Modyul 3

Ang Pamatnubay (The Lead)

Layunin
Naipakikita ang kaalaman sa katuturan ng pamatnubay at pagsusuri sa mga uri nito.
Naipakikita ang kaalaman sa pagsulat ng pamatnubay na may pagsasaalang

Pamatnubay ang tawag sa una at pangalawang talata ng balita. Ito ang

pinakamahalagang bahagi ng balita sapagkat ito ay ang unang pinagtutuunan
ng pansin at nagsisilbi pang-akit sa mga mambabasa dahil ito ang pinakabuod ng balita. Sa akdang
lathalain o pabalitang lathalain, ito ay maaaring isang salita, parirala, pangungusap o isang talata.

Uri ng Pamatnubay
a. Kombensyonal o Kabuuang Pamatnubay
-sinasagot nito ang mga tanong na Sino? Ano? Kailan? Saan? Bakit? At Paano?.
1. Pamatnubay na Sino (Who Lead)- pangalan ang itinatampok sapagkat ang tao o mga taong
nasasangkot sa balita ay tanyag at higit na prominente kaysa aktibidad o gawaing naganap.
Hal. Ng Pamatnubay na Sino?
Si Joey Lina Jr., IV CP ang nahirang na punong patnugot ng The New Horizons at
katulong ng patnugot ng Ang Bulalakaw, mga pampaaralang pahayagan ng Mataas na
Paaralang Osmeña.
2. Pamatnubay na Ano (What Lead)- ang pangyayari, aktibidad o gawain na naganap o
magaganap ang itinatampok sapagkat higit na prominente ito kaysa sa tao o mga taong
nasasangkot sa balita.

Hal. ng Pamatnubay na Ano?

Ang NSAT ay ibibigay ng BED sa lahat ng magsisipagtapos sa ika-24 ng buwang
kasalukuyan.
 3. Pamatnubay na Kailan (When Lead) - kung ang oras o panahon ng kaganapan ay ang lalong
mahalaga.
-bihirang gamitin subalit ito’y kapaki-pakinabang gamitin kung ang itatampok ay
ang huling araw ng itinakda at kapistahan.

Hal. Ng Pamatnubay na Kailan?

Abril 16 ang huling araw ng pagbayad ng buwis sa BIR.
4. Pamatnubay na Saan (Where Lead) – ginagamit kung ang pangyayari ay naganap o
magaganap sa di-karaniwang pook.
Hal. ng Pamatnubay na Saan?
Sa Pilipinas gaganapin ang susunod na Palarong Olimpiyada.
5. Pamatnubay na Bakit (Why Lead)- sanhi o dahilan ang itinatampok.
Hal. Ng Pamatnubay na Bakit?
Sapagkat hindi pinayagan ng kaniyang mga magulang upang dumalo sa disco party,
isang labing-apat na taong gulang na babaeng mag-aaral ang uminom ng tabletang
pampatulog na naging sanhi ng kaniyang pagkamatay.
6. Pamatnubay na Paano (How Lead)- pamamaraan ang itinatampok.
Hal. ng Pamatnubay na Paano?
Nagkunwang mga pari, limang lalaking nakasuot abito ang nakapasok sa isang
bangko at ito’y sapilitang ninakawan.

b. Panimulang Pambalarilang Pamatnubay (Gramatical Beginning Lead)

Ito ay isang uri ng anyong pambalarila na kalimitang nasa anyong parirala o sugnay na
ginagamit upang mas maitampok ang lathalain o balita.
May iba’t-ibang kayariang pambalarila na maaaring magbigay ng pagbabago at ng lalong
maging mabisa ang panimula. Ito’y ang paggamit ng iba’t ibang uri ng sugnay na makapag-
iisa na nagtataglay ng Ano at ng Sino at ang parirala ay ang ginagamit na pang-uri.

1. Sugnay na Pananhi (Causal Clause) Binubuo ng isang sugnay na di makapag-iisa na

nagsisimula sa alin mang pangatnig na pananhi tulad ng dahil sa , dahil kay , gaya ng ,
palibhasa , paano , mangyari , kasi, kundangan , alang-alang sa atbp.
 Hal. Dahil sa maraming reklamo tungkol sa mga nawawalang aklat, ipinasara ng
punungguro ang pintuan ng silid-aklatan kahapon.
2. Sugnay na Pasubali (Conditional Clause) Binubuo ng isang sugnay na di makapag-iisa na
nagsisimula sa alin man sa mga pangatnig na panubali tulad ng: kung , kapag, kundi ,
pagka, disin, sakali, sana , atbp
Hal. Kung hindi papayag ang pangulo ng PTA na bumili ng bagong kompyuter para
sa patnugutan, mapipilitang magdaos ang mga mag-aaral ng isang pambenepisyong
sayawan.
3. Sugnay na Paninsay (Concessive Clause) binubuo ng isang sugnay na di-makapag-iisa na
nagsisimula sa pangatnig na paninsay tulad ng: kahit na , bagaman, gayong atbp.
Hal. Bagaman lalabing-anim na taon lamang si Rosa David ng Paaralang Sekundarya
ng Lungsod Quezon, siyay napili na lalahok sa paligsahang Binibining Pilipinas sa
darating na Biyernes.
4. Sugnay na Patakda (Temporal Clause) nagsasaad ng takdang panahon; binubuo ng sugnay
na di-makapag-iisa na nagsisimula sa salitang: nang , habang, bago , simula nang, at
samantala .
Hal. Samantalang pinaghahandaan pa lamang ng mga mag-aaral ang nakatakdang
pagtatanghal, binayaran na sila kaagad ng kanilang tagapangasiwa.
5. Sugnay na Pangngalan (Noun Clause) binubuo ng sugnay na di-makapag-isa na ginagamit
na simuno o tuwirang layon;
Hal. Na dinagsaan ng mga manunuod ang pagtatanghal ng “Malakas at Maganda” sa
PNC Auditorium ay pinatunayan ng maraming araw na pagpapalabas nito.
6. Pariralang Pawatas (Infinitive Clause) nagsisimula sa pawatas ( nasa anyong pangngalang
diwa ngunit walang panahunan) na banghay sa um o mag.
Hal. Ang tumulong sa mga batang mamamahayag ang pangunahing layunin ni G.
Teodoro Valencia, isang tanyag na mamamahayag at kolumnista,kayat ang Teodoro
Valencia Foundation ay nagbibigay ng iskolarship sa mga nagwawagi s pambansang
paligsahan sa pamamahayag.
7. Pariralang Pandiwari (Participal Phrase) nagsisimula sa pandiwari (pandiwang ginamit
bilang pang-uri)
 Hal. Handang-handang agawin ang korona, kaya’t ang mga manlalarong basketball ng
Paaralang Osmeña ay araw-araw na nag-iinsayo para sa nalalapit na sagupaan.
8. Pariralang Pang-ukol ( Prepositional Phrase) Nagsisimula sa pang-ukol tulad ng sa , ukol
sa, hinggil sa , tungkol sa, para sa , atbp.
Hal. Para sa kapakanan ng mamamayang Pilipino, sinikap ng pangulo ng kapisanan na
mapaunlad ang kalagayang pangkabuhaya ng pamayanan.
9. Pariralang Pangngalang Pandiwa (Gerundial Phrase) Nagsisimula sa pangngalang diwa (
pandiwang may unlaping pag)
Hal. Ang pagpapalinis at pagpapaganda ng purok ay ang tanging layunin ng Punong
Guro na si Bb. Mabini A. Gonzales.
c. Pamatnubay ng Di-kombensiyonal o Makabagong Pamatnubay (Novelty Lead)
• Nagsisimula ito sa payak na pahayag o sanligan nang nangyari ang balita na may
kaugnayan sa nangyari sa kasalukuyang balita.
• Ito’y ginagamit ng mga manunulat sa pamamaraang inaakala niyang madaling makatawag
o makapukaw ng pansin o kawilihan at pananabik ng mambabasa. Hindi ito nagsasaad ng
buod kundi nagsisilbing panimula lamang. Hindi ginagamit ito sa tuwirang balita ( straight
news) kundi sa balitang lathalain ( news features)
1. Panggulat (Startler or Astonisher Lead)- kalimitang ito’y isang pangungusap na maikli,
hiwalay sa talata na sinusundan ng buod ng ibang impormasyon.
Hal. Kampeon ng NSPC!
Nagwaging muli ang Bulalakaw sa pambansang paligsahang ginanap sa Lungsod ng
Olongapo noong Pebrero 20 nang ito ay naging pinakamagaling ng pampaaralang
pahayagan sa bansa.
2. Pinangyarihan o Sanligan (Background Lead)
-ito’y mga pangungusap na naglalarawan ng pangyayari, at ang pook na pinagyarihan ay
higit na nakakatawag ng pansin kaysa sa mga taong kasangkot.
Hal. Ang Pamantasang Normal ay mistulang naging munting karnabal noong Sabado
nang ito ay nagdiwang ng kanyang isang daang taong pagkakatatag.
3. Tahasang Sabi (Direct Quotation )- ito’y makabuluhang pangungusap ng tagapagsalita o kaya
ito’y hango sa isang aklat na sinipi at ginamit na panimula sa isang balita.
Hal. “Malaki ang magagawa ng pagkakaisa.”
 Binigyan diin ito ni Gng. Alegria Flora, punong-guro ng PNU Laboratory School sa
pulong ng mga guro at mga magulang tungkol sa pagsugpo ng “dope addiction…”
4. Tanong (Question Lead) - ginagamit kung ang tanong ay may malaking bahagi sa salaysay at
kung ang tanong ay wala pang kasagutan.
Hal. Sino ang magiging Bb. Pamantasang Normal sa darating na kapistahan? Ito’y
malalaman bukas pagkatapos ng bilangan ng mga balota.
5. Paglalarawan (Descriptive or Picture Lead) -ito’y paglalarawan ng tao, lunan o pangyayari.
Hal. Puting-puti ang kasuotan, tangan-tangan ang mga diploma, ang 597 na nagsipagtapos
ay masasayang nagmartsang pababa ng entablado habang tinutugtog ng rondalya ang
“Aida March.”
6. Pagkakaiba (Contrast Lead)- ginagamit ito upang maipakita o mapalitaw ang pagkakaiba ng
dalawang bagay sa unang pangungusap ng balita.
Hal. Higit na marami ang nakapasa ngayon sa NAT kaysa noong isang taon.
7. Parodya o Nakatatawang Panulad (Parody Lead) - karaniwang hango sa tanyag na awit, tula,
sipi, aklat o pamagat ng pelikula
Hal. “Tubig, tubig sa lahat ng dako, ngunit wala ng isang patak na maiinom.” Ito ay
naranasan ng mga naninirahan sa Tondo nang binaha ang buong Maynila at nawalan ng
tubig ang MWSS. (The Rime of the Ancient Mariner)
8. Pontse (Punch Lead)- isang napakaikli ngunit mabisang pamatnubay.
Hal. Araw ng tagumpay!
Magandang pagdiriwang!
9. Kasabihan o Kawikaanng pamatnubay (Epigram Lead) -Ang pamatnubay ay mula sa mga
kilalang kasabihan ,o salawikain.
Hal. Ang hindi lumingon sa pinaanggalingan ay hindi makarating sa paroroonan.Ito ay
nararamdaman ni Eugenio Retarado nang manalo siya s katatapos na halalan.Nagalit ang
kanyang mga kababayan sa pag uugali niya na nakalilimot sa mga taong nagluklok sa kanya
sa kongreso noong nakalipas na halalan.
10. Isang salita pamatnubay (One -Word Lead)- Ito ay gumagamit lamang ng isang salita upang
maipadama ang igting nito.
Hal. Sunugin ! Ang utos ni Heneral Gumersindo Abad sa mga pulis habang sinusuri nila
ang mga shabu na nasamsam sa pagsalakay.
 11. Kapaligiran na pamatnubay ( Atmospher lead)- Ito ay naglalawrawan ng kawili-wili at
maligayang damdamin.
Hal. Ang piyesta sa Vigan ,Cantanduanes ay ipinaagdiriwang sa pamamagitan ng
sayawan ,tugtugan at awitan na nilalahukan na ibat ibang barangay.Magsisimula sa gawain
ang mga kalahok mula sa kanilang pook patungong [plasa ng naturang bayaan.
12. Tukoy mula sa Mitolohiya, Panitikan o Kasaysayan. -Ginagamit lamang kung ang
pagbanggit ay natural o angkop
Hal. Kagandahang Venus, katalinuhang Athena, at pang-akit Cleopatra ang mga
pambihirang katangiang taglay ni Jessa-Celine Cruz, IV BSE kaya napili siyang Binibining
Intramurals ng Filipino Department
13. Maikli at hiwa-hiwalay na mga salita ng pamatnubay (Staccato Lead)- Ang mga salita na
nagbibigay ng iisang ideya.
Hal. Krimen ! Basura! Hold-up!Adiksyon! Ito y ang mga dahilan kung bakit nalulugmok
ang ating ekonomiya.

Katangian ng Isang Mabisang Pamatnubay

a. Ipinahahayag sa maikling pangungusap lamang ang buod ng balita.
b. Sinasagot kaagad ang gustong malaman ng mambabasa: Ano, Sino, Saan?, Kailan?, Bakit?,
at Paano?
c. Hinihikayat ang mambabasa na ipagpatuloy niya ang kanyang pagbabasa.
Ang balita ay inilalahad sa baligtad na piramide kung saan ang mga mahahalagang
datos ay nasa una at pangalawang talata. Karaniwang ginagamit sa tuwirang balita.

Ang kaayusang baligtad na piramide ay nakatutulong sa mga sumusunod na dahilan:

1. Napapadali ang pagbabasa.
2. Napapadali ang pag-aayos ng ispasyo.
3. Napapadali ang pagsulat ng ulo ng balita.
https://dokumen.tips/download/link/pamahayagan-powerpoint-report

https://www.scribd.com/presentation/439694260/Ang-Pamatnubay