Professional Documents
Culture Documents
Learning Packet
Learning Packet
1.1. Introduksyon
Matutunghayan sa modyul na ito ang naging kasaysayan ng nobelang
Filipino. Kung saan muling mababalikan ang mga pangyayari sa kung paano
lumago/umunlad ang nobela sa Pilipinas. Matutunghayan rin sa modyul na ito
ang mga ibang akda na nagkaroon ng impluwensiya sa pagbubuo ng nobela sa
Pilipinas.
C. M. D. Hamo-ay
2
3 Maikling Kuwento at Nobelang Filipino
Panahon ng Propaganda
• Ang Noli Me Tangere at El Filibusterismo ni Jose Rizal ang nagbukas ng
landa para sa pagbabagong panlipunan sa Pilipinas. Malaki ang nagawa ng
dalawang nobelang ito sa paggising sa kamalayang Pilipino.
Panahon ng mga Amerikano
• Ang tunay na panahon ng mga nobelang Filipino.
• Mula 1900-1920, nakapaloob ang mga nobelang binhi ng sosyalismo tulad
ng
o Banaag at Sikat ni Lope K. Santos
o Pinaglahuan ni Faustino Aguilar
o Anino ng Kahapon ni Francisco Lacsamana
o Bulaklak ng Calumpang ni Roman Reyes
• Noong 1907, umunlad nang husto ang nobela at kumalat sa buong
kapuluan, maraming akda ang naisulat sa iba’t ibang wika tulad ng
o Lidia ni Juan Crisostomo Sotto
o Biag ti Maysa a Lakay wenno Nakaam-ames a Bales ni Mariano
Gaerlan
o Matilde de Sinapangan ni Rufino Redondo
o Wala'y Igsoon (Cebuano)
o Benjamin ni Angel M. Magahum
• Nahahati sa tatlong panahon ang kasaysayan ng nobela sa panahong ito:
o Panahon ng Aklatan Bayan (1900-1921)
o Panahon ng Ilaw at Panitik (1922-1934)
o Panahon ng Malasariling Pamahalaan (1934 - 1942)
Panahon ng mga Hapon
• Naging salat ang pagsulat ng nobela dahil sa kakulangan ng magagamit na
papel sa pagpapalimbag
• Gayunpaman, may mga nakapagpalathala pa rin ng kanilang mga akda sa
magasing Aliwan gaya ng
o Luha at Lualhati ni Antonio Sempio, 1942
o Igorota ni Fausto Galauran, 1945
o Sa Lundo ng Pangarap ni Gervacio Santiago
o Zenaida ni Adriano P. Landico
o Lumubog ang Bituin ni Isidra Castillo
o Tatlong Maria ni Jose Esperanza Cruz (naisapelikula)
• muling nabuhayan ang mga nobelista na sumulat nang lumaya ang bansa
at sa unang bahagi ng mga panahong ito naging karaniwang paksa ang
tungkol sa pag-ibig
Dekada 60
• Nagsimula ang mga pagkilos protesta ng mga taong bayan
C. M. D. Hamo-ay
3
3 Maikling Kuwento at Nobelang Filipino
GAWAIN #1:
Panuto: Mamili ng isang nobela sa sumusunod na mga pamagat. Basahin ito at
bigyan ng paglalarawan ang kabuuang aspeto ng nobela. Maglaan ng ibang papel
para rito.
Mga Nobela:
Urbana at Feliza
Noli Me Tangere
Tatlong Maria ni Jose Esperanza Cruz
Canal De La Reina Liwayway Arceo
Apoy sa Madaling Araw ni Dominador Mirasol
___________________________
PAMAGAT
_____________________________________________________________________
________________________________paglalarawan________________________________
___________________________________________________________________________
C. M. D. Hamo-ay
4
3 Maikling Kuwento at Nobelang Filipino
C. M. D. Hamo-ay
5
3 Maikling Kuwento at Nobelang Filipino
GAWAIN #2
Panuto: Sagutin ang sumusunod na mga katanungan.
1. Gaano kahalaga ang nobela sa Pinitikan ng Pilipinas?
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
2. Paano mo mapapahalagahan ang nobelang Pilipino na mapanatili ito hanggang
sa mga susunod na henerasyon?
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
1.3 Sanggunian
Arellano University. (n.d.). Mga Impluwensiya sa Pagsulat ng Nobelang Pilipino.
https://www.coursehero.com/file/26874379/Mga-impluwensiya-sa-pagsulat-ng-
Nobelang-Pilipino-1docx/
Mariano, M. D. (n.d.). Ang Nobela sa Bawat Dekada.
http://docshare04.docshare.tips/files/26179/261798513.pdf
Nobelang Pilipino. https://s3.amazonaws.com/ww-article-cache-
1/tl/Nobelang_Pilipino
Liukkonen, P. & Pesonen, A. (2017). Eugene Sue (1804-1857) – Real Name Marie
Joseph Sue. http://authorscalendar.info/esue.htm
1.4 Pagkilala
Ang mga larawan, talahanayan, mga figyur at impormasyon na nilalaman
nitong Learning Packet ay kinuha mula sa mga sanggunian na makikita sa taas.
Paunawa (Disclaimer)
Ang Learning Packet na ito ay hindi pangkomersyal at pang-edukasyon
lamang. Ang ilan sa mga teknikal na terminolohiya at parirala ay hindi binago,
pero ang may akda sa Learnig Packet na ito ay nakasisigurado na lahat ng
sipi/sitasyon ay makikita sa sanggunian. Kahit ang mga larawan o/at
talahanayan ay binigyan pagkilala bilang paggalang sa kayamanang pangkaisipan
mula sa orihinal na pagmamay-ari.
C. M. D. Hamo-ay
6
3 Maikling Kuwento at Nobelang Filipino
1.1. Introduksyon
Mabibigyan pansin sa modyul na ito ang mga paksain tungkol sa kaligiran
ng Nobelang Filipino. Makikita sa mga bahagi nito ang kahulugan, uri, element,
layunin at katangian ng nobelang Filipino. Muling mailalarawan ang mga
kaalaman ng noeblang Filipino at mas lalong mauunawaan batay sa mga
halimbawa na makikita sa mga tinalakay.
C. M. D. Hamo-ay
7
3 Maikling Kuwento at Nobelang Filipino
GAWAIN #1
PANUTO: Sagutin ang sumusunod na mga katanungan.
1. Magsaliksik ng ilan pang kahulugan ng nobela.
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
Sanggunian:
C. M. D. Hamo-ay
8
3 Maikling Kuwento at Nobelang Filipino
1. Tagpuan – Ito ay ang lugar at panahon kung saan naganap ang mga
pangyayari. Kumpara sa iba pang uri ng akdang pampanitikan, ang kwento
sa nobela ay hindi naganap sa iisang tagpuan lamang, sa halip ang mga
pangyayari ay nagaganap sa iba’t-ibang lugar at panahon.
2. Tauhan – Ito ang nagbibigay buhay at ang kumikilos sa akda.
3. Banghay – Ito ang pagkakasunud-sunod o daloy ng mga pangyayari.
4. Pananaw – Ito ay ang panauhang ginamit ng manunulat (Point of view). Ito
ay maaring maging una, pangalawa o pangatlo.
A. Una – Kapag ang may akda ay kasali sa kwento
B. Pangalawa – Ang may akda ang nakikipag-usap
C. Pangatlo – Ito ay batay sa obserbasyon ng may akda
5. Tema – Ito ay paksa kung saan umiikot ang istorya ng nobela. Ito ay
maaring maging tungkol sa pag-ibig, paghihiganti, digmaan, kabayanihan,
kamatayan, at iba pa.
6. Damdamin – Ito ang nagbibigay kulay sa mga pangyayari. Ang damdamin
ay ang emosyong nais iparating ng awtor sa mga mambabasa.
7. Pamamaraan – Ito ay ang istilo na ginamit ng manunulat.
8. Pananalita – Diyalogong ginamit sa nobela
9. Simbolismo – Ito ay ang mga tao, bagay, hayop at pangyayari na
nagpapakita ng mas malalim na kahulugan. Ang magandang halimbawa ng
simbolismo sa nobela ay ang pagsusuot ng tauhan ng itim na damit. Ito ay
nangangahulugan ng pagluluksa sa tauhang namatay.
GAWAIN #2
Panuto: Ibigay ang kahilingan sa bawat bilang.
1. Ito ang nagbibigay buhay at ang kumikilos sa akda.
SAGOT:
2. Isang uri ng nobela na nagbibigay-diin sa kasaysayan o pangyayaring
nakalipas na.
SAGOT:
3. Isang akdang nasa pagkakabalangkas ng mga pangyayari ang ikawiwiling
mga mambabasa.
SAGOT:
4. Ito ay ang panauhang ginamit ng manunulat (Point of view). Ito ay
maaring maging una, pangalawa o pangatlo.
SAGOT:
5. Elemento ng nobela na nagbibigay kulay sa mga pangyayari.
SAGOT:
6. Kung ikaw ay magsusulat ng isang nobela, ano ang iyong gagawin para
mapaganda ang mga bahagi at elemento nito?
SAGOT: ___________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
C. M. D. Hamo-ay
9
3 Maikling Kuwento at Nobelang Filipino
C. M. D. Hamo-ay
10
3 Maikling Kuwento at Nobelang Filipino
GAWAIN #4
Panuto: Basahin ang nobelang may pamagat na Ang Mestisa ni Engracio L.
Valmonte. Suriin at ibigay ang mga kahilingan na makikita sa sumusunod.
Basahin sa: http://www.gutenberg.org/files/13773/13773-h/13773-h.htm
I. Uri ng Elemento:
II. Layunin ng nobela: (sa iyong palagay, ano ang nagging layunin ng may akda
kung bakit niya ito sinulat?)
III. Katangian ng nobela: (ano-ano ang mga katangian ang makikita sa nobela?)
IV. Elemento ng nobela:
a. Tagpuan :
b. Tauhan :
c. Banghay :
d. Pananaw :
e. Tema :
f. Damdamin :
g. Pamamaraan :
h. Pananalita :
i. Simbolismo :
C. M. D. Hamo-ay
11
3 Maikling Kuwento at Nobelang Filipino
1.3 Sanggunian
Ki. (2020). Nobela Kahulugan: Ano ang Nobela?
https://philnews.ph/2020/03/14/nobela-kahulugan-ano-ang-isang-nobela-mga-
sagot/
Carlo, B. (2019). Ano ang Nobela. https://www.pinoynewbie.com/ano-ang-nobela/
Gabay ng Mag-aaral. (2010). Ano ang Nobela.
https://teksbok.blogspot.com/2010/09/ano-ang-nobela.html
Macatangay, J. (n.d.). Uri ng Nobela.
https://www.academia.edu/38202754/Uri_ng_Nobela
Asoilla, N. (n.d.). Filipino (Uri ng Nobela).
https://flowvella.com/s/17m5/E2C3CAEF-6635-4784-8EDE-9D5B0A41EC88
Filipino-Grade 10. (n.d.) Nobela. http://rosiefilipino10.weebly.com/nobela.html#/
Mariano, M.D. (n.d.). Ang Nobela sa Bawat Dekada.
http://docshare04.docshare.tips/files/26179/261798513.pdf
The Project Gutenberg Ebook. Ang Mestisa.
http://www.gutenberg.org/files/13773/13773-h/13773-h.htm
1.4 Pagkilala
Ang mga larawan, talahanayan, mga figyur at impormasyon na nilalaman
nitong Learning Packet ay kinuha mula sa mga sanggunian na makikita sa taas.
Paunawa (Disclaimer)
Ang Learning Packet na ito ay hindi pangkomersyal at pang-edukasyon
lamang. Ang ilan sa mga teknikal na terminolohiya at parirala ay hindi binago,
pero ang may akda sa Learnig Packet na ito ay nakasisigurado na lahat ng
sipi/sitasyon ay makikita sa sanggunian. Kahit ang mga larawan o/at
talahanayan ay binigyan pagkilala bilang paggalang sa kayamanang pangkaisipan
mula sa orihinal na pagmamay-ari.
C. M. D. Hamo-ay