Ujście Wisły

nie jedno ma imię…

Proces kształtowania się ujścia Wisły do
morza na przestrzeni wieków
2022
ROZWÓJ SYSTEMU IRYGACYJNEGO (WAŁÓW I ODWODNIENIA)
NA TERENIE PÓŹNIEJSZEGO GDAŃSKIEGO ZWIĄZKU
WAŁOWEGO OD XIV W. Z PREHISTORIĄ STOSUNKÓW
HYDROGRAFICZNYCH LEWOSTRONNEJ DOLINY WIŚLANEJ OD
TCZEWA DO BAŁTYKU, OPRACOWANY NA PODSTAWIE
DOKUMENTÓW I AKT.

DRUK WYDANY PRZEZ GDAŃSKI URZĄD NADZORU WAŁÓW Z

OKAZJI PIĘĆSETLECIA ZAINICJOWANIA PRZEZ WIELKIEGO
MISTRZA CONRADA VON JUNGINGEN ZORGANIZOWANEGO
SYSTEMU OCHRONY WAŁÓW POPRZEZ TZW. „ZWIĄZKI
WAŁOWE”. NALEŻELI DO NICH WŁAŚCICIELE GRUNTÓW
PRZYLEGAJĄCYCH DO WAŁÓW PRZEBIEGAJĄCYCH PRZEZ
DANY OKRĘG. ICH ZADANIEM BYŁO CHRONIENIE ZAPÓR
PRZED ZALANIEM.

NA STRONIE TYTUŁOWEJ DRUKU PIECZĘCIE ELBLĄSKIEGO

MAGISTRATU, BIBLIOTEKI ELBLĄSKIEGO MAGISTRATU ORAZ
MIEJSKIEJ BIBLIOTEKI.
Delta Wisły, ok. 1300 r.
Hugo Bertram
UJŚCIE WISŁY,
XV-XVI
Ujście Wisły,
XVI - XVI
ATLAS SIVE COSMOGRAPHICAE
MEDITATIONES DE FABRICA
MUNDI ET FABRICATI FIGURA

MERCATOR, GERARD (1512-

1594) MERCATOR, RUMOLD
(1545-1599)
TRACTUUM BORUSSIAE, CIRCA
GEDANUM ET ELBINGAM, AB
INCOLIS WERDER APPELLATI,
CUM ADIUNCTA NERINGIA,
NOVA ET ELABORATIßIMA
DELINEATIO /OK 1703/

OLOF HANSSON ÖRNEHUFVUD

(1600-1644)
UJŚCIE WISŁY OK.1811
ŻUŁAWY WIŚLANE

NIEUSTANNE ZAGROŻENIE POWODZIOWE

POWODZIE NA TERENIE DELTY WISŁY

DEWASTACJA, ZNISZCZENIA, ZAPIASZCZENIA,

ZALEWANIE ZNACZNYCH OBSZARÓW „PO
DACHY”, STRATY FINANSOWE

1328, 1337, 1395, 1408, 1514, 1515, 1526,

1529, 1540, 1543, 1829, 1840, 1857, 1863,
1864, 1865,

OSADNICY HOLENDERSCY – XVI W.

- ŚREDNIA: 3 - 4 LATA POWÓDŹ

1840
ADRIAN KRZYŻANOWSKI
(1788-1852)
WIDOK NOWEGO UJŚCIA WISŁY 1840
BUDOWA PRZEKOPU WISŁY:

PROJEKTY:JAN JERZY DE WOYTEN 1768

FRYDERYK AUGUST COCHIUS 1816
LUDWIK ALSEN I HENRYK FAHL 1877

POWODZIE L.80. XIX W.: 1883, 1886, 1887, 1888, 1889

7 200 000 M³ PRZENIESIENIE

250 000 M³ WYROBÓW Z FASZYNY

100 000 M³ KAMIENIA BRUKOWANEGO I TŁUCZNIA

48 000 M.B. KOŁKÓW

300 000 M³ FASZYNY

188 TYS. M³ RÓŻNEGO ASORTYMENTU

240 000 SZTUK OKRĄGŁYCH PALI (2,5 M)

WYWŁASZCZENIA, LIKWIDACJA 25 ZABUDOWAŃ

GOSPODARCZYCH; 67 DOMÓW MIESZKALNYCH;
KARCZMĘ, KUŹNIĘ, 700 HA ZIEMI POD PRACE
 3.09.1891

Źr. Berlińskie Muzeum Architektury

 3.30.1893
Źr. Berlińskie Muzeum Architektury
 1.12.1893
Źr. Berlińskie Muzeum Architektury
 31.10.1893
Źr. Berlińskie Muzeum Architektury
 27.09.1894
Źr. Berlińskie Muzeum Architektury
OTWARCIE PRZEKOPU WISŁY
31 MARCA 1895; 15.45
ŹRÓDŁA:

- BIBLIOTEKA NARODOWA

- POLONA.PL

- ARCHIWUM PAŃSTWOWE W GDAŃSKU

- WISŁA W DOKUMENCIE ARCHIWALNYM / ARCHIWUM PAŃSTWOWE W GDAŃSKU

DZIĘKUJĘ