‫فصل ‪ :5‬حد و پیوستگی‬

‫ٗىٖ اص هفاّ٘ن هْن دس هثحث حذ تَاتغ‪ ،‬هفَْم پَ٘ستگٖ است وِ دس اٗي دسس تا آى آضٌا هٖضَٗن‪.‬‬
‫توزیي) تاتَخِ تِ ًوَداسّإ صٗش‪( ،‬فؼال٘ت غفحٔ ‪ 145‬وتاب)‬
‫‪y‬‬ ‫‪y‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪x‬‬ ‫‪x‬‬
‫‪-3 -2 -1 0‬‬ ‫‪1 2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪-3 -2 -1 0‬‬ ‫‪1 2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪-1‬‬ ‫‪-1‬‬
‫‪-2‬‬ ‫‪-2‬‬

‫‪f 2   ,ٍ lim f  x   ‬‬ ‫‪g 2   ,ٍ lim g  x   ‬‬
‫مهندس پریسا حسینزاده‬

‫‪x 2‬‬ ‫‪x 2‬‬

‫‪y‬‬ ‫‪y‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪x‬‬ ‫‪0 1‬‬ ‫‪x‬‬
‫‪-3 -2 -1 0‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2 3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪-2 -1‬‬ ‫‪2 3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪-1‬‬ ‫‪-1‬‬
‫‪-2‬‬ ‫‪-2‬‬

‫‪h 2   ,ٍ lim h  x   ‬‬ ‫‪k 2  ٍ , lim k  x   ‬‬
‫‪x 2‬‬ ‫‪x 2‬‬
‫الف) همادٗش خَاستِ ضذُ دس ّش ًوَداس سا دس غَس ٍخَد تِدست آٍسٗذ‪.‬‬
‫ب) تشإ وذامٗه اص تَاتغ‪ ،‬حذ تاتغ دس ‪ 2‬تا همذاس تاتغ دس ‪ 2‬تشاتش است؟‬
‫ج) دس ًوَداس وذامٗه اص تَاتغ‪ ،‬دس ًمغِإ تِ عَل ‪ ،2‬اتػال ٗا پَ٘ستگٖ ٍخَد داسد؟‬
‫د) دس ًوَداس وذامٗه اص تَاتغ‪ ،‬دس ًمغِإ تِ عَل ‪ ،2‬گسستگٖ ٍخَد داسد؟‬

‫تعزیف پیَستگی تابع در یک ًقغِ‬

‫گَٗ٘ن تاتغ ‪ f‬دس ًمغِ ‪ x  a‬پَ٘ستِ است ّشگاُ ‪. lim f  x   f  a ‬‬
‫‪x a‬‬
‫تٌاتشاٗي تشإ پَ٘ستِ تَدى تاتغ ‪ f‬دس ًمغِ ‪ ،a‬تاٗذ ضشاٗظ صٗش تشلشاس تاضٌذ‪:‬‬
‫‪ -1‬تاتغ ‪ f‬دس ‪ a‬تؼشٗف ضذُ تاضذ‪.‬‬
‫‪ -2‬حذ تاتغ ‪ f‬دس ‪ a‬هَخَد تاضذ‪.‬‬
‫‪ -3‬همذاس حذ تاتغ ‪ f‬دس ‪ a‬تا همذاس ‪ f  a ‬تشاتش تاضذ‪.‬‬

‫‪47‬‬
‫حسابان (‪)1‬‬
 ‫درس پنجم‪ :‬پیوستگی‬

‫تِعَس هثال تَاتغ ‪ً٘ ٍ y  x2 ، y  x ، y  3 x ، y  cos x ، y  sin x‬ض چٌذخولوِإّوا دس ّوش ػوذد حم٘موٖ ‪a‬‬
‫پَ٘ستِاًذ‪.‬‬

‫تذکز)‬

‫ًکتِ)‬

‫‪ x2  9‬‬
‫‪‬‬ ‫‪x3‬‬ ‫‪x2  9‬‬
‫‪ g  x    x  3‬دادُ ضذُاًذ‪ .‬دستاسُ پَ٘ستگٖ ‪ g ٍ f‬دس ًمغِ ‪ 3‬تحث وٌ٘ذ‪.‬‬ ‫‪ٍ f x ‬‬ ‫توزیي) تَاتغ‬
‫‪6‬‬ ‫‪x 3‬‬
‫‪‬‬ ‫‪x3‬‬

‫مهندس پریسا حسینزاده‬

‫تذکز) ٌّگاهٖ وِ تاتغ ‪ f‬دس ًمغِ ‪ x  a‬پَ٘ستِ ً٘ست‪ ،‬گَٗ٘ن ‪ f‬دس ‪ً x  a‬اپَ٘ستِ است‪.‬‬

‫شزایظ ًاپیَستگی تابع در یک ًقغِ‬

‫تاتغ ‪ f‬دس ًمغِ ‪ً x  a‬اپَ٘ستِ است ّشگاُ‪:‬‬
‫‪x‬‬
‫‪ f  x  ‬دس ‪.) x 0‬‬ ‫‪ -1‬دس ًمغِ ‪ a‬تؼشٗف ًطذُ تاضذ (هاًٌذ‬
‫‪x‬‬
‫‪ -2‬دس ‪ x  a‬حذ ًذاضتِ تاضذ (هاًٌذ ‪ f  x    x ‬دس ‪.) x 1‬‬
‫‪ -3‬دس ًمغِ ‪ a‬تؼشٗف ضذُ تاضذ ٍ ّوچٌ٘ي حذ تاتغ ‪ f‬دس ‪ a‬هَخَد تاضذ‪ٍ ،‬لٖ همذاس حذ تاتغ ‪ f‬تا همذاس تاتغ ‪ f‬دس ‪ a‬تشاتش ًثاضذ‬
‫‪ x2  9‬‬
‫‪‬‬ ‫‪x3‬‬
‫‪ f  x    x  3‬دس ‪.) x  3‬‬ ‫(هاًٌذ‬
‫‪5‬‬ ‫‪x3‬‬
‫‪‬‬
‫دس ًوَداسّإ صٗش‪ً ،‬اپَ٘ستِ تَدى ٗه تاتغ دس ًمغٔ ‪ a‬دس ضشاٗظ هختلف ًواٗص دادُ ضذُ است‪.‬‬
‫‪y‬‬ ‫‪y‬‬ ‫‪y‬‬ ‫‪y‬‬ ‫‪y‬‬

‫‪x‬‬ ‫‪x‬‬ ‫‪x‬‬ ‫‪x‬‬ ‫‪x‬‬

‫‪a‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪a‬‬

‫* واسدسوسس غفحٔ ‪ 147‬وتاب حل ضَد‪.‬‬

‫‪48‬‬
‫‪48‬‬
‫حسابان ((‪))12‬‬
‫ریاضی‬
 ‫فصل ‪ :5‬حد و پیوستگی‬

‫توزیي) ًوَداس تاتغ ‪ f‬دس ضىل صٗش سسن ضذُ است‪ .‬تؼ٘٘ي وٌ٘ذ ‪ f‬دس چِ ًماعٖ ًاپَ٘ستِ است‪.‬‬
‫‪y‬‬

‫‪-2‬‬
‫‪-1‬‬ ‫‪1 2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪x‬‬

‫ًکتِ)‬
‫مهندس پریسا حسینزاده‬

‫توزیي) پَ٘ستگٖ تَاتغ صٗش سا دس ًماط دادُ ضذُ تشسسٖ وٌ٘ذ‪.‬‬

‫‪x2  1‬‬
‫‪( f  x  ‬الف‬ ‫;‬ ‫‪x 1‬‬
‫‪x x‬‬

‫‪‬‬ ‫‪x‬‬
‫‪x‬‬ ‫‪x 0‬‬
‫‪( f  x   ‬ب‬ ‫‪x‬‬ ‫;‬ ‫‪x 0‬‬
‫‪‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪x 0‬‬

‫; ‪( f  x   x  x ‬ج‬ ‫‪x  1‬‬

‫‪49‬‬
‫حسابان (‪)1‬‬
 ‫ پیوستگی‬:‫درس پنجم‬

 x 2 2
 x 2
 x 2
‫ (د‬f  x    ; x 2
 x 1 x 2
 x 3  4

 x2  1
 x 1
‫ (ّو‬f  x    x2  3 x  2 x 1

‫مهندس پریسا حسینزاده‬

;

3 x 1

 sin x
 x 1
ٕ( f  x    x  1 ; x 1
 cos 2x x 1


ax2  bx x 1

.‫ پَ٘ستِ تاضذ‬x 1 ٔ‫ دس ًمغ‬f  x   a  b x  1 ٔ‫ تا ضاتغ‬f ‫ سا چٌاى ت٘ات٘ذ وِ تاتغ‬b ٍ a ‫توزیي) همادٗش‬

 x  a 1 x

50
50
))12(( ‫حسابان‬
‫ریاضی‬
 ‫فصل ‪ :5‬حد و پیوستگی‬

‫‪‬‬
‫‪a  4 x   b‬‬ ‫‪x 1‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪ f  x   1‬هفشٍؼ است‪ .‬همادٗش ‪ b ٍ a‬سا چٌاى ت٘ات٘ذ ووِ تواتغ ‪ f‬دس‬ ‫توزیي) تاتغ ‪ f‬تا ضاتغٔ ‪x  1‬‬
‫‪‬‬
‫‪a sin   x   b‬‬ ‫‪x 1‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪2 ‬‬
‫‪ x 1‬پَ٘ستِ تاضذ‪.‬‬

‫‪ x2  x  2‬‬
‫مهندس پریسا حسینزاده‬

‫‪‬‬ ‫توزیي) ‪ a‬سا چٌاى تؼ٘٘ي وٌ٘ذ وِ تاتغ ‪x  2‬‬

‫‪ f  x    x2  4‬دس ًمغٔ ‪ x  2‬پَ٘ستِ تاضذ‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪a‬‬ ‫‪x 2‬‬

‫‪ax  3‬‬ ‫‪x3‬‬

‫‪ f  x   ‬دس ‪ x  3‬پَ٘ستِ ًثاضذ‪.‬‬ ‫توزیي) حذٍد ‪ a‬سا عَسٕ تؼ٘٘ي وٌ٘ذ وِ تاتغ‬
‫‪ x  x‬‬ ‫‪x3‬‬
‫‪2‬‬

‫توزیي) تا سسن ًوَداس ّشٗه اص تَاتغ صٗش‪ً ،‬ماط ًاپَ٘ستگٖ ّش تاتغ سا دس غَس ٍخَد ت٘ات٘ذ‪.‬‬

‫‪x2  1‬‬
‫‪( f  x  ‬الف‬
‫‪x 1‬‬

‫‪51‬‬
‫حسابان (‪)1‬‬
 ‫ پیوستگی‬:‫درس پنجم‬

 x2  4
 x 2
‫ (ب‬f  x    x  2
4 x 2


1
 x 0
‫ (ج‬f  x    x
0 x 0


 x2 x 1


‫ (د‬f  x   2x  1 1  x  1

‫مهندس پریسا حسینزاده‬

 2
 x
 x  1

‫ (ل‬f  x   x  x

‫ (م‬f  x   x 1  2

‫ (ى‬f  x   x

ٍ( f  x    x 

‫ (ّو‬f  x    x    x 

ٕ( f  x    x   x

52
52
))12(( ‫حسابان‬
‫ریاضی‬
 ‫فصل ‪ :5‬حد و پیوستگی‬

‫ًکتِ)‬
‫‪-1‬‬

‫‪-2‬‬

‫‪-3‬‬

‫‪-4‬‬
‫مهندس پریسا حسینزاده‬

‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫توزیي) تاتغ ‪ f  x   3 x2  x  4  x ‬دس چٌذ ًمغِ تا عَل غح٘ح پَ٘ستِ است؟‬

‫پیَستگیّای یک عزفِ تابع در یک ًقغِ‬

‫پیَستگی راست‬
‫‪y‬‬
‫گَٗ٘ن تاتغ ‪ f‬دس ‪ a‬اص ساست پَ٘ستِ است (ٗا پَ٘ستگٖ ساست داسد) ّشگاُ‪:‬‬
‫‪lim f  x   f  a ‬‬
‫‪f‬‬
‫‪x a ‬‬

‫‪x‬‬
‫‪a‬‬
‫پیَستگی چپ‬
‫‪y‬‬
‫‪f‬‬ ‫گَٗ٘ن تاتغ ‪ f‬دس ‪ a‬اص چپ پَ٘ستِ است (ٗا پَ٘ستگٖ چپ داسد) ّشگاُ‪:‬‬
‫‪lim f  x   f  a ‬‬
‫‪x a ‬‬

‫‪x‬‬
‫‪a‬‬
‫ًکتِ) ّشگاُ تاتغ ‪ f‬دس ٗه ّوساٗگٖ (دٍعشفِ) ‪ a‬تؼشٗف ضذُ تاضذ‪ ،‬تاتَخِ تِ تؼاسٗف پَ٘ستگّٖإ ساست ٍ چوپ تواتغ ‪ f‬دس‬
‫ًمغِ ‪ a‬هٖتَاً٘ن تگَٗ٘ن‪:‬‬

‫‪ f‬دس ‪ a‬پَ٘ستِ است اگش ٍ تٌْا اگش ‪ f‬دس ‪ّ a‬ن اص ساست ٍ ّن اص چپ پَ٘ستِ تاضذ‪.‬‬

‫* فؼال٘ت غفحٔ ‪ 148‬وتاب حل ضَد‪.‬‬

‫‪53‬‬
‫حسابان (‪)1‬‬
 ‫درس پنجم‪ :‬پیوستگی‬

‫توزیي) تا سسن ًوَداس تَاتغ صٗش‪ ،‬پَ٘ستگٖ آىّا سا دس ًمغٔ هَسدًظش تشسسٖ وٌ٘ذ‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪x‬‬
‫‪2‬‬
‫‪x 0‬‬
‫‪( f  x   ‬الف‬ ‫;‬ ‫‪x 0‬‬
‫‪2x  3 x  0‬‬
‫‪‬‬

‫‪ x  3‬‬
‫‪‬‬ ‫‪x 1‬‬
‫‪( f  x   ‬ب‬ ‫;‬ ‫‪x 1‬‬
‫‪‬‬
‫‪2x‬‬ ‫‪x 1‬‬

‫مهندس پریسا حسینزاده‬

‫; ‪( f  x    x ‬ج‬ ‫‪x 2‬‬

‫ًکتِ)‬

‫‪1‬‬
‫‪‬‬ ‫‪x  1‬‬
‫‪( f  x    x‬د‬ ‫;‬ ‫‪x  1‬‬
‫‪x  1‬‬ ‫‪x  1‬‬
‫‪‬‬

‫* واسدسوسس غفحٔ ‪ 149‬وتاب حل ضَد‪.‬‬

‫توزیي) پَ٘ستگٖ تَاتغ صٗش سا دس ًماط دادُ ضذُ تشسسٖ وٌ٘ذ‪.‬‬

‫‪3 x 2  x‬‬ ‫‪x 0‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪( f  x   2‬الف‬ ‫; ‪x 0‬‬ ‫‪x 0‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬‫‪2 cos x  sin x x  0‬‬
‫‪‬‬

‫‪54‬‬
‫‪54‬‬
‫حسابان ((‪))12‬‬
‫ریاضی‬
 ‫ حد و پیوستگی‬:5 ‫فصل‬

‫ (ب‬f  x    3x  ; x3

 x
 1 x 0
‫ (ج‬f  x    x ; x 0
2 x  1 x 0

‫مهندس پریسا حسینزاده‬


 x   x  2x  1
2
x  1
‫ (د‬f  x    x 1 ; x  1

4 x  1

 x 1
 2 0 x 1
 x 1

.‫ پَ٘ستگٖ چپ داضتِ تاضذ‬x 1 ‫ دس‬، f  x   a x 1 ‫ سا عَسٕ تؼ٘٘ي وٌ٘ذ وِ تاتغ‬a ‫توزیي) همذاس‬

 x   2 x 1



55
)1( ‫حسابان‬
 ‫درس پنجم‪ :‬پیوستگی‬

‫توزیي) تاتغ ‪ f  x   a 1 x    x ‬دس ‪ x 1‬پَ٘ستگٖ ساست داسد‪ .‬همذاس ‪ a‬سا ت٘ات٘ذ‪.‬‬

‫‪3 x  8 2‬‬
‫‪ f  x  ‬هفشٍؼ است‪ f 0 .‬سا چٌاى ت٘ات٘ذ وِ تاتغ ‪ f‬دس ‪ x 0‬پَ٘ستِ تاضذ‪.‬‬ ‫توزیي) تاتغ ‪ f‬تا ضاتغٔ‬
‫‪x‬‬

‫مهندس پریسا حسینزاده‬

‫پیَستگی بز باسُ‬
‫تاتغ ‪ f‬سا تش تاصٓ تاص ‪  a, b ‬پَ٘ستِ گَٗ٘ن ّشگاُ دس ّش ًمغِ ‪  a, b ‬پَ٘ستِ تاضذ‪.‬‬
‫‪y‬‬

‫‪x‬‬
‫‪a‬‬ ‫‪b‬‬

‫‪y‬‬ ‫تاتغ ‪ f‬سا تش تاصٓ تستِ ‪  a, b ‬پَ٘ستِ گَٗ٘ن ّشگاُ تاتغ ‪ f‬دس ّش ًمغِ ‪  a, b ‬پَ٘ستِ تاضوذ‬
‫ٍ دس ‪ a‬اص ساست پَ٘ستِ ٍ دس ‪ b‬اص چپ پَ٘ستِ تاضذ‪.‬‬

‫‪x‬‬
‫‪a‬‬ ‫‪b‬‬
‫‪y‬‬ ‫تاتغ ‪ f‬سا تش تاصٓ ً٘نتاص )‪ [a, b‬پَ٘ستِ گَٗ٘ن ّشگاُ تاتغ ‪ f‬دس ّش ًمغِ ‪  a, b ‬پَ٘ستِ تاضذ‬
‫ٍ دس ‪ a‬اص ساست پَ٘ستِ تاضذ‪.‬‬

‫‪x‬‬
‫‪a‬‬ ‫‪b‬‬

‫‪y‬‬ ‫تاتغ ‪ f‬سا تش تاصٓ ً٘نتاص ]‪ (a, b‬پَ٘ستِ گَٗ٘ن ّشگاُ تاتغ ‪ f‬دس ّش ًمغِ ‪  a, b ‬پَ٘ستِ تاضذ‬
‫ٍ دس ‪ b‬اص چپ پَ٘ستِ تاضذ‪.‬‬

‫‪x‬‬
‫‪a‬‬ ‫‪b‬‬

‫‪56‬‬
‫‪56‬‬
‫حسابان ((‪))12‬‬
‫ریاضی‬
 ‫فصل ‪ :5‬حد و پیوستگی‬

‫توزیي) دس ضىل صٗش‪ً ،‬وَداس تاتغ ‪ f‬سسن ضذُ است‪ .‬دسستٖ ٗا ًادسستٖ گضاسُّإ صٗش سا هطخع وٌ٘ذ‪.‬‬
‫‪y‬‬ ‫الف) تاتغ ‪ f‬تش تاصٓ ‪  , 1‬پَ٘ستِ است‪.‬‬
‫‪4‬‬ ‫ب) تاتغ ‪ f‬تش تاصٓ ‪  1,0‬پَ٘ستِ است‪.‬‬
‫‪3‬‬ ‫ج) تاتغ ‪ f‬تش تاصٓ ‪ 0, 2‬پَ٘ستِ است‪.‬‬
‫‪2‬‬ ‫د) تاتغ ‪ f‬تش تاصٓ )‪ [2, 3‬پَ٘ستِ است‪.‬‬
‫‪1‬‬ ‫ٍ) تاتغ ‪ f‬تش تاصٓ ‪  3, 4‬پَ٘ستِ است‪.‬‬

‫‪x‬‬ ‫ّو) تاتغ ‪ f‬دس ّش ًمغِ اص تاصٓ ‪  3, 4‬پَ٘ستِ است‪.‬‬

‫‪-1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬
‫ٕ) ‪lim f  x   4‬‬
‫‪x 4‬‬

‫* واسدسوسس غفحٔ ‪ 150‬وتثا حل ضَد‪.‬‬

‫ًکتِ) اگش تاتؼٖ سٍٕ تاصُإ پَ٘ستِ تاضذ‪ ،‬سٍٕ ّش صٗش تاصُ دلخَاُ اص آى ً٘ض پَ٘ستِ است‪.‬‬
‫مهندس پریسا حسینزاده‬

‫‪3 x  2‬‬ ‫‪x  2‬‬

‫‪‬‬
‫‪ ، f  x    x2  4‬دسستٖ ٗا ًادسستٖ ػثاسا صٗش سا تؼ٘٘ي وٌ٘ذ‪.‬‬ ‫توزیي) دستاسٓ تاتغ ‪ 2  x  1‬‬
‫‪‬‬
‫‪3 x  5‬‬ ‫‪x 1‬‬

‫الف) تاتغ ‪ f‬تش تاصٓ ]‪ (1, 4‬پَ٘ستِ است‪.‬‬

‫ب) تاتغ ‪ f‬تش تاصٓ ]‪ (, 2‬پَ٘ستِ است‪.‬‬
‫ج) تاتغ ‪ f‬تش تاصٓ )‪ [2, 4‬پَ٘ستِ است‪.‬‬
‫د) تاتغ ‪ f‬تش تاصٓ )‪ [2,1‬پَ٘ستِ است‪.‬‬
‫ٕ) تاتغ ‪ f‬تش تاصٓ )‪ [1, ‬پَ٘ستِ ً٘ست‪.‬‬

‫‪‬‬
‫‪ x 1  1‬‬ ‫‪x 0‬‬
‫‪ f  x   ‬سا دس ًظش تگ٘شٗذ‪.‬‬ ‫توزیي) تاتغ‬
‫‪ x2  1‬‬ ‫‪x 0‬‬
‫الف) پَ٘ستگٖ تاتغ ‪ f‬سا تش تاصُّإ )‪ (1,0] ٍ [0, 2‬تشسسٖ وٌ٘ذ‪.‬‬

‫ب) دٍ تاصٓ تستِ هثال تضً٘ذ وِ تاتغ ‪ f‬دس ٗىٖ اص آىّا پَ٘ستِ ٍ دس دٗگشٕ ًاپَ٘ستِ تاضذ‪.‬‬
‫ج) ‪ b ٍ a‬إ هثال تضً٘ذ وِ تاتغ تش )‪ [a, b‬پَ٘ستِ تاضذ‪ ،‬اها تش ‪  a, b ‬پَ٘ستِ ًثاضذ‪.‬‬

‫توزیي) آٗا تاتغ ‪، f  x   x‬‬

‫الف) تش تاصٓ ‪ 0, 2‬پَ٘ستِ است؟‬

‫ب) دس توام ًماط تاصٓ ‪ 0, 2‬پَ٘ستِ است؟‬

‫‪57‬‬
‫حسابان (‪)1‬‬
 ‫درس پنجم‪ :‬پیوستگی‬

‫توزیي) آٗا تاتغ ‪، f  x    x ‬‬

‫الف) تش تاصٓ ‪ 0,1‬پَ٘ستِ است؟‬

‫ب) تش تاصٓ ‪ 0,1‬پَ٘ستِ است؟‬

‫توزیي) پَ٘ستگٖ تاتغ ‪ f  x   25  x2‬سا دس تاصٓ ‪  5, 5‬تشسسٖ وٌ٘ذ‪.‬‬

‫مهندس پریسا حسینزاده‬

‫توزیي) پَ٘ستگٖ تاتغ ‪ f  x   x  x ‬سا دس تاصٓ )‪ [1, 2‬تشسسٖ وٌ٘ذ‪.‬‬

‫ًکتِ) تَاتؼٖ وِ دس ّؤ ًماط داهٌٔ خَد پَ٘ستِ تاضٌذ سا "تَاتغ پَ٘ستِ" هًٖاه٘ن‪ .‬تِعَس هثال تَاتغ چٌذخولوِإ‪ ،‬توَاتؼٖ‬
‫پَ٘ستِاًذ‪.‬‬

‫‪1‬‬
‫‪ f  x  ‬سا تشسسٖ وٌ٘ذ‪.‬‬ ‫توزیي) پَ٘ستگٖ تاتغ‬
‫‪x‬‬

‫‪ f ٍ Df ‬دس ّش ًمغِ اص داهٌِاش پَ٘ستِ تاضذ‪ ،‬هٖگَٗ٘ن ‪ f‬سٍٕ تاصُ ‪  ,  ‬پَ٘ستِ است‪.‬‬ ‫ًکتِ) اگش‬

‫‪58‬‬
‫‪58‬‬
‫حسابان ((‪))12‬‬
‫ریاضی‬
 ‫فصل ‪ :5‬حد و پیوستگی‬

‫ًکتِ)‬
‫ٍ دس ًت٘دِ سٍٕ ّش تاصُإ پَ٘ستِ ّستٌذ‪.‬‬ ‫‪ -1‬تَاتغ چٌذخولِإ سٍٕ‬
‫‪ -2‬تَاتغ وسشٕ گَٗا (تَاتؼٖ وِ غَس ٍ هخشج آىّا چٌذخولِإ است) سٍٕ داهٌٔ خوَد ٍ دس ًت٘دوِ سٍٕ ّوش تواصُإ ووِ‬
‫صٗشهدوَػٔ داهٌٔ تاتغ تاضذ‪ ،‬پَ٘ستِ ّستٌذ‪.‬‬
‫ٍ دس ًت٘دِ سٍٕ ّش تاصُإ پَ٘ستِ ّستٌذ‪ّ .‬وچٌو٘ي تَاتوغ‬ ‫‪ -3‬تَاتغ هثلثاتٖ ‪ f  x   cos x ٍ f  x   sin x‬سٍٕ‬
‫‪ f  x   cot x ٍ f  x   tan x‬تِ دل٘ل وسشٕ تَدى‪ ،‬دس سٗطِّإ هخشج وسش ًاپَ٘سوتِاًوذ ٍ دس تم٘ؤ ًمواط پَ٘سوتِ‬
‫هٖتاضٌذ‪ ،‬پس اٗي دٍ تاتغ دس ّش تاصُإ وِ صٗشهدوَػٔ داهٌٔ آىّا تاضذ‪ ،‬پَ٘ستِ ّستٌذ‪.‬‬
‫‪( y  n f  x ‬دس غَستٖ وِ ‪ f‬تاتؼٖ پَ٘ستِ هاًٌذ تَاتغ چٌذخولِإ تاضذ)‪ ،‬سٍٕ داهٌؤ خوَد ٍ‬ ‫‪ -4‬تَاتغ سادٗىالٖ تِغَس‬
‫دس ًت٘دِ سٍٕ ّش تاصُإ وِ صٗشهدوَػٔ داهٌٔ تاتغ تاضذ‪ ،‬پَ٘ستِ ّستٌذ‪.‬‬
‫‪( y  f  x ‬دس غَستٖ وِ ‪ f‬تاتؼٖ پَ٘ستِ تاضذ)‪ ،‬سٍٕ داهٌٔ خَد ٍ دس ًت٘دِ سٍٕ ّش تاصُإ‬ ‫‪ -5‬تَاتغ لذسهغلمٖ تِغَس‬
‫وِ صٗشهدوَػٔ داهٌٔ تاتغ تاضذ‪ ،‬پَ٘ستِ ّستٌذ‪.‬‬
‫مهندس پریسا حسینزاده‬

‫ٍ دس ًت٘دِ سٍٕ ّش تاصُإ پَ٘ستِ ّستٌذ‪.‬‬ ‫‪ -6‬تَاتغ ًواٖٗ ‪ ، f  x   a x ,  a  0 , a  1‬سٍٕ داهٌٔ خَد ٗؼٌٖ‬
‫‪ -7‬تَاتغ لگاسٗتوٖ ‪ ، f  x   loga x ,  a  0 , a  1‬سٍٕ داهٌٔ خَد ٗؼٌوٖ سٍٕ تواصٓ ‪ ٍ 0,  ‬دس ًت٘دوِ سٍٕ ّوش‬
‫تاصُإ وِ صٗشهدوَػٔ داهٌٔ تاتغ تاضذ‪ ،‬پَ٘ستِ ّستٌذ‪.‬‬
‫‪ -8‬تَاتغ چٌذضاتغِإ سٍٕ داهٌٔ خَد پَ٘ستِاًذ ّشگاُ ّش ضاتغِ سٍٕ داهٌِاش پَ٘ستِ تاضذ‪ّ ،‬وچٌ٘ي تاتغ دس ًمواعٖ ووِ‬
‫ضاتغِ تغ٘٘ش وشدُ (ًماط هشصٕ)‪ ،‬پَ٘ستِ تاضذ‪.‬‬
‫‪ -9‬تاتغ ‪ f  x    x ‬سٍٕ ّش تاصُ تِ ضىل )‪ [k, k  1) , (k  z‬پَ٘ستِ است‪.‬‬

‫توزیي) تؼ٘٘ي وٌ٘ذ تَاتغ صٗش‪ ،‬سٍٕ چِ تاصُ ٗا تاصُّاٖٗ پَ٘ستِ ّستٌذ‪.‬‬

‫‪( f  x   x2  2x‬الف‬

‫‪1‬‬
‫‪( f  x  ‬ب‬
‫‪x 1‬‬

‫‪( f  x   x  2‬ج‬

‫‪( f  x   3 x‬د‬

‫‪( f  x   x2  4x‬ل‬

‫‪59‬‬
‫حسابان (‪)1‬‬
 ‫درس پنجم‪ :‬پیوستگی‬

‫‪( f  x   2x 1‬م‬

‫‪( f  x   log3  x  2‬ى‬

‫‪ٍ( f  x   x   x ‬‬

‫‪ّ( f  x   3 4  x2  log  x 1‬و‬

‫مهندس پریسا حسینزاده‬

‫‪1  x ‬‬
‫‪ٕ( f  x  ‬‬
‫‪x‬‬

‫‪2x‬‬
‫‪ f  x  ‬سا دس ًظش تگ٘شٗذ‪.‬‬ ‫توزیي) تاتغ تا ضاتغٔ‬
‫‪x 9‬‬ ‫‪2‬‬

‫الف) اٗي تاتغ سٍٕ چِ تاصُ ٗا تاصُّاٖٗ پَ٘ستِ است؟‬

‫ب) آٗا اٗي تاتغ دس تاصٓ ‪  3, 4‬پَ٘ستِ است؟‬

‫ج) ًماط ًاپَ٘ستگٖ اٗي تاتغ سا تِدست آٍسٗذ‪.‬‬

‫توزیي) آٗا تاتغ ‪ f  x   tan x‬دس تاصٓ ‪ 0, ‬پَ٘ستِ است؟ چشا؟‬

‫‪60‬‬
‫‪60‬‬
‫حسابان ((‪))12‬‬
‫ریاضی‬
 ‫فصل ‪ :5‬حد و پیوستگی‬

‫توزیي) تاتغ ‪ f  x   x2 1‬هفشٍؼ است‪.‬‬

‫الف) تضسيتشٗي تاصُإ وِ تاتغ دس آى پَ٘ستِ است سا هطخع وٌ٘ذ‪.‬‬
‫ب) تاصٓ تستِإ هثل ‪  a, b ‬هثال تضً٘ذ وِ تاتغ ‪ f‬سٍٕ آى تاصُ پَ٘ستِ تاضذ‪.‬‬
‫ج) ًماعٖ دس داهٌٔ تاتغ ‪ f‬ت٘ات٘ذ وِ تاتغ دس آى ًماط ًاپَ٘ستِ تاضذ‪.‬‬

‫‪x  1‬‬
‫‪‬‬ ‫‪x 1‬‬
‫‪ f  x   ‬دس چٌذ ًمغِ اص تاصٓ ‪ً 0, 3 ‬اپَ٘ستِ است؟‬ ‫توزیي) تاتغ‬
‫‪‬‬
‫‪x‬‬
‫‪2‬‬
‫‪x 1‬‬
‫مهندس پریسا حسینزاده‬

‫‪x 1‬‬
‫پَ٘ستِ است‪ .‬حذٍد ‪ m‬سا هطخع وٌ٘ذ‪.‬‬ ‫‪ f  x  ‬سٍٕ‬ ‫توزیي) تاتغ‬
‫‪x2  6 x  m  2‬‬

‫‪ x2  2x‬‬
‫‪‬‬ ‫‪x 2‬‬
‫‪ f  x    x  2‬سٍٕ داهٌِاش پَ٘ستِ تاضذ‪.‬‬ ‫توزیي) همذاس ‪ a‬سا عَسٕ ت٘ات٘ذ وِ تاتغ‬
‫‪ax  1‬‬ ‫‪x 2‬‬
‫‪‬‬

‫‪1‬‬
‫‪ x‬‬ ‫‪0 x  a‬‬
‫‪ f  x   ‬دس توام ًماط داهٌِاش پَ٘ستِ تاضذ‪.‬‬ ‫توزیي) همذاس ‪ a‬سا چٌاى ت٘ات٘ذ وِ تاتغ‬
‫‪1  x‬‬ ‫‪xa‬‬
‫‪ 4‬‬

‫‪61‬‬
‫حسابان (‪)1‬‬
 ‫درس پنجم‪ :‬پیوستگی‬

‫توزیي) تاتغ ‪ f  x    x ‬سا دس ًظش تگ٘شٗذ‪.‬‬

‫الف) اگش تاتغ ‪ f‬دس تاصٓ )‪ [4, k‬پَ٘ستِ تاضذ‪ ،‬حذاوثش همذاس ‪ k‬سا تِدست آٍسٗذ‪.‬‬

‫‪1‬‬
‫ب) اگش تاتغ ‪ f‬دس تاصٓ ) ‪ [k,‬پَ٘ستِ تاضذ‪ ،‬حذالل همذاس ‪ k‬سا تِدست آٍسٗذ‪.‬‬
‫‪2‬‬

‫‪x‬‬
‫توزیي) تاتغ ‪ f  x    ‬دس تاصٓ )‪ [0, k‬پَ٘ستِ است‪ .‬حذاوثش همذاس ‪ k‬سا ت٘ات٘ذ‪.‬‬
‫‪2‬‬

‫مهندس پریسا حسینزاده‬

‫‪ x  1‬‬
‫‪ f  x   ‬سٍٕ تاصٓ ‪ 1, k ‬فمظ ٗه ًمغٔ ًاپَ٘ستگٖ داسد‪ .‬حذاوثش همذاس ‪ k‬سا تِدست آٍسٗذ‪.‬‬ ‫توزیي) تاتغ‬
‫‪ 2 ‬‬

‫‪2x‬‬ ‫‪x 1‬‬

‫‪‬‬
‫‪ f  x    2‬اص ًظش پَ٘ستگٖ دس دٍ ًمغِ تِ عَلّإ ‪ 1 ٍ -1‬تِ تشت٘ة چگًَِ است؟‬ ‫تست) تاتغ تا ضاتغٔ‬
‫‪x 1‬‬
‫‪‬‬ ‫‪x 1‬‬
‫‪ x 1‬‬
‫‪ )4‬پَ٘ستِ – ًاپَ٘ستِ‬ ‫‪ )3‬پَ٘ستِ – پَ٘ستِ‬ ‫‪ً )2‬اپَ٘ستِ – پَ٘ستِ‬ ‫‪ً )1‬اپَ٘ستِ – ًاپَ٘ستِ‬

‫‪ 4x 2  a‬‬
‫‪‬‬ ‫‪x 1‬‬
‫‪ f  x    x  1‬دس ًمغٔ ‪ x 1‬پَ٘ستِ تاضذ‪ ،‬همذاس ‪ b‬وذام است؟‬ ‫تست) اگش تاتغ‬
‫‪b‬‬ ‫‪x 1‬‬
‫‪‬‬
‫‪-8 )4‬‬ ‫‪-4 )3‬‬ ‫‪8 )2‬‬ ‫‪4 )1‬‬

‫‪62‬‬
‫‪62‬‬
‫حسابان ((‪))12‬‬
‫ریاضی‬
 ‫فصل ‪ :5‬حد و پیوستگی‬

‫‪3 x‬‬
‫‪‬‬ ‫‪xZ‬‬
‫‪ f  x   ‬دس چٌذ ًمغِ تا عَل غح٘ح پَ٘ستِ است؟ (سٌدص تدشتٖ – ‪)94‬‬ ‫تست) تاتغ‬
‫‪2x  3 x  2x‬‬ ‫‪xZ‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪‬‬
‫‪ )4‬تٖضواس‬ ‫‪2 )3‬‬ ‫‪1 )2‬‬ ‫‪3 )1‬‬

‫‪3 x2  x‬‬ ‫‪x 2‬‬

‫‪ f  x   ‬هفشٍؼ است‪ .‬اٗي تاتغ چٌذ ًمغٔ ًاپَ٘ستگٖ داسد؟‬ ‫تست) تاتغ‬
‫‪5  x   9‬‬ ‫‪x 2‬‬
‫‪ )4‬تٖضواس‬ ‫‪2 )3‬‬ ‫‪1 )2‬‬ ‫‪ )1‬غفش‬
‫مهندس پریسا حسینزاده‬

‫تست) تاتغ ‪ f  x    x2  2x ‬دس ًمغِإ تا وذام عَل پَ٘ستِ است؟‬

‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪-2 )4‬‬ ‫‪-1 )3‬‬ ‫‪1 )2‬‬ ‫‪ )1‬غفش‬

‫تست) تاتغ ‪ f  x    x2 ‬دس ‪ x  1 ٍ x 0‬تِ تشت٘ة چگًَِ است؟‬

‫‪ ‬‬
‫‪ )2‬فمظ اص ساست پَ٘ستِ – فمظ اص ساست پَ٘ستِ‬ ‫‪ )1‬فمظ اص ساست پَ٘ستِ – فمظ اص چپ پَ٘ستِ‬
‫‪ )4‬پَ٘ستِ – فمظ اص ساست پَ٘ستِ‬ ‫‪ )3‬پَ٘ستِ – فمظ اص چپ پَ٘ستِ‬

‫‪x2  x‬‬
‫‪ f  x  ‬دس ‪ x 0‬اص چپ پَ٘ستِ تاضذ؟‬ ‫تست) ‪ f 0‬سا تاٗذ تشاتش چٌذ دس ًظش تگ٘شٗن تا‬
‫‪x  2x‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪-1 )4‬‬ ‫‪1 )3‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪63‬‬
‫حسابان (‪)1‬‬
 ‫درس پنجم‪ :‬پیوستگی‬

‫تست) وذام گضٌِٗ دسست ً٘ست؟‬

‫‪ )2‬تاتغ ‪ f  x    x ‬تش تاصٓ )‪ [2, 3‬پَ٘ستِ است‪.‬‬ ‫‪ )1‬تاتغ ‪ f  x   x 1‬تش تاصٓ )‪ [1, ‬پَ٘ستِ است‪.‬‬

‫‪ f  x  ‬تش تاصٓ ‪ 0,  ‬پَ٘ستِ است‪.‬‬

‫‪x‬‬ ‫‪x2  1‬‬
‫‪ )4‬تاتغ‬ ‫‪ f  x  ‬تش تاصٓ )‪ [1, ‬پَ٘ستِ است‪.‬‬ ‫‪ )3‬تاتغ‬
‫‪x‬‬ ‫‪x 1‬‬

‫‪9  x2‬‬
‫‪ f  x  ‬دس وذام تاصٓ صٗش پَ٘ستِ است؟‬ ‫تست) تاتغ‬
‫‪x 1‬‬
‫‪ 3,0 )4‬‬ ‫‪(1, 4] )3‬‬ ‫‪0, 3 )2‬‬ ‫‪1, 3 )1‬‬

‫مهندس پریسا حسینزاده‬

‫‪ 1‬‬
‫‪ x 3‬‬ ‫‪x 2‬‬
‫‪‬‬
‫دس چٌذ ًمغِ ًاپَ٘ستِ است؟‬ ‫‪ f  x   ‬سٍٕ‬ ‫تست) تاتغ‬
‫‪ x‬‬ ‫‪x 2‬‬
‫‪ x 4‬‬
‫‪‬‬
‫‪2 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪4 )2‬‬ ‫‪5 )1‬‬

‫تست) تاتغ ‪ f  x   2x ‬سٍٕ تاصٓ ‪ 1, 3 ‬دس چٌذ ًمغِ ًاپَ٘ستِ است؟‬
‫‪3 )4‬‬ ‫‪2 )3‬‬ ‫‪1 )2‬‬ ‫‪ )1‬غفش‬

‫‪x 2‬‬
‫پَ٘ستِ تاضذ‪ ،‬همذاس ‪ a  b‬چمذس است؟‬ ‫‪ f  x  ‬سٍٕ هدوَػٔ ‪ 3, 4‬‬ ‫تست) اگش تاتغ‬
‫‪x2  ax  b‬‬
‫‪5 )4‬‬ ‫‪-1 )3‬‬ ‫‪-7 )2‬‬ ‫‪-11 )1‬‬

‫پَ٘ستِ تاضذ‪ ،‬حذٍد ‪ k‬وذام است؟‬ ‫تست) اگش تاتغ ‪ f  x   kx2  6x  1‬سٍٕ‬
‫‪0  k  9 )4‬‬ ‫‪0  k  9 )3‬‬ ‫‪k  9 )2‬‬ ‫‪k  9 )1‬‬

‫‪64‬‬
‫‪64‬‬
‫حسابان ((‪))12‬‬
‫ریاضی‬
 ‫فصل ‪ :5‬حد و پیوستگی‬

‫‪ a‬‬
‫‪ x  2‬‬ ‫‪x  1‬‬
‫پَ٘ستِ است؟‬ ‫‪ f  x   ‬دس‬ ‫تست) تِ اصإ چٌذ همذاس ‪ ،a‬تاتغ‬
‫‪ 2‬‬ ‫‪x  1‬‬
‫‪ a  x‬‬
‫‪ )4‬غفش‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬

‫تست) تؼذاد ًماط ًاپَ٘ستٔ تاتغ تا ضاتغٔ ‪ f  x    x2 ‬دس تاصٓ ‪  1, 2‬وذام است؟ (سشاسشٕ سٗاضٖ – ‪)95‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪6 )4‬‬ ‫‪5 )3‬‬ ‫‪4 )2‬‬ ‫‪3 )1‬‬
‫مهندس پریسا حسینزاده‬

‫تست) تاتغ ‪ f  x   sin x ‬تا داهٌٔ ‪ 0, 2 ‬دس چٌذ ًمغِ ًاپَ٘ستِ است؟‬
‫‪4 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬

‫* توشٗي غفحٔ ‪ 151‬وتاب حل ضَد‪.‬‬

‫‪65‬‬
‫حسابان (‪)1‬‬