‫س عشر‬ ِ َ‫الدرس اخل‬

‫ام‬
Durus 2. Cilt َ
ON BEŞİNCİ DERS

Emir Muzari
‫ا‬+ ‫تكْتب‬
‫ب‬
ْ ُ‫اُ ْكت‬ ُُ َ ‫ب‬
ُ ُ‫التَكْت‬ (-) ‫َل النَّافِيَة‬ Nefyeden lâ
Yazmazsın

Muzari Nehiy
‫ل‬ ِ ‫َل الن‬
‫ب‬
ُ ُ‫تَكْت‬ ْْ ‫(التَكْتُب‬X) ‫َّاهيَة‬ Nehyeden lâ
+ Yazma!

Örnekler:

Buraya oturma!

Kırmızı kalemle yazma!

Sınıftan çıkma!

Şeytana kulluk etme!

Şahıslara çekim:

Gitme ey Bilal! Gitmeyin ey kardeşler!

Gitme ey Amine! Gitme ey kız kardeşler!

www.tekellum.net
* َ ََ‫) تَذْ َهبْن‬siz kadınlar( ve ََ‫) َيَذْ َهبْن‬onlar-kadınlar( filleri mebnî olduğu için
sonlarındaki cezmetme olayı gerçekleşmiyor. Fiil değişiklik kabul etmiyor.
Dolayısıyla kelimenin başına la gelince iki olumsuz anlamı da (hem nehiy hem
nefiy) karşılıyor.

NEREDEYSE

‫اد‬
ُ ‫يَ َك‬ ‫اد‬
َ ‫َك‬
Örnek:
Çocuk neredeyse düşecekti.
‫اد‬
َ ‫َك‬
Mazi
Hoca çıkmak üzereydi.

Zil çalmak üzere.

‫اد‬
ُ ‫يَ َك‬
Muzâr’i
İmam rükû etmek üzere.

*Cümlelerdeki fiillere dikkat ettiğimizde ister mazi ister muzari anlamı

verceğimizde olsun fiilin muzari çekimini kullanırız ancak mazi anlamı verecek
isek ‫اد‬
َ ‫ َك‬kullanıyoruz, muzari anlamı verecek isek ‫ يَ َكاد‬kullanıyoruz.
Muzâri’de
‫َما‬
Mazide
Olumsuzluk Olumsuzluk
‫َال‬
‫ت‬
ُ ‫َكتَ ْب‬ Yazdım ‫ب‬ُ ُ‫أَ ْكت‬ Yazarım

‫ب‬
ُ ُ‫َال أَ ْكت‬ Yazmam
‫ت‬
ُ ‫َما َكتَ ْب‬ Yazmadım
‫ب‬
ُ ُ‫َما أَ ْكت‬ Yazmıyorum

www.tekellum.net
*Mazi için olan ‫ َما‬, muzari fiilin başına gelirse muzarideki üç zaman içerisinden
(şimdiki geniş ve gelecek zaman) anlamı netleştiriyor ve şimdiki zaman anlamı
veriyor.

Ben kahve içmem/içmeyeceğim.

Şu an kahve içmiyorum.

Mehmûzü’l-Fâ Fiillerin muzâri’de mütekellime (‫ )اان‬göre çekimi

*Mehmûz fiiller başında, ortasında veya sonunda hemze olan fiil demektir. Şöyle
açıklayabiliriz: Üç harfli fiilin mazi halinin ‫فعل‬ ile sembolize edildiğini
düşündüğümüzde şöyle söylüyoruz. İlk harf-faul fiil, ikinci harf-aynul fiil ve
üçüncü harf- lamul fiil ‘dir. Dolayısıyla Mehmûzü’l-Fâ fiiler başında hemze olan
fiillerdir.

SADECE ‫إِ ََّّنَا‬

Sadece resimlere bakıyorum.

Sen dersi yazmıyorsun. Sadece

mektup yazıyorsun.

Ameller ancak niyetlere göredir.

Sadakalar yalnızca fakirler içindir.

www.tekellum.net