ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ;

• Ο Σακχαρώδης Διαβήτης είναι μια χρόνια νόσος κατά την οποία το

πάγκρεας δεν μπορεί να παράξει αρκετή ινσουλίνη ή δεν μπορεί να
χρησιμοποιήσει ικανοποιητικά την ινσουλίνη που παράγει.

• Η έλλειψη ή η μη αποτελεσματική λειτουργία της ινσουλίνης

προκαλεί την αύξηση των επιπέδων γλυκόζης (υπεργλυκαιμία), τα
οποία οδηγούν σε διάφορες επιπλοκές στον οργανισμό.
Σακχαρώδης Διαβήτης και επιπλοκές
• Αθηροσκλήρυνση (αυξημένη συγκέντρωση χοληστερόλης)
• Νόσος μικρών αγγείων
• Ευπάθεια στις λοιμώξεις
• Αμφιβληστροειδοπάθεια που μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση
• Νεφρική ανεπάρκεια
• Υπερλιπιδαιμίες
• Νευρολογικές διαταραχές, όπως απώλεια της αισθητικότητας
• Διαβητικό πόδι που μπορεί να οδηγήσει σε ακρωτηριασμό
• Περιοδοντίτιδα
ΟΡΙΣΜΟΣ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥ ΠΟΔΙΟΥ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ
ΤΟΝ ΠΟΥ (WHO)
ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ
ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΝΕΥΡΟΠΑΘΕΙΑ – ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΔΙΑΒΗΤΙΚΗΣ ΝΕΥΡΟΠΑΘΕΙΑΣ

• Παραισθησίες (αντίληψη ερεθισμάτων τα οποία δεν υπάρχουν):

αιμωδίες, αίσθημα βελονιών, νυγμών, μυρμηγκιάσματα

• Δυσαισθησίες (δυσάρεστες παραισθησίες): καυσαλγίες ή αίσθηση

τρυπήματος που μπορεί να έχει χαρακτήρες θερμού ή ψυχρού

• Αλλοδυνία: πόνος σε ερέθισμα το οποίο φυσιολογικά δεν είναι

επώδυνο
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ
ΕΠΩΔΥΝΗΣ ΔΙΑΒΗΤΙΚΗΣ ΝΕΥΡΟΠΑΘΕΙΑΣ
• Εντόπιση: δάκτυλα ποδιού, ράχη, πέλματα

• Aμφοτερόπλευρη κατανομή (και στα δύο πόδια)

• Συνεχής ή διαλείπων, με περιόδους έξαρσης διάρκειας εβδομάδων ή

μηνών

• Επιδείνωση τη νύκτα

• Ανακούφιση με τη βάδιση
ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΗ ΑΓΓΕΙΟΠΑΘΕΙΑ – ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ
ΚΙΝΔΥΝΟΙ
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΗΣ ΑΓΓΕΙΟΠΑΘΕΙΑΣ
• Απώλεια τριχών του κάτω μέρους της κνήμης, του άκρου ποδός και των
δακτύλων
• Ατροφία δέρματος: θαμπό και λεπτό δέρμα
• Ψυχρότητα των ποδιών
• Σκούρο χρώμα στην κατάρροπη θέση, λεύκανση στην ανάρροπη θέση των
ποδιών
• Πάχυνση των ονύχων
• Μείωση ή απουσία σφύξεων
• Πόνος των ποδιών τις νυκτερινές ώρες
• Πόνος των ποδιών κατά την βάδιση
• Διαλείπουσα χωλότητα
• Γαγγραινώδεις πλάκες στα πόδια ή στα δάκτυλα των ποδιών
Διαλείπουσα χωλότητα
• Διαλείπουσα χωλότητα ονομάζεται ο πόνος στα κάτω μέλη που
εμφανίζεται μόνο στο περπάτημα, ενώ εξαφανίζεται μετά από
σταμάτημα του περπατήματος και ξεκούραση. Μπορεί να μην
αισθάνεστε ακριβώς πόνο, αλλά σφίξιμο, βάρος ή αδυναμία.
Οφείλεται σε μειωμένη ροή αίματος με τις αρτηρίες προς τα κάτω
μέλη. Στην ηρεμία η ποσότητα του αίματος που φθάνει σ’ αυτά είναι
επαρκής, όμως στο βάδισμα η κυκλοφορία δεν επαρκεί.
• Η διαλείπουσα χωλότητα παρουσιάζεται γρηγορότερα με βάδισμα
σε ανηφόρα ή με γρηγορότερο βήμα, οπότε οι απαιτήσεις των μυών
σε αίμα και οξυγόνο γίνονται μεγαλύτερες. Με τον καιρό – ειδικά
χωρίς θεραπεία – μπορεί να είναι εμφανής και σε μικρότερες
αποστάσεις.
ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΗ ΑΓΓΕΙΟΠΑΘΕΙΑ
Κίνδυνος για Βλάβη της Ακεραιότητας του
Δέρματος
• Το άτομο με Σακχαρώδη διαβήτη διατρέχει αυξημένο κίνδυνο
βλάβης της ακεραιότητας του δέρματος ως αποτέλεσμα
διαταραχής ή απουσίας της αισθητικότητας λόγω διαβητικής
νευροπάθειας, μειωμένης αιμάτωσης και λοιμώξεων.

• Επίσης, η πτωχή όραση αυξάνει τον κίνδυνο κάκωσης και μια

ανοικτή βλάβη έχει μεγαλύτερη πιθανότητα να επιμολυνθεί
και να παρουσιάσει καθυστερημένη επούλωση.
ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΤΟΥΣ
ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ
ΔΙΑΒΗΤΗ ΚΑΙ ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΝΕΥΡΟΠΑΘΕΙΑ:
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥ ΕΛΚΟΥΣ

• Τοπικός καθαρισμός-περιποίηση

• Αποφόρτιση σημείου έλκους

• Αντιμικροβιακή αγωγή

• Negative pressure wound therapy

• Υπερβαρικό οξυγόνο
ΠΡΟΛΗΨΗ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥ ΠΟΔΙΟΥ
ΥΓΙΕΙΝΗ ΤΩΝ ΠΟΔΙΩΝ
• Επιβάλλεται καθημερινό πλύσιμο με χλιαρό νερό και ήπιο σαπούνι

• Απαγορεύεται το ΄΄μούλιασμα΄΄ των ποδιών

• Μετά το πλύσιμο ακολουθεί στέγνωμα των ποδιών με καθαρή και

μαλακή πετσέτα.

• Το άτομο πρέπει να τα στεγνώνει τα πόδια του προσεκτικά, ιδιαίτερα

αvάμεσα oτα δάκτυλα, προσπαθώντας ταυτόχρονα vα μηv τα
απομακρύνει πολύ μεταξύ τους.
ΥΓΙΕΙΝΗ ΤΩΝ ΠΟΔΙΩΝ
• Το νερό πρέπει να είναι χλιαρό και όχι ζεστό. Η ιδανική θερμοκρασία είναι
μεταξύ 29,4-35 ο C

• Οι υποδοχείς της θερμοκρασίας ενδέχεται να υπολειτουργούν, γι’ αυτό

πρέπει να ελέγχεται η θερμοκρασία του νερού, πριν από τη χρήση του, με
τον καρπό ή τον αγκώνα.

• Εάν το δέρμα είναι ξηρό, πρέπει να επαλείφεται λεπτό στρώμα λιπαντικής

κρέμας. Το ξηρό δέρμα μπορεί να σχιστεί και να οδηγήσει στη δημιουργία
πληγών.

• Η σωστή υγιεινή μειώνει το ενδεχόμενο λοίμωξης.

ΔΙΑΚΟΠΗ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ
• Η νικοτίνη του καπνού προκαλεί αγγειοσύσπαση, μειώνοντας
περισσότερο την αιμάτωση των κάτω άκρων.
Πρόληψη από τραυματισμό λόγω θολής όρασης
που προκαλεί ο σακχαρώδης διαβήτης
➢ Διατήρηση του δαπέδου χωρίς αντικείμενα.

➢ Νυκτερινός φωτισμός με μη εκτυφλωτικό λαμπτήρα

➢ Να φοράει παπούτσια ή παντόφλες όταν σηκώνεται τη νύχτα από το κρεβάτι.

➢ Να φοράει παπούτσια ή παντόφλες με αντιολισθητικές σόλες

➢ Να μη χρησιμοποιεί χαλάκια που γλιστρούν.

➢ Χειρολαβές στο λουτρό και δίπλα στη λεκάνη της τουαλέτας

➢ Να φοράει πάντοτε τη ζώνη ασφαλείας όταν οδηγεί αυτοκίνητο

 ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ ΚΑΙ ΚΑΛΤΣΕΣ:
• Τα παπούτσια που αφήνουν ελεύθερο χώρο 1,5 -2 εκ. μπροστά από τα
δάκτυλα είναι τα καλύτερα. Πρέπει να υπάρχει χώρος για το άπλωμα και
τις κινήσεις των δακτύλων.

• Η εσωτερική επιφάνεια και οι εσωτερικές ραφές πρέπει να είναι λείες και

ο πάτος μαλακός.

• Η σόλα πρέπει να είναι εύκαμπτη και να απορροφά τις δονήσεις.

• Η πτέρνα πρέπει να στηρίζεται άνετα και να υπάρχει καλή υποστήριξη της

καμάρας του ποδιού.
 ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ ΚΑΙ ΚΑΛΤΣΕΣ:
• Το άτομο με σακχαρώδη διαβήτη να μην φοράει παπούτσια ανοικτά
για τα δάκτυλα στο εμπρός μέρος, σανδάλια ή ψηλοτάκουνα, γιατί
αυξάνουν τον κίνδυνο τραυματισμού.

• Να αγοράζει τα παπούτσια αργά το απόγευμα, όταν ο όγκος των

ποδιών είναι μεγαλύτερος· να αγοράζει πάντα άνετα παπούτσια και
να μην περιμένει να «ανοίξουν».

• Τα παπούτσια που γίνονται από φυσικό υλικό (δέρμα, καναβάτσο)

επιτρέπουν στο πόδι να «αναπνέει».
 ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ ΚΑΙ ΚΑΛΤΣΕΣ:
• Το άτομο με σακχαρώδη διαβήτη πρέπει να ελέγχει τα παπούτσια πριν τα φορέσει, για
τυχόν ξένα σώματα, ζαρωμένους πάτους και σκασίματα, που μπορούν να
προκαλέσουν τραυματισμούς.

• Οι μάλλινες και οι βαμβακερές κάλτσες επιτρέπουν το στέγνωμα του ιδρώτα.

• Να μην φοράει καλτσοδέτες ή κάλτσες μέχρι το γόνατο. Πιθανόν να εμποδίζουν την

κυκλοφορία.

• Τον χειμώνα να φοράει μπότες με μόνωση.

• Να αλλάζει κάλτσες (κοντές ή μακριές) κάθε μέρα.

• Να μη φοράει κάλτσες με ραφές ή κάλτσες που στριμώχνουν τα δάκτυλα των ποδιών.

ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΩΝ ΠΟΔΙΩΝ
• Το άτομο με σακχαρώδη διαβήτη πρέπει να ελέγχει τα πόδια κάθε ημέρα για
κοκκινίλες, κοψίματα, φουσκάλες, σκληρύνσεις, κάλους ή σκασίματα του
δέρματος. Να ελέγχει ανάμεσα στα δάκτυλα για ρωγμές ή κοκκινίλες. Να ελέγχει
το δέρμα των ποδιών για ξηρές ή υγρές περιοχές.

• Να χρησιμοποιεί καθρέφτη για να ελέγξει τα πέλματα ή τις πτέρνες στο πίσω

τους μέρος.

• Εάν το άτομο έχει έλλειμμα όρασης, είναι παχύσαρκος ή δεν μπορεί να φθάσει
τα πόδια του, κάποιος άλλος πρέπει να ελέγχει τα πόδια του.

• Ο έλεγχος των ποδιών πρέπει να γίνεται κάθε μέρα.

ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΓΙΑ ΤΑ ΝΥΧΙΑ ΤΩΝ ΠΟΔΙΩΝ
• Το άτομο με σακχαρώδη διαβήτη πρέπει να κόβει τα νύχια μετά το
πλύσιμο των ποδιών, γιατί είναι πιο μαλακά.
• Να κόβει τα νύχια ίσια με νυχοκόπτη και λειάνει το ελεύθερο άκρο
και τις γωνίες με ξύλινη λίμα.
• Να μη χρησιμοποιεί ξυράφι για το κόψιμο των νυχιών.
• Αν δεν μπορεί να δει καλά ή να φτάσει εύκολα τα πόδια του, ας
αφήσει κάποιον άλλο να του κόψει τα νύχια.
• Αν τα νύχια είναι πολύ παχιά ή υπάρχει είσφρηση ή υπάρχει
εφίππευση δακτύλων ή κακή κυκλοφορία στα πόδια, χρειάζεται
φροντίδα από ειδικό επαγγελματία ποδολόγο.
ΑΛΛΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ ΚΛΠ:

• Το άτομο με σακχαρώδη διαβήτη δεν πρέπει να βαδίζει ποτέ ξυπόλυτο,

ακόμη και μέσα στο σπίτι.
• Να μη χρησιμοποιεί φάρμακα ή τσιρότα για τους κάλους· να μη βάζει
στα πόδια χημικές ουσίες (όπως βορικό οξύ, ιώδιο, ή οξυζενέ) ή
σκευάσματα με κορτιζόνη.
• Να μη βάζει θερμοφόρες, φιάλες με ζεστό νερό ή παγοκύστεις στα
πόδια. Αν κρυώνουν τα πόδια του τη νύχτα, να φοράει κάλτσες ή να
προσθέσει κλινοσκεπάσματα.
• Να αποφεύγει να τοποθετεί τα πόδια του πολύ κοντά σε φωτιά ή
θερμάστρες.
• Να μην κάνει ηλιοθεραπεία στα πόδια του.
• Να μη βάζετε λευκοπλάστη στα πόδια του.
ΑΛΛΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ ΚΛΠ:

• Να μην κάθεται με τα πόδια σταυρωμένα στο ύψος των γονάτων ή των

σφυρών.
• Να προσέχει την καυτή άμμο και την καυτή άσφαλτο το καλοκαίρι. Να
φοράει άνετα πέδιλα στην παραλία για αποφυγή εγκαύματος χωρίς να το
αντιληφθεί.
• Εάν το άτομο έχει κάποιον μικροτραυματισμό, όπως γρατζουνιά, κόψιμο
ή φουσκάλα πρέπει να τον διατηρεί καθαρό και καλυμμένο και να τον
ελέγχει κάθε μέρα.
• Πρέπει να ελέγχει τα πόδια του προσεκτικά μετά από κάθε είδους
φυσική δραστηριότητα, όπως πεζοπορία, τρέξιμο, κολύμπι, ποδηλασία
κλπ.
ΕΙΔΙΚΑ ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ
ΕΙΔΙΚΑ ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ
ΕΠΙΘΕΜΑΤΑ – ΠΩΣ ΒΟΗΘΑΝΕ:
• Προστατεύουν από τραυματισμό

• Προστατεύουν από τα μικρόβια

• Απορροφούν το υγρό που βγάζει το έλκος (πληγή)

• Διατηρούν το έλκος καθαρό

• Κάποια έχουν αιμοστατική δράση

• Κάποια ενυδατώνουν το έλκος

ΕΠΙΘΕΜΑΤΑ
ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΔΩΣΕΤΕ ΣΕ ΕΝΑ
ΑΤΟΜΟ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΠΟΥ
ΔΙΑΤΡΕΧΕΙ ΚΙΝΔΥΝΟ ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΑΠΤΥΞΕΙ
ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ:
① Κοίταξε προσεκτικά τα πόδια σου κάθε
φορά που βγάζεις τα παπούτσια και τις
κάλτσες για ύπαρξη ερυθρότητας ή
δερματικών βλαβών.
Αν δεις κάτι ανησυχητικό, επικοινώνησε
με το γιατρό σου.
②
Ποτέ μην περπατάς ξυπόλητος μέσα ή
έξω από το σπίτι.
Ποτέ μην περπατάς χωρίς παντόφλες στη
θάλασσα ή στην παραλία.
 Όταν αγοράζεις ένα καινούριο ζευγάρι
παπούτσια, να προσέχεις να παίρνεις το
σωστό νούμερο. Αγόραζε καινούρια
παπούτσια το απόγευμα ή το βράδυ και
όχι το πρωί.

③ Να φοράς τα καινούρια παπούτσια 1-2

ώρες την ημέρα στην αρχή.
Είναι καλύτερα να αλλάζεις τα παπούτσια
μια φορά στη διάρκεια της ημέρας.
Πάντα, πριν φορέσεις τα παπούτσια να
ελέγχεις το εσωτερικό τους για τυχόν
ύπαρξη ξένων σωμάτων.
④
Σωστό Λάθος
Είναι προτιμότερη η χρήση λίμας για την
περιποίηση των νυχιών. Το ελεύθερο
άκρο των νυχιών πρέπει να είναι
οριζόντιο.
⑤

Μη βάζεις τα πόδια σου πολλή ώρα στο

νερό. Δοκίμασε τη θερμοκρασία του
νερού πρώτα με το χέρι-κατά προτίμηση
με τον αγκώνα. Η θερμοκρασία δεν
πρέπει να είναι μεγαλύτερη από 370 C
⑥

Διατήρησε τα πόδια σου στεγνά μετά το

μπάνιο. Σκούπισε προσεκτικά τα σημεία
μεταξύ των δακτύλων για την πρόληψη
των μυκητιασικών λοιμώξεων.
⑦

Αν το δέρμα των ποδιών είναι ξερό,

χρησιμοποίησε μια κρέμα για ενυδάτωση.
Αν τα πόδια σου ιδρώνουν υπερβολικά,
χρησιμοποίησε πούδρα.
⑧

Ποτέ μη χρησιμοποιείς χημικά διαλύματα

ή επιθέματα , νυστέρι, ψαλίδι ή άλλα
αιχμηρά εργαλεία για την περιποίηση των
ποδιών σου.
Ποτέ μη βάζεις τα πόδια σου σε
θερμοφόρες ή κοντά σε θερμαντικά
σώματα για να στεγνώσεις ή να ζεστάνεις
τα πόδια σου.
 Πρόσεχε να φοράς σωστά υποδήματα και
όταν χρειάζεται κατάλληλους πάτους

⑨ λάθος

σωστό

σωστό