Kristian Tlangau - May, 2011

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 36

May 2011 Kristian Tlangau 1

May 2011

(Independent Monthly)

Chhuah \an kum – Oct. 1911

Lalpan a ph<t che chu eng nge ni? ............... 18


Inpumkhatna lam hawiin kan kal thei em? ..... 21

www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 2
Kum 100 May 2011 Bu 1,184-na
Editor : Rev. Thangzauva Ph. : 2316411 (R)
Joint Editors : Rev. Vanlalzuata
Rev. Dr. Vanlalchhuanawma
Upa H. Ronghaka
Business Manager : Upa C. Lalbiaktluanga
Synod Office First Floor
Mission Veng
Aizawl – 796 001
Office Phone : 2324590
e-mail : kristiantlangau@yahoo.co.in
Kum khat lak man : ` 50.00
A man pe leh a bu la duh chuan Business Manager, Synod
Office First Floor, Mission Veng, Aizawl hriattir tur.
Kristian Tlangaua thu chhuahte hi Editor ngaihdan a ni
vek kher lo.
A CHHUNGA THU AWMTE
Ph>k
1. Editorial 3
2. Mizoram Synod 4
3. Lawrkhawm 11
4. Zawhna leh Chhânna 15
5. Sermon : Lalpa’n a ph<t che chu eng nge ni? 20
6. Inpumkhatna lam hawiin kan kal thei tawh em? 23
7. Naisingpara, Tripura-a Bru kangte \anpuina 27
8. S<nna

Synod Puipate
Moderator : Rev. C. Lalsangliana
Secretaries : Rev. P.C. Pachhunga (Sr.)
Upa D.P. Biakkhuma (Jr.)
Finance Officers : Rev. Zosangliana Colney
Rev. Dr. Lalhmangaiha
Statistician : Rev. C. Sangliana

www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 3

KOHHRAN LEH PAVALAI PAWL

Presbytery pasarih laiin Pavalai Pawl Inkaihhruaina siam an


rawt avang leh, Presbytery dang pathumin Pavalai dinhmun tihchian
Synod Inkhawmpuiah an rawt avangin Synod Inkhawmpui chuan,
“SEC-in lo zir chiang sela, rawtna nen Synod-ah rawn thlen leh
rawh se,” tiin a rêl a (2010 Synod Gen. 5). Synod rorel chu bawhzuiin
SEC chuan ruahmanna siam tur a ruat a (SEC 233:10). Chu chu
SEC-in a en leh hnuah Synod-ah a thlen ang. SEC chuan eng ang
pawhin rawtna siamin Synod chuan lo rêl sela, Kohhran leh Pavalai
kal zelna tura \hatna tur a nih dawn avangin lungsi taka pawma
zawm tur a ni ang. ‘Thlarau Thianghlim leh keinin’ tia inkhawmpuiin
a rel chu zawm \hin kohhran kan ni tih hre reng ila.
Pavalai Pawl hi kohhran mala din a nih dan leh an din chhante
inang vek lo mah se, Pavalaiho intihchak tawnna tur te, inkhawm
ngai lo inhruai chhuahna atan te, chak lote tlawh chhuaka indawm
kanna atan te, hnungtawlhten chakna thar an neih lehna tura
\awng\aipuia kohhrana mi nghet, mi tak an nih theihna tura buatsaih
te, kohhrana mi hman tlâk, chhawr nahawm an nih theihna tura
tihngheha buatsaih te hi an hma lakna a ni deuh zel a, heng
rawngbawlna hi thil \<l tak, Thlarau Thianghlim hruaina en chung
zela kalpui ngai a ni.
Pavalai Pawl hi a dinna kohhran apiangah Kohhran Committee
(Upa) zinga mi hruaitu \ha tak ruat ni se a \ha hle ang. Kohhran
dan leh kalhmang hria, tum mumal tak neiin kaihruai sela, an duh
dan aiin kohhran duh dan ngaichang thiam tura kaihhruai ni sela.
Kohhrana an intukluh nasat poh leh an hman tlakin an chhawr
nahawm ang a, an \awng\ai tam poh leh Pathian an pawlna a thûk
telh telh ang a, thlarau bo leh chak lote an vei nasat poh leh an
lawmna a sang ang a, Bible an chhiar tam poh leh rinna kawngah
an nghet ang a, Pathian biak inkhawm an ngainat poh leh an nun a
\hang ang a, kohhran zai an ngaih poh leh an tlo dawn a ni.
Eng pawh ni se, Pavalai Pawl hi a hranpaa din ngai lo hial
khawpa a puitlin hun te pawh la awm thei turah ngai ila; a ding zel
a nih pawhin Pathian leh kohhran tan a \angkai hle turah ngai ila.

www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 4

Tun \um, batch sarihnaa


zir chhuakte hi mi 28, mipa 12
leh hmeichhia 16 an ni a. Hawn
a nih a\angin mi 142-in an zir
chhuak tawh a ni.
2. Rawngbawlna thila zinna
w March 16–22 chhung khan
Ribhoi Synod Inkhawmpui,
– Executive Secretary Umshaken-ah neih a ni a,
i/c Publicity, etc. Mizoram Synod aiawhin Rev.
P.C . Pa ch hu nga , Sy no d
1. SMTC-in computer zir Secretary leh Upa Lalzama-te
zo thlah an kal.
S yn od Mu lt ip u rp os e w March 17–24 chhung khan
Training Centre chuan March KJP Synod (Mihngi), Balang;
15 khan computer zir chhuakte P CI Wor k ing Co m mi tt ee,
thlahna inkhawm an hmang a. Shillong leh Synod Home,
SMTC Programme Director Guwahati tlawh turin Rev.
Rev. F. Lalrinnungan inkhawm Zosangliana Colney, E/S a kal.
kai hr ua ii n kh u al li an Rev. w March 25–27 khan Lairam
L al zu it h an ga , E/ S -i n zi r Isua Krista Baptist Kohhran
chhuakte hnenah certificate leh (LIKBK) Assembly, Lawngtlaiah
lawmman semin thu a sawi. neih a ni a, Mizoram Synod
SMTC computer zirna hi aiawhin Rev. Vanlalzuata, Senior
Council for World Mission E/S leh Upa R. Dawngliana,
(CWM) \anpuinaa kalpui a ni Chawnpui te an kal.
a. October 15, 2007 khan hawn w M arch 26 k ha n Rev.
\an niin course khat zir hun Zosangliana Colney, E/S-in
chhung hi thla ruk chhung zel Zokhawtharah Biak In sak thar
a ni. Zirna atan hian inziak a hawng. Rev. Zosangliana
luhna fee Rs. 100/- leh thla tin Colney hi Rev. Mangchhuana
fee Rs. 50/- lak a ni a. Tluang Sailo, Supervisor, PES-in a
ta ka z ir c hh ua kt e hn en ah \awiawm a ni.
lawmman Rs. 1,200/- zel pek w Apr. 4–12 khan Cambodia
\hin a ni bawk. rama missionary hna thawkte
www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 5

tlawh leh an hmunhma enfiah hemi ni vek hian Zemabawk


turin Rev. Lalzuithanga, E/S a S ou th Ko hh ra na h U pa K .
zin. Zoremsanga, Kulikawn leh
w April 15–17 khan Vaphai Upa Zohmangaiha, Zemabawk
Bial Inkhawmpui, Vaphai Vengtharte an kal bawk.
Kohhran Biak Inah Rev. 4. Music
Vanlalzuata, Senior E/S-in w March 23 & 24 khan North
thlarau lam thupui a sawi a; Vanlaiphai Damdawi In Veng
Mission Veng Bial Inkhawmpui, Kohhranah Solfa Training neih a
Mission Veng Kohhran Biak ni a; training neihpui hian Pu
Inah Rev. Lalzuithanga, E/S-in Lalromawia, Synod Music
a sawi bawk. Instructor leh Pu Lalsangzuala,
3. MSSU Dam Vengte an kal.
w MSSU office buatsaihin w A pr il 5 –8 ch hu ng a
S un day S ch oo l Z ir ti rt u D ho lc hh o ra , Si lc h ar B ia l
Training hetiangin neih a ni: chhunga Music Training neih
w April 2 khan Vanbawng tura tih chu Silchar Mission
Kohhranah Pu Lal\hahluna Compound-ah sawn a ni a;
Ralte, MSSU Office leh Upa training hi Pu Lalromawia,
Lalchhuanawma, Zuangtuite Synod Music Instructor leh Pu
an kal. Lalsangzuala, Dam Vengten an
neihpui.
w April 2 & 3 khan
Zemabawk Vengthar Kohhran- 5. Synod Social Front
ah Rev. Challianngura; Upa K. w March 19 khan Sihphir
Vanlalnghaka, Ramhlun East; Kohhranah Sex Education
Upa K. Zoremsanga, Kulikawn Awareness Campaign neih a ni
leh Upa B. Lalhmunliana, a; March 22 khan Dawrpui
Bethlehem Venglaite an kal. B ia l hu ap i n Dawr pu i
w April 9 khan New Capital Kohhranah ‘Media chung-
C om pl ex Koh h ra na h Up a chang inzirtirna’ neih a ni
L al ri nt l ua ng a, Mi ss io n bawk a, Dr. Robert S. Halliday,
Vengt h la ng ; U pa K. S yn od So ci al Fr on t
Vanlalnghaka, Ramhlun East Coordinator-in a hmanpui.
leh Pu Lal\hahluna Ralte, w A pr il 9 & 10 k ha n
MSSU Office-te an kal a, C hh ingc hh ip Ko hh ra na h
www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 6

‘Intodelh Seminar’ neih a ni Chhungkaw Campaign neih a ni


a, Pu John Lalhruaitluanga, a, Central Kohhran Hmeichhe
Social Front Office leh Pu h ru ai tu Nl . Va nl a ls aw mi ,
Lalthanpuia, Laipuitlangten an Ass t. C o ordi na to r ; Pi C .
hmanpui a ni. Lianpari leh Pi Rosangpuii
w Synod Social Front chuan (Com. member)-te an kal.
M izoram Li qu o r To ta l w March 31–April 2 chhung
P ro hi bi t io n (M LTP ) Ac t k ha n Ce n tral Ko hh ra n
chungchangah research team H me ic h he C om m it te e
dinin zir chianna a kalpui mek. Me mb er -te p ua l tra in in g,
w Synod Social Front-in SMTC, Mission Vengthlangah
ram pawna hna thawh tumte tan buatsaih a ni. Training-ah hian
f im kh ur na t u r th uraw n L ea de rs hi p Tra in ing te,
(Working Advisory) leh Mizo C en tr al Co mm i tt ee -t e
mipuite intodelh nana bank raw ng baw l da n kal ph ung
hman \angkai dan a buatsaih i nh ri at t ir na t e, Ce nt ra l
chu a duh tan Social Front Committee feh chhuah thupui
Department, Synod Office-ah sawizauna te leh sawi hona hun
l am t he ih a ni a, an hmang a ni.
w w w. m i zo ra m sy no d. o rg / 7. Synod Mission Board
booklets section a\angin a w March 21–April 4 chhung
download theih reng bawk. khan Mission Field hmun
6. Kohhran Hmeichhia hrang hrang – Jharkhand,
w Central Committee chuan Patna, Lucknow leh Delhi-ahte
Phunchawng rama Women’s Field Committee neih a ni a,
Centre din turin hma lak \an a SMB Headquarters a\angin
rel a, March 26 khan Central Rev. P.C. Pachhunga, Synod
Koh hran H me i ch he C om - Secy.; Upa R. Lalmalsawma,
mittee-in a hmunhma tlawh S MB C o- o rd in at o r; Rev.
pahin \awng\ai rualna hun an Van la lb e la l eh Rev. F.
hmang. Laltlanthanga-ten Committee
hi an neihpui a ni.
w April 2 & 3 khan Sesawng
B ia l hu ap i n Se sawng w Synod Miss ion Board
Koh hran a h Le a de rs hi p chuan April 10 khan Chhinga
Tra in ing & K ri st ia n Vengthlang Kohhran Biak Inah

www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 7

contract missionary lak thar mi Wes t Fi el d C om mi tt ee,


29 tirh chhuahna leh thlahna Itanagar-ah neih a ni a; April
inkhawm a buatsaih a. SMB 1 3 kh an As sa m Fi el d
Secretary Rev. Lalchhuan- Committee, Guwahati-ah neih
mawian missionary thlahna leh a ni bawk. Hengah hian Rev.
tirh chhuahna hmangin thuchah Lalchhuanmawia, SMB Secy.
a sawi. leh Rev. C.M. Zalenthanga,
April 11 khan missionary BEC member-te an tel a; Pu
tharte hian Synod Mission Lalzawngliana, Synod Office-
Board Office-ah an hna an in a \awiawm bawk.
zawm a; Synod Mission Board 8. Fam il y Gui da nc e &
hotuten hna chungchang zir Counselling Centre
l^wkna an neihpui bawk. w M ar ch 26 –2 8 k ha n
w April 13 khan Missionary Vairengte Kohhranah Kristian
Training College, Mission C hh ungkaw Se mi na r &
Vengthlanga mi chu Senate of C am pa ig n ne i h a ni a ,
Serampore Registrar, Rev. Dr. Rev. Zothansanga (FG&CC
Ravi Tiwari chuan a tlawh. Director), Upa F. Lallura leh
Theological Education nena Upa Chalzika (FG&CC Com.
inang lo a nih avangin B.Miss. member)-te an kal.
zirna hi a hranga din tur a ni w April 2 & 3 khan Ramhlun
a, chutiang taka Mizoram Kohhranah Kristian Chhung-
Synod-in a kalpui hi Registrar kaw Seminar & Campaign neih
pawh a lawm hle a ni. Senate a ni a, speaker ata n Rev.
of Serampore Council chuan Z ot ha n sa ng a, FG &C C
Missionary Training College Director an hmang.
hi a pawm tawh a, syllabus w F G& CC -i n K ri st ia n
pawh Senate of Serampore duh Chhungkaw Film insiamsiak a
angin duan mek a ni. buatsaiha lawmman pakhatna
w Synod Miss ion Board dawngtu, Dinthar Kohhran
hnuaia Mission Field hrang chuan April 2 khan Kohhran
hrangah Committee neih mek Hall-ah Pathian hnena lawm
z el a n i a , Ap ri l 7 k ha n thu sawi pahin kohhran mipui
A ru na ch a l Ea s t Fi el d leh sawm bikte tan thingpui
Committee, Khasan-ah neih a ruai an buatsaih.
ni a; April 11 khan Arunachal
www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 8

9. Kristian |halai Pawl (Jr), Tv. Peter Lalanpuia,


w Le ad ershi p Tra ining: Synfo leh Pu F. Rawntlinga-ten
March 25–27 khan Khawzawl an \awiawm a ni.
Dinthar Bial huapin Khawzawl Mizoram Synod chuan
Dinthar Kohhranah neih a ni thuamhnaw, mutbu, bungbel
a, Pu Lalthanmawia leh Pu le h s il pau lin a ke nte c hu
Sa iz aml ia na Sa il o ( CK |P N ai si ng p ar a B az ar -a h
Com. member)-te an kal. inkhawm buatsaihin, Mizoram
April 1–3 khan Ngopa Bru Displaced People Forum
Bial huapin Ngopa Kohhranah Vice President hnenah an hlan
n ei h a n i baw k a, P u a ni. Mizoram Synod hminga
L al mu an aw m a, C K| P sum leh paia \anpuina chu Rev
Treasurer leh T.Upa Zothang- C . Zo ra m mawi a, Tr ip ura
zuala Chhangte (CK|P Com. Field Secretary kutah hlan a ni
member)-te an kal. a, ani kaihhruaina hian sem
chhuah a ni ang. |anpuina
w April 8 & 9 khan Synod
hlante chu – thuamhnaw/mutbu
Multipurpose Training Centre,
ip 668, bungbel ip 82, silpaulin
Mission Vengthlangah Mizoram
200. Pawisa fai chu Synod
Synod Choir Residential Retreat
a \a ng in R s. 4, 50 ,0 00 /- ;
neih a ni a, Speaker atan Rev.
kohhranho thawh khawm Rs.
R. Lalrosiama, Aizawl
58,000/-; Bethlehem English
Theological College an hmang.
School, Noagang,Tripura pek
Retreat-ah hian sermon,
Rs. 4,000/- a ni.
discussion/sharing, \awng\ai
rual/Bethel leh zai hotea hun N ai si ng pa r a kh ua h i
hman a ni. March 19 chawhma dar 10:30
vel a\angin a kang \an a, in
10. Synod Mo de ra t or -i n
zaw ng zawng 2,89 5 zi nga
Naisingpara Bru Camp tlawh
2,085 lai a kang ral a ni.
Synod Moderator Rev. C. Kangmei tuara thi mi 18 vel an
Lalsangliana chuan March 19- awm a, hliam 40 an awm
a Naisingpara Bru Camp kang bawk.
tuarte tlawhin March 25–28
H un b ic h il h t ak k ar a
chhung khan \anpuina a hlan a.
Synod hriattirna hmanhmawh
Synod Moderator hi Upa D.P.
p ua nz ar sa kt u l oc al T V
Biakkhuma, Synod Secretary
operator-te leh media hrang
www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 9

hrang chungah Synod chuan thuchah a sawi. Tun \uma ATC


lawm thu a sawi a. Synod a\anga zir chhuakte hi Master
thuchhuak bawhzuia hun ch>p of Theology (M.Th.) 13 leh
t ak k ar a ka n gm ei t ua rt e Bachelor of Divinity (B.D.) 6
\ an pu in a t hawh kh aw mt u an ni.
kohhran leh mi mal hnenah 13. Bial Inkhawmpui
lawm thu a sawi bawk a ni.
A pr il 15 –1 7 k ha n
11. Synod Mo de ra t or -i n Presbyterian Kohhran chuan
Biak Inpui 2011 a hawng Pas to r B ia l ti n ah B ia l
A pr il 6 kh an Sy no d Inkhawmpui an nei a, Bial
M od erat or Rev. C. \henkhat chuan hemi hma hian
Lalsangliana’n Mission Veng an hmang tawh bawk. Bial
Kohhran Biak Inpui sak thar a Inkhawmpui hi April Pathianni
hawng. Biak Inpui thar sakna vawi linaah neih \hin a ni a,
senso hi cheng nuai 700 zet a ku mi n (2 011) h ia n Ea st er
t li ng t awh a , tu n ah h ia n Sunday nen a innan dawn
c he ib aw l na n e uh n eu h avangin SEC chuan a sawn
chhunzawm tur a la awm nual hma a ni.
a ni. Zanah lawm thu sawi 14. HSLC result lawm
inkhawm neih a ni a, Rev. April 12 khan Keifang
Lalbiaktluanga, Ex-Pastor i/c Presbyterian English School
Mission Veng Bialin Pathian chuan Keifang Community
thuchah a sawi a; April 7–10 H al l- ah an s ch o ol H SL C
khan Chanchin |ha Beihpui Result 2011 an lawm a, tlaiah
inkhawm an nei zui a, Rev. ruai an kil ho nghal bawk.
Vanlalzuata speaker a ni. B ia lt u ML A l eh H om e
12. ATC a\anga zir chhuakte Minister Pu R. Lalzirliana chu
hlanna leh thlahna k hu al li a n a ni a, Rev.
April 14 khan Aizawl M an gc h hu an a S ai lo ,
Theological College chuan zir Presbyterian English School
chhuakte hlanna leh thlahna Supervisor chu Khualzahawm
i nk hawm , ATC Ch ap el , a ni.
Durtlangah an hmang a, Synod Keifang PES hian kumin
M od erat or Rev. C. H SL C exam - ah k ha n
L al sa ng li an a n in th la hn a D is ti nc ti on - ah 2 , Fi rs t
www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 10

D iv is io n- ah 8, S ec on d March 22 (Thawhlehni)
Division-ah 8 neiin 100%-in an Koh hra n Hm e ic hh e
pass a ni. Committee
15. Rev. Dr. Lalchungnunga March 23 (Nilaini)
hnenah Doctor of Divinity Pension Committee
William Carey University March 24 (Ningani)
Board of Trustees chuan Rev. Board Executive Committee
Dr. Lalchungnunga, Principal, April 1 (Zirtawpni)
S er am po re ( S ri ra mp ur ) S ai la m Go sp e l Ce nt en ar y
College hnenah Doctor of lawmna, Chhiahtlang
Divinity a pe dawn. D.D. April 2 (Inrinni) Zan
Degree hi Graduation Day – Armed Veng South Kohhran
May 14, 2011-ah Hattiesburg
April 3 (Pathianni)
Campus-a Smith Auditorium-
Tanhril Bial Kohhran hrang
ah hlan a ni ang. Sawm a nih
hrang tlawh
angin Rev. Dr. Lalchungnunga
hian minute 12 chhung thu a April 5 (Thawhlehni)
sawi bawk ang. Ho spi tal Boa rd Exec uti ve
Committee Meeting
16. Moderator Programme
April 6 (Nilaini) Chhun
Synod Moderator Rev. C.
Mission Veng Kohhran Biak In
Lalsangliana chuan hetiang
hawn
hian hun a hmang –
April 7 (Ningani)
March 17 (Ningani)
Sihphir Bial Golden Jubilee,
Officers’ Meeting
Sihphir Kohhran
March 18–21
April 16–18
Karbi Presbytery thar hawn
Sakawrdai Bial Silver Jubilee

“Krista tel lo chuan sangha, tui a\anga lak chhuah ang ka


ni a, Krista nen chuan hmangaihna luipuia cheng ka ni.”
— Sadhu Sundar Singh
“Mi chu a awmna hmuna Kristian a nih theih loh chuan
khawi hmunah mah a ni thei chuang lo vang.”
— Henry Ward Beecher
www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 11

Chhiatna thlen nasatna


bial (state) Sendai-ah chuan
mitthi vuina hmunah Buddhist
sakhaw inzawm khawm leh
sawrkar lama sakhua leh a
kaihhnawih thil khawihtuten
m it th i c hh ungt e kaw mn a
Japan ramah mahni (counselling) hmun hran an
intihhlumna laka inven siam a, Kristian leh sakhaw
beihpui thlak a ni pawl dangte hian a huhovin
mitthite s<nna leh hriat rengna
March ni 11, 2011-a Japan
inkhawm buatsaih tumin hma
rama lirnghing leh tuifawn (tsu-
an la mek.
nami) rapthlak tak avanga
nunna chân chh<ngten mahni K ri st ia nt e n an d in ,
intihhlum ve mai duhna an nei vantlang tâna rawngbawlna
dawna hriain, an rama sakhaw kalpui \hin Federation of Inochi
pawl hlawm lian ber Buddhist- No Denwa pawhin telephone
in heng laka invenna tur hi an hmanga mite puihna turin tele-
duang a. Kristian inzawm phone counselling lifeline an
khawmte pawhin Buddhist-te s ia m a, l ir n gh in g vâ ng a
c hu t haw hp ui in lu s< nt e chhiatna rapthlak tuar, mi
thlamuanna leh fuihna beihpui mangangte rilru leh thlarau
an thlak. lama puihna \angkai tak a nih
theih an beisei a ni.
Kha chhiatna rapthlak
– Ec um enic al New s I nt ernational
takah khan April 13, 2011
thlenga hriat theih chinah
nunna chân finfiah theih 13,392
Beijing Kristianten man
awmin, luah tlak lohva chhe tawk mah se an nghet
vek in 59,806 a awm a. An thih Beijing khawpui chhunga
leh dam la hriat chian theih Shouwang Kohhran, thingpui
loh, bo tia chhinchhiah 15,133 dawr b ehchhana tu allaia
an la awm bawk. Chin hriat inkhawm \hin member 100 vel
lohva bo hi an thi ngei tih finfiah chu April 10, 2011 khan tual
theih lohte an ni a, heng zinga zâwl a an in khawm l aiin
tam tak hi chu finfiah theih loh sawrkar thuneituten an man a,
mitthi zingah an tel rin a ni. bus-ah khalh lutin hmun biru
www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 12

tak, an hriat ngai lohvah an phur Patriotic Movement (TSPM)-


a. Heng an mi man zinga pas- ah emaw, China Christian
tor nupa leh nu pakhat tih loh, Council (CCC)-ah emaw an
mi dang zawng erawh chu inziak lut ngei tur a ni a.
chhuah leh an ni tih Midland, Kharkhip Kohhrante erawh
Texas-a hmunpui nei China Aid chuan chutianga inziak luh chu
Association hotuten an sawi. An Isua Krista thu aia China
sawi dan chuan Shouwang s aw rkar t hu zawm t ura
Kohhrana lawite che vel thlithlai insiamnaah ngaiin an duh lo
hian an chenna bul velah police bur si a ni. China sawrkarin a
motor a vei reng a, an duh anga nga it he i l o hl e. Ch h< tt u
an chet vel pawh an la khap an \ he nk ha t c hu an sawr ka r
ring hial a ni. pawmpui kohhranahte hian
C hi ne se C o mm un is t member maktaduai 23 vel an
sawrkar thuneitute chuan mi awm laiin Kharkhip Kohhrana
mal leh pawl eng pawh, an telte hi member maktaduai 100
thuneihna do zâwnga che thei vel an tlin an ring hial a ni.
mai âwma an hriatte chu chîk Chuti a nih chuan member
takin an vil reng a; mihring maktaduai 78 vel nei Commu-
dikna chanvo humhalh duh leh nist Party aiin an lian zawk
an thurualpui eng emaw zat an tihna a ni dawn a, Communist
man a, thubuai rip tak tak an s aw rkar nga i mawh t ha m
awrhtir \hin. Chung zingah takmeuh an ni.
chuan vantlang rawngbawl S ho uwa ng Ko hh ra n
hnaa mi hmingthang tak tak, hruaitute chuan sawrkarin biak
L iu X ia nb ow le h Ga u in hmun an pek theih si loh
Zhisheng-te pawh an tel. avangin tualzawla inkhawm lo
Sawrkar pawmpui lohva thei nia an inhriat loh thu te,
China rama kohhran dingte hi Pathian thu bak politics lam
In Kohhran (House Church) eng mah an sawi loh thu te
tiin emaw, Kharkhip Kohhran puangin, “Lalpan kawng dang
(Underground Church) tiin min hriattir hma chuan kan
emaw an sawi mai \hin a. inkhawm dan pangngai hi kan
China ram danin a ph<t angin chhunzawm zel ang,” an ti a,
sawrkarah an inziak lut duh lo an nghet hle. He kohhrana lawi
va, dan ang chuan Three-Self hi member 1,000 vel an ni.
www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 13

Mihring dikna palzuta an an lawh a, “Taliban dam reng


zal>nna chhuhsakna lam hi rawh se,” “America thi rawh
China ramah a hluar zel nia se,” tia au rualin dawr leh sikulte
h ri ai n, A me r ic a sawr ka r an suasam a, mi pakhatin nunna
t hu ne it ut e p aw hi n Ch in a chânin mi 18-in hliam an tuar a.
sawrkar demna thu an chhak Quran hâl vanga Muslim
chhuak hial nghe nghe a ni. firfiakte phuba lakna kal zelah
– C hris t ian Today Afghanistan-a UNO Office
luhkhungin, he office-a thawk
Muslim sakhaw ramdangmi pasarih thatin of-
lehkhabu serh, Quran fice veng tura rawih Afghan mi
h^l leh a nghawng pawh an that nual bawk. UN
s ec re ta r y- ge ne ra l B an K i
Kumin March ni 20 khan
Moon-a chuan UN Office beih
Florida State-a Gainesville
a ni leh a thawktu thah an ni
veng, Dove World Outreach
chu eng ti kawng maha ngaih
Centre-ah Pastor Terry Jones-
thiam theih a nih loh thu sawiin
a ruahman angin Wayne Sapp-
na takin a dem. April thla tir
a’n Muslim lehkhabu Quran
thleng khan Quran hal vanga
chu – rorelna hmaa dintira
M us li m f ir fi ak t e ph ub a
thiam loh chang, khai hlum
laknaah mi 22 thi an awm
tura a chungthu relsak nia
hman der tawh. Tharum thawh
sawiin a hal a; he hmunah hian
duhna boruak a kal zel a,
mi 30 vel chauh an tel na a, an
Kristian insuih khawm leh ram
thil tih chuan a nghawng na hle.
hruaitu pawimawh tak takin
He thil thlen tirh hian tu ma inremna zawngin ban an phar
hriat an hlawh vak lo va, a hnuah a, he thu buatsaih lai hi chuan
he kohhran website-a tar lan a reh lam a pan \an niin a hriat.
nih chuan Afghanistan President
Pas to r Ter ry Jo ne s- a
Hamid Karzai-a chuan America
chuan Muslim lehkhabu chu
sawrkar chu Quran halnaa
khawvel hmun hrang hranga
mawhphurtute chungthu court-a
firfiakten pawisawi lo tam tak
rel turin a ph<t a, an sakhaw bu
an thaha an pawngsual \hinnaa
hal a nih thu hriaa Muslim mipui
mawhphurtuah puhin, thiam
kal khawm chuan kawng zawh
loh chantira khai hlum turah a
nghâlin Pastor Jones-a anchhia
ngai a, nikum lam khan World
www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 14

Tra de C e nt re t i hc hh ia t tihpuah dawn pawhin ‘ringlomi


champhaah hal a lo tum tawh aiin an sual zawk’ tiin min
a , US P r es id en t B ar ac k hrilh zel a ni,” a ti. Tun kum
Obama-a leh mi dang tam hnih chhung hian Pakistan-ah
takin ti lo tura an tih avangin a firfiaka chetna kaihhnawihah
\hulh a. Amah chuan hal lo tura mi 3,169 an thi niin sawrkarin
a intiam avangin a kaihhruaiin a chhinchhiah a ni!
mi dangin an hal ta tho a ni. – C hris tian Pos t
Kristiante leh sakhaw dang
hruaitute a\angin Quran hal
Jordan pûkah lehkhabu
hian sawisel a hlawh nasa a, hlui hmuhchhuah a ni
khawvel a nghawr a ni ber mai. Kum nga kal taa Jordan
– C hris tian Pos t
hmar lam p<k pakhata thu ziak
\hahnem tak hmuhchhuah chu
Thihchilh tura training mi thiamten ngun taka an zir
400 vel an awm chian hnuin – Isua a thiha a
Pak is t an ram a m ip a thawhleh a\anga kum sawm
t le iraw l, k um 1 4 mi l ek , chhung vela ziak ni theiin an
thihchilh bomb a pai a tlawlh ring a, heti a nih chuan hriat
hnua an man Umar Fidayee-a theih china Kristiante thuziak
chuan Taliban leh al Qaeda-te hmasa ber a ni dawn a, a
inhumhimna tia an sawi mai pawimawh hle dawn a ni.
\hin, N orth Waziris tan-ah Thu ziaka entirna thil
Muslim firfiakten thihchilh hrang hrang chuan a ziaktute
bomb hmanga an hmelmate chu Kristian an ni tih a finfiah
thihchilhtir tura training an pek niin mi thiamte chuan an ngai
mi 350 a\anga 400 vel an awm a, Jordan sawrkara thil hlui
thu a sawi. vawnhim leh enkawlna depart-
Fidayee-a chuan, “Train- ment-a thawktu, Ziad-al-Saad
ing camp-a kan luh dawn chuan chuan, “He thil hmuhchhuah hi
Muslim ni lo, ram dang sipai Dead Sea kama lehkhabu zial
bei tura sawm kan ni a, chung hmuhchhuah (Dead Sea Scroll)
ringlomi (kafir)-te chu kan aiin a hlu zawk mai thei a ni,”
tihhlum chuan vanrama kai tur a ti.
kan ni tiin min zirtir a, Mus- – C hris t ian Today
li m ta mna lai a bo mb k an
www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 15

Ch. Exodus 35:2-in chawlhkar


khat chhunga ni hnuhnung ber
leh Chawlhni a tih hi ‘Sabbath’ a ni
a, ‘Inrinni’ kan tih hi a ni.
Thuthlung Thara kan serh –
Chawlhni kan tih hi chu Lalpa
ni (Thup. 1:10), ni sarih ni
Upa Lalvensanga Varte, hmas a ber ( Mat. 28 :1),
Meidum zawhnate Pathianni tia kan sawi hi a ni a,
1. Nupa inthihsana a dam zawk Sabbath ni lovin Pathianni hi a
hnenah hian R.C. leh R.L. hi pek ni. Thuthlung Tharah chuan kar
tur nge pek loh tur? Bial tih dan a khata ni chhiar \an nan hman a
inang lo tlat mai. Tih dan inang ni a, ni hmasa ber a ni.
tlanga kal a va \ha em! T.Upa Lalhmunmawia,
Ch. Nupa inthihsan chu a Rangvamual zawhnate
hranpaa RC leh RL pek a ngai lo. 1. Pastor-in Lalpa Zanriah
2. Thuthlung Hlui huna hriat Sacrament a buatsaiha puitu
loh thil tihsual/tihsual palh Upa \henkhatten chhang leh
ngaihdam loh tur, Lev. 15:17-a uain an semin thunun lai mek
mi hi engtia sawi fel tur nge? tih an hriat chianten an lo ban
Ch. Leviticus 15:17-ah hian ve mai hian chhang leh uain
Thuthlung Hlui huna hriat loh thil chantir ve mai an khap lem lo
tihsual palh ngaihdam loh tur sawi va, “Nunna leh thihna thu-ah ei
a awm lo. Leviticus 15:17 thu chu, tlaka inngai chuan ei rawh se,
“Tin, silhfen te, vun te, inpawlna anmahni mawhphurhna a ni,”
chi awmna tawh phawt chu suk an ti mai a. Sacrament zirlaite
faia, sil fai vek tur a ni a, tlai lam chu, “Lalpa zanriah Sacrament
thlengin a bawlhhlawh ang,” tih chu thunun laiin an chang thei
mai a ni. lo,” tiin kan zirtir si a. Thunun
3. Thuthlung Hluiah, e.g. lai mek tih hriat chiante hi sac-
Exodus 35:2 chawlhkar khat rament chang lo tura hrilh chi
chhunga ni hnuhnung ber chu nge, an chan duh chuan chantir
Chawlhni a ni tih kan hmu a. ve mai tur?
Thuthlung Tharah hian kan serh Ch. Kohhranin a thunun lai
Chawlhni hi kar khata ni hmasa mekte chu Lalpa Zanriah Sac-
ber a ni thei em ni? rament (chhang leh uain) ei leh
www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 16

in thua inkiltawih tura ngaih an chhunga seng luh chungchang


ni a. Kohhran kalhmang hi chu inneih \hattir an ni emaw,
inzirtir a, sawi fo tur a ni. an inneihna kan pawm nghal
Kohhran dan chhunga awm e maw pawh ni s e, a n
me kt en t hu nun m ek te a ia nungchang leh awm dan azira
chanvo kan neih bikte chu - Kohhran Committee-in a la
Kohhran Committee/Upa thlan ngaihtuah tur a ni e.
thilah leh Sacrament thilah T.Upa L.H. Lallawmthanga,
hian a ni. Sacrament inkhawm Lungchem zawhnate
ni lovah, a hmain Kohhran Sec-
retary-in puang se a \ha ang. 1. Kumin 2011 Puitling S.S.
zirlai 20-na, ‘Tuarna laka
2. Nupa Chungchang Dan bu chhandamna’ phek 196-na tlar
2006 Reprint Bung 1-na VI-na thumnaah khan – “Pathianin sual
E (ii) (a)-naa mi ang hian a siam lo va, a mamawh hek lo,”
B ap ti sm a c ha nt i r hn ua h a ti a. Isaia 45:7-ah, “Eng ka siam
inneihna chu pawm ila an a, thim pawh ka siam \hin a ni,
inneih \ha emaw, \ha lo emaw, remna ka siam \hin a, sual pawh
kohhran danzawhkim (full ka siam \hin a ni. Kei hi Lalpa,
member)-ah chhiar tel nghal chung thil zawng zawng ti \hintu
tur nge, a hranpaa dan chhunga chu ka ni,” a ti si a, eng nge a
seng luh leh kher an ngai? Ngai awmzia?
ni se kohhran court-ah dan
Ch. Isaia 45:7 thu i rawn lak
chhunga awm dilna lehkha an
chhuahah hian, “Sual pawh ka
siam kher a ngai em? Tin, (b)-
siam \hin a ni,” tih a ni lo va,
na leh (c)-a mi baptisma kan
“Sualna pawh ka siam \hin a
pawm theih chang tawh ve ve
ni,” tih a ni zawk. ‘Sual’ tih
emaw, a tu emaw zawk chauh
leh ‘sualna’ tih hi a danglam a
chang tawh a nih avangin
nia. Heta ‘sualna’ tih hi sual
inneih \hattir kher an ngai nge,
(Eng. sin) ni lovin, leilunga
(a)-naa mi angin ringlomi
chhiatna lo thleng \hin (evil,
angin an ngaih theih mai em?
d is as te r) – ts un am i te,
Ch. Heng i rawn sawite hi lirnghing te, tlangkang te, cy-
inneih chungchang thu a ni a, clone te sawina a ni a (cf.
dan chhunga lawm luh emaw, Amos. 3:6). Hriat pawlh pawh
lak luh thil emaw a ni lo tih hre a awl viau reng a ni.
chiang hmasa phawt ila. Dan
www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 17

2. I S am ue la 4- ah k ha n Lianruma tih a ni bawk a.


puithiam Elia leh a fate pahnih Mahse, hla bu t>ah hian Rev.
– Hofnia leh Finehasa tih a ni Liansawma tih a ni a. A dik leh
si a, Num. 25:10-ah puithiam hman ber tur eng nge ni?
Arona fapa Eliazera a ti bawk Ch. A dik leh hman tur chu –
s i a, a n f a hm i ng p aw h a phuahtu hi Rev. S. Lianruma
Finehasa a ni ve ve si a, mi a ni a. Ka thlarau chu ram
inang em ni? ‘mawi’ tih ni lovin ‘mawlh’ tih
Ch. Bible-ah hian hming inang tur a ni e.
an awm nual a, Phinehasa Upa T. Papianga, Kelkang
pawh mi pathum lai an awm. zawhnate
1) Puithiam a ni a, Eleazara 1. Sam 150-na chang 4-na
fapa a ni; a pu chu Arona ‘Khuangt> leh lâmin’ tia Mizo
(Exod. 6:35; I Chro. 6:4, 20). Bible-a dah hi Sap \awng Bible
2) Puithiam bawk a ni a, Elia \henkhata mi ang hian ‘Drums’
fapa a ni thung (I Samu. 1:3; – pakhat aia tam (plural)
2:12-36). sawina a ni mai lo maw?
3) Phinehasa dang leh chu Khuang lian lo, a t> sawina
Puithiam Eleazara pa a ni kher kher em ni?
(Ezra 8:33). Ch. Sam 150:4-a ‘khuangt>’
R. Lalruata, Chaltlang tih hi Bible lehlin tam zawkah
zawhna chuan ‘Drums’ tih ni lovin,
tambourine tih a ni a. King
Z. Kan hla ‘Ni tla ngai lo Zion
Jam es Versi o n le h New
khawpui’ tih hi Lusun Hnemtu,
American Standard Version
Fam Ngaite Hnemtu, etc.-ah
chuan timbrel an ti. Timbrel hi
ch^ng hnihna tlar 3-na hi, ‘Ka
Sap \awng hlui zawk deuh a ni
thlarau chu ram mawi chu
a, tambourine – tumrîk chi
zawng ve la,’ tia dah a ni a.
khat, kutzung\anga ben rik \hin
Tin, hla bu t> (Lengkhawm Hla
sawina tho a ni a; benrik ti
Bu), kum 1994-a Synod Publi-
pawhin dah ila a inhmeh zawk
cation Board chhuahah pawh
mah ang. Khuangt> tia Bible-
‘mawi’ tia dah a ni. Mahse, kan
in a dah hi a ^wm tho mai.
hla bu 2004/5 chhut tharah hian
Chhepchher ti pawhin dah ila,
‘mawlh’ tia dah a ni a. Tin, a
upa zawk deuhte chuan an hre
p hu ah tu a h hi an Rev. S .
www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 18

thiam phian ang. Hmanraw a dika tui turin Music Commit-


lian ai chuan a t> lam deuh chu tee hian min hruai a tum a ni
a kawh hmel e. ber e.
2. KHB-a hla \henkhat, solfa Upa J. Lalsawmliana,
thiamten an siam ve tho ni si, Zawlnuam zawhnate
a bikin a bass-ah te Rev. 1. Kohhran hrang (khaw
Thansiama \awng takin Thlarau hran)-a mite an inneih dawnin,
Thianghlim nen mittui tlaa kan an inneihna tur kohhran ni lova
lo bass tawh, solfa tam tak kohhran lehkha (testimonial)
tihdanglam ni ta hi; solfa te hi thawn ph<t tlat an awm a. Hei
hmanlai thiam leh tunlai thiam hi eng nge a \ulna? Entir nan –
a awm em ni? Min titui lo thei mipa awmna kohhrana innei tur
vek alawm. A chord a dik tho hmeichhe awmna kohhran lama
chuan eng nge tihdanglam kher mipa testimonial thawn ve
a \ulna? ngiat tlat ang chite hi?
Ch. K ri st ia n H la Bu a hl a Ch. I nn ei h na h m un hi
\henkhat hi chu Mizoten kan chhungkua, nupaa insiam turte
hriat tirh lamah chuan a ‘air’ inbiakrem dan azirin mipa
chauh awmte a ni hlawm a. awm na k h ua ah /ko hh ra na h
Solfa bi kima dah duh vanga e maw, h m ei ch h e aw mn a
dah chaw pte pawh a awm khuaah/kohhranah emaw pawh
nualin sawi a ni. A \hente chu a ni thei a. Kohhran lehkha
a tira a solfa-a dahtuten mawi ‘testimonial’ beisei a nihna
zawka an hriat angin an dah chhan chu – kan kohhran mi dik
m ai b aw k a n i ^ wm e. tak an nih leh nih loh te, dan
Chutianga dah chu hun rei tak chhunga awm/awm lo a nih
chhung chu mi \henkhat chuan hriat nan te – kohhrana an
kan lo hriat bel dan pawh a ni dinhmun dik tak hriat nan te a
nghe nghe a. Amaherawhchu, ni a. Inhriat tawn zel ni thei se
hun kal zelah a phuahtute/ him pawh a him nge nge.
dahtute dah dan dik tak (origi-
nal) hriat a nih takah chuan, 1. Kan kohhran hming hi a
chutiang chuan Kristian Hla lamtawia ziak dawnin engtia
Buah dah a lo ni leh lo thei ta ziak tur nge? Lamtawi ziak dan
lo va. A dik lo zawk hria, lo mumal kan neih loh vang nge,
lunglenga, tui hman tawhte kha PCI, MPC leh Presby. tia ziak
www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 19

te an awm a, tih dan inang chhung chauh kawka a lamtawi


tlang neih a va \ha ve? Kan nei kan ziak dawn erawh chuan
a nih pawhin inhrilh nawn kan MPC tih tur a ni ang. Kohhran
ngai a ni lo maw? hming ziak dan tura Synod Ex-
Ch. Kan kohhran hming hi a ecutive Committee-in a siam
lamtawia ziak dawn chuan PCI chu a hnuaiah hian tar lan a ni
tia ziak tur a ni a, Mizoram a, zawm tlan ni se a \ha ang.
MIZORAM PRESBYTERIAN CHURCH
(Presbyterian Church of India)
Kohhran hming _________________

LAWM THU SAWINA


Zemabawk Pastor Bial vawngtu, Rev. R.C. Zokhuma’n hun lo taka
chatuan ram min pansan tak avanga a nupui fanaute inbenbelna tur Pastor
Bialin kan ngaihtuah chungchangah lawm thu sawi tur tam tak kan nei a.
Zemabawk Pastor Bial Kohhranhote hi kohhran t> tak t> t>, eizawnna
lamah pawh sang lo tak takte kan ni a, Lalpan kan kovah a nghat nia kan hriat
avangin huphurh rilru tak chungin, kan Pastor nupui fanaute in hmun tur leh
chenna in tur chu Pathian rinchhanin kan han buaipui ta a.
Kan dinhmun te min hriatpuiin kan mamawhna apiangah, mi mal
leh sawrkar hotute khawngaihna kan dawng nasa em em a. Inhmun \hen leh
siamrem chungchangah, Revenue Dept. chungah te; in sak phalna leh \ul ang
apiang ruahmanna min siamsaktu, Aizawl Development Authority (ADA)
chungah te; electric hrui kalna siamrem leh a ban leh \ul dangte min
ngaihtuahsaktu Electric Dept. chungah te; kohhran pawl bik rilru pu hauh
lova hnatlanga min puitu Zemabawk Mistiri Association chungah te; PHE
Dept.-a thawktute chungah te leh a \ul apianga min finchhuahtute; kohhran
pawl hrang hrang, \awng\aina nena min puitute, Zoram chhung leh pawn lam
thlenga kan hmalakna min hriatpuia, min hlutpuia, min \awng\aisaktute, in
zaa chungah lawm thu kan sawi takmeuh a ni e.
Zemabawk Pastor Bial aiawhin,

(UPA C. THAN|HIANGA)
Bial Ziaktu
www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 20

Sermon LALPAN A PHUT CHE CHU ENG


NGE NI?
— Upa K. Lalhn>ma
Ramhlun Venglai

“Lalpan a ph<t che chu eng nge ni? Dik taka tih leh
khawngaihna ngainat leh thuhnuairawlh taka i Pathian nena l>n
dun a ni lo vem ni?” (Mika 6:8)
Zawlnei Mika hun lai hi Israel-te vanglai a ni a, râl lakah
an zal>n a, sum leh pai a tam a, Pathian biak pawh an uar.
Amaherawhchu, Pathian biak an uar viau laiin chhungril lam takna
erawh hmuh tur a tam lo. Sakhaw biak chu incheina kâwrah an
hmang a, chhungril lam takna aiin huau huau lam an uar a. Pathian
tâna an inhman tam ang huin an chungah Pathian a lawm lo a ni. Mi
rethei leh mi hausate inkar a kak zau va, mi hausate chu saingho
khumah an mu a, an hmeichhiate lah chu ‘Basan bawngnu ang mai
an ni’ tiin zawlneiin a sawi. Dikna aiin miten sum an hmachhuan a
ni ngei ang, Zawlnei Mika chuan, “Lalpan a phut che chu eng nge
ni? Dik taka tih leh khawngaihna ngainat leh thuhnuairawlh taka i
Pathian nena len dun a ni lo vem ni?” tih thu hmang hian Israel-te
chu a au ta a ni. Ram leh hnamin hma a sawn mek lai hian he
thuchah hi kan la mamawh zel a ni.
Dik taka tih : Dik lohna hi eng hnaah pawh dik taka tih chu
Pathian huat z^wng a ni a. Mi mi â nih hlawhna a nih ch^ng a
tam tak hi dik tak hrulah, a dik awm. Pathian huat z^wng
anga lang, dik si lovah hian kan apiang ti lo ila, a duh dan zelin
awm fo mai. Khawvel mite hian awm ila, khawvel mite nena
dik taka ti \hinte hi an lawm lo indona a lo ni reng mai. Tun hma
va, mi dik takten an tuar fo mai. deuh phei kha chuan dik taka tih
Sawrkar hnaah te, contract aiin dik lo deuhva tih hian mi tam
hnaah te, politics huangah te dik tak lawm zawng a siam ta nia
taka ti \hinte aiin dik tak hrulah, ngaih theihna lai a awm.
dik ve anga langte hi an ham\hain Kum 1972, Mizoramin UT
hotute lawm pawh an hlawh a hmuh lai vel khan, Chite Farm
zawk \hin. Eng kawngah pawh, enkawltu pakhat hnenah Agri-
www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 21

culture Director hmasa ber be thiam leh hmu tam peihte


Bengali pa chuan, “Farm hian duhsak an hlawh zawk fo
chhunga thlai leh thei rahte hi a mai zawng a nih hi. Politics-a
thlawnin tu mah i pe tur a ni lo, kan inhman dan leh party-a kan
i hralh ang a, a man chu Trea- rilru put dante hi inen ngun a \ul.
sury Challan-in i deposit zel tur Ram leh hnam hmangaih tak tak
a ni,” a ti a. Chutia a sawi a\anga ni lo, mahni ham\hatna leh pum
rei vak lovah chuan Chief Sec- puarna atana kheltute kan ni mai
retary hmasa ber khan Chite em? Sawrkar hnathawk, kut
Farm chu a rawn tlawh a. hnathawktu, contractor leh poli-
Lamkhuang rah pathum a hawn tician kan ni emaw, Kristian tak
a. Farm enkawltu chuan bill a kan nih chuan dik taka ti turin
siam a, a bill siam Rs. 5/- chu Lalpan min ph<t a ni tih i hria
Chief Secretary chuan a pe a. ang u.
Chumi hnuah chuan Agricul- Tirhkoh Paula chuan,
ture Director kha farm-ah a lo kal “Mihring nge tihlawm ka tum
leh a, thlai chi hrang hrang a laktir Pathian, mihring tilawm ila
a, a hawn ta a. A thlai lak bill chu Krista bawih ka ni lo vang,” a ti
farm enkawltu chuan office-ah a a. “Pathian ngaiha \haa inentir
thawn a. Director chuan farm turin \hahnem ngai rawh,” a ti
enkawltu chu a ko va, a thin a lo bawk. Pathian ngaiha \ha nge kan
rim hle mai a, “Eng vangin nge thlai zawn mihring ngaiha \ha, i inen
man bill siama pawisa min \hin?” chiang ang u.
a ti a. Ani chuan, “Ka pu, hm^nah Khawngaihna ngainat :
khan, ‘Farm chhunga thlai leh Khawngaihna kan tih hi mi sual
theirahte hi a thlawnin tu mah i pe boral tawhte min chhandam duh
tur a ni lo,’ i tih avangin bill kha ka khawpa Pathian khawngaihna hi
siam a ni,” a ti a. Director chuan, a ni. Chanchin |ha hi
“Hla takah ka transfer ang che,” a khawngaihna thu chu a ni a.
ti a, Saihaah a transfer ta a, farm Khawngaihna ngaina chuan
enkawltu tan chuan tuarna, hremna Pathian thu hi a tuipui a, Chanchin
a ni. Eng vang nge? Dik taka a hotu |ha la hre lote hnena hriattir hi a
thu anga a thawh vang a ni. thupui leh a hlimna a ni \hin.
Tunlaiah pawh hian rim Thinlunga khat liam chu kâin a
taka hna thawka, dik taka ti \hinte sawi tih angin, sum ngaina chuan
ai hian dik lo deuh pawh hotute sum a thupui berah a nei a, zu
www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 22

ngaina chuan zu ringawt a siam a, a dam rualpuite


ngaihtuah a, politics ngaina chuan nuihzatbur leh endawng pawh a
politics-ah a rilru a hmang a. hlawh ngei a rinawm. ‘Nova a â
Khawngaihna ngaina chuan ta’ an ti ang. Pathian thu a nih
khawngaihna thu, Pathian thu a avangin harsatna tam tak tawk
sawi a, a hlimna ber a ni \hin. mah se, Nova chuan
Pathian rawngbawltute hi thuhnuairawlh takin a hna chu a
Office-ah, sumdawnna hmun leh thawk zel a. Vawi khat mah a
ka awmna apiangah hian miten hel thu leh a rin leh loh thu kan
Pathian khawngaihna Chanchin hmu lo. Pathian nen kum tam tak
|ha ngainain min hre thei em? chhung an leng dun \hin a.
Eng nge kan sawi tam ber? Kan Maicham siamin inthawina
tu kan fa \hang lian mekte hian pawh a hlan fo va. Tui a lo let
eng nge ngaina bera min hriat pawh khan chhandamin an awm
ang? Lalpan min ph<t chu ta a ni.
khawngaihna ngainat a ni. Tunlai khawvel, mahni
Thuhnuairawlh taka Pathian hmasialna khawvel, Pathiana
nena l>n dun : Thuhnuairawlh lawmna aia mahni lawmna zawn
tih hi ‘Pathian thu thua awm tura \hinna khawvel, Pathian rin aia
a hnena intulut’ ti ila a dik awm mi lian leh hausate rin zawkna
e. Mahni thu duh, mahni duh dan khawvel, Pathian khawngaihna
anga awm, Pathian thu awih lo, ngainat aia sum ngainatna
Pathian thu lo anga nungte chu khawvel tuifawn mekah hian
Pathian nen a len dun theih loh. Nova anga thuhnuairawlh taka
Pathian nena len dun tih hian Pathian nen kan len dun hi a \ul
intluk emaw, intiat emaw lam a khawp mai. “Khawvel hi
kawk lo va. A thu ang zela nung, hmangaih suh ula, khawvela thil
a thu awih, inngaitlawm taka a awmte pawh hi hmangaih hek
hnena intulut, mahni thu aia suh u.” Unau duh takte u,
Pathian thua awm a kawk a ni. “Lalpan min ph<t chu dik taka
tih, khawngaihna ngainat,
Pathianin Nova hnenah,
thuhnuairawlh taka Amah nena
“Tui ka tilet dawn, nangmah leh
len dun,” a ni e.
i chhungte chhandam nan lawng
tu rawh,” tiin a hrilh a. Lalpan a thu malsawm
Khawmual lei charah lawng a rawh se.

www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 23

INPUMKHATNA LAM HAWIIN KAN KAL


THEI TAWH EM?
– Revd. H.C. Vankairinga
AICS, Aizawl
Kum za chuang zet Chanchin |hain a chenchilh tawh,
inkaihhruaina leh thurin hrang lutuk si lo (danglamna hlek hlek chu
a awm), rawngbawlna lama \hahnemngai tak vek ni si, Mizo
Kristiante hi chhan hrang hrang avangin Kohhran pawl (denomina-
tion) eng emaw zatah \hen hranin kan awm reng mai hi dik kan ti
em le? Chhiatni \hatniah lungrual takin kan kal khawm a, indaidanna
bang nei hauh lovin Pathian fakin kan inpawl ho va; mahse, kohhran
pawl hminga hma kan laknaah erawh chuan kan inla hrang viau
mai. Kohhran hruaitute zingah pawh member inchuhna hian thuk
takin kua a hreuh mek a, kohhran rorelna (Assembly & Synod)
inkhawma member punna leh kiamna thl<r (column)-in roreltute
mit a la ta viau mai te hi dik kan ti em le? Tualchhung kohhran din
leh member la lut tam thei apiang thlarau mi Pastor leh Upa an
niha, biak in hmun leh kohhran ram leina atana kohhran mite thawh
khawm sum kan seng \euh reng maite hi Pathian ram tizau tura kan
rawngbawl dan tur niin kan hria em le?
1. Lal Isua Mission - hi hmuh theih leh hmuh theih loh
Inpumkhatna lamah kohhran a ni zel dawn a
Kohhran hi a din chhan leh ni. He kohhran nihphung hi
nihphung (nature)-ah pakhat a ni Mizoram Kohhran pawl hrang
a, Krista zuitu zawng zawng hrangte hian a taka chantir turin
huap zo, a neitu thianghlimna \awng\aina nen hma kan la thei
\awmpui tura din leh apostol-te ang em?
thurin pawmtu a ni a. Krista Ringtute inpumkhatna hi a
lungpui ngheta din kohhran dik ngaih pawimawh em avangin,
tak chu pakhat, huap zo, “...pumkhat an nih theih nan,
thianghlim leh apostol thurin keimahni ang bawk hian,” tiin
pawmtu a ni a; eng kohhran pawl Isuan Pa hnenah a dil a ni (Joh.
mahin a tihdanglam theih a ni lo. 17:11,22). He inpumkhatna hi a
Pathian mite inpawl khawm, th<kin eng mahin a \hen hran
thlarau in, Krista taksa, kohhran theih loh leh hun eng emaw chen
www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 24

atan chauhva inpumkhatna ni (10 ve ve) kal khawm chuan


lovin, chatuan hawlh tlang ‘United Lushai Church’ leh
inpumkhatna a ni. Thil tih nei ‘United Theological School’ din
lova inzawmna ni lovin thinlunga relin kohhran pahnih Standing
inzawmna pawn lama lang Committee-a bawhzui turin thu
chhuak a ni. Mizo Kristiante dah a ni a. Hemi hnu hian inhmuh
hian ringtu inpumkhatna hi kan khawm zeuh zeuh chu awm bawk
Lalpa duh zawng a ni tih kan hre mah sela, inpawh takin thil an
si a, kohhran pawl rilru paih bova sawi ho tih bak chu rah a chhuah
inpumkhat turin ke kan pen thei hmuh tur a awm lem lo niin a
tawh em le? lang.
Ram leh khawtlang thil
2. Kohhran hmun khata
pawimawha hma latu atan,
awm tura hma lakna
“Mizoram Kohhran Hruaitu
Baptist leh Presbyterian
Committee” (MKHC) leh
Kohhran hian an din \an tirh
rawngbawl hona atan ‘Bible So-
a\anga hun eng emaw chen chu
ciety of India’ (BSI) leh ‘Mizo
inzawmna leh inpumkhatna \ha
Theological Association’ (MTA)
tak an nei a, unau phir ang maia
te hi nei mah ila, rilru khingbai
awmin ‘Chhim leh Hmar
deuh takin kan chawi nung hram
Kohhran’ tia sawi an ni \hin.
hram ni maiin a lang. Kohhran
Sumpai leh thawktu indaih loh lai
hi Krista kraws a\anga nun nei a
chuan nasa takin an inpui tawn
ni angin kan inpawl hona
a; mahse, mahni kea ding thei
(koinonia) hi kraws hnuai a\angin
dinhmuna an din a\angin an
\an ila, mawi takin Pathian ropui
inkarah khi a awm \an a, zawi
nan par chhuahtir kan tum tur a
zawiin an inhlat ta deuh deuh va,
ni ang. Inpumkhatna hi Krista
Golden Jubilee lawm (1946) hnu
tuarna leh thawhlehna
phei chuan an inhlat ta viau mai.
thiltihtheihnaa innghat tlat a nih
Kum 1917 a\ang daih tawh khan
avangin Zo hnahthlak ringtute
inkhawmpuiah palai an lo intir
hian he lam hawia rilru kan pek
tawn \an tawh a. Kum 30 liam
a \ul tawh a ni.
hnu, kum 1949 khan a vawi
khatna atan Thenzawlah 3. M.T.A. hmalakna thar
Kohhran pahnih hruaitute intawh Mizo Kristiante hian
khawmna, Rev. E.L. Mendus-a huang khat a\angin rawngbawlna
hovin buatsaih a ni a. Palai 20 hi kalpui ila chuan ramthim/
www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 25

ramthar rawngbawlnaah pawh Kohhran Hall-ah Evangelical


hian kan thlen chin a sang thei Church of Maraland hruaitute
viau vang. Amaherawhchu, nen inkawm ho a ni.
‘mahni seh seh mual hranah’ 2) May 17, 2010 (10am–
kan la ti mek si. 12noon)-ah General Secretary
Hetiang hi Mizoram Quarters, Lawngtlaiah Lairam
kohhranhote kalphung a nih lai Isua Krista Baptist Kohhran
hian Mizo Theological Associa- hruaitute nen.
tion (MTA) chuan a din \an tirh 3) June 10, 2010 (7-10 p.m.)-
(kum 1984) a\angin kohhran pawl ah Synod Banglapui, Mission
hrang hrang hruaitute râwn Veng, Aizawlah Presbyterian
chung zelin inpumkhatna lam Church of India, Mizo Synod
hawiin hma a la a. MTA Silver hruaitute nen.
Jubilee (1984-2009) hriat rengna
atan, “Mizo Kristiante inunauna 4) June 16, 2010 (6:30-9:15
leh thawh hona” thupuiah neiin a.m.)-ah BCM Meeting Hall,
Aizawl, Lunglei, Lawngtlai leh Serkawnah Baptist Church of
Saihaah seminar buatsaih a ni a. Mizoram hruaitute nen.
Thuziak hrang hrang zir hovin 4. Inpumkhatna lam hawiin
kohhran hruaitute \awiawmna Mizoram Kohhran
pawh a dawng \ha hle a ni. Heng Inzawmkhawm (Council of
khawpui palia seminar-a telte Churches in Mizoram) hi zan khat
chuan, ‘Kohhran inkhawmpui thil thua din mai theih a ni lo tih
liana palai intirh tawn’ leh chu kan hre \heuh ^wm e.
‘Mizoram Kohhran Inzawm- NEICC, NCCI, CSI, CNI, etc.
khawm (Council of Churches in hi awlsam taka lo piang chhuak
Mizoram) din’ hi \ha an ti tlang a ni mai bik lo va, kum eng
hle a ni. emaw zat a inchiah phawt hnua
Seminar thuchhuak lo puitling ta chauh a ni vek mai.
bawhzuiin Mizoram kohhran Mizoramah pawh kohhran
pawl hrang hrang leh MTA inzawm khawm boruak hian hun
hruaitute inkawm hona hetiangin eng emaw chen chu min lo chiah
buatsaih a ni – ve ta a, kan kohhran hruaitu
1) May 15, 2010 (6:30-8:00 hmasate pawh khan an vei hle a;
a.m.)-ah New Colony, Saiha mahse, an hun chhungin an
duhthusam an hmu hman lo a ni
www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 26

ber mai. Kan Puithiam Lalber Mihringte siam chawp


\awng\ai chhanna ni turin kan daidanna bang lian pui pui hi su
hotu hmasa leh vawiina kan chhiain tihtakzeta inpumkhatna
hotute pawh hian kohhran lam hawia \awng\aina nen kan
inzawm khawm hi an duh vek beih ho a va hun ta ve le! Kan
bawk a; chuvangin, hma lam indaidanna bang thim chhah tak
panin ke kan pen thei tawh mai a\anga inunauna leh thawh hona
lawm ni? >nga hruai luha kan awm theihna
Kohhrana harsatna awm tur chuan Pathian thu-ah kan let
neuh neuh aia ngaih pawimawh leh a \ul a ni. Mikhail
zawk tur chu – he khawvela Gorbachev-a’n glasnost leh
Pathian ram din leh kan Lalpa perestroika policy-a hmangin
duh zawng tiha a awm theihna Russia sawrkar kalphung a thlak
tura kohhranten inunauna leh danglam vek theiha, Bishop
thawh hona \ha kan neih hi a ni Tutu-a leh Nelson Mandela-ate
a. Kum za chuang zeta upa Mizo avanga apartheid system \hiah
Kristiante hian thim ata >nga darh leh paih thlak a nih theiha,
min hruai luttu Chanchin |ha chhe theih hauh lova mawi Ger-
avang hian kohhran inpumkhatna man bang ropui tak tihchima a
lam hawia ke kan pen hi a \ul lo awm theih phawt chuan,
tawh a ni. Mihringte phuah Thlarau Thianghlim awmpui
kohhran leh pawl hming (Bap- kohhrante hian inunauna leh
tist, Presbyterian, Salvation thawh hona kan neih theih lohna
Army, Pentecostal, etc.) paiha pawl bang lian tak hi kan tichim
kohhran pakhata inchhun fin hi ve ngam tur a ni ang.
harsa kan la ti deuh a nih Pioneer Missionary (Sap
pawhin, inunauna leh thawh hona Upa leh Pu Buanga)-te khan
\ha zawk kan neih theihna tura kohhran pawl din hi an tum ni
Council of Churches in Mizo- lovin, ‘Mizo Kohhran’ din hi an
ram din tal hi chu lungrual takin duh ber leh thlir \hin a ni. Poli-
kan amen thei tawh mai lawm tics-ah mah thawh hona a awm
maw ni le! “Ngai teh, unaute thei a nih chuan rawngbawlnaah
inngeih dial diala awm khawm phei chuan kan theih lohna tur
hi a va \hain a va nuam em!” chhan a awm dawn em ni?
Editor’s Note : He thu hi Mizo Theological Association (MTA)
ngenna avanga chhuah a ni.
www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 27

NAISINGPARA, TRIPURA-A
BRU REFUGEE IN KANGTE |ANPUINA
– Upa D.P. Biakkhuma
Synod Secretary (Jr)
March ni 23, 2011-a Mizoram Presbyterian Kohhran Synod
Officers Emergency Meeting chuan Tripura ram Naisingpara hmuna
Bru Refugee kangmei tuarte chanchin lungchhiatthlak leh runthlak
tak mai a han hriat chuan \anpui \ula hriain, chung \anpuina pe tur
chuan a rang thei ang bera lamkal intirh a rel a.
Lamkala tirhte leh an kal dan phurtute chu March 24, 2011
Lamkala tirhte chu Rev. C. (Ningani) zanah Executive
Lalsangliana, Synod Moderator Secretary i/c Mission Rev
te; Upa D.P. Biakkhuma, Synod Lalzuithangan a vai liam a, a kal
Secretary (Jr.) te an ni a; hnuhnungte chu Kanhmun
anmahni \awiawm turin Peter khuaah an lo nghak a. Synod
Lalanpuia, Cameraman, Synfo Moderator leh a \hiante chu
te; Pu F. Rawntlinga, Synod March 25, 2011 (Zirtawpni)
Driver te an kal a. Anni b^kah zingah chhuakin kal hmasa,
hian Rev. C. Zorammawia, anmahni lo nghaktute chu
Field Secretary, Tripura te; Rev. Kanhmunah an zu fin a, heta
A.K. Dawia, Kanchandpur \ang hian March 26 (Inrinni) zing
(Tripura-a Bru Refugee-te dar 7:00-ah a huhovin
enkawltu Pastor) te; Pastor Naisingpara lam panin an
Zothankima, Zawlnuam te; Pas- chhuak ho ta a ni.
tor Lalhmuchianga, Kanhmun |anpuina hlan dan
leh \halai rual 20 vel te; Pastor Thuamhnaw, mutbu,
C.S. Rila, Noagang leh bungbel leh silpaulin-te chu
missionary 20 vel te; Bethlehem Naisingpara Bazar hmunah
English School zirlai 50 vel te; inkhawmna (function) buatsaihin
Pastor Lalhruaitluanga Ralte, Mizoram Bru Displaced People
Darchawi leh Ambassa Biala Forum Vice President hnenah
missionary paruk velin an Mizoram Presbyterian Church
\awiawm bawk. Synod Moderator, Rev C.
Aizawl a\angin \huang Lalsanglianan a hlan a,
hnihin an chhuak a. Bungraw hetiangin:
www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 28

1. Thuamhnaw/mutbu – ip 668 Kangmei tuarte tuar dan


2. Bungbel – ip (bag) 82 March ni 19, 2011
3. Silpaulin – 200 chawhma dar 10:30-a
Sum faia \anpuina Naisingpara khaw kang chu
Mizoram a\anga mipui
Kangmei avanga nunna
vantlangin an ngaih aiin a nasain,
ch^n (thi) te, in leh lo ch^n te,
a rapthlak takzet a, veng fianrial
hliam zat te hi sawrkarin ADM
leh f^l deuh, meialhin a man
leh SDM-te hmangin a en fiah
phak loh tih loh chu a kang fai
mek a. State sawrkarin tuartute
vek a ni ber mai. A meikhu
tuar dan enfiahna a chhuah huna
chhuakin in 2,895 a awm a,
sem turin Field Secretary,
chung zingah chuan in kang lo
Tripura Mission Field kutah
chu 810 chauh a ni. Kangmei
hlan a ni a. Field Secretary,
tuara thi 18 leh hliam 40 lai an
Tripura Mission Field Rev C.
awm a ni.
Zorammawia kaihhruainain,
Presbyterian Kohhran bik
Pastor A.K. Dawia, Pastor
chu in 200 aia tlem lo an awm a;
Zothankima, Rev. Lalhmu-
kohhran member 1,000 chuang
chianga, Rev. Lalhruaitluanga
awmin danzawhkim 819 an ni.
Ralte, Pastor C.S. Rila leh
Kohhran mi in kang 152, mitthi
Naisingpara hmuna Kohhran
pakhat leh hliam pali an awm.
Upaten a \ul anga phungbawm
Kan kohhran miten Pathian biak
sawmin an la sem dawn a ni.
in an neih chhun pawh a kang fai
|anpuina sum hmuh dan hetiang
vek a, a bula an lungphun
hi a ni:
pawimawh tak pawh a kang bung
1. Synod a\angin – Rs. 4,50,000 nghe nghe a ni. Naisingpara
2. Kohhranho thawh khawm hmunah hian kan kohhran mite
– Rs. 58,000 an la awm zel a nih chuan an
3. Bethlehem English School, Pathian biak in hi tundin leh thuai
Noagang pek – Rs. 4,000 theih ni se a duhawm hle.
Total – Rs. 5,12,000
Lamkalte leh anmahni
|anpuina thilpek lut tlai
\awiawmtute chuan Naisingpara
thuamhnaw/mutbu ip 80 leh
khua chu a theih chen chen an fang
pawisa fai Rs. 16,755/- a
a. Presbyterian Kohhran Biak In
awm.
dinna hmunah chuan inkhawm

www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 29

tawi neiin Rev C. Lalsangliana, an la a. Harsatna tawk lovin an


Upa D.P. Biakkhuma leh Rev C. tih tur ti zovin him takin an lo
Zorammawia-ten thu an sawi a. thleng leh a. An chungah Synod-
Rev A.K. Dawian kangmei tuar in lawm thu a sawi a ni.
dan a report a. |awng\ai rualna Kangmei tuarte hian
te hman a nih zawhah he lai chenna tur an neih loh avangin
hmun hi an chhuahsan leh ta a ni. sikul leh hmun remchang
Lawm thu sawina dangahte an cheng khawm phawt
Kangmei tuarte \anpui thei a. Sawrkar leh tlawmngai
tura Pathianin chakna leh theihna pawlten ei tur leh \anpuina chi
min pek avang leh, harsatna tawk hrang hrang an pe a; an hmun
lova min hruai avangin Pathian hlui leh hmun remchangahte an
hming chu fakin awm sela, chenna tur b^wk t>, hlam bial
Amah chauh chu chawimawiin lek lekin an kh^wr leh a. Thlipui
awm rawh se. leh ruahpuiin a nuai ang tih a
Kohhran leh mi mal hlauhawm hle.
inphalte hnenah sms leh TV
Tlangkawmna : Mizo mipui leh
hmangin, hun ch>p tak karah
Mizorama Bru unaute inkara
kangmei tuarte \anpuina tur
innghirnghona leh inhriat thiam
thuamhnaw/mutbu, sum leh
lohna awm tawh \hinte hre chang
bungbelte pe tura ngenna siam a
lova Lal Isua zirtirna –
ni a. He ngenna chhanga kohhran
‘hmelmate hmangaiha an \hatna
leh mi mal inpe/inphal tak takte
tur tih’ te (Lk. 6:27; Mat. 5:44),
thilpek hi a ropui takzet a, thilpek
Pathian thuin mi dangte
hlu tak tak rawn petu zawng
(hmelmate) laka \hat chhuah
zawng hnenah Mizoram Presby-
chungchanga min zirtirna thu
terian Kohhran Synod chuan
(Mat. 7:12; Thuf. 25:21; Eph.
lawmthu a sawi takmeuh a ni.
2:10)-te a taka chantira mi
Synod mi tirhten harsatna
mangang, chanhai leh
an tawh lohna turin Pu
khawngaihthlak te, thlaphanga
Lalrinmawia, Parliamentary
awmte hmangaiha Mizoram
Secretary te; Pu Z.S. Zuala,
Presbyterian Kohhran Synod a
MLA te; Pu Hrangnawna, DIG
pen chhuak hi kan zui Lal Isua
te; Mamit D.C. leh S.P. te; O.C,
hminga kan tih tur tak ti kan ni
Kanhmun leh SDPO, Kanchand-
kan ti mai dawn lawm ni?
pur, Tripura-ten theihtawpin hma
www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 30

theih thil lam ti ngai lo a ni.


SUNNA Kum 1952-ah Kohhran Upa atan
thlan leh nemngheh a ni a,
Thingsai Biala a awm laiin Bial
Chairman te a lo ni tawh a. E.
Lungdara a awm hlim, kum
1961-ah Upa atan thlan nawn a
UPA C. LALRUMA ni. Hun rei tak chhung Kohhran
E. LUNGDAR Ziaktu a ni a, chumi hnuah
Sunday School Superintendent,
Treasurer leh Chairman te a ni
a. Bial Chairman-ah te, Presby-
tery leh Synod Committee
pawimawh chi hrang hrang
member-ahte hun rei tak chhung
Upa C. Lalruma (88) hi a lo tel tawh \hin a ni.
Mizo Kristian hmasa ber pawl Synod Preacher a ni a,
zinga mi, Pu Lianchhunga leh Pi Pathian thu ngaihven leh hre tak,
Sailianthangi-te karah Nov. ni 3, kohhran humhalhna kawnga
1923 khan Lunglei bul, Pukpui \hahnemngai, kohhran mite
khuaah a piang a. Kum 1927-ah tlawh chhuah kawngah pawh
Tarpho khuaah p>min chuta \ang taima leh mite fak a ni.
chuan Perilungah leh September ni 2, 2010 khan
Chawngtuiah an p>m leh a ni. a kal nat avangin Aizawl panpui
Kum 1943-ah Upper a ni a, September ni 9, 2010 khan
Primary \ha taka zovin 1944-ah Lalpan a hruai ta a ni. A tukah
Khawhri khuaah sikul hawn a ni ama inah Upa K. Lalhunmawia,
a, Mission Sapten zirtirtu atan Bial Chairman-in thlahna hun
an dah ta a. Kum 1949 May ni 9 hmangin biak inah Bialtu Pastor
ah Pi Laldawngi nen an innei a, leh Presbytery Moderator, Rev.
fapa pali leh fanu paruk an nei. R. Lalrinsangan a vui a;
Kum 1959-ah E. Lungdarah a Kohhran Zaipawl leh Bial
thawk a, a inbengbel zui ta a ni. Zaipawl nen kohhranten ngai
Upa C. Lalruma hi em emin kan thlah liam ta.
naupan lai a\anga kohhran b>l – Upa C. Sawidawla
mi, zuk leh hmuam leh ruih E. Lungdar Kohhran Ziaktu
www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 31

UPA SUAKDAILOVA pawimawhahte pawh member a


NEW SERCHHIP ni \hin.
Kum 2009 kum chawhnu
Upa Suakdailova hi Khaw-
lam a\angin taksa chak lohnain
tinchhawna leh Rangchhingpuii-
a tlakbuak a, chutianga taksa
te fa a ni a, kum 1923 July khan
natna leh chak lohnain a tlakbuak
Sialhau khuaah a lo piang a.
lai chuan ni 10.9.2010 khan Lalpa
Kum 1944-ah Pi Hrangzingi nen
hnenah min lo chawlhsan ta a ni.
Pastor Bankuaia kutah inneiin fa
New Serchhip khua leh kohhran
pasarih an nei.
dintu zinga mi kan lo sun ta mai
Upa Suakdailova hi hi khawtlang leh kohhrante tan
kohhran leh khawtlang tan channa nasa tak a ni a, kan ui
sulsutu pawimawh tak a ni a. takzet a ni.
VCP leh VC member-te pawh
– Upa Ricky Lalsangzuala
lo ni tawh \hin a. Kum 1967-ah
New Serchhip Kohhran Ziaktu
Hriangtlang a\angin Serchhipah
an lo p>m a, 1974-ah New
Serchhipah a veng dintu zingah UPA K. SAPDAWLA
a tel leh a ni. SAITUAL NORTH
Kum 1971-ah Serchhip Upa K. Sapdawla (73) hi
Hmar Veng Kohhran Upa atan Upa Khuanga leh Pi Chhunkimi-
thlan a ni a. Kum 1972-ah te karah February 12, 1937 khan
Chhimchhak Presbytery-in a a piang a. 1956 April ni 4-ah Pi
nemnghet a. New Serchhip Lalrikhumi nen an innei a, fa pali
Kohhran dintute zinga mi leh an nei.
sulsutu niin 1980 khan New Seling khuaah seilianin,
Serchhip Kohhran Upa atan rambuai khaw khawm avangin
thlan leh a ni. kum 1967-ah Thingsulthliahah
|um sarih zet kohhranah awm lehin, hnathawhna avangin
Committee Chairman a ni a. kum 1978 khan Saitualah a rawn
Sunday School Superintendent chho va, 1983-ah an chhungkuain
leh Ramthar Committee an rawn pem chho va; in leh lote
Chairman-ahte \um eng emaw dinin an inbengbel ta a ni.
zat a lo \ang tawh. New Serchhip Upa K. Sapdawla hi
Bial Chairman hmasa ber (1993) Pathian thua tui em em leh
a ni a, Presbytery Committee kohhran bel tlat mi a ni a,
www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 32

Saitual Kohhran Tual Upa atan UPA H. LALHLIRA


kum 1985 khan thlan a ni a. RAWPUICHHIP
November 1985-a Saitual North
Kohhran a indanin indang lamah
a tel a. Tual Upa ni zui zelin kum
1988-ah Upa atan thlan niin
Tuivawl Presbytery-in hemi kum
vek hian a nemnghet a ni.
Kohhran Chairman, Secretary,
Treasurer leh Sunday School Upa H. Lalhlira (72) hi Pu
Superintendent leh inneihna Daia leh Pi Liantluangi-te karah
kawltu te ni tawhin, Bial April 27, 1938 khan Rawpui-
Treasurer a ni tawh bawk. chhip khuaah a piang a, zirna
Upa K. Sapdawla hi lamah 1969 khan Govt. Mizo
rawngbawl hna ngai pawimawh, High School, Aizawl atangin IA
a tih tura ruat chu hlen ngei tum a zo a ni.
tlat mi a ni a; kohhran rorel ngai Kum 1969-ah Rawpuichhip
thutak em em mi a ni bawk. Private Middle School dintute
Kum 2010 June thla laihawl zingah telin kum 1975 a\ang khan
vela a chaw kawng ulcer nia Headmaster-ah hlan kai a ni a.
hmuhchhuah chu \hat tak tak kum 2004-a a pension thlengin he
awm lovin a cancer zui ta zel a, hna hi a chelh a ni.
ni 21.9.2010 khan Lalpa hnenah Kum 1986-ah Tual upa
min lo chawlhsan ta a ni. atan thlan a ni a, kum 1987-ah
A tukah Upa Biaksiama, Upa atan thlan niin hemi kum vek
Bial Chairman-in in lamah hian Chhimthlang Presbytery-in
thlahna hun a hmang a; biak in a nemnghet a. Tualchhungah hun
lamah Pastor Vanlalhuma, rei tak Kohhran Ziaktu a ni a,
Tuivawl Presbytery Moderator- Committee Chairman a ni tawh
in vuiin, Kohhran Zaipawl leh bawk a, inneihna kawltuah kum
Bial Zaipawl nen kohhranten ui 10 chhung \angin nupa tuak 32 a
tak chungin kan thlah liam ta a inneihtir a ni.
ni. Lengpui Pastor Bialah
– Upa Lalzarmawia Secretary leh Chairman a nih
Saitual North Kohhran Ziaktu hnuin Rawpuichhip Bial tharah
Treasurer a ni leh a. Tlawng
www.mizoramsynod.org
May 2011 Kristian Tlangau 33

Presbytery Treasurer-ah pawh a pem leh a. Kum 1976-ah


lo awm tawh a; Presbytery Sesawngah pem lehin a
Committee peng hrang hrang leh inbengbel ta a ni. Pi C. Lalzari
Synod Committee-ah pawh a tel nen inneiin fa pali an nei.
tawh \hin a ni. Kum 1995 a\angin Tual
Kum 2010 August thla Upaah term li a \ang a, kum
chawhnu lam a\ang khan taksa 2008-ah Kohhran Upa atan thlan
chak lohna leh insawiselna nei a ni a, 2009 Tuirini Presbytery-
\anin damdawi inah vawi thum in Sesawng Vengthar Upa atan
lai a lut a, \hat chhuah awm lovin a nemnghet ta a ni. Kohhran sum
October 4, 2010 khan chatuan ziaktu leh kawltu te, Sunday
ram min pansan ta a ni. School Superintendent te a ni
A tukah Bialtu Pastor, tawh a. A thih hian Bial Standing
Gospel Thanmawia hovin, Committee member a ni mek
Tlawng Presbytery Moderator bawk.
Upa Lalhmangaihan a vui a, Kum 2010 September thla
Kohhran Zaipawl nen ui tak a\ang khan thawhah a neih chu
chungin kan thlah liam ta. lo zualin biak in pawh a thleng
– Upa Lalramzauva peih ta meuh lo va. Damdawi
Rawpuichhip Kohhran Ziaktu inahte theihtawp chhuaha enkawl
ni mah se, a natna tuar zo lovin
UPA LALRINGAIA ni 5.10.2010 khan Lalpa hnenah
SESAWNG VENGTHAR min chawlhsan ta a ni.
A tukah ama chenna inah
Pro. Pastor Lalnuntharan
thlahna hunserh hmangin, biak
inah Bialtu Pastor Lalzawm-
lianan a vui a, Bial Zaipawl leh
Kohhran Zaipawl te, Bial
Upa Lalringaia (73) hi chhung Upate nen kohhrante’n
Andrew Patea leh Nuzawni-te ui tak chungin kan thlah liam ta
karah ni 17.10.1938 khan Puilo a ni.
khuaah a lo piang a. Bethlehem – Upa Ramzawmliana
Veng, Aizawlah awm tawhin a Sesawng Vengthar
hnuah Seling bul Phaibawkah a Kohhran Ziaktu
www.mizoramsynod.org
REV. S. LALHLUMA A rawngbawl chhungin
REPUBLIC VENG Presbytery Moderator-ah \um
sarih, Bial Chairman-ah vawi
22, leh Synod Committee
pawimawh tak takah \um eng
emaw zat a lo awm tawh \hin a.
Kum 1962 May ni 23-ah
Ruallung lal, Lalrumr<ta (L)
Rev. S. Lalhl<ma (80) hi fanu, Lalthanmawii nen an innei
Farkawn lal, Pu Thanchhuma a, fapa pahnih leh fanu pathum
leh Pi Thankimi Boihchung-te fa an nei.
niin May ni 23, 1931-ah Farkawn
khuaah a piang a. Kum 1946-ah Zoram buai laiin
Lower Primary a zo va, Sialhawk Farkawnah a in chu sipaiin an
M.A.V. Sikul a\angin kum 1950- thiahsak a; in thar an sak leh
ah Pawl 6 a pass leh a. pawh an halsak leh a. Hemi hnu
Kum 1954 kuma kohhrana hian Khawbungah a awm a, a
harhna thleng chuan nasa takin awmna in chu sipaiin an thiahsak
a nun a khawih a. Pathian thu zir leh a ni. Chutiang chuan harsatna
chakna a neih avangin kum 1957- tam tak karah chhel takin rawng
ah Aizawl Theological School- a bawl a.
ah a lut a; kum 1959-ah Diploma Hetiang hun harsat lai tak
in Theology a zir zo. pawha a nun tihlimtu chu, kum
Kum 1960-ah Pro. Pastor 1967-a Khawbung Bial vawnga
atan lak a ni a, West Phaileng Farkawn khuaa a awm laiin a nu
Bialah dah a ni. Kum khat leh pa, nasa taka Pathian hnena
chhung Pro. Pastor hna a thawh a lo dilsak \hinte chuan
hnu, 1961-ah Pastor atan khawnbawl upa eng emaw zat
nemngheh a ni a. Pastor hna a nen ama kut ngeiah baptisma an
thawh chhunga a Bial vawnte chang a, chu chu a dam chhunga
chu: a thil tawn pawimawh tak leh
chhinchhiah tlak tak chu a ni.
1. West Phaileng Bial (1960-’63)
2. Sateek Bial (1964-1967) Pastor hna a thawh
3. Khawbung Bial (1967-1979) chhungin mi 4,561 baptisma a
4. Kawlkulh Bial (1980-1990) chantir a, nupa tuak 376 a
5. Zemabawk Bial (1991-1994) inneihtir bawk. Bial hrang
hranga rawng a bawl chhung Lalnghakliana hova thlahna hun
hian kohhran mipui leh a hman a nih hnuah Republic Veng
rawngbawlpuite nen an inkarah Kohhran Biak Inah Rev.
harsatna awm lovin tluang takin Vanlalzuata, Sr. Executive Sec-
rawng a bawl thuan chhuak a. retary hovin vuina inkhawm
Kum 1994 January thlaah pen- hman a ni a. Harsatna tam tak
sion-in a chhuak ta a ni. karah pawh lungawi taka Pathian
Kum 2007 a\angin hrisel rawng lo bawl \hintu, Rev. S.
lohnain a tlakbuak tan a. Zawi Lalhl<ma chu kan lo thlah liam
zawiin a chak lohna a zual zel ta a ni.
a, March ni 1, 2011 khan rinawm A tu leh fate leh a chhung-
taka rawng a lo bawlsak \hin, a khat lainate zawng zawng
Lalpa hnena chawl hlen turin Pathianin thlamuanin awmpui
min lo kalsan ta a ni. zel rawh se, tih hi kohhranho
\awng\aina a ni.
A chenna in, Republic
– Rev. P.C. Pachhunga
Vengah Bialtu Pastor, Rev. R .C.
Synod Secretary (Sr.)

SYNOD BOOKROOM NEWS


1. Zopui : Mahni identity hriat chian hi hnam fing zia a ni. History
te, culture te leh language lamtea mahni \obul leh hmasawn dan
tlangpui tal hriat hi a pawimawh hle. He lehkhabu, Hrangbana
College Archive Committee buatsaihah hian Mizo chungchang leh
\awng lamah tuna kan dinhmun leh hmabakte zir chian a ni a. Mahni
identity hre chiang duh tan chhiar ngei chi a ni. A man Rs. 80/-
2. A rah tam lehzual nan : He lehkhabu, Upa Zomuana buatsaih
hian tuarna hlutzia leh a phena malsawmna awm chu min
kawhhmuh a. Kan chungah tuarna leh harsatna a lo thlen pawhin
Pathian nena hmachhawn dan kan zir chuan kan rah tam lehzual
dawn a ni tih min kawhhmuh a ni. A man Rs. 60/-
3. Mizo \awng peng hrang hrang Dictionary : |awng hi inunau
nan a pawimawhzia hi uar tawk thiam a har zawk a. Mizo hnahthlak
\awng pêng hrang hrang inanna leh inhnaihzia zir chhuah nan he
lehkhabu hi B. Lalthangliana buatsaih a ni e. A man Rs. 80/-
May 2011 Kristian Tlangau 36

Postal Regn. No. MZR/51/2009-2011 RNI Regn. 45445/86

I Tlangau bu lak .........................................


a\angin a tawp ta a, a man han pe leh thuai ang che.

To

DECLARATION
Form IV
(See Rule 8)

1. Title of the newspaper : Kristian Tlangau


2. Language in which it is published : Mizo
3. Periodicity of its publication : Mont hly
4. Printer’s name : Upa F. Lalsangliana
5. Nationality : Indian
6. Publisher’s name : Rev. Thangzauva
Whether citizen of India : Yes
Address : Aizawl, Mizoram
7. Editor’s name : Rev. Thangzauva
8. Owner’s name : Kristian Tlangau Association
Whether printing is conducted : Mission Veng
and premises on which the : P.O. Aizawl
press is install : Mizoram
9. Name and address of individual : Nil
who own the newspaper and
partners or share holders holding
more than one percent of the
total capital.

I, Rev. Thangzauva, hereby declare that the particulars given above are true to
the best of my knowledge and belief.

Dated Aizawl (REV. THANGZAUVA)


the 1st May, 2011 Signature of Publisher

Published by Rev. Thangzauva at Aizawl, Mizoram on behalf of


KRISTIAN TLANGAU ASSOCIATION. Typeset by SL&PB and printed at
the Synod Press, Aizawl – 796 001, Mizoram. Copies – 28, 700
www.mizoramsynod.org

You might also like