H3 Het vroege christendom in Rome

1. De eerste christenen in Rome

Joden en christenen
1. In deze passage wordt een reden genoemd voor de verdrijving van joden door keizer Claudius in het
jaar 49.
a. Welke reden wordt hiervoor genoemd?
b. Hoe lang na Jezus’ moment van sterven is dat?
2. Hoe kwam het dat er zo’n grote groep joden in Rome leefde?

De aantrekkingskracht van het christendom

3. Door wie werden nieuwe religies meestal meegebracht (uit vooral het oosten)?
4. Wat bood de oude godsdienst en een godsdienst als het christendom juist wel?
5. Bij welke lagen van de bevolking werd het christendom vooral populair en waarom?
6. Wat zijn tituli oorspronkelijk?

De houding van de Romeinen tegenover de christenen

7. Waarom hadden de Romeinen meer moeite met het Christendom dan met andere religies?
8. Wat was het verschil tussen de positie van de joden en die van de christenen in Rome?

2. Petrus, martelaar van de kerk

9. In welk opzicht nam Petrus een uitzonderlijke positie in vergelijking met de andere apostelen?
10. Wat vond er plaats tijdens de vlucht van Petrus uit Rome?
11. Waarom wilde Petrus ondersteboven worden gekruisigd?
12. a. Waar werd Petrus begraven?
b. In de tekst staat het niet, maar welke plaats is dat nu?

3. Christenvervolgingen tijdens Romeinse keizers

Op bladzijde 45 staan vragen die over de teksten op blz. 45-48 gaan.

Diocletianus
13. Wat was de directe reden van de reorganisatie van het rijk door Diocletianus?
14. Wat gebeurde er met de positie van de stad Rome?
15. Noem drie punten die in het edict van Diocletianus staan.
16. Diocletianus leverde een verloren strijd tegen het Christendom; leg dat uit door in te gaan op de
opvolging van Diocletianus.

4. Constantijn, keizer en christen

Strijd om de macht
17. Constantijn werd in 306 caesar.
a. Wat wordt er sinds Diocletianus met caesar bedoeld (zie blz. 49)?
b. Hoe kwam Constantijn aan de macht?
De droom van Constantijn
Constantijn ontving volgens de schrijver Lactantius in een droom de aanwijzing om op de
schilden van zijn soldaten het zogenaamde chi-rho-teken aan te brengen. Het staat niet
expliciet in die tekst, het kan ook een ander teken geweest zijn: IHS = in hoc signo vinces (met
dit teken zul je overwinnen).
18. Hoe maakt Constantijn op zijn triomfboog duidelijk dat hij zich afwendde van de Romeinse
godsdienst?
19. Wat werd vastgelegd in het Edict van Milaan (313 n Chr)?
20. Hoe bracht Constantijn tot uiting dat hij meer belang hechtte aan een machtspositie in het
Oost-Romeinse rijk?

Alleenheerser
21. Constantijn gedroeg zich niet bepaald als een christelijk heerser; geef daarvan enkele voorbeelden.

Christen-keizer
22. Constantijn begreep goed dat politieke en religieuze macht nauw samen hingen; leg uit.
23. Welke basiliek liet Constantijn bouwen?

Het einde van Constantijn

24. Waarom liet Constantijn zich pas op zijn sterfbed dopen?