8.

1 İsmin GENetivus Hâli

Şu cümlelere ve çevirilerine bakın:

1. ὁ Ἡρόδοτος βιβλία περὶ τῆς ἱστορίας γράφει.

Herodotos tarih hakkında kitaplar yazar.

2. ὁ Ἡρόδοτος τὰ βιβλία τῆς ἱστορίας τῷ φίλῳ πέμπει.

Herodotos tarih kitaplarını arkadaş(ın)a gönderir.

3. ὁ φίλος τοῦ Ἡροδότου τὰ βιβλία τῆς ἱστορίας ἔχει.

Herodotos’un arkadaşı tarih kitaplarına sahiptir.

Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 1/32

Görüldüğü üzere ismin “sade yani ilgeç kullanmayan” GEN hâlinde çekimi
orada bir isim tamlaması olduğunu anlatmalı.1 Şahıslar da işin içine girdiğinde
çoğu zaman bu isim tamlamaları iyelik, sahiplik, aitlik görevi görmeye başlar.
Türkçede kurduğumuz isim tamlamalarının ters sırasındadır. Bu yüzden,
İngilizcede ortada “of” kullanan, Fransızcada “de” kullanan tamlamalara
benzediğini görebilirsiniz. Yunancada üç şekilde dizilebilir:
1. ὁ ἀδελφὸς τοῦ Ὁμήρου temel isim tamlaması

2. ὁ˻ τοῦ Ὁμήρου ˼ἀδελφὸς sandviç tarzı isim tamlaması *

3. ὁ˽ἀδελφὸς ὁ˽τοῦ Ὁμήρου “ısrarcı” isim tamlaması *

En yaygın görülenler yıldızlı olan 2 ve 3 numaralı dizilerdir.

1
Her hâlde olduğu gibi GEN hâlin önce temel anlamını ve kullanımını veriyoruz bundan sonraki derslerde hep yeni kullanımları tanıtılacak.

Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 2/32

ARTİKEL+İSİM SONEKLERİ öbeklerinin doğru tespit edilmesinin önemi burada
yatıyor. ARTİKEL ve ait olduğu İSİM her zaman yan yana görünmeyebilir,
ikisinin arasına bazen isim tamlaması kurmak üzere bazen de başka bir detay
vermek üzere başka artikel ve isim ikilileri girebilir:
τὰ ἐν τῇ βιβλιοθήκῃ βιβλία kütüphanedeki kitaplar

ἀπὸ τῶν ἐν τῇ Ἀσίᾳ πολέμων Asya’daki savaşlardan

παρὰ τοῖς ἐν τῇ ἀγορᾷ Ἀθηναίοις çarşıdaki Atinalıların yanında

Bütün bunları artikellere ayıracağımız derste daha güzel açıklayacağız. Fakat

o zaman kadar ARTİKEL+İSİM SONEKLERİ öbeklerini ve üçlü uyumu olabildiğince
rahat tespit edebilmelisiniz: yani artikel ve ait olduğu isim arasındaki hâl, cins
ve sayı uyumunu.

Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 3/32

İsim tamlamaları cümlenin herhangi bir ögesi olabilir, tamlamada GEN hâlinde
çekimli olmayan isim, cümledeki göreve göre bir hâlde çekimli olacaktır.
Yukarıdaki üç örnekteki isim tamlamalarında GEN çekimli olmayan kısım NOM
hâlde olduğu için onlar cümlenin öznesi olabilirler:
4. ὁ τοῦ Ὁμήρου ἀδελφὸς τὰ βιβλία εἰς τὴν βιβλιοθήκην

πέμπει.

5. οἱ τοῦ Ὁμήρου ἀδελφοὶ τὰ βιβλία εἰς τὴν βιβλιοθήκην

πέμπουσιν.

6. τὰ παιδία τὰ τῆς Βερενίκης εἰς τὴν ἀγορὰν τρέχει.

Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 4/32

 7. αἱ τῶν διδασκάλων μαθητρίαι εἰς τὰς οἰκίας τρέχουσιν.

8. ἐν τοῖς βιβλίοις (εἰσὶν) οἱ τοῦ Ὁμήρου λόγοι.

İsim tamlamaları (yani biri GEN çekimli genelde çift isimli öbekler) özne

dışında görevlerde de bulunabilirler, şu cümlelerde görelim:

9. ὁ Ὀρέστης τοὺς ἀδελφοὺς τῆς Ὑπατίας εἰς τὴν

Ἀλεξανδρείαν πέμπει.

10. τρέχει ἡ μαθητρία παρὰ τὸν διδάσκαλον τῆς μυσικῆς καὶ

παιδεύει ὁ διδάσκαλος τὴν μαθητρίαν τὴν μουσικήν.

Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 5/32

 11. ὁ Ἰουστινιανὸς τὸν Βελισάριον καὶ τὸν Προκόπιον εἰς τὴν

Ἀφρικὴν πέμπει καὶ ἐν τῇ Ἀφρικῇ ὁ Προκόπιος πέντε βιβλία

τῆς ἱστορίας τῶν μαχῶν γράφει.

12. εἰς τὴν ἐκκλησίαν τρέχουσιν οἱ ἄνθρωποι καὶ παρὰ τῷ

ἐπισκόπῳ τοῦ δήμου μένουσιν.

13. μένει ἐν τῇ βιβλιοθήκῃ τὰ βιβλία τῶν μαθητριῶν παρὰ τοῖς

διδασκάλοις τῆς ῥητορικῆς.

14. ὁ Βελισάριος ἐν τῇ Ἐδέσσῃ μένει καὶ ὁ στρατηγὸς τὰ παιδία

Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 6/32

 τοῦ Βελισαρίου εἰς τὴν Ἀντιοχείαν πέμπει.

15. ὁ Ἰουλιανὸς ὁ δεσπότης τῶν Ῥωμαίων ἐν τῇ Ἀντιοχείᾳ

μένει ἀλλὰ οὐκ ἐν ταῖς οἰκίαις τῶν Χριστιανῶν.

16. ὁ Πέτρος ὁ ἀπόστολος τοῦ Χριστοῦ ἐν τῇ Ῥώμῃ παρὰ τοῖς

Χριστιανοῖς μένει.

17. ἡ Μυρρίνη καὶ ὁ Πῶλος μένουσιν ἐν ταῖς Ἀθήναις καὶ

πέμπουσιν τὰ βιβλία τοῦ τῆς φιλοσοφίας διδασκάλου παρὰ

τοὺς φίλους ἐν τῇ νήσῳ.

Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 7/32

 18. δῶρα πέμπει ὁ Κωνσταντῖνος παρὰ τοὺς ἐπισκόπους τῆς

ἐκκλησίας ἐν τῇ Νικαίᾳ τῆς Βιθυνίας.

19. οἱ ἄνθρωποι ἐκ τῆς τῶν φίλων χώρας εἰς τὴν τῆς Καισαρείας

ἀγορὰν τρέχουσιν.

20. οὐ μένει τὰ παιδία τῆς Βερενίκης ἐν τῇ Περγάμῳ, τρέχει

παρὰ τοὺς φίλους ἐν τῇ Νικομηδείᾳ.

21. ἐν τῇ Σμύρνῃ τῆς Ἀσίας παιδεύει ὁ Ἡσίοδος τοὺς ἀνθρώπους

τοῖς βιβλίοις τοῖς τοῦ Ὁμήρου.

Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 8/32

 22. ὁ φιλόσοφος καὶ ὁ διδάσκαλος ὁ τῆς ῥητορικῆς τὰ τοῦ

Εὐδόξου βιβλία παρὰ τοὺς ἀδελφοὺς πέμπουσιν.

23. ἆρα παιδεύει ὁ Ἐρατοσθένης τοὺς μαθητὰς τοῖς βιβλίοις τοῖς

τῶν βαρβάρων, ἢ οὔ;

24. ἡ Θεοδώρα Αὐγούστα τὰ δῶρα τὰ τοῦ Ἰουστινιανοῦ εἰς τὰς

τῆς Συρίας ἐκκλησίας πέμπει.

25. ἀλλὰ ὁ Ἰουστινιανὸς Αὔγουστος τὰ τῆς Θεοδώρας δῶρα εἰς

τὴν Συρίαν οὐ πέμπει.

Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 9/32

 26. ὁ Κωνσταντῖνος ὁ Μέγας αὐτοκράτωρ τῶν Ῥωμαίων παρὰ

τοὺς τῆς Περσίας Χριστιανοὺς τοὺς ἐπισκόπους καὶ τὰ ἱερὰ

βιβλία τῆς ἐκκλησίας πέμπει. ἱερά (s.) kutsal.

27. οἱ Ἀθηναῖοι τὸ ἀργύριον καὶ τὰ δῶρα τῷ Μιθραδάτῃ τοῦ

Πόντου πέμπουσιν καὶ ὁ Μιθραδάτης τοὺς ἀνθρώπους εἰς

τὴν τῶν Ἀθηναίων στρατιὰν πέμπει. στρατιά, ἡ ordu.

Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 10/32

 8.2 İsmin GEN Hâl Çekimine Toplu Bakış
Şu cümlelere ve çevirilerine bakın:

ARTİKEL+İSİM SONEKİ öbeklerinin çekimlerinden üçü şöyle özetlenebilir:

ὁ ...ος/ης e. t. NOM τὸν ...ον e. t. AKK τοῦ ...ου e. t. GEN

οἱ ...οι e. ç. NOM τοὺς ...ους e. ç. AKK τῶν ...ῶν e. ç. GEN
ἡ ...α/η d. t. NOM τὴν ...αν/ην d. t. AKK τῆς ...ης d. t. GEN
αἱ ...αι d. ç. NOM τὰς ...ας d. ç. AKK τῶν ...ῶν d. ç. GEN
τὸ ...ον n. t. NOM τὸ ...ον n. t. AKK τοῦ ...ου n. t. GEN
τὰ ...α n. ç. NOM τὰ ...α n. ç. AKK τῶν ...ῶν n. ç. GEN

İsmin hâllerinden hangisinin çekimi bu tabloda eksik kaldı?

Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 11/32

O zaman sütunları sıkıştırırsak şöyle bir tablo ortaya çıkar:
NOM GEN DAT AKK
eril tekil ὁ ...ος/ης τοῦ ...ου τῷ ...ῷ τὸν ...ον
eril çoğul οἱ ...οι τῶν ...ῶν τοῖς ...οις τοὺς ...ους
dişil tekil ἡ ...α/η τῆς ...ης τῇ ...ᾷ/ῇ τὴν ...αν/ην
dişil çoğul αἱ ...αι τῶν ...ῶν ταῖς ...αις τὰς ...ας
nötr tekil τὸ ...ον τοῦ ...ου τῷ ...ῷ τὸ ...ον
nötr çoğul τὰ ...α τῶν ...ῶν τοῖς ...οις τὰ ...α
Ayrıca şimdiye kadar görmediğimiz VOKativ (Lat. vocativus, Yun. κλητική) hâli
alıştırma cümleleri içinde öğreteceğiz.
Yukarıdaki tabloda sütunlar ismin hâllerine göre kuruldu, ama normalde
dilbilgisi kitaplarında cinslere ve sayılara göre bu sütunlar kurulur, her isim

Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 12/32

NOM hâlden başlayarak belirli bir sıraya göre çekilir. Burada her satırda
soldan sağa giden çekimler bir ismin hâl çekimini oluştururlar:
NOM ὁ λόγος οἱ λόγοι τὸ ἔργον τὰ ἔργα

GEN τοῦ λόγου τῶν λόγων τοῦ ἔργου τῶν ἔργων

DAT τῷ λόγῳ τοῖς λόγοις τῷ ἔργῳ τοῖς ἔργοις

AKK τὸν λόγον τοὺς λόγους τὸ ἔργον τὰ ἔργα

NOM Omikron ile biten eril NOM Omikron ile biten nötr
8.3 İsim
Çekimlerinin 2. Grup İsimler eril 2. Grup İsimler nötr

2. Grubu İng. Second Declension Masc. İng. Second Declension Neut.

Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 13/32

Bu onaltı kelimede birbirinin aynı yazımlar olduğunu fark edeceksiniz. Fakat
isim çekimlerini onlarla uyumlu çalıştıklarını söylediğimiz artikelleriyle
beraber ezberlerseniz, o zaman artikelsiz hâli birbiriyle aynı görünen isimlerin
aslında hangi hâllerde vs çekimli olduğu daha rahat görülecektir.
Örneğin, λόγον gördüğümüzde, üç ihtimal çıkıyor: (1) AKK eril tekil, (2) NOM
nötr tekil, ve (3) AKK nötr tekil. Dolayısıyla bu kelimenin cümlede özne mi
yoksa nesne mi olduğu gibi önemli bir sorunun cevaplanması sadece bu tek
kelimeye bakarken güç görünüyor. Ama yanındaki artikeli τὸν da işin içine
katılırsa, o zaman AKK eril tekil ihtimali kesinleşiyor. Demek ki özne olamaz,
nesne olmalı.
Bu yöntem dahi her cümlede yüzde yüz rahat ilerlememize izin vermiyor.
Yukarıda Omikron ile sonlanan isimlerin (=2. Grup İsimlerin) hep eril ve nötr
olduğu yansıtılsa da eril gibi bittiği görülen ama cinsi dişil olan birkaç kelime
var. Bunlardan biri bazı alıştırma cümlelerinde görüldü: νῆσος “ada”.
Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 14/32
Yukarıdaki λόγος gibi çekilse de cinsi dişil olduğu için yanındaki artikeli hep ἡ
ve onun çekimleri olacak. Ama başka hiçbir istisnası olmayacak: Aynı λόγος
gibi çekilir ve o yüzden gene 2. Grup İsimler arasında sayılır. Ancak artikel
kullandığı yerlerde cinsinden dolayı o artikel hep ἡ olarak görülecek.
Normalde -ος diye biten ülke, şehir ve ada adları, bitkiler hep ἡ artikeliyle
beraber görülürler. Böyle bir genellemeye dahil olacak isimler dışında ὁδός
“yol” ve νόσος “hastalık, salgın” kelimeleri dişildir. Bazı durumlarda -ος diye
biten isimler eril olarak farklı anlama, dişil olarak farklı anlama gelebilirler.
Bunun çok bariz bir örneği, λίθος kelimesidir. Normalde eril kullanımdayken,
yani yanında ὁ artikelinin çekimleriyle beraber görülürken basit “taş”
anlamına gelir. Ama ἡ artikeli ve çekimleriyle görülüyorsa, yani dişil
kullanımdaysa, “bir özelliği olan taş” olarak bakılır, mesela mıknatıs olabilir,
veya “değerli taş, mücevher” anlamlarına gelebilir. Bağlamdan ve sözlükten
bakarak çözebilirsiniz: Böyle eril görünümlü ama dişil isim çekimi örnekleri:
Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 15/32
 NOM Omikron ile biten dişil 2. Grup İsimlerden dişil özel
2. Grup İsimlerden dişil isim
NOM ἡ ὁδός αἱ ὁδοί ἡ Αἴγυπτος ἡ Κύζικος

GEN τῆς ὁδοῦ τῶν ὁδῶν τῆς Αἰγύπτου τῆς Κυζίκου

DAT τῇ ὁδῷ ταῖς ὁδοῖς τῇ Αἰγύπτῳ τῇ Κυζίκῳ

AKK τὴν ὁδόν τὰς ὁδούς τὴν Αἴγυπτον τὴν Κύζικον

Bu tablodaki ὁδός kelimesi şunu da hatırlatmalı: μέθοδος ve σύνοδος gibi, ὁδός

kelimesini başına ek eklenmesiyle türemiş isimler de temellerindeki isimle
aynı cinstedirler, dolayısıyla ὁδός kelimesi dişil olduğu için ondan türetilmiş
μέθοδος ve σύνοδος isimleri de dişildir.

Peki, 2. Grup İsimleri gördük ama 1. Grup İsimler ne oluyor?

Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 16/32
 8.4 İsim Çekimlerinin 1. Grubu
NOM sonunda α Alfa ya da η Ēta ile bitenler
ᾱ Uzun Alfa grubu η Ēta grubu ᾰ Kısa Alfa grubu
NOM ἡ χώρα [-ᾱ] ἡ τέχνη [-η] ἡ θάλαττα [-ᾰ]
GEN τῆς χώρας τῆς τέχνης τῆς θαλάττης
DAT τῇ χώρᾳ τῇ τέχνῃ τῇ θαλάττῃ
AKK τὴν χώραν τὴν τέχνην τὴν θάλατταν
NOM αἱ χῶραι αἱ τέχναι αἱ θάλατται
GEN τῶν χωρῶν τῶν τεχνῶν τῶν θαλαττῶν
DAT ταῖς χώραις ταῖς τέχναις ταῖς θαλάτταις
AKK τὰς χώρας τὰς τέχνας τὰς θαλάττας
Bu isimleri çoğul çekimleri hep aynı patterne sahiptir. Sadece tekil çekiminde

Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 17/32

ilk bakışta sanki benzerlikler ve karışıklıklar iç içe gibidir, ama bizim bu derse
kadar gördüğümüz usulde yani ARTİKEL+İSİM SONEKİ öbeklerine dikkat etmeyi
öğrendiyseniz, aslında -η veya -α biten hemen hemen bütün isimlerin cümle
içindeki hâl-cins-sayı tespitini zaten rahat yapabilirsiniz. Yukarıdaki tablo
aslında daha karmaşık şekle de getirilebilirdi. Örneğin, NOM tekilde kısa Alfa
ile biten ama GEN ve DAT çekimlerinde gene Alfa kalan bir alt-grup daha var.
Fakat cümle içinde ARTİKEL+İSİM SONEKİ öbeklerine dikkat edildikçe bu isimlerin
hangi grupta oldukları çok önemli olmamaya başlıyor.
Özellikle artikeller yukarıdaki tabloda da görülen birbirinin aynı çekimli
kelimelerin ayrılmasına yarayacak. Örneğin, χώρας kelimesi tek başına sorun
çıkarabilir: GEN tekil mi, yoksa AKK çoğul mu? Yanındaki artikele bakılması
gerekir. τὰς χώρας görülüyorsa AKK çoğul, τῆς χώρας görülüyorsa GEN tekil
çekimde olmalı.
2. grupta gördüğümüz “eril görünümlü dişil” isimler gibi bu 1. grupta da dişil
Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 18/32
görünümlü eril isimler vardır:
8.5 1. grupta NOM tekilde -ας ve -ης diye biten eril isimler
-ας grubu -ης grubu
NOM ὁ νεανίας ὁ ποιητής
GEN τοῦ νεανίου τοῦ ποιητοῦ
DAT τῷ νεανίᾳ τῷ ποιητῇ
AKK τὸν νεανίαν τὸν ποιητήν
NOM οἱ νεανίαι οἱ ποιηταί
GEN τῶν νεανιῶν τῶν ποιητῶν
DAT τοῖς νεανίαις τοῖς ποιηταῖς
AKK τοὺς νεανίας τοὺς ποιητάς

Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 19/32

Bütün bu çekimleri şimdiye kadarki alıştırma cümlelerimizin hepsinde
gördük. Şunlara bakın:
1. ἡ Στρατoνίκη ἀργύριον καὶ δῶρα εἰς τὴν Πέργαμον πέμπει

καὶ οἱ ἄνθρωποι παρὰ τὴν Στρατoνίκην καὶ δούλους καὶ ζῷα

ἀπὸ τῆς Περγάμου πέμπουσιν.

2. ἡ Ἀθηνᾶ τοὺς ποιητὰς, τοὺς ναύτας καὶ τοὺς πολίτας τὴν

σοφίαν καὶ τὴν δίκην παιδεύει.

3. ὁ Ἡσίοδος ὁ ποιητὴς τὴν μαθητρίαν καὶ τὸν μαθητὴν εἰς τὴν

ἀγορὰν παρὰ τὸν Τηλέμαχον τὸν φίλον πέμπει.

Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 20/32
 4. ὁ Εὔδοξος τὸ βιβλίον περὶ τῆς ἀστρονομίας ἐν τῇ Κνίδῳ

γράφει.

5. ὁ Ἡρόδοτος δύο βιβλία περὶ τῆς Ἰωνίας γράφει καὶ πέντε περὶ

τῆς Αἰγύπτου.

8.7 Sözlük Kullanımına Dair Not

Bütün isimler, sözlükte “NOM, GEN, artikel” formülünün bir versiyonunda
verilirler. Örneğin, ποιητής, ποιητοῦ, ὁ en basitidir, bütün seviyedeki
öğrenciler anlayabilir. Çünkü isim hem NOM hem GEN hâlinde gayet açık
yazılmış sonunda da ὁ ile bu ismin cinsi belirtilmiş.
Şu versiyon da kullanılabilir: ποιητής, οῦ, e.e. Bu formül, en yeni başlamış

Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 21/32

öğrenciler için biraz anlamsız gelebilir. Ama dilbilgisine biraz hakim
öğrenciler şöyle anlarlar: Birinci kelime ποιητής, ismin NOM hâli. İkinci
kelime οῦ ise o ismin GEN çekimde sonunun nasıl görüneceğidir, ve sanki -οῦ
şeklinde yazılmış gibi kabul edilir. e. kısaltmasıyla bu ismin eril cinste olduğu
anlaşılır, yani normal şartlarda bu ismin NOM tekilde ὁ artikeli kullandığı
kabul edilir.
ποιητής (1) e. versiyonu ise sözlüğü basanlar tarafından daha
tasarrufludur, 1 sayısı ile bu ismin bu derste belirttiğimiz 1. Grup isimlerden
olduğu anlatılır. Dilbilgisine hakim kullanıcılar, kelimenin sonunda sadece -η
değil, -ης olmasından dolayı ve cinsi de eril diye belirtildiği için bu ismin GEN
çekiminin οῦ ile sonuçlanması gerektiğini kabul ederler.
Bu nedenle sözlüklerde böyle formülleri kullanabilmek için de biraz
dilbilgisi geliştirmeye ihtiyaç vardır.

Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 22/32

 Artikelleriyle beraber 1. ve 2. Grup İsimlerin Hâlleri
hâl eril dişil nötr
NOM ὁ -ος -ης -ας ἡ -η -α -α τὸ -ον
GEN τοῦ -ου -ου -ου τῆς -ης -ας -ης τοῦ -ου
t. DAT τῷ -ῳ -ῃ -ᾳ τῇ -ῃ -ᾳ -ῃ τῷ -ῳ
AKK τὸν -ον -ην -αν τὴν -ην -αν -αν τὸ -ον
VOK* ὦ -ε -α -α/-η ὦ -η -α -α ὦ -ον
NOM/VOK* οἱ/ὦ -οι -αι αἱ/ὦ -αι τὰ/ὦ -α
GEN τῶν -ων -ῶν τῶν -ῶν τῶν -ων
ç.
DAT τοῖς -οις -αις ταῖς -αις τοῖς -οις
AKK τοὺς -ους -ας τὰς -ας τὰ -α
* VOK için artikel yoktur, ancak seslenme ünlemi ὦ “Ey…!” VOK hâli belirtmek için
kullanılabilir.

Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 23/32

 Ders İçi Alıştırması
1. Ezberinizi veya hatırlamadığınız zaman yukarıdaki tabloyu kullanarak,
aşağıdaki isimlerin başına hangi artikellerin gelmesi gerektiğini bulun.
İsimlerin cinsi belirtildi: VOK hâldeki isimlerin başına ὦ getirebilirsiniz.
Çekilmiş Çekilmiş
cins cins
artikel artikel
1 τέχναι d. 2 τέχνῃ d.
3 χώρα d. 4 χώρα d.
5 ψυχήν d. 6 ἀγορᾷ d.
7 τεχνῶν d. 8 τέχνας d.
9 ἀγοράς d. 10 χώρας d.
11 ἀγορᾶς d. 12 χώρας d.

Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 24/32

 13 ψυχαῖς d. 14 ψυχῶν d.
15 ἀγορῶν d. 16 δῶρον n.
17 λόγων e. 18 ἀδελφοί e.
19 ἀνθρώποις e. 20 ἀδελφοί e.
21 ἄνθρωπον e. 22 ἔργων n.
23 λόγῳ e. 24 δώροις n.
25 ἔργα n. 26 ἄνθρωπε e.
27 ἔργα n. 28 ἀδελφοῖς e.
29 ἀδελφοῦ e. 30 δῶρα n.
31 λόγον e. 32 δῶρα n.
33 δῶρον n. 34 δῶρα n.
35 δῶρον n.

Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 25/32

 2. Şimdiye kadarki Yunanca tecrübelerinizle ve bu dersin anlatımındaki isim
çekim tablolarından ve açıklamalardan yararlanarak aşağıdaki tabirleri
nasıl çevirirsiniz—derste bitirilemeyenler ev ödevi olarak kalır:
İsmin hâllerini sade (=ilgeçsiz) çekimde görünce şu formüle göre
çevirebilirsiniz: NOM: Yalın hâl, GEN: iyelik ekiyle, DAT: -e hâli, AKK: -i hâli
1) τοὺς ἀδελφούς
2) ἐν τῇ νήσῳ
3) ἐν νήσοις
4) τέχναι
5) εἰς ἀγοράν
6) ἀδελφῶν
7) τὴν τοῦ ἀδελφοῦ ψυχήν
8) τὴν ψυχὴν τοῦ Ὁμήρου

Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 26/32

 9) ἔργῳ
10) τὰ τῶν ἀδελφῶν δῶρα
11) τὰ δῶρα τὰ τῶν ἀδελφῶν
12) τὰ τοῖς ἀδελφοῖς δῶρα
13) δῶρα τοῖς ἀδελφοῖς
14) τὰ τῶν ἀδελφῶν δῶρα τὰ τοῖς ἀνθρώποις
15) τὰ τοῖς θεοῖς δῶρα τὰ τῶν ἀνθρώπων
16) τὰ τοῖς ἀδελφοῖς δῶρα τὰ ἐν ἀγορᾷ
17) τὸν ἀδελφὸν ὁ Ὅμηρος παιδεύει.
18) ὁ ἀδελφὸς τὰ δῶρα εἰς τὰς νήσους πέμπει.
19) οἱ θεοὶ δῶρα πέμπουσιν εἰς τὴν χώραν.
20) πέντε βιβλία τοῖς ξένοις πέμπει ὁ Ὅμηρος.
21) οἱ ἐν τῇ νήσῳ ἄνθρωποι πέμπουσιν παρὰ τοὺς φίλους ἓξ ἀγγέλους.
22) ἆρα λύουσιν καὶ τὴν τῆς θεοῦ φιλίαν ;
Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 27/32
 λύει/λύουσιν: bozar/lar. φιλία, ἡ: dostluk; ittifak.
23) τοὺς πολέμους ἢ λόγοις ἢ ἔργοις λύει.
24) τοὺς παρὰ τῷ Ὁμήρῳ φίλους λόγων τέχνην παιδεύει.
25) τοῖς μὲν ξένοις στεφάνους πέμπει, τοῖς δὲ φίλοις βιβλία.
μέν Α, δέ Β = A ise B; A ama B; A iken B
26) οὐ λύουσιν οἱ ξένοι τὸν ἐν τῇ οἰκίᾳ φίλον ;
λύει/λύουσιν: çözer/ler.
27) ἔργῳ, οὐ λόγῳ, τοὺς φίλους λύουσιν. λύει/λύουσιν: çözer/ler.
28) πρὸ τῆς μάχης οἱ φίλοι δῶρα τῷ θεῷ πέμπουσιν ἐκ τῆς οἰκίας εἰς τὴν
νῆσον.
πρό+GEN: (bir şey)den önce.
29) οὐ λύουσιν, ὦ ξένε, τὸν ἐν τῇ οἰκίᾳ φίλον;
30) τὰ βιβλία τὰ παρὰ τῶν ξένων παιδεύει τοὺς ἐν τῇ ἀγορᾷ ἀνθρώπους,
τοὺς Ὁμήρου φίλους.
Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 28/32
 παρά+GEN: (bir kimse)nin yanından, (bir kimse)den uzağa, (bir kimse)den.
31) οἱ ἓξ ἀδελφοὶ στέφανον ἐκ τῆς χώρας πέμπουσιν παρὰ τὸν Ὅμηρον
καὶ τὸν Ὁμήρου ἀδελφόν.
32) ὁ μὲν Ὅμηρος τοὺς ἐν τῇ οἰκίᾳ φίλους λόγοις εὖ παιδεύει, οἱ δὲ
ἀδελφοὶ ἔργοις.
εὖ (zarf) iyi şekilde, iyi.
33) τὸν παρὰ τῶν ξένων ἄγγελον ἀπὸ τῆς ἀγορᾶς εἰς τὴν νῆσον
πέμπουσιν. οἱ γὰρ ἐν τῇ νήσῳ ἄνθρωποι τὸν πόλεμον λύουσιν.
γάρ (bağlaç) çünkü λύει/λύουσιν: bozar/lar.
34) ἆρα ὁ ἀδελφὸς τὰ ζῷα πέμπει εἰς ἀγορὰν ἢ οὔ ;
35) καὶ νῦν παιδεύει ὁ Ὅμηρος τὰς ξένων ψυχάς. οἱ θεοὶ γὰρ
παιδεύουσιν τὸν Ὅμηρον τὴν τέχνην.
νῦν (zarf) şimdi; hâlâ.

Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 29/32

 36) ὁ Ὅμηρος τοῖς μὲν φίλοις χρυσὸν πέμπει, τοῖς δὲ ξένοις τοῖς ἐν τῇ
χώρᾳ στεφάνους.
37) τὰ τῶν ἐν τῇ χώρᾳ θεῶν ἔργα τοὺς ἀνθρώπους εὖ παιδεύει.
38) ἆρα ὁ στρατηγὸς εἰς τὴν μάχην τοὺς ἀδελφοὺς πέμπει ;
39) ὁ Ὅμηρος πέμπει βιβλία εἰς τὰς νήσους. τοὺς γὰρ ἐν ταῖς νήσοις
ἀνθρώπους παιδεύει.
40) οἱ μὲν θεοὶ πολέμους λύουσιν, οἱ δὲ ἄνθρωποι τοὺς φίλους εἰς μάχας
πέμπουσιν.
λύει/λύουσιν: bozar/lar.
41) οἱ ἐν τῇ χώρᾳ ἄνθρωποι χρυσὸν ἢ στέφανον τοῖς φίλοις πέμπουσιν.

(Bu cümleler Hansen & Quinn’in Greek: An Intensive Course kitabındaki 2. Üniteden
derlendi.)

Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 30/32

 8. Ders Ev Ödevi

9. derse kadar 26. sayfada başlayan ödevin en az üçte ikisini yapmalısınız.

5. dersten itibaren hazırladığınız kelime listelerine bu dersten isimler ekleyin

(bir örnek). Artikel ve isim arasındaki hâl-cins-sayı uyumunu olabildiğince
çabuk ve doğru tespit etmeye çalışın.

5. dersten beri hazırlamakta olduğunuz isim listesinden her gün iki-üç isim
seçin ve çekimlerini şu şekilde yazarak 1. ve 2. gruptan isimlerin soneklerini
tanıma yeteneğinizi geliştirin:
ὁ ποιητής τοῦ ποιητοῦ τῷ ποιητῇ τὸν ποιητήν
οἱ ποιηταί τῶν ποιητῶν τοῖς ποιηταῖς τοὺς ποιητάς

Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 31/32

 ἡ τράπεζα τῆς τραπέζης τῇ τραπέζῃ τὴν τράπεζαν
αἱ τράπεζαι τῶν τραπεζῶν ταῖς τραπέζαις τὰς τραπέζας
23. sayfadaki tabloya danışabilirsiniz.

ὁ, ἡ ve τό artikellerinin sadece GEN ve DAT tekil ve çoğullarını artık rahat

hatırlayabiliyor musunuz?

Bizantolog Yunanca20 Ders 08 (2020-07-03) 32/32