m21 Building Information Modelling - Bim

Machine Translated by Google
Projenin Organizatörü:
İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ VE YÖNETİM BÖLÜMÜ

İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ FAKÜLTESİ
VARŞOVA TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİ
POLONYA
Bu kitap, ERASMUS+
programı çerçevesinde yürütülen projenin bir sonucudur.
Proje Ortakları:
REYKJAVİK ÜNİVERSİTESİ
İZLANDA
Proje numarası: 2015-1-PL01-KA202-016454

DARMSTADT TEKNİK ÜNİVERSİTESİ
ALMANYA
BİNA EKİPMANLARI DERNEĞİ BİNA BİLGİLERİ

VE İNŞAAT UZMANLARI
BİRLEŞİK KRALLIK
MODELLEME
-BİM
POLONYA BİNA YÖNETİCİLERİ DERNEĞİ
POLONYA
KİRALIK BİNA ENSTİTÜSÜ

BİRLEŞİK KRALLIK BU KİTAP AŞAĞIDAKİ ELEMANDIR:
İNŞAAT
AWBUD SA YÖNETİCİLER
POLONYA
KÜTÜPHANE
ISBN: 978-83-947920-1-5
İNŞAAT MÜDÜRLERİ KÜTÜPHANESİ, ERASMUS+ 2015-1-PL01-KA202-016454
BİNA BİLGİLERİ
MODELLEME
BIM
Ingibjörg Birna Kjartansdóttir

Stefan Mordue
Pawel Nowak
David Philp
Jonas Thor Snæbjörnsson
İzlanda, Büyük Britanya, 2017
Bu proje Avrupa Komisyonu'nun desteğiyle finanse edilmiştir. Bu yayın [iletişim] sadece yazarın
görüşlerini yansıtmaktadır ve Komisyon burada yer alan bilgilerin herhangi bir şekilde
kullanılmasından sorumlu tutulamaz.
Editörler:
Doktora. Müh. Mariola Książek,
Msc. Müh. Jerzy Rosłon
Kapak tasarımı:
Doktora. Müh. Pawel Nowak
© Telif Hakkı Varşova Teknoloji Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Fakültesi'ne aittir,

Varşova 2017.
Bu eser, tamamı veya alıntılar halinde, herhangi bir elektronik, mekanik, kopyalama,
kayıt veya diğer cihazlar kullanılarak çoğaltılamaz veya dağıtılamaz. Telif hakkı
sahibinin yazılı izni olmadan internette çoğaltılamaz veya dağıtılamaz.
ISBN 978-83-947920-1-5
Baskı ve kapak:
POLÇEN Sp. z oo ul.

Nowogrodzka 31, lok. 333 00-511
Warszawa www.polcen.com.pl
(księgarnia internetowa)
2
Bu el kitabı İnşaat Yöneticileri Kütüphanesinin bir parçasıdır – inşaatta geniş

yönetim alanıyla ilgili bir dizi kitap. Kitaplar, Leonardo da Vinci (LdV) No: PL/06/B/F/PP/
174014; 2009-
1-PL1-LEO05-05016, 2011-1-PL1-LEO05-19888 ve ERASMUS+ proje No: 2015-1-PL01-
KA202-016454, başlıklı: “AVRUPA İNŞAATTA AVRUPA YÖNETİCİLERİ İÇİN ORTAK
ÖĞRENME SONUCU, I, II. Aşamalar, III ve IV – CLOEMC)”. Projelerin Destekçisi Varşova
Teknoloji Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Fakültesi İnşaat Mühendisliği ve Yönetimi
Bölümü oldu.
Aşağıdaki kuruluşlar CLOEMC I Projesinin Ortaklarıydı: - Bina

Sörveyörleri ve İnşaat Uzmanları Derneği (Belçika), - Universidad Politécnica
de Valencia (İspanya), - Chartered Institute of Building Ireland (İrlanda), -
Polonya Bina Yöneticileri Derneği (Polonya) ), - Polonya İngiliz İnşaat Ortaklığı
Sp. z oo (Polonya), - Salford Üniversitesi (Büyük Britanya), - Chartered Institute
of Building (Büyük Britanya).
Bu projenin amacı, inşaat yönetimi alanında inşaat mühendisliği becerilerini

geliştirmek için gerekli tüm bilgileri taşıyan ilk yedi el kitabını oluşturmaktı.
Aşağıdaki kılavuzlar CLOEMC I'de geliştirilmiştir (parantez içinde belirli bir kılavuzun
içeriğine hakim olmak için gerekli olan didaktik saatlerin bir tahminini bulacaksınız):
M1: İNŞAATTA PROJE YÖNETİMİ (100), M2: İNŞAATTA İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ
( 100), M3: İNŞAATTA ORTAKLIK (100), M4: İNŞAATTA İŞLETME YÖNETİMİ(100), M5:
GAYRİMENKUL YÖNETİMİ (100), M6: İNŞAATTA EKONOMİ VE FİNANS YÖNETİMİ (240),
M7: İNŞAAT (100) ).
Kütüphanenin amaçları doğrultusunda oluşturulan kılavuzlar üç dilde mevcuttur:

Lehçe, İspanyolca ve İngilizce. Kılavuzlar, her üç dilde lisansüstü derslerin ve düzenli
çalışmaların öğrencileri için didaktik materyal olarak kullanılabilir. Kurslardan
mezun olanlar, bir düzineden fazla Avrupa ülkesinden inşaat yöneticileri derneği olan
AEEBC üyeleri olan tüm kuruluşlar tarafından tanınan bir sertifika alacaklardır.
AEEBC'deki Polonya temsilcisi, Varşova'daki Polonya Bina Yöneticileri Derneği'dir.
CLOEMC II projesinin ortakları şunlardı: -

Technische Universität Darmstadt (Almanya),
3
- Universida de do Minho (Portekiz), -

Chartered Institute of Building (Büyük Britanya), -
Avrupa Yapı Sörveyörleri ve İnşaat Uzmanları
Birliği (Belçika), - Polonya İngiliz İnşaat Ortaklığı
(Polonya), Projenin ikinci bölümünde aşağıdakiler yer
almaktadır: kılavuzlar geliştirildi: M8: RİSK YÖNETİMİ (130)
M9: SÜREÇ YÖNETİMİ – YALIN İNŞAAT (90), M10: İNŞAATTA BİLGİSAYAR

YÖNTEMLERİ (80), M11: İNŞAATTA PPP PROJELERİ (80), M12: İNŞAATTA
DEĞER YÖNETİMİ (130), M13: İNŞAAT PROJELERİ – MALZEME (80) ),
Kılavuzlar dört dilde hazırlanmıştır: Lehçe, Portekizce, Almanca ve
İngilizce.
CLOEMC III projesinin ortakları şunlardı: -

Technische Universität Darmstadt (Almanya), -
Universida de do Minho (Portekiz), - Chartered
Institute of Building (Büyük Britanya), - Thomas
More Kempen Üniversitesi (Belçika), - Avrupa Bina
Sörveyörleri Birliği ve İnşaat Uzmanları (Belçika), -
Polonya Bina Yöneticileri Derneği (Polonya).
Projenin üçüncü bölümünde şu kılavuzlar geliştirilmiştir: M14: İNŞAATTA

DURUM TESPİTİ (100), M15: İNŞAATTA MOTİVASYON VE PSİKOLOJİ YÖNLERİ
ENDÜSTRİ (100),
M16: İNŞAATTA PROFESYONELLİK VE ETİK (100), M17: İNŞAATTA
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK (100), M18: İNŞAATTA SAĞLIK VE GÜVENLİK (100), M19:
BİNA PATOLOJİSİ VE BAKIM YÖNETİMİ (100).
Kılavuzlar beş dilde hazırlandı: Lehçe, Portekizce, Almanca, Fransızca ve İngilizce.
CLOEMC IV projesinin ortakları şunlardı: -

Technische Universität Darmstadt (Almanya), -
Reykjavik Üniversitesi (İzlanda), - Chartered Institute
of Building (Büyük Britanya), - AWBUD SA (Polonya),
- Avrupa Bina Sörveyörleri ve İnşaat Uzmanları
Birliği ( Belçika/Büyük Britanya), - Polonya Bina
Yöneticileri Derneği (Polonya).
4
Projenin dördüncü bölümünde aşağıdaki kılavuzlar geliştirildi:

M20: İÇERİSİNDE CANLANDIRMA VE YENİLEME
İNŞAAT (100),
M21: YAPI BİLGİ MODELLEME – BIM (120),
M22: İNŞAAT SÜREÇLERİNİN OPTİMİZASYONU (120),
M23: İNŞAATTA ÇEŞİTLİLİK YÖNETİMİ (100),
M24: MALZEME VE YAPI MEKANİĞİ
İNŞAAT MÜDÜRLERİ İÇİN (120),
M25: KSS - KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK
İNŞAATTA (100).
Kılavuzlar üç dilde hazırlanmıştır: Lehçe, Almanca ve İngilizce (ve ayrıca İzlanda
dilinde özetli İngilizce versiyonu).
Kılavuzlarda sunulan bilgilerin kapsamı, yöneticilerin - inşaat mühendislerinin,
modern piyasa ekonomisi koşullarında işletmeleri yönetenlerin faaliyetlerinde
gereklidir. Kılavuzlar, yönetici niteliklerinin tanınması için bir temel olarak Avrupa
AEEBC birliği tarafından onaylanmıştır. Kılavuzlarda sunulan inşaat yönetimi
alanındaki modern bilgi, AB'deki bir inşaat yöneticisinin yeterlilik seviyesini belgeleyen
profesyonel bir sertifika olan EurBE (Avrupa İnşaat Uzmanı) kartlarını almanın ön
koşullarından biridir. Kılavuzlar yöneticiler - inşaat mühendisleri, “İnşaatta Yönetim”
lisansüstü eğitimini tamamlayan öğrenciler ve inşaat çalışmalarını tamamlayan
öğrenciler için tasarlanmıştır. Lisansüstü çalışmalar tanınan bir programa sahiptir
ve mezunlar AEEBC üyesi olan 17 ulusal kuruluş tarafından tanınan sertifikalar
alırlar.
Daha fazla bilgi:

- proje hakkında: www.cloemcIV.il.pw.edu.pl
- EURBE CARD hakkında: www.aeebc.org
5
İÇİNDEKİLER:
KISALTMALARIN LİSTESİ: ................................................. ................................................ 9
BÖLÜM 1
GİRİŞ - ÖĞRENİM ÇIKTILARI ...................................................... 11
(J. SNÖBJÖRNSSON, I. KJARTANSDOTTIR, P. NOWAK)
BÖLÜM 2
BIM, KAPSAM VE TANIM ................................................................ ................. 13

(IB KJARTANSDÖTTIR, JT SNÖBJÖRNSSON)
2.1 Giriş ................................................................ ................................................ 13
2.2 Yapı Bilgi Modellemesi (BIM) ................................................................ ........ 14

2.3 İnşaat Yöneticileri için BIM neden önemlidir? ................................................ 16
2.4 İşbirliği, BIM sürecinin kalbi ................................................. .. 17
2.5 BuildingSMART ..................................................... ................................................ 17
2.6 BIM, süreç odaklı bir çalışma şeklidir ................................................. ....... 19
2.7 BIM ile ilgili yaygın yanlış anlamalar 2.8 Bilgi ................................................................ 20
modelleri ................................................ ................................................ 21

2.9 BIM Süreci ................................................................. ................................................................ 24
2.10 BIM Yürütme Planı (BEP) .................................................. ................................26

2.11 BIM Olgunluk Düzeyleri ................................................................ ................................................ 27
2.12 BIM'in Faydaları 30 ................................................................ ................................................
2.13 Diğer metodolojiler ..................................................... ................................................ 32

2.13.1 Yalın İnşaat, BIM ve Entegre Proje Teslimi
arasındaki sinerji ................................................ ................................ 33
2.13.2 Sanal tasarım ve yapım (VDC) ................................................ ...... 35
2.13.3 Entegre Proje Teslimi (IPD) ................................................. ................ 37
BÖLÜM 3
BIM TEMELLERİ ................................................................ ................................................40
(IB KJARTANSDÖTTIR, JT SNÖBJÖRNSSON)

3.1 Arkaplan ................................................................ ................................................................40
3.2. Gelişim Düzeyi (LOD) ................................................. ................................40
3.3. BIM boyutları ................................................................ ................................................41
6
3.4 İnşaat aşamasındaki BIM kullanımları ................................................................. ................ 46

3.4.1 Mevcut Koşullar Modelleme veya Alan Yakalama ................................. 46
3.4.2 Maliyet Tahmini veya Miktar Alımı ................................................ ........... 48
3.4.3 Aşama planlaması ................................................................ ................................................ 50
3.4.4 Saha Kullanım Planlaması .................................................. ................................51
3.4.5 3D Koordinasyon ve Çakışma algılama ................................................................ ........ 52
3.4.6 Yapı sistemi tasarımı veya Sanal Model ................................................ 54

3.4.7 Dijital Üretim ................................................................. ................................................... 55
3.4.8 3D kontrol ve planlama veya Dijital yerleşim ................................................ ... 56
3.4.9 Alan/izlemeyi yönet .................................................. ................................................ 58

3.4.10 Kayıt modelleme .................................................. ................................................ 59
3.5 BIM ve Tedarik ................................................................ ................................61
3.5.1 Tasarım-Teklif Oluşturma (DBB) ................................................. ................................ 61
3.5.2 Risk altındaki inşaat yönetimi (CMAR) ................................................ .. 62

3.5.3 Tasarım İnşası ................................................................. ................................................ 63
3.5.4 İnşaat müdürü ................................................................ ................................ 64
3.5.5 BIM Koordinatörü / BIM yöneticisi .................................................. ................65
4. BÖLÜM
BIM UYGULAMASI ................................................................ ................................66
(D. PHILP, S. MORDUE)

4.1 Giriş ................................................................ ................................................ 66
4.2 Bir BIM Stratejisi Oluşturma ................................................................ ................................ 69

4.3 Daha iyi bilgi yönetiminin sağlanması ................................................................ ... 71
4.4 Bilgi İhtiyaçlarını Anlamak ................................................ ................ 72
4.5 Yasal ve ticari konular ................................................................ ...................... 79
4.6 BIM Yürütme Planı (BEP) ................................................ .................... 80
4.7 Roller ve Sorumluluklar ................................................................ ................................82
4.8 Proje bilgi modelinin oluşturulması ................................................................ ...... 83
4.9 Beceri Geliştirme ................................................................. ................................................................ 84
4.10 BIM ve İnşaat Müdürü ................................................................ ........... 85
4.11 Yumuşak inişler ................................................................ ................................................ 89
7
BÖLÜM 5
ARAYÜZÜN ÖZELLİKLERİ ................................................................ .................93

5.1 BIM ve teknolojik olarak gelişmiş bir inşaat sektörü .................... 93
5.2 BIM stratejinizin uygulanmasını desteklemek için
doğru araçları ve teknolojileri seçme ................................................ ...... 95
5.2.1 Mobil Cihazları Kullanma .................................................. ................................................ 95
5.2.2 Yazılım ................................................................ ................................................................ 96
5.2.3 Tescilli ve Açık dosya formatları ................................................................ ........98

5.2.4 Çıktıların İnşaat Yöneticilerinin görevleri ile nasıl uyumlu
olması karar vermeyi desteklemesi gerekir ................................................ ...................... 101
5.2.5 Düz Dil Sorusu (PLQ) ................................................. ................102

5.2.6 İnşaat İşletmesi Bina Bilgi Değişimi (COBie) ..... 106
5.2.7 Sınıflandırma ................................................................ ................................................ 106
Bibliyografya................................................................ ................................................ 107
BÖLÜM 6
DURUM ÇALIŞMALARI ................................................ ................................................ 109

6.1 DURUM 1 - Met Office Süper Bilgisayar Salonu, Devon ................................. 109
6.2 DURUM 2 - 22 Bishopsgate, Londra Şehri ................................................ ... 110
6.3 DURUM 3 - Curzon Binası, Birmingham City Üniversitesi..................... 112
8
KISALTMA LİSTESİ:
AEC - Mimarlık, Mühendislik ve İnşaat
AECOO - Mimarlık, Mühendislik, İnşaat, Sahip ve Operatör

AIA - Amerikan Mimarlar Enstitüsü
BCF - BIM İşbirliği Formatı
BEP - BIM Yürütme Planı
BIM - Yapı Bilgi Modellemesi
BREEAM® - Bina Araştırma Kuruluşu Çevresel Değerlendirme

Yöntem
bSI - BuildingSmart International bSa -

BuildingSMART Alliance bSDD -
BuildingSMART Veri Sözlüğü
CAD - Bilgisayar Destekli Tasarım

CDE - Ortak Veri Ortamı
CEN - Avrupa Standardizasyon Komitesi

COBie - İnşaat-İşletme Binası Bilgi Değişimi
CM - İnşaat Müdürü
DfMA - İmalat ve Montaj için Tasarım

ECMS - Mühendislik İçerik Yönetim Sistemi
EIR - İşveren Bilgi Gereksinimi

AB - Avrupa Birliği
EUBIMTG - AB BIM Görev Grubu
GSYİH - Gayri Safi Yurtiçi Hasıla
GC - Genel Yüklenici
CBS - Coğrafi Bilgi Sistemi

IDP - Entegre Veri İşleme
IDS - Bilgi Teslim Şartnamesi

IFC - Endüstri Temeli Sınıfı
ISO - Uluslararası Standardizasyon Organizasyonu
BT - Bilgi Teknolojisi
LOF - Öğrenme Çıktıları Çerçevesi
LOI – Bilgi Düzeyi
LOD – Geliştirme Düzeyi / Tanım Düzeyi (İngiltere'de)
9
MVD - Model Görünüm Tanımı
NBIMS - Ulusal Bina Bilgi Modelleme Standardı nD - Boyut

Sayısı (BIM'de)
OGC - Açık Jeo-uzaysal Konsorsiyum
OTL - Nesne türü kitaplığı
PLCS - Ürün yaşam döngüsü desteği
PSU - Pensilvanya Eyalet Üniversitesi
PTNB - Plan Geçişi Numerique dans le Bâtiment
Ar-Ge - Araştırma ve Geliştirme
SC - Yönlendirme Komitesi
KOBİ - Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler
USB - Evrensel Seri Veri Yolu
XML - Genişletilebilir İşaretleme Dili

VDC - Sanal Tasarım ve İnşaat
10
BÖLÜM 1
GİRİŞ - ÖĞRENME
SONUÇLAR
(J. SNÖBJÖRNSSON, I.
KJARTANSDOTTIR, P. NOWAK)
Bu kılavuz, bina bilgi modellemesi (BIM) adı verilen tasarım, inşaat ve tesis
yönetimine yönelik yeni bir yaklaşımla ilgilidir. BIM teknolojilerine, uygulanmasıyla
ilgili iş ve organizasyonel konulara ve BIM'in doğru kullanımının proje ekibinin
tüm üyelerine sağlayabileceği etkilere ilişkin bir fikir sağlar. Yapı Bilgi Modellemesi
(BIM), mimarlık, mühendislik ve inşaat (AEC) endüstrilerindeki en umut verici
gelişmelerden biridir. Şu anda BIM olarak tanımladığımız kavramlar, yaklaşımlar
ve metodolojiler yaklaşık otuz yıl öncesine dayansa da, BIM'in binaları ve diğer
altyapıları planlama, tasarlama ve inşa etme şeklimizi değiştirmeye başladığı ilk
dönemdir.
BIM teknolojisi ile bir binanın doğru bir sanal modeli dijital olarak oluşturulur.
Tamamlandığında, bilgisayar tarafından oluşturulan model, binayı
gerçekleştirmek için gereken inşaat, imalat ve tedarik faaliyetlerini desteklemek için
gereken kesin geometri ve ilgili verileri içerir. BIM ayrıca bir binanın yaşam
döngüsünü modellemek için ihtiyaç duyulan birçok işlevi barındırır, yeni inşaat
yetenekleri ve bir proje ekibi arasındaki roller ve ilişkilerdeki değişiklikler için temel
sağlar. Bu nedenle BIM, daha düşük maliyetle ve daha kısa proje süresiyle daha
kaliteli binalarla sonuçlanması gereken entegre bir tasarım ve inşaat sürecini
kolaylaştırır.
BIM ile ilgili bu kılavuzun temel amacı, inşaat yöneticilerine BIM'in uygulanmasıyla
ilgili, işlerinin veya çalışmalarının seyriyle ilgili olabilecek temel terimleri ve fikirleri
tanıtmaktır. Özellikle amaç, gelecekteki veya mevcut inşaat projelerinde ve şirket
ortamında BIM'i nasıl benimseyebilecekleri ve uygulayabilecekleri konusunda bilgi
ve rehberlik sağlamaktır.
11
Bu el kitabında 'BIM' terimi, bir nesneden (bina bilgi modeli) ziyade bir aktiviteye (bina
bilgisi modellemesi anlamına gelir) atıfta bulunur. Amaç, BIM'in bir şey veya bir
yazılım türü değil, sonuçta inşaatta geniş süreç değişikliklerini içerecek bir insan
faaliyeti olduğunu yansıtmaktır.
El kitabı 6 bölümden oluşmaktadır. Bölüm 2, BIM'in tanımlarını ve Yalın İnşaat,

Sanal Tasarım ve İnşaat ve Entegre Proje Teslimi (IPD) gibi diğer metodolojilerle
karşılaştırmasını sunar. Bölüm 3, BIM boyutları ve satın alma dahil olmak
üzere farklı inşaat aşamalarında BIM kullanımı hakkında bilgi verir. Bölüm 4,
başarılı BIM uygulaması için önemli hususlar hakkında ayrıntılı bilgi verir.
BIM'in uygulanması, uygun bir araç ve teknoloji seçimi, yani BIM arayüzü
aracılığıyla, Yapı Bilgi Modellemesinin (BIM) başarılı bir şekilde uygulanması
için temel hususları araştıran Bölüm 5'te daha ayrıntılı olarak tartışılmaktadır.
Son bölümde, inşaat projelerinde BIM tekniklerinin kullanımıyla ilgili üç vaka
çalışması sunulmaktadır.
12
BÖLÜM 2
İnşaat aşamasında iletişim, koordinasyon ve standardizasyondaki zorluklar nedeniyle

birçok sorun ve hata meydana gelmektedir. Bu birlikte çalışabilirlik sorunu, büyük
olasılıkla inşaat sektörüne en yüksek etkiyi sağlamak için teknoloji liderliğindeki bir
değişiklik olduğu söylenen Yapı Bilgi Modellemesinin (BIM) benimsenmesiyle
desteklenebilir1 . Avrupa İnşaat
Endüstrisi Federasyonu, BIM'in daha geniş çapta benimsenmesinin 2025 yılına kadar
küresel altyapı pazarında %15-25 tasarruf sağlayacağını tahmin ediyor.
Avrupa genelinde BIM'in benimsenmesi inşaat sektörüne %10 tasarruf sağlayacaksa,

1,3 trilyon Euro'luk pazar için ek 130 milyar Euro üretilecektir.3
Bu kılavuzun amacı, inşaat müdürü için BIM'in rolünü ve olanaklarını tanıtmak

ve açıklamaktır. BIM'in inşaat sürecine nasıl yardımcı olabileceğini ve projelerin,
kişilerin ve kuruluşların bir BIM metodolojisini uygulamaktan nasıl yararlanabileceğini
göstermeyi amaçlar. Odak noktası, BIM'in ne olduğu ve inşaat aşamasında BIM'i
uygularken beklenebilecek faydalardır.
1
(ref. World Economic Forum WEF, Shaping the Future of Construction, 2016
http://www3.weforum.org/docs/WEF_Shaping_the_Future_of_Construction_Inspiring_
Innovators_redefine_the_industry_2017.pdf)
2
(ref. BCG, Digital in Engineering and Construction, 2016; McKinsey, Construction
Productivity, 2017) (ref FIEC, Yıllık Rapor, 2017)
3
13
BIM'in temel amacı, proje performansını artırmak ve daha iyi sonuçlar üretmektir. BIM,
inşaat yöneticisinin ilgili disiplinlerden veri ve bilgi toplamasına ve bunları daha etkin bir
şekilde iletmesine yardımcı olur. Burada BIM'in ne olduğu, inşaat sürecine nasıl yardımcı
olabileceği, tuzakların neler olduğu ve bunlardan nasıl kaçınılacağı ve inşaat yöneticisinin
inşaat aşamasında BIM'i nasıl uygulaması gerektiği hakkında bilgiler verilecektir. Odak
noktası inşaat aşaması ve inşaat yöneticisidir. Kılavuz, etkili bir üretimi kolaylaştırmak için
BIM'in uygulanması, geliştirilmesi ve kullanılması için bir çerçeve sunar.
2.2 YAPI BİLGİ MODELLEMESİ (BIM)
BIM, farklı profesyoneller için farklı şeyler ifade eder. Bazıları BIM'in bir yazılım
uygulaması olduğunu söylerken, diğerleri bunun binalarla ilgili bilgileri tasarlama ve belgeleme
süreci olduğunu söylüyor. Bazıları bunun bir binanın tasarımına, inşasına ve
bakımına yönelik bütünsel bir yaklaşım olduğunu söylüyor.
Şekil 2.1'in gösterdiği gibi, BIM pek çok şeydir ve büyük olasılıkla inşaat sektörü henüz tam
kapasitelerinin farkına varmamıştır. BIM, hem donanım hem de yazılım olarak teknoloji
ile iç içedir. Teknoloji hızla geliştikçe BIM de gelişmeye devam edecek.
Şekil 2.1. BIM, farklı profesyoneller için farklı anlamlara gelebilir.4
4
https://www.thenbs.com/knowledge/bim-for-all-dummies-or-not
14
Mimari, mühendislik ve inşaat (AEC) profesyonellerinin yanı sıra araştırmacılar,

BIM'in ne olduğu konusunda çeşitli görüşlere sahiptir:
“Yapı modellerini üretmek, iletmek ve analiz etmek için bir modelleme teknolojisi
ve ilişkili süreçler dizisi.” (Eastman ve diğerleri, 2008)
BinaSMART International5 , açık desteği destekleyen kar amacı gütmeyen bir kuruluş
BIM, BIM'i şu şekilde tanımlar:
“Yapılan tesislerin tasarımı, inşası ve işletilmesi için gerekli bilgileri

tanımlayabilmek ve gösterebilmek için yeni bir yaklaşım.”
BIM'in farklı tanımları olsa da, BIM'in bir projenin dijital bir temsilini oluşturmak
için bilgi ve teknolojiyi birleştirme Süreci olduğu konusunda ortak bir fikir birliği
vardır. Birçok kaynaktan gelen verileri bütünleştirir ve tasarım, inşaat ve
kullanımdaki operasyonel bilgiler dahil olmak üzere tüm zaman çizelgesi boyunca
gerçek projeye paralel olarak gelişir.6
Yapı Bilgi Modellemesi içindeki 'Bina' terimi yanıltıcı olabilir.

Binalara atıfta bulunmak yerine, terim inşa etmek fiili olarak düşünülmelidir.
Metodoloji, altyapı projeleri ve arazi etüdü dahil olmak üzere hem dikey hem de
doğrusal her tür inşaat projesine uygulanabilir.
Şekil 2.2. Geleneksel süreç ve BIM süreci.
5
Ulusal Yapı Bilgi Modeli (BIM) Şartı, Standart Projesi
BuildingSMART ittifakı, 2008.
6
Mordue S, Swaddle P, Philp D, Dummies için Yapı Bilgi Modellemesi (Wiley) 2015
15
Bu kılavuzda, bugün AEC sektöründe genel olarak olduğu gibi, BIM, bir bina veya
altyapı projelerinde dijital bilgilerin geliştirilmesi, kullanılması ve aktarılmasına
odaklanan, bu tür tesislerin tasarım, inşaat ve işletme aşamasını iyileştirmeyi
amaçlayan bir süreç olarak kabul edilmektedir.
BIM'in gerçek değeri, BIM'in “Ben”inde, yani toplanan, sürece entegre edilen ve ilgili tüm
taraflar arasında şeffaf bir şekilde paylaşılan bilgilerde yatmaktadır. Bilgi muhtemelen
en önemli yapı “malzemesidir”. Sektörün bir varlığın yaşam döngüsü boyunca doğru
bilgiye doğru zamanda erişmesi gerekir.
İnşaat aşamasında, tasarım aşamasındaki eksikliklerden dolayı birçok sorun ve

hata ortaya çıkmaktadır. İletişim, koordinasyon ve standardizasyondaki zorluklar ve
kısıtlamalar sektörün karşı karşıya olduğu sorunlar arasında yer alıyor.
Tasarım bilgilerinin etkin bir şekilde iletilmesi, bu birlikte çalışabilirlik sorunlarının
aşılmasında büyük rol oynamaktadır. BIM'in önemli bir rol oynayabileceği yer
burasıdır. Geleneksel bir süreçte belgeler ve çizimler proje paydaşları arasında
iletilir ve dosya her paylaşıldığında yeni bir dosya oluşturulur. BIM'de model, şekil
2.2'de gösterildiği gibi bilgilerin talep üzerine sağlandığı ve çekildiği bir veritabanı
görevi görür.
2.3 İNŞAAT YÖNETİCİLERİ İÇİN BİM NEDEN ÖNEMLİ?
BIM en çok tasarım ekibiyle ilişkilendirilir. İnşaat yöneticileri (CM) genellikle model
yazarlığına dahil olmayabilir, ancak başarılı bir proje sunmak için gereken temel
unsurların mevcut ve doğru olmasını sağlamada hayati bir rol oynarlar. İnşaat
yöneticileri, tasarım aşamasının ötesinde, bir projenin yaşam döngüsü boyunca
kullanılan süreçleri ve araçları anlamalıdır.
Varlığın başlangıcından işletime alınmasına ve kullanım ömrünün sonuna

kadar yönetilmesine ihtiyaç vardır. İnşaat yöneticilerinin faydalarını en üst düzeye
çıkarmak için BIM verilerini anlaması, sorgulaması, katkıda bulunması ve
doğrulaması gerekir. Yeni inşaat teknikleri, çizelgeleme, maliyet, kalite, koordinasyon,
üretim, sıralama ve tesis yönetimini daha iyi desteklemek
çalışma
için model
yöntemlerini
bilgilerinikullanarak
ve yeni
verilerin değerinden yararlanmaları gerekiyor. İnşaat yöneticisinin bu genişletilmiş
rolünün üstesinden gelebilmek için yeni araçları, süreçleri ve beceri setlerini dikkate
alması gerekiyor.
16
2.4 İŞBİRLİĞİ, BIM SÜRECİNİN KALBİ
Bir BIM sürecinin kalbinde işbirliği vardır. İşbirliğine dayalı bir ekip olarak çalışmak,
ortak hedeflere ulaşmak için daha iyi ve daha verimli çalışma yöntemlerinin
geliştirilmesini gerektirir. İnşaat sektörü için gelişmiş iletişim ve anlayış gibi birçok
avantajı beraberinde getirerek daha fazla üretkenlik, kalite ve maliyet kesinliğine yol
açar. Nihayetinde işbirliği daha iyi sonuçlarla sonuçlanır. İşbirliğine dayalı bir iş
akışı için doğru ortamı yaratmak, Kültür ve davranış, Süreç, Dijital araçlar ve
doğru sözleşme biçimlerinin dikkate alınmasını gerektirir.7
İşbirliğinin önemli bir başarısı, farklı proje ekipleri arasında iletişim kurma, değiş
tokuş etme, güncelleme ve veri kullanma becerisine bağlıdır. Bu, verilerin birlikte
çalışabilir olmasını gerektirir. Esasen 'Birlikte Çalışabilirlik', yazılımın BIM
verilerini değiştirme ve kullanma yeteneğidir. Aynı satıcıya ait farklı yazılımlar,
bir BIM projesinde birbirleriyle 'konuşabilir' olsa da, Birlikte Çalışabilirliği sağlamak
için gereken bir dizi yazılım çözümü önemli bir husus haline gelir. Diğer endüstrilerde,
birlikte çalışabilirlik hafife alınır. Açık-tescilli olmayan standartlar üzerinde
gelişmesi olmasaydı, İnternet'in başarısı bu kadar büyük olmazdı. Bu, cihazların,
hizmetlerin ve uygulamaların geniş ve dağınık bir ağ ağında birlikte çalışmasına
olanak tanır.
2.5 BUILDINGSMART İnşaat içinde,
buildingSMART8 'açık, uluslararası standartların oluşturulması ve benimsenmesi

yoluyla yapılı varlık ekonomisinin dönüşümünü yönlendiren dünya çapında
otoritedir'. BuildingSMART, inşaat sektörüne bilginin nasıl iletildiğini tanımlayan
ortak bir dil sağlar.
BuildingSMART ittifakı, BIM'i genellikle BIM üçgeni9 olarak adlandırılan üç temel

öğeye bölmüştür (bkz. Şekil 2.3). Üç unsurun her biri
7
Mordue S, Swaddle P, Philp D, Dummies için Yapı Bilgi Modellemesi (Wiley) 2015
8
http://www.buildingsmart-tech.org/
9
http://www.buildingsmart-tech.org/
17
terminoloji, süreç ve verileri kapsayan uluslararası bir standart tarafından

desteklenmektedir.
Şekil 2.3. BIM üçgeni (Kaynak: www.buildingsmart-tech.org)
Tablo 2.1 BuildingSMART metodolojisi
Bilgi entegrasyonu ve iletişimi Amaç

için unsurlar
Endüstri Temeli Sınıfları (IFC) Veri alışverişi için kurallar
Bilgi Dağıtım Kılavuzu (IDM) Veri alışverişi süreci
Uluslararası Çerçeve Ortak terimin eşlenmesi

Sözlükler (IFD)
BIM İşbirliği Formatı (BCF) koordinatların değiştirilmesi
Model Görünüm Tanımları (MVD) Süreçleri teknik gereksinimlere

dönüştürür
18
BIM'i pratikte kullanmak için bu kilit unsurlar mevcut olmalı ve açık, uluslararası
standartlar ve spesifikasyonlar üzerine inşa edilmelidir. Bu üç unsur bir kez yerine
getirildiğinde (bakınız şekil 2.3), BuildingSMART kavramının ve teriminin türetildiği
“akıllı bina” ile meşgul olmak için kullanılabilirler. Birlikte kullanıldıklarında,
bilginin etkin entegrasyonunu ve iletişimini sağlarlar. Belirli amaçlar için belirli bilgi
görünümlerinin tanımlarını ve BIM'de iş akışı iletişimini desteklemek için açık
bir dosya biçimini içeren iki ek destekleyici araç, süreçler sağlanır. Bunlar tablo 2.1'de
gösterilmiştir ve 5. bölümde daha ayrıntılı olarak tartışılmıştır. BuildingSMART
hakkında daha fazla bilgi http://www.buildingsmart tech.org/ web sitesinde bulunabilir.
2.6 BIM, SÜREÇ ODAKLI BİR ÇALIŞMA ŞEKLİDİR
Bu bölüm, teknoloji agonistik iş akışlarının ve veri alışverişlerinin veya Open

BIM'in önemini ele almaktadır.
Açık BIM yaklaşımı, yalnızca 'IFC'den daha fazlasıdır. Açık standartlar ve

katılım için bir taahhüttür. Open BIM, 'açık standartlara ve iş akışlarına dayalı
binaların ortak tasarımına, gerçekleştirilmesine ve işletilmesine yönelik evrensel
bir yaklaşım' olarak tanımlanır. Bu, açık buildingSMART Veri Modelini kullanan
BuildingSMART ve önde gelen birkaç yazılım satıcısının girişimidir.
İnşaat endüstrisinin kendileri için doğru olan 'türünün en iyisi' yazılım çözümlerini
seçmesine olanak tanır. Bu yaklaşım, hem küçük hem de büyük yazılım
satıcılarının rekabet edebilmesini mümkün kılar. Aşağıdaki Tablo 2.2, agnostik
iş akışları ve veri alışverişi kullanmanın bazı faydalarını göstermektedir.
19
Tablo 2.2 Open BIM kullanmanın yararları ve sonuçları.
Fayda Sonuç
Şeffaf, açık iş akışlarını Yazılım aracından bağımsız olarak tüm proje

destekler üyelerinin katılmasına ve katkıda bulunmasına izin verir
İşlemler için ortak bir dil oluşturur Endüstrinin ve hükümetin şeffaf ticari katılım,
karşılaştırılabilir hizmet değerlendirmesi ve
garantili veri kalitesi ile projeleri satın almasına
olanak tanır.
Varlık yaşam döngüsü Aynı verinin birden fazla girişini ve sonuçta ortaya
boyunca kullanım için kalıcı çıkan hataları önler.
proje verileri sağlar,
'Türünün en iyisi' çözümleri Küçük ve büyük (platform) yazılım satıcıları

destekler sistemden bağımsız olarak katılabilir ve rekabet
edebilir,
Daha kesin kullanıcı talebi Ürün verilerini doğrudan BIM'e iletir.

aramalarıyla çevrimiçi ürün
tedarik tarafına enerji verir
2.7 BIM İLE İLGİLİ ORTAK YANLIŞ ANLAMALAR
Bu üç unsur, IFC, IDM ve BsDD, herhangi bir BIM projesi için hayati öneme sahiptir. Bir
yazılım bir 3D model oluşturabiliyorsa, ancak IFC dosya formatına aktaramıyorsa,
verilerin değeri her zaman başkaları tarafından kullanılamaz. Proje içinde oluşturulan
veriler, projenin yaşam döngüsü boyunca etkin bir şekilde paylaşılmıyor ve iletilmiyorsa, bir
BIM projesinde çalışmıyorsunuz demektir. IFC dosya formatı, endüstrinin çeşitli
yazılımlar arasında veri ve bilgi paylaşmasına ve böylece sektördeki birlikte çalışabilirlik
sorunlarını en aza indirmesine olanak tanır.
Bazıları ayrıca BIM'i sadece bilgi toplama süreci olarak görür, ancak süreç veya bilgi, bilgi
modeli veya buildSMART veri sözlüğü (BsDD) olmadan tek başına duramaz.
Yaygın bir yanlış anlama, bilgi modelleri oluşturulduğunda çizimlere gerek olmadığını
varsaymaktır. Şu anda model genellikle şu amaçlarla paylaşılmaktadır:
20
çizimler, sözleşmeye dayalı dokümantasyon oluşturan modelin bir çıktısı olmak üzere
bilgilendirme amaçlıdır. Çizimler, bir inşaat işçisinin inşaat boyunca onlara rehberlik etmesi
için sahada güvenmesi gereken tek şeydir. İnşaat işçisine rehberlik etmek için bir bilgi
modelinden sayısız bilgi çıkarmak kesinlikle mümkündür, ancak bu yazılım, donanım
ve beceriler gerektirir. Gelecek, inşaat sektörüne şantiyede çizimleri gereksiz kılacak teknoloji
sağlayabilir, ancak bugün kağıt veya tablet üzerinde geleneksel çizimler gerekiyor.
BIM'in felsefe taşı olduğu ve uygulandığında sihir yapabileceği de yaygın bir yanlış
anlamadır. BIM işe yarıyor çünkü insanlar onu çalıştırıyor.
Her başarılı BIM projesinin arkasında, 3B modeller oluşturan, çakışma tespitlerini, 4B
çizelgelerini ve diğer BIM kullanım türlerini üstlenen doğru araçlara (yazılım ve donanım)
sahip yetenekli insanlar vardır. İnsanlar BIM çıktılarını tanımlar ve düzenler. Hiçbir
yazılım bunun yerini tutamaz.
BIM uygulandığında, tüm BIM tedariklerine uyan tek bir boyut yoktur .
Atılması gereken adımlar, alınması gereken kararlar ve değerlendirilmesi gereken riskler var.
İnşaat projelerinin tek bir ortak noktası vardır. Bunlar benzersizdir ve bu nedenle riskin
nerede yattığını ve sorunların nerede ortaya çıkma olasılığının olduğunu keşfetmek
için her birini değerlendirmek çok önemlidir. Ardından, BIM'in projenin katma değeri için bu
riskleri ve sorunları en aza indirmeye veya azaltmaya nasıl yardımcı olabileceğini
tanımlamak mümkündür.
BIM yazılımı pahalı olabilir. Yeni beceriler öğrenmek ve eğitim almak zaman alıcı ve
maliyetli olabilir. BIM'de inşaat tecrübesi olan kalifiye personel bulmak zordur. Bu nedenle BIM,
bir maliyet değil, bir yatırım olarak görülmelidir. İnşaat sürecine yardımcı olmaya
odaklanarak yukarıdan aşağıya desteklenmelidir.
2.8 BİLGİ MODELLERİ

Bir BIM modeli, grafiksel, grafiksel olmayan ve bağlantılı belgeler içeren zengin bir veri
kaynağı olan bir 'bilgi modeli' olarak düşünülebilir. Model, proje yaşam döngüsü boyunca
aşamalı olarak geliştirilir. Tipik olarak, bir model bir dizi yinelemeden geçecektir. İlk olarak
tasarım aşamasında geliştirilen bir tasarım amacı modeli veya Proje Bilgi Modeli (PIM)
olarak.
Bu model daha sonra tipik olarak mülkiyet tasarım ekibinden inşaat tedarikçilerine geçtiğinde
sanal bir inşaat modeline dönüştürülür.
Son olarak, işletme ve kullanım aşamalarında kullanılmak üzere Varlık Bilgi Modeli (AIM)
geliştirilmiştir.
21
Şekil 2.4. Bir pencerenin fiziksel ve işlevsel özellikleri

(Kaynak: NBIMS).
Bilgi modelleri, kendilerine bağlı fiziksel ve işlevsel özelliklere sahip öğelerden

veya nesnelerden ve ayrıca yakındaki nesneler ve boşluklarla ilişkiden
oluşan nesne yönelimli bir tasarımdır. Bir nesnenin bir örneği, Şekil 2.4'te
gösterildiği gibi bir penceredir.
Bu nesneler, Şekil 2.5'te gösterildiği gibi gerekli malzemeyi ölçmek gibi farklı
analiz türlerinin gerçekleştirilmesini sağlayan grafiksel ve grafiksel olmayan
bilgileri içerir.
Tek bir tesisin bilgi modeli, tek bir model dosyasından veya her bir ayrı etki
alanı modelinin (mimar, yapısal, sivil vb.) Ortak Veri Ortamında (CDE) bir
araya getirildiği veya tek modeli sunmak için bir araya getirildiği birden çok
model dosyasından oluşabilir. varlığın. Her disiplin kendi model ve
verilerinden hala sorumludur.
BIM'in CAD'den (Bilgisayar Destekli Tasarım) farklı olduğunu anlamak

önemlidir. Uygun eğitim olmadan, kullanıcıların BIM'i CAD sistemlerinin
yaptığı gibi çalışmaya zorlama olasılığı vardır. Gereken grafiksel ve
grafiksel olmayan bilgi miktarını ve ayrıca mevcut çıktıyı
belirlediğinden, modelin amacını belirlemek için zaman ayırmak önemlidir.
Bu bağlamda eski “Çöp içeri - Çöp dışarı” tabiri akılda tutulmalıdır.
22
Şekil 2.5. Nesne yönelimli bir tasarım üzerine inşa edilmiş

hesaplamalar (kaynak: Vico office10).
Şekil 2.6. BIM yapı taşları
10
http://www.vicosoftware.com/trimble-buildings/vico-office-integrated-3D-4D-5D BIM-for-
Construction
23
Bilgi modeli, varlığın tasarımı, inşası ve yönetimi boyunca karar verme sürecinin
ayrılmaz bir parçası haline gelir. Bu bilgi ve verileri sunmak için, bir BIM süreci ile
birlikte net bir strateji uygulanır. Amaç, tüm proje yaşam döngüsü boyunca akışkan
bir veri kullanımı akışı tanımlayarak yatırım getirisini en üst düzeye
çıkarmaktır. Müşteri, daha iyi kalite, verimlilik ve sürdürülebilir binalar ile sonuçlanan
daha eksiksiz bir bilgi alacaktır. BIM sürecinde, BIM destekli yazılımlar kullanılarak
bir bilgi modeli üretilir. Model 3D olarak görüntülenebilir ve manipüle edilebilir. Buna
ek olarak, kamu hizmetleri ve yapısal elemanlar gibi münferit yapı parçaları
arasındaki ve içindeki çakışmaları algılayan çakışma algılama yazılımı da
vardır. Bu, geliştirilmiş tasarım ve dolayısıyla şantiyede daha az değişiklik veya
çakışma yoluyla toplam işletme maliyetinde azalma sağlar. Yapılan tesislerin daha
güvenilir, sürdürülebilir ve erişilebilir hale getirilmesi.
Ayrıca, bilgi modeli, müteahhitler ve diğer proje katılımcıları arasında daha iyi
bir iletişim sağlayarak planlama yazılımına bağlanabilir. Proje takvimi daha
güvenilir ve iş akışı daha görsel hale geliyor, bu da malzeme, ekipman ve işçi tedarik
yönetimini daha etkili hale getiriyor.
2.9 BIM SÜRECİ

Bilgi Teslim Döngüsü, tüm bina yaşam döngüsünün farklı aşamalarında ilgili
bilgilerin üretilmesi için mantıklı bir çerçeve sağlar. İnşa etme, genişletme, yıkma
veya yenileme kararı, belirlenen ihtiyaca verilen yanıtın bir sonucu olacaktır. Bu
da bir müşteri özetine ve müşterinin bilgi ihtiyaçlarını tedarik zincirine açıkça
iletmesine yol açar.
Müşteri, bir varlığın teslimatı veya işletim aşamasıyla ilgili farklı türde bilgi
gereksinimlerinin sağlanmasından sorumludur. Bu bilgi, müşteri için neyin değerli
olduğuna bağlı olarak değişebilir. Bu gereksinimler, projeyle ilgili atamalara veya
talimatlara dahil edilebilecek ve tasarımcılara, mühendislere, yüklenicilere ve
tedarikçilere iletilebilecek şekilde ifade edilmelidir.
24
Şekil 2.7. İşbirlikçi BIM iş akışı.
İşveren Bilgi gereksinimleri (EIR), proje yaşam döngüsü boyunca teslim edilecek bilgileri
belirler. EIR içinde, özel bilgi gereksinimleri proje aşamalarıyla uyumlu hale getirilmeli
ve her aşamada müşterinin ihtiyaçlarına atıfta bulunulmalıdır. Yüklenicinin
tedarik zinciri, farklı bilgi gereksinimlerine sahip olacak olan yüklenici liderliğindeki
bir EIR'ye yanıt verirken, bir projede birden fazla EIR olması muhtemeldir.
AB BIM Görev Grubu, kamu sektörü için EIR'nin içeriğinin üç alana ayrıldığı bir el
kitabı yayınladı:
• Teknik: Yazılım platformlarının ayrıntıları, ayrıntı düzeylerinin tanımları

vb.
• Yönetim: Bir projede BIM ile bağlantılı olarak benimsenecek yönetim
süreçlerinin ayrıntıları • Ticari: BIM Modeli çıktılarının ayrıntıları,
verilerin zamanlaması
bilgi alışverişi ve tanımları 'Avrupa Kamu sektörü
tarafından Yapı Bilgi Modellemesinin Tanıtımı için El Kitabı', AB BIM web
sitesinden (www.eubim.eu) indirilebilir.
25
2.10 BIM YÜRÜTME PLANI (BEP)

Bir projede BIM'i uygularken, proje ekibi mümkün olan en kısa sürede BIM'in nasıl
yürütüleceğini planlamalıdır. Penn State Üniversitesi (PSU), proje ekibine BIM'in
nasıl uygulanacağı konusunda rehberlik etmek için BIM Proje Yürütme Planlama
Prosedürü (BEP) olarak geliştirilmiştir ve http://bim.psu.edu/Project/resources/
download_thank_you.aspx adresinden indirilebilir. .
Kılavuz, BEP oluştururken izlenecek yapılandırılmış bir prosedür sağlar.

Her inşaat projesi benzersizdir ve bu nedenle tek beden herkese uyar burada geçerli
değildir.
Bir BEP'in dört adımı vardır:
1) Proje planlama, tasarım, inşaat ve işletme aşamalarında yüksek değerli BIM

kullanımlarını belirleyin
2) Süreç haritaları oluşturarak BIM yürütme sürecini tasarlayın
3) BIM çıktılarını bilgi alışverişi şeklinde tanımlayın
4) Uygulamayı desteklemek için sözleşmeler, iletişim prosedürleri, teknoloji ve

kalite kontrol şeklinde altyapıyı geliştirmek
Bu yapılandırılmış prosedürü geliştirmenin amacı, bir projenin erken

aşamalarında proje ekibi tarafından planlamayı ve doğrudan iletişimi teşvik etmektir.
Planlama sürecini yöneten ekip, projede önemli bir rolü olan tüm organizasyonlardan
üyeleri içermelidir. Her projede BIM uygulaması için tek bir en iyi yöntem
olmadığından, her ekip proje hedeflerini, proje özelliklerini ve ekip üyelerinin
yeteneklerini anlayarak özel bir yürütme stratejisini etkin bir şekilde tasarlamalıdır.
BIM Proje Yürütme Planlama Kılavuzu, BIM Proje Yürütme Planlama BuildingSMART
Alliance™ (bSa) Projesinin bir ürünüdür. bSa, ABD'de Ulusal Yapı Bilgi Modelleme
Standardı™ (NBIMS) geliştirmekle görevlidir. Bu Kılavuz, proje ekipleri tarafından
BIM stratejilerini tasarlamak ve bir BIM Proje Yürütme Planı geliştirmek için
kullanılabilecek pratik bir kılavuz sağlamak için geliştirilmiştir. Temel modelleme ve
bilgi alışverişi kavramları, her yerde uygulanabilecek bir standardın geliştirilmesinde
bSa'nın uzun vadeli hedeflerini tamamlamak üzere tasarlanmıştır.
26
Projelerde BIM uygulamasının verimliliğini ve etkinliğini artırmak için AECOO

Endüstrisi.
Adım 1: BIM Hedeflerini ve Kullanımlarını Belirleyin
Bu adımda, BIM uygulaması için ölçülebilir hedefler tanımlanarak proje ve proje

ekibi üyeleri için BIM'in değeri açıkça tanımlanır.
Bu hedefler proje performansıyla bağlantılı olmalı ve ekibin yetenekleriyle ilgili
olmalıdır. Hedefler tanımlandığında, bu hedeflere yardımcı olmak için belirli
BIM kullanımları tanımlanabilir.
2. Adım: BIM Yürütme Sürecini Tasarlayın
Bu adımda, BIM süreci haritalanır. Projede uygulanan BIM kullanımları arasındaki

sıralamayı ve etkileşimi gösteren üst düzey harita, böylece ekip üyeleri iş süreçlerinin
diğer taraflarca gerçekleştirilen süreçlerle nasıl etkileşime girdiğini anlar. Her BIM
kullanımı için sorumlu ekip üyesi, örneğin bir çakışma tespiti haritası gibi
ayrıntılı bir süreç haritası tasarlar.
Adım 3: Bilgi Değişimlerini Geliştirin
Sonraki adım, ekip üyeleri arasındaki bilgi alışverişini tanımlamaktır. Burada

amaç, bilginin yazarının ne ileteceğini ve alıcının ne almayı bekleyebileceğini
tanımlamaktır. Bu adımda, her kullanım ve projenin her aşaması için bir geliştirme
düzeyi tanımlanır.
Adım 4: BIM Uygulaması için Destekleyici Altyapıyı Tanımlayın
Bu aşamada projenin gerekli öğeleri ve işlevleri belirlenmiştir. Bu adımda yazılım,

donanım, kalite kontrol prosedürleri, sözleşme dili, koordinatlar, adlandırma
prosedürleri, FTP sunucuları, proje görüntüleyici vb. konuları ele alması gereken
gerekli altyapı tanımlanır.
2.11 BİM OLGUNLUK DÜZEYLERİ

BIM olgunluk seviyeleri, bir BIM projesinin olgunluğunu tanımlamak için kullanılır.
Müşteri tedarik zincirinin ne sunduğunu açıkça anlayabilirken, tedarik zincirinin neyi
teslim etmesinin beklendiğini belirlemeleri açısından faydalıdırlar.
Sektörde her BIM seviyesinin tam anlamı hakkında bazı tartışmalar var. Bu
bölümde, geniş kavram açıklanmaktadır.
27
Seviye 0: PRE BIM
Bu aşama başlangıç noktasıdır, BIM'in uygulanmasından önceki durumdur ve proje

ekibi arasında işbirliği olmadığı anlamına gelir ve yönetilmeyen CAD olarak
tanımlanır.
2D belgeler büyük olasılıkla bilgi paylaşmak için kullanılır. 3B görselleştirmeler

kullanılabilse de, 2B tüm belgelerin temelidir. miktarlar, maliyet tahminleri ve
spesifikasyonlar genellikle görselleştirme modeli veya belgelerle bağlantılı değildir. Bu
aşamada dijital işbirliği yoktur. Çıktı, kağıt çizimler veya elektronik baskılar veya her
ikisinin karışımıdır.
Şekil 2.8. İngiltere'nin BIS-BIM Stratejisi11
11
http://www.bimtaskgroup.org/wp-content/uploads/2012/03/BIS-BIM-strategy-
28
Seviye 1: Nesne tabanlı modelleme
Model üretmek için nesne tabanlı 3B parametrik yazılım aracı kullanılmaktadır.

Kullanıcılar, bir yapının tüm aşamalarında modeller üretir ve bu model, 2B
dokümantasyon ve 3B görselleştirme için temel oluşturur.
Aşama 0 ve 1 arasındaki fark, küçük süreç değişiklikleri ve sözleşmeye dayalı ilişkilerdir.

Tipik olarak, 1. aşamada konsept çalışması için 3D CAD ile dokümantasyon ve ürün
bilgisi için 2D CAD karışımı. Verilerin elektronik paylaşımı, genellikle yüklenici
tarafından yönetilen ortak bir veri ortamından gerçekleştirilir.
Farklı disiplinler arasında işbirliği oluşmaz.
2. Seviye: İşbirlikçi BIM
Bu aşamada, farklı disiplinler, model tabanlı bir işbirliği süreci aracılığıyla

diğerleriyle aktif olarak işbirliği yapmaktadır. İşbirliği genellikle bulut tabanlı bir
uygulama aracılığıyla gerçekleşir. Sözleşme değişiklikleri gerekli hale gelir ve modeller
çeşitli analiz araçlarına bağlanabilir. Süreçler, modeller aracılığıyla değerlendirilir.
Her disiplin, paylaşılan tek bir model yerine kendi modelini inşa ediyor.
İşbirliği, bu seviyenin en önemli yönü haline gelen disiplinler arasındaki bilgi alışverişi
yoluyla ortaya çıkar. Tasarım bilgileri, bir Ortak Veri Ortamı (CDE) içinde ortak bir
dosya biçimi (IFC ve BCF gibi) aracılığıyla paylaşılır. Bu, kuruluşların verileri kendi
modelleriyle birleştirmelerini ve bilgileri daha sonra kullanmalarını sağlar.
Seviye 3: Entegre BIM (iBIM)
Bu düzeyde, anlamsal olarak zengin ağ tabanlı entegre modeller, proje yaşam döngüsü
aşamaları boyunca işbirliği içinde oluşturulur, paylaşılır ve sürdürülür.
Bu aşamadaki modeller, tasarım ve inşaatın erken aşamalarında karmaşık analizlere
izin verilen disiplinler arası nD modelleri haline gelir. Model çıktıları arasında iş
zekası, yalın inşaat ilkeleri, yeşil politikalar ve tüm yaşam döngüsü maliyeti bulunur.
Proje Yaşam Döngüsü artık aşamasızdır.
Bu aşamada, sözleşmeye dayalı ilişkilerde, risk tahsis modellerinde ve prosedür
akışlarında büyük değişiklikler gereklidir. Proje paydaşlarına iki yönlü erişim sağlamak
için, sonunda Entegre Proje Teslimini (IPD) kolaylaştıracak ortak bir disiplinler arası
model gereklidir. ve yeni yasal çerçeveler gerektirecektir.
29
2.12 BİM'İN FAYDALARI

BIM, doğru bir şekilde uygulandığında bir projeye sayısız fayda sağlayabilir ve bir inşaat
projesinin tüm aşamalarında veya bunlardan sadece birinde uygulanabilir. Örneğin,
aşağıdakiler yoluyla geliştirilmiş tasarım kalitesi ile sonuçlanabilir:
• Etkin analiz döngüleri, • Daha iyi

bilgi ve daha öngörülebilir saha koşulları sayesinde etkin prefabrikasyon, • Planlanan
inşaat programının gelişmiş görselleştirilmesi sayesinde sahada verimlilik, • Dijital
tasarım uygulamalarının kullanımında yenilik.
Aşağıdaki liste, tasarım ekibi, inşaat ekibi, tesis yöneticisi vb. gibi BIM'in AEC sektörüne
sunduğu bazı faydaları sunmaktadır.
BIM şunları sağlayabilir:
• Hizmetin yaşam döngüsü boyunca güvenilir, erişilebilir elektronik bilgi

yapı
• Arttırılmış doğruluk ve iyileştirilmiş kalite ile tasarım belgeleri • Daha iyi üretim
değeri • Karar verme için gelişmiş temel • Tasarım ve yapım sırasındaki
değişikliklerin genel görünümü • Tedarik siparişlerinde daha az değişiklik • Daha kısa
yapım süresi • Hata ve eksikliklerde azalma • İyileştirilmiş işletme ve bakım • Daha iyi
toplam sahip olma maliyeti
BIM, inşaat sürecinde gerekli olan, tümü karar verme ve denetleme sürecine yardımcı olan
çeşitli analizleri yapmanın daha verimli bir yolunu sunar ve öngörülen inşaatın gerçekleştirilme
olasılığını artırır. BIM, inşaat yöneticisinin ihtiyaç duyulduğunda gerekli bilgileri
çıkarmasını sağlayan araçtır. Bu tür analizlere bir örnek:
• İhtiyaç duyulan sarf malzemelerinin doğru niceliği kolayca değerlendirilebilir

model içinde
• Projenin tüm aşamaları boyunca maliyet analizi,
daha az zaman
• Tüm aşamalarda projenin daha iyi görselleştirilmesi. •

Yapılandırılabilirlik analizinin gerçekleştirilmesi daha kolaydır.
30
Yüklenici, projeyi fiziksel olarak inşa etmeden önce sanal olarak inşa ederek tasarımı
analiz edebilir, projeyi sıralayabilir ve projeyi dijital bir ortamda keşfedebilir.
Değişikliklerin katlanarak daha maliyetli olduğu inşaat sırasındaki alana göre dijital
ortamda değişiklik yapmak çok daha ucuzdur.
12
Şekil 2.9. MacLeamy eğrisi, geleneksel sürece karşı BIM iş akışı
Bir BIM planlarken ve oluştururken, tasarım ekibinin şekil 2.9'da gösterildiği gibi daha
kaliteli bilgileri toplaması ve analiz etmesi daha olasıdır.
Örnek olarak maliyet analizine bakalım. Bir BIM modeli, model içindeki değişkenler
hakkında daha doğru bilgi almayı kolaylaştıran nesne yönelimli tasarımdaki
nesnelerden oluşur. Tasarım değiştiğinde veya hangi malzemenin kullanılacağına
karar verilmesi gerektiğinde, mevcut BIM, farklı malzemelerin kullanımından
maliyetin nasıl etkileneceğini görmeyi kolaylaştırır. Bu nedenle değişikliklerin, tüm
tasarım değişikliklerinin ek maliyet içerdiği inşaat aşamasından ziyade tasarım
aşamasında meydana gelmesi daha olasıdır.
Tasarım amacı, her türlü 3B görünüm, video ve hatta artırılmış gerçeklik

aracılığıyla müşteriyle iletişim kurmak da daha kolaydır. Bu şekilde, müşteri
projeyi daha iyi anlamış olur ve muhtemelen yorum yapması veya talep etmesi daha olasıdır.
12
Patrick MacLeamy, AIA/ HOK
31
daha erken değişiklikler, müşteri ihtiyaçlarını daha düşük maliyetle karşılayan bir ürün,
bina ile sonuçlanır. Hepimizin bildiği gibi, inşaat aşamasında bir duvarı hareket ettirmek,
bir modelde bir nesneyi hareket ettirmekten daha pahalıdır.
13
Şekil 2.10. Şantiyede BIM
BIM'in inşaat müdürüne nasıl yardımcı olduğunun bir başka yönü de görsel
yardım ve sahada bilgi alma kolaylığıdır. Tipik bir şantiyede konuşulan birçok
farklı dil olabilir. Normalde 2B çizimler tasarım amacını iletmek için kullanılır,
ancak bir 3B model herkes için daha iyi bir görselleştirme sağlar. Bugün, şantiyede
modele ve çizimlere yerinde erişmek için bir iPad, akıllı telefon veya tablet üzerinde
uygulamalara sahip olmak mümkündür. Bu, bir kurulumun yeniden konumlandırılıp
konumlandırılamayacağını kontrol etmek için çalışma sayfasındaki birçok
farklı A1 çizimine bakmaktan daha etkili ve kullanışlıdır.
2.13 DİĞER METODOLOJİLER

İnşaat sektörü genellikle verimsiz ve savurgan olabilen düşük teknolojili bir sektör
olarak bilinir. BIM aracılığıyla bilgi teknolojisi, inşaat sürecini daha şeffaf hale
getirerek sektöre yardımcı olma potansiyeline sahiptir.
Anlamaya, işlerin yapılış şeklini değiştirmeye, süreçleri düzenlemeye ve israfı en
aza indirmeye yardımcı olur. BIM tek başına tüm bunları yapmayacak, ancak
sektöre inşaat süreçlerine yardımcı olacak araçları sağlıyor.
13
http://www.skanska.co.uk/about-skanska/innovation-and-digital-engineering/dijital
mühendislik-and-bim/the-expertise-of-our-people/
32
Bu bölümde, diğer metodolojiler ve BIM'in bunları nasıl etkilediği sunulacaktır. Önce Yalın
İnşaat arasındaki sinerji gözden geçirilir ve ardından oldukça yeni bir terminoloji olan Sanal
Tasarım ve İnşaat (VDC) tanıtılır.
2.13.1 Yalın İnşaat, BIM ve Entegre Proje Teslimi arasındaki

sinerji BIM artık yeni bir trend değil ve BIM'in vaat ettiği
faydaları anlayan paydaşlar var. Bu faydalar, değer maksimizasyonu
ve israfın azaltılması, yalın inşaatın vaat ettiği faydalarla
uyumludur. Yalın inşaat uygulamaları istense de istenmese de
sonuç benzerdir. BIM uygulamaları aslında yalın ilkelerin tam
etkisini sağlar. BIM'i kullanarak tüm süreçler daha yalın hale geldi,
israf azaldı ve değer arttı. BIM ve yalın inşaat ilkeleri birlikte
kullanıldığında, proje ekibi projenin teslimi ile ilgili karmaşık
dinamikler ve zorlu hedef hedeflerin üstesinden gelme konusunda
daha yetenekli hale geldikçe, inşaat süreci daha da geliştirilebilir. Gibi:
14,15
• Son ürün değişkenliğini azaltın • Üretim

değişkenliğini azaltın • Üretim döngü
sürelerini azaltın • Parti boyutlarını tek
parça akışına doğru azaltın • Çekme sistemlerini kullanın
• Değer üretimini doğrulayın ve doğrulayın • Konsensüs
ile karar verin • Gereksinimlerin tutarlılığını sağlayın
• İş süreçlerini standartlaştırın • Görselleştirin üretim süreci
Atık giderme
Bilgiyi entegre ederek, BIM kullanarak, çizimlerin ve belgelerin yeniden işlenmesi azaltılır, bu da
paydaşlar arasında daha iyi iletişim ve daha iyi çizim ve dokümantasyon kalitesi ile sonuçlanır.
Tasarım sürecinde ve sahada atık azaltılır. Tasarım bilgilerini maliyet tahmini, bütçe ve
programa bağlayarak manuel çalışmadan kaçınılır ve yönetim sisteminin bilgileri her zaman
senkronize edilir.
14
http://leanconstructionblog.com/Top-Ten-Synergies-between-Lean-Construction-and
BIM.html 15
http://ascelibrary.org/doi/pdf/10.1061/(ASCE)CO.1943-7862.0000203
33
Son kullanıcı veya müşteri açısından değerin belirlenmesi
Sanal gerçeklik, kurulacak tesisi tanımlamak için kullanılır. Müşteri ne alacağını görür
ve memnun kalmazsa eleştirebilir. Ayrıca tasarımın neden böyle olduğunun nedenlerini
açıklamak daha kolaydır.
Müşterinin neye değer verdiğini (değer akışı) sağlayan ve değer katmayan tüm adımları
ortadan kaldıran sürecin tanımlanması
BIM'deki yüksek düzeyde görselleştirme, proje ekibinin hem ürün hem de süreç tasarımını
aynı anda keşfetmesini sağladı. Sanal gerçeklik, değer akışının tanımlanmasına
yardımcı olarak, atık azaltmayı teşvik ederek ve değer katmayan adımları azaltarak
inşaat sürecini tanımlar.
Farklı adımlar arasındaki arayüzleri yöneterek kalan değer katan adımların kesintisiz
akışını sağlayın
Tüm taraflarla yakın koordinasyon içinde günlük görev atamalarını proaktif olarak değiştirme
yeteneğine sahip olmak, akışı yönetmeyi kolaylaştırır. Kontrol sistemlerinde iş akışını
görselleştirerek, saha içindeki ve dışındaki ekipler arasında daha derin bir işbirliği sağlar. 4D
zamanlama, darboğazları belirlemeye ve akışı iyileştirmeye yardımcı olur.
Müşterinin çekmesine izin verin - ihtiyaç duyulana kadar hiçbir şey yapmayın, sonra hızlıca
yapın
Modelin entegrasyonu nedeniyle, tasarım değişiklikleri, maliyet ve zaman ile ilgili

güncellemeler ile herhangi bir zamanda modelden bilgi kolayca alınabilir. Bilginin daha iyi
entegrasyonu, hataları azaltmalıdır. Yapım sürecinde çekme etkisi elde edilir ve
değişkenlik azaltılır.
Sürekli iyileştirmeler
BIM ile bağlantılı bir çalışma programı süreci planlar. Daha sonra temin edilirler ve ne
olduğu anlatılır ve ölçülür, yani mimarlara ve mühendislere verilen inşa edilebilirlik
raporları ile. Gelecekteki projelerde, tespit edilen hatalar büyük olasılıkla tekrarlanmaz.
şeffaflık
BIM tabanlı görselleştirme arayüzleri, süreç şeffaflığı sağlamak için önemli araçlardır.
Gerçekleştirilen sanal inşaat ve yüksek düzeyde proje görselleştirme, proje ortakları
arasında ortak bir anlayış geliştirmektedir. Yalın inşaat, erken dönemde paydaşlar
arasında daha iyi bir işbirliğine duyulan ihtiyacı vurgulamaktadır.
34
bir projenin aşamaları. Çapraz fonksiyonel bir ekibi kolaylaştırarak, proje paydaşları
için maksimum değer üretilebilir. Şeffaf bir süreç için iletişim ve veri paylaşımı
önemlidir. Bir BIM süreci, proje ekibini bir araya getirir ve etkin bir şekilde iletişim
kurmalarını ve veri paylaşmalarını sağlar. Bir saha sistemi BIM yazılımına
bağlandığında da şeffaf bir süreç kurulur ve proje paydaşları arasında sürekli bilgi
akışı sağlanır.
Yalın ilkeler ve BIM birbirine bağlı olmasa da aralarında güçlü bir sinerji vardır.
BIM uygulamaları, yalın ilkelerin tam etkisini sağlar. Etkili BIM, süreçle ilgilidir ve
yalın, yeni süreçlerin ve araçların uygulanması için bir işletim sistemidir. BIM,
organizasyonlar içinde tam olarak entegre olduğunda, IPD'ye ulaşılır, süreçler daha
yalın hale gelir, israf azalır ve değer artar. Yalın ilkelerle kullanıldığında BIM'in
değeri daha da artırılabilir. Bu iki yaklaşım aynı hedefleri hedefler, israfı azaltır
ve değeri artırır.
2.13.2 Sanal tasarım ve yapım (VDC)

Sanal Tasarım ve İnşaat (VDC), tasarım-inşaat projelerinin açık iş hedeflerinin
entegre çok disiplinli performans modellerinin (BIM modelleri) kullanılmasıdır.
ile destek ve halka açık
“Özünde, VDC nihayetinde tasarım, inşaat ve operasyonlar arasındaki uzmanlık

boşluklarını kapatmayı amaçlıyor; hem montajda hem de kullanımda önemli
ölçüde daha az israf olan tesisler gerçekleştirmek; ve tüm kullanım yaşam döngüsü
16
boyunca sakinlerine hizmet etme işlevi gören binalar yaratmak.”
BIM ve VDC arasındaki temel fark, BIM'de çıktının bir bilgi modeli/modelleri
olması, ancak VDC'de girdinin bir bilgi modeli/modelleri olmasıdır. VDC, bir VDC
çıktısının amacının tasarım ve yapım sürecine yardımcı olmak olduğu
tasarım ve yapım süreçlerine odaklanır.
VDC modelleri, proje performansının bazı yönlerini tahmin etmeleri, ilgili birçok şeyi
izlemeleri ve belirtilen proje hedefleriyle ilişkili olarak öngörülen ve ölçülen performansı
gösterebilmeleri anlamında performans modelleri olarak kabul edilir.17
16
L. Anderson ve diğerleri, 2016
17
"CIFE Mission Statement" CIFE web sitesi, Aralık 2007'de alındı
35
18
Şekil 2.11. VDC Uygulama Şeması
VDC'de bir BIM modeli bir bilgi modeli olarak kabul edilir. VDC, bir projenin
tasarlanabilen ve yönetilebilen yönlerine odaklanır. Bir VDC süreci, bir merkez
görevi gören BIM modelini içeren bir iş akışıdır. VDC süreçleri, sektöre yeni
teknolojileri uygulamaya ve yapılan işi bilgi modeline geri bağlamaya çalışır.
VDC hizmetleri, çakışma algılama, 3 boyutlu tarama veya 4 boyutlu zamanlama
gibi VDC'ye özgü belirli hizmetlerdir. Bir VDC ürünü, nokta bulutu veya veritabanı
gibi bir VCD hizmetinden elde edilen çıktıdır.
BIM modeli ise bir ortamın geometrisini ve verilerini simüle eder. Sanal,
geometrik, uzamsal ilişkisel bir veritabanıdır.
Bazı müteahhitler, tasarımcılardan veya müşterilerden herhangi bir BIM

modeli almamalarına rağmen, kendi organizasyonlarında VDC uyguluyorlar.
Bu durumlarda, müteahhit, inşaatı modellemek için zaman ve çaba harcamanın
ve bu verileri kendi süreçlerini optimize etmek ve bunu yaparak iş
performanslarını iyileştirmek için kullanmanın değerini görür. BIM ve VDC
çok benzer. PSU BEP kılavuzunda sunulduğu gibi BIM'in kullandığı VDC
hizmetleri olduğu söylenebilir. Temel fark, VDC projelerinin bunları kesinlikle
uygulayabilmesine rağmen, VDC'nin buildSMART Alliance tarafından
tanımlanmadığı standartlarda yatmaktadır.
18
L. Anderson ve diğerleri, 2016, s. 8
36
Proje BIM BIM

ihtiyaçları işlem Model(ler)
Giriş Çıktı
VDC
BİMproje
Projesi
T
VDC çıkışı,
BIM VDC
yani 4D
Model(ler) Hizmetler
zamanlama
Giriş Çıktı
Şekil 2.12. BIM projesine karşı VDC projesi
2.13.3 Entegre Proje Teslimi (IPD)

IPD, merkezi bir havuzda tutulan tek bir paylaşılan proje modeli kullanarak tüm
disiplinler arasında tam işbirliğini temsil eder. Tüm taraflar aynı modele erişebilir
ve bunları değiştirebilir ve bunun faydası, çelişkili bilgiler için bir risk katmanını
ortadan kaldırmasıdır.
Telif hakkı ve sorumluluk gibi konuların, sağlam randevu belgeleri ve yazılım

oluşturucu/okuma/yazma izinlerinin yanı sıra ortaklık gibi ortak riskli satın alma
yollarıyla çözülmesi amaçlanmaktadır. CIC BIM Protokolü gibi protokoller, mevcut
sözleşmelerde basit bir değişiklik yoluyla bunlar için hüküm sağlar.
Oluşturulan model anlamsal olarak zengindir, paylaşılır ve proje yaşam döngüsü

aşamaları boyunca işbirliği içinde sürdürülür. Model çıktıları arasında iş zekası,
yalın inşaat ilkeleri, yeşil politikalar ve tüm yaşam döngüsü maliyeti bulunur.
IPD ilkeleri, sözleşmeye dayalı düzenlemelere uygulanır ve erken tasarımdan proje

devrine kadar kilit katılımcılar arasında sıkı bir işbirliği gereklidir.
AIA California Council, Entegre Proje Teslimini (IPD) şu şekilde tanımlamaktadır:

“İnsanları, sistem iş yapılarını ve
37
uygulamaları, tasarım, üretim ve inşaatın tüm aşamalarında israfı azaltmak ve verimliliği

optimize etmek için tüm katılımcıların yetenek ve anlayışlarından işbirliği içinde
yararlanan bir sürece dönüştürüyor.” IPD ilkeleri sözleşmeye dayalı düzenlemelere uygulanır
ve IPD ekipleri genellikle sahip, tasarımcı ve yüklenici temel üçlüsünün çok ötesindeki
üyelerden oluşacaktır. Şekil 2.13'te gösterildiği gibi, erken tasarımdan proje teslimine kadar
kilit katılımcılar arasında sıkı bir işbirliği gereklidir. IPD, BIM olmadan teslim edilebilir,
ancak gereken işbirliğini verimli bir şekilde elde etmek için BIM etkili bir araçtır.
İşbirliği IPD'si üzerine kuruludur ve aşağıdaki iş modellerine en uygun olanıdır:
• kilit katılımcıların erken katılımını teşvik etmek,
• risk ve ödülü adil bir şekilde dengelemek,
• “proje için en iyisi” davranışını ödüllendiren ücret yapılarına sahip olmak,
• açık iletişimi bozmadan sorumlulukları açıkça tanımlayın ve

risk almak,
• ekip etrafında oluşturulmuş yönetim ve kontrol yapılarını uygulamak

uygun şekilde kolaylaştırma ile karar verme.
IPD, alan teknolojilerinin, süreçlerin ve politikaların bir birleşimi olarak BIM'in uzun vadeli
vizyonu olarak tanımlanır. Bu terim, kaynak kaynaklarından bağımsız olarak tüm ilgili
BIM vizyonlarını dahil etme girişimi olarak kullanılır.
38
Şekil 2.13. Geleneksel tasarım süreci ve IPD tasarım süreci.
39
BÖLÜM 3
BİM TEMELLERİ
(IB KJARTANSDÖTTIR,
JT SNÆBJÖRNSSON)
3.1 ARKA PLAN

BIM modelleri, bir tesisin tasarımına, inşasına ve işletilmesine yardımcı olmak
ve yardımcı olmak amacıyla bir projede çeşitli şekillerde kullanılır. Bu bölümde
Geliştirme Düzeyi ve BIM kullanımları açıklanmaktadır. Ayrıca, BIM'in satın
alma yöntemleri ve inşaat müdürü üzerindeki etkisi gözden geçirilir.
3.2. GELİŞİM DÜZEYİ (LOD)

Bir bilgi modeli, geometri ve şekil gibi grafiksel verileri ve performans gereksinimleri
ve diğer ilişkili belgeler gibi grafiksel olmayan bilgileri birleştirir. Tasarım ve yapım
aşamasındaki her aşamada, modeldeki nesneler EIR'de gerektiği / belirtildiği gibi
gelişir. Tanım Düzeyi veya Geliştirme Düzeyi (LOD), nesnenin hangi grafiksel ve
grafiksel olmayan bilgileri içermesi gerektiğini açıklamak için kullanılan terimdir.
BIM Yürütme Planı (BEP), verilen her bir proje dönüm noktası veya belirli BIM
kullanımı için gereken LOD hakkında bilgileri üretmekten kimin sorumlu olduğunu
tanımlayan ayrıntılı bilgiler içerir.
Bazı kuruluşlar bunun için bina özelliklerini sınıflandırma, maliyet tahmini ve

maliyet analizi için standartlar olan Uniformat (Kuzey Amerika) veya Uniclass'a (İngiltere)
dayalı bir şablon sağlar. Bazı modelleme yazılımlarında bu sınıflandırma
sistemleri yerleşiktir veya eklenebilir. Diğer sınıflandırma sistemleri bazı ülkelerde
mevcuttur ve kullanılmaktadır, örneğin Danimarka, Finlandiya, Norveç. Diğer kurum
ve kuruluşlar BIMForum, AIA, Penn State, Senato Mülkleri (Finlandiya), Statsbygg
(Norveç) gibi LOD'nin her yapı elemanı için tanımlandığı LOD spesifikasyonlarını
sağlar. Bu spesifikasyonlar genellikle tasarım ve/veya inşaat sözleşmelerinin bir ekidir.
40
LOD tanımlandığında, neyin üretileceğini bilmek önemlidir. Bu aşamayı kek pişirmeye

benzetebiliriz; çikolatalı kek mi, havuçlu kek mi istiyorum? Hangisini bilmiyorsam, o zaman
bakkal listesini nasıl tanımlayabilirim? LOD'yi tanımlayabilmek için projeyi analiz etmeniz
(bir pasta seçin) ve projede hangi BIM kullanımlarının uygulanacağını, dolayısıyla
BEP'deki 2. adımı tanımlamanız gerekir. Bir sonraki adım, projede uygulanacak her
BIM kullanımı için modelin ihtiyaç duyulan tüm bilgileri ve geometriyi içermesini sağlamak
için LOD'yi tanımlamaktır. LOD'nin temelleri 4. bölümde tartışılmaktadır.
Çeşitli nesneler için LOD tanımı bir projeden diğerine farklılık gösterebilir. LOD tanımı,
projede hangi BIM kullanımlarının uygulanacağına ve projelerin kilometre taşlarında
hangi bilgilere ihtiyaç duyulduğuna bağlıdır. LOD tanımlandığında, "herkese uyan tek
bir çözüm" yoktur.
Ne yazık ki, bazı proje ekipleri bu adımı atlamayı tercih ediyor, bu da genellikle sürecin
sonraki aşamalarında sorunlara yol açarak modelin yeniden çalışılmasıyla sonuçlanıyor,
bu da zaman alıcı, israf ve görev gecikmesine neden olabilir veya bir BIM kullanımı
gerçekleştirilemez.
3.3. BİM ÖLÇÜLERİ
BIM modelleri genellikle boyutlara ayrılır. Geleneksel bir projede bilgi, 2B çizimler ve
metinlerle temsil edilir. 2D çizimlerdeki geometri, bilgilerin alıcısının eksik olanı
yorumlaması için bırakıldığı çizgiler ve eğrilerle tanımlanır. Ayrıca, neyin çizildiğine
ilişkin bilgiler genellikle başka bir belgedeki teknik özelliklerde açıklanır ve çizime bağlantı
yoktur. Değişiklikler meydana geldiğinde, miktarları, metni, çizgileri ve eğrileri nerede
değiştireceklerini hatırlamak ekip üyelerine kalmıştır.
Mevcut BIM literatüründe, BIM boyutlarına değil, BIM'in beş temel kullanımına dayanan
özel amaçlı modellere atıfta bulunmak için artan bir eğilim vardır:
• Model tabanlı koordinasyon •

Model tabanlı zamanlama • Model
tabanlı tahmin • Model tabanlı
tesis yönetimi ve • Model tabanlı analiz
BIM modelinin doğrudan temel kullanımına atıfta bulunmak, tahmin için bir model
oluştururken 4. boyutun eklenmesi gerektiğini varsayan BIM boyutlarına atıfta bulunmaktan
daha mantıklı olabilir . Bazı projelerde,
41
modelleme çalışması, spesifik analiz, yani hafif analiz veya yapısal analiz
gerçekleştirmeyi amaçlar.
19
Şekil 3.1. Farklı BIM boyutları
Aşağıdaki alt bölümlerde, BIM boyutları açıklanmakta ve temel faydalara işaret

edilmektedir.
rd
3 Boyut
Bir 3B BIM modeli, bilgi modelini oluşturan 3B nesneleri içerir.

Bu nesneler, sanal bir gerçeklikte bina veya bina alanlarını temsil eder.
Bu 3B nesneler, minimum olarak uzunluk, genişlik ve yükseklik hakkında bilgi
içerir. Malzeme ve bitiş gibi diğer bilgiler de uygulanabilir. Bir 3B bilgi modelinin
temel faydaları, geliştirilmiş koordinasyon, etkinleştirilmiş görselleştirme ve genel
bilgi toplamadır. 3B modelleme, 3B modelleme yazılımı ve LOD tanımı
gerektirir.
19
http://ndbim.com/index.php/pt/home-pt/bim
42
20
Şekil 3.2. Görselleştirme için kullanılan bir 3B model.
4 inci Boyut - zaman
4. boyut, genellikle 4B modelleme veya model tabanlı zamanlama olarak adlandırılan

3B'ye zaman eklemeyi ifade eder . Bu, Vico Office21, Synchro22 veya Navisworks23 gibi bir
4B zamanlama aracı kullanılarak 3B modeldeki nesneleri inşaat planındaki bir göreve
bağlayarak yapılır . Bu yaklaşım, karmaşık projelerin nasıl planlandığını
değiştiriyor, tüm inşaat projesinin veya sadece bazı aşamalarının görselleştirilmesini ve
görevlerin zamanlamasının iş akışını kimin etkilediğini görmeyi mümkün kılıyor.
Bu, planlanan ve gerçek çizelgelerin karşılaştırmasını içerir; kısıtlı faaliyetlere
(yani yıkım, kalıcı inşaat ve geçici inşaat), saha kullanım planlaması ve daha
fazlasına yönelik planlanmış sıranın doğrulanması gibi zamana dayalı çatışmalar.
Projenin tüm aşamalarında 4D model kullanılabilir. Kavramsal tasarım sırasında site

lojistiğini tartışmak için kullanılabilir. İnşaat aşamasında, tamamlanan işin maliyetlerini
doğrulamak, iş sahiplerine işi göstermek, sağlık ve güvenlik talimatları sağlamak ve
tamamlanan iş için mal sahibine taşeron faturalarını doğrulamak için kullanılabilir. 4D
zamanlama bir kez ayarlandığında, bakımı ve güncellenmesi için çok az çalışma
gerektirir.
20
http://archvirtual.com/2013/04/15/revit-and-oculus-rift-via-unity3d-experiencing
bim-in-virtual-reality/
21
http://www.vicosoftware.com/products/Vico-Office
22
https://www.synchroltd.com/products/synchro-pro/
23
https://www.autodesk.com/products/navisworks/overview
43
24
Şekil 3.3. 4D modeli
4D modelleme, şantiyedeki inşaat faaliyetlerini ve alan gereksinimlerini

anlamada tüm paydaşlara anında netlik sağlama yeteneği nedeniyle BIM'in
çok popüler bir boyutu haline geldi.
Şekil 3.4. Planlananları karşılaştırmak için kullanılan 4D model

gerçek inşaat programı ile karşılaştırıldığında. 25
4B modelleme, 4B zaman çizelgesi ve 4B sıralama olarak adlandırılabilir.

4B zaman çizelgesi, 3B nesneleri inşaat planına bağlama ve her nesne için
zamanı tanımlama sürecidir. Çıktı, tüm inşaat aşamasının sanal bir
animasyonudur. Düzgün yapıldığında, işçilik, ekipman ve lojistik dahil
olmak üzere tüm şantiyeyi kontrol etmek mümkündür. 4B sıralama, 3B
nesnelerin bir sırayla düzenlendiği yerdir, zaman çok önemli değildir.
24
https://www.pinnaclecad.com/services/4d-construction-simulation/
25
https://www.linkedin.com/pulse/integration-between-4d-simulation-mobile
technology-reality-elgohari
44
bu senaryo. Amaç, komplikasyonları ve risk faktörlerini daha iyi anlamak için sahada
çalışmaya başlamadan önce iş akışını analiz etmektir.
4D modellemenin başarılı olması için, hangi yazılımın kullanılacağının

yanı sıra inşaat sırasını ve çizelgeleme mantığını anlayan yetenekli kişileri
ekibe entegre etmek önemlidir.
5
_ Boyut - Maliyet
5B modelleme veya modele dayalı tahmin, maliyet bilgilerine ek olarak 4B modeldir.

Model tabanlı bir çizelge veya 4D çizelge, mal sahibinin, yüklenicinin belirli bir zamanda
faturalandırması gereken tam tutarı bilmesini sağlayan maliyet bilgileriyle
ilişkilendirilir. Geçtiğimiz yıllarda, 5D tahminlerin bir kalkış şeklinde yapıldığı,
modelin malzeme miktarlarını çıkarmak ve tahmin amacıyla bu malzemelerle
maliyetleri ilişkilendirmek için kullanıldığı yöntem yeniden tanımlandı.
LOD düzgün bir şekilde tanımlanıncaya kadar modelin doğru tahminler

sağlayamayacağına dikkat edilmelidir. 5. boyutun uygulanmasında başarıya ulaşmak
için hem teknoloji hem de maliyet tahmininde deneyimli personele ihtiyaç vardır .
inci
6 Boyut - Tesis Yönetimi 6. boyut Tesis Yönetimine
ayrılmıştır ve bina veya yapının yaşam döngüsü boyunca mal sahiplerinin

maliyetlerini azaltmak için model bilgisinden yararlanmaya odaklanır. Bazen 6D BIM
modellerine Varlık Bilgi Modelleri (AIM) denir.
Bir 6D model, önceki boyutlardan gelen tüm bilgileri mutlaka içermez. Tasarım ve
inşaat aşamasında tesisin işletilmesine ilişkin bilgiler toplanır. Model, bir duvarın
rengi, kapı tipleri, çatı keçesindeki bakım sıklığı, ampul tipi vb. hakkında bilgi
içermelidir, ancak genellikle takviye çubuklarının boyutu gerekli değildir. Zaman ve
maliyet dahildir, ancak burada amaç bakım sıklığı hakkında bilgi toplamak ve
işletme maliyetini analiz etmektir.
Tesis yönetimine ilişkin bilgiler, genellikle Ulusal Yapı Bilimleri Enstitüsü tarafından
geliştirilen İnşaat Operasyonları Bina Bilgi Değişimi (COBie) adlı bir bilgi alışverişi
standardı kullanılarak toplanır. Amaç, varlık verilerini geometrik bilgilerden ayrı
bir varlık olarak sunmaktır.
45
Analiz (nD)
Model tabanlı analiz veya nD modelleme, genellikle tesisin kiracıları/kullanıcıları,
çevresel ve sürdürülebilirlik konularıyla ilgili niteliksel maliyetler tarafından yönlendirilen
çeşitli analizler için kullanılan bilgi modellerini ifade eder. Bu analizler ayrıca yangın
güvenliği, akustik, rüzgar yönüne göre binanın yönü, doğal havalandırma için ısı
kazancı, gün ışığı analizi veya Yaşam döngüsü maliyeti (LCC) olabilir. Bu tür modellerde,
zaman ve maliyet yalnızca analiz türü gerektiriyorsa önemlidir.
Model tabanlı analiz, tasarım sürecinin başlarında daha iyi ve daha doğru karar vermeyi
sağlar. nD modellemenin başarılı olması için genel bir 3D modelleme yazılımına
çeşitli eklentiler ve ayrıca uzman personele ihtiyaç vardır.
3.4 İNŞAAT AŞAMASINDAKİ BIM KULLANIMLARI
BIM kullanımları, BIM sürecinin gerçek çıktılarıdır. Penn State Üniversitesi (PSU),
proje geliştirmenin proje aşamasına göre düzenlenen 25 BIM kullanımı belirlemiştir. Bu
BIM kullanımları, BIM Yürütme Projesi web sitesinde mevcuttur.
26
Bu bölümde, inşaat aşamasındaki BIM kullanımları, Penn State University kılavuzlarında

sunulduğu şekliyle açıklanmaktadır. Anahtar kullanımlar aşağıdaki alt bölümlerde
tanıtılmakta ve daha ayrıntılı olarak açıklanmaktadır.
3.4.1 Mevcut Koşul Modelleme veya Alan Yakalama

Bir saha, sahadaki tesisler veya belirli bir alan veya tesis içindeki bir alan için mevcut koşulların
bir 3B modeli geliştirilir. Model birçok şekilde geliştirilebilir; Hedefin ne olduğuna ve proje için
neyin en değerli olduğuna bağlı olarak modelleme yazılımı, lazer tarama ve diğer ölçme
teknikleri. Lazer tarama kullanıldığında, BIM modeline bağlanabilen ve alanı modellemek
veya mevcut modelleri doğrulamak için kullanılabilen son derece hassas bir 3B nokta bulutu
oluşturulur.
26
http://bim.psu.edu/Uses/default.aspx
46
27
Şekil 3.5. 3D lazer tarama, koordine etmek için kullanılan bir bilgi modeli
Günümüzde geliştirme yazılımı hızla gelişmektedir, bu nedenle özel eklentilerin

kullanımıyla neredeyse doğrudan nokta bulutundan modelleme yapmak mümkündür.
Faydalar:
• Mevcut durum belgelerinin verimliliğini ve doğruluğunu artırır • Gelecekteki

kullanımlar için belgeler sağlar • Gelecekteki modelleme ve 3B koordinasyona yardımcı
olur • Yerine getirilmesi gereken işin doğru temsilini sağlar • Muhasebe amaçları için
gerçek zamanlı miktar doğrulaması • Ayrıntılı yerleşim bilgileri sağlar • Afet öncesi
planlama • Afet sonrası kayıt • Görselleştirme amaçlı kullanım
Gereksinimler:
• BIM destekli modelleme yazılımı • Lazer

tarama nokta bulutu işleme yazılımı
27
http://haskell.com/Recursos/Octubre-2014/Estudio-de-Caso-El-escaneo-laser-en-3D
y-el-Model
47
• 3D lazer tarama •
Geleneksel ölçme ekipmanı
Personel becerileri:
• Bir 3B modeli manipüle etme, gezinme ve gözden geçirme

yeteneği • Yapı Bilgisi Model yazma araçları bilgisi • 3B lazer tarama
araçları bilgisi • Geleneksel ölçme araçları ve ekipmanı bilgisi • Bir
3B tarafından oluşturulan büyük miktarda veri arasında geçiş
yapma yeteneği
lazer taraması
• "Değer" eklemek için hangi düzeyde ayrıntı gerektiğini belirleme yeteneği

projeye
• 3B lazer tarama ve/veya geleneksel araştırma verilerinden Bina Bilgi Modeli
oluşturma yeteneği
3.4.2 Maliyet Tahmini veya Miktar Alım Bilgileri modelleri,

daha hızlı modellenen malzemelerle doğru miktar alımları ve maliyet
tahminleri oluşturmak için kullanılır. Burada model, daha sonra bir maliyet
tahmini hesaplayan bir maliyet veritabanına bağlanır.
Faydalar:
• Karar verme sürecine yardımcı

olun • Proje ve inşaat elemanlarının daha iyi görsel temsili
tahmin edilmelidir
• Tasarımın erken karar verme aşamasında ve inşaat sırasındaki değişiklikler
de dahil olmak üzere yaşam döngüsü boyunca mal sahibine daha doğru maliyet
bilgileri sağlayın
• Miktar alımları ve maliyet tahminlerinde geçen süreyi azaltın
• Tahmincilerin tahminde daha fazla değer katan faaliyetlere odaklanmasına izin
verir, örneğin: inşaat montajlarının belirlenmesi, yüksek kaliteli tahminler için
gerekli olan fiyatlandırma ve faktoring risklerinin oluşturulması • Bir inşaat
programına eklenir ( 4D Model gibi), BIM tarafından geliştirilen bir maliyet tahmini,
inşaat boyunca bütçelerin izlenmesine yardımcı olabilir • Sahibin bütçesi
dahilinde farklı tasarım seçenekleri ve konseptlerinin daha kolay araştırılması
• Belirli nesnelerin maliyetlerini hızlı bir şekilde belirleme • Bu son derece
görsel süreç aracılığıyla yeni tahmincileri zorlamak daha kolay
48
Gereksinimler:
• Doğru kalite ve doğrulukta 3B model • Model

tabanlı tahmin yazılımı • Tasarım geliştirme
yazılımı • Uniformat veya Uniclass verileri gibi
maliyet verileri • Tahmin yalnızca modelin LOD'si
kadar doğru olacaktır.
Yetenekler:
• Özel tasarım modelleme prosedürlerini tanımlama yeteneği

doğru miktar kalkış bilgisi
• Uygun tahmin düzeyi için miktarları önceden belirleme yeteneği • Tahmin için
kullanılabilir miktarları elde etmek için modelleri manipüle etme yeteneği
28
Şekil 3.6. Vico Office'te 5D modelleme.
28
https://network.aia.org/technologyinarchitecturalpractice/events/new-item
49
3.4.3 Aşama planlaması

Aşama planlaması, bir şantiyede yenileme, ekleme, güçlendirme veya
inşaat sırasını ve alan gereksinimlerini göstermek için aşamalı
kullanım planlamak için kullanılan bir 4D model süreci olarak
tanımlanır. 4B modelleme, proje paydaşlarına projeyi çok daha iyi
anlamalarını sağlayan çok güçlü bir görselleştirme ve iletişim aracıdır.
Aşama planlaması, günümüzde kazanan sözleşmeleri seçerken ve işin nasıl

yürütüleceğini bildirirken kullanılmaktadır. Bu, tasarım, evreleme, aşamalandırma,
erişim gereksinimi, zamanlama ve diğer nitelikleri içerebilir.
Değer:
• Paydaşlar için aşama takviminin daha iyi anlaşılması,

projenin kritik yolunu gösterir
• Sahadaki alan çakışmalarına birden fazla seçenek ve çözüm sunan dinamik
doluluk planları • İnsan, ekipman ve malzeme kaynaklarının planlamasını
Projeyi daha iyi planlamak ve maliyeti tahmin etmek için BIM

modeli • İnşaat sürecinden önce belirlenen ve çözülen alan ve çalışma alanı
çakışmaları • Pazarlama amaçları ve tanıtım • Program, sıralama
veya aşama sorunlarının belirlenmesi • Daha kolay inşa edilebilir,
çalıştırılabilir ve bakımı yapılabilir proje • Tedarik durumunu izleyin • İş
sahalarında artan verimlilik ve azalan atık • Projenin mekansal
karmaşıklıklarının iletilmesi, planlama bilgileri,
ve ek analizlerin yürütülmesini desteklemek
Gereksinimler:
• Tasarım Yazma Yazılımı •

Planlama yazılımı • 4D
modelleme Yazılımı
Yetenekler:
• İnşaat planlaması ve genel inşaat süreci bilgisi. 4B model bir programa

bağlıdır ve bu nedenle yalnızca bağlı olduğu program kadar iyidir. • Bir
3B modeli manipüle etme, gezinme ve inceleme yeteneği.
50
• 4D yazılım bilgisi: geometriyi içe aktarın, çizelgelere olan bağlantıları yönetin,

animasyonları üretin ve kontrol edin, vb.
3.4.4 Saha Kullanım Planlama Bilgi

modelleri, inşaat sürecinin birçok aşamasında sahadaki kalıcı ve
geçici tesisleri görselleştirmek için kullanılır. Model, alan ve sıralama
gereksinimlerini sahada iletmek için 4D programla da bağlantılı
olabilir. Ayrıca, işgücü kaynakları, ilgili teslimatlarla birlikte malzemeler
ve ekipman konumu hakkında bilgiler.
Şekil 3.7. Site Kullanım planlaması29
Değer:
• İnşaatın tüm aşamaları için geçici tesisler, montaj alanları ve malzeme

teslimatları için saha kullanım düzenini verimli bir şekilde oluşturun • Potansiyel
ve kritik alan ve zaman çakışmalarını hızlı bir şekilde belirleyin • Güvenlik
endişeleri için saha düzenini doğru bir şekilde değerlendirin • Uygun bir inşaat
şeması seçin
29
Per Aarsleff, Danimarka tarafından bir projeden bir rakam
51
• İnşaat sırasını ve düzenini herkese etkili bir şekilde iletin

İlgili taraflar
• Site organizasyonunu ve alan kullanımını inşaat olarak kolayca güncelleyin
ilerler
• Site kullanım planlaması için harcanan süreyi en aza indirin
Gereksinimler
• Tasarım yazma yazılımı •

Planlama yazılımı • 4D model
entegrasyon yazılımı • Ayrıntılı
mevcut koşullar saha planı
Yetenekler:
• Bir 3B Model oluşturma, değiştirme, gezinme ve inceleme yeteneği • 3B

modelle inşaat programını değiştirme ve değerlendirme yeteneği • Tipik inşaat
yöntemlerini anlama yeteneği • Saha bilgisini teknolojik bir sürece çevirme yeteneği
3.4.5 3D Koordinasyon ve Çakışma algılama
Çatışma algılama yazılımı, bina sisteminin 3B modellerini karşılaştırarak alan

çakışmalarını koordine etmek için kullanılır. Buradaki amaç, kurulumdan önce büyük
sistem çakışmalarını ortadan kaldırmaktır. Her sistem ve alt sistem, görsel anlama
kolaylığı için renk kodludur.
Çakışma algılamaları ya geometriye ya da kural kümelerine dayalıdır. Geometri tabanlı

çakışma algılama, iki veya daha fazla nesnenin çakıştığını algılar. Kural tabanlı
çakışma algılama, binaya göre, örneğin bir nesnenin bir kapının önüne yerleştirildiğini
ancak engel oluşturmadığını veya temelsiz bir döşeme üzerine bir sütun yerleştirildiğinde,
binaya göre bir alanın olması gerektiği kadar büyük olup olmadığını algılar. sahibinden
düzenlemeler veya alan gereksinimleri. Tasarımın kalitesini kontrol etmek için kural tabanlı
çakışma tespiti kullanılır.
Değer:
• Bir model aracılığıyla bina projesini koordine edin

• Alan çatışmalarını azaltın ve ortadan kaldırın; diğer yöntemlere kıyasla
RFI'leri önemli ölçüde azaltan
• İnşaatı görselleştirin
52
Şekil 3.8. Solibri30'da çakışma algılama kuralı setleri
• Üretkenliği artırın •
İnşaat maliyetini azaltın; potansiyel olarak daha az maliyet artışı (yani daha az değişiklik
siparişler) • İnşaat süresini kısaltın

• Sahada üretkenliği artırın •
Yerleşik çizimler kadar daha doğru
Gereksinimler

Model İnceleme Yazılımı
Yetenekler:
• İnsanlarla ve proje zorluklarıyla başa çıkma becerisi • Bir

3B modeli manipüle etme, gezinme ve inceleme becerisi • Tesis
güncellemeleri için BIM model uygulamaları bilgisi • Bina sistemleri
bilgisi.
30
https://www.solibri.com/faq/clearing-checking-results-in-solibri-model-checker/
53
Şekil 3.9. Kural tabanlı çakışma algılamaya bir örnek olarak, kapının önündeki alan
31
yazılım tarafından "işgal edilmiş" olarak kabul edilir.
3.4.6 Yapı sistemi tasarımı veya Sanal Model

Kaynakların planlanması ve alternatiflerin sıralanması için kalıp çalışması, camlama,
bağlamalar vb. gibi bir yapı sisteminin inşasını oluşturmak, tasarlamak ve analiz etmek
için bir 3B modelleme yazılımı kullanılır. Tipik ilgi alanları, birden fazla ticaret
arasında işbirliğini gerektiren montajlar arasındaki eklemler ve kenarlardır. Sanal
Modeller, proje görevinin daha iyi anlaşılması için 3B yazdırılabilir.
Değer:
• Karmaşık bir bina sisteminin inşa edilebilirliğini artırın • İnşaat

verimliliğini artırın • Karmaşık bir bina sisteminin güvenlik
bilincini artırın • Dil engelini azaltın
Gereksinimler
• 3D Sistem tasarım yazılımı
31
https://www.solibri.com/faq/clearing-checking-results-in-solibri-model-checker/
54
Şekil 3.10. Bir sanal model örneği32
Yetenekler:
• 3B modeli manipüle etme, gezinme ve inceleme yeteneği •

Bir 3B Sistem kullanarak uygun inşaat kararları verme yeteneği
Tasarım Yazılımı
• Her biri için tipik ve uygun inşaat uygulamaları bilgisi
bileşen
3.4.7 Dijital Üretim

Dijital bilgiler, inşaat malzemelerinin veya montajlarının imalatını
kolaylaştırmak için kullanılır. Dijital imalatların bazı kullanımları, sac metal
imalatında, yapısal çelik imalatında, boru kesmede, tasarım amacı incelemeleri
için prototip oluşturmada (3D baskı) görülebilir. Bu BIM kullanımı, üretimin
aşağı akış aşamasının minimum belirsizliğe ve yeterli bilgiye sahip olmasını
sağlamaya yardımcı olur. minimum atıkla üretin. Ayrıca, fabrikasyon parçaların
son montajda birleştirilmesi için uygun teknolojilerle kullanılabilir ve projenin daha
iyi anlaşılması için faydalıdır.
Modelleri yazdırmak için 3D baskı kullanılıyor ve günümüz teknolojisi, bir

binanın gerçek bileşenlerini doğrudan modelden üretebiliyor.
32
https://blog.sketchup.com/article/ryan-companies-uses-sketchup-pro-virtual-design
and-construction
55
Değer:
• Bilgi kalitesinin sağlanması • Makine üretimi

yoluyla toleransları en aza indirin • Üretim verimliliğini ve güvenliğini
artırın • Teslim süresini azaltın • Tasarımdaki son değişiklikleri
uyarlayın • 2B kağıt çizimlere olan bağımlılığı azaltın
Gereksinimler
• Tasarım Yazma Yazılımı • Üretim

için makine tarafından okunabilir veriler • Üretim
yöntemleri
Yetenekler:
• İmalat modellerini anlama ve oluşturma yeteneği • Bir 3B modeli

manipüle etme, gezinme ve inceleme yeteneği • 3B modellerden imalat için
dijital bilgi çıkarma yeteneği • Dijital bilgileri kullanarak yapı bileşenleri üretme yeteneği •
Tipik imalat yöntemlerini anlama yeteneği
3.4.8 3D kontrol ve planlama veya Dijital yerleşim

Tesis montajlarını düzenlemek veya ekipmanın hareketinin ve konumunun kontrolünü
otomatikleştirmek için bir bilgi modeli kullanılır. Montaj yerleşimine yardımcı olmak için modelden
ayrıntılı kontrol noktaları oluşturulur, yani uygun kazı derinliğine ulaşılıp ulaşılmadığını
belirlemek için noktaları önceden yüklenmiş bir total station kullanarak ve/veya GPS koordinatlarını
kullanarak duvarların yerleşimi.
Değer:
• Modeli gerçek dünya koordinatlarıyla ilişkilendirerek yerleşim hatalarını azaltın • Ölçüm

için harcanan zamanı azaltarak verimliliği ve üretkenliği artırın
alan içerisinde
• Kontrol noktaları doğrudan cihazdan alındığından yeniden çalışmayı azaltın.

model •
Dil engellerini azaltın/ortadan kaldırın
56
33
Şekil 3.11. Dijital üretime bir örnek
Gereksinimler
• GPS özellikli makineler • Dijital

Yerleşim Ekipmanı • Model Geçiş
Yazılımı (hangi yazılım modeli alır ve onu kullanılabilir bilgiye
dönüştürür)
Yetenekler:
• 3B model oluşturma, değiştirme, gezinme ve inceleme yeteneği •

Model verilerinin yerleşim ve ekipman kontrolü için uygun olup olmadığını
yorumlama yeteneği.
33
http://www.teklabimsight.com/references/celsa-steel-service-reinforcing-concrete
and-bim
57
3.4.9 Saha/yönetim takibi İnşaat, devreye
alma ve devir teslim sürecinde Saha Yönetim yazılımı ve Saha BIM yazılımı
kullanılmaktadır. Bilgi modellerine bağlı kalite (QA/QC), güvenlik, sahaya belgeler,
devreye alma ve devir teslim programlarını yönetmek, takip etmek, görevlendirmek ve
raporlamak için kullanılır.
Saha yönetimi ve Saha BIM'in amacı, sahada ve inşaat noktasında BIM tabanlı iş
akışları aracılığıyla sözleşme belgelerine uygunluğu, güvenlik yönetmeliklerine
uygunluğu ve mal sahibinin proje gereksinimlerine performansı sağlamaktır.
Örneğin, New York Binalar Departmanı artık 2D dokümantasyon yerine saha güvenliği ve
lojistik bilgi modellerini bir gönderim olarak kabul ediyor.
Departman, vinçler, erişim okları, hazırlama konumları ve iskele gibi önceden yüklenmiş
bileşenlere sahip bir lojistik Revit Şablonu sağlar.
Değer:
• Saha personelinin erişim, okuma ve güncelleme, bina oluşturma yeteneği

alanında bilgi modelleri (BIM).
• İlk çalışmayı optimize edin ve uygunsuzluklar nedeniyle yeniden çalışmayı en aza indirin ve
kusurlar.
• Hiçbir iletişim gecikmesi ve hatası olmadan işi verimli bir şekilde tamamlamak ve
düzeltmek için yönetin. • Şantiye tehlikelerini ve risk altındaki davranışları
önleyin ve iş sahası güvenliğini sağlayın. • Sistem ve bileşen performansını,
sahibinin proje gereksinimlerine göre optimize edin. • Kayıt ve devir için yüklenmiş
bilgileri belgeleyin,
yapım noktası. • Proje

takvimini, operasyon zamanını ve gelir zamanını hızlandırın. • Operasyon
ve bakım (O&M) devir, işe alım ve çalışma süresi sürecini azaltın. • Fiziksel
varlığı tamamlamak için yapılandırılmış veri ve belgelerden oluşan bir
dijital devir varlığı geliştirin. • Organizasyon, proje ve paydaş hakkında gerçek
zamanlı görünürlük elde edin
verim.
• Gelecek için alan yönetimi etkinliğinin güvenli bir geçmiş günlüğü oluşturun
denetim yeteneği.
• Proaktif, önleyici tedbirler almak için öncü göstergelerle eğilimleri belirleyin
eyleme karşı reaktif, düzeltici eylem. •
Performansı ve diğer riskleri yönetme ve azaltma.
58
• İnşaat nedeniyle müteahhit geri aramalarından ve garanti taleplerinden kaçının

kusurlar
Gereksinimler

Model İnceleme Yazılımı • Saha
Yönetim Yazılımı ve Saha BIM Yazılımı • Bağlı, web
tabanlı uygulama - bulut bilgi işlem • Bağlantısı kesilmiş veya
ara sıra bağlı, yerel uygulama - mobil
bilgi işlem •
İnternet bağlantısı •
Bağlı, web tabanlı uygulamaya erişmek için • Ped,
tablet, slate veya başka bir mobil bilgisayar aygıtı •
Bağlantısı kesilmiş veya ara sıra bağlı yerel uygulama kullanmak için •
Sağlam saha çantası (isteğe bağlı)
Yetenekler:
• İnşaat süreçleri ve saha yönetim süreçleri hakkında bilgi sahibi,

dahil olmak üzere:
• Kalite Güvencesi ve Kalite Kontrol (QA/QC) süreçleri • Çevre, Sağlık ve

Güvenlik (EH&S) süreçleri • Malzeme Yönetimi süreçleri • Devreye alma
(Cx) süreçleri • Devir veya Devir İşlemleri
3.4.10 Kayıt modelleme

Kayıt modelleme, bir tesisin fiziksel koşullarının, çevresinin ve
varlıklarının doğru bir temsilini göstermek için kullanılır. En
azından, kayıt modeli ana mimari, yapısal ve MEP elemanları ile
ilgili bilgileri içermelidir. İşletme, Bakım ve Varlık verilerinin As Built
modeline (Tasarım, İnşaat, 4D koordinasyon modelleri ve taşeron
imalat modellerinden oluşturulan) bağlanması da dahil olmak üzere
proje boyunca tüm BIM Modellemesinin doruk noktasıdır. sahibi
veya tesis yöneticisi. Ekipman ve alan planlama sistemleri dahil olmak
üzere ek bilgiler, mal sahibi bilgileri gelecekte kullanmayı planlıyorsa
gerekli olabilir.
59
Değer:
• Yenileme için gelecekteki modelleme ve 3B tasarım koordinasyonuna

yardımcı olun • Gelecekteki kullanımlar için ortam belgelerini iyileştirin, örneğin yenileme
veya tarihi belgeler
• İzin verme sürecinde yardım (örn. sürekli değişime karşı belirlenmiş
kodu.)
• Tesis devir anlaşmazlığını en aza indirin (örneğin, geçmiş verilerle sözleşmeye
bağlantı, beklentileri ve nihai ürünle ilgili karşılaştırmaları vurgular.) •
Yenileme veya ekipmana dayalı olarak gelecekteki verileri yerleştirme yeteneği
değiştirme
• Diğer BIM Kullanımları ile olası sinerjiler yaratmak için bina sahibine bina,
ekipman ve alanların doğru modelini sağlayın • Bina devir bilgilerini ve bu
bilgiler için gerekli depolama alanını en aza indirin
• Sahibinin ihtiyaçlarını daha iyi karşılamak ve daha güçlü bir

ilişki ve tekrar iş teşvik
• Oda alanları veya çevresel performans gibi müşteri gereksinim verilerini
tasarlanmış, yapıldığı gibi veya performans gösteren verilere kolayca
değerlendirin.
Gereksinimler
• 3B Model Manipülasyon Araçları •

Gerekli Yeri Almak için Uyumlu Model Yazma Araçları
teslim edilebilir
• Elektronik Formatta Temel Bilgilere Erişim • Meta Verili Varlık
ve Ekipman Veritabanı (Sahibinin
yetenekler)
Yetenekler:
• 3B modeli manipüle etme, gezinme ve inceleme yeteneği •

Güncellemeleri oluşturmak için BIM modelleme uygulamasını kullanma
becerisi • Doğru bilgi girişini sağlamak için tesis operasyon süreçlerini kapsamlı bir
şekilde anlama becerisi • Tasarım, inşaat ve tesis yönetim ekipleri arasında
etkin bir şekilde iletişim kurma becerisi
60
3.5 BIM VE SATIN ALMA

Müşteri tarafından BIM'e ihtiyaç duyulduğunda, inşaat sözleşmesine genellikle BIM
protokolü olarak adlandırılan ek sözleşme maddeleri setleri eklenir. Bu protokol,
modellerin lisanslanması, izin verilen bilgi amacı, sorumluluk konuları ve bilgilerin
nasıl, kim tarafından ve ne zaman üretileceği gibi konuları kapsar.
Eklerdeki yasal belgenin ardından LOD tablosu/matrisi ve İşveren Bilgi Gereksinimleri

(EIR) yer almaktadır.
Bazı ülkelerde (Birleşik Krallık ve Danimarka) işverene bir Bilgi Yöneticisi ataması
tavsiye edilir veya görevlendirilir (bir BIM koordinatörü ile karıştırılmamalıdır).
Bu kişi, Ortak Veri Ortamının yönetiminden, proje bilgi yönetiminden ve ortak
çalışmadan, bilgi alışverişinden ve proje ekibi yönetiminden sorumludur. Bu rol
herhangi bir tasarım sorumluluğu içermez, ancak tasarım sorumluluğu olan bir
proje ekibi üyesi veya ana yüklenici tarafından üstlenilebilir.
Aşağıdaki bölümlerde, BIM'in en yaygın / tipik satın alma yöntemleri üzerindeki

etkisi tartışılmaktadır.
3.5.1 Tasarla-Teklif Oluştur (DBB)

Tasarım ve İnşa, günümüzde uygulanan en geleneksel teslim yöntemidir. Sahibinin,
biri tasarımcıyla, diğeri yükleniciyle olmak üzere iki sözleşmesi vardır. Tasarım
hizmetleri ile müteahhit hizmetleri arasında bir örtüşme yoktur ve tasarımcı ile
müteahhit arasındaki tüm iletişim mal sahibi aracılığıyladır. Tasarım aşaması,
mal sahibinin projeyi en düşük teklifi veren yükleniciye verdiği bir teklif ile sona erer.
Bu dağıtım yöntemi basit görünebilir, ancak gerçek hayatta birçok zorluk artabilir.
• İhale belgeleri bir müteahhit tarafından incelenmemiştir ve bu nedenle sürecin

ilerleyen aşamalarında genellikle ek maliyete yol açan çok sayıda yanlış
hesaplama keşfedilebilir. • Yüklenici tarafından keşfedilen hatalar inşaatı
yavaşlatabilir
süreç ve maliyetlidir.
• Tasarım ekibi ve yüklenici arasındaki iletişim eksikliği nedeniyle, tasarım
boyunca maliyet takibi sürekli yapılmadığında projede maliyet aşımları
olabilir.
• İşbirliği eksikliği nedeniyle artan dava riski ortaya çıkabilir.
61
• Tam inşaat çizimleri olduğundan teslimat yöntemi daha yavaştır

ihale ve inşaattan önce tamamlanmalıdır.
Mal sahibi
Tasarım
Müteahhit
takımı
Şekil 3.12. Teklif Oluşturmayı Tasarlayın.
Tasarım-Teklif-Yap (DBB) yönteminde BIM uygulandığında, tasarım ekibi BIM'i

çoğunlukla kendi çıkarları için veya sahibinin gereksinimi nedeniyle kullanıyor. BIM'in
DBB'ye sunduğu değerler:
• Müteahhit ve taşeronların MEP'i koordine etmesi için bir temel oluşturur

sistemler (Mekanik/Elektrik/Sıhhi Tesisat)
• Taşeronların iş yapmalarına izin vererek zaman ve paradan tasarruf edebilirler.
sağlanan modelleri kullanarak sistemlerini prefabrike eder.
• Modelin kalitesine bağlı olmasına rağmen, yüklenici için ilk tahmin sürecini
kolaylaştırır. • Tüm üyelere tasarım ve
projenin inşaatı, daha önce sadece 2D olarak sağlandı.
3.5.2 Risk altındaki inşaat yönetimi (CMAR)

Burada müteahhit, tasarım aşamasında devreye girer ve mal sahibi ile müteahhit
arasındaki anlaşma genellikle iki kısımdan oluşur. İlk bölüm özel olarak tasarım
aşaması hizmetlerine, ikinci bölüm ise inşaat hizmetlerine ayrılmıştır. CMAR, BIM'i
uygulamak için uygun bir tedarik yöntemidir, ancak mal sahibi, BIM'in nasıl
kullanılacağını gösteren bir plan oluşturmalı veya talep etmelidir, aksi takdirde
CMAR, DBB ile aynı zorluklara sahip olacaktır.
62
Müşteri/Sahip
İnşaat
Tasarım takımı
Risk Altındaki Yönetici
taşeron taşeron
Şekil 3.13. Risk Altında İnşaat Yönetimi.
En büyük fayda, erken müteahhit katılımıdır. Ancak, tasarım ekibi modellerini

paylaşmak istemiyorsa veya sözleşmeli modeller üretmek zorunda değilse özel koşullar
ortaya çıkabilir. Yüklenicinin zamanlaması ve temel taşeron katılımı da BIM'in
projeye nasıl uygulanabileceğini etkileyebilir.
3.5.3 Design Build

Design-Build tedariki, BIM uygulandığında en uygun olarak kabul edilir.
Bu yöntemde, ortak hizmetleri çakışır ve tüm ortakların ekip olarak çalışması
gerekir. Tasarla-inşa et amacı tesisi belirtilen gereksinimlere ve bütçeye uygun olarak
teslim etmek olduğundan, burada mal sahibi proje gereksinimlerini ve bütçeyi
tanımlamalıdır. Tasarla -inşa et yöntemi, "tasarıma bütçe ayırmak" yerine "bütçeye
göre tasarlamak" ile ilgilidir, yani "Tasarım İnşa, geleneksel rollerin ve sorumlulukların
kalıbını kırar ve güvene dayalı işbirliğine dayalı bir ekip ortamı gerektirir".34
34
Hardin & McCool, 2015 s. 57
63
Mimar /
Mühendis
Sahip/müşteri Tasarım Oluşturucu
taşeronlar
Şekil 3.14. Tasarım Yapısı.
Bu teslim yöntemi, ekibe tasarım aşamasında inşa edilebilir modelleri kullanma

imkanı vererek, inşa edilebilirlik sorunlarının süreçte çözülmesini sağlar. Modeller
daha sonra tasarım aşaması boyunca gelişebilir, daha yalın bir süreç sunabilir ve
ekibin çeşitli sorunları çözme konusunda proaktif olmasına olanak tanır.
Ayrıca, bu yöntem yeniliği teşvik eder ve sıfır değişim siparişi potansiyeline sahiptir.
Bu yöntemin zorlukları, başarılı uygulama için gerekli olan ilgili ortaklar arasındaki
güvene dayalı işbirliğinde yatmaktadır.
3.5.4 İnşaat müdürü BIM bir inşaat projesine
uygulanacaksa, inşaat müdürü tarafından atılması gereken ilk adım, doğru

becerilere sahip bir BIM/VDC koordinatörü belirlemektir. Günümüzde hem inşaat
tecrübesine hem de BIM becerilerine sahip personel bulmak zor olabilir. BIM becerilerine
sahip kişiler genellikle sınırlı alan ve/veya pratik deneyime sahiptir. Bu nedenle, bir
inşaat yöneticisinin (CM) ilgili kişilerden oluşan bir ekibi olmalıdır; tek bir kişi yeterli
olmayabilir.
Bir sonraki adım, projeyi risklerin belirlenmesi ve BIM kullanarak en iyi nasıl en aza
indirileceğinin belirlenmesi açısından değerlendirmektir. Bu, BIM amaçlarının ve
kullanımlarının tanımlandığı, BIM proje yürütme sürecinin tasarlandığı ve
bilgi alışverişi gereksinimlerinin geliştirildiği bir BEP (BIM Yürütme Planı) aracılığıyla
yapılır.
Üçüncü ve son adım, yazılım, donanım ve işgücü gibi destekleyici altyapının

tanımlanmasıdır. Her inşaat projesi benzersizdir ve tek bir BEP “herkese uyan tek
beden” değildir. Bu nedenle, proje yürütmesini değerlendirmek ve her proje için bir BEP
geliştirmek, hangi BIM'in kullanılacağını seçmek ve ardından bunları yürütmek
çok önemlidir.
İnşaat müdürü veya BIM yöneticisi, bir projede BIM'i uygularken her zaman aşağıdaki
soruları sormalıdır:
• Teslimat yöntemi nedir?
64
• AE ekibi tasarım sürecinin neresinde? • Bir BIM

sözleşmesi gerekliliği var mı? • Tasarımcılar
modelleme yapıyor mu? • Gelişim düzeyi nedir? •
Modelleri paylaşacaklar mı? • BIM başlangıcı
ne zaman? • BEP nerede?
3.5.5 BIM Koordinatörü / BIM yöneticisi

Her BIM projesinde bir BIM koordinatörü veya bir BIM Yöneticisi tanımlanmalıdır.
Rolleri, BIM kullanımlarını projeye aktarmaktır. Bazı projelerde, tasarımcı
tarafından 3B model bulunmaz, ancak projeyi 3B olarak görselleştirmek, çakışma
tespiti ve miktar tespiti çok değerlidir. Bu durumda, BIM Koordinatörlerinin rolü
projeyi modellemek, çakışma olmadığından emin olmak ve miktar alımını
model verilerine dayandırmak olabilir. Başka bir durumda, bir 3D model mevcuttur,
ancak beton donatı karmaşıktır ve tasarımcı onu modele dahil edemez. Burada
BIM koordinatörlerinin rolü, modele takviye eklemek, 4D sıralama yapmak, atölye
çizimleri ve miktar alımı yapmak olabilir.
Bir BIM koordinatörünün rolü, projeye, risklere ve uygulamaya bağlı olarak çeşitli
olabilir. Koordinatör “çevik” olmalı ve projeye dahil olanlara sabırla BIM değerini
satmak gibi zorlukları üstlenmeye hazır olmalıdır.
Pozisyon, aynı anda birden fazla görevi yönetme becerisine ve ayrıca insan
becerilerine sahip, detay odaklı organize bir kişi gerektirir. BIM uygulandığında
insanların davranışlarını ve geleneksel süreçlere tepkilerini değiştirmeleri
gerekeceğini unutmayın. BIM'i uygulayacak teknoloji mevcut olabilir, ancak personel
mutlaka BIM'i uygulamak için eğitimli değildir ve bu nedenle BIM'in geleneksel
çalışma yöntemlerini tamamen yararlanmak için değiştirmek yerine işleri yapmak
için alıştıkları şekilde çalıştırmaya çalışabilirler. BIM. BIM öğrenme eğrisi
oldukça dik olduğundan, bu benimseme zaman ve sabır gerektirir.
65
4. BÖLÜM
BİM UYGULAMASI
4.1 GİRİŞ
Bu bölümde, Yapı Bilgi Modellemesi'nin (BIM) başarılı bir şekilde

uygulanması için temel hususları araştırıyoruz.
Şekil 4.1. BIM'in temel unsurları
66
BIM'i uygulamak isteyebileceğiniz çeşitli nedenler vardır, örneğin:
• Yetki veya sözleşmeye dayalı bir Müşteri ihtiyacına yanıt olarak

gereklilik •
Genel bir organizasyonel değişim programının parçası olarak
• Müşteri sormamış olsa bile projenizde daha iyi sonuçlar elde etmek için
onun için
• Kuruluşunuzun standart işletim prosedürlerinin bir parçasıdır • BIM

özellikli bir iş akışını veya teknolojiyi test etmek için
BIM yapmak için itici güçlerinizden bağımsız olarak, amaç ve önerilen sonuçların,
Şekil 4.1'de altı belirtilen üç baskın temaya verilen net bir değerlendirme ile açıkça
tanımlanması önemlidir.
BIM'in NBS Periyodik Tablosu, ilhamını periyodik element tablosundan alarak bu BIM
uygulama temalarını güçlendirir, tablo BIM'in tüm ana unsurlarını sunar, yani
Strateji, Temeller, İşbirliği, Süreç, İnsanlar, Teknoloji, Standartlar, Etkinleştirme araçları
ve Kaynaklar.
Şekil 4.2. BIM35'in NBS Periyodik tablosu
35
www.thenbs.com/knowledge/periodic-table-of-bim
67
strateji
Başlangıç noktanız BIM stratejiniz olmalıdır. Şirketinizin BIM ile neyi başarmaya
çalıştığını ve stratejiyi nasıl ve ne zaman uygulayacağınızı anlamak
önemlidir. Strateji, ihtiyaç duyduğunuz destekleyici temellerin, süreçlerin, teknolojinin,
araçların ve insanların dikkate alınmasını gerektirir.
Vakıflar
Gelişmiş BIM süreçlerine ulaşmak için iletişim, bilgi alışverişi ve veri aktarımı için
sağlam bir verimli sistem temeli gerekir.
İnşaat bilgilerinin üretimini, dağıtımını ve kalitesini yönetme yaklaşımınızı
göz önünde bulundurmalısınız. Ayrıca, işbirliği için uygun ortamı oluşturacak
doğru tedarik rotasına da ihtiyacı var. Mevcut BIM yeteneğinizi ve kapasitenizi
belirlediğinizden emin olun. Bu, BIM hazırlık durumunuzu belirleyecek ve
düşüncelerinizi gelecekte ihtiyaç duyabileceğiniz pratik değişikliklere odaklayacaktır.
İşbirliği
BIM'in kalbinde işbirliği vardır. Doğru süreçler ve araçlarla BIM, daha iyi ve daha
verimli çalışma yöntemleri sağlar. Doğru dijital araçlarla, etkin bir şekilde işbirliği
yapmanızı sağlayarak koordineli bilgilerden yararlanabilirsiniz. Bu, paylaşım için
doğru tutumları oluşturmak için kültürel ve davranışsal değişiklikler gerektirebilir.
İşlem
Mevcut süreçlerinizde nasıl ve nerede iyileştirmeler yapabileceğinizi düşünün. En iyi

uygulama iş akışının nasıl göründüğünü anlayın ve bilgilerin yazardan
bağımsız olarak evrensel olarak yapılandırıldığından emin olun. Tüm proje
yaşam döngüsü boyunca bilgi gereksinimlerini anlayın, böylece tüm proje zaman
çizelgesi boyunca en iyi değere ulaşılır.
İnsanlar
İnsanlar, genellikle göz ardı edilen bir BIM stratejisinin kilit unsurudur. BIM'i neden
ve nasıl uygulamayı planladığınız konusunda iş arkadaşlarınıza net bir
iletişim sağlayın ve BIM şampiyonlarıyla bağlantı kurarak ve üst yönetimden
destek alarak destek alın. BIM uygulaması, süreçte değişiklikler gerektirir, bu
nedenle başarıyı ekip arasında paylaştığınızdan ve bireylere ihtiyaç
duyabilecekleri destek ve eğitimi sağladığınızdan emin olun.
68
teknoloji
BIM amaçlarınızı ve hedeflerinizi desteklemek için yazılım ve donanım

açısından doğru teknolojiye sahip olduğunuzdan emin olun. Dijital bir ortama
girerken, verilerin nasıl ve nerede saklandığını ve bilgileri güvenlik odaklı bir
şekilde hangi yollarla paylaşıp yayınlayacağınızı düşünmelisiniz.
standartlar
Stratejinize yardımcı olacak ve işbirlikçi BIM'e ulaşmanıza yardımcı olacak

mevcut standartları, prosedürleri ve ek belgeleri öğrenin. Dünya çapında daha fazla
ülke, BIM'i hükümet düzeyinde zorunlu kılmak gibi yukarıdan aşağıya bir yaklaşım
veya tedarik zincirinden gelen bir talep gibi aşağıdan yukarıya bir yaklaşım olarak
BIM'i benimsiyor.
Etkinleştirme Araçları
Yerleşik varlığın tasarlanmasına, geliştirilmesine, teslimine ve bakımına yardımcı olacak

etkinleştirme araçlarını göz önünde bulundurun. Belirli görevler ve işlevler için bir dizi farklı
etkinleştirme aracına ihtiyacınız olabilir. Bir yatırım yapmadan önce, hangi araçların size
ücretsiz olarak sunulduğunu düşünün.
Kaynaklar
Hangi kaynakların sizin için mevcut olduğunu göz önünde bulundurarak bilgiye erişimi
kullanın. İnternet ve sosyal medya, değerli bir çevrimiçi destek topluluğu yarattı.
4.2 BIM STRATEJİSİ OLUŞTURMA
BIM'i benimseyen kuruluşlar, ideal olarak, yolculuklarında ulaşmak istedikleri açıkça

tanımlanmış önemli hedeflere sahip uzun vadeli bir strateji benimsemelidir.
Bu hedefler ve bunların nasıl sağlanacağı, tedarik zincirleriyle birlikte bir kuruluş
içinde iyi bir şekilde ifade edilmeli ve görünür bir şekilde iletilmelidir. Tipik bir yolculuk
planı, BIM için standartların ve sonuçların her zamanki gibi organizasyona aşamalı
olarak nasıl yerleştirildiğini gösteren aşağıdaki şemada gösterilmektedir. Strateji, iş
hedefleriyle uyumlu olmalıdır.
69
Şekil 4.3. BIM yolculuğu, geçmiş ve gelecek.36
Bu planlama sürecinin bir parçası olarak kuruluşun şu anda nerede olduğumuzu ve

nerede olmak istediğimizi sorması gerekir.
Mevcut kurumsal BIM olgunluk düzeyini yetenek ve kapasite etrafında kıyaslamak iyi bir
başlangıç noktasıdır. Dikkate alınması gereken alanlar:
A.) İşbirliğine dayalı çalışma

uygulamaları B.) Bilgi Yönetimi süreçleri C.)
Model yazma D.) Model koordinasyonu ve
incelemeleri E.) Sanal Tasarım ve Oluşturma
iş akışları, örneğin 4-6D F.) Veri alışverişi ve doğrulama
kuruluşların veri akışlarını, bilginin gerekli olduğu kilit
kilometre taşlarını ve amacını anlamak için uçtan uca bir süreç diyagramı oluşturun.
Daha sonra bu süreci desteklemek ve geliştirmek ve dijitalleştirmek için bir BIM katmanı
oluşturulabilir.
Ardından strateji, onu desteklemek için ihtiyaç duyulan faaliyetleri ve onu uygulayanların
rollerini ve sorumluluklarını ayrıntılı olarak ortaya koyan bir BIM Uygulama planına
kademeli olarak geçmelidir.
36
Kaynak Çevre Ajansı, Birleşik Krallık. Yazar G.Tappenden
70
4.3 DAHA İYİ BİLGİ YÖNETİMİNİN SAĞLANMASI
BIM, modelleme ile ilgili olduğu kadar “Bilgi Yönetimi” ile de ilgilidir ve doğru bilgiye, doğru
zamanda ve doğru formatta erişebilmek önemli bir faydadır. Modellerden elde edilen bilgiler,
özellikle operasyonel aşamalarda daha iyi karar vermeyi ve daha verimli ve etkili faaliyetler
gerçekleştirmeyi de sağlayacaktır.
Başarılı Bilgi Yönetimi, proje paydaşlarını birbirine bağlar, süreci otomatikleştirir ve veri
doğrulama faaliyetleri aracılığıyla yönetişim kurar. Avantajlar şunları içerir:
• İki yerde mükerrer veri toplama ve depolamayı ortadan kaldırma • Proje ve varlık
yönetimi bilgilerini entegre etme ve kolaylaştırma
sistemler.
• Tüm paydaşların çalışmasını sağlayarak daha iyi işbirliği sağlama
aynı doğru ve güncel bilgilere dayanmaktadır.
• Fizibilite ve tasarım sırasında paylaşımı ve iş akışını kolaylaştırarak proje
teslim sürelerini azaltmak. • Varlık bilgilerine uzaktan erişim sağlanması ve kağıt
tabanlı belgelere duyulan ihtiyacın ortadan kaldırılması. • Optimum varlık
stratejilerini ve planlarını bilgilendirmek için kaliteli varlık verilerinin (maliyetler,
müdahaleler, malzemeler ve daha fazlası) bir veritabanı oluşturma.
Bu nedenle, herhangi bir BIM uygulama planının net bir bilgi yönetimi stratejisine ve ortak bir
veri ortamı (CDE) gibi destekleyici teknolojilere sahip olması çok önemlidir. CDE, yönetilen bir
süreçte çok disiplinli ekipler için tüm ilgili onaylanmış proje belgelerini toplamak, yönetmek ve
yaymak için kullanılan herhangi bir proje için tek bir bilgi kaynağıdır.
CDE, iş paylaşımı için işbirlikçi bir ortam sağlamanın bir yoludur ve çeşitli şekillerde
uygulanabilir. CDE teknolojisi çözümü küçük ve büyük projelerde çok farklı olabilir, bir proje
sunucusu, extranet, dosya tabanlı bir erişim sistemi veya ücretsiz web tabanlı dosya paylaşım
uygulamalarından veya daha karmaşık kurumsal yazılımlardan uygun diğer araç setlerini
kullanabilir.
71
CDE, veri/bilginin bölümler arasında geçişine izin veren ve aşağıdakiler için

standart bir süreç oluşturarak bilgi alışverişini kolaylaştıran “kapılara” veya
imza prosedürlerine sahiptir:
• Dosya paylaşımı
• Dosya Yönetim Prosedürü
• Giriş / Çıkış Kaydetme
4.4 BİLGİ İHTİYAÇLARINI ANLAMAK
BIM sürecinin temeli, proje yaşam döngüsü boyunca uygun, iyi tanımlanmış
ve karar verme sürecini destekleyecek bilgi toplamaktır. Çoğu durumda,
operasyonel teslimatı ve kuruluşun varlık yönetimi stratejisini desteklemek için
de gerekli olacaktır.
Bu nedenle, herhangi bir projenin başlangıcında, proje aşamaları boyunca

bilgi akışını ve destekleyici veri işlemlerini tanımlayan bir bilgi dağıtım
planının, bir IDM'nin geliştirilmesi önemlidir.
Bu süreç ideal olarak işveren veya profesyonel ekibi tarafından başlatılmalıdır.

Bir operasyonel temsilcinin, kullanımdaki ihtiyaçlar için veri gereksinimlerinin
açıkça sondan başlayarak tanımlanmasına dahil olması özellikle yararlıdır.
BIM'den gelen verilerin aktarılacağı Bilgisayar Destekli Tesis Yönetimi (CAFM)
sistemlerini anlamak, proje ile varlık modeli arasında veri aktarımının
erken bir testi olduğundan önemlidir.
Bilgi dağıtım planı her proje için değişiklik gösterecektir, ancak her değişim
için açıkça belirtmelidir:
• Teslim edilecek bilgiler ve özellikleri, örneğin bir model •

Teslimatın bir açıklaması, örneğin çelik yapı modeli temelden onuncuya
zemin
• Tanım, Geliştirme veya Ayrıntı Düzeyi [Size bağlı olarak
seçim!]
• Değişim biçimleri, örneğin IFC, Yerel BIM •
Sahip • Düzenleme için gerekli tarih •
Sınıflandırma kodu
72
Bilgi büyümesinin bilgi seviyesinin her aşama ve yanıt verdiği bilgi gereksinimleri
ile uyumlu olması özellikle önemlidir.
Bu bilgi artışı seviyesi, coğrafyanıza veya bakış açınıza bağlı olarak
birçok farklı kısaltmaya sahiptir.
Şekil 4.4. Bir bilgi dağıtım planının adım adım geliştirilmesi

[kaynak: D. Philp].
73
En yaygın olarak kullanılanı, esasen bir BIM projesinin herhangi bir bölümünün
içeriğini tanımlamaya yardımcı olmak için Amerikan Mimarlar Enstitüsü yayını
“AIA E202-2008: Yapı Bilgi Modelleme Protokolü Sergisi”dir. AIA buna, aşağı yöndeki
beklentiler ve kullanımlar için netliği tanımlamak amacıyla modeller içindeki model
öğelerinin doğruluğunu ve güvenilirliğini belirlemeyi amaçlayan "Geliştirme Düzeyi
(LOD)" olarak atıfta bulunur (bkz. Tablo 4.2). Tasarım sanal tasarım ve yapım
süreci boyunca ilerledikçe, bina sistemlerindeki model elemanlarının yaşam döngüsü
boyunca birden fazla LOD'den geçmesi gerekebilir.
İngiltere de LOD kullanır, ancak burada Ayrıntı Düzeyi (geometrik) ve Bilgi

Düzeyinden (grafik olmayan niteliklerden) oluşan “Tanım Düzeyi” olarak tanımlanır.
Uygulamada, projenin her aşamalı aşamasında her bina bileşenine veya sisteme
karşı bir LOD kodu atanır, böylece tüm ekip ne bekleyeceğini bilir.
Tablo 4.1 Model Geliştirme Düzeyleri
Birleşik Krallık ABD

Tanım:
L
Ö Özet: performans gereksinimlerini ve saha kısıtlamalarını ileten bir
D model. Bina modelleri sadece blok modeller olacaktır.
L
L Ö Konsept: temel alanlar ve hacimler, yön, maliyet dahil olmak üzere tüm
Ö D bina çalışmalarına yönelik kavramsal veya kütlesel bir model.
D örneğin bir HVAC sistemi için bu, tesis odası konumlarının ve dağıtım
1 yükselticilerinin blok modellerini içerebilir.
2 0
0
L
L Ö Bir tasarım geliştirme modeli, "yaklaşık miktar, boyut, şekil, konum ve
Ö D yönelime sahip genelleştirilmiş sistemler."

D örneğin bir HVAC sistemi için, bu, yukarıdaki mimarın beklediğinden daha fazla
2 olacaktır: yaklaşık güzergahlar için modellenen kanal geçişleri, ancak flanş
3 0 ayrıntıları veya doğru dirsek yarıçapları olmadan maksimum potansiyel boyutları
0 içerecek şekilde doğru bir genel boyutta.
74
L Tasarım aşamalarının sonunu temsil eden üretim veya inşaat öncesi “tasarım
L Ö amacı” modeli. Modellenen öğeler doğru ve koordinelidir, maliyet tahmini ve
Ö D mevzuata uygunluk kontrolleri için uygundur.
D
Bu LOD, tipik olarak, geleneksel inşaat belgelerinin ve imalat çizimlerinin üretimi için
3
uygun bir model olacaktır.
4 0
0 örneğin bir HVAC sistemi için, yapı mühendisinin umduğu şey buydu: doğru kanal
boyutları ve konumları.
L Kurulum: uzman taşeron geometrisi ve verileri dahil olmak üzere inşaat

L Ö gereksinimlerinin ve belirli bina bileşenlerinin doğru bir modeli.
Ö D
D
Bu model imalat ve montaj için uygun kabul edilecektir.
4
Mimarlar veya mühendisler nadiren bu düzeyde nesneler üretirler.
5 0
0 örneğin bir HVAC sistemi için, kanal geçişlerinin kesme uzunlukları, sabitlemeler; bir
CAM modeli.
L
L Ö Projeyi yapıldığı şekliyle gösteren “inşa edilmiş” bir model. Model ve ilgili
Ö D veriler tesisin bakımı ve işletimi için uygundur.

D
5
6 0
0
L
Yok
Ö n
D /
A
7
Birleşik Krallık ve ABD'deki model geliştirme Düzeyi, sırasıyla Şekil 4.4 ve 4.5'te
gösterilmektedir.
Her bir LOD seviyesi için tanımlanan bilgiler, neyin modelleneceğine bağlı olarak
grafiksel gösterimden ve yapı elemanının hangi grafiksel olmayan bilgileri
içermesi gerektiğine bağlı olarak Bilgi Seviyesinden (LOI) oluşur. LOD'nin temelleri
aşağıdaki Tablo 4.2'de açıklanmıştır.
75
Tablo 4.2. BIM nesneleri için Geliştirme Düzeyinin Temelleri.
Bir çelik
seviyesi çerçeve kolonunun
Tanım
Gelişim grafiksel
gösterimi
LOD 100 / Model Elemanı modelde bir sembolle veya

başka bir genel temsille grafiksel olarak gösterilebilir,
Seviye 1
ancak LOD 200 gerekliliklerini karşılamaz. Model
unsuruyla ilgili bilgiler, yani fit kare başına maliyet, HVAC
tonajı vb. türetilebilir. model elemanlarından.
LOI: Tip, boyut (yaklaşık..)
LOD 200 Model Elemanı, model içinde yaklaşık miktarlar,

boyut, şekil, konum ve yönelim ile genel bir sistem, nesne
Seviye 2
veya montaj olarak grafiksel olarak temsil edilir.
Model öğesine grafik olmayan bilgiler de eklenebilir.
LOD 300 Model Elemanı, Model içinde miktar, boyut, şekil,

konum ve yön açısından belirli bir sistem, nesne veya
3. seviye
montaj olarak grafiksel olarak temsil edilir.
Model Öğesine grafik olmayan bilgiler de eklenebilir.
LOD 350 Model Elemanı, Model içinde miktar, boyut, şekil, yön
ve diğer bina sistemleriyle arayüzler açısından belirli
Seviye 4
bir sistem, nesne veya montaj olarak grafiksel olarak
temsil edilir.
76
LOD 400 Model Elemanı, detaylandırma, imalat, montaj ve

kurulum bilgileriyle birlikte miktar, boyut, şekil, konum ve
Seviye 5
yönlendirme açısından Model içinde belirli bir sistem,
nesne veya montaj olarak grafiksel olarak temsil edilir.
LOD 500 Model Elemanı, boyut, şekil, konum, miktar

ve yön açısından sahada doğrulanmış bir temsildir.
6. seviye
Yok Kullanımda…
7. seviye
Bilgi dağıtım planı, ihale talebinin bir parçası olarak BIM için genel İşveren Bilgi
Gereksinimlerinin bir parçasını oluşturmalıdır. İşveren Bilgi Gereksinimleri (EIR'ler), teslim
edilecek bilgileri, BIM standartlarını ve tedarikçilerin proje teslim sürecinde benimsemesi gereken
süreçleri belirleyen bir belgedir. EIR belgesi projenin tüm katmanlarında kullanılmalıdır, bu
nedenle proje hakkında başka bir tarafa bilgi sunması gereken bir kuruluş EIR'yi takip etmelidir.
EIR, birinci kademe tedarikçilerin BIM Yürütme Planını (BEP) oluşturmalarını sağlamak için
atama ve ihale belgelerinin bir parçasını oluşturacaktır. Uyumlu bir BEP, EIR'lerde belirtilen
gereksinimlerin nasıl karşılanacağını gösterecektir. EIR normalde mümkün olduğunca erken
ve tasarım veya inşaat tedarikçilerinin atanmasından önce oluşturulur.
77
Şekil 4.5 Model tanımının Birleşik Krallık Düzeyi. Kaynak: http://

www.evolve Consulting.com/resource/bim-brief/lod-lod-loi
EIR tipik içeriği üç alanı kapsar:
• Teknik – yazılım platformlarının ayrıntıları, ayrıntı düzeylerinin tanımları vb.
• Yönetim – bir projede BIM ile bağlantılı olarak benimsenecek yönetim

süreçlerinin ayrıntıları
78
• Ticari – BIM Modeli çıktılarının ayrıntıları, veri düşüşlerinin zamanlaması

ve bilgi amaçlarının tanımları
Tipik EIR içeriklerinin bir örneği Tablo 4.3'te gösterilmektedir.
Tablo 4.3 Tipik İşveren Bilgi Gereksinimlerinin (EIR) içeriğinin bir örneği.
Teknik Yönetmek Reklam
Yazılım Platformları standartlar Veri düşüşlerinin ve proje

Veri Değişim Formatı Roller ve çıktılarının zamanlaması
koordinatlar sorumluluklar Müşteriler Stratejik
Ayrıntı Düzeyi İşin Planlanması ve Amaç
(genel) Veri Ayrımı Tanımlanmış BIM/Proje
Ayrıntı Düzeyi Güvenlik Teslimat
(bileşenler) Koordinasyon ve Çatışma BIM'e özel
Eğitim Algılama Süreci yeterlilik değerlendirmesi
İşbirliği Süreci
Sağlık ve Güvenlik ve
Yapı Tasarım
Yönetmek
Sistem Performansı
Uyum Planı
Teslimat Stratejisi
Varlık Bilgileri
4.5 HUKUKİ VE TİCARİ KONULAR

Hukuki ve ticari konuların ihale sürecinden önce uygun şekilde ele alınması ve
daha sonra sözleşmelere ve atamalara dahil edilmesi önemlidir.
Bunlar şunları içerir:
• Bilgi gereksinimlerinin, standartların ve süreçlerin açık bir şekilde tanımlanması

ihale daveti dahilinde takip edilecek
• Sorumlu taraflar, veri büyüme düzeyleri ve değişim biçimleri dahil olmak üzere
bilgi alışverişlerini tanımlayan bir Model Üretim Teslimat Tablosu.
• Modellerin kullanımına ilişkin yükümlülükler ve izin verilen amaçlar,

modeller, örneğin üretim maliyetleri için güvenilebilir
79
• Fikri mülkiyet ve model sahipliği • BIM'i dahil

etmek için sözleşme metninde yapılan değişiklikler •
Müşterinin süreçteki rolü dahil roller ve sorumluluklar
Yasal gerekliliklerin karşılanabilmesini sağlamak için herhangi bir ihale soruşturmasını hukuk
ekibinizin incelemesi her zaman akıllıca olacaktır.
4.6 BIM YÜRÜTME PLANI (BEP)

BIM Yürütme Planı (BEP) planı, ortak BIM destekli bir projenin bilgi modelleme
yönlerinin nasıl yürütüleceğini açıklar. Bir BEP geliştirmenin amacı, bir projenin
erken aşamalarında proje ekibi tarafından planlamayı ve doğrudan iletişimi
teşvik etmektir. Her projede BIM uygulaması için tek bir en iyi yöntem
olmadığından, her proje için proje hedeflerini, proje özelliklerini ve ekip üyelerinin
yeteneklerini vurgulayan özel bir yürütme stratejisi tasarlanır.
BEP, tedarikçi tarafından (proje için tedarik zinciri adına) üretilir ve bir projenin
bilgi modelleme yönlerinin nasıl yürütüleceğini açıklamak için işverene veya proje
yöneticisine sunulur. Genellikle ayrıntılar:
• Proje hedefleri ve değer tanımlama
• BIM ile ilişkili proje ekibi rolleri ve sorumlulukları
• BIM Standartları, yöntemleri ve prosedürleri
• Modelleme sürecine katkıda bulunanların her birinin bireysel planlarından

oluşan kaynaklı bir Bilgi Dağıtım Planı
BEP genellikle iki aşamada sunulur - sözleşme öncesi ve sonrası ve işverenin

belirlediği tüm gereksinimlere yanıt vermelidir.
BEP'e katkıda bulunan tedarik zincirinin BT ve BIM kaynak yeteneklerini, yetkinliğini

ve deneyimini sergilemesi önemlidir.
Tipik bir sözleşme sonrası BEP'nin içeriği Tablo 4.4'te listelenmiştir.
80
Tablo 4.4 Tipik bir sözleşme sonrası BEP'nin içeriği. [kaynak: İnşaat Projesi
Bilgi Komitesi (CPIX) http://www.cpic.org.uk/]
PROJE BİLGİSİ
EIR TARAFINDAN GEREKLİ BİLGİLER • Planlama veya iş

ve veri ayrımı • Koordinasyon ve çakışma
tespiti • İşbirliği süreci • Sağlık ve güvenlik/CDM
Yönetimi • Uyumluluk planı
YÖNETİM • Roller,
sorumluluklar ve yetkiler • Başlıca proje
kilometre taşları • Proje bilgisi modeli teslim
stratejisi • Anket stratejisi • Mevcut eski veri kullanımı
• Bilgi onayı • PIM Yetkilendirme süreci
PLANLAMA VE BELGELEME
• Gözden geçirilmiş proje uygulama planı •

İşbirliği ve bilgi modelleme için üzerinde anlaşmaya varılan proje süreçleri •
Tedarik zinciri genelinde üzerinde anlaşmaya varılan sorumluluklar matrisi •
Görev Bilgi Dağıtım Planı (TIDP) • Ana Bilgi Dağıtım Planı (MIDP)
STANDART YÖNTEM VE PROSEDÜR

• Hacim stratejisi •
PIM Orijini ve oryantasyonu •
Dosya ve katman adlandırma
kuralları • Tüm disiplinler için kabul edilen yapı
toleransları • Teknik resim sayfası şablonları •
Detaylandırmalar, boyutlar, kısaltmalar ve semboller •
Nitelik verileri
BT ÇÖZÜMLERİ •
Yazılım sürümleri •
Değişim biçimleri •
Süreç ve veri yönetim sistemleri
81
4.7 ROLLER VE SORUMLULUKLAR

Açıkça tanımlanmış roller ve sorumluluklar, herhangi bir BIM projesinde esastır
ve bunlar, ilgili herhangi bir sözleşme veya tasarım atamasına yerleştirilmelidir.
Bilgi Yönetimi rolleri, baş tasarımcı veya ana yüklenici gibi mevcut proje rollerine
yerleştirilmelidir, ancak belirli daha büyük ölçekli projelerde veya tarafların yeterli
kapasiteye sahip olmadığı durumlarda, bağımsız bir Bilgi Yöneticisi rolü
atanması düşünülmelidir.
Bilgi Yöneticisi rolünün kapsamı tipik olarak şunları kapsar:
• Kapsam belirleme ve Ortak Veri Ortamı'nın (CDE) sağlanmasına

yardımcı olma • Ortak Veri Ortamını (CDE) yönetme • Proje bilgi yönetimi
• İşbirliğine dayalı çalışma, bilgi alışverişi ve proje ekibi
yönetmek
Bilgi Yöneticisinin ve BIM Yöneticisinin sorumluluklarının genellikle oldukça farklı

olduğu unutulmamalıdır. Bilgi Yöneticisinin herhangi bir tasarım sorumluluğu
bulunmadığına dikkat etmek önemlidir. Rol, proje ekibinin uygun mutabık kalınan
BIM süreçlerini ve prosedürlerini takip etmesini ve verilerin güvenli olmasını
sağlamaktır. Bilgi Yöneticisi rolünü herkes üstlenebilir ve bu rolü üstlenen kişi proje
süresince değişebilir. Örneğin, sözleşme öncesi bu, tasarım ekibinin bir üyesi veya
harici bir danışman tarafından yönetilebilir. Sözleşme verildikten sonra, ana yüklenici
bilgi yönetimi rolü için sorumluluk alabilir.
BIM Yöneticisi rolü, muhtemelen baş tasarımcının hizmet kapsamına dahil

edilmiş veya ana yüklenici tarafından üstlenilmiş olabilir. BIM Yöneticisinin veya BIM
Koordinatörünün ana hedeflerinden biri, modelleri birleştirmek ve çakışma raporlama
faaliyetlerini kolaylaştırmak ve işbirlikçi model inceleme toplantılarına başkanlık
etmektir. BIM Yöneticisi muhtemelen modelin kalitesini denetlemekle ve BIM Yürütme
Planında belirtilen standartlarla uyumlu olarak gelişmesini sağlamakla da ilgilenecektir.
Çoğu projede BIM Yöneticisi, çeşitli teknoloji platformları arasında birlikte

çalışabilirliği sağlama ve uygun iş akışlarını ve değişim formatlarını
tanımlama konusunda da liderlik yapacaktır. Tablo 4.5, BIM sürecine dahil olan
farklı tarafların oynadığı rollere genel bir bakış sunar.
82
Tablo 4.5 BIM'de yer alan kilit personelin rolüne genel bakış.
personel rol
BIM Uzmanı Süreç ve gereksinimleri oluşturur, BEP'yi geliştirir, işe alım

ve eğitim personeli aracılığıyla BIM'i organizasyon içinde
uygular. Süreci denetler.
Bilgi CDE'yi kurmaktan ve farklı taraflar arasındaki

Yönetici bilgileri yönetmekten sorumludur. Bu rolün tasarım
sorumluluğu yoktur.
BIM Yöneticisi / BIM kullanımlarını BEP reçetelerine göre

BIM Koordinatörü üretir. Üretir, koordine eder ve/veya alır
Bilgi Modelleri, 4D çizelgeleri vb. gibi BIM çıktıları.
BIM Teknisyeni Bilgi Modelleri, 4D çizelgeleri vb. gibi BIM

/ Ressam çıktılarını oluşturur.
BIM kullanıcısı İzleyici, inşaat işçisi, müşteri vb. gibi bir BIM ürününün son
kullanıcısı.
4.8 PROJE BİLGİ MODELİNİN OLUŞTURULMASI
BIM Yürütme Planı (BEP) üzerinde anlaşmaya varıldıktan sonra proje bilgi modeli
(PIM) başlayabilir. PIM, projenin her aşamasında işveren ve proje ekibi tarafından
ihtiyaç duyulan verileri sağlamak için aşamalı olarak geliştirilir. Mimar, mühendis,
inşaat ve altyapı danışmanları gibi her disiplin kendi disiplin modellerini
hazırlayacaktır. Uygun şekilde ilerletilip onaylandıktan sonra modeller, koordinasyon
ve sürekli tasarım geliştirme için tasarım ekibinin diğer üyeleriyle paylaşılır.
Tasarım modelleri tamamen koordine edildikten sonra sanal tasarım ve inşaat iş

akışları için yayınlayabilirler.
83
PIM işlemi şekil üzerinde gösterilmiştir. 4.6.
Proje ilerledikçe PIM daha büyük ve daha karmaşık hale gelir, modelin dökümünün
dikkate alınması önemlidir.
Proje bilgi modeli tamamlandıktan sonra, müşteri için arşivlenebilir veya tercihen
dijitalleştirilmiş bir tesis ve varlık yönetimi stratejisini kolaylaştırmak için bir Varlık
Bilgi Modelinin temeli olabilir.
Şekil 4.6. Bir proje bilgi modelinin oluşturulması, ortak bir veri ortamı örneği [kaynak:
D. Philp].
4.9 YÜKSELİŞ
Tüm proje üyelerinin BIM'i kendi rolleri ve sorumluluklarıyla tutarlı bir şekilde
uygulamak için uygun beceri ve bilgiye sahip olmalarını sağlamak, başarılı
teslimatın anahtarıdır. Bu, genellikle mevcut başlangıç noktalarına bağlı olarak,
bir dereceye kadar beceri geliştirme veya personele yeni beceriler kazandırmayı gerektirebilir.
84
Bunu destekleyebilecek farklı stratejiler, konu uzmanlarınızı kullanan dahili

eğitimden, çevrimiçi eğitimden veya teknoloji eğitim oturumları için sıklıkla ihtiyaç
duyulacak harici sağlayıcılardan alınabilir.
• Eğitim kursu - Çevrimiçi, uzaktan eğitim veya sınıf gibi • Kitaplar ve

ticari yayınlar • Sosyal medya - Twitter, Linkedin, Blog gönderileri gibi •
Endüstri etkinliği - Konferanslar ve ticari fuarlar gibi • Profesyonel
Enstitüler • Üniversitelerde yüksek lisans programları • Devlet ve endüstri
web siteleri - SFT BIM Portalı, İngiltere gibi
BIM Görev Grubu, BuildingSMART,
4.10 BİM VE İNŞAAT MÜDÜRÜ
BIM ve Sanal Tasarım ve İnşaat (VDC) gibi diğer dijital iş akışlarıyla yakınsaması,
ortak çalışma süreçlerini desteklemeye yardımcı olan bir projenin inşaat yönetimi
işlevlerini büyük ölçüde destekleyebilir ve aynı doğru verilere tedarik zinciri boyunca
erişilebilmesini sağlar.
VDC'nin anahtarı şu kavramlardır: Yalın ve dijitalleştirilmiş inşaat projesinin temel

bileşenleri olan Çekme Planlama ve 4D BIM iş akışları. Her biri bireysel olarak fayda
sağlarken, bu iki tema birleştiğinde gerçek değer ortaya çıkıyor. Her ikisi de
üretkenlik, risk ve program güvenilirliğinde iyileştirmelere ilişkin aynı değer teklifini
paylaşır.
Çekme planlaması, Son Planlayıcı gibi yalın ilkelere uygun proje bazlı bir üretim
sistemidir (bkz. Şekil 4.7). Projedeki iş faaliyetlerini denetlemekten doğrudan sorumlu
olanları içeren ve yetkilendiren işbirlikçi bir yaklaşımdır.
85
Şekil 4.7. Proje bazlı üretim planı örneği.
Bölüm 3.3'te bahsedildiği gibi, 4D BIM, BIM'e bir zaman boyutu ekleyerek bir dizi iş
faaliyetinin görsel olarak temsil edilmesini ve şekil 4.9'da gösterildiği gibi bir çizelge
zaman çizelgesinde simüle edilmesini sağlar. İş Döküm Yapısı (WBS) ve Tanım
Düzeyinin (LoD) erken aşamalarda uygun şekilde dikkate alınması önemlidir.
86
Şekil 4.8. Büyük Oda ortamına bir örnek.
Bu iş akışları ideal olarak, genellikle "Büyük Oda" olarak bilinen "fiziksel" veya
"sanal bir ortamda, BIM Lab, VDC Lab veya CAVE ortamında gerçekleştirilecektir.
Amaç, daha fazla ekip entegrasyonu yoluyla işbirliğini geliştirmektir. Büyük Oda,
esas olarak, inşaat öncesi ve inşaat süreci ile ilgili sorunlara işbirliği ve hızlı
çözüm için bir ekip yaklaşımını tanımlar (bkz. Şekil 4.8).
Fiziksel Büyük Oda, proje sahası işbirliği için fiziksel bir yapı veya geçici
konumdur. Sanal Büyük Oda, proje üyelerinin tam zamanında koordinasyon
için daha yeni teknolojiyi kullandığı ve bulut tabanlı bir süreci tanımlar.
87
seyahat ve proje maliyetlerini azaltmak için işbirliği. Büyük Oda, Şekil 4.10'da gösterildiği
gibi koordinasyon döngüsünü yönetmek için de kullanılabilir.
Şekil 4.9. Tipik bir koordinasyon döngüsünün bir örneği.
Pazartesiden Perşembeye: Esnaf, inşaat programı tarafından belirlenen bölgelerdeki

çatışmaları çözmek için işbirliği içinde çalışır. Standart uygulama, Pazartesi'den
Perşembe'ye dosya her kaydedildiğinde modelleri birleştirmek olmalıdır. Asgari
olarak, işlemlerin her gün kapanışta modelleri birleştirmesi gerekir (her Alt Yüklenici,
Perşembe günkü planlanan Koordinasyon Toplantısı için ticarete özel en son yazma
ve analiz modellerini yüklemekten sorumlu olacaktır).
Perşembe: Tasarım ekibi ve Genel Yüklenici (GC), Autodesk Glue gibi BIM raporlama
araçları aracılığıyla sağlanan Çatışma Raporlarını gözden geçirmek için bir
araya geldi. Konsolide model, koordinasyon amacıyla gözden geçirilecektir. Bulunan
herhangi bir çakışma, tasarım ekibi üyeleri tarafından tartışılacak ve bir çözüm
belirlenecektir. GC, atanan düzeltmeleri not edecek ve BIM'in işaretleme işlevini
kullanarak bunları günlüğe kaydedecektir.
GC VDC Engineer, en son yüklenen tasarım disiplininin ve ticarete özel modellerin

entegrasyonunu gözden geçirecektir. GC, Clash Reports ile birlikte birleştirilmiş modelleri
(ticarete özel modeller dahil) izleyecektir.
88
37
Şekil 4.10. İnşaat aşamasında koordinasyon toplantısı.
Cuma: taşeronların Perşembe günkü koordinasyon toplantısından düzeltmeleri

yapmaları ve revize edilmiş ticarete özel yazma ve analizleri yüklemeleri bekleniyor.
GC, çakışma algılama ve düzeltilmiş öğelerin analizini çalıştıracaktır.
Koordinasyon ekibi, belirlenmiş bir alan için koordinasyon prosedürlerinin

tamamlandığını onayladıktan sonra, Alt Yükleniciler, MEP koordinasyon ekibi
tarafından incelenmek ve onaylanmak üzere basılı üretim çizimini sunacaktır.
Koordinasyon ekibi imalat çizimini onayladıktan sonra, nihai onay için Mimar ve
Mühendise bir belge iletilecektir.
4.11 YUMUŞAK İNİŞLER
BIM, bir projenin Yumuşak İniş stratejisini de destekleyebilir; basitçe “bir varlığı
tasarlayan ve inşa edenlerin çıkarlarının onu daha sonra kullananlarla aynı hizaya
getirmesi” olarak tanımlanır.
37
Yalın İnşaat Enstitüsü
89
Temel İlkeler:
• Yumuşak İnişler, teslimat ve işletmeye kadar inşaat amacının 'altın ipliğini' koruyan
tasarım ve inşaat sürecinin kilit bir unsurudur.
• Tasarım/inşaat sürecinde son kullanıcının erken katılımı ve yumuşak iniş

şampiyonunun proje ekibine dahil edilmesi • Tasarım ve yapım aşamasından
itibaren inşaat sonrası bakım taahhüdü
inşaat ekibi
• Kullanım sonrası değerlendirme ve tasarım/inşaat ekibine geri bildirim ve gelecekteki
projeler için alınan dersler
Tipik yumuşak iniş süreci aşağıdaki şemada gösterilmektedir.
Şekil 4.11 Yumuşak İniş aktivitelerinin şematik gösterimi. (kaynak BSRIA)
BIM tarafından sağlanan zengin model tabanlı ortam, tamamen sürükleyici bir 3B ortamda
kullanım ve işlemleri simüle etmek ve test etmek için kullanılabilir. Tasarımcıların
tasarım çakışmalarını kontrol etmesiyle aynı şekilde, Yumuşak İniş Şampiyonu da
operasyonel çakışmaları ve bakım sorunlarını kontrol eder. İnşaat süresi boyunca
model, işletim ve devreye alma verilerini toplamak için bir araç görevi görür. Modeller, varlık
operatörlerinin çalıştırma operasyonlarını test etmesine izin vermek için devir öncesi kullanılmalıdı
90
bakım için plan yapın ve gerekli bilgileri doğrulayın. Yumuşak İniş faaliyetleri için BIM
kullanıldığında birkaç nokta/konu dikkate alınmalıdır. Tablo 4.5, Yumuşak İnişlerin en
iyi uygulamasını ve ne yapmanız ve ne yapmamanız gerektiğini ele almaktadır.
Tablo 4.5 Bir projede yumuşak bir iniş elde etmek için BIM'de Yapılacaklar ve Yapılmayacaklar.
Yapmak:
• BIM aracılığıyla neyi başarmak istediğiniz konusunda net bir amacınız olsun
uygulama
• Ortak bir veri ortamı (CDE) kullanın • Herkesin
üzerinde çalıştığı bir BIM Yürütme Planına sahip olun
• Modelleri incelemek ve paylaşmak için ortak çalışma ortamı oluşturun
bilgi
• Bilgi gerekliliklerini ve uygun tanım düzeylerini belirleyin
• Tedarik zincirinizin, özellikle üretici verileri olmak üzere, bilgileri dijital formatlarda
sunabildiğinden emin olun
• BIM gereksinimlerinin sözleşmede açıkça belirtildiğinden emin olun veya
randevu belgeleri
• Bilgilerin kaybolması veya ifşa edilmesi riskini azaltmak için uygun veri güvenliği
önlemlerini düşünün
• Mümkün olduğunda IFC veya COBie gibi açık dosya alışverişi biçimlerini kullanın
Yapma:
• BIM'i yalnızca geometrik modeller oluşturmak olarak düşünün – aynı zamanda
daha iyi bilgi yönetimi ile ilgilidir
• Önce bir CAD modeli oluşturun ve ardından geriye dönük olarak BIM yapın
• Aşırı karmaşık – stratejinizin basit ve orantılı olduğundan emin olun
• Uygun olduğunda maliyet gibi diğer veritabanlarına bağlaması gereken geometrik
modeli aşırı yükleyin
• BIM yolculuğunuzu tek bir pilot projeye dayandırın - bir öğrenme eğrisi var
geçmesi için
• Modellerinizi önce doğrulamadan değiştirmeyin
• Çeşitli BIM teknolojilerinin birlikte çalışabilirliğini test etmeyi unutun
platformlar
• Daha fazla işbirliğine ve yalınlığa uyacak şekilde süreçleri iyileştirme ihtiyacını görmezden gelin
Çalışma
• Sadece birkaç BIM uzmanı eğitin, tüm proje ekibinizin kendi iş profillerine uygun
becerilere sahip olduğundan emin olun.
• Bir projeden sonra durun – BIM bir yolculuktur ve bir projede düşünülmelidir.
iş değişikliği yönetimi şartları
91
Tablo 4.6, BIM uygulandığında hangi faaliyetlerin kontrol edilmesi ve kontrol edilmesi
gerektiğine dair bir kontrol listesini göstermektedir.
Tablo 4.6 BIM Uygulama Kontrol Listesi
Referans Etkinliği notlar
1 Proje için BIM / VDC Hedefleri ve başarı ölçütleri net bir şekilde
belirlendi mi?
2 Proje ve değişim noktaları için çalışma planı (ana aşamalar) belirlendi
mi?
3 Her aşama için sade dil soruları ve ilgili veri gereksinimleri
oluşturuldu mu?
4 Proje paydaşları arasında işbirliğine dayalı bilgi paylaşımı için ortak
bir veri ortamı var mı?
5 İşbirliğine dayalı ve yalın çalışma uygulamalarını destekleyecek
bir çerçeve mevcut mu?
6 Hem sermaye hem de operasyonel teslimat aşamaları için bilgi
gereksinimleri uygun şekilde tanımlandı mı?
7 Görevler ve sorumluluklar atamalarda ve sözleşmelerde uygun
şekilde tanımlanmış ve ifade edilmiş mi?
8 Bilgi yönetimi ve veri teslimi için standartlar, randevularda ve
sözleşmelerde tanımlanmış ve ifade edilmiş mi?
9 Yerleşik varlık güvenliği düşünüldü mü?
10 BIM, bir bilgi dağıtım planı da dahil olmak üzere ihale belgelerinde
açıkça ifade edilmiş mi?
11 Tedarik zincirinin işverenin gereksinimlerine göre BIM sağlama kapasitesi
değerlendirildi mi?
12 BIM Yürütme Planı ve Model Üretim Teslimat Tablosu Hazırlandı mı?
13 BIM gereklilikleri randevulara ve sözleşmelere dahil edildi mi?
14 Proje birlikte çalışabilirliği test edildi mi?
15 BIM tabanlı işbirliğini yönlendirmek için tasarım koordinasyon toplantıları

oluşturuldu mu?
16 BIM kalite güvence prosedürleri oluşturulmuş mu?
özellikle veri doğrulama için?
17 CAFM sistemleriyle bir deneme verisi alışverişi yapıldı mı?
18 Operasyonel aşamalarda modelleri sürdürmek için süreçler oluşturuldu mu?
92
BÖLÜM 5
ARAYÜZÜN ÖZELLİKLERİ
Bu bölümde, Yapı Bilgi Modellemesi'nin (BIM) başarılı bir şekilde uygulanması

için temel hususları araştırıyoruz.
5.1 BIM VE TEKNOLOJİK OLARAK GELİŞMİŞ BİR İNŞAAT SEKTÖRÜ
Dijital teknoloji inşaat sektörünü yeniden şekillendiriyor, binalarımızı ve

altyapımızı tasarlama, inşa etme ve işletme şeklimizi kökten değiştiriyor. Yapı
Bilgi Modellemesi halihazırda inşaat sektörünü dönüştürüyor, ancak bu sadece
başlangıç.
Endüstri 4.0'ın ilk günlerinde gelişmiş imalat dünyasına benzer şekilde inşaat,
insanların, nesnelerin ve makinelerin her yerde bulunan bir bağlantısıdır. Seviye
3 BIM ortamı tarafından etkinleştirilen ürünlerin, nakliyenin ve/veya araçların
sanal bir pazarda hangi üretim öğelerinin bir sonraki üretim adımını en iyi şekilde
gerçekleştirebileceği konusunda "görüşmesi" beklenir. Bu, sanal dünya ile gerçek
dünyadaki fiziksel nesneler arasında kesintisiz bir bağlantı oluşturacaktır.
Önümüzdeki yıllarda bu teknoloji nesnelerin interneti (sensörler ve diğer bilgiler

sağlayarak), gelişmiş veri analitiği ve dijital ekonomi ile birleşerek yeni altyapıyı
daha etkin bir şekilde tasarlamamızı ve daha verimli bir şekilde korumamızı
sağlayacak.
Bulut bilişimin kullanıldığı, yazılımın bir çözümün tüm potansiyel

permütasyonlarını araştırdığı ve hızla tasarım alternatifleri ürettiği, veriye
dayalı üretken tasarım da dahil olmak üzere inşaat sürecindeki otomasyona
tamamen hazırız. Neyin işe yarayıp neyin yaramadığını her yinelemeden test eder ve öğre
93
Bu teknolojiler şüphesiz geleneksel inşaat pazarını bozacaktır, bu nedenle kuruluşların

aşağıdaki geleceğe yönelik akıllı stratejiyi dikkate almaları önemlidir:
• Yazılım merkezli olmak yerine veri merkezli olun; modelleri yeni özel yazılım
güncellemelerine uyacak şekilde yükseltmeye devam etmektense verileri değiştirmek
daha kolaydır.
• Araştırma ve geliştirme için zaman bulun; Özellikle halihazırda başarılı bir dijital
dönüşüm gerçekleştirmiş komşu sektörlerde gelişen süreçlere, sistemlere ve iş
modellerine göz kulak olun.
Gerekli özeni göstermeden ve işlevsel gereksinimlerinizi karşılayıp karşılamayacağını

test etmeden yeni teknolojilere yatırım yapmayın.
Ayrıca, üretim ve montaj için tasarım (DfMA) ve doğru dijital modellerle karşılıklılık
üzerine daha fazla odaklanarak bir şeyler yapmanın geleceğinin hem dijital hem de fiziksel
olacağını düşünmek de önemlidir. Her biri için talep ayrı ayrı artarken, gerçek faydalar
bu iki tema birleştiğinde ortaya çıkıyor. Her ikisi de güvenlik, kalite, üretkenlik ve maliyetteki
iyileştirmelerin kilidini açan aynı teknolojik ilerleme değer teklifini paylaşır.
BIM, Şekil 5.1'de gösterildiği gibi, saha üretkenliğini artırma ve vasıflı işgücüne olan
bağımlılığı azaltma fırsatlarını keşfetmek için kullanılabilir.
Şekil 5.1. Saha verimliliğini artırma ve vasıflı işgücüne olan bağımlılığı azaltma
fırsatları (Kaynak: Bryden Wood)
94
5.2 BIM STRATEJİNİZİN UYGULANMASINI DESTEKLEMEK İÇİN DOĞRU

ARAÇ VE TEKNOLOJİLERİ SEÇME
BIM, teknolojinin sağladığı bir süreçtir. Teknoloji, varlıklar için daha iyi sonuçlar elde
etmenize yardımcı olacak hayati bir bileşen olsa da, yeni araçlara yatırım yapmadan
önce yapılması gereken çok sayıda değerlendirme vardır. Öncelikle mevcut
sistemlerinizin ve süreçlerinizin kalitesini araştırarak mevcut başlangıç konumunuzu
anlayın. Telefon sistemleri gibi temel cihazların yanı sıra, daha geniş bağlantılı
iş sistemleri ve cihazları ağınızda önemli bir rol oynayan dizüstü bilgisayarlar ve cep
telefonu gibi tesis dışı araçları dahil etmeyi unutmayın. Yazılım çözümlerini
düşünmeden önce, yüksek hızlı internet bağlantıları ve destekleyici donanımlar
gibi doğru altyapıya sahip olduğunuzdan emin olun.
Donanım, BIM uygulama stratejinizi destekleyecek fiziksel bileşenleri ifade eder. Önemli
hususlar şunları içerir:
• Sabit sürücü, Bellek ve İşlem hızı: Bilgi ve yazılım programları için ne kadar
alana veya alana ihtiyaç duyulduğu ve bilgisayarın bu görevleri gerçekleştirme
hızı. Yazılım satıcıları genellikle önerilerde bulunur
• İşlem hızı: Bilgisayarınızın görevleri ne kadar hızlı tamamlayabildiği ve programları

ne kadar hızlı çalıştırabildiği. Büyük model dosyalarını işlerken ne kadar hızlı
olursa o kadar iyi. • Monitör: Geniş bir geniş ekran veya alternatif olarak iki monitör, birden fazla
görevin farklı ekranlarda açılmasına olanak tanır.
• Dosya depolama: Bilgi, gerektiğinde başkaları tarafından alınabilmesi için
saklanmalıdır. Kişisel bilgileri, fikri mülkiyeti ve ticari açıdan hassas verileri
içerebilecek hassas verilerin güvenliğini sağlamak için sağlam bir güvenlik
prosedürü uyguladığınızdan emin olun.
5.2.1 Mobil Cihazları Kullanma

Mobil cihazların ve teknolojilerin kullanımı sahaya birçok fayda sağlamaktadır.
Cihazların mobil doğası, taşınabilir ve hafif oldukları anlamına gelir.
Bir internet bağlantısıyla birleştirilen mobil cihazlar, tasarımı inceleme, çizimleri
ve modelleri işaretleme, sorunları bildirme, denetimler gerçekleştirme ve takılmalar
yapma olanağı sunar. Doğrudan bilgi modeline geri besleme, daha az veri girişi ve
verilerin iki kez işlenmesi nedeniyle insan hatası olasılığını azaltır.
95
5.2.2 Yazılım
Piyasada her biri kendi artıları ve eksileri olan birçok farklı yazılım satıcısı ve
çözümü vardır, önceden biraz düşünmeniz ve planlamanız önemlidir. Bulutta
çalışmanın faydalarını düşünmek isteyebilirsiniz. 'Bulut bilişim', kaynakların internet
üzerinden paylaşılmasıyla ilgili her şeyi kapsayan bir terimdir. Bu bakımdan belirli bir
teknoloji veya yazılım çözümü değildir. Web'in gücünü kullanarak, yüklü yazılımdan
veya coğrafi konumdan bağımsız olarak bilgiye erişilebilir, bu da ortak çalışmayı büyük
ölçüde teşvik eder.
Hiçbir araç tek başına bir BIM projesi üretemez. Bunun yerine, çeşitli görevleri üstlenebilecek
bir dizi araca ihtiyacınız olabilir. İş için doğru aleti seçmeniz önemlidir, tersi değil. Mevcut
teknoloji yığınınızın yanı sıra mevcut ücretsiz yazılımları, araçları ve fişleri
de göz önünde bulundurmalısınız. Tablo 5.1, mevcut araçların geniş bir seçimini
göstermektedir.
Tablo 5.1 BIM özellikli araçlar ve teknolojiler
Araçlar Amaç
Tasarım Yazarlığı 2D ve 3D olarak çoklu kullanımlar için veri

Yazılım üreterek tasarım ve inşaata yardımcı olma yeteneği
sağlar. Araçlar bir disipline özgü olabilir ve grafik bilgi
ve verilerin bir kombinasyonunu kullanarak parametrik
yetenekleri kullanabilir.
• Revit (Autodesk)
• Tekla Yapıları (Trimble)
• MicroStation (Bentley)
• Archicad (Graphisoft).
zamanlama yazılımı Bir projedeki işleri ve yükleniciler tarafından

çizelgeleme yeteneği sağlar. Bazı yazılımlar, inşaat
sıralamasını sağlamak için grafik modeli zamana
dayalı yeteneklerle bütünleştirir (genellikle 4D
Modelleme olarak adlandırılır)
• Vico Ofis (Trimble)
• Synchro Pro (Synchro Yazılımı)
• Navisworks (Autodesk).
96
Araçlar Amaç
Maliyet araçları Miktar çıkışı ve tahmini sağlar.

Maliyetlendirme yetenekleri, eklentiler aracılığıyla
Tasarım geliştirme araçlarına bağlanabilir. • Solibri
(Solibri)
• Navisworks (Autodesk)
• Vico Office (Trimble).
Model İnceleme Yazılımı Proje ekibi üyelerinin model bilgilerini görüntüleme,

gezinme ve sorgulama yeteneği sağlar.
Bazı yazılımlar, çakışma tespiti için model kontrolü
gibi ek işlevler de sunar. • Solibri Model Görüntüleyici
(Solibri)
• TeklaBIMsight (Trimble)
• Trimble Bağlantısı (Trimble)
• Rendra (Rendra O)
• Dalux BIM görüntüleyici (Dalux)
Saha yönetimi Mobil ve bulut teknolojilerinin bir kombinasyonunu

Yazılım ve Saha BIM kullanarak bir proje modeline işbirliği yapma, raporlama
Yazılım ve geri bildirim yapma yeteneği sağlar
• BIM 360 Alanı (Autodesk)
• Trimble Alan Bağlantısı (Trimble)
Bilgisayar Destekli Tesis fonksiyonlarını yönetme, raporlama, izleme ve

Tesis Yönetimi araçları planlama yeteneği sağlar. CAD sistemlerini, Bilgi
(CAFM) modellerini ve Bilgisayarlı Bakım Yönetim Sistemlerini
(CMMS) içerebilir veya bunlarla arayüz oluşturabilir
• YouBIM
• Ana yönetici
• FM: Sistemler
97
5.2.3 Tescilli ve Açık dosya formatları

Bilgi akışı, tesis yönetimi, yapısal modelleme ve analiz uygulamaları gibi farklı
yazma ve aşağı akış uygulamaları arasında kullanıma izin verdiği için işbirliği ve
birlikte çalışabilirlik için kritik öneme sahiptir.
Uzun yıllara yayılan faydalı bir operasyonel ömre sahip varlıklarla, gelecekte
verilere nasıl erişeceğinizi düşünmeniz gerekir. Bir yazılım satıcısının şu
anda belirli bir yazılımı ve dosya biçimini desteklemesi, gelecekte durumun her
zaman böyle olacağı anlamına gelmez. Açık bir standartta bilgiye sahip olmak,
gelecekte bu bilgileri okumak ve kullanmak için bir aracın mevcut olma olasılığının
daha yüksek olacağı anlamına gelir.
Tescilli dosya biçimi, belirli bir yazılım programına özgü olan ve yalnızca o
programın tanıyabileceği bir dosya biçimidir. Bunun bir örneği Microsoft Word'dür.
Bir belgeyi kaydettiğinizde, Microsoft Word'e özgü olan ve diğer programlar tarafından
tanınmayabilen veya desteklenmeyebilen bir .docx dosyası olarak kaydedilir.
Belgenin diğer uygulamalar tarafından tanınmasına izin vermek için, belge Düz
metin dosyası (.txt) veya zengin metin dosyası (rtf) olarak kaydedilebilir veya dışa
aktarılabilir. Bunlar, belirli bir yazılım satıcısına bağlı olmayan bir Açık
dosya biçiminin örnekleridir.
Industry Foundation Class (IFC)
BuildingSMART, IFC'yi bina yaşam döngüsünü destekleyen tarafsız bir ürün modeli
olarak teşvik eder ve tüm ilgili taraflara üyelik açar. İlk olarak 1994 yılında Autodesk
tarafından oluşturulan bir endüstri konsorsiyumu tarafından geliştirildi. Tescilli
olmayan bir standardın geliştirilmesine yardımcı olmak için 1997'de Uluslararası
Birlikte Çalışabilirlik İttifakı olarak yeniden adlandırıldı ve kar amacı gütmeyen
bir ittifak olarak yeniden oluşturuldu.
BuildingSMART, bina yaşam döngüsünü destekleyen tarafsız bir ürün modeli olarak
Industry Foundation Class'ı (IFC) teşvik eder ve tüm ilgili taraflara üyelik açar. IFC, veri
alışverişi için endüstri çapında açık ve tarafsız veri formatına bir örnektir.
Esasen, IFC hangi bilgilerin değiş tokuş edildiğini belirlemek için 'kurallar' veya 'kurallar'
sağlar ve farklı tescilli yazılım uygulamaları arasında veriyi tutabilir ve değiş
tokuş edebilir. Bu, geometriden bileşenler arasındaki ilişkilere kadar çok çeşitli bilgileri
içerir ve böylece birlikte çalışabilirlik sorunlarını çözmek için bir platform haline
gelir.
98
Şekil 5.2. Industry Foundation Classes (IFC) şemasına bir örnek
Mevcut IFC sürümü IFC4'tür. Bu, ISO ile resmi Uluslararası Standart olarak ISO
16739:2013 olarak tescil edilmiştir. Şemayı buildSMART web sitesi aracılığıyla
görüntüleyebilirsiniz: (http://www.buildingsmart-tech.org/ifc/IFC4/final/html/)
sertifika
Birlikte çalışabilirliği sağlamanın yalnızca IFC şemasının sağlamlığına
değil, aynı zamanda onunla arabirim oluşturan yazılım paketleri tarafından
uygulanmasına da bağlı olduğunu anlamak önemlidir. BuildingSMART bir
sertifikasyon programı yürütür. Bu, farklı yazılım satıcıları ve yazılım
çözümleri arasında IFC Spesifikasyonunun tutarlı ve güvenilir uygulamalarını
teşvik etmek içindir. Çoğu BIM yazılımı, IFC özelliğini destekler. IFC model
verilerinin içe ve/veya dışa aktarılması. BuildingSMART web sitesinde (http://
www.buildingsmart-tech.org/certification) mevcut sertifikalı yazılımla birlikte
sertifikasyon prosedürü hakkında daha fazla bilgi bulabilirsiniz.
99
Veri alışverişi süreci

Bilgi Teslim Kılavuzu (IDM), bir projenin tüm paydaşlarına uygun bilgi alışverişi için
neyin gerekli olduğu konusunda bir anlayış sunarak BIM'i ilgili iş süreçlerine bağlayan
süreçler için BuildingSMART standardıdır. Belirli bir kullanıcının (mimar ve bina
sahibi) herhangi bir zamanda sağlaması gereken bilgilerin ayrıntılı özelliklerini
sağlar ve maliyet tahmini gibi ilişkili faaliyetlerde gerekli olan bilgileri birlikte gruplandırır.
IFD / BuildingSMART Veri Sözlüğü (bSDD) – Terimlerin eşlenmesi Uluslararası
Sözlükler Çerçevesi (IFD) veya BuildingSmart Veri Sözlüğü (BsDD), farklı veri kümelerini
inşaat projesi için ortak bir görünümde bir araya getiren bağımsız bir veri sözlüğüdür.
Bu bilgilerin bir ürün üreticisinden mi yoksa tasarımcıdan mı geldiğiyle ilgili. Farklı
dillerle baş edebilir. Bu ürün aynı zamanda terminoloji konusunda bir anlaşma işlevi
görür.
Model Görünümü tanımı (MVD)
İşbirliğine dayalı bir ortamda çalışırken, diğer danışmanların tüm modelin değiş
tokuş edilmesini istemesi pek olası değildir. Örneğin, yalnızca belirli bir görünüm veya
bilgi türü gerekli olabilir. Birçok bilgi alışverişi gereksinimini ele almak için bir Model
Görünüm Tanımı (MVD) kullanılabilir. Bir MVD, farklı bilgi amaçlarına uyacak
şekilde IFC şemasının filtrelenmiş bir görünümü veya bölümüdür. Örneğin, bir
koordinasyon görünümü, yapısal analiz görünümü ve Temel FM Aktarımı görünümü.
BIM İşbirliği Format Desteği (BCF)
BCF (BIM İşbirliği Format Desteği), bir BIM sürecinde iletişim iş akışını destekleyen bir
açık dosya XML formatıdır. Bu dosya formatı ayrıca buildSMART Alliance
tarafından geliştirilmiş ve desteklenmiştir. Örneğin, uygun bir yazılımla bir
koordinasyon yapıldığında, koordinasyonu gerçekleştiren kişi tasarımcılardan bir
IFC dosyası alır, onu yazılıma aktarır ve sonuçları bir BCF dosya formatında
dışa aktarır. Tasarımcı daha sonra BCF dosyasını modeline aktarır, bu da ona
modeldeki çakışmaların nerede olduğunu gösterir.
100
Şekil 5.3. BCF iş akışı
5.2.4 Çıktıların İnşaat Yöneticilerinin görevleri ile nasıl uyumlu hale

geldiği karar vermeyi desteklemesi gerekir Değer, açık, paylaşılabilir
veri alışverişi yoluyla BIM tarafından elde edilir. Belgelerden verilere geçiş,
verilerin çıkarma, analiz veya doğrulama gibi birçok amaç için dijital olarak
yeniden çalışılabileceği ve bu süreçlerin otomatikleştirilebileceği anlamına
gelir.
Bir projenin başlangıcından itibaren, EIR proje yaşam döngüsü boyunca

iletilecek bilgileri belirler. EIR içinde, özel bilgi gereksinimleri proje aşamalarıyla
uyumlu hale getirilmeli ve her aşamada müşterinin ihtiyaçlarına atıfta
bulunulmalıdır. Yüklenicinin tedarik zinciri, farklı bilgi gereksinimlerine
sahip olacak bir yüklenici liderliğindeki EIR'ye yanıt verirken, bir projede birden
fazla EIR olması muhtemeldir.
Bilgi gereksiniminin açık bir şekilde iletilmesi çok önemlidir, ancak müşterilerin
tam olarak hangi verilere ihtiyaç duyduklarını tanımlamaları beklenmez.
101
tedarikçilerden. BIM Düzey 2 stratejisine uygun olarak, EIR'nin, müşterinin proje

yaşam döngüsünün çeşitli aşamalarında hizmetler için bilgi gereksinimini iletmesini
sağlayan bir dizi PLQ içermesi muhtemeldir.
5.2.5 Düz Dil Sorusu (PLQ)

Bir PLQ, bir tedarikçinin modellerden ve diğer kaynaklardan alınan verilerle yanıt
vereceği geniş bir bilgi gereksinimidir. Bilgi gereksiniminin açık bir şekilde iletilmesi
çok önemlidir, ancak müşterilerin tedarikçilerden hangi verileri istediklerini tam
olarak tanımlamaları beklenmez.
EIR'nin, müşterinin proje yaşam döngüsünün çeşitli aşamalarında hizmetler için

bilgi gereksinimini iletmesini sağlayan bir dizi PLQ içermesi muhtemeldir. PLQ'lar
geniş anahatlı sorular olarak başlayabilir. Bunlar daha sonra daha ayrıntılı
bileşen sorularına bölünebilir. Model içindeki bilgi artış hızı, her bir PLQ'yu
yanıtlamak için ne kadar bilgiye ihtiyaç duyulduğuna göre belirlenir.
Birleşik Krallık Adalet Bakanlığı, bir müşteri olarak, bir inşaat projesinin her
aşamasında yanıt vermeyi amaçladıkları bir dizi PLQ oluşturmuştur. Bir
sonraki çalışma aşamasına geçilip geçilmemesi gibi kilit kararlar, bu soruların
cevaplarına göre verilecek. Soruların tam listesi NBS web sitesi https://
www.thenbs.com/BIMTaskGroupLabs/questions.html aracılığıyla
görüntülenebilir. Tablo 5.2, PLQ'ların bir özetini göstermektedir.
102
Tablo 5.2: Düz dil soruları örnekleri
Sta PLQ PLQ'yu karşılamak için gerekli bilgiler

ge
Gerektiğinde önlemlerle desteklenen temel

Paydaşların çıktıların ve gereksinimlerin listesi. Bunlar bir
ihtiyaçları tespit edildi mi? modelde veya belirli bir gereksinim yönetim
sisteminde yakalanabilir.
strateji
Gelir (FM) maliyetinin Belirlenen ana bakım ve sermaye yenileme
ilk görünümü nedir? maliyetleri. Enerji kullanım arzusu. Bu aşamada
bir elektronik tablo olabilir.
Paydaş ihtiyaçları Tekliflerin otomatik olarak doğrulanması için

nasıl yakalanır? kullanılabilecek bir formatta "elektronik özet".
Kullanılabilir site nedir? 3D lazer ve / veya radar araştırması, zemin

koşulları ve mevcut yapılar dahil olmak üzere
katı model ve CDF Grid'i oluşturdu. (Güvenilir bir
Kısa bilgi
BIM veya GIS kaynağından gelen mevcut bilgiler
olabilir). Google ve/veya OS Haritaları.
Sermaye maliyetinin Geliştirme hacimlerinin modeli İç hacimlerin,

ilk görünümü nedir? arazi, zemin, duvar ve çatı alanlarının veya
hizmet çalıştırmalarının, maliyet tahmincisi
tarafından bir araya getirilen genel maliyet
verileriyle hizalanmış planı Kumaş normalde
temsil edilmez. Bütçe dökümü.
Tasarımcılar projenin İnşaat lojistiği, yüksek riskli unsurlardan

güvenli bir şekilde teslim ne kadar kaçınıldığını veya kontrol
edilebileceğini gösterebilir mi? edildiğini vurgulayarak gösterdi.
Ön maliyet Kullanımdaki tesisleri etkileyecek temel öğelerin

tahmini nedir? belirlenmesi. Modelden alınan toplam miktar ve
orana dayalı sermaye maliyetleri çizelgesi ve ilgili
konsept varsayımlar çizelgesi. Bu artı kullanım
simülasyonu sonuçlarına ve belgelenmiş bakım
varsayımlarına dayalı tüm ömür maliyeti
değerlendirmesi. Güven düzeyi: %20>25 tasarım
olasılığı.
103
Teslimat programı Modelde planlandığı gibi montaj sırası ile ilişkili

doğrulandı mı? zaman nitelikleri.
Tasarım, site Geliştirme modeli, önceden kararlaştırılan bir dizi

düzeni için perspektiften görüntülenebilen 3D lazer araştırma
ayrıntılı önerileri modelinin üzerine bindirildi. Modelden üretilen 2
göstermek için geliştirildi boyutlu genel düzenleme çizimleri, planlar, kesitler
mi? ve cepheler.
Tasarım, Bina hizmetleri de dahil olmak üzere koordinasyon

koordineli için yeterli alanı göstermek üzere tahsis edilen
tasarım amaçları için bölgeler. Site araştırması, 3B site modeli
ayrıntılı teklifleri oluşturmak için işlenen nokta bulutu verileri. 3D
göstermek üzere üzerinde yüksek çözünürlüklü fotoğraf katmanı
geliştirildi mi? anket.
Tanım
Maliyet planı BIM'de kullanılan yapı sırasını temel
sağlam mı (sağlam)? alan BIM Çizelgesi varsayımlarından miktar çıkar.
Tasarımın yenilikçi ve karmaşık unsurlarının
sanal ve/veya gerçek prototiplerinin sonuçlarının
BIM'e dahil edildiğine dair kanıtlar. Temel faaliyetler
için tahmin edilen bir dizi operasyonel maliyet
varsayımları. Güven düzeyi: %10>15 tasarım
olasılığı.
Güvenilir bir teklif Bina, yapı ve hizmetler arasında çakışma

almak için yeterli olmadığının teyidi ile hem geometrik, hem
tasarım bilgisi var spesifikasyon hem de performans verilerini içeren
mı (model, çizimler, model. Güven düzeyi: %5>%10 tasarım olasılığı.
özellikler, çizelgeler,
oda verileri, metrajlar,
bitişler, gözden
geçirme vb.)?
Tasarım
Tesisin mühendislik Modele dahil edilen zaman sıralaması.

sistemlerinin temini
için teslim süreleri
alındı mı?
104
Mevcut hizmetler Modelde atıfta bulunulan yöntem ifadeleri.

mevcutsa, bunların İnşaat sırası ile koordineli izinler, erişim vb.
yeni işlerle nasıl için satın alma planı.
arayüzleneceğine dair
yöntem ifadeleri
üretildi mi?
Bu projede BIM Her proje aşaması için farklı tasarım

nasıl yönetilecek olgunluk seviyelerini tanımlayan, içeriği kimin
ve istismar edilecek? geliştireceğini, hangi standartlarda, kimlerin
kullanmaya yetkili olacağını, hangi amaçla, nasıl
koordine edileceğini, kimlerin proje için sözleşmeye
dayalı bir BIM yürütme planı ve protokolü bilgi
inşa ve uyumsuzluklarının ne ve nasıl çözüleceğine
sahip çıkacaktır. Bu, taraflar arasında bilgi
iletişimine yönelik araçları ve protokolleri içerecektir.
Komisyon
İnşaat sırasında Model bazlı bilgi ve ürün numuneleri

tasarımlarda sağlanacaktır.
yapılacak ayrıntılı
değişiklikler konusunda
müşteriye nasıl danışılacak?
Ne inşa edildi? Yerleşik model olarak Konumsal doğruluk öznitelik bilgisi

3D lazer veya radar araştırması tarafından
El
oluşturulan model bilgisi.
bitti
Planlanan performansı gerçekleşen ile
ve
karşılaştıran devreye alma bilgisi.
Clo
se Belirli bir ürün / öğe FM sistemlerine aktarım için nesne testi sonucu ve tarih
Dışarı nasıl performans öznitelik bilgisi. Değiştirilen [performans ve ayarları
gösterir? yansıtacak şekilde İşletme ve Bakım kılavuzlarının
güncellenmesi.
İnşaat Yöneticileri, görevleri ve çıktıları yerine getirerek belirli PLQ'lara cevap vermek
zorunda kalacaklar. Görev, çıktısı tipik olarak bir dizi belge olan belirli bir rol tarafından
gerçekleştirilen bir hizmettir. Örneğin, devir teslim ve devreye alma aşamasında müşteri tam
olarak neyin inşa edildiğini bilmek isteyecektir. As Built model bilgilerini hazırlama görevi,
105
İnşaat Müdürüne atanır. Çıktı tipik olarak bir bilgi modeli, 3B lazer veya radar
anketleri veya planlanan performans verilerini gerçek performans verileriyle
karşılaştıran rapor olabilir.
Teslim edilebilirlik, varlıktaki fiziksel bir nesneyi temsil eden belirli verilerin teslim
edildiği belirli bir rol tarafından yürütülen bir hizmet olarak tanımlanabilir. Örnek
bir nesne, bir sınıf türü gibi bir alan veya bir tünel kaplaması gibi bir sistem olabilir.
Teslimatın gerektirdiği bilgi miktarı, gerekli Grafiksel ve grafiksel olmayan veri

Düzeyi tarafından belirlenecektir.
5.2.6 İnşaat İşletmesi Bina Bilgi Değişimi (COBie)
COBie'nin amacı basittir. Bir tesis içindeki varlıklarının yönetimine yardımcı

olmak için bina sahipleri ve operatörler için kritik bilgileri yakalamak.38 COBie'nin odak
noktası 'Yönetilen Varlıklar'dır. Bunlar, düzenli muayene, kontroller, bakım ve
bazı durumlarda parça değişimi gerektiren varlıklardır. Bu verilere kolay erişime
sahip olmak, bir varlığın kullanım ömrü boyunca sorunsuz çalışması ve
çalışması için esastır.
Standart, bir alt küme BIM modellerinin yayınlanması için özel olmayan bir veri
formatıdır ve tesis yöneticisi tarafından ihtiyaç duyulan grafiksel olmayan bilgilerin
bir tesisin tüm yaşam döngüsü boyunca nasıl teslim edildiğini ve tasarım, inşaatta
nasıl görüntülenebileceğini belirtir. ve bakım yazılımının yanı sıra,
standardın teknolojik gelişmişlik ne olursa olsun projelerde kullanılmasına ve
görüntülenmesine izin veren basit elektronik tablolarda. Amaç, varlık verilerini
geometrik bilgilerden ayrı bir varlık olarak sunmaktır.
5.2.7 Sınıflandırma
Bir BIM projesinde birçok farklı kişi tarafından büyük miktarda veri üretilir. Tipik
olarak, BIM'de bilgileri işleyen üç ana tip insan vardır.
39
38
http://www.bimplus.co.uk/management/deconstru5cting-co3bie-us-army-des3igners masaüstü
bilgisayarlar/
39
Mordue S, R Finch, İnşaat Sağlığı ve Güvenliği için BIM, RIBA Yayıncılık (2014)
106
• Üretici - Temel bilgileri üretir (örn. Mimar, şartname üretir ve PIM'e

katkıda bulunur) • Gözden Geçiren - Bilgileri değerlendirin ve analiz
edin (örn. servis mühendisi • Alıcılar - Bilginin son kullanıcısı (örn.
Yüklenici ürün gerektirir)
Ayrıntılar ve kurulum talimatları)
Bir üretici, gözden geçiren veya bilgi alıcısı olsun, bir sınıflandırma sistemi tüm proje
katılımcılarının model içindeki şeyleri hızlı bir şekilde tanımlamasına ve
bulmasına olanak tanır, BIM için temeldir. Uniclass 2015 (İngiltere) ve Omniclass /
Uniformat (ABD), CCS (Danimarka), NS 8360 (Norveç), TALO 2000 (Finlandiya) ve VDI2552
(Almanya) gibi sınıflandırma sistemleri, farklı ülkelerde Kamu sektörü tarafından
tanımlanmıştır.
Sınıflandırma şunları sağlar:
• Modellerde benzer “nesneler” için dijital arama • Tüm

“nesneler” tutarlı bir şekilde olduğu için modellerin otomatik kombinasyonu
sınıflandırılmış
• Modellerdeki benzer "şeylerin" aşağıdaki amaçlar için toplanması:

ölçüm, satın alma, bakım vb. • Varlıkları
oluşturan ve yöneten tüm kişiler için ortak bir dil • Benzer varlıklar arasında
ölçülen değerlerin etkin “kıyaslaması”
KAYNAKÇA
Hardin, McCool. BIM ve İnşaat Yönetimi, kanıtlanmış araçlar, yöntemler ve iş
akışları, 2. baskı, Wiley 2015 L. Anderson, K. Farrell, O. Moshkovich, C. Cranbourne.
BIM Kullanarak Sanal Tasarım ve İnşaat Uygulaması, Mevcut ve Gelecekteki Uygulamalar,

Routledge 2016
BuildingSMART International Ltd. (c2008-2017). Buildingsmart-tech.org. 16 Haziran 2017'de

http://www.buildingsmart-tech.org/ adresinden alındı.
Entegre Tesis Mühendisliği Merkezi CIFE. Sanal Tasarım ve İnşaat: Temalar, Vaka
Çalışmaları ve Uygulama Çalışmaları. Stanford Üniversitesi, 2009. Web. 16 Haziran 2017.
BuildingSMART ittifakı İnşaat Operasyonları Bina bilgi alışverişi (COBie) Projesi - Ulusal
Yapı Bilimleri Enstitüsü. (2017). Nibs.org. 16 Haziran 2017'de https://www.nibs.org/?
page=bsa_cobie adresinden alındı.
Sacks, R., Dave, BA, Koskela, L. & Owen, R. (2010a). Yalın ve bina bilgi modellemesinin
etkileşimi için analiz çerçevesi. İnşaat Mühendisliği ve Yönetimi Dergisi, 136(9), 968.
107
Entegre Tesis Mühendisliği Merkezi CIFE. Sanal Tasarım ve İnşaat: Temalar, Vaka
Çalışmaları ve Uygulama Çalışmaları. Stanford Üniversitesi, 2009. Web. 16 Haziran 2017.
Mordue S, Swaddle P, Philp D, Dummies için Yapı Bilgi Modellemesi (2015)

Wiley
Mordue S, Finch R, İnşaat Sağlığı ve Güvenliği için BIM (2014) RIBA Yayıncılık
https://info.aia.org/SiteObjects/files/IPD_Guide_2007.pdf
108
BÖLÜM 6
DURUM ÇALIŞMALARI

6.1 DURUM 1 - MET OFİS SÜPER
BİLGİSAYAR SALONU, DEVON
Müşteri: Met Office
Baş Yüklenici: Willmott Dixon
Led Mimar: Stride Treglow
Bilim kurgu filmleri Tron ve 2001: A Space Odyssey, Doğu Devon'da iklim bilimi için yeni bir sinir
merkezi olan 20 milyon sterlinlik Met Office süper bilgisayar kompleksinin arkasındaki fütüristik
tasarım ilhamlarıydı.
Exeter Bilim Parkı'ndaki son teknoloji ürünü 3.000 m2'lik tesis, 97 milyon sterlinlik bir süper
bilgisayarın iklimimizin daha net bir resmini geliştireceği dev bir BT salonundan ve iklim
bilimciler tarafından kullanılmak üzere iki katlı altıgen şekilli bir İşbirliği Binasından
oluşuyor.
Özet, tasarım koordinasyonunu ve çakışma tespitini iyileştirmek ve nihayetinde gelecekteki

çalıştırma ve bakımı desteklemek için veri açısından zengin bir Varlık Bilgi Modeli
(AIM) sağlamak için BS 1192 ve PAS 1192 standartlarıyla uyumlu tam bir BIM Seviye 2 projesine
yönelikti.
Mimarlar Stride Treglow, tüm BIM sürecini yönetti ve lider BIM koordinatörü ve lider bilgi
yöneticisi olarak görev yaptı. Firmanın BIM koordinatörü Tom Gould şu yorumu yaptı: “Proje,
2014 yılında BIM Seviye 2'nin açıklandığı ancak çok az projenin bunu yaptığı 2014
yılında başladı. Bunu iyi bir örnek olay incelemesi yapalım ve tüm PAS ve BS belgeleriyle
satır içi olarak sunmaya çalışalım diye düşündük. Seviye 2'nin bazı 4D ve 5D özelliklerini
gözden kaçırmış olsak da, önemli elektronik verileri geometride ve elektronik tablolarda,
maça canlı olarak ilettik.”
Mimar, mimari, yapı ve izleme ve değerlendirme modellerinde çakışma algılamayı optimize

etmek için yazılımda bir dizi "kural seti" geliştirdi, tüm koordinasyon hataları bulut tabanlı
bir BIM işbirliği platformuna yüklendi. Bu, proje ekibi üyelerinin çakışmaları Revit'e indirmesini
ve ardından bunları hızla düzeltmesini sağladı.
109
ve değişiklikleri buluta geri senkronize ederek inşaat başlamadan önce zamandan ve

paradan tasarruf edin.
Strides, bakım ve işletim için en önemli varlıkları ve devir sonrası tesis yöneticileri
tarafından kullanılacak AIM'de gereken ayrıntı ve bilgi düzeyini belirlemek için
ana yüklenici Willmott Dixon ve Met Office ile birlikte çalıştı.
Met Office'ten Ralph James, “BIM modeli ve çıktıları etrafında gelecekteki

kullanım ve faaliyet vizyonumuzu sağlamak için Bilgisayar Destekli Tesis Yönetimi
tedarikçimizle erken ilişki kurduğumuz ekiple doğrudan çalışmak, varlıklarımızın
daha çevik yönetimi.”
Hizmet yüklenicisi NG Bailey, BT salonundaki büyük miktardaki izleme ve değerlendirme

ekipmanı için BIM model nesnelerinin çoğunu doğrudan tedarikçilerden ve ürün
üreticilerinden tedarik etti. 3B modellerin mevcut olmadığı durumlarda, yerel Revit
modeline dahil etmek için veri ekli yer tutucu modeller geliştirildi.
Barkodlar, seri numaraları, garanti başlangıç tarihleri, değiştirme maliyetleri ve

diğer ek parametreler gibi bilgileri içeren elektronik tablolar olarak tam entegre bir
COBie exchange 6 raporu üretildi.
Met Office, BIM varlık modelini sahadaki gelecekteki projelerin gelişimini

bilgilendirmek için kullanmayı planlıyor, bu süreçte zamandan ve paradan tasarruf
etmeye yardımcı oluyor, diyor James: “BIM'in kullanımı, gelecekteki yüklenicilere
işlerini birleştirme ve teklif verme fırsatı sunuyor. site geliştikçe değişiklik faaliyetinin
daha verimli planlı sunumu” diye bitiriyor.
6.2 DURUM 2 - 22 piskoposluk, LONDRA ŞEHRİ
Baş Yüklenici: Multiplex
BIM Danışmanı: Serbest Biçim
Londra'nın finans bölgesinin merkezinde yer alan 62 katlı ticari kule için karmaşık
inşaat lojistiği ve sağlık ve güvenlik planlaması gereksinimleri, var olan en eksiksiz
4D BIM modellerinden biri ile sonuçlandı.
110
Şu anda yapım aşamasında olan, müşteri AXA Real Estate ve Lipton Rogers
Developments için proje sınırlı saha erişimine sahiptir ve derin bir üçlü bodrum
katına, 57 asansöre ve mevcut yapı ile karmaşık arayüzlere sahiptir.
Multiplex ve yapı mühendisi WSP tarafından üretilen tamamen federe bir 3D BIM
modeli, Londra merkezli 4D danışmanlık Freeform tarafından saha kaçış
yolları, tabelalar, istifleme hatları, erişim kapıları, çukur şeritleri, kule vinçler,
geçici saha gibi özellikleri içerecek şekilde genişletildi. merdivenler ve kenar koruma
detayları.
4D BIM modelleme, bireysel 3D CAD bileşenlerinin veya montajlarının zamanla

veya programla ilgili bilgilerle akıllıca bağlanmasını içerir. 3D CAD modelini
proje planlama yazılımı ile bağlayarak Multiplex, "çatışmaları" kontrol etmek
ve ayarlamalar yapmak için planlı çalışma dizileri aracılığıyla zamanda geriye
veya ileriye doğru hareket edebildi. Bu, tedarik zincirinin verimli ve güvenli
olduklarından emin olmak için iş dizilerini sezgisel olarak planlamasına ve
sorgulamasına yardımcı oldu.
Ayrıca 4D modeller, güvenlik planlaması ve iletişimi geliştirmek için ekip

tarafından sanal gerçeklik başlıklarında görselleştirildi. Freeform'un kurucusu ve
yöneticisi James Bowles şunları söyledi: "Multiplex, Battersea Faz 2 projesinde
teknolojinin başarısını gördü ve özellikle sürükleyici VR'ye odaklanarak
sınırları daha da ileriye taşımak istedi."
Bu, 2D veya hatta bir ekranda 3D olarak çalışırken mümkün olmayan bir uzamsal
farkındalık ve uzamsal anlayış düzeyi sağladı: “VR, işleri çok hızlı ve belirgin
hale getiriyor, kulaklığı takıyorsunuz ve aniden oradasınız, levhanın üzerinde
durup sahaya bakıyor ve çizimler, Gantt şeması ve lojistik plan kombinasyonunu
gözden geçirmeye gerek kalmadan bilinçli kararlar verebiliyor.”
Kullanıcılar, bir çift el kumandası kullanarak 1:20 ölçeğinde veya birinci şahısta
1: 1 ölçeğinde modelde gezinip etkileşime girebildi. Kule vinçler, ekskavatörler,
atlamalar ve iskeleler gibi lojistik nesneleri bir kütüphaneden bir sahneye sürükleyip
bırakmak için sanal araçlar kullanıldı.
Bowles'a göre, işin 6 ila 12 ay öncesinde lojistiği planlamak, çeşitli sıralama

ayarlamaları ve ancak daha önce ancak sahada çalışma başladığında mümkün
olan bir ayrıntı düzeyine sahip daha güvenli bir güvenlik planı ile sonuçlandı.
111
6.3 VAKA 3 - CURZON BİNASI,

BİRMINGHAM CITY ÜNİVERSİTESİ
Müşteri: Birmingham Şehir Üniversitesi
Baş Yüklenici: Willmott Dixon
Baş Mimar: İlişkili Mimarlar
46,2 milyon sterlinlik projenin kampüs için bir “ön kapı” ve öğrenci merkezi olarak işlev görmesi
amaçlanıyor ve Birmingham City Üniversitesi'nin (BCU) City Park çevresindeki genişlemesinin
önemli bir unsurunu oluşturuyor.
İki binadan oluşur: bir kütüphane, yemek servisi, öğrenci hizmetleri, bir öğrenci birliğini içeren
ve II. Derece listesindeki bir pub'a bağlı iki katlı büyük bir blok; ve İşletme, Hukuk ve Sosyal
Bilimler ile Sanat, Tasarım ve Medya fakültelerini ve Üniversite Müdürlüğünü barındıran,
merkezi bir atriyumla birbirine bağlanan beş ve altı katlı konaklama birimlerinin iki kanadı.
Proje, bir müşteri olarak BCU'nun BIM hedeflerini tam olarak test eden ilk projeydi ve Üniversite
tarafından BIM'de yürütülen ilk proje olan önceki Parkside Building'de öğrenilen dersleri
entegre ediyor.
Associated Architects'te ortak ve BIM yöneticisi olan David Simpson şöyle açıklıyor: “İşveren
Bilgi Gereksinimlerini (EIR'ler) geliştirdik ve BCU'nun tesis yönetimi için modellerinde istediği her
parametreyi konsolide ettik, kimin hangi veriyi neye girmesi gerektiği konusunda katı bir
anlaşma sürecinden geçerek. bir modelin parçası, ne zaman ve nasıl.”
Müşteri, BIM'de, modeldeki her BIM nesnesine hangi bilgilerin eklenmesi gerektiğini belirten
Varlık Bilgi Matrisi olarak adlandırılan özel bir programın geliştirildiği kapsamlı bir FM
çıktıları setine ihtiyaç duyuyordu.
Associated Architects, M&E danışmanı Hoare Lea, yapısal ve sivil danışman White Young
Green ve peyzaj mimarı Atkins tarafından üretilen 3D modelleri koordine etti.
Willmott Dixon daha sonra, kapsam M&E yüklenicisi NG Bailey, yenilenmiş danışmanlar ve
tüm taşeronlar tarafından üretilen modellerin ve verilerin koordinasyonunu içerecek şekilde
genişletildiğinde sözleşme sonrası BIM Müdürü rolünü üstlendi.
112
Proje ekibindeki herkesin bunları bir internet tarayıcısı aracılığıyla görüntülemesini

sağlamak için Revit modelleri bulut tabanlı işbirliği yazılımına aktarılarak çakışma algılama
süreci kolaylaştırıldı.
Simpson, "İnsanlar bazen oturuma uzaktan katıldı, herkes modeli inceliyor ve model hakkında
gerçek zamanlı olarak yorum yapıyordu, diğer insanların yorumlarını anında görüp
yanıtlayabiliyorlardı."
Yaklaşık bir düzine çatışma tespit edildi; bu sürecin, şiddetine bağlı olarak, yerinde iyileştirme
çalışmalarında, Willmott Dixon'a çatışma başına yaklaşık 10.000 - 30.000 £ tasarruf sağladığı
tahmin ediliyor.
Yüklenici, takılma ve yerinde kontrol süreçleri için BIM modellerine erişmek için yerinde iPad'ler
kurdu. Devir teslim sonrasında, iPad'ler FM ekibi tarafından barkodları taramak ve belirli odalar
için 3D BIM modellerini almak için kullanılıyor.
Modeldeki herhangi bir nesneye dokunmak, orijinal tasarım bilgileri, görevler, kontrol listeleri ve
ilgili çizimlere bağlantılar gibi gömülü verileri görüntüler. Buna ek olarak, müşteriye inşaat
sırasında alınan her sorunun ve nasıl düzeltildiğinin eksiksiz bir kaydını sağlarlar.
Bir FM çıktısı olarak BIM gereksinimi, 3D geometrik modellerin doğruluğuna güçlü bir vurgu
yaptı. Tüm binanın lazer nokta bulutu araştırması inşaat sırasında birkaç noktada
gerçekleştirildi: zeminler ve tavanlar kurulmadan önce, tüm boşlukları haritalamak için ve
tamamlama sonrası. Bunlar, orijinal 3D modellerin doğruluğunu denetlemek ve güncellemek için
kullanıldı.
FM ekibinin herhangi bir şeyi rahatsız etmeden önce gizli servislerin yerini kontrol etmesine
yardımcı olmak için, tavanların altına gizlenmiş servis çalışmaları da dahil olmak üzere her
odanın çok sayıda fotoğrafının eklenmesiyle doğruluk daha da geliştirildi.
Curzon Binasının genişletilmesi, Curzon B bölümü şu anda devam ediyor ve tam olarak
gerçekleştirilmiş bir peyzaj modeli ve çelik imalat tedarikçilerinden daha ayrıntılı 3D yapısal
modeller gibi bir dizi BIM geliştirmesi içeriyor.
113

m21 Building Information Modelling - Bim

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

m21 Building Information Modelling - Bim

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Machine Translated by Google

İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ VE YÖNETİM BÖLÜMÜ

Proje numarası: 2015-1-PL01-KA202-016454

BİNA EKİPMANLARI DERNEĞİ BİNA BİLGİLERİ

KİRALIK BİNA ENSTİTÜSÜ

İNŞAAT MÜDÜRLERİ KÜTÜPHANESİ, ERASMUS+ 2015-1-PL01-KA202-016454

Ingibjörg Birna Kjartansdóttir

İzlanda, Büyük Britanya, 2017

İNŞAAT MÜDÜRLERİ KÜTÜPHANESİ, ERASMUS+ 2015-1-PL01-KA202-016454

© Telif Hakkı Varşova Teknoloji Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Fakültesi'ne aittir,

POLÇEN Sp. z oo ul.

İNŞAAT MÜDÜRLERİ KÜTÜPHANESİ, ERASMUS+ 2015-1-PL01-KA202-016454

Bu el kitabı İnşaat Yöneticileri Kütüphanesinin bir parçasıdır – inşaatta geniş

Aşağıdaki kuruluşlar CLOEMC I Projesinin Ortaklarıydı: - Bina

Bu projenin amacı, inşaat yönetimi alanında inşaat mühendisliği becerilerini

Kütüphanenin amaçları doğrultusunda oluşturulan kılavuzlar üç dilde mevcuttur:

AEEBC'deki Polonya temsilcisi, Varşova'daki Polonya Bina Yöneticileri Derneği'dir.

CLOEMC II projesinin ortakları şunlardı: -

İNŞAAT MÜDÜRLERİ KÜTÜPHANESİ, ERASMUS+ 2015-1-PL01-KA202-016454

- Universida de do Minho (Portekiz), -

M9: SÜREÇ YÖNETİMİ – YALIN İNŞAAT (90), M10: İNŞAATTA BİLGİSAYAR

CLOEMC III projesinin ortakları şunlardı: -

Projenin üçüncü bölümünde şu kılavuzlar geliştirilmiştir: M14: İNŞAATTA

Kılavuzlar beş dilde hazırlandı: Lehçe, Portekizce, Almanca, Fransızca ve İngilizce.

CLOEMC IV projesinin ortakları şunlardı: -

İNŞAAT MÜDÜRLERİ KÜTÜPHANESİ, ERASMUS+ 2015-1-PL01-KA202-016454

Projenin dördüncü bölümünde aşağıdaki kılavuzlar geliştirildi:

Daha fazla bilgi:

İNŞAAT MÜDÜRLERİ KÜTÜPHANESİ, ERASMUS+ 2015-1-PL01-KA202-016454

KISALTMALARIN LİSTESİ: ................................................. ................................................ 9

(J. SNÖBJÖRNSSON, I. KJARTANSDOTTIR, P. NOWAK)

BIM, KAPSAM VE TANIM ................................................................ ................. 13

2.2 Yapı Bilgi Modellemesi (BIM) ................................................................ ........ 14

modelleri ................................................ ................................................ 21

2.10 BIM Yürütme Planı (BEP) .................................................. ................................26

2.13 Diğer metodolojiler ..................................................... ................................................ 32

2.13.3 Entegre Proje Teslimi (IPD) ................................................. ................ 37

(IB KJARTANSDÖTTIR, JT SNÖBJÖRNSSON)

İNŞAAT MÜDÜRLERİ KÜTÜPHANESİ, ERASMUS+ 2015-1-PL01-KA202-016454

3.4 İnşaat aşamasındaki BIM kullanımları ................................................................. ................ 46

3.4.6 Yapı sistemi tasarımı veya Sanal Model ................................................ 54

3.4.9 Alan/izlemeyi yönet .................................................. ................................................ 58

3.5.1 Tasarım-Teklif Oluşturma (DBB) ................................................. ................................ 61

3.5.2 Risk altındaki inşaat yönetimi (CMAR) ................................................ .. 62

(D. PHILP, S. MORDUE)

4.2 Bir BIM Stratejisi Oluşturma ................................................................ ................................ 69

4.11 Yumuşak inişler ................................................................ ................................................ 89

İNŞAAT MÜDÜRLERİ KÜTÜPHANESİ, ERASMUS+ 2015-1-PL01-KA202-016454

(D. PHILP, S. MORDUE)

5.2.3 Tescilli ve Açık dosya formatları ................................................................ ........98

5.2.5 Düz Dil Sorusu (PLQ) ................................................. ................102

Bibliyografya................................................................ ................................................ 107

(D. PHILP, S. MORDUE)

İNŞAAT MÜDÜRLERİ KÜTÜPHANESİ, ERASMUS+ 2015-1-PL01-KA202-016454

AECOO - Mimarlık, Mühendislik, İnşaat, Sahip ve Operatör

BCF - BIM İşbirliği Formatı

BEP - BIM Yürütme Planı

BIM - Yapı Bilgi Modellemesi

BREEAM® - Bina Araştırma Kuruluşu Çevresel Değerlendirme

bSI - BuildingSmart International bSa -

CAD - Bilgisayar Destekli Tasarım

CEN - Avrupa Standardizasyon Komitesi

DfMA - İmalat ve Montaj için Tasarım