სახელი და გვარი ინესა ჭუბაბრია

აეუ საერთაშორისო კერძო სამართალი 27.12.2021

კაზუსი

2008 წლის მარტში, რუსეთის მოქალაქე დიმიტრი პესკოვმა გადაწყვიტა თბილისში

ქართველებთან ერთად მიეღო მონაწილეობა გეოლოგიურ ექსპედიციაში გერმანული
ავიაკომპანიით „ Lufthansa.”
მისი საჰაერო მარშრუტი იყო პეტერბურგი - მიუნხენი და თბილისი. თბილისის აეროპორტში
აღმოაჩინა, რომ მისი ბარგი არ ჩამოსულა. ბარგში, ტანსაცმლის გარდა იყო საქართველოში
აკრძალული წამლები, პირადი ფასიანი ნივთები და ოქროსა და ვერცხლის მოძიების მისეული
ტექნოლოგიები.
საქართველოში უნდა მიეღო მონაწილეობა გეოლოგიურ ექსპედიციაში რომლის მიზანი იყო
საქართველოს ერთ-ერთ ტერიტორიაზე მოენახათ ოქროსა და ვერცხლის საბადოები.
წამლები გამოწერილი იყო რუსი ექიმის მიერ და ისინი იყიდებოდა ევროკავშირის აფთიაქებში.
ბილეთები შეძენილი იყო გერმანიის ავიაკომპანიის ფილიალებში პეტერბურგში.
ბარგის დაკარგვით გამოწვეულმა მწუხარებამ გააურესა მისი ჯამრთელობის მდგომარეობა და
შეცვალა მისი საქმიანობის გეგმა გეოლოგიურ ექსპედიციასთან დაკავშირებით.
მან გადაწყვიტა ზიანის ანაზღაურება მოეთხოვა ავიაკომპანიისათვის.

კითხვები:
დაადგინეთ რომელი ქვეყნის სასამართლოს აქვს საერთაშორისო კომპენტენცია და რატომ?

საერთაშორისო კეღძო სამართლლის მეცხრე მუხლში განსაზღვრულიაა საქართვველოს

საერთაშორისო კომპენტენციის ფარაგლები. აღნიშნულ ქეისში შეხება გვავქვს ტვირთის
გადაადგილებას როდესაც ნივთი გადაადგილდება იგი ხვდება რამდენი სამართლებრივი
რეჟიმის ქვეშ. სკს კოდექსის 33 მუხლის მიხედვით „უფლებები საჰაერო, წყლის და
სარკინიგზო სატრანსპორტო საშუალებებზე ექვემდებარება იმ ქვეყნის სამართალს,
რომელსაც ისინი ეკუთვნის. უფლებები ამ მუხლის პირველი პუნქტით
გათვალისწინებულ სატრანსპორტო საშუალებებში მოთავსებულ ნივთებზე
ექვემდებარება მისი საბოლოო დანიშნულების ადგილის სამართალს.“ ანუ აღნიშნულ
შემთხვევაში საერთაშორისო კომპეტენცია აქვს საქართველოს აღნიშნულ დავაასთან
დაკავშირებით.

გამოიყენეთ მატერიალური სამართლის ნორმები და განმარტეთ

კაზუსი
აღნიშნულ კაზუსში სკს 55 მუხლის მიხედვით „მემკვიდრეობითი ურთიერთობები წესრიგდება იმ
ქვეყნის სამართლით, რომელსაც მამკვიდრებელი გარდაცვალებისას განეკუთვნებოდა .“ ამავე
კოდექსის 56 მუხლის ა პუნქტის მიხედვით „ანდერძი ითვლება ფორმის დაცვით შედგენილად , თუ იგი
შეესაბამება იმ ქვეყნის სამართალს რომელსაც მამკვიდრებელი გარდაცვალებისას
განეკუთვნებოდა“. აღნიშნული საკითხის გადაწყვეტა შედის აშშ-ს კომპეტენციაში . სკს -ის 11 მუხლის
მიხედვით „უგზო-უკვლოდ დაკარგულად აღიარებისა და გარდაცვლილად გამოცხადების საქმეებზე
საქართველოს სასამართლოებს საერთაშორისო კომპეტენცია აქვთ, თუ: ა) უგზო-უკვლოდ
დაკარგული საქართველოს მოქალაქეა;ბ) უგზო-უკვლოდ დაკარგულს ჩვეულებრივი
ადგილსამყოფელი საქართველოში აქვს;გ) უგზო-უკვლოდ დაკარგულად აღიარებისა და
გარდაცვლილად გამოცხადებისათვის შუამდგომლობის აღმძვრელ მხარეს აქვს დასაბუთებული
ინტერესი.“ აღნიშნული მუხლის საფუძველზე საქართველოს არ აქვს სამართლებრივი კომპეტენცია
გარდაცვლილი გამოაცხადოს გადარდაცვლილად.