zbuluar se at a që kanë t iparet e sipërpërmendura janë më t ë prirur ndaj sëmundjeve t ë st omakut

në krahasim me t ë t jerët në masën 2,4 herë. Arsyeja ësht ë se personat impulsivë i përgjigjen
st resit me prodhimin e një sasie më t ë madhe t ë acidit se sa personat e t jerë.

Pikërisht kjo sasi sjell edhe sëmundjen e ulccerës. Kët a personja kanë edhe probleme me t ë
ushqyerit . Probleme që shkojnë nga bulimia deri t ek anoreksia.

Gazmorët

Një nga zbulimet më t ë paprit ura isht e ai i që njerëzit me humor t ë mirë janë më t ë prirur për t ë
vdekur më vonë se t ë t jerët . Sipas një st udimi, fëmijët që konsideroheshin nga prindërit dhe
mësuesit si më t ë qet ët e me humor më t ë mirë, në moshë madhore kishin vdekur më vonë se at a
që nuk gëzonin humor t ë shëndet shëm.

Ndryshe nga sa mund t ë prit ej në rast in e personave me humor t ë mirë, st udimet e fundit kanë
provuar se një t ipar i t illë i personalit et it mund t ë jet ë problemat ik. Po cili ësht ë shkaku ? Sipas
një t eorie kjo vjen sepse njerëz t ë t illë i nënvleft ësojnë rreziqet e jet ës dhe ndosht a kanë
vësht irësi për t u marrë me sit uat a t ë cilat nuk kanë dalë asht u sikurse at a shpresonin.

Të shqetësuarit

Personat që kanë probleme me ankt hin, që nuk arrijnë t a kont rollojnë at ë zakonisht janë t ë prirur
t ë kenë probleme me presionin e gjakut . Arsyeja e një lidhjeje t ë t illë ësht ë mbiprodhimt aria e
hormonit t ë st resit . Grat ë që kanë ankt he t ë t heksuara që shkojnë deri në fobira, t ë t illa si fobia
nga lart ësia janë shumë t ë prirura për sëmundje t ë zemrës, sëmudne që kanë t ë bëjnë me
presionin e gjakut dhe kolest erolin.

Kët a persona kanë edhe një prirje t ë veçant ë për t ë pirë duhan. Ka edhe një arsye t jet ër që mund
t ‘I mërzisë njerëzit me kët ë t ipar t ë personalit et it . Një st udim I Universit et it t ë Ant verpit ka
nxjerrë në pah se pas dhjet ë vit esh t rajt imi t ë sëmundjeve t ë zemrës, 27 % e personave që vuajnë
nga ankt het nuk kanë mundur që t ë mbijet ojnë.

Agresivët

Tipat armiqësorë janë t ë hapur ndaj një numri t ë madh problemesh shëndet ësore dhe për kët a
persona janë zhvilluar shumë kërkime shkencore. Njerëzit që vuajnë nga art erioskleroza janë at a
që kanë më së shumt i personalit et e armiqësore. Një st udim amerikan t reoi se t ipat agresivë janë
më t ë hapur ndaj rreziqeve t ë infeksionit në t ë gjit hë pjesët e t rupit dhe sëmundjeve t ë zemrës,
at yre t ë lidhura me infekt imin e art erieve.

Shkaku mund t ë jet ë sepse ky lloj t ipari I personalit et it ka nivele më t ë mëdha prot einash t ë
sist emit imunit ar që kanë lidhje me inflamimin. Një t jet ër t eori ësht ë se njerëzit armiqësorë
kundërpërgjigjen shumë më shpejt dhe shumë më ashpër ndaj st resit si mendërisht , asht u edhe
psikologjikisht . Kjo shkakt on rrit jen e presionit t ë gjakut dhe shpesht imine rrahjeve t ë zemrës që
çon në çrregullim t ë sist emit kardiovaskular.

Tipat inaccinj e kanë shumë më t ë vësht irë që t ë shërohen në krahasim me t ë t jerët . At yre u
duhet më shumë kohë.St udiuesit e Universit et it t ë Ohios kryen kët ë eksperiment për t ë
vërt et uar sa më sipër. Një grupi personash u shkakruan plagë t ë vogla në krahë. Pas 4 dit ësh
vet ëm 70 % e pacient ëve kisht e përmirësime t ë dukshme, 30 % ishin ende në fazat e para dhe
pikërisht kët a pacient ë ishin persona me t ipare agresive. Kët a njerëz janë më t ë prit ur edhe ndaj
depresioneve dhe sëmundjeve mendore.

Të drojturit

Personat e drojt ur, at a që nuk marrin shumë iniciat iva në shoqëri, apo në jet ën e t yre personale
janë më t ë dhënë ndaj marrjes së infeksioneve virale. Në disa st udime t ë ndërmarra t e kafshët ,
shkencët arët kanë dalë në rezult at in se personat që pëlqejnë t ë shoqërizohen kanë më shumë
nyje limfat ike mbrojt ëse se at a që janë t ë ndrojt ur dhe parapëlqejnë vet minë. Nyjet limfat ike janë
pjesë e sist emit imunit ar t ë t rupit dhe ndihmojnë në shkat ërrimin e infeksioneve t ë ndryshme dhe
viruseve e bakt ereve.

Optimistët

At a gjit hmonë shohin anën pozit ive t ë jet ës dhe jet ojnë përafërsisht 7 vjet më shumë se at a që
shohin vet ëm zymt ëri përret h. Rreziku i vdekjeve t ë hershme për shkak t ë ndonjë sëmundjeje
ësht ë t ek kët a persona 55 % më i ulët se t ë t ë t jerët .

Sipas jëj t eorie del se opt imizmi rrit dëshirën për t ë jet uar, ndërkohë që sipas një t eorie t jet re
dëshira për shoqëri luan një rol shumë t ë madh në jet ëgjat ësi. Kët o sit uat a t ë mira ulin sasinë e
prodhimit t ë hormonit t ë st resit . Opt imizmi i jep një ndihmë shumë t ë madhe funksionimit t ë
sist emit imunit ar duke e mbrojt ur at ë nga st resi psikologjik. Një st udim amerikan i kryer mbi
individë t ë cakt uar përgjat ë një periudhe 30 vjeçare nxori në pah se opt imist ët janë më t ë
shëndet shëm dhe kanë më pak paaft ësi se t ipat pesimist ë.
Të mbyllurit në vetvete

Personat që janë t ë mbyllur në vet vet e dhe janë melankolikë me një gjendje që shkon shpesh në
pikëllim, t ë klasifikuar se personalit et e t ë t ipit D, vuajnë nga një shkallë e lart ë dhimbjeje
shpirt ërore, por në mënyrë t ë ndërgjegjëeshme i sht ypin ndjenjat e t yre dhe si rezult at mund t ë
jenë shumë më t ë prirur ndaj risqeve t ë kancerit , apo sëmundjeve t ë zemrës. Si pasojë t ek kët a
persona regjist rohet edhe numri më i madh i vdekjeve. Kët a njerëz kanë një st siem t ë prodhimit t ë
hormoneve që ësht ë shumë i brisht e dhe shpesh i çrregullt që do t ë t hot ë se kanë rrahje t ë
shpesht a zemre, presion gjaku t ë lart ë dhe ngushim t ë enëve t ë gjakut . Tëgjit ha kët o janë shumë
t ën këqia për sist emin kardiovaskular.

Të përgjegjëshmit

Personat e përgjegjshëm janë edhe më jet ëgjat ët . Kjo vet i ka një ndikim t ë jasht ëzakonshëm në
jet ëgjat ësi pasi t ek kët a njerëz presioni i gjakut , niveli i kolest erolit dhe rrahjet e zemrës janë në
nivele normale. Shkaku ndosht a ësht ë se njerëzit e përgjegjshëm shmangin rrezikun dhe kanë një
jet ë larg fakt orëve që do t ë dëmt onin shëndet in.

Neurotikët

Sikur t ë mos mjaft ont e fakt i se neurot ikën e kanë shumë t ë vësht irë për shkak t ë karakt erit për
t ë jet uar t ë qet ë t ani del se t ipi i t yre u sjell edhe probleme t ë t jera t ë t illa si azma, dhimbjet e
kokës, ulcerën e st omakut dhe sëmundjet e zemrës. Sipas një st udimi neurot ikët shpesh përdorin
st rat egji jo shumë t ë menccura për t ë zgjidhur problemet e t yre duke pasur sjellje armiqësore ndaj
t ë t jerëve dhe shpërt hime që kalojnë edhe në ofendime.

Kjo bën që at a t ë mos kërkojnë ndihmë dhe mbësht et je për shkak se janë edhe dyshues e t ë
përkeqësojnë gjendjen e t yre. Kjo I bën që t ë kenë një sist em imunit ar më t ë brisht ë se njerëzit e
t jerë dhe një probabilit et më t ë madh për t u sëmurë. Një t jet ër t eori ësht ë se neurot ikët ka më
shumë shanse që t ë jenë t ë depresionuar dhe depresioni dëmt on sist emin imunit ar.

Të hapurit

Asht u si edhe opt imist ët at a ka më pak shanse që t ë vuajnë nga sëmundjet e zemrës. Një st udim
it alian doli në përfundim se personat që janë më t ë hapur ndaj realit et it dhe t ë t jerëve kanë 15%
shanse më pak për t u kapur nga epidemit apo sëmundjet e virozat gribale t ë st inës së ft oht ë.
 Referime

Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?

title=Personaliteti&oldid=2099346"

Last edited 2 years ago by Tiimiii