Giao tiếp, tìm hiểu để nâng cao hiểu biết lẫn nhau, trên cơ sở ấy có thể kết

nối, hợp tác,... là một trong những nhu cầu cơ bản nhất để con người có thể tồn
tại và phát triển, với tư cách là một thực thể xã hội, con người xã hội.
Lý thuyết thâm nhập xã hội cho rằng, mỗi cá nhân và mỗi nhóm xã hội
bao giờ cũng có nhu cầu thâm nhập vào người khác, vào các nhóm xã hội khác.
Đó là một trong những nguyên nhân quan trọng thúc đẩy nhu cầu truyền thông
giữa các cá nhân, nhóm và cộng đồng.
Thâm nhập vào các cá thể, các nhóm xã hội là một quá trình, theo một
quy trình và thường trải qua các giai đoạn với tên gọi chung là các giai đoạn tự
tiết lộ và được chia thành 5 giai đoạn cụ thể : “giai đoạn định hướng”; “giai
đoạn cảm nhận khám phá”; “giai đoạn tình cảm”; “giai đoạn ổn định”; “giai
đoạn thâm nhập”

1. Các giai đoạn tự tiết lộ:

a. Giai đoạn định hướng
Còn được gọi là giai đoạn “nói chuyện nhỏ” hoặc “ấn tượng đầu tiên”.
Kỹ năng đặt câu hỏi có vai trò quan trọng trong giai đoạn giao tiếp làm quen lần
đầu tiên giữa người này và người khác. Người giao tiếp có thể làm quen bằng
cách quan sát cách cư xử và cách ăn mặc cá nhân và bằng cách trao đổi thông tin
không thân mật về bản thân họ. Tương tác tuân theo các chuẩn mực xã hội.
Ví dụ: các sinh viên làm việc cùng nhau trên một dự án nhóm không có
khả năng tranh luận và bất đồng vào ngày đầu tiên của lớp học vì họ không biết
nhau."
b. Giai đoạn cảm nhận khám phá
Người giao tiếp bắt đầu tiết lộ nhiều hơn về bản thân họ, chẳng hạn như ý
kiến của họ về chính trị và các đội thể thao. Thông tin cá nhân sâu sắc được giữ
lại. Có thể có sự gia tăng về bề rộng của các chủ đề được thảo luận, nhưng
những chủ đề này nhìn chung vẫn bộc lộ cái tôi của công chúng. Tình bạn bình
thường phát triển ở giai đoạn này, và hầu hết các mối quan hệ đều ở mức này
 Ví dụ:  nếu hai người quen gặp nhau tại một cuộc mít tinh cho các nhà
dân chủ đại học, thì ở giai đoạn này, các cuộc trò chuyện có thể tập trung vào
việc tham gia vào chính trị, các ứng cử viên yêu thích và thái độ về các vấn đề
chính trị.
c. Giai đoạn tình cảm
Người giao tiếp bắt đầu tiết lộ những vấn đề cá nhân và riêng tư. Được
phép sử dụng các cách nói cá nhân, chẳng hạn như sử dụng thành ngữ hoặc ngôn
ngữ độc đáo. Giai đoạn trao đổi tình cảm cũng có thể bao gồm việc khơi mào
xung đột. Những người giao tiếp cảm thấy đủ thoải mái để tranh luận hoặc chỉ
trích lẫn nhau. Các mối quan hệ lãng mạn cũng phát triển ở giai đoạn này.
Ví dụ:  mọi người có thể nói đùa hoặc đưa ra những nhận xét châm biếm
trong giai đoạn này và cũng có thể đề cập đến những câu chuyện cười bên trong
và đặt biệt danh cho nhau
d. Giai đoạn ổn định
Đặc trưng bởi sự cởi mở, chiều rộng và chiều sâu của các chủ đề hội
thoại. Các nhà giao tiếp chia sẻ một mối quan hệ trong đó việc tiết lộ thông tin
được cởi mở và thoải mái. Họ có thể dự đoán cách người kia sẽ phản ứng với
một số loại thông tin. Giai đoạn này được đặc trưng bởi sự trung thực và gần
gũi, mức độ tự phát cao, và cởi mở bày tỏ suy nghĩ, cảm xúc và hành vi. Mọi
người duy trì ít mối quan hệ ở giai đoạn này, thường là các mối quan hệ lãng
mạn, các thành viên gia đình thân thiết và bạn bè thân thiết
e. Sự thâm nhập
Xảy ra khi một hoặc cả hai người giao tiếp nhận thấy rằng chi phí của
việc tự tiết lộ nhiều hơn lợi ích của nó. Những người giao tiếp rút lui khỏi việc
bộc lộ bản thân, do đó kết thúc mối quan hệ.

Tiến triển qua các giai đoạn này lúc đầu thường là tuyến tính nhưng sau
đó có thể trở nên theo chu kỳ. Các nhà tâm lý học cho biết các mối quan hệ thân
thiết có thể chuyển các giai đoạn vào những thời điểm khác nhau - ví dụ như
chuyển từ giai đoạn ổn định sang giai đoạn hiệu quả khám phá và quay lại - khi
đối tác vượt qua sự bất an và dè dặt của họ.
Tóm lại, quá trình thâm nhập này đòi hỏi sự thông hiểu, chia sẻ lẫn
nhau. Kỹ năng truyền thông - giao tiếp của những người tham gia là yếu tố
quan trọng giúp rút ngắn thời gian thâm nhập để tạo sự tương đồng, kết
nối đạt hiệu quả.
2. Phần thưởng và chi phí
Lý thuyết thâm nhập xã hội nói rằng con người, ngay cả khi không nghĩ
về nó, cân nhắc mỗi mối quan hệ và tương tác với một con người khác trên một
thang chi phí khen thưởng. Nếu sự tương tác đạt yêu cầu, thì người đó hoặc mối
quan hệ sẽ được ưu ái hơn. Nhưng nếu một tương tác không đạt yêu cầu, thì mối
quan hệ đó sẽ được đánh giá về chi phí so với phần thưởng hoặc lợi ích của nó.
Yếu tố chính của việc tiết lộ là tính toán của từng cá nhân liên quan trực
tiếp đến lợi ích của mối quan hệ đó. Mỗi phép tính là duy nhất theo cách riêng
của nó bởi vì mỗi người thích những thứ khác nhau và do đó sẽ đưa ra những
câu trả lời khác nhau cho những câu hỏi khác nhau. Bạn càng tiết lộ cho đối tác
của mình, bạn sẽ nhận được phần thưởng thân mật càng lớn

3. Rào cản đối với việc tự tiết lộ

Một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến mức độ bộc lộ bản thân giữa các đối
tác: giới tính, chủng tộc, tôn giáo, tính cách, địa vị xã hội và nền tảng dân tộc.
Ví dụ 1: một số nền văn hóa, như người Nhật, coi trọng quyền riêng tư cá
nhân hơn những nền văn hóa khác.
 một người Nhật có thể không tiết lộ bản thân nhiều hoặc nhiệt tình như một
người Pháp.
VD 2: Các đối tác đến từ các nền tảng tôn giáo khác nhau có thể ngại
chia sẻ những suy nghĩ hoặc thái độ liên quan đến vấn đề đức tin.
VD3: Đàn ông thường không thể hiện cảm xúc sâu sắc vì sợ sự kỳ thị của
xã hội.
  Những rào cản như vậy có thể làm chậm tốc độ bộc lộ bản thân và
thậm chí ngăn cản việc hình thành các mối quan hệ. Về lý thuyết, hai người
càng có nhiều điểm khác biệt thì việc bộc lộ bản thân càng khó hoặc không
chắc.