Klussen aan voor verkeerslawaai geïsoleerde woningen

Inhoudsopgave

1 INLEIDING 3

2 DE AANGEBRACHTE VOORZIENINGEN 4
2.1 Waarom is uw woning geïsoleerd? 4
2.2 Welke voorzieningen zijn getroffen? 4
2.2.1 Ventilatievoorzieningen: 4
2.2.2 Isolatie van constructies 6
2.3 Aan welke eisen voldoet uw woning? 6

3 ZELF KLUSSEN AAN DE WONING 7

3.1 Rolluiken en/of zonwering aanbrengen 7
3.2 Verbrandingstoestellen 7
3.3 Plafonds en daken 7
3.4 Kozijnen 7
3.5 Niet geïsoleerde ruimten 8
3.6 Verkleinen van vertrekken 8
3.7 Aanbrengen van een open haard 8
3.8 Plat dak 9
3.9 Aanbrengen van een dakkapel 9
3.10 Aanbrengen van een dakraam 9

4 VERBOUWING OF AANBOUW 10
4.1 Bouwvergunning 10
4.2 Algemeen 10
4.3 Dakkapel 10
4.4 Indeling van vertrekken 10
4.5 Aanbouw 10

5 ONDERHOUD 11

6 SLOT 12

Pagina 2 Klussen aan voor het vliegverkeer geïsoleerde woningen

1 Inleiding
Deze brochure is opgesteld voor bewoners en eigenaren van woningen, welke geïsoleerd zijn tegen
verkeerslawaai. Middels deze brochure willen wij u nader informeren over:
• de aangebrachte voorzieningen
• eventuele toekomstige aanpassingen c.q. verbouwingen aan uw woning.
• onderhoud aan deze voorzieningen

De staat heeft moeite gedaan om het geluidsniveau in uw woning te dempen. Uw gemeente wil u enkele tips aan
de hand doen om er voor te zorgen dat de getroffen voorzieningen niet tenietgedaan worden door veranderingen
door u als eigenaar of bewoner.

Klussen aan voor het vliegverkeer geïsoleerde woningen Pagina 3

2 De aangebrachte voorzieningen

2.1 Waarom is uw woning geïsoleerd?

U woont in de directe omgeving van een verkeersweg (auto of trein) .
Mogelijk had u hinder van het verkeerslawaai, in ieder geval is het schadelijk voor uw gezondheid. Daarom heeft
de regering in de jaren tachtig via de Wet geluidhinder besloten tot isolatie van alle bestaande woningen met een
geluidbelasting van 65 dB(A) of meer vanwege verkeerslawaai

Welke ruimten zijn geïsoleerd?

Woonvertrekken waarin geluidsgevoelige activiteiten plaatsvinden, zoals wonen en slapen, zijn geïsoleerd, te
weten woonkamers, eetkamers en slaapkamers (de geluidsgevoelige ruimten). In het bouwbesluit wordt
gesproken over verblijfsruimten.

2.2 Welke voorzieningen zijn getroffen?

Om lawaai tegen te gaan is “massa” (gewicht) aangebracht aan de lichte onderdelen van gevels en daken van de
geluidsgevoelige ruimten, zoals:
• zwaarder glas of voorzetglas in de kozijnen;
• (gips)platen aan de binnenzijde van schuine daken en plafonds;
• isolatiepakketten bij houten gevelbekleding, dakkapellen, etc.

Verder komt er veel geluid naar binnen via naden en kieren van uw woning, daarom zijn:
• de naden van kozijnen met het metselwerk afgekit; (bij houten kozijnen alleen aan de binnenzijde);
• enkele of dubbele kierdichtingen aangebracht tussen de draaidelen en het kozijn;
• bestaande roosters dichtgemaakt.

Verder kan geluid gedempt worden door absorptie. Dit verklaart het gebruik van glas- en steenwol.

2.2.1 Ventilatievoorzieningen:
Door bovengenoemde maatregelen is uw woning redelijk luchtdicht gemaakt. Ventileren is echter van groot
belang.

Pagina 4 Klussen aan voor het vliegverkeer geïsoleerde woningen

Om voldoende frisse lucht binnen te krijgen en toch het geluid buiten te houden is uw woning voorzien van een
natuurlijke of mechanische luchttoevoer-voorziening:
• suskasten (in kozijnen)
• muurdempers
• mechanische ventilatiekastjes (Sonair S+)

De capaciteit van de ventilatievoorzieningen voldoet aan de minimum eisen van het bouwbesluit. Naast deze
continu-ventilatie raden wij u aan uw woning elke dag 10 à 15 minuten te doorspuien middels b.v. het geheel
openen van ramen en deuren (“het luchten van de kamer”).
Door de onderzijde van de binnendeuren voldoende vrij te laten van de onderdorpel wordt door het beluchten en
ontluchten van uw woning een constante luchtstroming teweeggebracht. Hiermee wordt stilstaande lucht in uw
woning voorkomen.

De ventilatievoorzieningen die worden toegepast zorgen voor de benodigde demping van het geluid, terwijl er toch
de benodigde hoeveelheid lucht naar binnen komt.

Suskasten
Een suskast is een natuurlijke ventilatievoorziening. De werking van de suskast is gebaseerd
op druk-verschillen binnen en buiten uw woning, wat wil zeggen dat door drukverschil de lucht
wordt toegevoerd in de woning. Suskasten worden geplaatst in kozijnen. Afhankelijk van het
type suskast kan de bediening zowel door lamellen als door een klep geregeld worden. U
dient onder normale weersomstandigheden uw suskast zoveel mogelijk open te laten.

Muurdempers
Een muurdemper is een natuurlijke ventilatievoorziening. Anders dan bij suskasten worden
muurdempers in een buitenmuur geplaatst.
Afhankelijk van het type muurdemper kan de bediening zowel door lamellen (schuif) als een klep
geregeld worden. De hoogte vanaf de vloer moet minimaal 1.80 meter zijn. Deze muurdempers
worden ook niet afsluitbaar geplaatst op een lagere plaats, dan hebben ze de functie van
luchttoevoer voor een open verbrandingstoestel (b.v. een kachel of open haard). De hoogte is dan
ook gekozen om zo koude luchtstromen (tochtgevoel) te voorkomen.

Mechanisch ventilatiekastje Sonair S+

+
Een Sonair S is een mechanische op stroom werkende ventilatie voorziening. Bij mechanische
ventilatie wordt de ventilatie lucht van buiten aangezogen door middel van een ventilator en via
een uitmonding in het kastje, uitgeblazen in de desbetreffende ruimte. Aansluiting van dit apparaat
kan op een niet geaard stopcontact. Deze ventilatoren zijn instelbaar. Bij voorkeur worden ze
geplaatst in de buurt van een verwarmingsradiator, zodat de ingeblazen lucht al enigszins wordt
voorverwarmd.

Klussen aan voor het vliegverkeer geïsoleerde woningen Pagina 5

Figuur 1: mogelijke voorzieningen bij een woning
Toelichting op figuur 1:
A Ventilatie door middel
van muurdemper
B Ventilatie door middel
van mechanisch
ventilatiekastje
C natuurlijke ontluchting
in woonkeuken (voorzien
4
van 1 m. akoestische slang)
5
3
1
2 1. opbouw beglazing
2
volgens berekening
1 (kan per ruimte
C
4 verschillen)
B 2. isolatie pakket volgens
A
1 berekening aan
A 1
1 1 binnenzijde van het
1
dakvlak
3. isolatie pakket volgens
berekening aan wanden
van dakkapel (binnen
en buiten)
4. isolatie van plat dak aan
buitenzijde
5. isolatie pakket volgens berekening aan plafond in (woon)kamer (binnen)

(Mechanische) ventilatie
Bovenstaande voorzieningen regelen de luchttoevoer. Naast deze luchttoevoer is er ook aandacht besteed aan
luchtafvoer. In een woning is er van bewuste luchtafvoer meestal sprake in badkamer, wc en keuken. Aangezien
alleen de keukens indien deze aan de criteria van eetkamer voldoen worden geïsoleerd, is binnen het
geluidsisolatieproject de ventilatie van de keuken geregeld. Dit kan zijn middels natuurlijke ventilatie, waarbij
geluiddempende voorzieningen op het kanaal zijn aangebracht (akoestische slang) dan wel mechanisch middels
een mechanische ventilatie-unit (in het project van het merk Itho). Deze unit is dan aangesloten middels een
akoestische slang op de afvoer. Op verzoek van de eigenaar zijn soms eveneens badkamer en wc afgezogen
middels deze unit.

2.2.2 Isolatie van constructies

Muren zijn meestal massiever dan daken. Dat verklaart waarom er in een geluidsisolatieproject relatief weinig of
niets gebeurt aan de muren. Daken laten meer geluid door. Dit geluid wordt zoveel mogelijk gedempt bij de ruimte.
Daarom worden er in de woonvertrekken waar geluid via het dak naar binnen kan komen voorzieningen getroffen
aan het plafond. Deze voorzieningen bestaan uit een combinatie van massa aanbrengen en demping van geluid.
Dit verklaart waarom in de pakketten die worden toegepast cementgebonden platen zitten als ook gips. Maar ook
zit er vaak glas- en steenwol in de aan te brengen pakketten.

2.3 Aan welke eisen voldoet uw woning?

Afhankelijk van de ligging van uw woning, wordt een bepaalde demping vereist. Middels berekeningen is bepaald
welke isolerende voorzieningen zijn aangebracht en hoe zwaar.

Pagina 6 Klussen aan voor het vliegverkeer geïsoleerde woningen

3 Zelf klussen aan de woning
Waarbij dient u rekening te houden indien u gaat klussen aan uw woning waarbij geluidwerende voorzieningen zijn
aangebracht?

Alvorens in te gaan op mogelijke klussen welke u zou kunnen willen uitvoeren

volgen hier enkele algemene tips:
• Laat zoveel mogelijk de voorzieningen intact.
• Elke aanpassing en of doorvoer in de aangebrachte voorzieningen kan een
negatieve invloed hebben op de dempingswaarde!
• Probeer luchtspouwen tussen lagen zoveel mogelijk te beperken, indien ze toch
ontstaan vul ze op met isolatiemateriaal in een hoog eigen gewicht b.v. harde
persing minerale wol.
• Kunststof isolatieschuimen zijn ongeschikt voor geluidsisolatie. Pas dus geen
polystyreen of polyurethaan platen toe, maar kies voor glas- of steenwol in een
minimale dikte van 80 mm en voldoende persing.
• Om naden en kieren te dichten is PUR-schuim onvoldoende, stop de kieren vol
met glas- of steenwolvlokken, dit heeft een hogere dempingswaarde.

Hieronder volgen enkele klussen welke kunnen voorkomen, uiteraard is deze lijst niet compleet.

3.1 Rolluiken en/of zonwering aanbrengen

Bij het aanbrengen van rolluiken en of zonwering zult u een doorvoer moeten maken voor de bediening.
Deze doorvoer kan zowel door het metselwerk als door het kozijn. Gebruik hiervoor altijd een mantelpijpje voor de
doorvoer van de bediening en kit deze aan de buitenzijde af.
Door een staal kabel voor de bediening te gebruiken kan de doorvoer tot een minimum worden beperkt.

3.2 Verbrandingstoestellen
Elk verbrandingstoestel wat u plaatst heeft verbrandingslucht nodig. (toevoer zuurstof)
Gebruik voor deze toestellen altijd een gesloten toestel. Deze toestellen halen hun verbrandingslucht direct van
buiten. Voor geisers, centrale verwarmingsketels en gashaarden zijn verschillende alternatieven mogelijk.
(raadpleeg hiervoor uw installateur)
Zou u toch een open verbrandingstoestel willen plaatsen dan dient u permanente luchttoevoer te hebben. Zorg
ervoor dat er een ventilatievoorziening met geluiddemping is b.v. een muurdemper die niet afsluitbaar is. Indien
luchttoevoervoorzieningen voor een verbrandingstoestel worden dichtgezet bestaat kans op
koolmonoxidevergiftiging!

3.3 Plafonds en daken

Bij het aanbrengen van plafondpanelen of andere afwerkingen, kunt u deze rechtstreeks tegen de bestaande
voorzieningen aanbrengen zonder tussenruimte. Let er hierbij op dat de bevestiging wel in het achterliggende hout
wordt geplaatst.
Indien u een leiding doorvoer in het plafond wil maken voor b.v. een c.v. -leiding, altijd een mantelpijpje gebruiken
en deze goed afkitten.
Zorg ervoor dat de dampremmende laag (plastic folie tussen het isolatie pakket) intact blijft. Deze folie zorgt er
voor dat er geen condensatie van het woonvocht in het plafond ontstaat. Bij beschadiging van deze folie kan vocht
in de constructie ontstaan met daarbij behorende vervelende verschijnselen als rotting en schimmel.
Bij het vernieuwen van dakbedekking kunt u (geluids-)isolatie aanbrengen onder de dakbedekking.
Gebruik hiervoor een harde persing steenwol of samengesteld element. Deze elementen zijn opgebouwd uit
regelwerk, isolatiemateriaal (glaswol van minimaal 80 mm. dikte) en plaatmateriaal. Aan de onderzijde van het
regelwerk is materiaal aangebracht waardoor trillingen van het geluid worden opgenomen zodat u goede
geluidsdemping krijgt. Enkele productnamen zijn: Isoton, Acoustick en Phonotech

3.4 Kozijnen
Wilt u een draaideel plaatsen in een kozijn waar nu vast glas is geplaatst gebruik dan glas met minimaal dezelfde
isolatiewaarde en een dubbele kierdichting rondom in het raamhout. Hiervoor zijn verschillende mogelijkheden.
Raadpleeg hiervoor uw timmerfabrikant en de glasleverancier. Let erop dat u goed inbraakwerend hang- en
sluitwerk laat plaatsen.

Klussen aan voor het vliegverkeer geïsoleerde woningen Pagina 7

Voor nieuwe kozijnen geldt dat deze goed moeten aansluiten op de aansluitende constructie (muren). Kit houten
kozijnen dan ook altijd aan de binnenzijde af.
Neem minimaal isolatieglas met een minimale spouwbreedte van 15 mm. en dubbele kierdichting bij de draaiende
delen. De benodigde glascode kan uitsluitend via berekeningen worden bepaald. De deur dient een massieve
deur te zijn met een speciaal paneel erin of massieve hardhouten stapeldorpels met een minimale dikte van 54
mm. Pas niet te veel stapeldorpels toe en zorg dat deze goed op elkaar aansluiten met dubbele dichting. (Elke
naad is een risico op geluiddoorlating!).

Zorg ervoor dat nieuwe deuren altijd beschikken over een meerpuntssluiting (zie
afbeeldingen hiernaast). Ten eerste sluit de deur beter af, ten tweede wordt
kromtrekken van de deur beperkt en ten derde is de inbraakwerendheid goed.

Kunststof en aluminium kozijnen hebben in het algemeen een goede geluiddichting

en beschikken vaak al standaard over een dubbele kierdichting. Kunststof en
aluminium kozijnen mogen bij de aansluitingen van de muren aan de binnenzijde en
buitenzijde afgekit worden.

3.5 Niet geïsoleerde ruimten

Aangrenzende vertrekken waarin geen geluidwerende voorzieningen zijn aangebracht kunnen bij een wijziging
van dit vertrek invloed hebben op een geluidsgevoelige ruimte.
2
Indien nieuwe materialen worden aangebracht bij b.v. plafonds, kies een product met hetzelfde gewicht per m (of
hoger). Gebruik van isolatie materiaal zoals steen- of glaswol met een minimale dikte van 80 mm. is aan te
bevelen. (goede geluidsabsorptie). Het omloopgeluid wordt hierdoor positief beïnvloed (omloopgeluid is geluid dat
via een niet gevoelige ruimte binnen komt in een geluidsgevoelige ruimte). Plaats ook een dampremmende laag
voor het isolatiemateriaal aan de binnenzijde tussen de afwerking en isolatiemateriaal.

Als u uw vlizotrap naar de zolder wilt vervangen voor een vaste trap, kunt uw de volgende maatregelen nemen om
het omloopgeluid te beperken.
Plaats een dichte trap, en maak om de trap een wand met een toegangsdeur.
Indien u dit op de zolder doet zorg er dan voor dat het schuine gedeelte van uw dakvlak wordt voorzien van
plafond met isolatie materiaal. Zowel voor de wand als het plafond kunt u gipsplaten als afwerking gebruiken met
steen of glaswol als isolatie materiaal.
Ook kunt u een luik aanbrengen met een kierdichting. De bediening hiervan is erg lastig omdat het luik vrij groot
en zwaar zal worden. Voordeel is dat u minder ruimte verlies hebt ten opzichte van een wand.

3.6 Verkleinen van vertrekken

Bij het verkleinen van vertrekken bijvoorbeeld door middel van het plaatsen van een scheidingswand om van een
grote twee kleine kamers te maken, verandert de inhoud van het vertrek.
De akoestische voorzieningen zijn sterk afhankelijk van de inhoud van het vertrek. Hoe kleiner het vertrek hoe
zwaarder over het algemeen de voorzieningen moeten zijn. Bij opsplitsing van een vertrek kan dit betekenen dat
de aangebrachte voorzieningen niet meer toereikend zijn in de nieuwe situatie.

3.7 Aanbrengen van een open haard

Bij het aanbrengen van een open haard of (gas-)gestookte haard dient er rekening mee te worden gehouden dat
er twee verbindingen zijn naar buiten.
Allereerst dienen de rookgassen afgevoerd te worden middels een schoorsteen. Indien een schoorsteen heel lang
is, is enige geluiddemping hiervan te verwachten. Voorzieningen voor demping van het geluid zijn vrijwel niet aan
te brengen i.v.m. de temperatuur van de rookgassen.
Voor de nodige toevoer van verbrandingslucht kunt u gebruik maken van een niet afsluitbare muurdemper.

Mede gezien de problematiek rond de rookgasafvoer raden wij het aanbrengen van een open haard ten sterkste
af.

Pagina 8 Klussen aan voor het vliegverkeer geïsoleerde woningen

3.8 Plat dak
Een plat dak dient u aan de buitenzijde te isoleren. Dit kan door isolatie onder de dakbedekking, of isolatie op de
dakbedekking aan te brengen. In het laatste geval spreekt men van een omgekeerd dak.

Een omgekeerd dak wordt meestal toegepast indien de

bestaande dakconstructie en dakbedekking nog in goede
conditie zijn en men uitsluitend wil isoleren.
Bij aan- en verbouwingen waar een nieuw dak wordt
aangebracht zal vaak gekozen worden voor isolatie onder de
dakbedekking.

Bij de uitvoering van een plat dak moeten alle gebruikelijke regels voor het aanbrengen voor bitumineuze of
kunststof dakbedekking opgevolgd worden. Voor de isolatie dient echter speciale isolatie gekozen te worden met
een hoog soortelijk gewicht. Dit kan bijvoorbeeld een dikke laag glaswol van minimaal 80 mm dikte zijn in een
extra harde persing.

3.9 Aanbrengen van een dakkapel

Bij het aanbrengen van een dakkapel in een geluidgevoelige ruimte dient u er rekening
mee te houden dat deze dakkapel extra goed geïsoleerd dient te worden. De zijwangen en
het dak van deze dakkapel moeten worden voorzien van een dikke laag (minimaal 80 mm)
isolatiemateriaal. Het plafond en de zijwangen aan de binnenzijde kunt u het beste
afwerken met gipsplaten. Zorg ervoor dat de isolatieplaten goed op elkaar en de
omliggende constructie aansluiten. T.a.v. de kozijnen gelieve ook de punten genoemd bij
de kozijnen in acht te nemen.

3.10 Aanbrengen van een dakraam

Bij het aanbrengen van een dakraam raden wij u aan om eens te informeren bij Velux.

Van deze fabrikant zijn diverse dakramen in de handel die goed geluidsisolerend zijn. Als
randafwerking kunt u het beste gipsplaten toepassen. Let ook op de eerdere tips van alle
naden goed afdichten en openingen vullen met isolatiemateriaal!

Klussen aan voor het vliegverkeer geïsoleerde woningen Pagina 9

4 Verbouwing of aanbouw

4.1 Bouwvergunning
Grotere verbouwingen en aanbouwen zijn over het algemeen vergunningplichtig! Dit wil zeggen dat u
bouwvergunning dient aan te vragen bij de gemeente. Bij de bouwvergunning dient een akoestisch advies te
worden ingediend. Dit advies kunt u laten opstellen door een hierin gespecialiseerd adviesbureau.
Indien u in de toekomst uw woning wilt uitbreiden of verbouwen, moet u er rekening mee houden dat aan de
geluidsgevoelige ruimten, t.w. woonkamers eetkamers en slaapkamers, eisen worden gesteld met betrekking tot
geluidwerende voorzieningen.
In een akoestisch rapport wordt per ruimte berekend welke voorzieningen nodig zijn om aan de voorgeschreven
dempingswaarden te voldoen. Deze voorzieningen worden in het rapport vertaald door bijvoeging van details
(voor uitvoering ). Het adviesbureau Nibag heeft voor het geluidsisolatieproject rond het vliegveld MAA al deze
rapporten opgesteld.

4.2 Algemeen
Het is raadzaam eerst contact met de afdeling bouw- en woningtoezicht van uw gemeente op te nemen om te
informeren wat de mogelijkheden zijn voor verbouw en of aanbouw, en onder welke voorwaarden.
(bouwvergunningplichtig).
Indien u een bestaande ruimte wilt vergroten of veranderen, die geïsoleerd is tegen het vlieglawaai, moet u een
akoestisch rapport overleggen, waaruit blijkt dat door het aanbrengen van geluidwerende voorzieningen de
gestelde dempingseis volgens het bouwbesluit wordt gehaald. In dit rapport kan rekening worden gehouden met
de reeds aangebrachte voorzieningen. Bij vergroting van vertrekken kan het zijn dat er andere voorzieningen
nodig zijn en dat de aanwezige voorzieningen niet meer voldoen!

4.3 Dakkapel
Bij het aanbrengen van een dakkapel op een zolderslaapkamer kan het zijn, dat de bestaande isolerende voor-
zieningen niet meer voldoende is om de dempingseis te realiseren, en dat deze verzwaard moeten worden of
alsnog moeten worden vervangen. Ook de kosten kunnen hierbij behoorlijk oplopen. Het is misschien raadzaam
om in plaats van een dakkapel dakramen toe te passen.

4.4 Indeling van vertrekken

Als u van twee slaapkamers een grote slaapkamer wilt maken door een tussenwand te verwijderen, kan het zijn
dat de bestaande voorzieningen niet meer voldoen aan gestelde dempingeis. Een akoestische berekening geeft
aan of het bestaande voldoet of niet. Ook kan de adviseur oplossingen voorstellen in het akoestisch rapport.

4.5 Aanbouw
Bij uitbreiding van uw woonhuis waarbij een plat dak wordt gesitueerd is het raadzaam om dit uit te voeren in een
betonnen uitvoering i.p.v. hout. (massa)
Bij grote verbouwingen is het raadzaam om een gebalanceerd ventilatie systeem met warmteterugwinning toe te
passen voor de gehele woning. (Minder doorvoeren in gevel en dak en kostenbesparend)
Uw ruimte dient ook na verbouwing te voldoen aan de gestelde ventilatie eisen volgens het bouwbesluit.
Een gebalanceerd ventilatiesysteem is een systeem waarbij de lucht zowel wordt uitgeblazen als afgezogen
van/naar buiten. De in te blazen lucht wordt dan voorverwarmd met de uit te blazen lucht, waardoor energie wordt
bespaard.

Bij uitvoering van geluidwerende voorzieningen dient u de nodige aandacht te geven aan de details zoals deze
moeten worden uitgevoerd. Vooral de aansluitingen met andere bouwdelen zijn zeer belangrijk. (kitwerk). Ook
dient u de nodige aandacht te schenken aan het bouwfysische en het ventilatiegebeuren.

Pagina 10 Klussen aan voor het vliegverkeer geïsoleerde woningen

5 Onderhoud
Onderhoud van de reeds aangebrachte voorzieningen is van belang voor het behoud van de voorzieningen. Bij
het geluidsisolatieproject heeft u de infowijzer onderhoud en garantie ontvangen. Hierin staan tips voor onderhoud
welke wellicht ook nog zinvol zijn voor het onderhoud van zelf aangebrachte voorzieningen/wijzigingen.

Klussen aan voor het vliegverkeer geïsoleerde woningen Pagina 11

6 Slot
Wij vertrouwen erop met deze brochure een handreiking te hebben gegeven om ook in de toekomst een woning te
kunnen bewonen met aanpassingen naar uw wens, waarbij ook de geluidsisolatie niet uit het oog is verloren.

Heeft U nog vragen?

Neem contact op met het klantenbureau van Bouwen en Milieu van de gemeente.

Pagina 12 Klussen aan voor het vliegverkeer geïsoleerde woningen