben wij met een an-
deren agressor te doen gekregen, die
van dezelfde makelij is als het Duit-
sche Rijk. Japan is in den nacht van
7 op 8 December op dezelfde verrader-
lijke wijze op Britsch-Malakka en Ho-
nolulu neergeploft als waarop Hitier in
den nacht van 9 op 10 Mei 1940 zonder
aanleiding, zonder oorlogsverklaring en
zonder waarschuwing Nederland binnen-
viel.
Daarmede is het oorlogsbeeld voor de
gansche wereld, speciaal voor Neder-
land, totaal veranderd. Niet veranderd
in den zhi dat Hitier een betere kans
k-ijgt om te ontsnappen, maar wel in
den zin, dat een dreiging van apart ka-
rakter is opgetreden. Sedert jaren be-
weegt zich onder leiding van een kleine
maar machtige groep in het Rijk van
den Mikado de Japansche penetratie met
bijna wiskundige stelselmatigheid naar
het Zuiden. China, daarna Fransch-
Indo-China, vervolgens Siam, werden
het voorwerp van een overval of afge-
dwongen bezetting. Rationeel beweegt
deze macht zich, thans langs oorlogs-
banen met Amerika, Engeland, Austra-
lië en Nederland naar de voorraad-
schuren van tin, rubber, olie en andere
onmisbare grondstoffen. Juist als het
Duitsche Rijk zonder gewetenswroeging,
heeft ook Japan voor zijn onverhoed-
s«hen aanval tijdelijk een voorsprong lantic Charter, toen in de inter-geal-
gewonnen.
Singapore en de Philippijnen worden
direct bedreigd en daarmede zijn Neder-
landsch-Indië en Australië in recht-
streeksch gevaar gekomen. Maar ook in
deze duisternis breken
reeds lichtglanzen conferentie gaat worden) in het pro-
door. Het Amcrikaansc'ne volk
is er zich gramma ingevlochten een element van
--ïans klaar bewust van
geworden, dat samenwerking en samenleving na den
zijn eigen toekomst mede
op het spel oorlog. Dit doen vertegenwoordigers van
staat. Het heeft de agressie niet slechts 1300 millioen menschen, alleen als zij er
aanschouwd, maar ook doorleefd. Daar-
mee is onder de meesterlijke leiding ligheid
van President Roosevelt het program zal worden
een oorlogsorganisatie,
"oor
voorbehoud het plan van het gansche | mcdedeelhiK die een Nederlander mij
ij- j....» mii.
... ..
YOlil gewuiucii. raiv uudtaivci uui, wetur-
heen ook, schepen, vliegtuigen en sol- brengen,
Tl AT* 4 "\7T A 4
DiVl AV lil/lüVjil
en zullen den Oorlog niet Verliezen
daten te zenden, is daarmede verdwenen.
In Washington Ls een organisatie ge-
sticht welke straks geconsolideerd zal
worden en ten doel heeft om de staat-
militaire strategie langs
kundige en
vaste banen te lelden. Dit alles toont
aan, dat de weerstand en samenwerking
Geallieerden doelbewust wordt op-
eezet. Gelukkig met meer tijd van voor-
bereiding dan in Europa het geval was.
7r bestaat slechts één wil. één streven,
één bewustzijn van roeping om ook den
Oosterschen Nazi-gangster machteloos
te maken. Dit bewustzijn is de mooie
i
iichtstraal in den nacht van den Pacific.
Voor het Koninkrijk der Neder-
landen is de verandering van het
oorlogstafreel van de meest princi-
pieele beteekenis. Vermoedelijk zal
de oorlog althans in Azië erdoor ver-
!
lengd worden, maar het Rijk der
Nederlanden zal onder leiding van
de Koningin die in deze dagen meer
dan ooit één is met haar onder-
danen in den strijd voor de be-
vrijding, uit deze worsteling groot-
scher en zuiverder dan tevoren op-
rijzen.
Het mag niet, en daarom zal het ook
Dat de traditie van onze zeevaarders niet dat wij den strijd verliezen. Achter
ïï.et verdwenen is, bleek aanstonds. dezen strijd ligt een nieuwe wereld voor
Van Juni tot December kregen wij elke de volkeren. Of wij hoofd voor hoofd
maand bericht dat onze onderzeeërs in deze wereld zullen zien. is bijzaak. Voor
df Middellandsche Zee meewerkten aan haar strijden wij, lijden wij en besturen
dt vernietiging van vijandelijke schepen wij. Dit beteekent voor Nederland iets
waaronder van zes tot zevenduizend tons. bijzonders. Wij keeren niet terug zooals
In de weken van 8 December tot heden wij waren. Het Rijk der Nederlanden
stond de activiteit van de Nederland- komt met een wereldroeping uit den
sche Marine en Luchtmacht in den strijd tevoorschijn. Oost en West ko-
I-acific bovenaan. Eere zij onze Weer- men anders en dichter tot elkander.
macht onder de tropenzon Naast onze
! kunnen ernstiger worden door hem te
Het Rijk der Nederlanden, dat gedwon-
oorlogsmarine schittert de toewijding gen een aandeel nam in den
van de wakkere Nederlandsche koop-
vrijwillig en met vreugde zijn plaats in-
vaardijvloot. Den moed en de doodsver-!
achting onzer mannen in den strijd voor
de vrijheid beloonde H. M. de Koningin
rnet niet minder dan 290 onderscheidin-
gen, waarvan twee Ridderkruisen M. W.
O. Dit zijn de lichtglanzen van Neder-
land in het donker van den oorlog.
De Nederlandsche regeering brengt
eerbiedig hulde aan den moed cn de
trouw van de weermacht in het ge-
heele Koninkrijk en aan de na-
gedachtenis van de ruim 700 onzer
schepelingen, die op koopvaarders
werden gedood en vermist worden.
Zij vielen voor het Vaderland.
De strijd bracht ons naast persoon-
lijke ook stoffelijke verliezen, welke ik
niet gedétailleerd zal opsommen. Dat
I
zijn schaduwen. Over één lichtstreep te-
'
midden van deze schaduwen wil ik iets
j I i
zeggen. Het Ls het grootste licht in de
duisternis dat in 1941 het vertrouwen
in den uitslag van den oorlog veel die-
|
per en vaster Ls geworden. Is dat ver-
trouwen dieper omdat het bezit van
:
Italië in Ethiopië geheel en in Lybië ten
!
deele is neergeslagen ? Is dat vertrou-
wen vaster omdat de Amerikaansche in-
dustrie thans een breede basis heeft
gelegd voor de oorlogsmachine van de
Geallieerden ? Is dat vertrouwen ver-
diept omdat de slag om den Atlantischen
Oceaan voordeelig voor de Geallieerden
gaat verloopen ? Is dat vertrouwen
algemeen omdat aan de zijde van de
Geallieerden een volkerenmassa van
1.300.000.000 is geschaard ? Is dat ver-
trouwen vaster omdat Göbbels als een
voddenraper in Europa schreeuwt om
lompen voor de slecht verzorgde Duit-
sche soldaten van wie er dagelijks rond
6.000 op hartverscheurende wijze in den
Russischen winter sterven ? Is dat ver-
trouwen zoo groot omdat Hitier als een
gek in een dwangbuis vastzit ?
Deze
feiten zijn een «geweldige troost, irtaar
mogen ons niet verleiden te denken dat
wij thans ons lot in eigen hand hebben
WIJ MOGEN NIET VERLIEZEN
Neen, de diepere oorzaak van het
vertrouwen is het steeds algemeener
geworden bewustzijn bij hen die den
oorlog- leiden en bij hen die die lei-
ding volgen, dat wij niet mogen ver-
liezen daar wij dragers zijn van de
toekomst der volkeren, dat het win-
nen van den giganten-strijd een
taak is ons opgelegd voor méér dan
zelfbehoud, dat een hoogere macht
dan de menschelijke, God zelf, ons
oproept voor volbrenging! van dat
werk.
Vanzelfsprekend is eerst in het At-
lieerde samenkomst te Londen en daar-
na in de internationale arbeidsconfe-
rentie en tenslotte meer omlijnd in den
opzet der samenwerking te Washington
(die wellicht een stap voor de vredes-
zeker van zijn, wat de wereld met stel-
verwacht dat die taak door hen
vervuld. Datzelfde besef van
i
zonder roeping en vertrouwen spreekt uit de
I
i
uit een Duitsch concentratiekamp deed
'
CPU VTI7T IW7CDT
il IIJIJ
tt
4DI
ÜDlilll' vuil
,I Q
/AllCl
» Tónna»'!
OM
Premier Gerbrandy
dat de Regeering wel moest we-
ten dat hij liever nog tien jaar wou
verkommeren in dat kamp dan te
vroegtijdig terug te keeren
naar
een land, waar men het met de
Duitschers op een accoordje zou
hebben gegooid.
strijd, zal
lemand die bewusteloos is moet men
nemen in de toekomstige samenwerking bijv. nuyit probeeren iets te laten drin-
der volken. ken.
Wij hebben dragers dezer toekomst op
duikbooten, op handelsschepen, in vlieg-
tuigen, in landgevechten, in concentra-
tiekampen, in regeeringsbureaux ; de
toekomstdragers van ons rijk zijn op
alle posten. Bij den overgang naar 1942
straalt het licht van ons deelgenoot-
schap in de groote taak, die vervuld
moet en zal worden. Wij zullen
de wonden van ons volk verbinden én
wij zullen hen niet vergeten, die den
last van veldslagen en vervolging ge-
dragen hebben. Hun weduwen en hun
weezen zullen wij verzorgen. Wij zullen
den band, die het samenzijn in gemeen-
schappelijk gevaar smeedde, niet weer
verbreken. Wij zullen, staatkundig en
economisch bondgenooten blijven met
hen, aan wier zijde wij vochten. Wij
zullen vasthouden aan het van God zelf
ontsproten gezag van waarheid en van
recht in het nationaal en internationaal
leven.
Als Nieuwjaarswenschen voor 1942
heb ik u daarom slechts dit toe te roe-
pen: „Moge in tijdelijken en in eeuwi-
gen zin voor u allen waarheid zijn, dat
„het lijden van den tegenwoordigen tijd
onvergelijkbaar is met de vreugde, wel-
ke u wacht."
Waarom is E. H. B. O. geen
Schoolvak?
We doen op school veel wijsheid op en
dat is natuurlijk uiterst nuttig.
Maar ik heb ine altijd afgevraagd
waarom er zoo weinig practische dingen
op school geleerd worden, zoowel aan
mannen als aan vrouwen, maar in het
bijzonder toch aan meisjes. Ik zou nie 1
graag willen beweren dat „de vrouw in
de keuken", hoort. Maar ik zou onwaar-
heid spreken, wanneer ik zei, dat vele
vrouwen ten slotte toch niet in het huis-
houden terecht kwamen. Zij hebben nu
een prachtige schoolopleiding gehad,
maar voor de taak waarvoor zij in dit
geval gesteld worden staan hun handen
dikwijls geheel verkeerd. Hun verstand
en ontwikkeling zullen hen wel bij vele
dingen helpen, maar een klein beetje
kennis van eenig huishoudelijk werk
zou haar toch zeker ten goede komen
en haar veel moeite en teleurstellingen
besparen.
Zoo zou ik ook willen dat alle jonge
menschen verplicht wiren een cursus
voor eerste hulp bij ongelukken te vol-
gen, met ieder jaar een kleine herha-
lingscursus. Maar weinig menschen
weten hoeveel gevallen van dood en
gebrekkigheid voor het leven veroorzaakt
worden, doordat bij een ongeluk op ver-
keerde onoordeelkundige wijze wordt in-
gegrepen. Wanneer ieder mensch de
voornaamste regels van eerste hulp bij
ongelukken geleerd heeft, zooals dat bij
lezen en schrijven het geval is, zouden
de enkelen die ze nu wèl kennen waar-
schijnlijk ook niet zoo voortvarend op-
treden en zouden eT minder fouten ge-
maakt worden, doordat men elkaar kon
contröleeren.
1" 19 '"TWEEDE
_
BLAD -
Benoemd tot 3de commies bU het
Off. Berichten
te Ba-
In werkelijkheid is men minder veilig bureau van het VejUgheidstoezichU
te.oren
in zijn eigen huis dan op straat, zooals tavia-C., R. A. HutK.öTtU,
klerk.
ongeluks-statistieken hebben bewezen. waarneming der
Tiideliik belast met de
Het totaal aan alle ongelukken binnens-
huis dat verkeerd afloopt is veel greoter Volksgezondheidsdienst
JrekSK van klerk bij
van het Veiligheidstoezicht J.
het
Hoofdbureau
E. WASC/H,
dan dat van de verkeersongelukken. tevoren tijd. schrijver Iste klasse.
Met ingang
Het slachtoffer in een fabriek wordt eervol ontheven van
van ultimo December
de functie van Hcoia
aan de Gouver-
1941. Tijdelijk belast met de
betrekking van bij]tSoren
klerk
-waarneming der
SOERA i, levurcu
geholpen door een dokter of verpleger van de Apotheek verbonden toezicht te Bandceng,
nement.-; Centrale Burgerlijke Ziekenmrich- tijd. schrijver op maandloon.
die altijd aanwezig Ls. lemand die op ting te Batavia, het Hoofd van de Pharma-
straat iets overkomt kan naar een zie- ceutische Fabriek van
gezondheid
kenhuis of politiepost vervoerd worden, OCKELOEN.
den Dienst der Volk-
te genoemder plaatse, B. J.
Benoemd tot klerk bij het
JRR -SAA? SSSHSSS
als zijn .toestand dat toelaat. Dikwijls
Met ingang van ultimo December 1941.
bevindt zich ook een dokter of verpleeg- belast met de functie van Hcofd van Apo-
ster onder de voorbijgangers of iemand theek verbonden aan de Gouvernements schrijver lste klasse.
het Veiligheidstoe-
die op de hoogte is van eerste hulp. Centrale Burgerlijke Ziekeninrichting te Benoemd tot Vlerk bijtevoren schrijver ls*e
wd. Gouvernementsapothe- zicht te Djocja, JOJO.
Maar wat gebeurt er wanneer er in huis Batavia, de tijd.
een ongeluk gebeurt en niemand van ker BUITER.
bij den Dienst der Volksgezondheid, J. klasse.
E. tot 3de ccmmies bij het Hoofd-
eerste hulp op de hoogte is ?
van
Met ingang ultimo Detember 1941, Hl ' .',, bet Veiligheidstoezicht
~„n
te Ba-
r
LEANDER, tevoren lste Klerk.
ter beschikking gesteld van het Regentschap tavia-C.. S.
Wat, wanneer een kind ernstige brand- Indramajoe, de tijd. wd. verpleegster Iste
wonden krijgt, wanneer het met een klasse bij de Algemeene Ziekenverpleging Verkeer en Waterstaat
gebroken been onder aan een trap-ligt, van den Dienst der Volksgezondheid, mej.
A H. SWENS. thans geplaatst bij de Gouv.
wanneer iemand een electrischen schok Centr, Burgerlijke Ziekeninrichting te Sa-
gekregen heeft, wanneer een slagader is
marang.
doorgesneden ?? ? ? Niets is zoo onver- Benoemd in vasten dienst van den Lande
wacht als een ongeluk. Te weten wat tot Redacteur bij het Hrofd'-antoor van den u.
p c;rHtII,ZE T. TARENSKkiMM. **.
men doen moet, kan soms een men- D. V. G.. mr. K. T. EBES, tijd. wd. Re- LAPRé G C E. BERHITOE. allen thans
dacteur bij het Hoofdkantoor van den D. maandgelder bij genoemden 'cjirsus
schenleven redden. V. G. opleiding tot adjunct-controleur
voor
Benoemd tot opzichter bij den Sanitairen klasse) te Bandoeng.
Vrouwen bestudeeren dikke boeken Havendienst van den Dienst der Volksge- waarneming der
over de opvoeding en de gezondheid van zondheid. H. G. VAN AMSTEL. ambtenaar
Tijdelijk belast met de
betrekking van ingenieur 2e klasse bil het
hun kinderen ; het volgen van een eer- op wachtge'd laatstelijk opzichter bij den V. en W., Ir. ASH
Sanitairen Havendienst van den D. V. G., Demrtement van
ste hulp-bij-ongelukken-cursus vinden thans te Djombang vertoevend, met bepa- SOETED.JO MOENANDAR., maandgeldthans dienst-
bj
zij onnoodig en toch zouden zij hun doend ingenieur 2e klasse on
ling, dat hij voorloopig geplaatst wordt te
kind door die lacune in hun huisvrou- Tandjong Prick en ter beschikking gesteld
genoemd departement
hü geplaatst blijft bij
; met .
het JS?f<:ri!>eï
bednjfsdeel
welijke taak kunnen verliezen. Door den van den Havenarts aldaar. „West-Java" der Landswaterkrachtbedrij-
oorlog hebben een groot aantal vrouwen Met ingang van ultimo Januari 1942, ter ven.
klas-
thans een eerste-hulp-cursus gevolgd, beschikking gesteld van het Regentschap Bencemd tot adfunct-controleur le
Mr -Cornelis, de tijd. wd. Gouv. Ind. arts se bij den P. T. T.-dicnst. G. C. GOELST,
Maar wanneer deze oorlog weer tot het
bij den D. V. G„ OEI SOEN lE, thans gepl. thans tijdelijk belast met de waarneming
verleden behoort, zal de animo voor den te Soerabaja en toegevoegd aan den Gou- dier betrekking bij genoemden dienst.
cursus als sneeuw voor de zon verdwij-
vernementsarts le klasse belast met de Ma-
nen. Waarom er geen schoolvak van lariabestrijding in Oost-Java en het Oos-
Boschwezen
gemaakt voor de hoogste klassen ? telijk gedeelte van den Archipel.
O/ergepl. van Poerworedjo naar Magelang bij het Boschwezen
DP bcschwachters
Er is een aantal dingen dat iedere en toegevoegd aan den Gouverneur van MAS MARTOSOEDARDJO, SOEWARNO.
Mïdden-Java om volgens diens aanwijzi- R." FOERADILAGA alias ISA, SASTRODT-
huisvrouw weten móét. gingen te werden werkzaam gesteld onder HARDTO alias TOEMPANG, PARMOAT-
de bevelen van den Residentiearts te Ma- MOD.TO. KARTOMTHARDJO, TOHIRAN,
Ik zal het hier nog eens opschrijven. gelang. de Gouvernements Indisch arts bij NATADISASTRA. WARSAM, MARTOBE-
den Dienst der Volksgezondheid. RADEN D.IO. MONGIN. SOEJOED alias SASTRO-
Men moet nooit iemand die een on- SOEPARMAN TJOKROATMODJO, thans MIHARD.JO. SOEROJO en SACHRI zijn
geluk gekregen heeft oppakken of pro- toegevoegd aan den Regent van Poerwore- bevorderd tot mantri boschpolitie.
djo.
boeren op een stoel te laten zitten. Ter beschikking gesteld van het Hoofd van
Belast met de waarneming van de be- den dienst der bcsschen op Java en Ma-
Tracht er bijv. achter te komen wat er trekking van 3de commies bij het Krank- dcera, de dd. leerling boschopzichter by he*
'net hem gebeurd is (gebroken lede- zinnigengesticht te Lawang. de Iste kier 1 Bcschwezen SOEHERINOMO, thans ter be-
;
maten, bloedingen enz). Bloedingen bij het Krankzinnigengesticht te Lawang schikking gesteld van den Directeur van de
M. SEGAR SASTROWIDJOJO. Middelbare Bcsehbouwschool te Madioen.
verplaatsen, breuken onherstelbaar. Met ingang van ultimo December 1941,
Ter beschikking gesteld van het Hoofd
ter beschikking gesteld van de Provincie van den dienst der bosschen op Java en
Midden-Java, den tijd. wd. Gouverne-
Maacera, de tw. klerk bij het Boschwezen,
mentsarts bij den Dienst der Volksgezond-
ISMANGIL WIRJOBOEDI- R. BOEDISAJOGO, thans ter beschikking
heid. MAq gesteld van den Directeur van de Middel-
HARDJO, thans geplaatst te Soerabaia.
bare Bcsehbouwschool te Madioen.
Benoemd in vasten dienst van den Lande
tot opzichter bij de Pestbestrijding (Wo- Ter beschikking gesteld van het Hoofd
Dit zijn slechts eenige eerste regels dienst der Bosschen cp Java Ma-
ninginspectie) van den Dienst der Volksge- van den
maar er valt nog zooveel meer te leeren, zondheid, W. MANOCH, tevoren tijd. wd. dcera, de dd. leerling boschopzichter t bij
dien dienst, SOEHERINOMO, thans ter
dat in vele gevallen een leven kan red- opzichter bij genoemden dienst.
beschikking gesteld van den Directeur van
den. Met ingang van den dag van dienstaan- Middelbare Bcsehbouwschool te Ma-
de
vaarding op proef voor den tijd van 3 dioen.
(Nadruk verboden) maanden werkzaam geste:d als dienstdoend
opzichter bij de Pestbestrijding (Woning-
verbetering), RADEN SOETADJAB, te- Economische Zaken
voren particulier te Euitenzorg ; met be-
paling dat hij toegevoegd, wordt aan den Eenoemd tot Bodemkundige bij het Bo-
Instituut van het Algemeen
Lessen van Medan Controleur bij het Binnenlandsch Bestuur dem .undig
in commissie voor de Pestbestrijding te Proefstation voor den Landbouw, ter be-
Garcet. schikking gesteld van de Provincie Mid-
Ingetrokken het besluit waarbij de den-Java ir. \V. M. L. VOGELZANG, thans
Luchtalarm en Verrassingen
Gruvts.-arts le klasse bij den Dienst der Ecdcm :undige 2e klasse bij genoemd in-
Volksgezondheid. L. GONGGRIJP, met in- stituut.
In De S u m a t r a Post ver- gang van ultimo December 1011 ter be- Belast met de waarneming der betrekking
scheen van de hand van het hoofd van schikking is gesteld van de Provincie Oost- van derde commies bij de afdeeling Coöpe-
Java.
Handel, K. L.
den L. B. D. te Medan een artikeltje, ratie en Binnenlandsche
BROOICMAN, thans Iste klerk bij genoem-
dat mutatia mutandLs ook voor Batavia Justitie
de afdeeling.
kan gelden, en waaruit wij hieronder en- Bencomd tot commies-redacteur bij het
Hoofdbureau van het Veiligheidstoezicht te Prov. West-Java
kele passages overnemen, welke ook voor ISAKH, tevoren Iste
Batavia-C., R. A.
ons van belang zijn. commies. Benoemd tot Adjunct-commies-redacteur
Benoemd tct 3de ccmmies bij het Hoofd- bij den algemeenen kantoordienst van het
bureau van het Veiligheidstoezicht te B&- Binnenlandsch Bestuur in de provincie
Bij den luchtaanval cp het Medansche tavia-C., H. W. VINCENT MEYER, Iste West-Java, Mej. A. H. SCHLECHTER,
vliej.e.d, zoo vangt dit artikel aan, is wel klerk bij het Kantoer veer Reiswezen te thans Iste klerk bij het kantoor van den
heel duidelijk gebleken hce gevaarlijk de Batavia-C. Gouverneur van West-Java te Matavia.
ligging van Medan is, deor den korten
alstand tot de tust, waardoor vijandelijke
vliegtuigen tct vlak bij Medan kunnen
kemen, alvorens ze worden waargenomen.
De afstand van Medan tot de dichtstbij
gelegen luchtwacht aan zee is hemelsbreed
gemeten niet meer dan 20 K. M. Een mo-
derne bommenwerper heeft hoogstens 4
<
minuten nocdig om dien afstand af te
leggen.
Als die luchtwacht de vliegtuigen waar-
neemt, moet hij dit onmiddellijk melden
aan den Commandopost van den L. B. D.
te Medan, waar opdracht wordt gegeven
tct alarmeering, waarop de luchtbescher-
mers, die belast zijn met het in werking
stellen der sirenes, worden gewaarschuwd
en deze de sirenes inschakelen.
Het is duidelijk dat voor al deze hande-
ook als alles zoo snel mogelijk
lingen
verloopt eenige minuten noodig zijn.
Het resultaat kennen we. Bij het hoo-
ren van de sirenes, waren de vijandelijke
bommenwerpers al boven de stad en er
bestond geen gelegenheid zich in veilig-
heid te stellen, vóórdat de vijand met zijn
luguber werk begon.
Aan deze situatie is niet veel te veran-
deren. Het vanzelf dat alle
spreekt
moeite zal werden gedaan, om den tijd.
tusschen waarneming der vliegtuigen aan
zee en alarmeering in Belawan en Me-
dan, tot een minimum te beperken, ten-
einde nog eenige oogenblikken beschik-
baar te hebben cm zich in veiligheid te
stellen.
,
Toch zal men rekening moeten houden
met het feit dat het hier slechts zal gaan
cm een minuut, waarbij de mogelijkheid
van verrassingen steeds groot blijft, ook
al door de bewolking, waardoor hoog
vliegende toestellen ongemerkt de lucht-
wacht kunnen passeeren en omlaag dui-
kend. zonder eenige voorafgaande waar-
schuwing boven Medan kunnen zijn.
Het is daarom van het grootste belang
dat ieder op zijn hoede is. Als men mo-
torgeronk van vliegtuigen hoort of vlieg-
tuigen ziet, moet men zich onmiddellijk
in veiligheid stellen. Hoe men dat moet
al vaa:. bekend gemaakt. En
doen, is
toch ziet men steeds weer dezelfde fout
maken. Daarom is het zaak nogmaals
ernstig te waarschuwen tegen den open-
baren weg. Deze is de gevaarlijkste plaats.
Het aantal slachtoffers door mitrail-
leurvuur is altijd grooter dan dat door de
scherf- en brisantbommen. Zoek daarom
steeds de veiligste plek In huis of ver-
berg U voor den vijand als ge op straat
zi.it en blijf kalm.
:
Als ge ergens zijt, waar een paniek Ken poster, welke de millioenen mannen en
vrouwen van Itus
dreigt te ontstaan, waarbij de menschen land inspireert om zich tot het uiterste voor hun
verlaten en de straat land te Reven
de schuilplaatsen
op gaan, neem dan de leiding ; tracht ae Kr staat slechts een woord op
Wraak
:
rust te herstellen. Paniek is het ergste
en moet vermeden worden.
(Nadruk verboden)
,
 BATAVIAASCH NIEUWSBLAD van Zaterdag 3 Januari 1942 -

TWEEDE BLAD

Producten-Markten BEURSOVERZICHTEN Uitvoer en Productie van Melkrapport Batavia

„DE NEDERLANDEN" Rubber
(Reuter-Eastern—Aneta)
van
Alle Verzekeringen
1845 RUBBER
van
hebben reeds de bekendmaking
het
Londensche Beurs
Algemeen Landbouw Syndicaat
Londen, 2 Jan. (Reuter). De over productie en uitvoer van rubber ge-
Wij
Over het tijdvak 10 t/m den 25sten December 1941

a b c**) d**)

Singapore, 3 Jan. effectenbeurs had over het algemeen publiceerd. Thans laten wij nog volgen 1. H. Abdoelloh b. Kiming Mamp. Teg. Parang 6.62 10 9,65 15.20 2e kl.
een goeden dag met een bemoedigende de hierop betrekking hebbende verorde- 2. Tjitji Tjipinang Lontar B. 10 9.15 13.80 2e
114mdiwvz 2 Jan. 2 Jan. 3 Jan. vraag voor den eersten zakendag van ! ning van den Legercommandant en het 3. H. Moegeni Koeningan 7.87 10 9.80 14.60 2e
| uitvoeringsbesluit van den Directeur van
„

het jaar. Goudgeranden waren onveran- 4. H. Mat Ali Pengadegan B. 10 9.40 13.95 2e
slot open derd, doch Engelsche sporen, olies en économische Zaken.
~

open 5. Oesman Kampong Rawa 6.75 10 6.10 9.25 3e

„3,, Legercommandant heeft b« besluit „

38% 38% 38% internationale waarden (vooral Tracties) an 31 December 1941 de navolgende ver-
6. H. Abdoerachim
Handel en Nijverheid SheetsJan. spot
38y4 38% 38% l.epen flink op ten gevolge van den ordening vastgesteld. 7. H. Noekin
Koeningan
Koeningan
8.12
8.50
10
10
9.60
9.80
14.60
14.40
2e
Se ..

goeden steun, de eerste op dividend J 8. „Oranje" Tjililitan Besar 7.50 10 2C 13.05 22.85
April/Juni 37% 37% 37% verwachtingen. 9. Mohamad Amin Pondok Bamboe
„

Juli/Sept. 7.62 10 2e 8.90 13.60 ~

Onze Handelscommissaris in
„
Artikel 1. 10. H. Sarini Kalibata Doeren 111 7.62 10 13.50 2e 9.30
f-o.b. 38% 38% Industrieele fondsen waren meeren- Indeze verordening wordt verstaan on- 11. 11. Abdoelloh Piatoe Mamp. Teg. Parang 7. 10 13.60 3e
~

Medium Blanket 8.90

Australië deels prijshoudend, doch textiel-waar-
~De Friesche Terp"
v,ff r en, met inachtneming van 12. Laan de Riemer 7.62 10 23.10 le 13.60
"

£
Dec./Jan. 34% 34% den, warenhuizen en schepen trokken net bepaalde
in artikel 2 van deze veror- 13. Rameli b. Ali Mamp. Prapatan 8.37 9 9.75 13.90 2e
„

Het kantoor van den Handelscommis- Rolled bark aan. Rubbers, theeën en tins flauwer, dening,
„

onder „uitvoeren", hetgeen hier- 14. H. Hasan Pelalana

encer wordt verstaan in de „Rubberrestric- 7.62 10 8.90 13.60 2e
saris voor Nederlandsch-Indië in Aus- Dec./Jan. 28% 28% doch kopers en kaffirs vaster, terwijl 15. Gambir Koeningan
tralië wordt met ingang van 5 Januari De markt was stil. 7.uid-Amerikaansche sporen en obligaties lr~°r £';nnaßtie
No. 660 j
1930" (Staatsblad 1338
194» Nos. K3l en 421) en de
O 16. H. Oesman Koeningan
7.62 8
7.37 10
9.60 15.10 2e
8.95 14.05 2e
„

1942 verplaatst van Sydney naar Mel- weer werden gevraagd.

.

ter uibvoering
„

daarvan strekkende Regee- 17. Baseri Mamp. Teg. Parang Samenstelling ondeugdelijk
bourne. I Batavia, 3 Jan. rmgsverordening van 4 September 1939 19. H. Rameli b. H. Hanapi Mamp. Teg. Parang 7.12 10 9 13.50 3e kl.
Het nieuwe adres luidt: mr. J. van Marktprijs per halve kg. (Staatsblad No. 459).
Beurs van New-York 19. Imperial Mamp. Teg. Parang 7.62 9 8.95 13.60 3e
Holst Pellekaan, Trade Commissioner Java Std. Sheets Artikel 2. 20. Sarmili b. Midi Kalibata Lt. Agoeng B. 10 9.15 14. 2e „

for the Netherlands Indies, Temple Java Std. Crêpe 21. H. Hamim Mamp. Teg. Parang 7.87 10 9 13.80 2e
1. Met terzijdestelling van alle mogelijk
New York,
„

Court, 422, Collins Street, Melbourne. Geen noteering. 2 Jan. (Reuter). niermede strijdige bepalingen wordt de uit- 22. H. Tarmidji Mamp. Prapatan 8.25 10 9.30 13.30 2e
Telegramadres „Bogorcom" Melbour-
: Basis e.k. Batavia en/of Soerabaia. Wallstreet opende loom. voer van alle rubber uit bepaalde, nader 23. „Moderna" B. M. C. Laan de Bruinkops 7.62 10 13.10 20.80 le ..

ne. Wallstreet heeft de vorderingen der door den Directeur van Economische Zaken 24. H. Abdoerachim b. Piatoe Kalibata Doeren 111 8.12 10 7.20 11.55 3e
aan te wijzen, gedeelten van Nederlandsch-
..

De hoofdzetel van den handelscom- Soerabaja, 3 Jan. (Aneta). Japanners met kalmte ontvangen. De Indië naar buiten Nederlandsch-Indië ver- 25. H. Abdoelmoetolib Koeningan 8.12 10 8.80 13.90 2e „

missaris zal te Melbourne zijn, terwijl Sheets spot markt scheen meer aandacht te schen- boden, tenzij de uitvoer wordt bewerkstelligd 26. H. Moesiam Mamp. Teg. Parang 8.85 10 9.20 13.40 2e
een bijkantoor gevestigd zal blijven in Crêpe ken aan de mogelijke reacties op den door of namens de op 18 December 1941 in 27. Amat b. Oemar Mamp. Teg. Parang 8.12 10 7.60 11.20 3e „

het Consulaat-Generaal te Sydney. oorlogs-economischen en in-

nieuwen het leven geroepen stichting „Het Neder- 28. Ashari Koeningan 8.87 10 10.20 15.70 2e
landsch-Indisch Export Fonds" dan wel door
„

PEPER dustrieelen gang van zaken, doch kalme of namens de op 30 December 1041 opge-
transacties kwamen tot stand in het richte stichting „Oorlogsrubber-uitvoerbu- le klasse 48 t/m 60 punten, mits voor a en b tezamen minstens 17% behaald wordt
N. V. Deli Spoorweg- Batavia, 3 Jan. Off. noteerin- bijzonder ter opruiming van belasting- reau".
3e
2e 40 tot 48 „ aen b„ „
„ 15% ..

2. Het in het vorige lid gestelde verbod 32 tot 40 &en b 14 Vz n .

maatschappij n
H
gen van de Handelsvereeniging te 12 uur. verkoopen. Tegen Ihet slot trad herstel M H „ „
„

is niet van toepassing op den uitvoer van 4e beneden 32 a en b

„ „ „ 13% „ „

De opgave der opbrengsten van het
vervoer over alle lijnen gedurende de
maand November 1941 luidt alsvolgt:
in, terwijl de belangstelling der specu- rubbermonsters iper post of per vliegtuig Geen classificatie, wanneer de melk ondeugdelijk is (van samenstelling en/or van
Lampong Peper e.k. Batavia lanten aangemoedigd wérd door een tot een maximum-gewicht van 5 K. G. per toestand) of bi) vervalschlng.
Gisteren heden vraag aanb. vaste tendenz van de landbouwgewas- monster. a. Deugdelijkheid (in cijfers) v.d. samenstelling der melk (max. 10)
Witte Muntok peper sen alsmede de bekendmaking, dat 26 b. v.d. toestand der melk (max. 10)
Artikel 3. „ „ „

Reizigers (inclusief abon- Jan. naties het anti-As-verdrag ondertee- c. „ v.d. inrichting der melkerU (max. 15) ••)
„ „

nementskaarten) fob. Bangka. 1. Overtreding van het in artikel 2 ge- d. v.h. bedrijf (max. 25) ••)
ƒ 62.092,70 kenden. stelde verbod wordt gestraft met hechtenis ».
„ „ „

Kindbeoordeeling uit hygiënisch oogpunt.

Bagage, Goederen, Leven- gisteren heden vraag aanD. Het slot was „strong", hoewel olies van ten hoogste één jaar of geldboete van
de dieren, Voertuigen en JanyFebr. onbewogen en aan den lagen kant ten hoogste tienduizend gulden. •) Van door vergunning gedekte melkerUen.
Lijken 423.461,79 E. k. Palembang. bleven. 2. De rubber, ten aanzien waarvan het ••) Volgens de laatste opname.
strafbare feit is gepleegd, wordt in beslag
„

Diversen .

„ 12.728,46 naar Manila 8% triage. genomen en kan bij veroordeelend vonnis

SeptyOct. _
_ _

worden verbeurd verklaard.

Totaal ƒ 498.282,95 naar Manilla 30% triage. SUIKER 3. Het in lid 1 strafbaar gestelde feit
GROOTHANDELSPRIJZEN EXPORT-
Familieberichten
sinds 1 Jan. a.c. , ƒ4.811.690,52 Sept./Oot. _
wordt beschouwd als misdrijf.
gedurende Nov. 1940 ƒ 374.852,01 Soerabaja, 3 Jan. (Aneta). Artikel 4. PRODUCTEN
in 1940 van 1 Januari af E. k. Batavia: De Nivas verkocht voor consumptie
ƒ4.731.079,60 Ten aanzien van den in artikel 2 bedoel- (Volgens opgave van het Centraal
gisteren heden vraag aanb. 1399 sup. den uitvoer zijn de bepalingen van artikel
noteering voor 42 van de „Rubberrestrictie-odonnantie
Kantoor voor de Statistiek)
FAILLISSEMENTEN Jan. 9 In de 2e hand was de
export sup. ƒ 9.—. 1939" (Staatsblad 1938 No. 666 jo. 1940 Nos.
Vernietigd bij vonnis van den 131 en 421); voor zooveel noodig, van over-
Indexcijfers, gewogen met uitvoerhoe- BATAVIA
E. k. Telokbetong: veelheden in 1935 (1929=100). ,
Raad van justitie te Soerabaia ddo. 20 gisteren heden vraag aanb. KOFFIE eenkomstige toepassing.
December 1941 het faillissement van Ready (voorl. cijfers) Geboren:
7.80 7.75 B.
_

Batavia, 3 Jan. Off. noteernig Artikel 5.

Tan Hong Kien, koopman, Sept. '36 39,7 13 OctyiB Oct. '4l 58,7
Jan 7.75 8— Lampong Robusta. 1. Deze verordening treedt in werking
Maart '37
-

Toeren. ingang van 1 Januari 1942. 63,5 20 Oct./25 Oct. '4l 59,1 24 Dec. Jhr. J. Goldman A. N. van der
Jan./Mrt. 7.75 7.75 B. Gedaan laatste laatste met
■2. Zij zal worden bekend gemaakt door
(Kolfiefonds)
Maart '3B 40,7 27 Oct./l Nov. '4l 59,8 Spek (z).
plaatsing in de Javasche Courant. Sept. '3B 44,5 3 Nov./8 Nov. '4l 59,0 24 J. Brugman —A. A. Cramer (z).
tot nader bericht gesloten •

Aug. '39 47,9 10Nov./15 Nov. '4l 58,1

„

26 A. M. Kollewijn —J. S. Aveling (z).

(Aneta). mischebesluit
OPBRENGST VAN DEN P. T. T.-DIENST Bij van den Directeur van Econo-
Zaken van 3L December 1941 zijn, Nov. '39 56,8 17 Nov./22 Nov. '4l 57,7
„

Soerabaja, 3 Jan. 26 Ch. M. Ver-

Ir. P. Delgorge
Voor Koffie in de 2de hand van Jan./ ter uitvoering van vorenbedoelde verorde- Juli '4O 45,7 24 Nov./29 Nov. '4l 57,4
„

1941 horst (d).

Post Telegraaf Telefoon Totaal Maart ƒ 26.50. nom. ning van den Legercommandant, de navol- Sept. '4l 58,4 1 Dec./6 Dec. '4l 55,8
Januari 1.055.750 gende gedeelten 1 van Nederlandsch-Indië Oct. '4l 26 A. N. J. Hoekwater —L. de Win-
779.490 742.134 2 577 374 aangewezen, waaruit de uitvoer van rubber
59,0 8 Dec./13 Dec. '4l 54,6
„

ter (d).
Februari 1.098.118 730.115 757.964 . 2 586 197 CITRONELLA-OLIE Nov. '4l 58,2 15 Dec./20Dec. '4l 54,4
is verboden, tenzij deze wordt bewerkstel- 28 R. Filet —C. Becking (z).
Maart 1.069.476 832.961 765.272 Batavia, 3 Jan. Ciro n e 1- ligd door of namens de stichting „Het Ne- 22 Dec./27 Dec. '4l 54,3
„

2 667 709 27 G. H. Hoex —A.M. J. Duijf (z).

A PrU
„

1.171.282 780.398 873.932 2.825.612 la olie A, ex verkoopen Pakhuis-

- derlandsch-Indisch Export ronds" dan wel 27 "W. C. Beyerinck —F.A. M. Kee-
door of namens de stichting „Oorlogsrub-
„

Mel . 1.280.535 823.832 798.249 2.902.616 prijs (85% Geraniol 35% Citronella) per beruitvoerbureau". gel (z).
Juni 1.119.539 809.551 822.905 2.751.995 kg. incl. drum. 26 Th. G. van der Tol —C. Ch. Lee-
PRODUCTEN-INDEX LONDEN „

Juli
Augustus
1.187.60 S 841.898
1.200.164
851.873 2.881 376 franco wagon Tasikmalaja
a. Java en Madoera
b. de residentiehoofdplaats Bandjerma- 28
man
F. J. Kolen
(d).
Kwa Bing Nio (z).
840.363 970.501
„

3 011028 gisteren heden vraag aanb. sin. Londen, 2 Jan. Reuter's prijs- 28 J. F. Smit —E. Blaaupot (z).
September 1.287.809 770.202 c. de residentie Palembang
„

890.953 2.948.964 Ready 2.62'/ 2 2.62 Vz 2.75 index voor producten binnen het Ver- 29 le Cïercq —O. Th. Heeren (d).
October *) d. de residentie Lampongsche Districten
„

1.251.729 701.562 842.240 2 795 531 Jan. 2.622.62>/2 2.62«/2 2.75 e. de residentie Benkoelen eenigd Koninkrijk (basis 18 Sept. 1939) 26 Dec. U. de Giasa-Salvi L. Lieuwen
November *) 1.213.613 712.267 831.306 2'.757.186 Jan./Febr. 2.62 l /2 2.62V2 2.75 f. de residentie Sumatra's Westkust was voor :
31
fd>.
Oh. J. H. Tanod —S. E. E.
g. de residentie Djambi
„

Jan./Nov. '4l
Jan./Mrt. 2.621/2 2.62V 2 2.75 Heden 1864 Schramm (z).
12.935.620 8.622.639 9.147.329 30 705 588 AprVJuni h. de residentie Tapanoeli. 30 V. L. Collis —B. Stevens (d).
Jan./Nov. '4O Gisteren 186.5 „

11.639.725 6.847.734 8.116.907 26.604.366 Bat. levering Dit besluit treedt gelijktijdig in werking 31 H. O. Sek —M. Lie (d).
4 Weken geleden 185.5
„

*) Voorloopige cijfers. met de desbetreffende verordening van den 1 Jan. W. G. Hartwig L. S. Ulrica (z).
Ready Legercommandant, dus op 1 Januari 1942. 52 Weken geleden 180.2 1 „ L. Wesenhagen —C. M. Hitz (d).

DEC A PAR K 3IN E M A FLORA BIOSCOOP SOEEABOEMI

AIRCONDITIONED offreert t.m. 4 Januari 1942
VOORTZETTING
16 u.j en
Het nieuwste lachsucces uit de
Bu.
6u. I en 18 n
De aangrijpende liefdesgeschie-
denis, waarin twee der grootste
|6 u.| en
Een film van malle gevallen
|8 u.J AIRCONDITIONED
der
Columbia's schitterende filmschlager

TIME OUT FOR RHYTHM

EEN FEEST VAN VROOLIJKHEID EN MELODIE
VERTOONINGEN
! !
vol vermakelijke gebeurtenis- Do vroolijke dolle comedie,
populaire Hardy-serie sterren van Hollywood de sen en vlotte liedjes, waarom U zult geen oogen en ooren genoeg hebben om niets te missen van de
subliemste creatie van hun welke u zal doen schateren van
ANDY HARDY'S carrière te zien geven.
men hartelijk zal lachen. het lachen. van charme der tallooze sterren, van de grootsche, glorieuze scènes, van den
daverenden humor en vroolijke momenten in deze top-prestatie van
I UN'T GIVE VOli TOPPER RETURNS Columbia.
BACK STREET
M MIKADO"
(Alle leeftijden).
PRIVATE SECRETARY Aanvang der Voorstellingen om 4.30 en 7.15 u. n.m.
met
ANYTHING BUT 10VE, ATTENTIE VOLGENDE WEEK :
TII A T HAMILTON WOMAN.
MICKEY ROONEY met JOAN BLONDELL 855
CHARLES BOYER
ANN RUTIIERFORD
KATHRYN GRAYSON MARGARET SULLAVAN BRODERICK CRAWFORD
PEGGY MORAN
ROLAND YOUNG Het onsterfelijke
M.G.M.-FILM Alle leeftijden UNIV.-FILM 17 j. en ouder JOIINNY DOWNS BILLIE BURKE meesterwerk van TJIBADAK
MATINéE'S
ANDY
:

Zond.
Zat. 4u.
10.30 v.m.
HARDY'S PRIVATE
SECRETARY
n.m., MATINÉE'S Zat. 4 u. n.m.,
Zond. 10.30 v.m.
MAN PROOF
:

met Myrna LOY

4 u. n.m.
UNIV.-FILM
MATINÉE'S i
17 j. en ouder
Zat. 4 u. n.m.
'Zond. 10.30 v.m.
TIIE UNDER-FUP
4 u. n.m.'
U.A.-FILM
MATINéE'S :

Zond. 10.30 v.m.

17 J. en ouder
Zat. 4 u. n.m.,
4 u. n.m.
GILBERT & SULLI-
VAN, verfilmd in
Voor abonnementen,
klachten omtrent de
bezorging van het
CENTRALE MR.-CORNELIS
Gewone avondpryzen Franchot TONE
Itosalind RUSSELL met
SADIE McKEE
Joan CRAWFORD
prachtige, natuur- zet Heden- t/m Zondagavond
Alle leeftijden 17 j. en ouder
Gloria JEAN
Franchot TONE lijke kleuren. BATAVIAASCH
Alle leeftijden
17 j. en ouder NIEUWSBLAD voort:
A. S. WEEK IN
Attentie S DECA PARK, CINEMA en ASTORIA gaat vooraf de
enz. gelieve men
zich te wenden tot

actueele marinefilm „DE MARINE VLIEGT" f CAPITOL 996

TOKO BOGOR
Provisiën en Dranken
Cary COOPER en
Madeleine CARROL

Teleioon No. 7 (zeven)

J.ÏÏ. MTED POLICE"
EEN ALLERAMUSANTST, VLOTGESPEELD BLIJSPEL VAN EEN 17 Jaar en Ouder
ATTENTIE
„VICTORY HOUSE"
!

GROOTVADER, EEN VADER EN EEN DOCHTER, DIE ELKAAR KELDERS' NACHT VEILIGHEIDSDIENST Matinée: Zaterd. 4 u. n. m.
HET LEVEN UITERST GECOMPLICEERD MAKEN. „DE NACHTW A C H T" Zond. 10.15 u. v.m. en 4 u, n.m.
Koningsplein Zuid 5 -

Tel. 2401 Annex Detective-Bureau „TIIE JUNGLE PRINCESS"

T'~ trfr Koningsplein Noord 12
*NANCY KELLY WEGENS Telf. Wl. 874 en 875.
Aan ons Kantoor is verbonden de Heer
T. Banning, bekend schrift-expert.
met
Dorothy Lamour en Ray Milland
*
ROBERT CUMMINGS Onderzoek op echtheid van Documenten,
Kwitanties, Testamenten enz.
Onderzoek anonieme brieven.
alle leeftijden
969
| *HUGH HERBERT W'
WIJ BESCHERMEN UWE
Een telefoontje, en de Heer Banning is bij U.
Serieus onderzoek gegarandeerd.

m *
ROLAND YOÜNG
BEZITTINGEN
112 le en 3e _
.
De Leider
W. J. KELDER.
Oud-leerling van „Van Ledden Huls^bosch"
, „
en >.Zij" zijn een dagje uit.
verliefd tegen hem aange-
vleid en lispelt „Lieveling, dat we nou
straks terug konden zweven
:

"

„Dat zou ik ook wel", zuchtte hij,

„want ik heb geen geld meer voor den

I
trein \
dagen Business as Usual!
'NEW UNIVERSAI Alle opbrengsten ten bate van het British War Charities Fund. „Ik heb mijn stem laten verzekerèt*-»-
voor ƒ 50.000".
PICTURE 1 n Wat heb ie ,met het Beid ge-
EEN VROOLIJKE, ROMANTISCHE COMEDIE, WAARIN EEN teBatavia, Cheribon, Semarang en Magelang daan. ?"
LOOPJE WORDT GENOMEN MET DE „HIGH SOCIETY"
A. S. MAANDAG IN ASTORIA
! ....

belasten zich met alle aeeoutants-

tCK jh een verzekering bli
en belastingzaken ■ f\Y\ Cl 1 •X 5 Arl
"
.

T A %■» t

KVooCf" krijgt cc. lia ais u een arm

*
—4. _ _

I
'

u vijf
995 wanneer u een been honderd
verliest
gulden
dazend
en als u het geluk hebt uw hals te
breken zelfs vijf duizend gulden l"
 i i i i t'TtitTirronrlrv rt 1 O To*«tin»«' 1 T WKFiOK DLAD
whtn-Au van u jahdan
rw*
L*ateruag
—

ÖAX AVIAASLitI
.

IS UW EIGE.V SI'HULD

peetjes
EEN GEMEUBILEERD HUIS, niet PMESSEN verkrijg-
te groot, gevraagd. Aanbiedingen onder t duizenden dozijnen,
ndeerd. Monster gra-
No. M 177 Bat. Nieuwsblad.
it Tan Hok Tjoan,
:
ÜET c*r
indien U niet tevreden is over het m Jr K<l
geleverde, als U bij bestelling niet
Bent U net zoo verstandig
v> V.?
nauwkeurig heeft opgegeven, wat Si
U verlangde.
Indien U LIMONADE of AER-
BLANDA bestelt bij Uwen lang-
als mijn
ganan, is het beslist noodig, dat
keus. Er zijn
Ze moest Sherry bestellen. Moeilijke
U er bij opgeeft, dat het van
„LOURDES" moet zijn, dan is ü
er zeker van iets goeds te krijgen. zooveel merken. Maar zij zei:
Waarom zoudt U iets riskeeren
?

VOOR VERSCHER EN SMAKE- 1, Batavia-Stad.

M 173 Heeft Uw langganan toevallig wijnkooper
LIJKER BROOD steeds bij Bakkerij
Thio Bok Seng, Tel. Wl. 777. Gevestigd .ze artikelen niet in voorraad, „Je moet op den naam van den
letten. TALLY HO wordt door OUD geïmporteerd. Dal
sedert 1885. M 169 DAME HUISHOUDING voor halve vraagt dan even verbinding met
dagen, liefst Ind. Eur., middelb. leef- Vvk-.".
bijlessen tijd, goed kunnende koken en naaien, M. w. F. „LOURDES"
BIJ ONDERWIJZERES
voor kinderen van de lagere school. gevraagd. Brieven No. M 134 Bat.
950 zijn wijnkoopers sinds 1877 en die weten dus wai
Nieuwsblad.
Van Heutszboulevard
Sherry is. Daarom neem ik TALLY HO!
Inlichtingen :
IG, Batavia-C. M 182
TJIKAMPEKVVEG 3, vlak bij sta-
HUIS Gg. Pesajoeran Blakang 1 en tion Pegangsaan,
huis, voorgalerij,
te huur, modern
zitkamer, eetkamer, Dames-Schoonheidssalon
«1 En óf ze gelijk had I Voortreffelijke droge Sherry.
6 Mangga Besar te huur ; 2 huizen
Patekoan a ƒ 17.50 en ƒ 15. ; Gang 2 slaapkamers, garage, ƒ 70. per Even Engelsch als het i
Tombora a ƒ 6.—. Te bevragen Tan maand. :
M 167 „Tatly Hol" van den I En dat voor roo'n lagen prijs. Ik geniet nu weer
Yoe Hok. telefoon Bat. 391. M 188
BADPLAATS „ZANDVOORT"
toegankelijk het
is jagermeesier, den leider I iederen dag van mijn geliefkoosd drankje. En
KINDERMEISJE gevraagd, v.g.g.v., nog steeds voor pu-
Pasar Baroc No. 128 van de traditievolle vcs-
bij een meisje van 6 jr. Salaris ƒ 15. bliek van 7 u. v.m. tot 6 u. n.m. wie ik dezen Sherry ook voorzet, iedereen vraagt
M 174 Bat.-C. Tel. WI. 4467 senjacht even Engehch
—,

extern, 's Zondags vrij. Kediriweg 11,

aanmelden 's middags na 5 uur. van smaak is de Sherry, .Jj direct naar het merk van dezen heerlijken drank.
M 187 VOOR SMAKELIJK EN GOED � PERMANENT WAVE
ETEN naar Laan Kadiman 13, vanaf
� WATERGOLF die dezen naam draagt. IU Hij is dan ook voortreffelijk. Heusch, U moet
GEMEUBILEERD HUIS te huur, op ƒ 20. 's maands en tevens kamers —

ofe,
goeden stand ; aanwezig frigidaire, met kost te huur voor werkende meis- � MAKE UP TALLY HO Sherry vandaag ook probeerenl
aircond., slaapkamer, geyser. Inlich- jes en jongelui. M 175 � GEZICHTSMASSAGE
tingen: Djocjaweg 89, Batavia-C. � MANICURE
M 112 DAMES ! Slankheidskr. v. Mevr.
Fransz werken zuiverend en zijn niet enz., enz.
DAME vraagt dringend ƒ 125. tel- lax. Het aangewez. middel om jong, met en zonder electrische stroom,
leen. Condities nader overeen te ko- sl. en fit te blijven ƒ 3. en ƒ 5.—.
men. Alleen op serieuze brieven wordt
ingegaan. Brieven onder No. M 179
Ook in alle apoth.

DOOR MOBILISATIE-OMSTAN-
M 176 door
schen
gediplomeerde vakmen-
met jarenlange praktijk in len d e d £ngl
Sherr
i s h taste
Bat. Nieuwsblad.
DIGHEDEN te koop aangeboden groote schoonheidssalons
: in
COMPLEET GEMEUBILEERD „Wevery". voor ƒ 3.500. cash. Brie- Hongkong en Soerabaia. Wijnen van OUD
HUIS, Dordrechtlaan 14, Noordwijk, ven onder nummer M 196 Bataviaasch Geïmporteerd door Wed. G. Oud Pz. & Co. N.V.
bevattende 2 slaapkamers, te huur Nieuwsblad.
955
Zuiver als goud Wijnkoopers sinds-1877 '
vóór ƒ 100.—, inclusief nieuwe G. E.
C. koelkast. Bevragen telefoon Wit. TWO-SEATER, Ford V 8 1936, in
4528. Wit. 993. Bat. 1675. M 186 uitstekenden staat verkeerend. Dr.
Becking, Tjikeumeuh 64, Buitenzorg.
•».V* - eg • I *

NIEUWE BUNGALOW, gemeubi- M 195

leerd, vaste waschtafels, electrisch
licht, met 7000 M- grond, te koop. Pri- KOST EN INWONING, liefst in
L, i tbviai
ma uitzicht boven Soekaboemi. Inlich- Centrum, gevraagd voor een school-
tingen de Vogelweg 30 Tel. 54 Soe-
:

kaboemi.
gaand meisje. Toezicht op de studie
M 171 vereischt. Brieven onder nummer
v^ledüifiir?
Een" advocaat had twee heeren op'
TENNISBANEN VAN DER HOUT-
M 192 Bat. Nieuwsblad. zijn kantoor, die hem kwamen spre-
ken over het oprichten van een firma.
Spoedig in RE X
LAAN met zeer ruime uitloopers. Nog HOLLANDSCHE FAMILIE Z.k. De advocaat liep het ontwerp der ,VSAILIXfi ALOIVG"
eenige ochtendbanen te huur tegen heeft beschikbaar groote gem. zit- en acten door. met
billijke prijzen. Inlichtingen Welt. 336. slaapkamer met eigen terras en voll. „Maar er staat niets in voor het|
M 172 pension, ook geschikt voor echtp. geval van brand of faillissement daar | ;
JESSIE MATHEWS
Schuilk. aanw. Te bevr. ; Kramat 91 moet toch iets over gezegd worden".
KRAMATLAAN 3. te huur voor schuin t.o. Raden Saleh. M 193 „Goed", spraken beide firmanten Roland Young -
Barry INlackay
tegelijk, ..maar zet er dan bij, dat de
■

ƒ 130.—, N. Tamarindelaan 10 ƒ 130.—,

baten gelijkelijk verdeeld moeten wor-
Tandjonglaan 16 ƒ 127.50. Minangka- LEVERT ETEN BUITENSHUIS Gg.
bauweg 13 ƒ 125.—, Julianaweg 4 Tengah Noordwijk No. 16 paviljoen.
ƒ 115.—, Spoorweglaan 1 ƒ 60.—. Te .Voldoende voor 's middags en 's avonds. Fr
den".
v
-<
/

'V ' JÊto. "'1

ijevragen : N.V. De Woning Mij. v. i'. Per persoon ƒ 15.—. Twee personen
Heutszboul. 55. tel. 353 Wit. M 190 ƒ 20.—. Smakelijk en goedkoop.'Wordt sti
.

niet bezorgd. M 189 Onderwijzer „Zeg, Jantje, waar- :

Vnor rjion OM i/4a nrvvnr» t»on non

WIE is bereid inteiiigenten Russi- UtVUVit UV w»
tvii UWI Vil Uil

tam*
» »

schen jongen 11 jaar, Shanghai- GROOTE GEMEUBILEERDE BUN- mensch ?"

evacué, Engelsch sprekend, eenig on- GALOW i „Frieda", gelegen dessa Jantje „Om te zien meester". :

Onderwijzer „Om te zien ? Dat

<

derwijs te geven ? Slechts geringe ver- Tjiteeïs Tjidjeroek, spoqrhalte Ma- :

klopt niet
'

goeding mogelijk. Brieven onder No. sing. te huur. Te bevragen aldaar of

!"

917 Reclamebureau De la Mar, Ba- brieven onder nummer M 180 Bat. Jantje „Jawel, v.ant als ik geen
I i i

tavia-O. M 191 Nieuwsblad. ü

T ooren < had, zakte mijn pet in myn
-V* oogen !"
-»
w

ZWAKTE Aambeien, asthma, ex-

! GEMEUBILEERD te huur voor den
ceem, rheumatiek, urinewegen, suiker- duur van den oorlog of langer, voor
<

ziekte, enz. Genezing gegarandeerd, ƒ 175. per maand ruim modern:

De dokter U haalt maar steeds
:
'
j

Zonder operatie ! door Prof. Tabib verdiepingshuis op Nieuw Menteng

N. M. Sher. occultist, astroloog, Senen (Batavia-C.), 7 gesloten vertrekken (4
uw schouders op als ik om 't geld j
1 i

41, Batavia-C. Buiten de stad medi- slaapkamers), en van de rekening vraag, maar dat gaat ':^rl
:
schuilloopgraaf toch niet 1" . t
■
:

cijnen onder rembours. Ook aan huis schuilkamer aanwezig. Brieven onder De patiënt i „Waarom niet ? Toen
!

:
te ontbieden. M 170 nummer M 185 Bat. Nieuwsblad. ik ziek was. en aan u vroeg, hoe 't er
i

Senen 117 Batavla-C. Tel. Wl. 1917 mee ging, haalde u ook maar steeds
MODERNE GERIEFELIJKE HUIS- KINDERLOOZE WEDUWE met Bodjong 108 Semarang Tel. Sm. 1214 uw schouders, op".
<
.4
JES te huur aangeboden in de Bak- pensioen gevraagd voor verz. en op- v'V- '

Gemblongan 71 S'baja Tel. Z. 3951

:
]

straat even voorbij het station Mr.- voeding 2 moederlooze kinderen, 8 en T*A
Cornclis. Huurprijs ƒ 18.50 per maand; 10 jaar, bij oud gepens. Volledige brie- Kajoetangan 101 Malang
i

Kepandian 63 Paiembang
7;
:

verder de woonhuizen Bekassiweg O. ven motto „opvoeding" p/a Beuzekom, Een man een man, een woord een
Sinagarweg, Tjidadak. Kesawan, Medan
l i

134 (huur ƒ 35. p.m.) en 146 (met M 184 woord.

garage ƒ 37.50 p.m.). Te bevragen Speciale voorfilm :
:
Een vrouw, éen vrouw een woor- ;
Laatste en nieuwste Cinesound
le Bakstraat 6, Tlf. Wl. No. 1044. EEN VRIENDELIJK TEHUIS aan- PRIJSCOURANT GRATIS denboek een woordenboek !
M 194 geboden voor Ind. of Eur. werkende News :
{

jongedame. Samen met drie andere BOMBARDEMENT

OEK ST 'IE syi dames. R. K. Omgeving Nieuw Men-
I. Pitmai
sikaal onc
van Ec
;elfstudi
teng, bij tram en trein. Halte Gon-
dangdia. Alles inbegrepen ƒ 40. —.
VROUWELIJKE HULPKRACHTEN VOOR HET SINGAPORE
KONINKLIJK NED. INDISCHE LEGER.
n
gbaar in khandel Brieven onder nummer M 183 Bat. 17 jaar en ouder.
Nieuwsblad. ito.
—— ; c MATINÉE'S
Voor den verbindingsdienst van het Leger worden vrouwelijke, UITSLUITEND ZONDAGMORGEN 9 EN 11 UUR V. M
Een wervelwind van vroolijk-
Nederlandsch sprekende hulpkrachten gezocht.
STRIJDT MEDE Eischen: tenminste Mulo-opleiding en diploma's typen, terwijl zij
die in het bezit zijn van een einddiploma vijfjarige H. B. S. de
„P ANAMA LAD Y"
„KE STAYED FOR
BREAKFAS T"
heid en humor.
980 (alle leeftijden)
voor Melvyn Douglas en
voorkeur hebben. Lucille Ball Alan Lane
De Herrijzenis van ons Vaderland Een verband dient te worden aangegaan voor den duur van den Loretta Young

Koopt Uwe geschenken op ons aller

oorlog.
Salarieering ƒ 45.:
gedurende de eerste proefmaand en ƒ 70.
—

per maand bij gebleken geschiktheid.

—
17 Jaar en ouder
970
17 Jaar en ouder
971
TOKQ~ PANDORA I
Permanente Spitfirebazaar
Laan Holle 5Xa Tel. 2293 WL
Dragen van de gratis te verstrekken uniform is verplicht. Manufacturen, Speelgoed

J. DE REGT-Pousma, Soloweg 6, Batavia-C. Telf. 1904 Wl.

Schriftelijke sollicitaties te richten aan den Inspecteur der Genie.
Persoonlijke aanmelding c.g. nadere inlichtingen van 17 —lB uur
Floresstraat 1, Bandoeng. 999
0 es en le kwaliteit
Bul tzakken-maker U.
kapok

en „O riep hij uit. „Wel, dan is de zaak Neen, neen ; het doet er niet dat nog wel, nadat gisteravond allemaal
FEUILLETON 't waar wat de couranten zeggen, dat was. Misschien aanvaardde Shluker !" „

je „weet-wel-wie" gevangen is?"
Shluker's gezicht verwrong zich, toen
hij knikte.
misschien ook wel de overigen der bende in orde. Je begon mij ook schrik aan te toe, wat het is !... Wat!... Neen ! Neen haast uit was! Ik zei ze je hoorde
behalve Danglar ! Zigëuner-Nan op jagen. Ik ben heelemaal niet taai en ik zeg ik je ! Niets ! Vanavond niet! Dat het dat iedereen zich koest moet
weet niet, waar ihij is; maar ik kan je eijn de bevelen... Neen, ik weet het houden. Maar ze denken, dat ze een
het eerste gezicht als Zigeuner-Nan en,
als zulks het geval was, kon het plan wel zeggen, dat er verder niets is om niet ! Nan is hier nu... Wat?... Je zult makkelijk karweitje te pakken hebben

Blonde Marie „Ja ; het is maar al te waar", ant-

woordde hij. ,Die verdoemelingen, alle-
om een natuurlijke vrouwelijke bezorgd-
heid over Danglar ten toon te spreiden,
je ongerust over te maken.
gisteravond achter Blonde Marie heen
en het lukte niet. In plaats daarvan
Hij zat ervoor boeten, als je het doet!"
Shluker snoot nu dreigend. „Wat?...
Welnu, wacht dan ! Ik zal bij je ko-
en zeggen, dat ze het gaan doen. Ik
moet het trachten te beletten en jij
maal ! Maar zij lieten hem weer niet uitgevoerd worden, tenzij Shluker moet mij daarmee helpen. Begrepen,
door loopen". haar een aanwijzing in die richting gaf. waren zij hem te glad af en legden men... Neen, natuurlijk zal het niet Nan?"
Maar, afgezien van dat alles, kwam zij hem aan de brandtrap vast zooals de lang duren ! Wacht! Begrepen ?"'
„Mooi zoo !" zei Rhoda Gray ernstig. niet verder. Zij beet teleurgesteld op couranten schreven. Skeeny en de „Ja", zei ze machinaal.
Frank L. Packard „Waar is ie, dan ?" haar lippen. Zij had veel verwacht van Krekel, die met hem waren in dit spel, Hij gooide den hoorn op den haak
en stond snel van zijn stoel op. „Die gek- Haar geest merkte snel. Misscüiien w£is
Shluker schudde zijn hoofd.
dezen Shluker, maar Shluker bleek niet hadden zelf geen tijd om hem los te de avond tenslotte toch nog geen mis-
de bron van inlichtingen te zijn, die zij maken voor de smerissen kwamen. ken !" mompelde hij woest. „Neen, het
„Hij heeft het niet gezegd", zei zal niet lang duren, eer ik daar ben !" lukking! Om in nauwe betrekking te
(Nadruk verboden) verwacht had, verre van dien. Daarom zei Danglar tegen hen om er
Shluker. Hij greep Rihoda Gray's arm. „Ja, en jij komen met •ai de leden der bende was
nog beslister
vandoor te gaan en hij vertelde aan de gaat ook mee eveneens een van haar voornemens en,
Zij probeerde het weer agenten het verhaal, dat in de cou-
!
Je zult mij helpen om
„Hij heeft het niet gezegd ?" praatte daar zij vanavond Danglar niet kon be-
dan eerst. ranten stond. Hij speelde het werkelijk wat verstand in hun hersens te bren-
36) Rhoda Gray, een weinig bits na. „Wat
bedoel je, dat hij het niet gezegd heeft ? „Och, spreek op toch !" snauwde zij. klaar en ze lieten hem vandaag gaan...
gen, als het mogelijk is hè Die gek-
?
reiken, was hier een: „Sesam, open u'
voor de verblijfplaats van twee der an-
1
Ongedurige kleine zwarte oogjes „Waarvoor is het noodig, om zoo taai te maar hij telephoneerde daar net dat ken !"
Heb je hem gezien ?" deren. Zij zou nooit een betere kans
ontmoetten de hare, toen het kale zijn ! Je hebt mij toch gehoord, is ze hem nog in de gaten hielden en De man was vreeselijk opgewonden. krijgen, of een, waarbij gewaagdheid en
hoofd opgeheven werd van een oude Shluker wees met zijn hand naar de 't niet ? Waar is hij ?" dat ik de boodschap moest rondsturen,
schrijftafel en het verschrompeld ge- telephoon op de schrijftafel. „Hij sprak
Hij trok Rhoda Gray half mee, den win- gevaar, zooals nu, onder de hoede van
dat de eerste paar dagen het deksel kel door, naar de voordeur. Verrast, Shluker, zoo al niet geheel verwijderd,
zicht van een ouden man werd zichtbaar daar net ipet mij". Shluker boog zich plotseling naar stijf dicht moest blijven, en
onder de stralen der van een blikken voren en keek haar ontsteld aan. ontsteld en niet erg op haar gemak, tenminste tot een, blijkbaar onbeteeke-
kap voorziene lamp. Plotseling grinnikte
„Welnu, dan" Rhoda Gray waadde
Shluker hield plotseling op toen de zag zij hem de deur sluiten en volgde nend minimum waren teruggebracht.
toon, „waar is
Shluker en liet zijn verkleurde tanden een?"meer beslisten „Is er iets niet in den haak ?" vroeg telephoonbel ging en greep naar ihet hem over de binnenplaats, terwijl hij Ja, zij zou meegaan. Weigeren zou ge-
zien, waardoor Rhoda Gray zich in-
hij hij op strakken, zachten toon. „Wat instrument. voortdurend in zich zelf mompelde. lijk staan met haar eigen voorgenomen
'

stinctmatig een weinig terugtrok. Hij maakt je zoo verlangend om het te handelwijze den rug toe te keeren,
„Ik weet het niet", zei hij. „Ik zeg je Rhoda Gray plukte onnoodig aan „Wat 's er aan de ihand ?" vroeg zij
was een onverkwikkelijk en buitenge- weten ?"
evenals aan het besluit, dat zij geno-
woon walgelijk oud schepsel. immers dat hij het niet gezegd heeft". haar sjaal, toen de ander den oproep hem tweemaal. men had.
,.Zoo, ben jij daar, Nan !" gromde hij. Rhoda Gray bestudeerde het ver- Rhoda Gray lachte. beantwoordde. Tevergeefs! Een won- #

derlijke bitterheid maakte zich van haar Maar eerst toen zij de straat bereikt
„Je komt dus den ouden Shluker eens schrompelde en afzichtelijke oude schep- „Niets", antwoordde zij koel. „Dat heb hadden
meester. Haar plan was dus, ten- en Shluker zich zoo snel voort-
opzoeken, hé ? Je komt ook niet te
dik- sel, dat, in een stoel gedoken in het ik je al eens verteld, is het niet? Ik spoedde, als
wijls ! En wat heeft je nu minste voor vanavond, mislukt. Shluker de hij kon loopen, beantwoord-
hierheen ge- vuile, afgeschoten kleine kantoortje, schrok toen ik die couranten las en hij haar vraag.
bracht ?" haar deed denken aan een listige, oude ik ben het nog niet te boven. Daarom wist niet, waar Dangl&r was. Daarvan
(Wordt vervolgd)
spin, die in haar net op een onvoorzich- was zij overtuigd. Shluker was —. Plot- „Het zijn de Mops en Pinkie Bonn !"
,,Ik kan toch zeker lezen, is het niet ?" \ wil 'k het weten en jij schijnt bang te
Rhoda Gray keek tersluiks om zich heen tegen haar ?tige prooi zat te loeren. Loog de man zijn
om je mond open te doen !"
seling keek zij naar het verschrompel- stiet hij nijdig uit. „Ze zijn in de ka-
over.!i de oude
Koesterde hij eenig arg- mannetje. Van den gewonen mers van de Mops. Pinkie keerde daar-
*

en boog zich toen tot den ander

*7 r\i-r tt»nf n V» J n
r» r» v»
\ waan ? Waarom zou hij dat doen ? Hij
ti_ Shluker zonk met een trek van ver- toon, was Shluker's stem plotseling heen 'terug, nadat hij getelephoneerd
iK. uea naö niet
11
r\ «■»
10 ex
» « %

1TVM.U iiaiiu r
CAM.11 VAC
het minste teekengegeven.dat lichting op zijn gezicht weer in zijn overgegaan in een scherp protest over had. Ze hebben iets uitgesnuffeld,
den heelen dag stijf van schrik, is haar ruwe taal onverwacht dat
of onnoodig stoel terug. iets. Zij luisterde nu : ze door willen zetten. Die gekken! En
>
 1
BATAVIAASCII NIEUWSBLAD van Zaterdag 3 Januari 1942 -
DERDE BLAD

Indische Bommen brengen Vernieling op Miri

Goede Aanvalsstemming bij Strijders in Voorste Linie
„Ik kneep Hem als
Wonderbaarlijke Redding
Prachtig Teamwork van
Boven dc onafzienbare ocrbosschen
van een der groote eilanden van
onzen archipel, welker rijkdom wij
nooitbeter beseften, dan op dit
!
moment, nu een brutale vijand er
zijn klauwen naar uitstrekt, ijlt een
transportvliegtuig van deMilitaire
Luchtvaart voort met een snelheid
van omstreeks 300 kilometer per
uur.
Het is het voorloopige doel van zijn
tocht reeds vrij dicht genaderd. Daar
overhandigt de radio-telegrafist den
piloot de uitwerking van een zoo juist
ontvangen code-telegram. In het kort
komt de inhoud hierop neer, dat in
verband met een dreigenden luchtaan-
val het peil-station van de vliegbasis X
tijdelijk buiten werking Ls gesteld. Men
wordt verzocht dat station voorloopig
niet op te roepen. „Wat doet U" ? vraagt
de radio-man aan den bestuurder.
„Doorvliegen" luidt het onverstoorde
antwoord en zoo vliegen wij, nog altijd
met een snelheid van 300 kilometer per
uur naar de plaats, waarheen zich ook
een macht van vijandelijke bommen-
werpers spoedt.
Wie zullen er het eerst zijn, zij of
wij ? , draaid met mijn gezicht naar boven hem bijna".
I
een Oude Dief"
van Vliegers
onze M. L.
De vechtstemming was patent en er
viel geen spoor te bekennen van ner-
vositeit, zoo kort na dezen eersten
aanval op een Nederlandsch-Indisch
vliegveld. Er was alleen een -sterk ver-
langen om er zoo spoedig mogelijk wéér
op los te gaan en den vijand het ver-
lies betaald te zetten, dat daags te voren
geleden was, tóen een der vliegtuigen bij
een aanval op Miri was neergeschoten.
Vier kameraden hadden daarbij het
leven verloren," luitenant Groene-
v e 1 d, de sergeanten C o b u s en
P r i ns e en de brigadier H a a k e.
Vier dappere kerels en goede kamera-
den.
Terwijl wij spraken met hen, die den
tocht naar Miri, waarbij deze slachtof-
fers vielen, hadden meegemaakt; waren
elders reeds de vliegtuigen opgeste-
gen, die wraak gingen nemen en die
ook inderdaad wraak genomen hebben.
Een kruiser en een transportschip wer-
den in lichterlaaie achtergelaten. De
Japanners weten, dat zij in de vliegers
van de Militaire Luchtvaart van het
K. N. I. L. hardnekkige en onvervaarde
tegenstanders hebben, die niet alleen
bereid en in staat zijn, lederen toege-
brachten slag te vergelden maar die
tevens het initatief nemen en niet aar-
zelen den vijand op te zoeken, waar hij
zich' ook bevindt.
Ontze eerste kennismaking met de
strijders in de voorste linie is van op-
wekkenden aard geweest. Er heerscht
De machine vertoonde intusschen tal
van teekenen in een hevigen strijd ge-
wikkeld geweest te zijn. Het mag wel-
haast een wonder heeten, dat er
geen dooden te betreuren zijn.
Intusschcn waren de onzen niet on-
gehavend uit den strijd gekomen. Een
der Glenns bracht drie gewonden mee. WONDEREN
De eerste bestuurder had een schot
door zijn hand
vinger gedeeltelijk
gekregen,
was
waardoor één
meegenomen
Er zijn trouwens meer van die won-
en deren gebeurd op de tochten, welke van
de pees van een anderen vinger was deze basis uit werden gemaakt. Zoo
geraakt. zagen wij een stuurstoel, die twee ga-
De tweede bestuurder had een schot ten vlak naast elkaar vertoonde. Het
in de knie gekregen, waardoor de knie- is voor iedereen een mirakel, hoe de
schijf was verbrijzeld. De luchtschutter; man die op dezen stoel zat er ongedeerd
die tevens vis fotograaf fungeerde was is afgekomen. Er is maar één verklaring
op het moment, toen hij bezig was door voor te vinden n.l. dat de bestuurder,
het bommenluik foto-opnamen te ma- toen het linksche schot in den stoel
len, in een der schouderbladen getrof- kwam, zijn lichaam naar rechts gebo-
ftn. gen had en dat, toen het rechterschot
De verwondingen van den laatste wa- den stoel trof, hij zich naar links had
i':n vrij onbeteekenend, die van de beide verplaatst
bestuurders ernstiger. Zij zijn onmid-
Op een andere vlucht werd
dellijk overgebracht naar een der mili-
taire evacuatie-hospitalen. een der inzittenden door een kogel ge-
troffen, die afketste op zijn horloge en
toen terecht kwam in zijn bovenarm
„IK WAS TOCH ZOO NIJDIG"
daar een leelijke wond makende. Het
was dit toestel, dat het misschien in
Wij hadden tijdens ons verblijf op de den strijd het zwaarst te verduren
vliegbasis gelegenheid den derden ge- kreeg. Het had een vijandelijk vlieg-
wonde te spreken. Hij was reeds dagen tuig, een marine-jager, niet snel genoeg
na het gebeurde weer aan het werk en van zich kunnen afschudden.
hij gaf ons zijn voornemen te kennen
Met tal van schoten in het achterdeel
een volgenden keer weer van de parlij van het vliegtuig,
in een der tanks,
te zijn. „Ik was toch zoo nijdig", zocr gelukkig juist een, welke* leeg was*
vertelde hij ons. „Net lag ik op mijn cn in een der wielbanden wist de be-
buik met het foto-toestel over den rand stuurder zich ten slotte aan den ach-
van het bommengat of daar voelde ik tervolger te onttrekken.
een schok. Ik schoot op en slingerde het Dit zijn de ernstige momenten. Er
toestel nog net in de kist. Bijna had ik raren ook komische. Zoo
van dien
het verspeeld. Maar ik heb toch nog luchtschutter, die in den staart van zijn
enkele goede foto's gemaakt. Hier han- vliegtuig Deze Russische soldaat knipt, na voorzichtig naar de vijande-
liggend, een vijandelijk vlieg-
gen ze" en hij toonde ons de negatie- lijke linies te zijn gekropen, het prikkeldraad door, waardoor de
tuig op den korrel kreeg. Het was echter
v» n van de gemaakte opnamen waarop etn beetje ver infanterie straks on gehinderd kan oprukken
men den rook kan zien opstijgen uit (■e telefoon ,zijnaf. Hij schreeuwde door
ctn der schepen op de reede van Miri. teetje langzamer
bestuurder toe: „Een (Nadruk verboden)
luit, anders kan ik
„Ik had me net nog maar omge- hem niet op zijn sode geven. Ik heb

Op een paar kilometers afstand van
de vliegtuigbasis zien wij groote branden.
goede aanvalsstemming. Met deze man- dus, of daar vliegt met een stel kogels Jammer voor den knaap, dat je een
achter elkaar vlak over mijn borst vliegtuig overheen en tusschen door moest, ons meedoen zal Azië het land van
nen kan generaal Ter Poorten wonderen in de lucht zoo moei- maar het hielp toch niets. Omkeeren vrede, overvloed en voorspoed worden".
verrichten. heen. Een vervelend gezicht, dat moet lijk kur\t remmen. De Jap ont-
.

„Daar liggen zij", duidt onze piloot ik toegeven. Toen hield het even op, snapte dien keer, maar kun je niet". Er zijn heel wat menschen in het
de luchtschut- Japansche rijk, die reeds vele jaren
aan. „Zij zijn mis geweest dezen keer". Eenige uren later bevinden wij ons maar of de duivel ermee speelde, daar ter nam zich voor, dat hij hem den f\Kll lrf V> 4* jiitl» Y. f
temidden van hunne makkers op een Dit zijn zoo eenige antwoorden, welke rr oo M A»«
xiCu van Xicu
A T«
«
/>

Een paar minuten later daalt onze
Lockheed en de menschen van
het vliegveld vertellen, wat er gebeurd
is. Zeven en twintig Japansche bom-
menwerpers zijn op bezoek geweest. Zij
hebben weinig of geen schade aange-
richt. Er is in totaal maar één gewonde,
een man, die, op zijn ladang werkend,
getroffen werd door een granaatsplinter;
Zoo goed als alle bommen vielen buiten
de basis. Alleen enkele brandbommetjes
kwamen aan den rand van het vliegveld
tericht.
Op den commando-post hadden wij
een onderhoud met den basiscomman-
andere basis. Enkele patrouilles zijn
kort te voren teruggekeerd van een bom-
bardements-opdracht. „Een kruiser en
een transportschip"; zoo deelt men ons
reeds mede terwijl wij uitstappen.
„Bravo f" •
! I 'I
„Miri komt ze duur te staan en wij
zullen ge-geen rust gunnen".
De 'bommenwerpers zijn alle op tijd
teruggekeerd. Van de dien dag uitge-
zonden: jagers zijn er twee over tijd. Er
zijn echter aanwijzingen, dat een dezer
twee koers heeft gezet naar een ander
vliegveld en men verwacht ieder oogen-
komt dat mirakel ineens weer op ons volgenden keer wel krijgen öaaii \juuti uxv
zou, den el-
aan. Ik, zoo snel als ik kan naar mijn mi- lendeling.
Het heeft dezen goeden
wij op onze vraag kregen. Er werd ech- pansche wanbestuur. Ze weten, dat deze
trailleur. ter spoedig aan toegevoegd :
„Maar je Isugenachtige beloften louter Japansch.
ïuchtsoldaat ongetwijfeld genoegen ge- hebt het al gauw veel te druk om aan bedrog zijn.
N ij d i g dat ik was en ik wou hen daan, dat den volgenden keer, die ver-
gevaar te denken. Je moet je dashbord
voor zijn raap schieten. Maar laat me vloekte Jap er van langs gekregen heeft Deze menschen zijn gewend aan mis-
nou dat verd
in de gaten houden, je moet je doel op-
ding weigeren En en brandend is neergestort. Waarschijn- zoeken, uitkijken naar vijandelijke vlieg- handeling zonder excuus door de Ja-
toen is het gebeurd met een sergeant lijk vindt onze luchtschutter het alleen
en blijkbaar ook met den eersten be- maar jammer, dat hij het 'zelf niet ge-
tuigen, je mitrailleur bedienen, en hon-
derd andere dingen meer doen, waar het
pansche politie. Afranselen en geeselen
komen dagelijks voor. De politie handelt
stuurder, een andere sergeant, v. d. 8., weest is, die hem,het genadeschot kon
in zoo'n situatie op aan komt. Als je je zooals het haar goeddunkt.Ze hoeft
die voor op zijn stuurstoel zat en die geven. Zijn jagersinstinct moet hem een oogenblik met iets anders bemoeit geen uitleg te geven als het haar invalt
naar achteren seinde, dat de hebben gezegd, dat het eigenlijk z ij n
piloot het stuur' moest overnemen. Ik recht was geweest. Maar ja, als hij
dan met hetgeen je taak is, dan ben je menschen den heelen dag in de zon te
Niet jij zelf alleen,
1
er geweest. maar laten knielen op den steenachtigen
heb toen gezegd dat die heelemaal uit- er nou maar aan gegaan is, dan krijgt iedereen, die zich in het toestel bevindt".grond buiten het politiebureau of splin-
geschakeld was. onze luchtschutter straks zijn kans bij
ters onder hun nagels te drijven, of hun
! eèn ander wel. . , i buiken met water te vullen en daarna
Nou en toen heeft die eerste ser- WAAR HET OP AANKOMT
geant , met zijn kapotte hand nog op hen te trappelen. Dikwijls verdwij-
DE VUURDOOP
•

dant, van wien wij vernamen, dat dezen
eersten keer de Japanners heel weinig
succes boekten. „Niet zooveel als wij
gisteren rfiet onzen aanval. Onze men-
schen hebben een Japanschen kruiser en
blik bericht, dat hij daar geland zal
zijn.
,
Ongerustheid heerscht er alleen
over den vierden jager, die blijkbaar
vele honderden kilometers de kist
gestuurd en veilig op den grond
gezet. Dat noem ik een pres t a-
ti e. Wij waren het heelemaal met
hem eens. Zoo'n daad getuigt niet
'
Van psychologisch standpunt is het
zeker belangwekkend te vernemen, hoe
nen er plotseling menschen. Eenige da-
gen later beveelt de politie hun fami-
Het komt er bij deze gevechten vooral
op aan, dat iedereen zijn taak ten volle lie de lijken te komen weghalen.
verstaat en geen oogenblik zijn positie-

deze menschen den vuurdoop hebben Hebben de Japanners eenmaal de

een vliegtuig-transportschip naar den
kelder geholpen. Zij hebben blijkbaar in
de gaten gekregen, de Japs, dat wij
het hen in Miri heel lastig kunnen
maken. Daarom komen zij nu met een
groote macht op ons af".
, kend, zijn eerlijke mannen. En zij toon-
JUWEEL VAN EEN KANS GEMIST
Een paar officieren van de jagers
voegen zich bij ons. „Doodjammer, dat
wij niet tijdig konden opstijgen. Wij
waren nét terug van een verkennings-
vlucht en nog bezig met tanken. Een
juweel van een kans gemist. Maar dat
zal ons een volgenden keer niet meer
gebeuren !".
Pogingen om de aanvallers te achter-
halen, nadat zij gepasseerd waren,
moesten worden opgegeven, daar er zoo
toed als geen kans bestond om deze
snelvliegende bommenwerpers in te ha-
len na den voorsprong, dien zij gekre-
gen hadden.
Er was vreugde over het daags te vo-
icn behaalde succes. Een paar voltref-
fers en verschillende „near-misses". van doorloopende gevechten tegen de
Twee krachtige schepen van de Japan-
sche vloot naar den bodem der zee. Een men in een niet genoemde stad in
Micces dat er wezen mag en een felici-
zijii: koers is kwijtgeraakt. Het laat-
ste wat men van hem heeft gezien,
was, dat hij een vijandelijk vlieg-
tuig achterna zat. Dit vliegtuig zag
men later met een zwarte rookpluim
neerstorten. Intusschen waren de
andere jagers en de bommenwer-
pers van het terrein van den strijd
verdwenen en sergeant W. was de
laatste dié vertrok (later op den
avond werd bekend, dat dit vlieg-
tuig bij een noodlanding ver van
den vijand was verongelukt en dat
de bestuurder daarbij was omgeko-
men.
Dramatische Ontsnapping
Chiingking, 30 Dec. (United
Press). Op Kerstdag had uit het be-
legerde Hongkong de dramatische ont-
snapping plaats van China's beroemden
eenbeenigen admiraal Chan Chak,
die een groep van 66 Britten en Chi-
neezen leidde, welke na een reeks
Japanners gisteren allen aankwa-
alleen van een groote wilskracht,
maar tevens van een vakmanschap,
dat grooten eerbied afdwingt.
Zooals altijd bij den terugkeer van
vliegtuigen na het volbrengen van een
gevechtsopdracht stond de ambulance
klaar en werden de gewonden naar de
ziekenzaal vervoerd, waar de op deze
basis gestationneerde doktoren medische
hulp verleenden. De luchtschutter had
intusschen gedurende de vlucht het ge-
wonde been van den tweeden bestuurder
reeds met een gummislang afgebonden,
waardoor het bloedverlies beperkt was
gebleven.
Het verluidt, dat zich onder de vluch-
telingen 26 Britsche officieren en 36
Britsohe minderen bevonden doch het
is niet bekend hoeveel er verloren raak-
ten toen de eene boot zonk. Tot de
ontsnapten behooren de vertegenwoor-
diger van het Britsche Ministerie van
Voorlichting, de Britsche Commandant
van een oorlogsbodem, één luitenant-
commandant, één R. A. F.-officier en
4 stafofficieren.
Admiraal Chan Chak, die 46 jaar oud
is en geboren 'werd op het eiland
ondergaan. Hoe zij zich voelden, toen zij
voor het eerst den vijand tegemoet gin-
gen.
Vliegers, het was ons reeds lang be-
den dat ook tegenover ons, zonder uit-
zondering, toen wij hen vroegen, hoe zij
zich gevoeld hadden, toen zij het af-
weervuur zagen en blootstonden aan de
aanvallen van vijandelijke vliegtuigen.
„Heelemaal niet
lekker". „Ik
kneep hem als een oude dief". „Ik
schrok me een aap, toen ik die
rookpluimen zag en wist dat ik daar-
Chan werd aan den linkerpols gewond.
Tot de Britsche officieren behooren
luitenant-ter-zee der eerste klasse Mon-
tague van het eskader torpedobooten, es-
cadrilleleider Ockford, majoor G. Kring:
van een Britsch-Indische tankeenheid,
majoor O. S. Morley. stafofficier, luite-
nant-ter-zee der eerste klasse Viney, com-
mandant van een torpedoboot, l.:itcnant-
ter-zee Yoran, de loods Kendall en de in-
specteur van politie Wotherston.
Het gezelschap vluchtte in zes snel'.e
ven verliest.
macht over de andere Aziaten in han-
den, dan dwingen ze hen hun eigen
Een goede vlicgcropleiding is hiervoor
van onschatbare beteekenis. Dit zegt totsche tradities en vroolijke nationa-
le dracht prijs te geven. Inplaats daar-
evenwel niet, dat een goed vredes-
van moeten ze de „nationale" uniform
vlieger ook een goed oorlogsvlieger is.
van slobberige Japansche khaki dragen.
Er wordt in het gevecht het uiterste
gevraagd van het concentratie-vermo-
gen van de bemanning. Wie in dit op- De Koreanen moeten hun lange wit-
gevoerde kleeren en hooggerande hoe-
zicht onder het vijandelijke vuur te- den opgeven. In Formosa snijdt de poli-
kort schiet kan misschien technisch nog
wel een goed, zelfs een uitstekend vlieger tie
de knoopen van Chineesche jassen
af. Zij houdt voorbijgangers aan en
zijn, voor het oorlogswerk deugt hij niet.
scheert hun hoofden kaal.
Het zwaarste is uiteraard de taak van
Onder Japansch gezag leeren de men-
den patrouille-commandant, die de lei- schen gauw, dat ze hebben te handelen
ding heeft te geven bij het gevecht van
naar het voorbeeld der Japanners. Ze
zijn patrouille. Het vechten van de
bommenwerpers en de jagers is in de moeten Japansch spreken, want er
wordt hun geen eigen taal, krant of
eerste plaats teamwork. Wie dat radio-uitzending toegestaan.
uit het oog verliest en meent op zijn
eentje te kunnen vechten is volkomen De zendelingen worden al ,gauw ver-
ongeschikt voor oorlogsvlieger. Ge- dreven, daar ze de menschen in hun
vechtsdiscipline is de hoogste vorm van eigen taal onderwijzen.
discipline. Die kan heel moeilijk worden
afgedwongen. Die moet zetelen in het Zieken moeten de Japansche taal ge-
bewustzijn van den vlieger, in.een diep bruiken in Koreaansche hospitalen,
gevoeld besef van saamho'origheid met daar het de verpleegsters verboden is
de kameraden met wie men er op uit hen te helpen in hun eigen taal. Elk
trekt. huis moet zijn eigen Shinto-altaar heb-
ben, met een afbeelding van de zon-
En aan kameraadschap tusschen de
I

Noord-Kwantung. motorbooten. Zoodra zij uit Aberdeen aan godin.

tatie waard, welke dan ook niet uit-
bleef.
De Legercommandant zond zijn
persoonlijke gelukwenschen en
voegde daaraan toe, dat heel Indië
trotsch is op de prestaties van onze
vliegers. Ook het commando uit
Singapore zond zijn gelukwenschen.
Het deed dezen mannen, die hier in
In totaal gingen op Kerstdag
denkelijk in de vroegere morgenuren
83 personen aanboord van 5 Britsche
marine-motorbooten en begonnen ter-
stond een race naar het onbezette
gebied van de Kwantung-kust, vermoe-
delijk ten Noorden van Hongkong.
Hen werd echter de pas afgesne-
den door Ja<pansche vlooteenheden
,
Hain a n, was commandant van de
Bocca Tigris forten aan de mon-
ding van de Parel-rivier toen de Japan-
schc opmarsch plaats had en zij Canton
veroverden.
*
Londen, 31 Duc. (Reuter). Kadio-
Chungking zond heden nadere bijzonder-
heden uit omtrent de dramatische ont-
de Zuidwest-kust van Hong Kong vertrok-
ken waren, werden zij door een Japansch
oorlogsschip onder vuur genomen. Kort
daarna werden zij door snelle Japansche
motorbooten aangevallen met machinege-
weervuur. Een boot, waarin admiraal
Chan, Yu Sha-Shi, de Chinees Fung, die
een in het Verre Oosten welbekend voet-
balspeler moet zijn, MacDougall en drie
Britsche matrozen gezeten waren, werd
mannen in wier midden wij enkele
dagen hebben vertoeft, ontbreekt het
De voorvaderlijke gewoonten van het
niet. De meesten hunner kennen elkaar gezin moeten verdwijnen. De Chinee-
reeds geruimen tijd en zij weten wat zij
sche tempels in Formosa werden ver-
aan elkaar hebben. Daarenboven wordt
nietigd. De historische reizende tooneei-
in den luehtstrijd een gevoel van ka- gezelschappen zijn afgeschaft vanwege
meraadschap en van op elkaar aange-
hun Chineesche herkomst. De Formo-
wezen zijn gesmeed, dat deze menschen
sanen moeten vergeten, dat ze ooit tot
voor heel de rest van hun leveli aan
het Chineesche ras behoord hebben en
elkaar bindt. de Japanners imiteeren.

de eenzaamheid, te midden van uit- waarschijnlijk kleine patrouillevaar-

t
snapping op den eersten Kerstdag van getroffen en zonk. Chan en MacDougall
gestrekte oerbosschen, hun vader- tuigen, waarop een reeks schermut- Ruwe klanten en fijnbesnaarden vindt Om de menschen van hun gewoonten
een gezelschap Britten en Chineezen uit werden beiden gewond, doch dank zij men onder hen, primitieve menschen af
landsche plicht op zoo bewonde- selingen en gevechten ontstond. Daar- Hong Kong. Het gezelschap bestond uit Pung, die een uitstekend zwemmer is, te brengen, dwingen de Japanners
renswaardige wijze verrichten, zicht- door zonk één Britsche boot en raak- en uiterst gecompliceerde geesten treft
71 personen, niet 82, zooals aanvankelijk bereikten zij een eilandje, waar zij door men er onder aan, maar samen vormen
hen, om hun huwelijks- en begrafenis-
baar goed. dit bewijs van hooge ten 16 personen verloren. Twee Japan- werd gemeld. een der andere motorbooten werden af- plechtigheden af te schaffen ; ze hebben
waardeering voor hun geleverde sche motorbooten werden echter ge zij een eenheid, die het hoogste goed
gehaald.
is van den mensch. tevens een geraffineerde manier om fa-
prestaties. j durende de gevechten tot zinken ge- Het waren vicc-aamiraal Chan Chak, Den tweeden Kerstdag, om 1 uur in milies Japansche achternamen te laten,
bracht door de Britsch-Chineesche zijn adjudant Yu Sha-Shi, 24 Britsche den morgen bereikten de overlevenden aannemen.
Wij kregen hier de eerste gelegenheid booten, welke alle bewapend waren met officieren en 45 minderen. Thans is vast- Namo in den Oostelijken uithoek van de
cm kennis te maken met het „bedrijf" één snelvuurkanon en 2 machinege- gesteld, dat Yu Sha-Shi en vier Britsche Mus-baai, waar zij de overgebleven mo- Japans Nieuwe Orde Dit „voorrecht" hebben alleen fami-
van een vliegbasis, met haar werkplaat- weren. minderen vermist worden. torbooten ijlings vernielden, ten einde lies van onverdachte loyaliteit tegenover
sen, haar groote voorraden aan brand- geen spoien achter te laten. Japanners. Behoudt men zijn
Bij het einde der schermutselingen bij Het lot van overwonnen volkeren voor-
stoffen, bommen, munitie en reserve- Onder de Britten bevond zich D. M. In een eerde.e uitzending had Radio- ouderlijke naam, dan is men gebrand-
onderdeelen, met haar electrische centra- de kust werd admiraal Chan Chak in MacDougall, secretaris van het Hong Chungking verklaard, dat het gezelschap
den arm gewond en in zee geslingerd, Kongsche departement merkt als iemand, die niet loyaal Is en
le, haar waterleiding, haar radio-instal- van Voorlichting, er in was geslaagd een aanval van snelle De Japanners zien nooit tegen bedrog de kinderen lijden
laties, haar telefoonsysteem, haar uitge- doch hij slaagde er in zich boven water die een schot tusschen de ribben heeft Japansche motorbooten af te slaan en een op, aldus de Singapore daaronder.
Free
breid wagenpark en alles wat er behoort te houden, tot hij opgepikt werd. gekregen en in een veldhospitaal werd aantal dezer booten tot zinken te bren- Press van 25 December.
Om hun Dit alles gebeurt, wanneer men onder
tot de uitrusting van een verblijf, waar Het gezelschap werd op de kust door opgenomen. Op het oogenblik van de uit- gen. nn te krijgen trachten ze de bevolking nf 4 TT— 4. v nn

veie honderden mannen iedere minuut Chineesche troepen ontvangen en naai zending was de kogel nog niet verwijderd,
|.

Het aanvankelijke bericht, dat Yu Sha- van Azië te dupeeren. Ze zeggend een behandeling
"'«
Ova CV 1/. ilCb 15
•

van den dag gereed staan voor het ver- S j i u kwa n, de hoofdstad van Kwan- doch MacDougall verkeerde in een uitste- Shi lid van den Centralen Politleken „Azië voor de Aziaten...... De Aziateni voor dieren, niet voor
:

vullen van hun zwaren plicht. tung, geleld, kende stemming. Raad was, is blijkbaar onjuist geweest. menschelljke wezens. Het Is een vreemd-
,
lijn onzQ " „Als .jullie' mett soortlge „broederschap"...
 BATAVIAASCII NIEUWSBLAD van Zaterdag 3 Januari 1912 -

DERDE BLAD

Van het Strijdtooneel in Malakka

stelling
De landstreek van Kedah wordt gekenmerkt door uitgestrekterijstvelden, met „eilanden" van rubber-aanplantingen Het Een Britsch soldaat, in een gecamoufleerde
gebied hier staat heel vlug onder water Hierboven zien wij een Britsche leger-eenlieid een ondergeloopen weg oversteken
Deze eenheid is op weg naar het front

■Tijdig werd het spoorwegmaterieel uil Noord-Kedah naar het Zuiden in veiligheid gebracht
Uit Penang, geëvacueerde vrouwen en kinderen, bij aankomst te Singapore

Ook- deze legerauto rijdt langs jvat in normale omstandigheden een weg is, doch thans tot een snelvlietendèn stroom geme-
Inheemsehen begeven zich, met al hun hebben*en houden, uit de
tamorfoseerd gevaarszone naar
veiliger Britsch. gebied

No„ enkele uit lenang geëvacueerde

vrouwen en kinderen Een kromming van den grouten heirweg, dichtbij liet front, waarheen cle versterkingen zich begeven

Voor de Dames
De Mode is Allerbekoorlijkst....
Maar als we wat ouder worden, kunnen we
niet alles meer dragen
Voor Twintig en tweemaal
Twintig Jaar
Niemand zal tegenspreken dat de mo-
de dit jaar, ondanks den oorlog en de
rampen die de wereld teisteren; allerbe-
koorlijkst is. Er wordt steeds maar over
jeugdig silhouet en alleraardigst
jonge-meisjes-kleeding gepraat. Maar
helaas zijn we'niet allemaal meer iong !
En daar zit nu juist de moeilijkheid.
De vrouwen, die twee maal twintig en
ouder zijn, moeten oppassen zich niet
meer als jonge meisjes te kleeden. Meer
dan ooit moeten zij opletten met al die
aantrekkelijke jeugdige japonnetjes, die
er zoo' aanlokkelijk uitzien. En niet
alléén met de japonnetjes, maar ook
met de hoeden en vooral met het kapsel.'
Een glad voorhoofd kan bij een glad
gezichtje heel aardig staan, maar wan-
neer rimpeltjes aanwezig zijn die veel
te veel uitkomen ?
Zeker, we blij-
ven langer jong dan vroeger, maar we
hebben toch niet de eeuwiae jeugd. Een
vrouw van veertig is bepaald niet oud
te noemen en een vrouw .van vijftig,-
zelfs van zestig, wanneer zij zich goed
conserveert, óók nog niet. Maar die
leeftijden eischen dat men haar kleeding
met heel veel zorg en overleg kiest. Een
knap, frisch jong meisje kan, wanneer
zij goed gebouwd ii, alles dragen ze
kan zich ook verschillende buitenissig-
heden permitteeren, maar dat kan een
vrouw die de vier kruisjes achter den
rug heeft, niet meer doen. Dat nu
wordt helaas ncgal vergeten en de mode
van nu geeft daar meer dan ooit aanlei- een tailormade rok
ding toe.
Heel korte rokjes en gekke hoedjes
bebooren bij een jong gezichtje. Vooral
bij strand- en badkleeding, voor buiten,
wordt veel gezondigd. De tijd, dat alleen
de jeugd zich in badpak vertoon-
de, is gelukkig voorbij. Er zijn thans
allerlei crigineele zonnebadpakjes en
badpakken in de mede, maar de vrouwen
die de charme .van de jeugd niet .meer
bezitten, moeten zich daar niet aan .wa-
gen. Het is toch zaak, kleeren, en dus ook
badpakken, zoo te kiezen dat we .er op
ons voordeeligst in uitzien. En dan ver-
baas ik me ér telkens weer over, hoe
gezette vrouwen zich in shorts kunnen
vertoonen en niet zien, dat zij zich in
zulke kleeding belachelijk maken. En...
niémand durft hun dat te zeggen.
Toch zijn de'ouderen bij het samen-
stellen van de mode niet vergetèh.- ;
Een van de groote modetijdschriften
publiceerde in een van zijn laatste num-
mers een groot aantal zeer modieuze
medellen voor hen,.die,twee maal twin-
tig zijn.' Hét'hééft er 'nóg'ééns'éxtra'de
aandacht op gevestigd, dat de vrouwen
van dien leeftijd zich niet door vooroor-
deelen in de war moeten laten brengen.'
Meri heeft ontdekt, dat pastelkleuren
heel goed passen bij grijze haren, en
in het geheel niet alléén geschikt zijn
voer de jeugd ; dat zwart juist niet al-
t ij d de aangewezen dracht is en dat
wit een oudere dame met mooi grijs
hacr zeer kan flatteeren. Moiré werd
voeler alleen door .oude dames gedra-
ger ; nu is het een favoriete'stof .van de
jeugd.'
De ouderen
moeton w;ten te kiezen,
ze moeten 'een behoorlijke, dosis' zelf-
kennis bazitten en zich niet door de
mode laten bedriegen ; óók niet door hun
spiegel. Zij moeten zich alleen laten
leiden door het het besef of hen iets flat-
teert en door niets anders. De mode ii
zoo rijk dat ze voor ieder wat biedt voor
ouden en voor jongen, voor dikken en
vócr dunnen, voor blonden en voor
zwarten
Een rok en blouse staan altijd jeugdig
en vlot. Dit soort kleedin> heeft iets
sportiefs.' Wanneer we aan rok-'en-blouse
denken, zien we in de meeste gevallen
BATAVIAASCII NIEUWSBLAD
voor ons met een aan wagen moeten, omdat de stijl niet
overhemd blouse :' de klassieke kleeding voor hen past.
die sedert rok-en-blouse in de mode
kwam, altijd gedragen is door meisjes
zoowel als door vrouwen, die de eerste
jeugd achter de rug hadden.. Maar het
is niet aan deze kleeding dat ik op het sportieve kleeding sportieve hoeden te
oogenblik voor jonge meisjes denk. Er dragen. Dat is 'een principe ! Maar prin-
zijn nu rekken in de mode die al heel cipes zijn er
weinig overeenkomst met de tailleurrok-
ken hebben. Deze zijn echter feitelijk is het zaak, niet te star aan modebegin-
alléén voor jonge meisjes geschikt of selen vast te houden. En daarom zou ik
voor vrouwen die een heel jeugdig figuur, iedere vrouw aan willen raden, daar zoo
hebben en een meisjesachtige verschij- nu en dan eens niet op te letten. Deze
ning. Deze rokken zijn heel wijd en zijn afwijkingen zullen ' haar kléeding' iets
aan" een " breede,' gladde, hauw om het origineels geven.
middel sluitende ceintuur gerimpeld. Ze
worden zoowel lang als kort gedragen behoort een klein eenvoudig hoedje, dat
en kunnen dus zoowel voor morgen, sportief van vorm is. Men kari het van
middag of avond dienst doen. Dat hangt vilt of stroo nemen, naar verkiezing.
Enkele Raadgevingen voor de Gastvrouw
Hoe het wel en hoe het
niet moet
Wanneer vva kennissen ten eten.
vragen en we beginnen met te zeggen
:
„We zijn al zóó dikwijls bij X. geweest,
en bij Y. en bij Z., we moeten ze nu ein-
delijk eens terugvragen
't Is verve-
lend maar we kunnen niet onbeleefd
zijn "
dan beginnen we met een ver-
keerd begin. Wanneer we onze ontvang-
sten zelf als een corvée beschouwen, zul-
len we er nooit iets aardigs en gezelligs
van kunnen maken. Zonder er verder bij
na te denken worden dan zij, die de on-
voorzichtigheid hadden ons in hun huis
te noodigen, op een gemeenschappelijken
„afdoener" gevraagd en we doen ons
onze eer als gastvrouw is er mee
best
gemoeid onze gasten lekkere spijzen
voor te zetten. Er moeten truffels zijn
zooals bij X. en kreeft zooals bij Y. en
champagne zooals bij Z....... Wanneer
de avond voorbij is, zeggen gastheer en
gastrouw „hè hè...... daar zijn we nu
weer voor een half jaar van af......" en
waarschijnlijk zullen de gasten hetzelf-
de zeggen wanneer ze weer thuis zijn.
Om een ontvangst, een dinertje of wat
dan cok te doen slagen, moeten gast-
heer en gastvrouw zelf plezier hebben
in hun ontvangst. Hun entrain zal zich
zeker dan cok van de gasten meester
maken en hun dinertje, zelfs als er geen
champagne, kreeft of truffels zijn, tóch
doen slagen.
De gastvrouw, die altijd succes met
haar ontvangst heeft, waar men altijd
graag heen gaat zal zij zijn die, wanneer
ze 's avonds laat door haar kamers
loopt, die nog vol rook hangen en waar-
van dc stoelen nog schots en scheef door
elkaar staan, tot zich zelf zegt: wat is
het ; toch gezellig om te ontvangen, ik
amuseer me eigenlijk nooit ergens zoo
goed als thuis !
Maar om dat te kunnen zeggen moet
een ontvangst ook van te voren tot in
de puntjes geregeld zijn (niet op het
laatste nippertje) ;
de wijn moet op
temperatuur zijn, de koffie goed heet,
de schotels met"zorg opgemaakt,' en......
de gasten met tact bij
elkaar gekozen. Zij moeten
het plezierig vinden elkaar te leeren
kennen of terug te zien.'
Natuurlijk moet het huls met bloemen
versierd zijn, maar niet zóó dat het'een
bloemenwinkel lijkt en er overal vazen
staan die gevaar loopen omgegooid te
worden. Niets is onplezieriger voor een
gast dan zulk een ongeluk te veroor-
van Zaterdag 3 Januari 1912 -
DERDE" BLAfi
voornamelijk van de stof af. Neemt men
voor een meisje een soort soepele effen
rayonne of zijden jersey of soepel
Maar waarom zouden we er. als we daar
nu een» zin in hebben, ook niet ,eens een
greoten breedgcranden hoed bij dragen
L.B.D. bij de familie Raadsman
velours-chiffon, dan zal zij in rok daar-
van gemaakt en daarboven een liefst
dien we eigenlijk gekocht hebben om bij
onze zomerjaponnetjes cp te zetten ?
Hoe met fantasie van den nood een deugd gemaakt
kan worden
gladde blouse zonder versieringen
glad juist als contraast met den ruimen
Het plaatje teent duidelijk aan hoe ge-
slaagd het effect is. Het jarje is van een
rok er allerliefst uitzien. Eenvoud is dikke kwaliteit gemaakt hef f t ;nas net naaiicamertjs, dat dne binnen-
voor de jeugd meer dan voor wie ook korte mouwen en greote zakken, de rok [niet leesbaar] muren heeft, te:\v;jl ae derde even-
het kenmerk van het ware. Rok en blouse
worden van ccntrasteerende kleuren ge-
is luider groen : de h;ed heeft die-
zelfre kleur en is met een wit gros grain Dat was nu al de vijfde keer
wijdig loopt aan üsn tuinmuur. Ze
dat ik heeft er een glimmend zwarte lambri-
in de duisternis rcering laten verven en nu vervelen de
nomen. We weten dat op het oogenblik
kleuren een zeer belangrijke rol bij onze
gcbcord.
Een werkelijk heel groote hoed kan over die zakken kinderen gewapend met een stukje
kleeding spelen. Men behoeft niet- bang ook heel aardig bij een eenvoudige spor- zand struikelde. De ! rijt, zich geen oogenblik bij lucht-
te zijn, twee gewaagde tinten tegen el- tieve jurk staan. Dat toont het tweede zakken zand te- ?larm !
kaar te plaatsen, die echter tceh met el- plaatje. Een wit vilt sporthoedje zal er gen brandbommen,
kaar in harmonie'moeten zijn. Enkele cok heel gced bii voldoen, maar wanneer die iedereen in
fantasie-sieraden zou men als garneering we nu eens anders willen zijn, niet verschillende ver-
kunnen nemen eii als 'kleuren paarlgrijs heelemaal spcrt-girl en toch ook geen trekken bij de
en blauw, helder-blauw en dieprood, deftig aangekleede dame, wel, dan zetten hand meet hebben.
donker groen en geel, helgeel en we eens zoo'n groeten hoed op. Het Fraai staat het
donker paars. Er zijn tallooze combina- japonnetje heeft dc nieuwe kimonomou- niet. Maar Anke
ties en met verschillend gekleurde wen en de drieledige taille :een aan- in Bandseng heeft
blouses (die maar weinig goed kosten) duiding van een taillelijn boven en er wat cp gevon-
allerlei andere combinaties te maken. onder het eigenlijke middel. Het heeft den. Hoor maar.
Het sportpakje met den wijden rok cok dubbel-kraagje en revers, die van
bestaat uit een gestreept zijden blousje de stof van de japon zelf, onder het wit-
met de nieuwe z.g. „dolman"-mouwen te kraagje en de revers uitkomen.
die aan de blouse geknipt zijn en een (Narlruk verboden)
wijden rok niet zóó wijd als een rok
voor den avond, maar toqh ook niet de
breede ceintuur van soepel linnen (of De Vegetarische Keuken
wollen jersey omdat dit zoo prettig valt
Gemengde schotel Het huisnummer heeft ze nog eens
voor hen die niet in dö warmte wonen). extra grcot en zwart op wit over laten
Op zij twee zakken die in de plooien van Twee hard gekookte eieren, 4 vegeteri- verven. Vcor de-na-donker bezoekers, die
den rok gemaakt zijn en die aan de vrouw sche fricadellen (waarvan het recept er haar voor zegenen. Anke heeft per-
van thans zulk een aardig aanzien kun- Woensdag is gegeven), allerlei groenten manente verduisteringsgordijnen. Zwar-
nrn geven.' Ook kan de rok van ge- zooals kool, peultjes, boontjes, worte- tè. „Afschuwelijk", zult U zeggen. „Hee-
-5 loemd linnen en de blouse effen zijn. „Van een mannetje-langs-de-deur heb
len, selderie, doperwten, 10 gebakken
een paar emmertjes gekocht, die lemaal niet",- kan ik U verzekeren'. Ze
U zag een slank jong meisje met zulk aardappelen, 1 liter bouillon van mar- heeft ze met vrcolijke appliqué'.s versierd
een rok-'en-blouse ; 'net stond aller- mite of maggi kruidnagelen, twee haast niets kostten. Wanneer je die van restj-s' s'of. Zelfs de gordijntjes in
aardigst.
,
emmsrtje voor zand en water verft in
laurierbladen, zout, 1 lepeltje suiker, sap een de keuken, waar ze volop licht kan la-
En tusschen de twee toiletjes die ik kleur, die past bij de muren van
van djeroek nipis, 3 groote uien, 25 gram net vertrek, waar ten heeft ze geborduurd met dankende
hier beschreef, het middagtoilet van je ze bewaart, en je
boter, 30 gram'bloem en een kopje melk. ]aaakt er e?n potjes, pannetjrs en .groenten.
precies dezelfde srj 41 alleen moeten dc koken; plank voor om ze er op
De groenten tezamen gaar
•
; e zetten en eeri "plank erboven om
stoffen van rok en blouse anders geko- van de bouillon, de boter, de uien, de cigarettenpeukje-weggooiers te
zen worden. ontmoe-
kruiden, het djeroeksap, de bloem en -I'gen, gaan
Dit soort rok-en-bloivses is geknipt het laatst het kopje melk een saus ma-
die noodzakelijke maar ta-
melijk treurige voorwerpen meer op
voor hen die beneden de twintig zijn of ken en die met de groenten opstoven. een sieraad
even daarboven. Men bedenke wel dat in de kamer lijken dan op
Dan de in stukken gesneden fricadel- een .doorn in het oog". Anke ver-
h(:t een kleeding is voor de jeugd en len erin doen en de hardgekookte eieren volgde „Laten we in hemelsnaam het
:
alléén voor de jeugd en dat zij, die ai aan plakken snijden. Dit alles niet te tak van onze schuilloópgraaf of den
boven de dertig zijn, zich er liever niet warm opdienen. heuvel van onzen schuilkelder laten
Haché begroeien.
Ik zag er een met de klim-
Meel droogbakken tot het wat bruin uiant van passievrucht begroeid. Het
en lfek me een goed idee ; de vruchten kan
is, daarna aanlengen met water
Wees niet principieel koken met 1 laurierblad kruidnagelen, ie eten".
1 groote of 2 a drie kleine tomaten, zout, Anke, die bij het V. A. C. is. heeft
„Men" zegt, dat het niet behoort bij fijngehakte, in boter gèfruite uitjes. Als vuor al den „rommel", dien ze
daarvoor
alles goed is doorgekookt, vermengen ncoaig heeft, zooals haar uniform,
met stukjes fricadel en wat citroensap schoenen, helm, tasch en haar gas- Teen de gordijnen klaar waren, bleef
.om
er zoo nu en dan eens of krudenazijn er doorroeren. Men eet masker en die van haar kinderen, enz., er neg een lap over, waarvan ze hoesjes
van af te wijken. Vooral bij de kleeding deze haché bijvoorbeeld met rooae kool. ten handig kastje laten maken, zoodat vcor de lampskappsn heeft gemaakt. Ze
zijn ïpet een vroolijk rood randje afge-
Men kan het gerecht opdienen in een ze alles bij elkaar vindt,
wanneer ze biesd. Dat goed is nagenoeg ondoorzich-
rand van aardappel-purée. het noodig heeft.
tig en wanneer het nu te warm is om
Eieren met bruine saus Anke heeft geen schuilkelder. Ze doet alle deuren en ramen van het huis te
ï ct met een schuilvertrek binnenshuis, duiten en de gordijnen 'dicht te doen,
Hardgekookte eieren in schijfjes snij-
den, op een schotel rangschikken en waarbij ze dan alle lampen normaal kan
Bij een tailleur of een mantelpakje hierover de haché-saus doen zonder ci- laten branden, dan gaan de hoezen over
de kappen en zijn de lampen voldoende
troen of azijn.
afgeschermd om deuren en ramen open
(Nadruk verboden) te kunnen laten.
Het „wat gij niet wilt dat u geschiedt"
:
moest bij die voortdurende verbeteraars
met groote letters boven hun bed ge-
hangen worden Gewoonlijk zijn zij zelf
zaken. ai is het zijn schuld niet. Hij za! er
in het geheel niet op gesteld op fouten
zich den geheelen avond niet op zijn ge opmerkzaam te worden gemaakt. En
mak gevoelen en 'één dergelijk incident
hun aanmerkingen dienen ook zeer ze-
kan de geheele stemming verstoren.
ker voor een groot deel om te laten
merken hos goed zij zelf het eigenlijk
De verlichting van het huis stelt cok
haar eischen. Schemerlicht kan gezellig wel weten
!
'.vezen, maar het moet niet zoo zijn, dat
de gasten zich* door' het weinige licht Bovendien zijn die aanmerkingen in
van de tien gevallen volstrekt
slaperig gaan g.evoelen. Te fel licht is ;jegen den ganschen dag
ook niet aangenaam. De gastvrouw moet nergens voor noodig. ~T o e n we ...
liefst voor flatteus licht zorgen. De in
Januari in Bali w a -
Charme is het gevolg van
„We waren er niet in
vrouwen vooral, .zullen dan behaielijk r e n
"
Januari maar in Februari!", wordt het „aantrekkelijke frischheid" en...
en op hun gemak zijn. zelfs het meest heerlijke en
gesprek onderbroken. In welke maand
flat bezoek nu was, doet aan'den loop langdurige bad waarborgt deze
De stoelen moeten ZQO geplaatst zijr>. niet voor den hcelen dag.
an het verhaal dat gedaan wordt, niets
'
dan men niet tegen elkaar gedrukt zit
ter zake, het gesprek is onderbroken, de Daarom is Coty Eau de Cologne
en dat de gastvrouw,.wanneer zij zoo nu
en dan eens op' moet staan, telkens
verteller kan zijn draad kwijtraken. (Cordon Rouge) zoo onmisbaar.
£-oms geeft het zelfs aanleiding tot ge-
langs haar gasten heen moet gaan. Ook Zorg er voor, dat Ge een fleschje
en heen en weer gepraat. Daar
moeten ze zoo neergezet zijn dat een twist rekening mee gehouden de
op Uw toilet-tafel hebt. Elke
wordt geen :
koele, geurige druppel Eau de
conversatie mogelijk is en men niet (dikwijls soms nog onjuiste) verbetering
alleen en uitsluitend met zijn buur kan moet gemaakt worden. Cologne (Cordon Rouge) waar-
praten. Laat de jeugd gerust op wat borgt U een frisch en aantrekkelijk
kussens op den grond gaan zitten, nie- Het eischt inderdaad heel wat meer uiterlijk, hoe warm en drukkend
mand zal daar aanstoot aan nemen. Dat zelfbeheersching om in gezelschap geen het weer ook mag zijn. Gebruik
is altijd beter dan dat iedereen stijf op fouten te verbeteren dan dit wel te het na Uw bad en verder den
lijn stoel geprikt zit. Zorg er voor dat doen. Maar met wat goeden wil kan
overal tafeltjes staan, zoodat de gast niet men het wel aanleeren. Zij die op alle
heeien dag docr, om er zeker
den geheelen avond met zijn gl3s in de kleine foutjes in het gesprek aanvliegen van te zijn dat die Ja, de L. B. D. en E. H. B. O. in A„ike'.3
hand moet zitten of voortdurend een ais een spin op haar prooi, zijn geen aan • frischheid blijft- huis is dik in orde „iMake the best of
!
ander lastig moet vallen om zijn ; 2las winst in een gezelsohap. Ik zou het ook Vergeet dit nooit, it", is Anke's lijfsprauk en zelfs hes
neer te zetten en of het ineens leeg moet een gebrek aan tact kunnen noemen. terwille van Uw rekje voor de zaklantaarns van de heele
drinken of steeds een ander moet dé- familie met daaronder de E. H. B. 0.-
rangeeren om het aan te geven. Ik heb lemand die terechtgewezen wordt verbar.dtrommel getuigt daarvan.
reeds dikwijls opgemerkt dat genoemde voelt zich altijd eenigszins verlegen en
fouten gemaakt worden. waarom zou men dat elkaar aandoen ?
COPY CAT
Wat doet het er in de meeste gevallen
behoud van Uw \\\ \ U (Nadruk verboden)
tce of er een fout gemaakt wordt Bo- ? frissche en wel-
Maak niet altijd aanmer- vendien zijn die fouten dikwijls van zoo riekende aantrek-
»
kingen!
weinig belang dat wanneer we de
aanmerking niet maken we na een KALENDERS
Wat ook funest kan zijn voor onze
gezellige avondjes is de gewoonte om uur die vergissing al 'weer vergeten z'jn.
Wij ontvingen ter redactie den ka-
telkens aanmerkingen op anderen te Al die onnoozele verbeteringen die
Maken.
'endqr van de N. v. Stocmvaart
gempakt worden dienen maar al te Maatschappij Nederland,
dikwijls om een zekere superioriteit te cüe wat uitvoering en samenstelling
We hebben allemaal geleerd dat we EAU DE COLOGNE
tocnen. De mensch schijnt het nu een- betreft een oude bakende is.
cns personeel niet op fouten en tekort-
komingen wijzen in het bijzijn van an- maal prettig te vinden zich boven een (Cordon Rouge)
ander verheven te voelen. »
Het formaat is het weekkalender-
deren. Over" het algemeen houdt men
-
:ormaat, dat wij^.van de „Nederland"-,
zich daar wel aan.'Maar ik heb al dik- liet eeuwige verbieden en verbeteren
kalenders kennen, met hier en : daar
wijls opgemerkt dat de man of de vrouw heeft twee menschen al heel dikwijls
(•ie deze regels in . act neemt er in het van elkaar vervreemd rn het renTmleve.']
Ooh Poeder foto's tusschen den tekst.. Het schut-
blad toont een foto van onzj Prinses.
Ceheel geen bezwaar in ziet andere men- onmogelijk gemaakt. liet is heel . wat Er Is niets zoo heerlijk als de zachte
schen voortdurend te wijzen op kleine beter onszelf aan te leeren gemaakte aanraking van Coty Poeder
Vervelens zijn tUKjchen ae kalender-
over
bladen door enkele foto's van het Ne-
—
fouten die zij ln het gesprek maken. heel' de wereld door het kieskeurige
fouten te negeeren dan op de loer te c'erlandsche landschap opgenomen.
publiek het meest gezocht. Het wordt
Nu eens zijn het onbelangrijke fout- liggen. En wanneer we enzen vriend wer- }n "t-oate
van Coty-
jes betreffende data of getallen, dan kelijk van dienst willen zijn, dan is ci geuren .vervaarclisd, waardoor het
verkeerde uitspraken van yreemde woor- nog altijd wel een manier <otti hem eens zoozeer aan aantrekkelijkheid wint Het Ne derlandsch-Indis'ch
den. Zij kunnen het eenvoudig niet la- op een ongezochte manier onder viev zorg daarom dat U Coty Poeder dage- J a g ers G e noot schap zond
ten hun medemenschen voortdurend te oogen even op'zijn fout'attent te maken.
lijks gebruikt. ons een maandkalender met zeer fraaie
verbeteren. En wat-bereiken zij daarme ? Maar zelfs dat moet met de noodige Eenige importeurs Iiagemeyer
:
& Co's foto's uit de Indische dierenwereld, foto's
Dat degeen die verbeterd wordt, zich on- tact geschieden. Handelmaatschappij N.V. welke vcèl mceite gekost 'moeten hebtien.
gemakkelijk en -verlegen voelt .Een dier in de vrije 'natuur wenscht ge-
wat
zeker geen prettige gewaarwording is. (Naclruk verboden)
-1 meenlijk niet kalm te poseeren voor den
JI fotograaf l•
 BATAVIAASCIÏ NIEUWSBLAD va.. Zalerïïu» 3 Januari 1912 -

DERDE BLAD

Schaakrubriek
Kg7—hB 33. Pgs—f7l,
Lhsxf7, KhB—g7 40. Lf7-c4, Lf6—c3
Lcisy.f7 39.
Kerkdiensten
CORRESPONDENTIE AAN IR. E. D. G. FRAHM, 41. Tel—e7 f . Remise.
HOTEL BRISTOL, SOERABAIA.
Protestantsche Gemeente
Letter-
NIMZO-INDISCH

Probleem No. 873 De juiste voortzetting. Met ruil cp hO Wit: B. Schneiderman Zwart: A. Gromer BATAVIA
bereikt wit niets en op 22. g 6 volgt
van T. R. Dawson 22 fgG 23. fg6 Zondag, 4 Januari
PfG (niet TfB ? ? 1. d2—d4, Pg3—f6 2. c2—c4, e7—e6
raadsel
:

wegens 24.gh7:>» en zwart staat tame- ;3. Pbl—c3, Lfö—b4 4. e2— e 3, b7—b6

|
Hollandsche Diensten
Wit: Kd7, Tel, Te5
Zwart: Kg6 g2. ;
; d2, d3, d4 lijk veilig. |5. Pgl—c2, Le3 a2—a3, Lb4xc3t
;7. Pe2xc3, o—o 3. Lfl—d3, d7—d6
—b 7 6.
22 Dc6—eG 9. o—o, eG—cs 10. d4—ds, a7—as 11. Willemskerk 8 uur v.m. Ds. A. K. de
c3—c4. Pb8 —d 7 12. Lel—gs, h7—h6 13. Groot. (Jugddienst).u.
Willemskerk 9.30 v.m. Ds. Vunderink.

j
Na 22 gfG volgt 23. gf6 met de Lgs—li4. g7—gs 14. Lh4—g3, TfB—eB
:
:

Nassaukerk 9.30 u. v.m. Ds. Kater.

,

dreiging 24. DhC enz. 15. h2—h4, Pd7—fB 16. h4xgs, h6xgs
Tjikinikapel n.m. 5 uur Ds. Vunderink.
17. f2—f3, PfB—gG 18. Kgl—f2, KgB—g7
23. f6xg7 liGxgs 19. Tfl—hl, TeB—h3 20. ThlxhS, DdBx
*

24. h 4 xgs Ta3—a7 1:8, 21. Ddl hl, Lb7—c3 22. DhlxhB", Maleische Diensten
25. Tel— e2 KgBxg7 KgB XhB 23. Pc3—bs, Pifi—eB 24. Lg3—h2, Haantjeskerk 10.— uur v.m. Hr. Soepit
26. Te2—h2
27. gs—gG !
Ph7—lB 4 25. Ld3—c2. as—a
LcB—d7 26. Pbs—c3,
PeB—f6 27. g2—g4, KhB—«7 28. Lh2—g3, Kinderkerk
Pg6—f4 29. Lg3xf4, gsxf4 30. Tal—hl,
Zeer sterk. C.) Haantjeskerk 8.— u. v.m. Pintoe Besie
27 PgG volgt TaB—as 31. Thl—bl, PfG—gB 32. Kf2—g2,
:

28. DhG* en mat op den volgenden zet. Pg3—e7 33. Kg2—f2, Pe7—cB 34. Kf2—e2 12.
Zwart is dus gedwongen dameruil te PcB—a7 35. Le2—d3. Tas—cs 36. Ke2—d2,
MR. CORNELIS
forceeren.
J
Kg7—f3 37. Tbl—hl. KfB—g7 38. Thl—bl,
Kc2—C2. b6—bs 41. c4xds, Ld7xbs Zondag, 4 Januari
27 Dc6—g4f 42. Pe3xbs, Pa7xbs 43. Ld3xbs, Tasxbs
28. Df4xg4 LcBxg4 Bethelkcrk v.m. 9. u. Ds. Kelling.
44. b2—b4 !
Mat in drie zetten 29. g6xf7 Lg4—e6 cm cx
a aal af bar cha— dc del di e c fi _

OPLOSSINGEN Anders volgt Tg 2 met stukwinst.

Stelling na 44. b2—b4 ! Gereformeerde Kerk gant gee gie grc —ha hal hals —i— in kce le —le
lig lijk luut ma me nat ner ni nie nisch re recht
No. 870. Tweezet van L. Schor. 1. PcG BATAVIA ren ren —so— te tcit tig tig tisch tra vend ver ■
—.

30. Th2—g2t Kg7—liG

wel wet wij zing.
Correcte oplossingen ontvangen van 31. Tfl-fGt Kh6—hs
32. Ld3—e2t
Zondag, 4 Januari
L. K. T., F. G. M., Th. d. B„ J. G. D.
Vorm uit deze lettergrepen 18 woorden, waarvan dc eerste en derde letters een
J. v. d, A., F. M., C. O. P„ T. H. T.
Zwart geeft op, want op Kh4 volgt Nassaukerk spreekwoord opleveren.
P. W. M„ J. B. K„ Rd. S„ T. H. S.
H. G. v. E., K. S. K., V. L. W., I. K„ H. 33. ThG mat en met 32 Lg4 kan hij V.m. 8.— u. Ds. J. Ubels. tegenstellingen:
zich evenmin verdedigen.
,

Deze woorden hebben de volgende

M. D. J. S.. L. C. P.
KWITANG 1. vrij, 2. vrijgevig, 3. indolentie, 4. versch. 5. afstooting, C. geheelonthouder, 7 sa-
Puntenaantal :
I. K. H. 94 (92), mr.
P. K. 95 (90), Th. d. B. 84 (82), K. S. K. KONINGSINDIDSCH V.m. 9.30 u. Ds. J. Ubels. menkomen. 8. lomp. 9. groot. 10. hondsch. 11. aan wal gaan, 12. met tegenzin. 13.
84 (82), H. G. v. E. 79 (77), T. H. T. goedkeuring, 14. werkelijkheid, 15. organisch, IC. goedkoop, 17. gewoon, 8. weifelend.
N.m. 5.— u. Ds. J. Ubels.
: Zwart
65 (63), T. H. S. 62 (60), R. L. K. 57 (57), :

�
'

E. E. M. 46 (46), O. S. 45 (45), V. L. W. J. C. I'alparda P. Frydman MALEISCHE KERDIENST

39 (37), J. v. d. A. 34 (32), J. B. K. 24 � �
(22), J. G. D. 23 (21), C. O. P. 20 (18), 1. d2—d4, PgB—fG 2. c2—c4, g7—g6 3. KWITANG
F. M. 20 (18), Rd. S. 20 (18), P. W. M. Pbl—c3, LfB—g7 4. Pgl—f3. o—o 5. e2— Oplossing letterraadsel 20 December
20 (18), M. D. J. S. 12 (10), F. G. M. 8 (6), e3, d7—dö 6. Lfl—d3„ PbB—d7 7. o—o, V.m. 7.30 u. Ds. I. Siagian. ,

L. C. P. 7 (7), L. K. T. 7 (7). e7—es 8. Ddl—e2, Pf6—hs 9. Tfl—dl, Een zeer sterke zet van beslissende Waar een wil is, is een weg.
f7—fs 10. d4xes. d6xes 11. La3—e2, beteekenis. 44 a4xb3 45. Kd2—c3, Fröbelschool eerwaarde papagaai mandarijn stelregel banderol kanselier mein-
Uit het
c7—c6 12. b2—b4, DdB—e7 13. Tal—bl.
tournooi te S. Pedro g&— g 5 14. c4—cs, gs—g 4 15. Pf3—
Kf6—gs 46. a3 , —a
4 Tbs—as 47. Kc3 -

KWITANG eed brandweer minister zeeleeuw Pontianak gootsteen politoer

b Tas—a 7 48. Tblxb3, Kgs—h4 49.
4, bijstand schilderij wetering pynbank landweg voorteven hand-
de Piracicaba Pd7—f6 16. Pcï2—c4, fs—f4 17. Pc4--d6. a4—as, Kh4—g3 53. Tb 3— a 3, Kg3—l2 N.m. 4.30 u. Ds. I. Siagian, greep.
LcB—e6 18. e3xf4, esxf4 19. Tdl—el, 51. Kb4—bs. Kf2—g3 52. asa 6, Kg3—h3
g4—g3 20. f2xg3, f4xg3 21. Lel—gs, 53. Kbs—e6, Kh3 —h 4 54. Kc6—d7. JAVAANSCHE KERKDIENST
GEWEIGERD DAMEGAMBIET lUEDEDEELING
g3xh2f 22. Kglxh2, h7—h6 23. Le2xhs, Kh4—gs 55. Kd7—c6. Zwart geeft op.
■ Wit: Zwart
h6xgs
:
24. Lhs—dl, Dc2—g6. gs—g 4 25. Chr. H. I. S. Kernolong In verband met het gemobiliseerd zijn van onzen letterraadsel-redacteur en
Pf6—e4. V.m. 9.30 u. B. Prabawinata. personeelstekort OD de krant ontmoet de administratie der
P. ïTyömau SLAVISCHE VERDEDIGING ƒ inzendingen op onze
li. Schncidermann letterraadsels bezwaren. Het is hierdoor niet meer doenlijk, prUswinners aan te
Stelling na 25 Pf6—e4. Wit
Woensdag, 7 Jan. 1942 wijzen, zoodat dit voorshands achterwege zal blijven. Waar echter deze rubriek
1. d2—d4 p gB—f6 :
Zwart:
nog steeds zeer in den smaak blijft vallen, zullen wij wel doorgaan met het
r 2. c2—c4 e7—e6 P. Frydman A. de Carvalho KWITANG wekelüksche letterraadsel. In verband met een en ander zullen de oplossingen een
! 3. Pbl—c3 d7—ds week na de plaatsing worden bekend gemaakt.
.4. Lel—gs LfB—e7 1. d2—d4 d7—ds N.m. 5.15 u. Bidstond Ds. J. Ubels.
5. e2—e3 h7—h6 2. c2—c4 c7—c6
•6. Lgs—h4 o—o 3. Pgl—f3 PgB—f6
7- Pgl—l3 4. Pbl—c3 dsxc4
Roomsch Katholieke Kerk
; b7—b6 SINT ANTONIUSKERK
5. a2—a4 LcB—fs KETAPANGWEG
Met omwisseling van enkele zetten is 6. e2—e3 KATHEDRAAL WATERLOOPLEIN
e7—e6 Zondag, 4 Jan. V.m. 10.30 u. v.m. Rev. Wong Siong
de Tartakower-variant van het gewei- 7. Lflxc4 Lf&—b4 Zondag, 4 Jan. Deck (Heilig Avonmaal).
o—o H. H. Mssen om 6.— u. en 7.30 u. v.m.
gerd damegambiet ontstaan. Zwart 8. o—o N.m. 4.30 u. Holl. Jeugddienst: Ds. W.

I
ontwikkelt eerst LcB en eerst daarna 9. Ddl—e2 Pf6—e4 V.m. 5.45 u. Stille H. Mis. N.m. 5.— u. Lof.
Hübner.
PbB om te beletten, dat wit van de 10. Pc3—a2 V.m. 7. u. Kindermis. Dinsdag, C Jan.
tijdelijke verzwakking der velden 6 a en V.m. B. u. Hoogmis met Uitstelling
KEBAJOERAN
c 6 gebruik kan maken. Een afwijking van de theorie. Gebrui- van het Allerheiligste. V.m. 6. u. H. Communie.
kelijk is 10. Pe4 Le4 11. Pes. V.m. 9.30 u. Stille H. Mis. V.m. 7. u. Kindermis met uitstelling N.m. 3. u. Hr. Liem Boen Kwan.
8. c4xds
:

t N.m. 5. u. Lof. en zegen van het Allerheiligste.

De meest gebruikelijke voortzetting. 10 Gedurende de week is de H. Mis om
Wit ruilt op d 5 om
een zwarten pion 11. Lc4—ri3
Lb4—d6
PbB—d7
Donderdag, 8 Jan. 6. u. v.nu
op d 5 vast te leggen of een tempo te
winnen. Na 8. Tel, Lb7 9. bd3, enz. kan
zwart met dc 4 : de diagonaal g2—b7
26. Pc3xe4, De7—h4f 27. Kh2—gl,
Dh4xelt 28. Kgl—h2. Del—h4t 29. Kh2
12. De2—r.2 e6—es ? ? VJn. 7.— u. Kindermis,
Vrije Katholieke Kerk Off. Berichten
Noodzakelijk was Pdf6. THERESIAKERK
openen en hiervan bij een eventueclen —gl, Dh4—elt 30. Kgl—h2, g4—g3i 31. „St. Willebrord"
aanval op de witte koningsstelling ge- Dg6xg3, Delxg3t 32. Kh2xg3i Lg7—esr 13. Ld3xe4
Zondag, 4 Jan. Binnenlandsch Bestuur
bruik maken. Hoewel de ontwikkeling 33. Kg3—h4, KgB—g7 34. Ldl—hs (er V.m. 8.— u. Hoogmis.
met 8. Tel en 9. Ld 3 niet slecht is, ver- Zwart geeft op.
De H. H. Missen te 6.15 uur.
dient de tekstzet om deze reden toch
dreigde
Th 3
mat), Le6xa2 35. Tbl—el,
La2—ds 36. Pe4—gs, Les—f 6 37. Kh4—g4 V.m. 7.30 u. Kindermis en te 8.45 u.
Dinsdag, 6 Jan. Tijde! ijk belast met de waarneming der
betrekking van hoofdagent (hoofdrecher-
de voorkeur. (Nadruk verboden) v.m. 6.30 u. Stille H. Mis cheur) van politie 2de
klasse bij de algc-
N.m. 5. u. Lof.
meene politie, L. VAN LIGTEN, W. J
—

8 Onder de H. H. Missen schaalcollecte OUDKERK POOL, P. E. MOSSEL en A

e6xds voor de kerk. First Church of Christ. W. COENRAAD. allen thans leerling hoofd-
Beter is 8 Pds: 9. Le7:, De 7: 10. agent van politie aan de Opleidingsschool
Pds:, eds: 11. Tel, Le6. SINT JOSEPH-KERK Scientist, Batavia voor de politie te Soekaboe-mi ; met bepa-
ling. dat zij worden geplaatst bij de alge-
9. Lf I—d 3 LcB—e6 mecne politie in de provincie Oost-Java.
Zondag, 4 Jan. Laan Raden Salch No. 17 Geplaatst bij de algemeene politie on-
In aanmerking kwam 9 c5. Zwart derscheidcnlij'i in het gouvernement Su-
behoudt dan nog de keuze tusschen Le6 V.m. 5.45 u. H. Mis. Geregelde Zondagsdiensten. matra en in de provincie Oost-Java de
en Lb7 of La6. Na 10. dcs:, bcs: gevolgd V.m. 6.— u. H. Mis in de Kapel voor Hollandsche Dienst v.m. 9.45 u. commissaris van politie le klasse. G. O.
door Le6 staat zwart goed. Maleisch sprekenden. CROES en N. G. W. COLLETTE, thans
Zondag 4 Jan. 1912 gop.aatst respectievelijk by de algemeene
10. Pf3—es! c7—cs V.m. 7.— u. Kinder-MLs. politie in de provincie Oost-Java en West-
11. o—o Pf6—d7 V.m. 8.15 u. Hoogmis, waaronder uit- Onderwerp: God. Jaiva.
12. Lh4xe7 DdBxe7 stelling van het Allerheiligste. Gulden Tekst: Judas 1 25. :

1. f2—f4 Pd7—f6 N.m. 5. —

u. Lof ter eere van het H. Regular Services on Sunday. Belastingen
EnglLsh service 11 a.m.
Beter was 13 Pes: 14. fes:, f 5 en Hart van Jezus.
Onder de H. H. Missen schaalcollec- Sunday January 4, 1942.
Op
1312
verzoek met ingang van 31 Maart
wegens volbrachten diensttijd eervol
de witte vrijpion heeft weinig te betee-
kenen, daar zwart het centrum goed te voor de Kerk. Subject: God. en met recht op pensioen uit 's Lands
Golden Text: Jude 1 25. dienst ontslagen, ABDOELLAH BIN BA-
geblokkeerd heeft. :
SAH, Iste klerk (oud) bij het inspectiekan-
Dinsdag, 6 Jan. Wednesday Meeting 5 p.m. toor van Financiën te Bandjermasin.
14. Ddl—f3 TfB—d3 Op verzcek met ingang van ultimo De-
15. Tal—el De7—b7 De H. H. Missen om 5.45 en 7.— u. ENGLISH CHURCH SERVICES cember 1941 eervol uit zijn betrekking ont-
16. g2—g4 slagen E. PARENGKUAN, wd. klerk bij het
Vrijdag, 9 Jan. Sunday January 4th. Inspectiekantoor van Financiën te Manado.
Het begin van den- aanval op de zwar- Tijdelijk belast met de waarneming van
te koningsstelling. V.m. 7.— u. Kindermis. 8 a.m. Holy Communion. de betreliking van klerk bij het Inspectie-
16 10 a.m. Morning Prayer. kantoor van Financiën te Manado, A. E. L.
PbB—c6 WAKKARY, thans schrijver aldaar.
17., f4—fs Le6—cB PAROCHIEKERK VAN HET H. HART
18. Df3—f4 a7—a6 Chineesche Christelijke Kerk Financiën
Zondag, 4 Jan.
Om Ta 7 te kunnen spelen ten einde Met ingang van 31 December 1941, we-
den koningsvleugel beter te kunnen Vjïi. 6. u. TIONG HOA KIE TOK KAUW TONG gens lichamelijke ongeschiktheid eervol en
Stille H. Mis.
verdedigen. met recht cp pensicen uit 's Lands dienst
V.m. 7.30 u. Hoogmis met uitstelling. PATEKOAN ontslagen. H. AGNEE3SENS FILZ, con-
19. h2—h4 Db7—c7 V.m. 9 u. Stille H. Mis. troleur bü den Dienst der Landelijke In-
V.m. 9.— u. Hokkiandienst
.

20. Pesxc6 Dc7x«6 Schaalcollecte voor de Kerk. komsten te Meester-Ccrnelis.

N.m. 5. u. Lof ter eere v.h. H. Hart. V.m. 10.30 u. Maleische
21. g4—gs Pf6—h7 dienst: Ds
Stelling na 21 Gouw Khiam Kiet. Douane
Pf6—h7
Dinsdag, 6 Jan. Dc:r den Hoofdinspecteur, Hoofd van
TIONG HOA KIE TOK KAUW den Dienst der I. U. A. overgeplaatst van
V.m. 5.30 en 6. u. Stille H. H. Missen. HWEE Reneat naar Kceala Mandah als ontvanger.
V.m. 7. u. Hoogmis. PASAR SENEN KOEWATIN, gediplomeerd douanekommies
Collecte voor de Afrikaansche Missies. Iste klasse (verificateur).
Overgeplaatst van Ketaoang naar Pon-
Kall Lio 5 tianak als verificateur MABE SIMORANG-
KERK O. L. VROUW VAN HET H. HART #

KIR, gediplomeerd
V.m. 9.30 u. (Maleisch) Ds. The Eng klasse «ontvanger).
douanekommies Iste
Hsiang.
Zondag, 4 Jan.
N.m. 4— u. (Hokkian) Evang.
Tjan Militair Geneeskundigen Dienst
V.m. 5.30 Stille H. Mis. Hong Jauw.
N.m. 7.— (Mandarijnsch) Evang. Chen v *ol\de?\ de? d "ur van de buitenge-
WQnf
V.m. 6.30 u. H. Mis v.d. K. J. B.
<

voor zc °lang hunne

V.m. 7.30 IK Kindermis. Kon Ho.
'

de Militair Geneeskundigen "

V.m. 8.30 u. Hoogmis. gehandhaafd blijft, tot reserve Of-

,

fifior n ? ezon dheid 2de klasse W. M

N.m. 5.— u. Lof. CHUNG HUA CHI TUH CHIAO HUI PRTTVO o
Eiken dag H. Mis om 5.15; 5 45 en ZWAAN', E. VAN GOGH.
C P Pim
Matrozen van de Russische vloot, die schouder aan schouder BATAVIA
5.15 u. Benoem-d voor den duur van de buiten-
. met lun kameraden V an het leger bij de verdediging
l tU '
gewone
\ Dinsdag, 6 Jan. omstandigheden, voor zoolang hun-
n .eningra bezig met liet koken van hun rantsoen soep 4 Januari 1942
,

vLrf- bcstei" min ? bij den Militair Genees-

22. fs—f6 H. Missen om 5.45 en 6.15 u. iund.gen Dienst gehandhaafd blijft, tot re-
;
TANAH ABANG
(Nadruk verboden) V.ni. 7.— u. Kindermis. lr-aP°the^r 2de klasse O. B. H.
V.m. 9.— u. Rev. Fong Yik Tak. i J. H.
A - J - LIND. K. G. POSTMA,
VAN MUNSTER en E. M. GONIE.
 KINDERCOURANT
van het BATAVIAASCH NIEUWSBLAD
Zaterdag 3 Januari 1942
Wiesje wil niet langer
Baby zijn
Een Avontuur dat goed
Pop Wiesje lag in haar blauwe wiegje met
een speen in de mond. Toen ze genoeg geso-
gen had, spuwde ze de speen uit, maar die
viel niet ver, want ze zat met een blauw lintje
om haar hals vast. Wiesje begon te huilen,
maar toen er niemand kwam, die notitie van
haar nam, hield ze en weer mee op. Met ®nige
moeite ging ze rechtop zitéan en keek om zich
heen. Boven haar was de hicht, met wolkjes,
die er soms net zo uit zagen, als Mek, het
lammetje, maar in de lucht stelde Wiesje op
het ogenblik geen belang; die kon ze óók
zien, als ze lag. De bomen waren wat anders.
Als zij zat, kon ze ook hun stammen zien met
de brede takken ; het leken wel grote figuren
met armen. Maar het meest verlangde Wiesje
ernaar, om te weten, wat er op de grond te
zien was. Daar was in de eerste plaats het
groene gras, waar Mek zoveel van hield en de
bloemen, die Tineke zo mooi vond. Ze zag ook
vier stoelen en een tafel, dat was het prieel.
Op, die tafel stond een schaaltje suiker, zeker
bestemd voor Bob Langslurf, die zoveel van
suiker hield. Wiesje hield ook van suiker,
eigenlijk smaakte het veel lekkerder dan die
vervelende melk uit de zuigfles. En daar was
de kruisbessenstruik, waar Tineke de vruch-
ten van plukte, als ze rijp waren.
Er was ook een pomp in de tuin, dat wist
Wiesje zeker, maar hoe kon ze die te zien
krijgen ? Ze was altijd een baby geweest en
tot nu toe had ze dat heel prettig gevonden.
Maar nu wilde ze geen baby meer zijn, hoewel
ze een truitje, een slobbroek, een slabbetje en
een babymuts droeg. Wiesje wilde alles ont-
dekken, wat er in de tuin te vinden was ; zij
wilde zelf naar de dingen toe, niet meer stok-
stijf in haar wieg blijven liggen. Maar hoe kon
ze dat doen ? Wiesje keek rond. Ha, daar
was het lintje van haar speen. Ze gooide
dat weg, naar de tafel van het prieel; de sui-
kertang bleef er aan vast zitten. Wiesje trok
het ding naar zich toe en bekeek het. „Dat
kan ik misschien wel gebruiken", dacht ze,
„maar eerst moet ik uit de wieg zien te ko-
men".
De pop keek rond, of er niemand was, die
haar kon helpen, maar Tineke, Bob, Piiio, Mek,
Hc&idje en G-üraffe waren niet te zien. Er
klonk alleen geritsel dichtbij in het gras.
„Wie ritselt daar zo ?" vroeg Wiesje.
„Ik ben het, kikvors Plas-maar-raak", klonk
het antwoord.
„Kun je niet naar mU opspringen ?"
„Waarop ?"
„Op mijn. wieg".
Met een grote sprong zat Plas-maar-raak
midden op de wieg, zodat die begon te schom-
melen. ,
„Zo", besliste Wiesje, „nu ga ik op je rug
zitten als je dan weer van de wieg afspringt,
;
ben ik meteen beneden. Ik wil geen baby meer
zijn. Ik wil leren lopen en de tuin bekijken".
„Ik vind het goed..." kwaakte Plas-maar-
raak, „hoewel ik springen en zwemmen plezie-
riger vind". Met nog een grotere sprong kwam
hij weer op de grond terecht.
Wiesje bedankte de kikvors op handen en
;
voeten begon ze te kruipen. Het duurde niet
lang, of ze was in het prieel gekomen. Ze tilde
.
een puntje van het tafelkleed op en kroop
Voor Jonge ogen
een
aflief
onder de tafel. Na een ogenblik kwam ze weer
te voorschijn. Ze zat nu dicht bij een stoel.
Eerst greep ze met de ene hand naar een stoel-
poot, toen met de andere ; nu stond ze. Zij
liet haar handen los ze stond nog steeds. Ze
was er erg blij over.
Nu zag de tuin er heel anders uit; het gras
knikte haar vriendelijk toe en Wiesje zag een
kleine kever, die bezig was, tegen een gras-
halm op te klauteren. Hij viel een paar maal
naar beneden, maar eindelijk was hij toch
boven. Zij had graag boven op de tafel willen
kijken. Gek was dat, nu ze er vlak bij was,
kon ze het niet. Maar ze wist, wat erop stond
een vaas en de suikerpot. De suiker wilde ze
hebben ; zij probeerde ernaar te reiken maar
ze was te klein. Toen ze, na veel moeite, bo-
ven op de stoel stond, kon ze op de tafel kij-
ken en heel ver de tuin in. Eerst de suiker. Zij
boog zich ver voorover ; dat was erg ver-
Zangles in het Bos
Elke morgen, klokke negen
Zeker in déêz' tijd van 't jaar, , Luister, en k\j/c eens naar mij!
Zijn de kleutertjes aanwezig
En ligt alles kant en klaar.
Want dan gaat de les beginnen !
Midden op een grote tak
Zitten vijftien, zestien zangers
Rustigjes op hun gemak.
;
Meester Vink heeft daar zijn zangschool
„Kind'ren, zit nu netjes recht",
Zegt hij, „want 'wij gaan beginnen !
Aan de beurt is Nikkie Specht!
Niek, zing jij het morgenliedje.
Dat ik gist'ren heb geleerd.
Neen, nu niet zo laag beginnen
Want je weet, dat is verkeerd.
Ook niet al te hoog, dus over!
Kiek, je kunt er. weer niet bij
29e Jaargang No. 1
moeiend. Nog een klein eindje maar Nu
had ze de suikertang met beide handen vast.
Zij trok met de tang het ene klontje suiker na
het andere uit de schaal en gooide ze in het
gras. Af en toe stak ze er ook wel eens een in
haar mond.
]
Nu naar de kruisbessen, w'iesje had vaak
gezien, hoe Tineke de bessen plukte.
Wiesje keek om zich heen. Een mandje was
er niet. Maar daar, bij de zandbak, stond iets ;
misschien kon ze dat gebruiken. Dat waren
zandvormpjes ; maar hoe kon ze al die vormp-
jes naar de kruisbessenstruik krijgen ? Haar
handen had ze nodig om te kunnen kruipen.
Wiesje dacht na. Met een ruk richtte ze zich
op ; nu stond ze. Ze behoefde alleen maar
voeten te gebruiken, dan hield ze haar handen
vrij voor ander werk. 80m... daar zat ze weer.
Het was toch wel erg moeilijk. Wiesje krab-
belde overeind... na drie stappen zat ze alweer
op de grond. „Het hindert niets, ik leer het
wel", zei ze tegen zichzelf en werkelijk, na een
tijdje had ze alle vormpjes naar de bessen-
struik gesleept. Gauw was het eerste gevuld.
Wiesje begon nu met het tweede. Oei, wat was
dat Er stak een scherpe stekel in haar linker
?
duim. Van schrik liet ze zich op de grond
: vallen en strekte beide armen voor zich uit.
Toen begon ze klagelijk te huilen „Au, mijn
:
duimpje, au, mijn duimpje".
Met tranen in de ogen keek Wiesje rond.
Vlak boven haar, in de boom, was een huisje,
uit dat huisje kwam iemand te voorschijn. Het
was de spreeuw, die juist een uitstapje naar de
Jij loopt véél te hard van stapel
Zo is 't goed ! Nu Willie Merel.
Jij begrijpt er al wat van
'k Denk dat jij, als je zo doorgaat,
Qauw zingt als een grote man.
Nu de ekster en .de kopmees.
Neen niet schreeuwen ! niet zo dom I"
Alle vogels mooi en zuiver.
Zo gaat vlug de morgen om.
En als iedereen zijn best deed
Zingen samen, groot en klein,
Alle vogels krijgen beurten
Meester kan tevreden zijn.
je flink gehouden
Jullie hebt
Gaat nu maar naar huis, 't is tijd,
Ik geef voor gedrag een zeven
En een negen geef 'k voor vlijt l" \

Skerseboom wilde maken, om te onderzoeken, of
er al rode kersen waren daar hield hij zoveel
;
■van. Hij stond op het punt, zijn vleugels uit
te slaan, toen hij onder zich geschrei hoorde.
Zou dat Tineke zijn ? Tineke, die hem het
eerst had begroet, toen hij van zijn reis naar
het Zuiden was teruggekeerd ? Tineke, die zijn
liedjes altijd zo mooi vond ? Hoe dikwijls had
re niet onder de berk gestaan en naar zijii
huisje gekeken ? Ze had het ook getekend in
haar tekenboek ; hij stond voor de deur en zij
had de tekening met kleurkrijt nog mooier ge-
maakt. Hij had dadelijk gezien, dat hij het
was; Tirteke had zelfs een worm in zijn sna-
vel erbij getekend.
tfeen, het was Tfneke niet, die zo huilde,
het was een veel kleiner kind. De spreeuw
vüoóg naar beneden en nu herkende hij Wiesje,
cie anders altijd rustig in haar blauwe wieg
lag met haar speen in de mond.
„Wat is er gebeurd, Wiesje ?" vroeg
tpreeüw vriendelijk.
~Ik heb kruisbessen geplukt",, huilde de pop,
::
nu zit er iets in mijn duim, dat pijn doet".
..Het zal wel een stekel zijn", zei de spreeuw,
.laat maar eens kijken".
De spreeuw vloog dicht ,langs Wiesje heen ;
met zijn snavel pikte hij handig het stekeltje
uit de duim.
..Dank je wel", zei Wiesje, nog nasnikkend.
„Tot je dienst", antwoordde de spreeuw en
vloog vlug weg, want in de verte had hij iets
roods gezien en hij moest weten, of dat een
rijpe kers was.
Na een ogenblik stond Wiesje op. „Ik heb
genoeg van kruisbessen" zuchtte ze, ik ga nu
nalbessen plukken, die hebben tenminste geen
f.tekels. Ze vulde de overige vormpjes met
aalbessen, die nog onrijp waren en even groen,
en.hard als de kruisbessen.
Ze bracht alle vormpjes naar het poppe-
ïornuis. waarop twee pannen, een ketel
een braadpan stonden. Alles zat vol zand.
Wiesje nam de ketel, ging ermee naar de zand-
bak en schudde hem uit ; zo deed ze bok mét'
ce andere pannen, die zé daarna vüldé met de,
kruis- en aalbessen. Toen nam ze dè vormpjés
en'légde die naast 'de tafel, waar de suiker-'
lrlopijès in het gras jagen.
Het düurde tamelijk lang, voordat ze alle
klontje?.had opgeraapt en in de vormpjes,ge-
daan. Ze bracht alles naar het fornuis. Toen
viel haar in, 'dat ze nog water nodig had. Er
was water in de pomp, dus daar moest ze
naar toe.
ïijkrwas Wiesje erg moe, maar ze had zich
Het was een heel eind naar de pomp. Eigen-
voorgenomen, jam te maken en daarvoor had
2e water nodig. Zij ging een ogenblik zitten,
leunde met haar rug tegen een boom. Wiesje
üond op om hem eens te bekijken en toen
zag ze, dat de boom de pomp was.
Van blijdschap probeerde ze om op één been
rondom de pomp te hinken. Ze kon het nog
niet dadelijk, maar na enkele ogenblikken ging
het al beter Bijna had ze vergeten, dat ze
niet hier was gekomen, om te leren hinken, zo
leuk vond ze het spelletje. Zij nam de ketel
cm water te gaan pompen.
Maar de pompzwengel was te hoog. Wiesje
ging op haar tenen staan, het ging nóg niet.
Ze ging aan de zwengel hangen en próbeérde
hem te bewegen, het lukte niét.
Toen kreeg ze weer een idee. In plaats van
de pomp zou ze de waterton gebruiken, zé kón
<2an, net zoals ze Tineke 'met het gietertjé iiad
2ien doen, de ketel onderdompelen en vól
water scheppen. Maar...... óp de tomïag een
plank met een handvat. Het handvat zit in
het midden en Wiesje kon er niet bij. Ze pro-
teerde de plank weg te schuiven die was te
;
E.waar. Ze spande zich zó in, dat ze er rood
van werd, maar de plank kwam niet van haar
plaats.
i Wiesje keek om zich heen, of er niemand
was, die haar kón helpen, maar Tineke, Bob,
!Mek, Hondje, Pino en Giraffe waren er ook
J-.u niet. Weer begpn zij te huilen. Toen ze
v Midden. in een snik een kleine pauze maakte,
iJ!i haar neus mè.t haar mouw af tè vegen,
IhoOide ze hoe het roodborstje dat boven op de
rompnat, zong:
naar de sloot op de
N
*
, hoezee
Daar \* "*eèi veel water ; wie wil met
mij mee
Wiesje keek °P ; ..Ik wil mee, ik heb water
Uodip om jam te maken".
„Wie is ik ?" vroeg het roodborstje.
'
„Ik ben Wiesje uit de blauwe wieg".
„Och", sjiljité het roodborstje, „nu herken
2
Op bezoek
De kip, de eend, de ganzeman, Bij dames en bij heren ?"
de Die klopten bij het varken an. Kom vrienden laat ons keren".
Het varken lag te slapen De kip zei: „Tok", de eend zei: „Kwak".
En verschrikkelijk te gapen. De ganzeman dêed : „Gak, gak, gak",
De kip vroeg „Maar is dat fatsoèn,
:
Ën' 't varken bleef maar slapen
Om zo onhebbelijk te doen, En aliéir vreselijkst te gapen.
(Ingez. door ZONNEBLOEM).
ik je maar je bent geen baby meer, je bent
groot geworden. Ja, ja, dat kan zo opeens ko- De grote Hond en de
men. Mijn jongste kind, dat verleden week het kleine Kat
j
uit het ei is gekropen, wil al vliegen, maar zijn
vleugels zijn nog veel te klein".
Een grote hond en een kleine kat
„Mijn benen zijn groot genoeg om ermee te Die zaten op de kamermat
lepen", verklaarde Wiesje tróts.
En de hond die zei „Zeg, scheelt je wat ?'
:
„Kom dan maar mee", zei het roodborstje.
Scheer je weg !"
Hij vloog vooruit, Wiesje trippelde achter hem
En de kat die zei „Jij bent een hond
:
aan. Ze vond de weg tamelijk lang en ze was een
En ik kat, niet zonder grond
erg moe, maar dat wilde zé zichzelf niet be-
1
Hou jij dus gauw jou grote mond.
kennen. Wat Had zë nu graag in haar wieg
en, willen liggen, om een beetje 'uit tè rusten.
Scheer je weg !"
Scheer je weg waf waf ! scheer je weg is sis
:
Éindelijk zag zë dé weide. Als Mek nu liler
Scheer je weg : die is raak ! scheer je weg :
was, kón zé zich óp zijn rug iaten rijden, maar die's me mis !
Mek wasser
niet. Ze móést dus haar best
doen alleen tot aan de sloot të kómen. Kijk,
Waf waf ! sis sis ! woef woef ! mauw mauw !
En een houw en een beet en een blaf en
ze was ér al, hét rood bórst jé had al een paar
een grauw.
slokjes 'gedronken.
En de grotè hond en de kleine kat. •
Wiesje nam de ketel in allebei haar han-
Die vlogen van de kamermat,
den ën begon te scheppen. Maar zë had
En de keuken in „Zeg scheelt jullie wat?"
:
zich te ver voorover gebogen en voordat ze
Én hij trapte op een teen,
het wist, lag ze in het water.
„Help, help !" riep de pop.
Én zij beet in een been
Van de meid, die (roe) riep : ga je heen !
„Hëlp ! Wiesje is in het Water gevallen !"
o mijn been !
sjilpte het roodborstje.
Scheer je weg !
Dat hoorde de spreeuw in de kerseboom Én de gróte hond èn de "kleine kat
:
„Help ! Wiesje is in het water gevallen !" floot
Die zaten weer samen op de kamermat
hij.
En ze lachten en praatten. „Óch hemeltje
Wiesje slóeg met armen èn benen. „Kwak,
wat
kwak", klonk hét haast haar, hoe
„Wiesje, Trapte ik op haar teen"
kóm jij hier ? Hóu jé hoofd boven water". Het
was Kikvors Plas-maar-raak. „Je moet zwem-
-„En fe'eet ik in haar been
't Is gek, maar zo'n mens krijgt ook altijd
men", raadde hij, „benen intrekken, armen uit-
slaan. Bij mij kun je het leren". wat!"
(Ingez. door : ZONNEBLOEM).
Maar Wiesje wilde geen zwemmen leren. Ze
wilde uit de. sloot weg en uitrusten in haar
wieg. „Hélp, help !" riep ae nog eens. Plotse-
ling stonden Bob aai de ene en Giraffe aan WIE WEET HET?
de andere kant van de sloót. Hadden ze het
Kookt het water op 'een hoge berg eerder ot
roodborstje en de spreeuw gehóórd of waren
later dan in het dal ?
ze gekomen om te drinken ? kêrdër,- door de 'geringere luchtdruk.
Wiësjé vóelde, hoe van allé kanten werd
*
Tiangepakt. Giraffé ïiüe't zijn lange poten ging Waar werden dë Franse koningen gekroond?
Óp dé bodem van 'dè sloot staan. Bob kon
In de kathedraal te Reims.
haar met zijn lange Slurf gemakkelijk uit het
*
water ha1en...... Wïeèjé wist niét meer, wat er Hoe heet het grootste levende zoogdier ?
om haar heen gebeurde.
De Groerilandwalvls.
Toen èé wakker wérii...... hing 'ze aan de i
waslijn. Tineke 'deed J'tfcst eeii houten knij-
Hoé hèèt de hóordèlijkstë badplaats van
pertje in haar linker voet. Haar hoofd hing
Europa ?
naar beneden, dat was gèen prettig gevoel ;
Hammerfest.
maar het was wèl 'prettig, te horen, hoe
Ti- % »
*
neke zei „Wiesje, wat heb je gedaan ? Wat
:
Hoe heet de hoofdstad van Argentinië ?
ben je toch dom. Het is maar goéd, dat je
niet in de waterton bent gevallen, dat zou
Buenos Aires. 1
veel erger gewëeis't Zijn. AIS je droog
•
bent, zal Wie stichtte Batavia ?
ik je in je wieg leggen, dan kun je
slapen, kleine baby".
lekker'uit-
Jan Piètèrszoón Cóéïï.
t
Wiesje was niet ééns boos, dat zé „kléine
baby" werd genoemd.. Ze was veel te bl{j, Waaruit wordt celluloid gemaakt ?
dat Uit kamfer én schietkatoen.
het avontuur zo goed 'was afgelopen.
Wie heeft het teerst de Zuidpool bèreikt ?
weide, A. Amündsen (15 December 1911).
!
?" EEN STANDBEELD ONDER WATER
Het enige standbeeld onder
water bevindt
zich bij Hawaï in de
Kealakekuabocht. Het
bestaat uit een bronzen voetstuk,
plaats aangeeft, waar de grote
welke de
zeevaarder, ka-
pitein Cook gedood werd.
 3
Intelligentie wordt bij katten vaak bestre-

Black en Katja, den, maar die zal bij deze dieren evenals bij
ons, mensen, wel zeer uiteenlopend
lemand, die het zelf had meegemaakt en die
zijn.

twee Huisvrienden
volkomen te vertrouwen was, vertelde mij het
volgende Zij had een paar kleine kinderen en
:

een druk gezin. Het jongste kindje lag nog in

Een Ondeugende Hond
Onder de huisdieren, die wij als kinderen
mochten houden, was ook Black, de zwarte
koningspoedel, ons allèr lieveling; orizè'clown
en onze trouwe huisvriend tevens. Toen hij,
nauwelijks zes w'èkën oïid, zijn intrede deed
in een klein mandje, met een' auto gebracht,
was het net een kleine mof van zwart astra-
kan ; niets dan zwarte krulletjes, waardoor
men'zijn'oogjes maar zeldèn zag, en' een nat;
leren neusje. Wij waren niet van hem weg tê
slaan. Menig slordig schoolwerk kwam op
Blacks" rekening ; standjes noch straf 'konden
ons ervan afhouden, om met Black te spelen en
en een Slimme Poes
aan' de ketting en draven met het onherken-
bare moddergevaartè weg. Moeder betaalde
'de boze "boer'nog een gulden en uit was heti
Mojar na'een" tién-minijten ontmoetten wij
een andere boer, wie Black opviel. Wij kwa-
mehmet'hém in'gesprék, én hoorden toen, dat
de' boze boer in dé buurt ervoor bekend was,
dat hij altijd een geslachte kip bij de hand
had; orh' angstige bezitters van honden, die
hét' erf Inliepen, te" vertellen, dat een dèr
hoenders was aangevallen' en zodoende geld
af te persen. Dus waren wij nog bedrogen
'ook Maar Black was vrij, gelukkig
! !
de wieg en er was een kleine, jonge kat in
huis, waarmee de kinderen graag speelden en
die ook blijkbaar bijzonder op hen gesteld was.
Toen de baby eens in de wieg onbedaarlijk lag
te schreeuwen, zonder dat iemand er naar hem
kwam kijken, ging poes, die, naar het schijnt,
opgemerkt had, dat de kinderjuffrouw dat
'dan ook altijd deed, naar de kamer er naast,
haalde uit het' speelgoed, dat rondzwierf, het
kleine, rose poppetje, dat baby in zulke geval-
len altijd kreeg, sleepte het naar de wieg,
'sprong er op en liet het popje in het bereik
van de kleine handjes vallen. Dadelijk kwam
er eeri eind aan het geschreeuw. Of dit nu al-
leen een' bewijs van de grote opmerkingsgave
van poes was; of dat het ts wijten was aan
de zenuwachtigheid van het diertje, dat ge-

stoord werd door het lawaai, wie zal het

hem te knuffelen. Hij liet het zich dolgraag Black was dol op kinderen. Wij üaddén
welgevallen ; poedels blijven zeer lang speels; aardige'buurkinderen, met wie wij vaak speel- weten ? Prikkelbaar en nerveus zijn alle kat-

;
den als het maar even kon, riepen zij over ten en grènzenloos eigenzinnig. Als men om
hun baby tijd strekt zich meestal tot in het ;
de een of andere reden het blauwe wollen
tweede jaar uit. De ondeugende streken, die de schutting: „Mevrouw, mogën wij Black
dekje, waarop Katja sliep, uit het laatje nam,
hij ' uithaalde, zijn niet aüe op te sommen, een' poosje lenen'?" Waarop, als het toege-
en vergat het er weer in te leggen, zocht zij
vooral niet, toen hij groter werd en overal bij staan werd, een huisladdertje tegen de schut- onophoudelijk. Wij legden het er wel eens uit,
kon komen. ting geplaatst werd ; Black had geleerd, er
om te zien wat zij dan zou doen en eens, toen
over te lopen. Boven gekomen de schutting
Snoepen deed Black zoals een ekster steelt;
was maar een meter of twee hoog stapte we het op een stoel gelegd hadden, sprong zij
niets was veilig voor hém ! Als mén hem be- daarop, krabde er aan, pakte het met de tan-
hij op het vlakke dakje van de kolenschuur
knorde en dreigend de zweep liet zien, wist hij den beet en sleepte het, ofschoon het viermaal
der buren, en sprong hun tuin binnen, waar
70 komiek berouw te spelen, die aansteller, zo groot was als zij zelf, vol moeite naar haar
hij zo thuis was als bij ons
!
tafeltje. Daar zette ze een keel op, alsof ze
dat men het niet over zijn hart kon krijgen
De beste maatjes was Black met onze poes,
om hem een . tik te gevéri en de zweep maar vermoord werd, tot men haar haar zin had
Katja; met haar kinderen lag hij in de zon
weer aan de haak hing.- Zo zétte hij op een gegeven en haar bedje opgemaakt, zoals ons
in zijn mand, als de moeder op avonturen- poesje dat gewend was !
dag, alleen in dé keuken, de voorpoten op uitging. Toen op een goede dag Katja ons
't aanrecht, dronk" uit de grote melkkoker met vier schattige, naar haar 'evenbeeld ge-
zoveel melk als hij inderhaast maar kon op- vormde, mollige kindertjes, verrastte, liet ze
slokken ; toen iemand dé kéukén naderde, eri het toe, dat Black, met haar samen, de poes-
hij snel de tuin in wildé glippen, zat de brede jes
achter naar de tuin droeg, ieder nam een
Grapjes
hondenkop al té diép ln de pan ; mét dé om- poesje in de bek, en eendrachtig stapten zij
gekeérdé méikkokèr als hóed, tér'wiji de over- Direct
het grasveld op, tot zij alle de vier piepende
gebleven melk over zijn zwarte vacht stroom- kleintjes in de hondemand legden. De katten-
de, ontweek de boosdoener. móeder kon rustig weggaan ; zij wist best, Van Putten zat tegenover zijn advocaat en
Op eigen hout jé liep hij bij siagérs en ban- dat Black bleef oppassen. de rechtsgeleerde zei : Zo, dus Smidt wil U
ketbakkérs binneh; hij stal wat in zijn be- Katja was ook een énig dier. Mijn zuster, die rekening niet betalen ?

reik kwam, eer-iemand er'op verdacht was, dol op katten, had haar cadeau gekregen. Pees Wat heeft hij precies gezegd ?

zodat hij ons,-maar moeder vooral, telkens in had een zacht, rood velletje en blauwe oogjes,
Hij zei, dat ik naar den duivel kon gaan.
ongelegenheid bracht. Hij haalde ons óp een wij warén verrukt ervan èri wij drukten het
tijd, die hij bepaalde, uit school. Dikwijls molletje bijna dood van liefdé. Wij kregen het Ja, én tóen ?

liepen we, naar huis gaande, langs de groen- 'zó jóng, dat het nog niet alleen kón drinken Nou, tóén ben ik meteen naar U gestapt 1
ten- én fruitmarkt, én hóé vaak de ondeugd en dé' melk op hét schotéltje onaangeroerd liét
daar een appel, een peer of iets anders uit de staan ; daarbij piepte het van honger ! Mijn De trotse leraar
manden stal, is niet te vertellen. Had hij zijn zustér, nog rnaar een schoolmeisje, was vin-
buit beet, dan als een -pijl uit de boog naar dingrijk. Zij haalde uit onze popperikamer
.

Geestdriftig kiapte het publiek, toen het to-

huis gehold, waar hij ons vóór de deur stond een miniatuur zuigflesje, om poesje ermee te neelstuk uit was. Een oude heer was buiten
zij
op te wachten en zijn \>uitvoor onze voeten voeden. Wat dadelijk gelukte. Toen haalde
leeg, legde
zichzelf van opwinding en jubelde luid.
neerlegde. Blacks misdrijven, waarvan we het laatje van haar beddentafeltje U kent den toneelschrijver zeker? vroeg
niet altijd- thuis durfden reppen en die wij, er een oud, lichtblauw wollen
doekje in, omdat
zijn buurman.
kinderén; onder elkaar geheim hielden, hebben dit Katja zó mooi stond,
en het diertje had
een bedje naast haar vrouwtje, aan wie ze zich Ja, was het trotse antwoord, ik was
ons heel wat van ons zakgeld gekost.
hartstochtelijk hechtte. zijn leraar.
Eens bracht zijn nieuwsgiérige ondeugend- Ovérai liep de pcés mijn zuster na : in huis, Zo, wat heeft hij eigenlijk bij U geleerd?
heid hem in levensgevaar. Wij waren met
in de tuin, zelfs op straat ; Katja moest opge- Dansen !
moeder buiten dé stad gaari wandelen, Black sloten wórden, om haar vrouwtje niet naar
natuurlijk mee. Hij ging maar zeiden aan de (Ingez. door Ikke.)
school te volgen. Het was eèn diertje van een
ketting, ómdat h{j tijdénS de wandeling zoet klein ras, ze blééf klein, en het leek, dat ze
bij ó'ris biéef. Tóért wij aan één groot boeren- zich 'nóg
kleiner makén kón als ze zich wilde
erf kwamên, dóór'ééh sloot gescheiden, liép dé verstoppen om in de buurt van haar vrouw te GROEIENDE STENEN
hond over het bruggetje, dat naar Hét erf blijvén. Eèna, tóén rriijn zuster ziek was èri
leidüè', om naaf hóridénmarilër té ónderzóé- met hogé koorts lag, wetd Katja tiit de slaap- Het staat vast, dat stenen groeien. At.
ken; wat daar ' was. Nauwelijks 'öirinën kómt; kamer vérbaniiëri, op bëvël van den dokter.
Williams Barfcér van Iken Cliff, Suffolk, was
razend 'eü tierend; een boze bóer,- dë eigenaar; Hoé het schrandere dier hét wist aan te lég-
hét opgevallèn, dat keien in zijn tuin groter
naar buiten, een bdöSn van êen kérel; ■ hij gen, óm hét huis uit te'kómen, hébben wé Werden. Hij plantte er óp een rij in 1920, en
gooit :hët? hek met éëri -smak: dicht. Black zat
noólt kunnen uitmaltèn, ■ maar raiddén iri •de nu vormen zij reeds een klein muurtje!
-

gevangen, en liep verder het'erf op. Dè'boér nacht hóórt'm!jn zuster een raar geluid, daat- In Britsch-ïndië staat een stenén stiér, die
'hem achterna ; dadrna kwdm 4 hij terug, èri na een plof, en roetzwart valt het rode póesjè' Van tijd tót tijd wordt ingewreven mét olie.
begon ons de niantël uit te vegen: en té Soór.het schoorsteengat de kamer binnen.'Nie- Geleérdén hébben vastgesteld, dat de stier
schffeèuwen: De hond had dë dippen ' opge-
;
mand had haar buitengelatén, ze moet langs èr'oeit. U: Wiliiam Barker deelde mede, dat hij
jaagd èii een ervan gèbetén: Hij zdü ofis wél dé muren op het dak geklommen en in de zijn'keien besproeit alsof het planten waren.
krijgëH ! 'Moêdef, bang vbór ! de hond; bóód Schoorsteen naar beneden gegleden zijn. Het
aani een hele kip të bétaléri; als fle t)oèr;filack raadsel, hoe haar katteninstinct haar precies DE KEIZERSTRAAT
maar los liet. Maar dë man bleef tê keef gaan déze schoorsteen had laten vinden en geeri
als een fazëndë : hij drélgde de hond met -eëri
; andere, is nóóit opgelost. Een historische zeldzaamheid was in het
stok dood te zullen slaan en wij, kinderen Katja had ook iéts, wit men vaak bij hon- Hemelsé rijk de zogenaamde Keizerstraat, van
huilden al bij voorbaat tranen met tuiten.' den, maar zelden bij katten opmerkt; namelijk Peking haar Jehol. de zomerresidentie van de
Moeder dreef, als op een veiling, de kippen- eén gevoel voor ons eigendom. Op een dag
Chinese keizers. Deze straat was 240 kilome-
prijs stëeds hoger op; x?ij beefdèn van op- hondengeblaf en Ka-
hoorden wij erg lawaai, ter lang en geheel bedekt met geel zand. Elke
winding. Black hield zich .Voorzichtig op eén tja's woedend blazen. De hond van de over- keer wanneer de keizer-de enige die deze
afstand en blafte af en tóe niaar eens, als het buren, anders erg bevriend met onze huis- straat gebruiken mocht van of naar Pe-
alwaai ian de 'boer hern verveelde: Opeens dieren, wilde een stukje speelgoed van ons,
king ging moesten plusminus 23000 soldaten de
verdwijnt de rakker tussen de'struiken;-die ééri wollen beestje, wegdragen. Zoodra hij
straat in gereedheid brengen. Zelfs de hoogste
om het erf heen stonden, springt over een maar een stap ermee naar de voortuin deed, ambtenaren, gezanten en dergelijkên moestétt
hekje, dat niet al te hoog was, zwemt door vloog Katja als een furie op hem af! Dat was een andere weg nemen.
de sloot en,*groen en geel van kroos en siijk, van ons, bedoelde zij, die ander had er niets (Ingez:: door Pipot).
komt hij op ons toerennen wij haken hem
; mee te maken !
 4

Wie weet het?

Een Mooie Daad Aan welke rivier ligt Florence ?

•OUJV 3 p u E v
Hoe Hamüe en Hennie Hoe heetten de Egyptische koningen ?
•s.o tj j e q d
Oma wisten te troosten Wie bracht de aardoppel naar Europa?
-q 3 i a itJ H J 3 ? I u AV
Aan het einde van de straat stonden de oude „Het was net of ik Blekkie hoorde". „Dat

I
huisjes, dicht bij elkaar, scheef en verzakt,
maar toch heel vriendelijk. Voor alle ramen
hingen schone gordijntjes en overal zag je
potten met mooie kleurige bloemen.
Hannie, Hennie en Roekje, het lieve, zwarte
poesje, woonden met hun ouders op de tweede
verdieping van een dier huisjes. Oma, de
moeder van vader, woonde boven hen, op de
derde tage, met Blekkie. de grote, zwarte kat,
een goedig dier dat de gehele dag achter Oma
aan liep. Blekkie was lang zo speels niet meer als
Roekje, haar kind, dat naar beneden was ver-
is ook zo", antwoordde moeder. „Zij zat bij Wat zijn de namen van de voormalige Boe-
ons voor het raam in het bloemenrekje te renrepublieken in Zuid-Afrika ?
huilen en ze houdt er niet mee op. Misschien '5 ï ® } s
wel, als ze bij u is". -fl l A-3 [ U ï J O U 3 IT3EASUBJX
„Wat ben ik blij !" riep Oma „dat Blekkie
Wat is de hoogste toren in Nederland ?
terecht is. Dank voor de moeite, en probeer
•) q33 j i n «i ui o a 3a
maar gauw weer te slapen".
„Wel te rusten, ma", antwoordde Moeder. Welk boek is in vrijwel alle talen vertaald ?
Ze ging gauw terug naar Vader en de kinde-
•I 3 q fl e 3 a
ren en het duurde niet lang of alle vier sliepen
weer. In welke stad staat de beroemde scheve to-
Oma maakte dadelijk een papje voor Blekkie ren
?

huisd. Roekje kon allerkoddigst doen. In en uit maar poes roerde het niet aan. Een schoteltje 'B SI J UI
haar mand springen met de grootste behendig- met kattenbrood evenmin. „Mauw, mauw",
heid ; als een clown in de gordijnen klimmen klaagde ze maar.
Ken je een ander woord voor vazal ?

en halverwege blijven hangen om te schomme- „Heb je pijn ?". vroeg Oma medelijdend. •u u ut u 3 3 i
len. Moeder moest altijd heel goed oppassen „Mauw, mauw kermde het arme dier. De
!"
Wie hebben de cijfers uitgevonden?
met haar breiwerk, want, o wee, als het kluwen oude aaide het beest. Maar wat was
dame
op de grond viel. Roek vloog er op af en hield Edoina ieeu
dat Er bleven haren aan haar handen zit-
?
ftz u 3 p J 3 m q3i3jqe.iv
hem zo stijf tussen haar pootjes, dat moeder ten. En Oma zag kale plekken op Blekkie's
3 p JOOp U 3 SJStpUI 3 Q
de bal nauwelijks los kon krijgen. rug. Hoe meer ze het dier streelde, hoe meer
Soms ging Roekje met Blekkie wandelen of haren er' uit vielen. Met een watje met olie
t-toeien en ravotten in de tuinen aan de over- bette ze de kale plekken. Voorzichtig legde
kant en altijd kwamen de moeder en haar kind Oma toen Elek in haar mand. Zelf ging ze Een wolkenscheepje
dan samen terug. cok naar bed, maar het lukte haar niet om
gauw in te slapen ; ze moest aldoor naar Blek- Een wolkenscheepje komt gezeild
Op een avond, toen vader en moeder in de
Al door de luchtzee.
huiskamer zaten, hoorden ze iemand de trap kie. luisteren, die zachtjes bleef kermen.
Het brengt, geladen tot de rand
afkomen. Een klopje op de deur en Oma stapte De volgende morgen ging Moeder al vroeg
Een vrachtje droppels mee.
binnen met een bleek en bedroefd gezicht. even naar boven.' Ze vond Oma over de mand
Lui Jantje ligt in 't lange gras,
„Vanmiddag", vertelde ze, „ging Blekkie naar gebogen bezig met watjes olie op de wondjes Kijkt slaperig omhoog,
buiten zonder Roekje. Nu is het al negen uur te leggen en toen ze beter keek ontdekte ze Maar 't scheepje denkt: „Nu weet ik al,
en ze is nog niet terug, terwijl ze anders al- aan Blekkie's poten kalkplekken. Ik lig hier lekker droog S"
tijd om vijf of zes uur thuis komt". „Nu begrijp ik het", zei Moe. „Blekkie is Maar 't scheepje denkt: „Nu weet ik al,
„Dat is raar", vond vader. „Waar zou ze zeker in een kalkput gevallen bij die in aan- Waar 'k lossen moet mijn vracht:
zijn ?" Meteen schoof hij het raam op en riep : bouw zijnde huizen. Ongebluste kalk geeft Ik giet dat line ventje nat
„Blekkie! Blekkie!" Oma kwam ook bij het brandwonden. Arm beest, wat zal ze een pijn Dat had je niet gedacht!"
raam en riep eveneens, maar alle roepen was hebben". Moeder nodigde Oma uit om met de
vergeefs. mand, waarin zieke Blekkie lag. naar beneden (Overgen. GONDH)
„Ze zal toch in de tuinen moeten zijn", zei te komen en dat gebeurde.
moeder, „ze dwaalt nooit zo ver af". Toen Roekje haar moeder zag liggen, snuf-
„Och", merkte vader op, „als ze verdwaald felde en rook en likte ze maar. Wat er ge-
is, komt ze zeker terug. Een poes vindt haar beurd was begreep ze natuurlijk niet. Ze wil-
Zo'n Grappenmaker
huis altijd weer". den Blekkie telkens wat geven, maar poes had
Piet: „Vader, raad eens, wat ik in mijn
„Dat is waar", zuchtte Oma. Ze leek een nergens zin in. zak heb !"

beetje getroost door wat vader gezegd had. Ze „Zou ik Blekkie in haar dekentje wikkelen Vader : „Een appel".
bleef nog even praten en ging om tien uur en even met haar naar den dierenarts loo- Piet: „Mis. raad nogeens".
weer naar boven. Ze had gehoopt, dat Blekkie pen ?" vroeg vader. „Die kan misschien een Vader „Een knikker of een mesje".
:

misschien door het openstaande raam naar zalf geven voor die kale, rauwe plekken". Piet: „Alweer mis". ,

binnen was gesprongen, maar dat bleek niet Met de olie ging het niet te best. Als Oma Vader „Nu wat dan, vent ?"
:

het geval. In de stille avond hoorden vader en de pijn wat wilde verzachten met een watje Piet: „Een gat, vadertje". \
moeder Oma nog eens roepen : olie, jammerde en huilde de stakkerd, dat je
„Blek ! Blek !
Blekkie Blekkie
! !" het bijna niet kon aanhoren. En de plekken (Inqez. door MJ.
Geen Blekkie kwam aangesprongen. Om elf werden hoe langer hoe groter.
uur ging Oma naar bed. Het raam liet ze ~'t Beest wordt nog helemaal kaal", zuchtte
openstaan. Je kon nooit weten. Oma.
en tot haar ver'uazing zag ze, dat alle twee de
i

De nacht kwam. Stilte heerste in de huizen Opeens stiet Blekkie een akelig geluid
uit. kinderen wakker waren.
en buiten de huizen. Zelfs de bomen, de strui- Ze schrokken er alle vijf van en ze vlogen
ken en de bloemen in de tuinen schenen te naar de mand. Blekkie kromp ineen en Hannie vertelde wat ze hadden bedacht.
bleef Moeder vond het prachtig ! Ze mochten zelfs
slapen. i stokstijf liggen. Oma aaide over haar kopjè.
Plotseling een lang gerekt, klagend geluid. Het dier verroerde zich niet. met de slofjes aan naar boven om het Oma
Vader en moeder schrokken wakker. Toen zei vader „Ik geloof, dat Blekkie zelf te vertellen.
de
:

„Hoor", zei moeder, „daar is het weer". pijn niet meer kon verdragen. Ze
is dood".
„Alsof een kind huilt", vond vader. Dat begrepen ze allemaal, zelfs Hannie en
Hannie en Hennie werden ook wakker. Het Hennie. Ze werden er stil van.' Moeder troost-
geluid werd duidelijker : „Mi... auw, mi... auw, te Oma en zei: „Beter zo voor 't beest
die ondraaglijke pijn. Gelukkig dat
dan
auw, auw". i Roekje er
„Blekkie", riep Vader opeens. Hij sprong het nog is. Die zal ons altijd aan Blekkie blijven
bed uit, liep naar het.raam in de achterkamer herinneren".
en jawel... daar zat Blek tussen de potten in Die middag kwam er een auto, die de
tiet bloemenrekje : „Maauw, maauw, maauw !" Blekkie mee nam. Och, och wat dode
Oma zat nog in de huiskamer aan een trui
voor Hannie te breien. Of zij en vader ook ver-
baasd opkeken, toen Moeder terug kwam met
de kinderen in hun pyjama's.
„Ze hebben u wat te vertellen", zei Moeder
tegen Oma.
..Ja", knikten Hannie en Hennie en tegelijk
zêiden ze „Oma, u moogt Koekje hebben, voor
:

had Oma een
schreeuwde ze. „Stil maar, stil maar", suste verdriet en wat-vond ze het leeg
Vader, terwijl hij het raam opschoof en poes huisje.
in haar
r.aar binnen haalde. Die avond in bed, bedacht Hannie iets.
Als
'Moeder en de kinderen stonden nu ook in ze Oma Roekje eens gaven, hun eigen
lieve
het kamertje. Och,, wat jammerde die arme schattige poesje ?
poes. „Zij heeft vast ergens pijn", dacht Moe- Hoe meer ze er over dacht, hoe duidelijker
der. De melk, die Moeder op een schoteltje het haar werd, dat ze Oma op die manier een
Blekkie voor hield, lustte ze niet. grote vreugde konden
bereiden.
Roekje, door al het geroezemoes ook wakker „Hennie, wordt eens wakker", riep
geworden, kwam uit haar mandje en met haar zachtjes. „Luister eens !" ze
goed . „u moogt Roekje voor altijd mee naar
boven nemen", voegde.; Hannie er nog aan toe.
De oude dame liet haar
breiwerk in den schoot
\allen. Ze wist niet wat ze hoorde. „Neen',
schudde ze. „Dat kan niet".
..Ja, het mag heus", riepen de kinderen.
~Ik zou het maar doen", mengde Vader zich
in t gesprek. „De kinderen hebben het zelf
bedacht".
Ontroerd verklaarde Oma „Wat zijn j" l!ie :

tong belikte ze haar moeder, maar Blekkie vroeg „Wat is er ?" Toen
Hennie gaapte en lief! Dank je wel
hoor". Toen knuffelde ze eerst
vertelde Hannie en daarna Hennie.
:

bleef huilen.
„Zou ik haar maar niet naar boven bren-
gen ?" vroeg Moeder. „Misschien is ze het iij
liefst bij haar eigen vrouwtje".
Juist toen moeder de trap opliep kwam
Oma uit haar deur.
Hannie van
haar plannetje. De kinderen namen afscheid van Roekje en
Hennie dacht een ogenblik na, daarop
,Ja, laten wij Roek aan Oma Keven
.
zei verdwenen weer naar hun bedjes.
Tir Niet lang daarna trok Oma naar boven. Va-
vind het best".
Meteen riep Hennie ook al. „Moeder der droeg de mand met Roekje. Oma vond het
u even bij ons komen?" Moeder wilt een mooie daad van de kinderen en Hannie en
ging kijken Hennie hebben er nooit spijt van gehad.