Professional Documents
Culture Documents
Wremrd. Ixfhdackh
Wremrd. Ixfhdackh
wrEmrd. ixfhdackh
ks¾jdK.dó ud¾.h wkq.ukh lrk fhda.jprhd rEmdrd. ixfhdack ì|oud
wrEmrd. ixfhdack ì|±óu i|yd wkq.uh lrkq ,nk m%;smodjka ms<sn|j ;s%msgld.;
fuka u mYapd;a fmgl .%ka:d.;j o lreKq ±lafjhs'
Ñ;a; ldKavhg wh;a is;a 89 w;=ßka is;a 12 la wrEmdjpr N+ñhg wh;a fõ' kej;
tu is;a l=Y," úmdl yd l%shd jYfhka ;=ka wdldr fyhska tla ldKavhlg wh;a is;a
ixLHdj y;rls'
1. wdldidk[apdh;k is;
2. ú[a[dK[apdh;k is;
1
3. wdls[ap[a[dh;k is;
4. fkji[a[dkdi[a[dh;k is;10
wdldidk[apdh;kh
zzrEmh fya;=fldg f.k furud fm<Su msKsi o~q-uq.=re .ekSu o" lvq-ÿkq
wd§ wdhqO .ekSu o" Tjqfkdjqka yd lrk l,y ú.a.y újdofhda o" mefk;a
u h' ta ish,a, i¾jm%ldrfhka wrEmS Njfha ke;ehs o" fufia kqjKska
i,ld bIagdksIag ish¨ rEmhkaf.a u l,lsÍu msKsi" úrd.h msKi s "
11
ksfrdaOh msKsi ms<smkafka fjhs'ZZ
rEmh blaujd ,nd .kakd wrEmdjpr OHdkh ika; úfudCL kï fõ' rEmdjpr
p;=¾:OHdkhfhys ^iQ;% msglhg wkqj& wd§kj olsk fhda.S f;fï wdldidk[apdh;k
OHdkh Ydka; jYfhka o" wkka; jYfhka o" fufkys fldg ilaj, wjika fldg fyda
lisKdf,dalh m;=rejd thska zwyi-wyiZ hehs lshd fyda zwkka;dldiZ hehs lshd fyda ta
lisKdf,dalh W.=¿j hs'12 fufia lghq;= lrk tu fhda.djprhd wdldidk[apdh;k
OHdk Ñ;a;h Wmodj.kS' úY=oaê ud¾.h ta nj Wmudjlska fufia meyeÈ,s lrhs'
ú[a[dK[apdh;kh
wdls[ap[a[dh;kh
ú[a[dK[apdh;kh wdjÊckd § mia whqrlska jvk fhda.S f;u tys wd§kj olS'
bkamiq wdls[ap[a[dh;k kï jQ OHdhg iuje§u i|yd ú[a[dKhdf.a wNdjh"
Y+kH;ajh fufkys lrhs' tfia kej; kej; isyslrk fhda.shdf.a isf;ys kSjrKfhda
myfj;s' isysh msysghs' Wmpdr jYfhka is; iudê.; fjhs' ta wkqj
ú[a[dK[apdh;khdf.a Y+kH Ndj ixLHd; wruqfKys wdls[ap[a[dh;k OHdk is;
msysghs'16
2
fï i|yd Wmudjla úY=oaê ud¾.fhys thss' hï lsis mqoa.,fhla O¾u Yd,dfjys
/iaj yqka NsCIQka jykafia ±l lsishï lghq;=;la i|yd neyer fjhs' kej; Tyq meñKs úg
tu NsCIQka ;uka meñKs ldrKh ksujd wdmiq msgj f.dia we;s nj olS' fuys § fuu
mqoa.,hd olskafka ysi jQ Yd,dj muKs' isÿ jQ lsisjla ms<sn| Tyq ±k fkd.kS'17 tfuka u
Ndjkd jYfhka zkFÓ kFÓZ hehs fufkys lsÍfuka ta ú[a[dKh myj .sh úg ta myùu
u n,ñka isà' th l=ulska myj.sfha ±hs fyda fld;eklg .sfha ±hs fyda fkdn,hs'
fkji[a[dkdi[a[dh;kh
wdjÊckd§ mia whqrlska wdls[ap[a[dh;k OHdkfhys jYS njg m;a fhda.S f;u
tys w§kjh ±l fkji[a[dkdi[a[dh;k OHdkh jvkq leu;s fjhs' kej; kej;
wdls[ap[a[dh;k iudm;a;sh u zYdka;Z hehs m%;HfõCId lrk ta fhda.djprhdf.a is;ays
kSjrKfhda myfj;s' WmpdrOHdkfhka is; tlÕ fõ' bkamiq
fkji[a[dkdi[a[dh;k OHdk is; w¾mKd jYfhka ukdj Wm§' fuf;lska ta
fhda.djpr f;u zwdls[ap[a[dh;k OHdk is; blaujd fkji[a[dkdi[a[dh;khg
meñK jdih lrhsZ'18
tla idufKar ysñ kula úiska m<uq Èkfha § md;%fhys f;,a .,ajd ;ekam;a lrk
,È' miqod W±ik le| j<ok msKsi f;rekajykafia md;%h /f.k tk f,i mejiQ úg
tys f;,a we;s nj mejiSh' f;rekajykafia f;,a we;akï th .=,djg jlalrk f,i
mejiQy' túg idufKar ysñ mejiQfha f;,a ke;s njhs' ñka meyeÈ,s jkafka md;%fhys
f;,a we;s nj;a th .=,dfjys jelalsÍug ;rï m%udKj;a fkdjk nj;a h' ta wkqj
T!odßl ix{d lD;H lsÍug wiu¾: fyhska fkji[a[d jqj o" ixialdrdjfYaI iQCIu
Ndjfhka hq;= fyhska kdi[a[d kï jk nj o; hq;=hs'19
m%:u wrEm OHdkfhys wNdjfhka fojk OHdkh o bkamiq tys wNdjfhka ;=kajk
OHdkh o ,nd isõjkqj fkji[a[dkdi[a[dh;kOHdkhg fhda.jprhd meñfKa' kuq;a
isõjk wrEm OHdkh Ydka; jYfhka fufkys l< o blauùula ke;' fuh Wmudjlska
fufia h'
uy;a jQ rdcdkqNdjfhka wiq msg ke.S kqjr ùÓfhys yeisfrk uyrc;=ud we;ao;a
leghï Ys,amsfhl= ±l meye§ m%Yxid fldg ;E.s o fohs' kuq;a rc;=ud rcH w;yer oud
f.dia tjka Ys,amsfhl= ùug woyia fkdlrhs' fkji[a[dkdi[a[dh;kh ms<sn|j o
tfia u o;hq;= h'20
wrEmOHdkfhys m%;s> ^má>& ix{dj m%ySK l< fyhska wrEm iudm;a;s ,dîyq
zwdfk[acdNs ixialdrhyZ hs o" zYdka; úfudCIhyZ hs o lsh;s' fï i|yd ksoiqka f,i
wrEm OHdkhg iujka wd<drld,du f;fï ;ud <Õska u .uka .;a .e,a fkdÈà u" Yíoh
fkd weiSu yd bka fkdke.sàu fmkajd Èh yelsh' fuu OHdkhg iujeÈ úg Tjqkaf.a
fufkys lsÍula ke;s fyhska zkdk;a; i[a[dkx wukisldrdZ hs olajd we;' kuq;a fuu
OHdkhg iuje§ fkdisák úg tu fhda.shdyg kdkd;aj ix{d w;=frka is;a 27 la WmÈk
nj úY=oaê ud¾.h fmkajd fohs'21 tkï(
fufia wrEmoaOHdk ,dNsjQ ta fhda.S f;u u;af;ys kdu rEm O¾uhkaf.a h:dN+;
{dko¾Ykh jQ oDIaá úY=oaêh imhkq i|yd ;ud m%;s,íO jQ ta úo¾Ykdmdol
p;=¾;a:doaOHdkfhka ke.sg ta OHdk iycd; ú;¾ld§ OHdkdx. yd ;;aim%hqla; O¾uhka
o ,CIK ri m%;Hqmia:dk moia:dk úiska ukd j úuid ±k fï ish¨ Ñ;a; ffp;isl
O¾ufhda zwruqK lrd kefuk fyhska kdu O¾u fj;sZ hs fjkafldg" fï kdu O¾uh jQ
l,s l=ula weiqre fldg mj;afka ±hs úuikqfha Bg ksY%h jQ yDoh jia;= rEmh olafka h'
ta jia;= rEmh o l=ula ksid mj;afka ±hs u;af;ys o úuikqfha thg ksY%h jQ i;r
uyd N+; rEmhka yd Tjqka weiqre fldg mj;akd fiiq Wmdodh rEmhka o olafka h' fufia
fï mxpialkaOh kdu rEm mq[ac ud;% uq;a fuys i;a;aj mqoa.,d§ úiska mrud¾: jYfhka
.;hq;= idr nfjla ke;af;a u h' fufia oDIaá úY=oaê" låldú;rK úY=oaê"
ud¾.{dko¾Yk úY=oaê" m%;smod{dko¾Yk úY=oaê úiska wks;H ÿ#L wkd;au jYfhka u
olafka ;okka;r j {dko¾Yk úY=oaê m%;s,dNfhka fY%d;dm;Hd§ i;r ud¾.
M,dê.ufhka f,dfld;a;r OHdkh o wê.u lrkafka hs'28
4
wrEmdjpr OHdk ms<sn| wjOdkh fhduq lsÍfï § meyeÈ,s jk lreK jkafka ta
ms<sn| fm, oyfuys olajd we;af;a b;d w,am lreKq njhs' fï ms<sn|j wjOdkh fhduq
l< úoaj;=ka w;r wfhls mQcH f.dakfoKsfha m[a[dr;k ysñ' Wkajykafiaf.a woyi
fufia h'
nqoaO;ajh ,nd.ekSu i|yd wrEmdjpr OHdk Wmfhda.S jQfha ±hs we;s jk .eg¨jg
ms<s;=rla f,i f.dakfoKsfha m[a[dr;k ysñfhda fufia lreKq olaj;s'
flfia jqj o úúO wjia:dj,§ nqÿcrdKka jykafia úiska foaYkd lrk ,o lreKq
wkqj ksjk i|yd wrEmdjpr uq,a OHdk ;=k muKla WmldÍ jk nj f.dakfoKsfha
m[a[dr;k ysñhka ms<sf.k we;'30
5
1
w'ks' 6" nq'c';%s'uq' msg' 32
oi budks NsCLfj ixfhdckdks" l;udks oi( c[afp TrïNd.shdks ixfhdckdks" m[apqoaOïNd.shdks
ixfhdckdks'
2
w'ks' 6" nq'c';%s'uq' msg' 32
l;udks m[apqoaOïNd.shdks ixfhdckdks( rEmrdf.d" wrEmrdf.d" udfkd" WoaOÉpx" wúÊcd'
3
i'ks' 5 ^1&" nq'c';%s'uq' msg' 344 - WoaOïNd.sh iQ;%h
bfuix fLd NsCLfj" m[apkakx WoaOïNd.shdkx ixfhdckdkx mydkdh p;a;dfrd i;smÜGdkd
Ndfj;índ'
4
i'ks' 5 ^1&" nq'c';%s'uq' msg' 432 -
wkqmamkakdkx mdmldkx wl=i,dkx Oïudkx wkqmamdodh Pkaox cfk;s jdhu;s úßhx wdrN;s Ñ;a;x
m.a.Kayd;s moy;s' Wmamkakdkx mdmldkx wl=i,dkx Oïudxk wkqmamdodh ''' wkqmamkakdkx
l=i,dkx Oïudkx Wmamdodh ''' Wmamkakdkx l=i,dkx Oïudkx À;shd wiïfudidh NSfhHdNdjdh
fjmq,a,dh Ndjkdh mdßmQßhd Pkaox cfk;s jdhu;s úßhx wdrN;s Ñ;a;x m.a.Kayd;s moy;s'
5
S.N. v., PTS, 309 -pkao úßh Ñ;a; ùuxid
6
i'ks' 5 ^1&" nq'c';%s'uq' msg' 424 -
m[aÑkaøshdks Ndfj;índks' ioaêkaøshx" úßhskaøshx" i;skaøshx" iudêkaøshx" m[a[skaøshx'
7
i'ks' 5 ^1&" nq'c';%s'uq' msg' 438 -
ioaOdn,x" úßhn,x" i;sn,x" iudên,x" m[a[dn,x Ndfj;s' úfjl ksiais;x" úrd.ksiais;x"
ksfrdOksiais;x" fjdiai.a.mßKsñx'
8
m[apkakx WoaOïNd.shdkx ixfhdckdkx wNs[a[dh mß[a[dh mßlaLdh mydkdh i;a; fndÊCOå.d
Ndfj;índ' i;s" Oïuúph" úßh" mS;s" miaioaê" iudê" WfmCLd'''
9
i'ks' 5 ^1&" nq'c';%s'uq' msg' 138 -
wßfhd wÜGå.sfld u.af.d Ndfj;índ'
10
wNsO¾ud¾: ix.%yh" f¾reldfka pkaoúu, uykdysñ" Y%S pkaoúu, O¾umqia;l ixrCIK uKav,h"
2005" msg' 19
11
úia:d¾: ikak iys; úY=oaê ud¾." fn!oaO ixialD;sl uOHia:dkh" foysj," 2004" msg' 420'$ u'ks'
ucCêumKaKdil 59 msg'
12
úia:d¾: ikak iys; úY=oaê ud¾." fn!oaO ixialD;sl uOHia:dkh" foysj," 2004" msg' 421'
13
- tu'
14
iín fid rEm i[a[dkx iu;slalud má> i[a[dkx wF:å.ud kdk;a; i[a[dkx wukisldrd
wkkaf;d wdldfid;s wdldidk[apdh;kx WmiïmÊc úyr;s'
15
úia:d¾: ikak iys; úY=oaê ud¾." fn!oaO ixialD;sl uOHia:dkh" foysj," 2004" msg' 428'
16
- tu' msg 430'
17
- tu' msg' 430'
6
18
iínfid wdls[ap[a[dh;kx iu;slalïu fkaji[a[d kdi[a[dh;kx WmïmÊc úyr;s'
19
úia:d¾: ikak iys; úY=oaê ud¾." fn!oaO ixialD;sl uOHia:dkh" foysj," 2004" 435'
20
- tu' msg' 433'
21
- tu' msg' 426'
22
wNsO¾ud¾: ix.%yh" f¾reldfka pkaoúu, uykdysñ" Y%S pkaoúu, O¾umqia;l ixrCIK uKav,h"
2005" msg' 83
23
- tu' msg' 85
24
- tu' msg' 79
25
- tu' msg' 87
26
- tu' msg' 89
27
- tu' msg' 135
28
m%ia:dk uyd m%lrK .; iQúis m%;Hh O¾u úNdúksh" hQ'î' rdclreKd" weï'ã' .=Kfiak iy iud.u"
fld<U' 11" 1969" msgq' 226-7
29
m%{d m%NdúkS" f.dakfoKsfha m[a[dr;k ysñ" 2010" msgqj' 91
30
- tu' msg' 92