Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 5

18 Wymagania edukacyjne

3 Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 8 oparte na Programie nauczania geografii


w szkole podstawowej – Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic

Wymagania na poszczególne oceny

konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające wykraczające


(ocena dopuszczająca) (ocena dostateczna) (ocena dobra) (ocena bardzo dobra) (ocena celująca)

I. Azja

Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:


• wskazuje na mapie położenie • opisuje linię brzegową Azji • omawia budowę geologiczną Azji • analizuje azjatyckie rekordy • wyjaśnia, dlaczego na wschodnich
geograficzne Azji na podstawie mapy świata na podstawie mapy tematycznej dotyczące rzeźby terenu, linii wybrzeżach Azji występuje wiele
• wymienia formy ukształtowania • charakteryzuje zróżnicowanie • omawia cyrkulację monsunową brzegowej i hydrosfery wulkanów
powierzchni Azji środowiska geograficznego Azji i jej wpływ na klimat Azji na podstawie infografiki • udowadnia słuszność stwierdzenia,
• wymienia strefy klimatyczne Azji • przedstawia kontrasty • charakteryzuje kontrasty • omawia powstawanie Himalajów że Azja to kontynent kontrastów
na podstawie mapy klimatycznej w ukształtowaniu powierzchni klimatyczne i roślinne w Azji i rowów oceanicznych geograficznych
• wymienia największe rzeki Azji terenu Azji na podstawie mapy tematycznej • przedstawia sposoby • omawia wpływ budowy
• wymienia strefy aktywności • omawia czynniki klimatyczne • omawia czynniki wpływające zabezpieczania ludzi przed geologicznej na występowanie
sejsmicznej w Azji na podstawie kształtujące klimat Azji na układ sieci rzecznej w Azji skutkami trzęsień ziemi rowów tektonicznych, wulkanów,
mapy geologicznej • omawia strefy roślinne Azji • omawia płytową budowę litosfery • omawia warunki klimatyczne w Azji trzęsień ziemi i tsunami
• wyjaśnia znaczenie terminu • omawia budowę wulkanu na podstawie map tematycznych wpływające na rytm uprawy ryżu • ocenia skutki trzęsień ziemi
wulkanizm na podstawie ilustracji • wyjaśnia przyczyny występowania • omawia znaczenie uprawy ryżu dla obszarów gęsto zaludnionych
• odczytuje z mapy nazwy • wymienia typy wulkanów i podaje trzęsień ziemi i tsunami w Azji dla krajów Azji Południowo- • wyjaśnia na podstawie mapy
największych wulkanów w Azji ich główne cechy • opisuje przebieg trzęsienia ziemi -Wschodniej („kultura ryżu”) ogólnogeograficznej i analizy
• wskazuje na mapie zasięg • wskazuje na mapie obszary Azji • omawia warunki przyrodnicze • wykazuje związek między budową danych statystycznych, dlaczego
występowania Ognistego o korzystnych i niekorzystnych i pozaprzyrodnicze rozwoju geologiczną a występowaniem grunty orne mają niewielki udział
Pierścienia Pacyfiku warunkach do rozwoju rolnictwa rolnictwa w Azji wulkanów, trzęsień ziemi i tsunami w strukturze użytkowania ziemi
• wymienia czynniki przyrodnicze • wymienia czołówkę państw • opisuje ekstremalne zjawiska w Japonii w Azji
wpływające na rozwój rolnictwa azjatyckich w światowych zbiorach klimatyczne i ich skutki w Japonii • analizuje źródła gospodarczego • wykazuje związki między cechami
w Azji roślin uprawnych na podstawie opisuje skutki występowania rozwoju Japonii klimatu monsunowego a rytmem
• wymienia główne uprawy w Azji infografiki tajfunów na obszarze Japonii • charakteryzuje cechy nowoczesnej upraw i „kulturą ryżu” w Azji
na podstawie mapy gospodarczej • charakteryzuje ukształtowanie • omawia bariery utrudniające rozwój gospodarki Japonii oraz rodzaje Południowo-Wschodniej
• określa cechy położenia Japonii powierzchni Japonii gospodarki Japonii produkcji przemysłowej • ocenia znaczenie warunków
na podstawie mapy • omawia strukturę zatrudnienia • omawia znaczenie i rolę transportu • uzasadnia, że gospodarka Japonii przyrodniczych i czynników
ogólnogeograficznej w Japonii na podstawie analizy w gospodarce Japonii należy do najnowocześniejszych społeczno-kulturowych
• wymienia cechy środowiska danych statystycznych • omawia cechy gospodarki Chin na świecie w tworzeniu nowoczesnej
naturalnego Japonii • omawia warunki naturalne rozwoju • analizuje wielkości PKB w Chinach • przedstawia problemy gospodarki Japonii
• wymienia główne uprawy w Japonii rolnictwa w Japonii na tle innych krajów świata demograficzne i społeczne Chin • omawia wpływ gospodarki Chin
• określa cechy położenia Chin • przedstawia cechy rolnictwa na podstawie danych statystycznych z uwzględnieniem przyrostu na gospodarkę światową
na podstawie mapy Japonii na podstawie analizy danych • charakteryzuje tradycyjne rolnictwo naturalnego na podstawie analizy • opisuje główne problemy
ogólnogeograficznej statystycznych i warunki rozwoju rolnictwa Chin danych statystycznych indyjskiego społeczeństwa
• lokalizuje na mapie ośrodki • określa różnorodność cech • przedstawia problemy • omawia znaczenie nowoczesnych oraz przedstawia ich przyczyny
przemysłu wysokiej technologii środowiska geograficznego Chin demograficzne Indii kolei w rozwoju gospodarczym
w Chinach na podstawie mapy tematycznej • omawia system kastowy w Indiach Chin
Wymagania na poszczególne oceny

konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające wykraczające


(ocena dopuszczająca) (ocena dostateczna) (ocena dobra) (ocena bardzo dobra) (ocena celująca)

• wymienia główne uprawy w Chi- • omawia czynniki przyrodnicze • przedstawia zróżnicowanie • omawia kontrasty etniczne, • analizuje skutki występowania
nach i opisuje ich rozmieszczenie na sprzyjające osadnictwu w Chinach indyjskiej edukacji językowe i religijne w Indiach konfliktów zbrojnych na Bliskim
podstawie mapy gospodarczej • przedstawia nierównomierne • analizuje strukturę zatrudnienia • charakteryzuje cechy gospodarki Wschodzie
• określa położenie geograficzne Indii rozmieszczenie ludności Chin i strukturę PKB Indii na podstawie Indii i możliwości ich rozwoju
• porównuje liczbę ludności Chin na podstawie mapy gęstości wykresu • omawia znaczenie ropy naftowej
i Indii oraz odczytuje z wykresu zaludnienia • charakteryzuje przemysł w rozwoju ekonomicznym państw
ich prognozę • omawia główne kierunki produkcji przetwórczy Indii Bliskiego Wschodu
• wymienia największe aglomeracje rolnej w Chinach • omawia zróżnicowanie religijne • omawia źródła konfliktów
w Indiach i wskazuje je na mapie • omawia cechy środowiska na Bliskim Wschodzie zbrojnych i terroryzmu na Bliskim
• wyjaśnia znaczenie terminu slumsy geograficznego Półwyspu • omawia wpływ religii na życie Wschodzie
• wymienia główne rośliny uprawne Indyjskiego muzułmanów
w Indiach i wskazuje na mapie • podaje przyczyny powstawania • przedstawia znaczenie przemysłu
tematycznej regiony ich slumsów w Indiach naftowego w krajach Bliskiego
występowania • omawia warunki uprawy roślin Wschodu
• wymienia surowce mineralne w Indiach na podstawie mapy
w Indiach i wskazuje na mapie tematycznej
regiony ich występowania • charakteryzuje indyjską Dolinę
• określa położenie geograficzne Krzemową
Bliskiego Wschodu • omawia cechy środowiska
• wymienia państwa leżące na Bliskim przyrodniczego Bliskiego Wschodu
Wschodzie na podstawie mapy • omawia wielkość zasobów ropy
politycznej naftowej na świecie i na Bliskim
• wskazuje na mapie miejsca Wschodzie na podstawie wykresu
konfliktów zbrojnych na Bliskim i mapy tematycznej
Wschodzie • przedstawia rolę organizacji OPEC

II. Afryka

Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:


• określa położenie matematyczno- • omawia cechy ukształtowania • omawia wpływ czynników • omawia związek budowy • wyjaśnia istnienie strefowości
-geograficzne Afryki na podstawie powierzchni Afryki klimatotwórczych na klimat Afryki geologicznej Afryki klimatyczno-roślinno-glebowej
mapy ogólnogeograficznej • wymienia cechy różnych typów • omawia rozmieszczenie opadów z powstawaniem rowów w Afryce
• wymienia strefy klimatyczne Afryki klimatu w Afryce na podstawie atmosferycznych w Afryce tektonicznych • wyjaśnia związki między warunkami
• wymienia największe rzeki i jeziora klimatogramów na podstawie mapy klimatycznej • wyjaśnia cyrkulację powietrza przyrodniczymi a możliwościami
Afryki • charakteryzuje sieć rzeczną i jeziora • omawia udział rolnictwa w strefie międzyzwrotnikowej gospodarowania w strefie Sahelu
• wymienia czynniki przyrodnicze Afryki w strukturze zatrudnienia • omawia przyczyny procesu • ocenia skutki stosowania
wpływające na rozwój rolnictwa • omawia czynniki przyrodnicze w wybranych państwach Afryki pustynnienia w strefie Sahelu rolnictwa żarowo-odłogowego
w Afryce i pozaprzyrodnicze rozwoju na podstawie wykresu • omawia typy rolnictwa w Afryce i plantacyjnego w Afryce
• wymienia główne uprawy w Afryce rolnictwa w Afryce • omawia gospodarkę w strefie Zachodniej
• charakteryzuje znaczenie hodowli Sahelu • przedstawia rolę chińskich
zwierząt w krajach Afryki inwestycji na kontynencie
afrykańskim
20 Wymagania edukacyjne

Wymagania na poszczególne oceny

konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające wykraczające


(ocena dopuszczająca) (ocena dostateczna) (ocena dobra) (ocena bardzo dobra) (ocena celująca)

• wymienia surowce mineralne Afryki • przedstawia zróżnicowanie PKB • omawia cechy gospodarki krajów • przedstawia czynniki ograniczające • przedstawia sposoby walki
na podstawie mapy gospodarczej w różnych państwach Afryki Afryki na podstawie analizy danych rozwój gospodarki w Afryce z głodem ludności Afryki
• wskazuje obszary występowania na podstawie analizy danych statystycznych • omawia skutki niedożywienia na przykładzie Etiopii
surowców mineralnych na terenie statystycznych • przedstawia nowoczesne działy ludności w Etiopii • określa związki między warunkami
Afryki • omawia przemysł wydobywczy gospodarki Afryki • omawia bariery ograniczające przyrodniczymi i kulturowymi
• wymienia atrakcyjne turystycznie w Afryce • omawia rozwój i znaczenie usług rozwój turystyki w Afryce a rozwojem turystyki
państwa Afryki • wskazuje państwa w Afryce w Afryce • omawia walory przyrodnicze Kenii na przykładzie Kenii
• określa położenie geograficzne dotknięte problemami głodu • omawia przyczyny niedożywienia wpływające na rozwój turystyki • przedstawia argumenty pomagające
Etiopii i niedożywienia na podstawie mapy ludności w Etiopii przełamywać stereotypy na temat
• wyjaśnia różnicę między głodem tematycznej • opisuje zmiany w poziomie Afryki
a niedożywieniem • analizuje niedożywienie ludności niedożywienia ludności Etiopii
• wymienia państwa w Afryce w Afryce na podstawie wykresu • wymienia obiekty w Kenii wpisane
dotknięte głodem i niedożywieniem • przedstawia ruch turystyczny na „Listę światowego dziedzictwa
• określa położenie geograficzne Kenii na podstawie analizy danych UNESCO”
Kenii statystycznych • opisuje na podstawie wybranych
• wymienia obiekty turystyczne źródeł walory kulturowe Kenii
na terenie Kenii

III. Ameryka Północna i Ameryka Południowa

Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:


• określa położenie geograficzne • wymienia nazwy państw leżących • charakteryzuje budowę geologiczną • wykazuje związek ukształtowania • ustala prawidłowości
Ameryki w Ameryce Północnej i Ameryce Ameryki powierzchni z budową geologiczną w ukształtowaniu powierzchni
• wymienia nazwy mórz i oceanów Południowej • omawia czynniki klimatyczne w Ameryce Ameryki Północnej i Ameryki
oblewających Amerykę Północną • podaje główne cechy wpływające na klimat Ameryki • omawia związek stref Południowej na podstawie map
i Amerykę Południową ukształtowania powierzchni • porównuje strefy klimatyczne klimatycznych ze strefami tematycznych
• wymienia największe rzeki Ameryki Ameryki ze strefami roślinnymi w Ameryce roślinnymi w Ameryce • przedstawia sposoby ochrony
i wskazuje je na mapie • wymienia strefy klimatyczne • charakteryzuje wody • przedstawia skutki występowania przed nadchodzącym cyklonem
• wyjaśnia znaczenie terminów: Ameryki powierzchniowe Ameryki tornad i cyklonów tropikalnych na podstawie wybranych źródeł
tornado, cyklon tropikalny • omawia przyczyny powstawania na podstawie mapy w Ameryce informacji
• wskazuje na mapie Aleję Tornad tornad i cyklonów tropikalnych ogólnogeograficznej • omawia ekologiczne następstwa • przedstawia działania człowieka
• wymienia nazwy wybranych • podaje główne rejony • omawia mechanizm powstawania wylesiania Amazonii mające na celu ochronę walorów
cyklonów XXI wieku występowania cyklonów i kierunki tornad i cyklonów tropikalnych • podaje kierunki gospodarczego przyrodniczych Amazonii
• określa położenie geograficzne ich przemieszczania się • podaje przyczyny wysokich wykorzystania Amazonii • omawia skutki zanikania kultur
Amazonii • podaje cechy środowiska rocznych sum opadów • przedstawia sytuację rdzennej pierwotnych na przykładzie
• omawia florę i faunę lasów geograficznego Amazonii atmosferycznych w Amazonii ludności w Ameryce Ameryki Północnej i Ameryki
równikowych • omawia cechy klimatu Amazonii • opisuje piętrowość wilgotnych • przedstawia negatywne skutki Południowej
• podaje liczbę ludności Ameryki • podaje przyczyny zróżnicowania lasów równikowych w Amazonii urbanizacji w Ameryce • opisuje problemy ludności
Północnej i Ameryki Południowej etnicznego i kulturowego Ameryki • omawia wielkie migracje w historii • określa cechy megalopolis mieszkających w slumsach
na podstawie wykresu • przedstawia czynniki wpływające zasiedlania Ameryki w Ameryce Północnej na podstawie materiałów
• wymienia główne odmiany na rozmieszczenie ludności • omawia na podstawie wykresu • omawia czynniki wpływające źródłowych
człowieka zamieszkujące Amerykę w Ameryce Północnej i Ameryce zmiany liczby ludności w Ameryce na przebieg północnej granicy
Południowej na przestrzeni lat upraw i lasów w Kanadzie
Wymagania na poszczególne oceny

konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające wykraczające


(ocena dopuszczająca) (ocena dostateczna) (ocena dobra) (ocena bardzo dobra) (ocena celująca)

• wyjaśnia znaczenie terminów: • analizuje liczbę ludności miejskiej • omawia rozwój miast Ameryki • opisuje cechy gospodarstw • wykazuje zależność między
urbanizacja, wskaźnik urbanizacji, w ogólnej liczbie ludności państw na podstawie wybranych źródeł wielkoobszarowych na terenie ukształtowaniem powierzchni,
aglomeracja, megalopolis Ameryki na podstawie mapy informacji Kanady cyrkulacją powietrza, odległością
• wymienia obszary słabo i gęsto tematycznej • podaje przykłady megalopolis • charakteryzuje wybrane wskaźniki od morza, prądami morskimi
zaludnione w Ameryce Północnej • przedstawia cechy w Ameryce i wskazuje je na mapie rozwoju gospodarczego Stanów a przebiegiem północnej granicy
i Ameryce Południowej i wskazuje położenia geograficznego • podaje przyczyny powstawania Zjednoczonych upraw i lasów w Kanadzie
je na mapie Kanady na podstawie mapy slumsów w wielkich miastach • omawia znaczenie usług • omawia cechy charakterystyczne
• wymienia największe miasta ogólnogeograficznej na przykładzie Ameryki wyspecjalizowanych w gospodarce gospodarki Kanady
i aglomeracje Ameryki Północnej • omawia ukształtowanie Południowej Stanów Zjednoczonych z uwzględnieniem surowców
i Ameryki Południowej i wskazuje powierzchni Kanady • przedstawia zasięg występowania • omawia przyczyny marnowania mineralnych, rozwoju przemysłu
je na mapie • przedstawia czynniki wpływające lasów w Kanadzie na podstawie żywności na przykładzie Stanów i handlu
• przedstawia położenie geograficzne na klimat Kanady mapy tematycznej Zjednoczonych • ocenia wpływ przemysłu
Kanady na podstawie mapy • omawia strukturę użytkowania • przedstawia miejsce Kanady zaawansowanych technologii
ogólnogeograficznej ziemi w Kanadzie na podstawie w światowym eksporcie wybranych na rozwój gospodarki Stanów
• wymienia główne uprawy wykresu płodów rolnych na podstawie Zjednoczonych
na terenie Kanady • opisuje cechy położenia wykresu • ocenia rolę Stanów Zjednoczonych
• wskazuje zasięg występowania geograficznego Stanów • omawia znaczenie przemysłu w gospodarce światowej
głównych upraw w Kanadzie Zjednoczonych i jego kluczowe działy w Stanach na podstawie analizy danych
na mapie gospodarczej • wymienia czynniki wpływające Zjednoczonych statystycznych
• określa położenie geograficzne na rozwój Doliny Krzemowej • omawia cechy rolnictwa Stanów
Stanów Zjednoczonych • omawia strukturę użytkowania Zjednoczonych
• wyjaśnia znaczenie terminów: ziemi w Stanach Zjednoczonych
produkt światowy brutto, technopolia na podstawie wykresu
• wymienia główne działy przemysłu
w Stanach Zjednoczonych
• wymienia rodzaje usług
wyspecjalizowanych w Stanach
Zjednoczonych

IV. Australia i Oceania

Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:


• określa położenie geograficzne • charakteryzuje środowisko • wymienia cechy charakterystyczne • wyjaśnia wpływ położenia Australii • wykazuje zależność między
Australii i Oceanii przyrodnicze Australii i Oceanii poszczególnych typów klimatu na klimat klimatem a zasobami wód
• wymienia największe pustynie • charakteryzuje ukształtowanie w Australii na podstawie • omawia zasoby wód artezyjskich powierzchniowych w Australii
Australii na podstawie mapy powierzchni Australii klimatogramów i ich rolę w gospodarce Australii • wykazuje zależność pomiędzy
• wyjaśnia znaczenie terminu basen • wymienia strefy klimatyczne • omawia strefowość roślinną • wyjaśnia, dlaczego Australia jest rozmieszczeniem ludności
artezyjski w Australii w Australii na podstawie mapy atrakcyjna dla imigrantów a warunkami naturalnymi
• wymienia endemity w Australii • charakteryzuje wody tematycznej • omawia znaczenie przemysłu występującymi w Australii
oraz na wyspach Oceanii powierzchniowe Australii przetwórczego i zaawansowanych • określa główne cechy gospodarki
technologii w rozwoju Australii Australii na tle warunków
przyrodniczych
22 Wymagania edukacyjne

Wymagania na poszczególne oceny

konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające wykraczające


(ocena dopuszczająca) (ocena dostateczna) (ocena dobra) (ocena bardzo dobra) (ocena celująca)

• przedstawia liczbę ludności • omawia czynniki przyrodnicze • omawia bariery utrudniające


i gęstość zaludnienia w Australii wpływające na rozmieszczenie zamieszkanie Australii
na podstawie mapy tematycznej ludności w Australii • charakteryzuje rdzennych
i analizy danych statystycznych • omawia występowanie surowców mieszkańców Australii
• wymienia największe miasta mineralnych w Australii • omawia cechy rolnictwa Australii
Australii oraz wskazuje je na mapie na podstawie mapy tematycznej na tle warunków przyrodniczych
• przedstawia znaczenie turystyki
w rozwoju gospodarki Australii
i Oceanii

V. Obszary okołobiegunowe

Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:


• określa położenie geograficzne • wymienia cechy środowiska • opisuje zjawisko dnia polarnego • porównuje środowisko • omawia zmiany w środowisku
obszarów okołobiegunowych przyrodniczego obszarów i nocy polarnej na obszarach przyrodnicze Arktyki i Antarktyki przyrodniczym obszarów polarnych
• wyjaśnia znaczenie terminów: góra okołobiegunowych okołobiegunowych • wyjaśnia, dlaczego Antarktyda jest • charakteryzuje cele oraz zakres
lodowa, pak lodowy, lądolód, lodowce • charakteryzuje klimat Arktyki • charakteryzuje ludy zamieszkujące największą pustynią lodową badań prowadzonych w Arktyce
szelfowe, nunataki i Antarktyki Arktykę oraz warunki ich życia • prezentuje osiągnięcia i w Antarktyce na podstawie
• wymienia gatunki roślin i zwierząt • wymienia zagrożenia środowiska • opisuje warunki życia w polarnej polskich badaczy obszarów dostępnych źródeł
na obszarach Arktyki i Antarktyki naturalnego obszarów polarnych stacji badawczej okołobiegunowych • omawia wkład Polaków w badania
• wymienia surowce mineralne • wyjaśnia status prawny Antarktydy obszarów polarnych na podstawie
na obszarach Arktyki i Antarktyki • omawia znaczenie traktatu dostępnych źródeł
• wskazuje na mapie Antarktydy antarktycznego
położenie polskiej stacji badawczej
H. Arctowskiego

You might also like