Republic of the Philippines

Department of Education
Region I
Schools Division Office of San Carlos City
San Carlos City, Pangasinan

Banghay Aralin sa LS5 Understanding the Self and Society

I. MGA LAYUNIN

A. Pamantayang Nilalaman: Mga karapatan sa sibil at pampulitika at mga kaukulang

pananagutan
B. Performance Standards: Magpakita ng pagiging mapagbantay sa paggamit ng
mga karapatan ng isang tao at pagtupad sa kanyang kaukulang responsibilidad
C. Kasanayan sa Pagkatuto: Itaguyod ang karapatan ng mga bata
LS5US-CP-PSH-JHS-18

II. NILALAMAN
a. Paksa: Karapatang Pambata
b. Sanggunian: ALS Modyul: Karapatang Pambata
c. Mga Kagamitan: powerpoint, kagamitan sa webcast, mga larawan
d. Pagpapahalaga: Pagpapahalaga sa karapatan ng mga bata
e. Platform: CCN Broadcast

III. PAMAMARAAN

A. Balik- Aral
Basahin ang sumusunod na pangungusap. Kilalanin kung anu-ano sa mga
sumusunod na tungkulin ang napapabilang sa mga magulang, sa paaralan, o sa
komunidad. Isulat ang Mga Magulang kung ang pangungusap ay naglalarawan
ng tungkulin ng mga magulang sa bata. Isulat ang Paaralan kung ang
pangungusap ay naglalarawan ng tungkulin ng paaralan sa bata. Isulat ang
Komunidad kung ang pangungusap ay naglalarawan ng tungkulin ng komunidad
sa bata. Isulat ang mga sagot mo sa mga nakalaang patlang sa bawat
pangungusap.
______1. Magbigay sa mga bata ng pagmamahal, mabuting samahan, at
pang-unawa.
______2. Magbigay sa mga mag-aaral ng sapat na silid-aralan at pasilidad,
kasama ang palaruan, espasyo at pasilidad para sa paglilibang.
______3. Tulungan ang pamahalaan sa pakikipaglaban sa mga krimeng
pambata at sa pagrehabilita sa mga batang lumabag sa batas.
______4. Payuhan ang kanilang mga anak nang maayos sa mga bagay na
makakaapekto sa kanilang paglaki at pagkatao.
 ______5. Magtatag at maghikayat ng mga gawain para sa kalinangan ng mga
interes ng kabataan.
______6. Ang magkaroon ng mga special classes sa bawat probinsiya at
paaralang special para sa mga may kapasanang pisikal, mga mentally
retarded, mga emotionally disturbed, at mga batang may di-karaniwang
kakayahan.
______7. Maging isang mabuting halimbawa para sa kanilang anak.
______8. Tiyakin ang isang maayos na kapaligiran na kailangan para
maitaguyod ang normal na paglaki ng mga bata at ang pag-unlad ng kanilang
pisikal, mental, at ispirituwal na pagkatao.

B. Pagganyak

Lagyan ng tsek (✓) ang patlang kung ang pahayag ay isang halimbawa ng
karapatan ng bata at lagyan ng ekis (X) kung hindi .

_______1. Maipanganak at mapalaki nang maayos.

_______2. Mabigyan ng edukasyon.
_______3. Makapaglaro at makapag-ukol ng panahon sa paglilibang.
_______4. Pagtrabauhin sa maagang edad.
_______5. Abusuhin at pagsamantalahan.

Sa ibaba ay ilang kalagayan na maari o di maaring maglarawan sa mga

responsibilidad ng mga bata. Lagyan ng (✓) ang patlang sa bawat kalagayan kung
ito ay isang halimbawa ng responsibilidad ng bata at (X) kung ito ay hindi naman.

_______6. Mahalin, galangin at sundin ang kanyang mga magulang.

________7. Ipakita ang pagmamahal, pagkamaalalahanin,
pagkamatulungin sa kanyang mga kapatid.
_______8. Maglaro at iwasan ang pag-aaral hangga’t maaari.
________9. Makapamuhay nang marangal at tapat na buhay.
_______10. Tratuhin ang mga matatanda nang walang paggalang.

C. Paglalahad
 Tukuyin ang dalawang karaniwang paglabag sa karapatan ng mga bata sa
Pilipinas. Maaari kang pumili mula sa listahan sa ibaba. Isulat ang mga
Prostitusyon ng Pag-ampon ng
Bata Bata
Child Labor Child Care Systems
sagot sa mga patlang na inilaan sa ibaba. Ipaliwanag ang mga piniling
kasagutan.
Ang dalawang karaniwang paglabag sa karapatan ng mga bata ay ang:
1.

________________________________________________________2.
________________________________________________________
D. Pagtatalakay

Aralin 1: Karapatan ng mga Bata

10 Pangunahing mga karapatan ng mga bata

1. Karapatang pantay. Dapat silang tratuhin nang pantay. Walang pagkakaiba na

magagawa batay sa kasarian, lahi, etnisidad, wika, posisyon sa ekonomiya,
nasyonalidad, relihiyon, opinyon sa politika o anumang iba pang kundisyon na
maaaring maging diskriminasyon.
2. Karapatang kumain at magkaroon ng bahay. Ang lahat ng mga bata ay may
karapatan sa pagkain na kinakailangan para sa kanilang wastong pag-unlad at
paglago, at upang masiyahan sa patas na tirahan kung saan sila maaaring
manirahan kasama ang kanilang pamilya.
3. Karapatan sa edukasyon. Ang lahat ng mga bata ay may karapatang makatanggap
ng edukasyon upang mapaunlad ang kanilang mga kakayahan at lumikha ng
kanilang sariling hinaharap. Mahalaga ito para sa kanilang tamang pag-unlad na
sikolohikal, emosyonal, panlipunan at pang-ekonomiya.
4. Karapatan sa kalusugan. Ang mga bata ay dapat makatanggap ng medikal na
atensyon at pangangalaga na kinakailangan upang pangalagaan at mapanatili ang
kanilang kalusugan, at maiwasan ang sakit. May karapatan silang makatanggap ng
mahusay na paggaling upang sila ay lumago sa mga malusog na may sapat na
gulang.
5. Karapatan sa buhay. May karapatan silang makapagpamuhay sa mabubuting
kondisyon, at matiyak ang kanilang kaligtasan at kaligtasan.
6. Karapatan sa tubig. Kinakailangan para sa mga bata na magkaroon ng pag-access
sa ligtas na tubig upang mapanatili ang sapat na mga kondisyon sa kalusugan at
kalinisan.
7. Karapatan na magkaroon ng isang pamilya. Kailangang lumaki ang mga bata sa
isang pamilya na nagbibigay sa kanila ng pagmamahal, pag-unawa at pansin, para
sa kanilang wastong pag-unlad na pang-emosyonal at sikolohikal. Kaugnay nito,
obligado ang mga magulang na tiyakin ang tamang kaligtasan, kalusugan at pag-
unlad ng kanilang mga anak sa lahat ng larangan.
8. Karapatan sa proteksyon. May karapatan ang mga bata na protektahan laban sa
kapabayaan, pagsasamantala at karahasan. Hindi upang gumana hanggang sa
 maabot ang pinakamababang edad, o upang magsagawa ng anumang aktibidad na
maaaring labag sa kanilang tamang pag-unlad.
9. Karapatang maglaro. Ang mga bata ay may karapatang maglaro at aliwin, dahil ito
ang isa sa pangunahing paraan ng pag-aaral para sa kanila, ang kanilang tamang
pag-unlad ay nakataya.
10. Karapatan na magkaroon ng nasyonalidad. Dapat silang nakarehistro sa
sandaling sila ay ipinanganak na may isang pangalan at apelyido, na may
nasyonalidad ayon sa kanilang lugar ng kapanganakan.

E. Pagsasanay

Tingnan ang bawat larawan sa ibaba. Alin sa mga karapatan ng bata ang
nilalarawan ng mga nakaguhit? Maaaring tingnan ang listahan ng mga karapatan sa
nakaraang pahina kung hindi mo sila matandaang lahat. Isulat ang mga sagot mo sa
mga nakalaang patlang sa ibaba ng bawat larawan.

F. Paglalapat

May ilang pahayag sa ibaba tungkol sa mga bata. Kung ang pahayag ay naglalarawan
ng karapatan ng bata, isulat ang Sang-ayon sa patlang bago ang bawat pahayag. Kung
ang pahayag ay hindi naglalarawan ng karapatan ng bata, isulat ang Di Sang-ayon.
1. Ayon sa United Nations, ang bata ay kahit sinong ang
 edad ay 18 pababa, maliban kung mayroong batas na
nagsasabing ang bata ay magiging maygulang sa mas
mababang edad.
____________2. Ang bata ay talagang hindi mahalaga sa bayan.
____________3. Ang pagpapalaki sa bata ay nagsisimula sa tahanan.
____________4. Ang mga bata ay walang karapatan dahil hindi talaga
sila mamamayan ng bayan.
____________5. Ang tanging responsable para sa pagpapalaki ng bata
ay ang bata lamang.
IV. Pagtataya

A. Magbanggit ng kahit 5 lamang sa mga karapatan ng bata. Isulat ang mga sagot mo
sa mga nakalaang patlang sa ibaba.
1.________________
2.________________
3.________________
4.________________
5.________________
B. Sumulat ng sanaysay tungkol sa Karapatang Pambata.

V. TAKDANG ARALIN
Para mas lalo mong maintindihan ang mga karapatan ng mga bata, patugtugin ang kanta
na ang pamagat ay “Bawat Bata” (Every Child) na inawit ng Apo Hiking Society.
Basahin at unawain ang mga liriko ng kanta habang sumasabay sa pagkanta.
Nagustuhan mo ba ang kanta? Subukan mong sagutin ang tanong.
1. Ano ang mensahe ng kanta?
 Ipaliwanag ang iyong sagot sa limang pangugusap

Prepared by: Noted:

GIDEON S. PRIDAS TORIBIO L. ERESTINGCOL, II

Teacher I EPSA II

Validated by:

LERIO P. PATAYAN, EdD MINERVA A. MUÑOZ, PhD

EPS I-Kindergarten/ALS Focal Person EPS- EsP/SPED

Recommending Approval:
 EDITHA R. PRIDAS, PhD MARILU N. CARDENAS, PhD
Chief- Curriculum Implementation Division Assistant Schools Division Superintendent

Approved:
LOURDES D. SERVITO, EdD, CESO VI
Schools Division Superintendent