Mga Panlahat ng Gamit ng Wika

ni Sir Alvin Pantalunan

Ayon kay Michael A.K.
Halliday:
• Interaksyonal -nakapagpapanatili,
nakapagpapatatag ng relasyong
sosyal.
• Instrumental - tumutugon sa mga
pangangailangan ng nga tao sa
paligid.
• Regulatori –wikang gumagamit ng
kondisyonal . kumokontrol,
gumagabay sa kilos/asal ng iba.
 Ayon kay Michael A.K. Halliday:

• Personal - nakapagpapahayag ng sariling damdamin o

opinyon.
• Imajinativ - nakapagpapahayag ng imahinasyon sa
malikhaing paraan. (ie, mga tula, awit atbp.)
• Heuristik - naghahanap ng mga informasyon/datos at gamit
ng mga taong nais magkamit ng kaalamang akademiko at/o
profesyonal.
• Informativ – ito ay naglalarawan na kung saan mayroong
nailalalhad din dito ang lugar, araw tao at batay na rin sa
tunay na pangyayari at nagbibigay ng informasyon/datos.
Ginagamit ito sa pagtuturo, mga talumpati, pagbabalita atbp.
 Gamit ng Interaksyonal
• Halimbawa: Pagbati, pagpapaalam,
Pagaanyaya at pagbibiro
a) Sa magkakaibigan, pagbibiruan at
panunukso
b) Sa mga magkakamag-anak, nariyan ang
paanyaya at pasasalamat
c) Sa mga pangkat panlipunan, nariyan ang
mga salitang pangkabataan,wika ng mga
bakla, at mga propesyonal na jargon.
Instrumental
•Halimbawa: Pagmumungkahi,
Paguutos at paghihikayat.
a) Ipinanghiwa ko ang kutsilyo
b) Nanghuli ako ng isda gamit ang sibat

Regulatori
•Halimbawa: Pag-ayon , Pagtutol at
Pagsagot sa telepono
a) Pagbibigyan kita ngunit sundin mo
muna ang nais ko.
 Personal: Ano ang personal na
pagsusulat?

•Ang personal na sulatin ay informal, walang tiyak na

balangkas at pansarili.

• Ito ang pinakamagamit na uri ng sulatin sa mga mag-

aaral dahil nagagawa nilang iugnay anumang
paniniwala, pag-iisip, o di kaya'y tungkuling taglay nila
sa kanilang sarili.

Mga Halimbawa: Shopping o Groseri List, Tala, Diary,

Dyornal, Dayalog, Liham, Mensahe, Pagbati.
Heuristik
• Halimbawa: Pagtatanong, Pagsagot,
Pangangatwiran at Pagbigay ng
konklusyon.
Informativ
Halimbawa: Paglalahad,
Pagsisinungaling at paghahatid ng
mensahe, katulad ng balita sa
telebisyon
 Ayon kay Roman Jakobson:

1.Kognitibo/Reperensiyal/Pangkaisipan - pagpaparating ng mensahe

o impormasyon.
2.Conative - paghimok at pag-impluwensya sa iba sa pamamagitan
ng mga paguutos o pakiusap.
3.Emotive-pagpapahayag ng damdamin,saloobin at emosyon.
4.Phatic-pakikipagkapwa tao.
5.Metalinggwal - paglinaw sa mga suliranin.
6.Poetic - patula,paggamit ng wika para sa sariling kapakanan.
 Ayon kay W. P. Robinson:
•Estetiko – Paggamit ng wika sa paglikha ng
panitikan
•Ludic – Pagtutugma, paggawa ng mga salitang
walang katuturan o kawawaan, pagsubok sa mga
posibilidad ng wika habang natututuhan ito,
pagbibiro.
•Pag – alalay sa pakikisalamuha at pakikipagkapwa-
tao – paggamit ng wika upang simulan, alalayan at
tapusin ang pagkikita (nangyayari kapag ang
dalawa o higit pang tao ang nagkikita), mga ritwal
sa wika (kumusta/pagbati), wika bilang
kagandahang –asal (kumusta ka?); pagbati,
pasasalamat, pagpapahayag ng kalungkutan o
pakikiramay.
•Pag-alalay sa iba – Paggamit ng wika upang alalayan o
impluwensiyahin ang kilos o damdamin ng iba – paggamit ng
mga tuntunin at ekspresyon ng tungkulin/ obligasyon – pag-
uutos, pakiusap, pagbababa, pagpuna, pagpapalakas ng loob,
panghihikayat, pag-aanyaya, pagpapahintulot, panghihiram,
pagtawad.

•Pag-alalay sa sarili – Kaugnay ang ugali at damdamin

“Pagkausap sa Sarli” nang tahimik o mag-isa, pagpaparating sa
iba ng ating iniisip, pagbibigay ng opinyon, pangangatwiran,
pagpapaliwanag.
•Pagpapahayag ng Sarili – Pagpapahayag ng
sarili, katauhan at damdamin – tuwiran sa
pamamagitan ng pandamdam, paggamit ng
mga salita tungkol sa damdamin; di-
tuwiran sa pamamagitan ng bilis, taas ng
tinig, tunog ng tinig (voice quality).

•Pagtatakda sa tungkulin o Papel sa lipunan

– paggamit ng wika upang itakda o
ipahayag ang kaugnayang pansosyal ng
mga tao – mga ginagamit kapag nakikipag-
usap sa isang tao at mga ginagamit kapag
nagsasalita tungkol sa iba (G. Gng. Bb…)
•Pagtukoy sa daigdig na di-panglinggwistika –
•a) Pagkilala (discrimination) – pagkilala at pagpapahayag ng kaibhan at
pagkakatulad ng mga bagay.
•b) Pagbuo (organization) – pag-uuri-uri at pagbibigay – katuturan sa mga
kaugnayan ng mga bagay sa ibang bagay.
•Pagtuturo – Paggamit ng wika sa pagpaparating (imparting) ng bagong
impormasyon at kasanayan.
•Pagtatanong at Panghuhula – Pagtataka, paghahanap, paghingi ng
impormasyon at panuto, pagbuo ng haraya (imagining) pagpapasubali
(suppoising).
Metalangguage - Paggamit ng wika sa pagtalakay.