‫الدرس التاسع والعشرون‬

Durus 2. Cilt
YİRMİ DOKUZUNCU DERS

Muza’af Fiiller (‫)اُمل َضَّعف‬

*Bu derste Muza’af fiili(‫ضعَّف‬
َ ‫ )امل‬öğreneceğiz.
ُ
*2. ve 3. harfi aynı olan fiile «Muza’af fiil» denir.

‫َح َّج‬ ‫َح َج َج‬

*Mâzîde bu fiillerin 2. ve 3. harfleri; hünne’ye kadar bitişik olur, hünne’den sonra
ayrılırlar:

*Muzâri’de bu fiillerin 2. ve 3. harfleri; hünne ve entünne dışında bitişiktirler,

hünne ve entünne’de ayrılırlar:

‫ج ْج َن‬
ُ ْ‫ََت‬ ‫ج ْج َن‬
ُ ‫ََْي‬ ‫ََتُج‬ ‫ََيُج‬

* Muzâri’ Meczûm durumda:

formlarında iki sakin harf yan yana gelir. Ancak her ikisi de kuvvetli olduğundan
ikisi de düşmez. Bunun yerine son harf fetha alır:

www.tekellum.net
* Diğer formlarda ise nun düşmesi şeklinde cezm yapılır:

* Emir durumunda, Muzâra’at harfi ve sondaki hareke düşer, iki sakin yan yana
gelmesin diye son harf fetha alır. Baş harf harekeli olduğundan ayrıca bir elif
ilavesi gerekmez.

4. Bâb

‫ََِش ْم َن‬ ‫ََِش َم‬ ‫َش َّم‬ kokladı

Olduğundan, Hunne’den itibaren Fiillerinin aslı
şöyle açılırlar.

‫َم ِس ْس َن‬ ‫س‬ ِ

َ ‫َمس‬ ‫س‬
َّ ‫َم‬ dokundu

‫َلَّما‬
‫ َْل‬ve ‫’َلَّما‬yı 21. derste görmüştük. «Henüz dönmedi.»

*Bu anlamının dışında ‘yapıldığında, olduğunda’ anlamında da kullanılır.

(when)

«Zili duyduğumda sınıfa girdim.»

«Mekke’ye gittiğimde arkadaşımı

ziyaret ettim.»

www.tekellum.net
* ‫ل ََّما‬ yalnızca mazi fiilde (geçmiş zamanda) kullanılır. Benzer anlamı geniş

zamanda muzâri fiilde vermek için ‫ِع ْن َد َما‬ kullanılır.

‫ِعْنَدَما‬
«Camiye girdiğimde ilk safa otururum.»

‫ َأَبًدا‬/ ‫َقط‬
*Bu kelimeler olumsuz bir fiilin anlamını güçlendirmek için kullanılır. Örneğin:

Geçmişte olumsuzluk Gelecekte olumsuzluk

Ona hiç mektup yazmadım. Ona hiç mektup yazmayacağım.

www.tekellum.net
 ْ ‫ َو‬, ‫َال‬
‫شكًرا‬
‫ْرا‬
ً ‫ َوشك‬, َ‫ال‬ İfadesi hayır(istemem) teşekkür ederim anlamında

kullanılmaktadır. Bu ifadenin yanlış bir kullanımı ‫ْرا‬

ً ‫الَ ُشك‬ şeklidir. Fakat

buradaki ‫و‬ olmayan kullanım teşekkürün reddi şeklinde bir anlama gelir.

Fiillerin Sınıflandırılması

1. Sâlim : İçerisinde hemze, vav ya da ya olmayan ikinci ve üçüncü

harfi aynı olmayan fiile denir.

Örn;

2. Mehmûz : İçerisinde hemze olan fiile denir.

Örn; , , ,

3.Muda’af : İkinci ve üçüncü harfi aynı olan fiile denir.

Örn;

www.tekellum.net
4. Misâl : Birinci harfi vav ya da yâ olan fiile denir. Bu fiiller ayrıca

olarak da isimlendirilir.

Örn;

5. Ecvef : İkinci harfinde vav ya da ya olan fiile denir. Bu fiiller

ayrıca olarak da isimlendirilir.

Örn;

6. Nâkıs : Üçüncü harfi vav ya da ya olan fiillere denir. Bu fiiller

ayrıca olarak isimlendirilir.

Örn;

7. Lefîf : İçerisinde birden çok vav ya da ya olan fiile denir.

* Lefîf-i Makrûn : vav ya da ya fiilin ikinci ve

üçüncü harfindeyse Örn;

*Lefîf-i Mefrûk : vav ya da ya fiilin birinci ve üçüncü

harfindeyse Örn;

www.tekellum.net